Otàn Gbẹzan Tọn

Jehovah Nọ Hò Mítọn Pọ́n to Whepoponu

DILE E YIN DIDỌ GBỌN ENELESI MZANGA DALI

OWHE 1972 wẹ. Dẹpẹ ao, sọn hagbẹ Pipli Jọja Malawi tọn lẹ mẹ, biọ owhé mítọn gbè ajiji, bo wle mi, bosọ dọ̀n mi ziẹziẹ biọ leke-gbò he tin to yakẹ de mẹ. Yé hò mi to finẹ bo jo mi do kúdaa-gbẹ̀daa.

Kunnudetọ Jehovah tọn susu wẹ jiya yasanamẹ ylankan taidi ehe nkọ to Malawi. Naegbọn yè to homẹkẹn do yé? Etẹwẹ gọalọna yé nado doakọnna? Mì dike ma dọ otàn whẹndo ṣie tọn na mì.

YẸN yin jiji to 31 décembre 1921, to whẹndo he yiwanna sinsẹ̀n de mẹ. Otọ́ ṣie yin sinsẹ̀ngán de na Ṣọṣi Presbytérien Aflika tọn to otò Nkhoma tọn mẹ. Yẹn whẹ́n to Nkhoma, otò pẹvi de sẹpọ Lilongwe, heyin tatọ-tònọ Malawi tọn. Yẹn lẹzun asi Emmas Mzanga tọn to whenuena yẹn tindo owhe 15.

To gbèdopo, họntọn otọ́ ṣie tọn de, he sọ yin sinsẹ̀ngán ga dla mí pọ́n. E ko doayi e go dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ nọ̀ lẹdo mítọn mẹ bosọ na mí avase ma nado dike nude ni kọ̀n mí dopọ hẹ yé. E dọna mí dọ Kunnudetọ lẹ tindo gbigbọ aovi tọn podọ eyin mí ma ṣọ́ míde, mílọsu sọgan yin yasana gbọn aovi lẹ dali. Avase enẹ hẹn mí jọsi sọmọ bọ mí sẹtẹn yì gbétatò devo mẹ, fie Emmas mọ azọ́n te to nusatẹn de. Ṣigba to madẹnmẹ mí doayi e go dọ fiyọyọ he mí sẹtẹn yì masọ dẹn do Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ!

Nalete, owanyi sisosiso he Emmas tindo na Biblu whàn ẹn to madẹnmẹ nado dọho hẹ Kunnudetọ de. To gblọndo nujikudo tọn lẹ mimọ na kanbiọ susu godo, Emmas kẹalọyi nuzedonukọnnamẹ Kunnudetọ lọ tọn nado plọn Biblu hẹ ẹ. To tintan whenu oplọn lọ nọ yin anadena to nusatẹn he e nọ wazọ́n te, ṣigba to godo mẹ oplọn sẹmẹsẹmẹ tọn lọ nọ yin bibasi to owhé mítọn gbè. Whedepopenu he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wá, yẹn nọ tọ́nsọn whégbè na obu yetọn nọ di mi wutu. Etomọṣo, Emmas zindonukọn to Biblu pinplọn etọn mẹ. To nudi osun ṣidopo godo, e yin bibaptizi, to avril 1951. Ṣigba, e ma dọ ehe na mi, na e to budi dọ linlin lọ sọgan hẹn alọwle mítọn wá vivọnu.

Osẹ He Ma Bọawu Lẹ

To gbèdopo, họntọn ṣie Ellen Kadzalero dọna mi dọ asu ṣie ko yí baptẹm taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ. Lehe homẹgble mi sinsinyẹn do sọ! Sọn gbenẹgbe sọyi, yẹn ma dọho hẹ ẹ kavi danù na ẹn ba. Yẹn masọ nọ dà osin kavi dó osin adòji na ẹn nado lawu ba—nuhe yin azọngban asi tọn sọgbe hẹ aṣa mítọn.

