Ohia Owanyi, Yise, po Tonusise po Tọn De — WESẸDOTẸN INTẸNẸT JI TỌN Watchtower Tọn

Ohia Owanyi, Yise, po Tonusise po Tọn De

TO AFỌNNU azán 16 mai 2005 tọn, aimẹ fá bọ filẹpo họ́n ganji to Ogle Watchtower tọn mẹ to Wallkill, New York. Jikun he ja to zánmẹ zọ́n bọ vounvoun lẹ to sisẹ́. Pápá de po pápá-vi ṣinatọ̀n po to sinlin dẹẹdẹ sẹpọ bẹbẹnu tọ̀whin de tọn. Whanpẹ lẹdo lọ tọn hẹn awuji saditọ lẹ. Yé to hodọ dẹẹdẹ taidi dọ yé ma jlo na hẹn fẹẹmẹninọ afọnnu lọ tọn gble nkọtọn.

Saditọ lọ lẹ yin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ he wá sọn otò 48 mẹ lẹdo aihọn pé. Ṣigba e ma yin whanpẹ lẹdo lọ tọn wẹ yé wá pọ́n gba. Yé tindo ojlo to nuhe to jijọ to ohọ̀ daho bliki vẹẹ tọn de mẹ, yèdọ ohọ̀ yọyọ he yin yiyidogọ owhé Bẹtẹli États-Unis tọn to agọe to Wallkill. To ohọ̀ enẹ mẹ, awú sọ ji yé whladopo dogọ, dile etlẹ yindọ ninọmẹ he yé mọ lọ ma yin vivomẹninọ kavi fẹẹmẹninọ tọn.

Sọn agbàsẹnu aga tọn de ji, saditọ lọ lẹ pọ́n maṣinu doglẹ debọdo-dego lẹ hlan odò. Maṣinu wezinzin tọn blibata atọ́n tin to aigba titlẹ́ gblagada he gblo sọ bọlugbatẹn daho ṣidopo ji. File wẹ Biblu lẹ, owe lẹ, po linlinnamẹwe lẹ po nọ yin zinzinjẹgbonu te. Wema hihá dahodaho, he dopodopo yetọn pẹnzin sọ kilo 1 700 lẹ, to lililẹ po awuyiya po taidi agbá agbànbẹhun he to wezun ji de tọn lẹ. Wema hihá he dite sọ kilomẹtlu 23 nọ tlú bo nọ jugbọn maṣinu wezinzin tọn lọ mẹ to nukunwhiwhe 25 poun gblamẹ. To ojlẹ enẹ gblamẹ, maṣinu lọ nọ hẹn wesin wá wema lọ ji bosọ nọ hú i na wema lọ lẹ nido sọgan yin bibladopọ nado lẹzun linlinnamẹwe lẹ he nọ yin bibẹ yì aga po awuyiya po nado yin titò do pali lẹ mẹ bo yin didohlan agun lẹ. Maṣinu devo lẹ nọ zín weda voovo owe lẹ tọn, he nọ yin tẹnsẹna bleun yì agbànhọ de mẹ fie yé nọ yin titò do sọn odò yì aga whẹpo yé nado yin didohlan fie owe lẹ nọ yin bibladopọ te. Ehe lẹpo nọ yin wiwà bo nọ yin anadena po gbesisọ daho de po to ọdinatẹẹ ji.

To wezintẹn lọ tintlọ́n godo, saditọ lẹ yì dla fihe owe lẹ nọ yin bibladopọ te pọ́n. Tofi maṣinu lẹ nọ zín owe wepa titlinọ lẹ gọna Biblu de luxe lẹ, podọ nudi vọkan 50 000 wẹ yé nọ zinjẹgbonu to azán dopo ji. Weda voovo owe lẹ tọn nọ yin titò bo nọ yin bibladopọ bọ tónu yetọn lẹ sọ nọ yin sinsán. Enẹgodo wepa lẹ nọ yin yiyidogọ. Owe he ko yin azọ́nwadeji fó lẹ nọ yin bibẹ gọnù-gọnù do pali lẹ mẹ. To afọdopolọji, pali lọ lẹ nọ yin titlẹ́, bo nọ yin hiadogona, bosọ nọ yin titò do agbànhẹnnu lẹ ji. Humọ, adà he nọ penukundo owe wepa bibọ tọn lẹ go nọ blá nudi owe 100 000 dopọ to azán dopo ji bosọ nọ bẹ yé do pali lẹ mẹ. Adà ehe lọsu bẹ maṣinu doglẹ susu hẹn he nọ to azọ́nwa po awuyiya daho po nado wleawuna owe sinai do Biblu ji lẹ.

