Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
• To whenuena e yindọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn ma yin omẹ nujọnu tọn de, nawẹ mí sọgan hẹn homẹgble e gbọn?
Apọsteli Paulu wẹ wlan dọ: “Mì hẹn homẹgblena [gbigbọ wiwe] Jiwheyẹwhe tọn blo.” (Efesunu lẹ 4:30) Mẹdelẹ nọ lẹndọ hogbe ehelẹ dohia dọ omẹ nujọnu tọn de wẹ gbigbọ wiwe yin. Ṣigba owe “họ̀nkọnsi nugbonọ” lọ tọn lẹ nọ saba na kunnudenu Owe-wiwe po whenuho tọn lẹ po dọ Klistiani fliflimẹ tọn lẹ ma nọ pọ́n gbigbọ wiwe hlan taidi omẹ nujọnu tọn de kavi mẹhe sọzẹn hẹ Gigogán lọ taidi adà nuhe yin yiylọdọ Atọ̀n-to-Dopomẹ de tọn gba.a (Luku 12:42) Enẹwutu, Paulu ma to alọdlẹndo gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn taidi omẹ nujọnu tọn de gba.
Huhlọn yí do wazọ́n mayọnmọ Jiwheyẹwhe tọn wẹ gbigbọ wiwe yin. (Gẹnẹsisi 1:2) E yin didọdai dọ Jesu na baptizi gbẹtọ lẹ to ‘gbigbọ wiwe mẹ,’ kẹdẹdile Johanu basi gbọn osin dali do. (Luku 3:16) To Pẹntikọsti owhe 33 W.M., nudi devi 120 ‘gọ́ na gbigbọ wiwe,’ e họnwun dọ e mayin omẹ de wẹ gba. (Owalọ lẹ 1:5, 8; 2:4, 33) Omẹ yiamisisadode enẹ lẹ mọ todido olọn mẹ tọn de yí, bọ gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn nọ deanana yé to gbẹzan nugbonọ-yinyin tọn de mẹ. (Lomunu lẹ 8:14-17; 2 Kọlintinu lẹ 1:22) Gbigbọ lọ nọ gọalọ nado wleawuna sinsẹ́n he Jiwheyẹwhe yiwanna lẹ bo dapana “azọ́n [ylankan] agbasalan tọn” he sọgan dekọtọn do whẹgbledomẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ.—Galatianu lẹ 5:19-25.
Eyin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn he tindo todido aigba ji tọn de wẹ mí yin, be míwlẹ ma yin dide gbọn gbigbọ wiwe dali gba. Ṣigba, mí nọ mọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn yí to aliho dopolọ mẹ hẹ mẹhe tindo todido olọn mẹ tọn lẹ. Enẹwutu, mílọsu sọgan hẹn homẹgblena gbigbọ wiwe. Ṣigba gbọnna?
Eyin mí gbẹkọ ayinamẹ Owe-wiwe tọn heyin kinkàn to anademẹ gbigbọ wiwe tọn glọ lẹ go, mí sọgan wleawuna jijọ he na dekọtọn do ylanwiwa sọn ojlo mẹ wá sọta gbigbọ wiwe, whẹgbledomẹ Jehovah tọn, podọ vasudo to agọgbọnẹnmẹ mẹ. (Matiu 12:31, 32) E sọgan yindọ mí ma ko to ylando sinsinyẹn lẹ wà ṣigba mí sọgan ko to zọnlin de zin, he na wá hẹn mí yinuwa to aliho he ma sọgbe hẹ gbigbọ wiwe tọn mẹ. To ninọmẹ mọnkọtọn lẹ mẹ, mí sọgan to homẹhẹngblena gbigbọ wiwe.
Enẹwutu, nawẹ mí sọgan wagbọn ma nado hẹn homẹgble gbigbọ wiwe? Matin ayihaawe, mí dona deanana linlẹn po nuwiwa mítọn lẹ po. To wekanhlanmẹ etọn hlan Efesunu lẹ, weta 4tọ mẹ, apọsteli Paulu na avase sọta ayilinlẹn nugbomadọ tọn, homẹgble he nọ dẹn to aimẹ, adidọ, po hogbe gbigble po. Eyin mí ko ze “gbẹtọ yọyọ lọ” dogo ṣogan bosọ joagọ yì onú enẹ lẹ kọ̀n, etẹwẹ mí to wiwà to whenẹnu? Mí to nuyiwa sọta ayinamẹ gbọdo Ohó Jiwheyẹwhe tọn, Biblu lọ. To mọwiwa mẹ, mí na nọ hẹn homẹgble gbigbọ wiwe.