To akọndidona ehe na osẹ atọ̀n godo, Emmas biọ to aliho he jọmẹ mẹ nado dọho hẹ mi, bosọ dọ nuhewutu e ko de nado lẹzun Kunnudetọ de. E hia wefọ susu bo basi zẹẹmẹ yetọn, taidi 1 Kọlintinu lẹ 9:16. Nuhe e dọ lẹ whàn mi taun bọ yẹn mọ dọ yẹnlọsu dona tindo mahẹ to yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn mẹ ga. Enẹwutu yẹn de nado jẹ Biblu plọn ji hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ. To whèjai enẹ, asu yiwanna ṣie mọ kọgbọ susu to whenuena yẹn dà núdùdù vivi de na ẹn.

Nugbo lọ Mimá hẹ Whẹndo po Họntọn lẹ Po

Mẹjitọ mítọn lẹ diọnukunsọ mí sinsinyẹn to whenuena yé se dọ mí to gbẹdo hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ. Mí mọ wekanhlanmẹ de yí sọn whẹndo ṣie dè he to didọna mí ma nado dla yé pọ́n ba. Nuyiwa yetọn vẹ́ na mí, ṣigba mí dejido opagbe Jesu tọn go dọ mí na tindo nọvisunnu po nọviyọnnu gbigbọmẹ tọn susu po gọna otọ́ lẹ po onọ̀ lẹ po.—Matiu 19:29.

Yẹn yawu yinukọn to oplọn ṣie mẹ bo yin bibaptizi to août 1951, osun atọ̀n daa poun to baptẹm asu ṣie tọn godo. Yẹn mọdọ yẹn tin to dandannu glọ nado má nugbo lọ hẹ họntọn ṣie Ellen. Homẹ ṣie hùn dọ e kẹalọyi plọnmẹ Biblu he yẹn zedonukọnna ẹn. To mai 1952, Ellen yin bibaptizi bo lẹzun nọviyọnnu ṣie gbigbọmẹ tọn, ehe hẹn kanṣiṣa họntọnjiji mítọn tọn lodo dogọ. Mí gbẹsọ yin họntọn alọmayiemẹ kakajẹ egbehe.

To 1954, Emmas yin dide nado dla agun lẹ pọ́n taidi nugopọntọ lẹdo tọn. To ojlẹ enẹ mẹ, mí ko tindo ovi ṣidopo. Nugopọntọ tomẹyitọ he tindo whẹndo to whenẹnu lẹ nọ yí osẹ dopo do dla agun pọ́n bo nọ nọ̀ whégbè to osẹ he bọdego mẹ hẹ asi po ovi yetọn lẹ po. Ṣigba, eyin Emmas jei tòmẹ, e nọ hẹn ẹn diun dọ yẹn deanana oplọn whẹndo tọn mítọn. Mí tẹnpọn nado hẹn oplọn lọ yin awuvivinu na ovi mítọn lẹ. Mí sọ nọ yí nujikudo do dọho sọn ahun mẹ gando owanyi he mí tindo na Jehovah, podọ na nugbo he tin to Ohó etọn mẹ go, podọ mí nọ dọyẹwheho dopọ taidi whẹndo de. Tito-to-whinnu azọnplọnmẹ gbigbọmẹ tọn ehe hẹn yise ovi mítọn lẹ tọn lodo bosọ gọalọna yé nado wleawudai na homẹkẹn he mí na pehẹ to madẹnmẹ.