Nujiawu nuyọnẹn wintinwintin egbezangbe tọn de wẹ maṣinu wezintẹn lọ tọn lẹ yin na yé nọ yawu tlala bosọ nọ wazọ́n po gbesisọ po taidi ogàn he yin awuwlena ganji de. Dile mí na wá mọ do, yé sọ do owanyi, yise po tonusise omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn po hia ga. Ṣigba, naegbọn azọ́n wezinzin tọn lẹ do yin tẹnsẹna sọn Brooklyn, New York jẹ Wallkill?

Whẹwhinwhẹ́n tangan dopo wẹ nado hẹn wezinzin po agbànbẹdohlan po bọawu gbọn azọ́n lọ lẹpo wiwà to nọtẹn dopolọ mẹ dali. Na owhe susu, owe lẹ nọ yin zinzinjẹgbonu bo nọ yin didohlan sọn Brooklyn, bọ linlinnamẹwe lẹ nọ yin zinzinjẹgbonu bo nọ yin didohlan sọn Wallkill. Azọ́n lọ lẹ wiwà to nọtẹn dopolọ mẹ na de sọha azọ́nwatọ lẹ tọn pò bo na gọalọ nado yí akuẹ he yin kinklandovo na sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ zan ganji dogọ. Humọ, to whenuena e yindọ maṣinu Brooklyn tọn lẹ ko dohó, maṣinu wezinzin tọn MAN Roland Lithoman yọyọ awe yin zinzọ́n sọn Allemagne. Na kiklo maṣinu ehelẹ tọn wutu, yé ma sọgan mọtẹn to wezintẹn Brooklyn tọn mẹ.

Jehovah Nọgodona Azọ́n Lọ

Lẹndai azọ́n wezinzin tọn ko yin nado yidogọna nukọnyiyi wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to whepoponu. E ko họnwun dọ Jehovah to didona azọ́n lọ sọn bẹjẹeji gbọ́n. Sọn 1879 jẹ 1922, wezintẹn paa ajọwatọ lẹ tọn wẹ nọ zín owe mítọn lẹ jẹgbonu. To 1922, petlezìn aga ṣidoponọ de yin hihaya to 18 Concord Street to Brooklyn bọ azọ́nwanu lẹ yin hihọ̀ nado nọ zín owe lẹ jẹgbonu. To ojlẹ enẹ mẹ, mẹdelẹ tindo ayihaawe eyin mẹmẹsunnu lẹ sọgan penukundo azọ́n lọ go.

Dopo to ayihaawe tindotọ enẹlẹ mẹ wẹ ogán azọ́nwhé de tọn he ko zín suhugan owe mítọn lẹ tọn jẹgbonu. To whenuena e dla azọ́nwatẹn Concord Street tọn lọ pọ́n, e dọmọ: “Wezintẹn dagbe hugan he mẹde sọgan tindo wẹ mì wleawuna tofi, ṣigba mẹde ma tin to mì mẹ he yọ́n lehe yè nọ yí ì zan gbọn. To osun ṣidopo gblamẹ maṣinu lọ lẹpo wẹ na gble; podọ mì na wá mọ dọ mẹhe dona wà azọ́n wezinzin tọn mìtọn lẹ wẹ mẹhe ko nọ wà ẹ na mì dai bosọ yí ì do dó azọ́n yetọn lẹ.”

