Mẹnu Wẹ Jesu Klisti?

PỌ́N lehe Juvi jọja he nọ yin Andle na ko gọ́ na ayajẹ do sọ to whenuena e sè ohó Jesu Nazalẹti tọn lọ tọn lẹ to tintan whenu! Biblu dọ dọ Andle họ̀nwezun yì mọ nọvisunnu etọn bo dọna ẹn dọ: “Míwlẹ ko mọ Mẹssia lọ [kavi, Klisti].” (Johanu 1:41) To Heblugbe po Glẹkigbe po mẹ, hogbe he nọ saba yin lilẹdo “Mẹssia” kavi “Klisti” zẹẹmẹdo “Mẹyiamisisadode.” Jesu wẹ Mẹyiamisisadode lọ, kavi Mẹdide Jiwheyẹwhe tọn—yèdọ Nukọntọ dopagbe lọ. (Isaia 55:4) Owe-wiwe bẹ dọdai susu hẹn gando ewọ go, podọ Juvi whenẹnu tọn lẹ to nukundo e.—Luku 3:15.

Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ Mẹdide Jiwheyẹwhe tọn wẹ Jesu yin nugbonugbo? Eyọn, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nuhe jọ to owhe 29 W.M. ji, whenuena Jesu tindo owhe 30. E yì Johanu Baptizitọ dè nado yin bibaptizi gbọn ewọ dali to Otọ̀ Jọdani tọn mẹ. Biblu dọmọ: “Podọ Jesu, whenuena yè ko baptizi na ẹn, e tọ́n jẹage to afọdoponẹji sọn osin mẹ: bo pọ́n, olọn hùn hlan ẹn, e mọ [gbigbọ] Jiwheyẹwhe tọn jẹte di apoe bo jẹ do e ji: bo pọ́n, ogbè de sọn olọn lẹ mẹ, didọmọ, Ehe wẹ Visunnu ṣie; Mẹvivẹ ṣie, mẹhe mẹ homẹ ṣie vivi te tlala.” (Matiu 3:16, 17) To hogbe alọkẹyi tọn enẹlẹ sisè godo, be Johanu sọgan tindo ayihaawe depope dọ Mẹdide Jiwheyẹwhe tọn wẹ Jesu yin ya? Gbọn gbigbọ wiwe Etọn kinkọn do Jesu ji dali, Jehovah Jiwheyẹwhe yí amisisa do de e nado yin Ahọlu Ahọluduta Etọn he ja lọ tọn. Gbọnmọ dali, Jesu lẹzun Klisti, kavi Mẹyiamisisadode lọ. Ṣigba, naegbọn Jesu yin yiylọdọ Ovi Jiwheyẹwhe tọn? Etẹwẹ yin bẹjẹeji etọn?

Bẹjẹeji Etọn Yin sọn ‘Ojlẹ Hoho lẹ Tọn Mẹ’

Gbẹzan Jesu tọn sọgan yin mimá do adà atọ̀n ji. Tintan ko bẹjẹeji hoho whẹpo e do yin jiji do aigba ji. Bẹjẹeji etọn yin sọn ‘ojlẹ hoho lẹ tọn mẹ, sọn azán hohotọ lẹ mẹ,’ wẹ Mika 5:2 dọ. Jesu lọsu dọmọ: “Aga wẹ yẹn tin sọn”—yèdọ sọn olọn mẹ. (Johanu 8:23) E ko tin to olọn mẹ taidi nudida gbigbọnọ huhlọnnọ de.

To whenuena e yindọ nuhe yin didá lẹpo wẹ tindo bẹjẹeji, ojlẹ de tin bọ Jiwheyẹwhe kẹdẹ wẹ tin. Ṣigba, to owhe madosọha lẹ die wayi, Jiwheyẹwhe bẹ azọ́n nudida tọn jẹeji. Mẹnu wẹ e dá jẹnukọn? Owe he gbọngodo to Biblu mẹ ylọ Jesu dọ “omẹ tintan to nudida Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ.” (Osọhia 3:14) Jesu wẹ “viplọnji to yé he yè dá lẹpo mẹ.” Enẹ yinmọ “na e dè wẹ yè gbọn dá onú lẹpo, ehe tin to olọn lẹ mẹ, po ehe tin to aihọn mẹ po, ehe yè mọ po ehe yè ma mọ po.” (Kọlọsinu lẹ 1:15, 16) Mọwẹ, Jesu wẹ omẹ dopo akàn he Jiwheyẹwhe lọsu dá tlọlọ na ede. Enẹwutu, ewọ yin yiylọdọ “Ovi detọ́n . . . dopo akàn” Jiwheyẹwhe tọn. (Johanu 3:16) Ovi plọnji lọ sọ tindo tẹnmẹ-yinkọ lọ he yin “Ohó lọ.” (Johanu 1:14) Etẹwutu? Na whẹpo e do yin jiji do aigba ji taidi gbẹtọ, e ko wadevizọn to olọn mẹ taidi hoyidọtọ Jiwheyẹwhe tọn wutu.