Homẹkẹn Sinsẹ̀n Tọn Bẹjẹeji

To 1964, akọta Malawi tọn jẹ mẹdekannu. To whenuena ahọluzọnwatọ gandudu tọn lẹ se dọ mí ma doalọ to tonudidọ mẹ, yé tẹnpọn nado hẹn mí gánnugánnu nado họ̀ kalti tonudidọ tọn lẹ.a Na yẹn po Emmas po gbẹ́ nado wàmọ wutu, hagbẹ Pipli Jọja lẹ tọn hẹn gbado-gle mítọn gble—núdùdù dopo he go mí ganjẹ na owhe he ja. Dile hagbẹ Pipli Jọja lẹ tọn to gbado mítọn lẹ sán liai, yé to hànji dọmọ: “Mẹhe gbẹ́ nado họ̀ kalti Kamuzu tọn [Togán Banda tọn] lẹpo wẹ kọsukọsu na dù gbado yetọn bọ yé nasọ viavi vivẹ.” Ṣogan, mahopọnna núdùdù he yì do mí ehe, mí ma hẹn todido bu gba. Mí mọ alọ mẹtọnhopọn Jehovah tọn. E gbọn owanyi dali hẹn mí lodo.—Filippinu lẹ 4:12, 13.

To zánmẹ gbèdopo to août 1964, yẹn ṣó wẹ to whégbè hẹ ovi lẹ. Mí ko damlọn, ṣigba hànjiji de sọn aganu boboe fọ́n mi. Gulewamkulu lẹ wẹ, yèdọ wedutọ awò-gbẹ́ owùnọ de tọn he nọ yin budina tlala, na yé nọ hù gbẹtọ lẹ bo nọ doyẹklọmẹ nado yin gbigbọ tọgbo he ko kú lẹ tọn. Pipli Jọja lẹ tọn wẹ do Gulewamkulu lẹ hlan nado hù mí. Yẹn yawu fọ́n ovi lẹ, bọ mí họnyi zunkàn mẹ whẹpo mẹgbeyantọ lọ lẹ do jẹ owhé mítọn gbè.

Mí mọ miyọ́n jiji de hlan sọn fie mí họnbẹ do. Gulewamkulu lẹ ko domiyọ́n sẹ̀họ̀ mítọn. E fiọ sọn aga jẹdò, po nutindo mítọn lẹpo po. Dile mẹgbeyantọ lọ lẹ tọ́nsọn gbakija ohọ̀ mítọn he to zòji lọ tọn kọ̀n, mí se bọ yé to didọmọ, “Mí flọmiyọ́n he na hẹn Kunnudetọ enẹ hla yozo.” Lehe mí dopẹ́ na Jehovah do sọ dọ mí ko họnyi awuyẹyẹ-afọyẹyẹ! Nugbo wẹ dọ yé hẹn nutindo mítọn lẹpo gble, ṣigba yé ma duto gbemima mítọn ji nado dejido Jehovah go kakati ni yin gbẹtọ gba.—Psalm 118:8.

Mí se dọ Gulewamkulu lẹ ko wà danú dopolọ do whẹndo Kunnudetọ Jehovah tọn atọ́n devo lẹ to lẹdo mítọn mẹ. Lehe mí jaya bo dopẹ́ do sọ to whenuena mẹmẹsunnu he tin to agun sẹpọmẹ lẹ mẹ wá nado gọalọna mí! Yé vọ́ owhé mítọn gbá bo na mí núdùdù na osẹ susu lẹ.

Homẹkẹn Sinyẹn Deji

To septembre 1967, nujijla de yin bibasi to otò lọ blebu mẹ nado bẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹpo pli gánnugánnu. Nado dín mí mọ, dẹpẹ kanylantọ, danuwatọ lẹ—heyin hagbẹ Pipli Jọja lẹ tọn po Ogbẹ́ Jọja Nukọntọ Malawi tọn lẹ po, jẹ Kunnudetọ lẹ dín ji sọn họndekọn jẹ họndekọn po ohí po to alọmẹ. Eyin yé mọ ode to yé mẹ, dẹpẹ lọ lẹ nọ biọ dọ yé ni họ̀ kalti ogbẹ́ tonudidọ tọn lẹ.