Robert J. Martin he yin nugopọntọ wezintẹn tọn to ojlẹ lọ mẹ dọmọ: “Enẹ jlo na taidi nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe, ṣigba Oklunọ yin jiwọn e go; podọ ewọ ko tin hẹ mí to whepoponu. . . . Azán de ma yì bọ mí jẹ owe lẹ zinjẹgbonu ji.” To owhe 80 he bọdego lẹ gblamẹ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zín owe liva susu jẹgbonu gbọn maṣinu wezinzin tọn yetọn titi lẹ yiyizan dali.

Enẹgodo to 5 octobre 2002, to opli whemẹwhemẹ Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania tọn ji, e yin lilá dọ Hagbẹ Anademẹtọ lọ ko kẹalọyi dọ azọ́n wezinzin alahọ États-Unis tọn tọn lẹ ni yin tẹnsẹna yì Wallkill. Maṣinu awe ko yin zinzọ́n, bo dona wá to février 2004. Mẹmẹsunnu lẹ dona hẹn wezintẹn lọ gblodeji bo wleawufo to osun 15 gblamẹ nado mọ tẹnmẹ na maṣinu yọyọ lọ lẹ. Enẹgodo, azọ́nwatẹn owe bladopọ po agbànbẹdohlan tọn yọyọ lẹ po dona yin gbigbá to osun ṣinẹnẹ he na bọdego lẹ gblamẹ. Mẹdelẹ sọgan ko tindo ayihaawe to whenuena yé sè ojlẹ he yin dide nado fó tito lọ—azọ́n lọ taidi nuhe ma yọnbasi. Ṣogan, mẹmẹsunnu lẹ yọnẹn dọ po dona Jehovah tọn po, e sọgan yin wiwà.

“Gbigbọ Gbekọndopọ Ayajẹ Tọn De”

To yinyọnẹn mẹ dọ omẹ Jehovah tọn lẹ na ze yede jo sọn ojlo mẹ wá, mẹmẹsunnu lẹ bẹ azọ́n lọ jẹeji. (Psalm 110:3) Azọ́n lọ sù sọmọ bọ azọ́nwatọ devo lẹ dona gọalọna họgbátọ Bẹtẹli tọn lẹ. Sọn États-Unis po Canada po, nuhe hugan mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po 1 000 he yọ́n azọ́n họgbigbá tọn lẹ ze yede jo nado wazọ́n na osẹ dopo jẹ osun atọ̀n to tito mẹdezejo whenu gli tọn de mẹ. Mẹdevo lẹ yin oylọ basina sọn tito devizọnwatọ po mẹdezejotọ akọjọpli tọn lẹ po mẹ nado tindo mahẹ to azọ́n lọ mẹ. Wedegbẹ́ Họgbigbá Tòpọnla tọn lẹ lọsu gọalọ tlala.

Susu mẹhe ze yede jo nado wazọ́n to Wallkill lẹ tọn dona zankuẹ taun nado zingbejizọnlin podọ yé dona jo agbasazọ́n yetọn do na ojlẹ de. Ṣogan, yé yí onú enẹlẹ do sanvọ́ po ayajẹ po. Awuwiwlena fininọ po núdùdù po na mẹdezejotọ susu ehelẹ hùn dotẹnmẹ dote na whẹndo Bẹtẹli tọn nado dovivẹnu bo nọgodona azọ́n lọ. Hugan hagbẹ whẹndo Bẹtẹli tọn 535 sọn Brooklyn, Patterson, po Wallkill po ze yedelẹ jo nado wazọ́n to tito lọ mẹ to samedi lẹ, to yidogọ mẹ na azọ́ndenamẹ paa he yé nọ hẹndi to osẹ gblamẹ lẹ. Aliho sẹhundaga he mẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ gọalọ to azọ́n ayidego whenuho tọn ehe mẹ te yọnbasi kiki na Jehovah nọgodona tito lọ wutu.