To Efesunu lẹ weta 5tọ mẹ, mí mọ ayinamẹ Paulu tọn gando kọgbigbẹ́ ojlo ylankan tintindo to ayọdide mẹ go. Apọsteli lọ sọ dotuhomẹna yisenọ hatọ lẹ nado dapana walọ fẹnnuwiwa tọn po aslan mawé po. Eyin mí ma jlo nado gblehomẹna gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn, mí dona hẹn ehe do ayiha mẹ to whenuena mí to nudide ayidedai tọn basi. Naegbọn mí na nọ to ojlo dohia to onú mọnkọtọn lẹ mẹ gbọn hodidọ do yé ji, wehihia gando yé go, yẹdide yetọn pinpọ́n to televiziọn ji podọ to fidevo dali?
Na nugbo tọn, mí sọgan hẹn homẹgble gbigbọ wiwe to aliho devo lẹ mẹ. Kọndopọ wẹ gbigbọ Jehovah tọn nọ zedaga, ṣigba mí ni dọ dọ mí nọ to yèdọ-yèdọ mẹhẹngble tọn lẹ hẹn gbayipe kavi to hagbẹ ṣinyan to agun lọ mẹ. Be e ma yin gbigbọ he jlo na kọ̀n mí dopọ lọ wẹ mí to nuyiwa sọta to whenẹnu ya? To paa mẹ, mí sọgan to homẹhẹngblena gbigbọ wiwe taidi mẹhe hẹn kinklan wá agun Kọlinti tọn mẹ lẹ. (1 Kọlintinu lẹ 1:10; 3:1-4, 16, 17) Mí sọgan sọ hẹn homẹgble gbigbọ wiwe eyin mí desọn ojlo mẹ bo dekanpona sisi he mí nọ tindo na sunnu heyin dide gbọn gbigbọ dali to agun lọ mẹ lẹ.—Owalọ lẹ 20:28; Juda 8.
E họnwun todin dọ, nuyọnẹnnu wẹ e na yin na mí nado lẹnnupọn do walọ po nuwiwa mítọn lẹ po ji to dodonu nuhe mí yọnẹn taidi anademẹ gbigbọ wiwe tọn heyin didohia to Biblu podọ to agun Klistiani tọn mẹ lẹ tọn ji. Mì gbọ mí ni nọ ‘to dẹ̀ho to gbigbọ wiwe mẹ’ ga, bo nọ na ẹn dotẹnmẹ nado yinuwa do mí ji, bosọ nọ yinuwa sọgbe hẹ nuhe yin didọ to Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ to whepoponu. (Juda 20) Na ni yin gbemima mítọn ma nado hẹn homẹgble gbigbọ wiwe gbede, ṣigba nado nọ yin anadena gbọn ewọ dali to whelẹponu na gbégbigbò oyin wiwe Jehovah tọn.
• Jesu Klisti yí awusinyẹnnamẹnu adọkunnọ de tọn nado biọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn mẹ jlẹdo kanklosọpoawenọ he to tintẹnpọn nado jugbọn nùvo yẹnvi de tọn mẹ go. Be kanklosọpoawenọ po yẹnvi avọ̀ titọ̀ tọn nujọnu tọn de po hodọ wẹ Jesu te ya?
To hoyidọ Owe-wiwe tọn atọ̀n heyin kinkàndai lẹ mẹ, awe diblayin nudopolọ. Sọgbe hẹ kandai Matiu tọn, Jesu dọmọ: “E bọawu na kanklosọpoawenọ de nado gbọ̀n nùvo yẹnvi tọn mẹ yì hú na adọkunnọ nado biọ ahọludu Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” (Matiu 19:24) Mọdopolọ, Malku 10:25 hia dole: “E bọawu na kanklosọpoawenọ nado gbọ̀n nùvo yẹnvi tọn mẹ luntọ́n, hú na adọkunnọ nado biọ ahọludu Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”
Owe alọdlẹndonu tọn delẹ de linlẹn lọ tọ́n dọ ohọ̀n pẹvi de wẹ “nùvo yẹnvi tọn” lọ yin to họngbo daho Jelusalẹm tọn dopo mẹ. Eyin họngbo daho lọ yin súsú to zánmẹ, ohọ̀n pẹvi lọ sọgan yin hùnhùn. Gbẹtọ lẹ yise dọ kanklosọpoawenọ de sọgan jugbọn ohọ̀n enẹ nù. Be nuhe Jesu tindo to linlẹn mẹ lọ niyẹn ya?