“Ohó lọ” ko tin hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe “to whẹwhẹwhenu,” whenuena “olọn po aihọn po” yin didá. Ewọ wẹ Jiwheyẹwhe dọhona dọ: “Gbọ mí ni basi gbẹtọ to boṣiọ mítọn mẹ.” (Johanu 1:1; Gẹnẹsisi 1:1, 26) Ovi plọnji Jehovah tọn tin to Otọ́ etọn dè to whenẹnu, bo to azọ́nwa hẹ ẹ po zohunhun po. To Howhinwhẹn lẹ 8:22-31, e yin alọdlẹndo taidi mẹhe to didọmọ: “Yẹn tin to [Mẹdatọ lọ] dè di azọ́nwatọgan de: yẹn sọ yin homẹhun etọn egbesọegbesọ, yẹn to ayajẹ whepoponu to nukọn etọn.”

Lehe Jehovah Jiwheyẹwhe po Ovi detọ́n dopo akàn etọn po dona ko yọ́n yedelẹ ganji dile yé to azọ́nwa dopọ do sọ! Pọninọ hẹ Jehovah na owhe madosọha lẹ yinuwado Ovi Jiwheyẹwhe tọn ji sisosiso. Ovi tonusetọ ehe wá di Jehovah, Otọ́ etọn pete. Na nugbo tọn, Kọlọsinu lẹ 1:15 ylọ Jesu dọ “apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn he yè ma mọ.” Ehe yin dopo to nuhe zọ́n bọ oyọnẹn gando Jesu go do yin dandannu lẹ mẹ nado sọgan hẹn pekọwana nuhudo gbigbọmẹ tọn mítọn po ojlo jọwamọ tọn mítọn nado yọ́n Jiwheyẹwhe po. Nuhe Jesu wà to whenuena e tin to aigba ji lẹpo yin nuhe Jehovah donukun dọ e ni wà lẹ pẹpẹ. Enẹwutu, eyin mí plọn nado yọ́n Jesu, oyọnẹn he mí tindo gando Jehovah go nasọ jideji ga. (Johanu 8:28; 14:8-10) Ṣigba nawẹ Jesu wá aigba ji gbọn?

Gbẹzan Etọn to Aigba ji Taidi Gbẹtọ

Adà awetọ gbẹzan Jesu tọn bẹjẹeji to whenuena Jiwheyẹwhe do Ovi etọn hlan aigba ji. Jehovah wà ehe to azọ́njiawu-liho gbọn tẹndidiọna ogbẹ̀ Jesu tọn sọn olọn mẹ wá vidọ̀ Malia he yin Juvi nugbonọ he tin to alọji de tọn mẹ dali. Jesu ma dugu mape depope tọn na otọ́ etọn ma yin gbẹtọ wutu. Gbigbọ wiwe, kavi huhlọn yí do wazọ́n Jehovah tọn, wá Malia ji, bọ huhlọn etọn “ṣinyọ́n oyẹ̀” e ji, bo hẹn ẹn nado mọhò to azọ́njiawu-liho. (Luku 1:34, 35) Enẹwutu Malia ji ovi pipé de. Taidi visunnu sọdodovi whlẹpatọ lọ Josẹfu tọn, e yin pinplọn whẹ́n to whẹndo wamọnọ tọn de mẹ bosọ yin mẹdaho na ovi he wá yin jiji to whẹndo lọ mẹ lẹ.—Isaia 7:14; Matiu 1:22, 23; Malku 6:3.