To whenuena yé jẹ owhé mítọn gbè, yé kanse eyin mí ko tindo kalti lọ. Yẹn gblọn dọ: “Lala, yẹn ma ko họ̀ ẹ. Podọ n’ma tlẹ jlo na họ̀ ẹ todin, mọwẹ n’ma sọ to na họ̀ ẹ to nukọn mẹ.” Enẹgodo yé wle yẹn po asu ṣie po bo plan mí yì ponọ-pamẹ, bo masọ dike mí ni hẹn nudepope. To whenuena ovi mítọn pẹvi lẹ lẹkọ sọn wehọmẹ, yé ma mọ mí bo jẹ nuha ji. Ṣigba, visunnu mítọn mẹho, Daniel, wá whégbè ojlẹ vude to enẹgodo bọ kọmẹnu de dọ nuhe jọ lọ na ẹn. To afọdopolọji, e plan nọvi etọn pẹvi lẹ bọ yé wle ali ponọ-pamẹ tọn. Finẹ jijẹ yetọn dukosọhẹ whenuena ponọ lẹ to mí bẹ do agbanbẹhun mẹ nado plan mí yì Lilongwe. Ovi lẹ hodo mí yì ga.

To whenuena mí jẹ Lilongwe, whẹdida agọ̀ de wá aimẹ to ponọ-pamẹ lọ. Ponọ lọ lẹ kanse mí dọ, “Be mì na gbẹsọ yin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ya?” Mí yigbe dọ, “Mọwẹ!” dile etlẹ yindọ gbeyiyi ehe zẹẹmẹdo ogàn-sinsẹ̀n na owhe ṣinawe. Mẹhe nọ “deanana” titobasinanu lọ lẹ dona sẹ̀ngàn na owhe 14.

To ozán dopo yiyizan matin núdùdù po gbọjẹ po godo, ponọ lẹ plan mí yì Ganpa Maula tọn mẹ. Abò ganpa finẹ tọn lẹ gọ́ sọmọ bọ mí ma tlẹ sọgan mọ fie mí na mlọn to aigba! Lọba dopo gee wẹ yè yí do basi adàdo to abò ganpa lọ tọn he gọ́fla sọmọ dopodopo mẹ. Núdùdù vude he ma yin didà ganji wẹ nọ yin nina mí. To osẹ awe godo, ponọ ganpa lọ tọn lẹ mọ dọ mí ma yin gbẹtọ tuklanọ lẹ bọ yé na mí dotẹnmẹ nado nọ yí lẹdo aihundida agbasalilo tọn he tin to opá ganpa lọ tọn mẹ zan. Ehe hùn dotẹnmẹ dote na susu mítọn nado tin to pọmẹ bo na tuli ode awetọ mítọn egbesọegbesọ bosọ dekunnu na gantọ devo lẹ. To ogàn-sinsẹ̀n na nudi osun atọ̀n godo, e paṣa mí dọ mí yin tuntundote na magbọjẹ he to yinyin dido na gandudu Malawi tọn sọn tògodo wutu.

Ponọ lọ lẹ dọna mí nado lẹkọyi owhé mítọn lẹ gbè, ṣigba yé sọ dọna mí dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko yin alọhẹndotena to Malawi. Alọhẹndotenamẹ ehe dẹn-to-aimẹ sọn 20 octobre 1967 jẹ 12 août 1993—nudi owhe 26. Owhe enẹlẹ ma bọawu, ṣogan mí penugo nado hẹn kadaninọ mlẹnmlẹn mítọn go po alọgọ Jehovah tọn po.

Yé Yàngbé Mítọn Di Kanlin

To octobre 1972, gbedide gandudu tọn de sọ vọ́ fọ́n ojlẹ homẹkẹn sinsinyẹn tọn de dote. Gbedide lọ dọ dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹpo dona yin yinyàn sọn agbasazọ́n yetọn lẹ mẹ podọ Kunnudetọ he nọ nọ̀ gbétatò mẹ lẹpo dona yin yinyàn sọn owhé yetọn lẹ gbè. Yé yàngbé Kunnudetọ lẹ tọn di kanlin.