E họnwun dọ e mayin mọ. Matin ayihaawe, yẹnvi nutitọ̀ tọn de hodọ wẹ Jesu te. To whenuena e yindọ yẹnvi he nọ yin bibasi po ohú kanlin tọn po, podọ dehe nọ yin bibasi po ogàn po lẹ yin mimọ to lẹdo enẹ mẹ, nuyizan paa de wẹ yé na ko yin to whédo lẹ mẹ. Luku 18:25 de ayihaawe tintindo lẹpo sẹ gbọn didọ dali dọ: “E bọawu na kanklosọpoawenọ de nado biọ nùvo yẹnvi [nutitọ̀, NW] tọn mẹ, hú na adọkunnọ de nado biọ ahọludu Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”
Wezẹhomẹ kantọ voovo lẹ kọngbedopọ dọ hogbe Glẹki tọn heyin yiyizan lọ dona yin lilẹdogbedevomẹ dọ “yẹnvi nutitọ̀ tọn” dile Traduction du monde nouveau basi do. Hogbe Glẹki tọn (rha·phisʹ) heyin yiyizan na ‘yẹnvi’ to Matiu 19:24 po Malku 10:25 po mẹ wá sọn hogbe nuyiwa tọn he zẹẹmẹ etọn yin “nado tọ̀nu” mẹ. Podọ hogbe Glẹki tọn (be·loʹne) heyin mimọ to Luku 18:25 mẹ lọ to alọdlẹndo yẹnvi he mẹzẹtọ lẹ nọ yizan. E yin didọ to Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words mẹ dọ: “Linlẹn ‘nùvo yẹnvi tọn’ yiyizan na họngbo pẹvi de taidi linlẹn ojlẹ mítọn tọn de; kunnudenu hohowhenu tọn depope ma do enẹ hia gba. Yanwle Oklunọ tọn wẹ nado do nuhe ma yọnbasi na gbẹtọvi de hia, enẹwutu, e mayin dandan dọ ewọ nisọ to vivẹnu do nado dekanpona awusinyẹnnamẹnu lọ gbọn zẹẹmẹ devo he gbọnvo de nina yẹnvi lọ heyin nuyizan paa mẹ tọn de dali.”—1981, Bladopọ 3, weda 106.
Mẹdelẹ dọ dọ “okàn” wẹ dona yin yiyizan do otẹn “kanklosọpoawenọ” tọn mẹ to wefọ enẹlẹ mẹ. Hogbe Glẹki tọn lẹ na okàn (kaʹmi·los) po kanklosọpoawenọ (kaʹme·los) po di yedelẹ taun. Ṣigba hogbe Glẹki tọn lọ na “kanklosọpoawenọ” wẹ yin yiyizan to alọnuwe-hihia Glẹki tọn heyin owe Wẹndagbe Matiu tọn he dẹn-to-aimẹ hugan lọ mẹ e mayin “okàn” gba (the Sinaitic, the Vatican No. 1209, and the Alexandrine). E yin didọ dọ Matiu wlan owe Wẹndagbe tọn etọn do Heblu-gbè mẹ, podọ ewọ lọsu wẹ na ko basi lẹdogbedevomẹ etọn do Glẹki-gbè mẹ. E yọ́n nuhe Jesu dọ lọ na taun tọn bo gbọnmọ dali yí hogbe he sọgbe lọ zan.
Enẹwutu, yẹnvi po kanklosọpoawenọ nujọnu tọn de po hodọ wẹ Jesu te. E to hogbe lọ lẹ yizan nado zinnudo ma yọnbasi nude tọn ji. Ṣigba be Jesu to didọ dọ adọkunnọ depope ma sọgan biọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn mẹ wẹ ya? Lala, na hogbe Jesu tọn ma dona yin nukunnumọjẹemẹ to paa mẹ gba. E to hoyijlẹdohogo de yizan nado dohia dọ kẹdẹdile kanklosọpoawenọ de ma sọgan gbọ̀n nùvo yẹnvi nujọnu tọn de tọn mẹ, mọjanwẹ e ma yọnbasi dọ adọkunnọ de ni biọ Ahọluduta lọ mẹ eyin e zindonukọn nado to titẹdo adọkunnu etọn lẹ go zẹjlẹgo bo ma ze Jehovah do otẹn tintan mẹ to gbẹzan etọn mẹ do niyẹn.—Luku 13:24; 1 Timoti 6:17-19.
Jesu dọ ohó helẹ tlolo to whenuena ahọlu jọja de ṣẹṣẹ gbẹkọ lẹblanulọkẹyi daho lọ go nado lẹzun dopo to hodotọ etọn lẹ mẹ. (Luku 18:18-24) Adọkunnọ de he yiwanna nutindo etọn lẹ zẹjlẹgo hugan onú gbigbọmẹ tọn lẹ ma sọgan donukun nado mọ ogbẹ̀ madopodo yí to tito Ahọluduta lọ tọn mẹ gba. Ṣogan, adọkunnọ delẹ lẹzun devi Jesu tọn lẹ. (Matiu 27:57; Luku 19:2, 9) Enẹwutu, adọkunnọ de he onú gbigbọmẹ tọn lẹ nọ duahunmẹna bọ e nọ dín alọgọ Jiwheyẹwhe tọn sọgan yin whinwhlẹngán.—Matiu 5:3; 19:16-26.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Pọ́n alọnuwe lọ Be Hiẹ Dona Yí Atọ̀n-to-Dopomẹ Sè Ya? heyin zinzinjẹgbonu gbọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dali.