Biblu ma dọ nususu gando ovu whenu Jesu tọn go, ṣigba e dọ nujijọ dopo he jẹna ayidego. To whenuena Jesu tindo owhe 12, mẹjitọ etọn lẹ plan ẹn yì hùnwhẹ Juwayi whemẹwhemẹ tọn yetọn tẹnmẹ to Jelusalẹm. To finẹ, e yí whenu susu zan to tẹmpli mẹ, bo “sinai to mẹplọntọ lẹ ṣẹnṣẹn, [bo] to ohó yetọn sè, bosọ to ohó kanbiọ yé.” Humọ, “avò sọ vò mẹhe sè e lẹpo do wuntuntun po gbeyiyi etọn lẹ po go.” Mọwẹ, e ma yin kanbiọ gbigbọmẹ, mẹhẹnlẹnnupọn tọn lẹ kẹdẹ wẹ jọja Jesu sọgan kanse gba, ṣigba e sọ na gblọndo nuyọnẹn tọn he hẹn awuji mẹdevo lẹ. (Luku 2:41-50) Dile e to whinwhẹ́n to tòdaho Nazalẹti tọn mẹ, e plọnazọ́n bo lẹzun whlẹpatọ, matin ayihaawe to otọ́ mẹgopọntọ etọn, Josẹfu dè.—Matiu 13:55.

Jesu nọ̀ Nazalẹti kakajẹ whenue e tindo owhe 30. Enẹgodo e yì Johanu dè nado yin bibaptizi. To baptẹm godo, Jesu bẹ lizọnyizọn zohunhunnọ etọn jẹeji. Na owhe atọ̀n daa, e zingbejizọnlin gbọn otò etọn mẹ bo to wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn lá. E na kunnudenu dọ Jiwheyẹwhe wẹ do e hlan nugbo. Gbọnna? Gbọn azọ́njiawu susu wiwà dali—azọ́n huhlọnnọ lẹ he zẹ̀ nugopipe gbẹtọ tọn go.—Matiu 4:17; Luku 19:37, 38.

Jesu sọ tindo owanyi sisosiso na gbẹtọ lẹ bo nọ vẹawu yé. Owanyi sisosiso etọn sọawuhia titengbe to aliho he mẹ e nọ pọ́n mẹdevo lẹ hlan bo nọ yinuwa hẹ yé te mẹ. Na Jesu yọ́n dọnsẹpọ bosọ jọmẹ wutu, gbẹtọ lẹ yiwanna ẹn. Yọpọvu lẹ lọsu tlẹ nọ voawu to apá etọn. (Malku 10:13-16) Jesu doyẹyigona yọnnu lẹ, dile etlẹ yindọ mẹdelẹ nọ de yé pò to ojlẹ etọn mẹ. (Johanu 4:9, 27) E gọalọna wamọnọ lẹ po mẹhe yin kọgbidina lẹ po nado ‘mọ gbọjẹ hlan alindọn yetọn lẹ.’ (Matiu 11:28-30) Nuplọnmẹ etọn nọ họnwun, bọawu, bosọ nọ yọn-na-yizan. Podọ nuhe e plọnmẹ lẹ do ojlo ahundopo tọn etọn nado hẹn todoaitọ etọn lẹ jẹakọhẹ Jiwheyẹwhe nugbo lọ, Jehovah hia.—Johanu 17:6-8.

Gbọn gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn yíyí do wà azọ́njiawu lẹ dali, Jesu gbọn awuvẹmẹ dali gbọazọ̀nna awutunọ po mẹhe to yaji lẹ po. (Matiu 15:30, 31) Di apajlẹ, pòtọnọ de wá e dè bo dọmọ: “Eyin hiẹ jlo, hiẹ sọgan hẹn mi zun wiwe.” Etẹwẹ Jesu wà? E dlẹn alọ etọn bo do dawe lọ go, bosọ dọna ẹn dọ: “Yẹn jlo, hiẹ ni zun wiwe.” Podọ awutunọ lọ yin hinhẹn jẹ gángán!—Matiu 8:2-4.

Sọ lẹnnupọndo nujijọ de ji whenuena gbẹtọgun he wá Jesu dè de nọ̀ hẹ ẹ na azán atọ̀n bo ma tindo nudepope nado dù. Onú yetọn wàlẹblanu na ẹn bọ e gbọn azọ́njiawu dali na núdùdù “sunnu degbade, mahia yọnnu po yọpọvu lẹ po dogọ.” (Matiu 15:32-38) To nujijọ devo mẹ, Jesu whiwhẹ yujẹhọn he ze ogbẹ̀ họntọn etọn lẹ tọn do owù mẹ. (Malku 4:37-39) E fọ́n mẹhe ko kú lẹ, kavi hẹn yé gọwá ogbẹ̀.a (Luku 7:22; Johanu 11:43, 44) Jesu tlẹ desọn ojlo mẹ bo ze ogbẹ̀ gbẹtọ pipé etọn tọn liai na gbẹtọvi mapenọ lẹ nido sọgan tindo todido ogbẹ̀ mavọmavọ tọn. Owanyi sisosiso nankọtọn die he Jesu tindo na gbẹtọ lẹ!