To ojlẹ enẹ mẹ, mẹmẹsunnu Klistiani jọja de wá owhé mítọn gbè bo hẹn owẹ̀n niyaniya tọn de wá na Emmas dọ, ‘Pipli Jọja lẹ tọn to sébla nado gbò ota towe bo slọ́ ẹ do atin go, bo ze e yì na kọmẹgán lẹ.’ Emmas họ̀n sọn whégbè to afọdopolọji, ṣigba whẹpo e do yì e basi tito na mí nado hodo e dile e sọgan yawu yọnbasi do to enẹgodo. Yẹn do ovi lẹ hlan to niyaniya mẹ. Enẹgodo, dile yẹn to awuwle nado yì, hagbẹ ao Pipli Jọja lẹ tọn sọawuhia, bo to Emmas dín. Yé biọ owhé mítọn gbè po zingidi po kiki nado mọdọ Emmas ko yì. Ehe fọ́n adi yetọn dote bọ yé dọ̀n mi ziẹziẹ biọ leke-gbò he tin to yakẹ de mẹ, fie yé sọafọ mi bo yí leke-pò lẹ do hò mi te. Enẹgodo yé jo mi do kúdaa-gbẹ̀daa. To whenuena yẹn gọ̀ dee mẹ mọ, yẹn sá lẹkọyi whégbè.

To ozán enẹ mẹ, Emmas ze ogbẹ̀ ede tọn do owù mẹ bo dín mí lẹkọwa whégbè. To whenuena e mọdọ yẹn ko yin hihò zẹjlẹgo, Emmas po họntọn he tindo mọto de po ze mi dẹẹdẹ biọ mọto lọ mẹ. Enẹgodo mí kùnhún yì owhé mẹmẹsunnu de tọn gbè to Lilongwe, fie yẹn jẹ gángán vudevude sọn danuwiwa lọ mẹ te bọ Emmas jẹ tito lẹ basi ji nado họ̀n sọn otò lọ mẹ.

Fibẹtado-Dintọ He Ma Tindo Fide Nado Yì Lẹ

Viyọnnu mítọn Dinesi po asu etọn po tindo agbanbẹhun kleun de. Yé yí húnkùntọ he ko yin hagbẹ Ogbẹ́ Jọja Nukọntọ Malawi tọn de dai ṣigba he ninọmẹ mítọn blawuna tlala todin. E ze ede jo nado gọalọna mí podọ na Kunnudetọ devo lẹ. Whèjai susu wẹ e do bẹ Kunnudetọ lẹ sọn nọtẹn whiwhla he ko yin tito basina jẹnukọn lẹ mẹ. Enẹgodo e nọ dó avọ̀ hagbẹ Ogbẹ́ Jọja Nukọntọ Malawi tọn etọn bo nọ kùn ohún lọ gbọn ofi voovo he ponọ lẹ sú aliho te. E ze ogbẹ̀ ede tọn do owù susu mẹ nado gọalọna Kunnudetọ kanweko susu lẹ nado dása dogbó biọ Zambie.

To osun vude godo, gandudu Zambie tọn yàn mí lẹkọ do Malawi; ṣogan, mí ma sọgan lẹkọyi gbétatò mítọn mẹ gba. Nutindo mítọn he mí jodo lẹpo ko yin finfin. Panu he mí do gbá ohọ̀ mítọn lẹ ko yin kinklọ́n sẹ̀. Todin he mí ma tindo fide nado yì, mí họnyi Mozambique bo gbọṣi osla fibẹtado Mlangeni tọn mẹ na owhe awe daa. Ṣigba, to juin 1975, gandudu yọyọ de to Mozambique sú osla lọ bo hẹn mí po huhlọn po nado lẹkọyi Malawi, fie ninọmẹ onú lẹ tọn ma ko diọ na omẹ Jehovah tọn lẹ te. Nuhe mí sọgan wà lẹpo wẹ nado vọ́ họnyi Zambie whla awetọ. To whenuena mí jẹ finẹ, mí yì osla fibẹtado Chigumukire tọn mẹ.