Fie Wẹ Jesu Te Todin?

Owhe gbàn-nukunatọ̀n daa wẹ Jesu tindo to whenuena e kú to yatin ji.b Ṣigba okú ma hẹn gbẹzan etọn wá opodo gba. Adà atọ̀ntọ gbẹzan etọn tọn bẹjẹeji to nudi azán atọ̀n godo to whenuena Jehovah Jiwheyẹwhe fọ́n Ovi etọn sọnku taidi gbẹtọ gbigbọnọ de. To fọnsọnku etọn godo, Jesu sọawuhia gbẹtọ kanweko susu he nọgbẹ̀ to ojlẹ enẹ mẹ lẹ. (1 Kọlintinu lẹ 15:3-8) To enẹgodo, e “sinai to adusilọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ” bo nọte nado mọ huhlọn gandudu tọn yí. (Heblu lẹ 10:12, 13) To whenuena ojlẹ enẹ sọ, Jesu jẹ gandu ji taidi Ahọlu. Enẹwutu nukun tẹwẹ mí dona nọ yí do pọ́n Jesu to egbehe? Be mí dona nọ pọ́n ewọ hlan taidi dawe he to yaji to kúdonu de wẹ ya? Kavi mí na nọ pọ́n ẹn taidi mẹde he dona yin sinsẹ̀n? Todin, Jesu ma yin gbẹtọ kavi Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ gba. Kakatimọ, ewọ yin nudida gbigbọnọ huhlọnnọ de, yèdọ Ahọlu he to gandu. To madẹnmẹ, e na dlẹnkanna dona gandudu etọn tọn jẹ aigba he gọ́ na tukla mítọn ji.

Gbọn hogbe yẹhiadonu tọn lẹ yiyizan dali, Osọhia 19:11-16 basi zẹẹmẹ Jesu Klisti tọn taidi ahọlu he sinai do osọ́ wewe ji bo ja nado dawhẹ bosọ funawhàn to dodo mẹ. E tindo “ohí didá de . . . dọ ewu wẹ e na yí do hò akọta lẹ.” Mọwẹ, Jesu na yí huhlọn daho etọn zan nado và mẹylankan lẹ sudo. Podọ etẹwẹ dogbọn mẹhe dovivẹnu nado hodo apajlẹ he e zedai to whenuena e tin to aigba ji lẹ dali? (1 Pita 2:21) Ewọ po Otọ́ etọn po na whlá yé dogbẹ̀ to “awhàn azán daho Jiwheyẹwhe Ganhunupo tọn lọ gbè”—he nọ saba yin yiylọdọ Amagẹdọni—na yé nido sọgan nọgbẹ̀ kakadoi taidi mẹjidugando Ahọluduta olọn mẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ to aigba ji.—Osọhia 7:9, 14; 16:14, 16; 21:3, 4.

To gandudu jijọho tọn etọn whenu, azọ́njiawu nankọtọn lẹ die he Jesu na wà na gbẹtọvi lẹpo! (Isaia 9:6, 7; 11:1-10) E na hẹn azọ̀n gbọ̀ bo gbawhàn okú tọn. Jiwheyẹwhe na yí Jesu zan nado fọ́n gbẹtọ liva susu sọnku, bo hùn dotẹnmẹ dote na yé nado nọgbẹ̀ kakadoi to aigba ji. (Johanu 5:28, 29) Mí ma tlẹ sọgan jlẹ lehe gbẹzan mítọn na jiawu do to gandudu Ahọluduta lọ tọn glọ to gigọ́mẹ gba. Enẹwutu, dandannu wẹ e yin dọ mí ni to oyọnẹn Biblu tọn plọn zọnmii bo jẹakọhẹ Jesu Klisti ganji dogọ.

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Apotin to weda 7]

BE JIWHEYẸWHE GANHUNUPOTỌ WẸ JESU YIN YA?