To osun awe godo, agbanhun gaa po ponọ-hún susu lẹ po glín do alitó bọ awhànfuntọ Zambie tọn kanweko susu he sọawhànnu lẹ wọ̀ biọ osla lọ mẹ. Yé dọna mí dọ ohọ̀ dagbedagbe lẹ ko yin gbigbá na mí podọ emilẹ hẹn ohún lọ lẹ wá nado gọalọna mí nado jẹ finẹ. Mí yọnẹn dọ lalo wẹ ehe. Awhànfuntọ lẹ jẹ gbẹtọ lẹ sisẹ́ biọ ohún lọ lẹ mẹ ji, bọ obú jẹ mẹlẹpo ji. Yé jẹ osò huhlọnnọ yetọn lẹ dedo jẹhọn mẹ ji, bọ fọtọ́n susu mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ tọn po gbàdó na obú wutu.

To nujijọ bẹwlu tọn ehe mẹ, Emmas yin zizejai bọ yè tunafọ e ji to mayọnẹn mẹ, ṣigba dopo to mẹmẹsunnu lẹ mẹ gọalọna ẹn nado ṣite. Mí lẹndọ bẹjẹeji nukunbibia daho tọn wẹ ehe yin. Fibẹtado-dintọ lẹpo họ̀n lẹkọ jei Malawi. To whenuena mí gbẹ́ pò to Zambie, mí jẹ tọ̀sisa de kọ̀n, bọ mẹmẹsunnu lẹ tò debọdo-dego bo hẹn alọ ode awetọ tọn go nado gọalọna mẹlẹpo nado dása tọ̀sisa lọ. Ṣigba to tọ̀sisa lọ didása godo, alọ awhànfuntọ Zambie tọn lẹ tọn mẹ wẹ mí jẹ bọ mí yin bibẹ lẹkọ do Malawi.

Todin he mí vọ́ lẹkọwa Malawi, mí ma yọ́n fie mí na yì. Mí se dọ to opli tonudidọ tọn lẹ ji podọ to linlinwe lẹ mẹ, gbẹtọ lẹ ko yin avase na nado payi “nukunmẹ yọyọ” he to gbétatò yetọn lẹ mẹ biọ lẹ go—Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dlẹnalọdo wẹ yé te. Enẹwutu mí basi dide nado yì tòdaho tatọ-tònọ lọ mẹ, fie mí ma na yin ayidego te sọmọ taidi to gbétatò de mẹ. Mí penugo bo haya ohọ̀ pẹvi de, bọ Emmas gọ̀ dlapọn nuglọ tọn etọn bibasi yì agun lẹ mẹ bẹ taidi nugopọntọ tomẹyitọ de.

Opli Agun Tọn lẹ Yìyì

Etẹwẹ gọalọna mí nado hẹn nugbonọ-yinyin mítọn go? Opli agun tọn lẹ wẹ! To osla fibẹtado tọn lẹ mẹ to Mozambique po Zambie po, azava he yin gbigbá po osẹ̀ po lẹ wẹ yin Plitẹnhọ Ahọluduta tọn he mẹ mí nọ yì opli lẹ te. Opli lẹ yìyì to Malawi tindo owù bosọ sinyẹnawu—ṣogan mọwiwa nọ hẹn ale susu wá. Ma nado yin wiwle, mí nọ saba basi opli lẹ to zánmẹ to nọtẹn he whlá lẹ mẹ. Podọ ma nado dọ̀n ayidonugo wá pipli mítọn lẹ ji, mí ma nọ hopẹ́ nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn hia na hodọtọ de gba. Kakatimọ, mí nọ sá alọ do alọ mẹ poun wẹ.

Baptẹm lẹ nọ yin bibasi to zánhomẹ. Visunnu mítọn Abiyudi yin bibaptizi to ojlẹ mọnkọtọn de mẹ. Bọdo hodidọ baptẹm tọn lọ go, ewọ po baptẹm-yitọ devo lẹ po yin pinplan to zinvlu mẹ yì ogbà de mẹ to zánmẹ fie odò de ko yin kùnkùn do. Finẹ wẹ yé yin bibaptizi te.

Ohọ̀ Pẹvi Mítọn Yin Bẹtẹn Dagbe De

Owhe vude whẹpo alọhẹndotenamẹ lọ yin didesẹ, ohọ̀ mítọn to Lilongwe yin yiyizan taidi bẹtẹn dagbe de. Wekanhlanmẹ po owe lẹ po sọn alahọ Zambie tọn mẹ nọ yin bibẹ wá owhé mítọn gbè to nuglọ. Mẹmẹsunnu he nọ má wekanhlanmẹ lọ lẹ po kẹkẹ po nọ wá owhé mítọn gbè nado bẹ agbàn he wá sọn Zambie lẹ bo nọ bẹ yé yì adà Malawi tọn lẹpo mẹ. Linlinnamẹwe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn he nọ yin mimá lẹ ma nọ tlí gba na yé nọ yin zinzin do wema flẹ́flẹ́ di weda Biblu tọn lẹ ji wutu. Ehe nọ hẹn agbànbẹtọ lọ lẹ penugo nado bẹ linlinnamẹwe susu hugan lehe yé sọgan ko wà do eyin wema tlítlí ji wẹ linlinnamẹwe lọ lẹ ko yin zinzin do. Podọ linlinamẹwe pẹvi Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, he bẹ hosọ nupinplọn tọn lẹ kẹdẹ hẹn wẹ agbànbẹtọ lọ lẹ nọ má. Linlinnamẹwe pẹvi ehelẹ nọ yọ́n whlá do awupomẹ na wema dopo ji wẹ yé nọ yin zinzindo wutu.

Agbànbẹtọ ehelẹ nọ ze mẹdekannujẹ po ogbẹ̀ yetọn lẹ po do owù mẹ to whenuena yé to kẹkẹ kùn gbọn zunkan mẹ, whedelẹnu to zinvlu gọngọn mẹ, po pali agbàn he ko yin alọhẹndotena lẹ tọn po glẹlẹ to kẹkẹ yetọn lẹ ji. Dile etlẹ yindọ yé dona gbọn fie ponọ lẹ sú ali te po owù devo lẹ po mẹ, yé nọ zin gbejizọnlin kilomẹtlu kanweko susu lẹ tọn to ninọmẹ aimẹ tọn lẹpo mẹ nado bẹ núdùdù gbigbọmẹ tọn yì na mẹmẹsunnu yetọn lẹ. Lehe agbànbẹtọ yiwanna enẹlẹ gboadọ do sọ!

Jehovah Nọ Penukundo Asuṣiọsi lẹ Go

To décembre 1992, to hodidọ de nina to osẹ dlapọn tọn de whenu, Emmas bẹ azọ̀n nujẹmẹji sinsinyẹn de tọn. To enẹgodo, e ma sọgan dọho ba. Ojlẹ vude to enẹgodo, azọ̀n lọ hẹn adà dopo agbasa etọn tọn kú. Dile etlẹ yindọ e sinyẹnawuna ẹn nado doakọnna agbasamalo etọn, godonọnamẹ owanyinọ he mí mọyi sọn agun mítọn si de flumẹjijẹ ṣie pò. Yẹn penugo nado penukundo asu ṣie go to whégbè kakajẹ whenuena e kú to novembre 1994, to owhe 76 mẹhodido mẹ. E ko yì owhe 57 he mí wlealọ, podọ alọhẹndotenamẹ lọ yin didesẹ to nukun Emmas tọn mẹ whẹpo e do kú. Ṣigba yẹn gbẹsọ to aluẹmẹ na okú gbẹdohẹmẹtọ nugbonọ ṣie tọn.