Sinsẹ̀nnọ susu nọ dọ dọ Jesu wẹ Jiwheyẹwhe. Mẹdelẹ sọalọakọ́n dọ Jiwheyẹwhe yin apadewhe Atọ̀n-to-Dopomẹ de tọn. Sọgbe hẹ nuplọnmẹ ehe, “Otọ́ lọ yin Jiwheyẹwhe, Ovi lọ yin Jiwheyẹwhe, podọ Gbigbọ Wiwe yin Jiwheyẹwhe, ṣogan Jiwheyẹwhe atọ̀n ma wẹ tin gba ṣigba dopo.” Nuplọnmẹ lọ dọ dọ yé omẹ atọ̀n lẹ “yin madopodo bosọ sọzẹn mlẹnmlẹn.” (The Catholic Encyclopedia) Be pọndohlan mọnkọtọn lẹ sọgbe ya?

Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ Mẹdatọ lọ. (Osọhia 4:11) E ma tindo bẹjẹeji kavi vivọnu, podọ ewọ wẹ ganhunupotọ. (Psalm 90:2) To vogbingbọn mẹ, Jesu tindo bẹjẹeji. (Kọlọsinu lẹ 1:15, 16) To alọdindlẹndo Jiwheyẹwhe taidi Otọ́ etọn mẹ, Jesu dọmọ: “Otọ́ yin kiklo hú mi.” (Johanu 14:28) Jesu sọ basi zẹẹmẹ dọ onú delẹ tin he ewọ kavi angẹli lẹ ma yọnẹn ṣigba ehe Otọ́ etọn kẹdẹ wẹ yọnẹn.—Malku 13:32.

Humọ, Jesu hodẹ̀ hlan Otọ́ etọn dọmọ: “Ojlo ṣie ma wẹ gba, adavo towe, [ni] yin wiwà.” (Luku 22:42) Mẹnu wẹ Jesu to dẹ̀ho hlan eyin e ma yin hlan Mẹhe yiaga tlala hugan de? Podọ Jiwheyẹwhe wẹ fọ́n Jesu sọnku, e ma yin Jesu lọsu. (Owalọ lẹ 2:32) E họnwun dọ Otọ́ lọ po Ovi po ma sọzẹn whẹpo Jesu do wá aigba ji kavi to whenuena e tin to aigba ji gba. Ṣigba to whenuena Jesu yin finfọnsọnku yì olọn mẹ godo lo? Kọlintinu lẹ Tintan 11:3 dọmọ: “Jiwheyẹwhe . . . wẹ ota Klisti tọn.” Na nugbo tọn, Ovi lọ na yin mẹmẹglọ hlan Jiwheyẹwhe to whepoponu. (1 Kọlintinu lẹ 15:28) Owe-wiwe gbọnmọ dali dohia dọ Jesu ma yin Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ gba. Kakatimọ, ewọ yin Ovi Jiwheyẹwhe tọn.

Gbigbọ wiwe he yè gbọn nuṣiwa dali ylọ dọ omẹ atọ̀ntọ ma yin apadewhe Atọ̀n-to-Dopomẹ tọn gba. To whenuena psalm-kantọ lọ to dẹ̀ho hlan Jiwheyẹwhe, e dọmọ: “Hiẹ do gbigbọ towe hlan, yè dá yé.” (Psalm 104:30) Gbigbọ ehe ma yin Jiwheyẹwhe lọsu gba; huhlọn yí do wazọ́n he e nọ dohlan gbonu kavi he e nọ yizan nado hẹn ojlo etọn depope di wẹ e yin. Huhlọn ehe wẹ Jiwheyẹwhe yí do dá olọn, aigba, po nutogbẹ̀ lẹpo po. (Gẹnẹsisi 1:2; Psalm 33:6) Jiwheyẹwhe yí gbigbọ wiwe etọn zan nado gbọdo mẹhe kàn Biblu lẹ. (2 Pita 1:20, 21) Enẹwutu, Atọ̀n-to-Dopomẹ ma yin nuplọnmẹ he sinai do Owe-wiwe ji gba.c Biblu dọmọ: “OKLUNỌ lọ Jiwheyẹwhe mítọn [Jehovah] dopo wẹ.”—Deutelonomi 6:4.

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Yẹdide to weda 5]

Jesu lẹzun Mẹyiamisisadode Jiwheyẹwhe tọn to baptẹm etọn whenu

[Yẹdide to weda 7]

Jesu yí huhlọn etọn lẹpo zan na azọ́n he Jiwheyẹwhe dena ẹn

[Yẹdide to weda 7]

Jesu yin Ahọlu huhlọnnọ de todin