To lilẹzun asuṣiọsi godo, asu viyọnnu ṣie tọn didá azọngban lọ nado penukundo asi etọn po ovi atọ́n he e tindo lẹ po go, gọna yẹn. E blawu dọ to août 2000, azọ̀n he ma dẹn-to-aimẹ de ze e hù. Nawẹ viyọnnu ṣie na wagbọn bo mọ núdùdù po adọtẹn po na mí? Whladopo dogọ yẹn mọ dọ Jehovah nọ hò mítọn pọ́n bosọ yin “otọ́ tọṣiọvi tọn, whẹdatọ asuṣiọsi tọn” nugbonugbo. (Psalm 68:5) Jehovah wleawuna ohọ̀ whanpẹnọ de na mí gbọn devizọnwatọ etọn aigba ji tọn lẹ gblamẹ. Nawẹ enẹ jọ gbọn? To whenuena mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu agun mítọn tọn lẹ po mọ ninọmẹ blawu he mẹ mí tin te, yé gbá ohọ̀ de na mí to osẹ atọ́n poun gblamẹ! Mẹmẹsunnu heyin họ̀dotọ lẹ wá sọn agun devo lẹ mẹ nado gọalọ. Owanyi po homẹdagbe po he Kunnudetọ ehelẹ dohia hẹn awuji mí tlala na owhé he yé gbá na mí pọnte hú owhé he gbè suhugan yetọn lẹ nọ nọ̀. Owanyi he agun lọ dohia ehe dekunnu dagbe de to lẹdo mítọn mẹ. Eyin yẹn yihọ to zánmẹ, e nọ taidi dọ Paladisi mẹ wẹ yẹn te! Mọwẹ, ohọ̀ whanpẹnọ mítọn yin gbigbá po bliki po, ṣigba dile mẹsusu ko dọ do, ohọ̀ de wẹ he yin gbigbá po owanyi po.—Galatianu lẹ 6:10.

Nukunpedomẹgo Zọnmii Jehovah Tọn

Dile etlẹ yindọ yẹn nọ dibla hẹn todido bu pete to whedelẹnu, Jehovah ko nọgodona mi tlala. Ṣinawe to ovi ṣinẹnẹ ṣie lẹ mẹ gbẹ́ pò to ogbẹ̀, podọ hagbẹ whẹndo ṣie tọn lẹ ko yì 123 todin. Yẹn dopẹ́ tlala dọ suhugan yetọn to Jehovah sẹ̀n po nugbonọ-yinyin po.

Todin, to owhe 82 mẹho mẹ, yẹn nọ gọ́ na ayajẹ to whenuena yẹn mọ nuhe gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn ko wadotana to Malawi. To owhe ẹnẹ he wayi lẹ mẹ poun, yẹn ko mọ sọha Plitẹnhọ Ahọluduta tọn jideji sọn dopo yì nuhe hugan 600. Mí sọ tindo wekantẹn alahọ tọn yọyọ de todin to Lilongwe, podọ mí to vivi núdùdù gbigbọmẹ tọn susugege mẹhẹnlodo tọn dù. Na nugbo tọn, yẹn lẹndọ yẹn ko tindo numimọ hẹndi opagbe Jiwheyẹwhe tọn heyin mimọ to Isaia 54:17 mẹ, fie jide yin nina mí te dọmọ: “Avùnhonu depope he yè jlẹ do gowe ma na wà nude.” To Jehovah sinsẹ̀n na nuhe hugan owhe 50 godo, yẹn tindo nujikudo dọ Jehovah nọ penukundo mí go to whepoponu mahopọnna whlepọn depope he mí sọgan pehẹ.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Yẹdide to weda 24]

Asu ṣie, Emmas, yin bibaptizi to avril 1951

[Yẹdide to weda 26]

Pipli agbànbẹtọ adọgbotọ lẹ tọn

[Yẹdide to weda 28]

Ohọ̀ heyin gbigbá po owanyi po