Mẹdevo lẹ gọalọ to akuẹzinzan-liho. Di apajlẹ, mẹmẹsunnu lẹ mọ wekanhlanmẹ de yí sọn Abby, viyọnnu owhe ṣinẹnẹ-mẹvi de dè. E wlan dọmọ: “Yẹn yọ́n pinpẹn azọ́n he mì nọ wà lẹpo tọn tlala—nado wleawuna owe dagbedagbe ehe lẹpo. N’sọgan wá dla mì pọ́n to madẹnmẹ. Papa ṣie dọ dọ e sọgan yin to owhe he ja mẹ! N’na dó kalti akọ́nnu tọn de na mì nido yọ́n mi. Akuẹ dọla 20 [nudi 11 000 F CFA] die na maṣinu wezinzin tọn yọyọ lọ! Núdùdù-kuẹ ṣie wẹ, ṣigba yẹn jlo na na ẹn hlan mì mẹmẹsunnu lẹ.”

Mẹmẹyọnnu de wlan dọmọ: “Mì jaale bo kẹalọyi gbákun ehelẹ he yẹn yí alọ ṣie pẹvi awe lẹ do lọ̀n. Yẹn na jlo dọ gbákun ehelẹ ni yin nina azọ́nwatọ he to azọ́nwa to tito họgbigbá Wallkill tọn mẹ lẹ. Linlinwe de dọ dọ avivọ sinsinyẹn de na wá aimẹ. N’ma yọnẹn eyin nugbo wẹ yé dọ kavi lala. Ṣigba n’yọnẹn dọ suhugan azọ́n Wallkill tọn na yin wiwà to gbonu, podọ n’jlo na hẹn ẹn diun dọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu ṣie lẹ po hẹn ota yetọn gbọṣi hihla mẹ. N’ma tindo depope to nugopipe he mẹmẹsunnu lẹ to dindin lẹ mẹ, ṣigba n’yọ́n avọ̀ lọ̀n, enẹwutu n’basi dide nado yí azọ́nyinyọnẹn ehe zan nado gọalọ sọgbe hẹ nugopipe ṣie.” Gbákun linlọ́n 106 wẹ zọ̀n wekanhlanmẹ lọ ji!

Wezintẹn lọ yin gbigbá fó domẹwhenu. John Larson, nugopọntọ wezintẹn tọn, dọmọ: “Gbigbọ gbekọndopọ ayajẹ tọn de yin didohia. Mẹnu wẹ sọgan tindo ayihaawe dọ Jehovah to didona azọ́n lọ? Tito lọ zindonukọn po awuyiya po. N’flin whenue yẹn ṣite to ogbọ̀n mẹ to mai 2003 bo to pinpọn mẹmẹsunnu he to dodonu ohọ̀ lọ tọn zedai lẹ. To nuhe ma pé owhe dopo godo, yẹn ṣite to ofi dopolọ bo mọ maṣinu wezinzin tọn he to azọ́nwa de.”

Tito-to-Whinnu Klandowiwe Tọn

Wezintẹn yọyọ lọ po ohọ̀ atọ̀n he yin gbigbá lẹ po yin kinklandowiwe to Wallkill to lundi 16 mai 2005. Owhé Bẹtẹli Patterson po Brooklyn po tọn lẹ, gọna Bẹtẹli Canada tọn hodo tito-to-whinnu lọ gbọn video gblamẹ. To lẹndopọ mẹ, gbẹtọ 6 049 wẹ duvivi tito-to-whinnu lọ tọn. Theodore Jaracz, dopo to Hagbẹ Anademẹtọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ, wẹ yin azinponọ tito-to-whinnu lọ tọn bo basi bladopọ kleun whenuho azọ́n wezinzin tọn. Gbọn hokansemẹ lẹ po nudohia video tọn lẹ po gblamẹ, hagbẹ Wedegbẹ́ Alahọ tọn John Larson po John Kikot po dọhodo nujijọ tito họgbigbá lọ tọn lẹ ji gọna otàn azọ́n wezinzin tọn lẹ tọn to États-Unis. John Barr he yin dopo to Hagbẹ Anademẹtọ lọ mẹ dọ hodidọ tadona tọn, bo klan wezintẹn yọyọ lọ po ohọ̀ daho atọ̀n lọ lẹ po do wiwe hlan Jehovah Jiwheyẹwhe.

To osẹ he bọdego mẹ, dotẹnmẹ yin nina hagbẹ Bẹtẹli tọn lẹ sọn Patterson po Brooklyn po nado dla azọ́nwatẹn yọyọ lọ lẹ pọ́n. Gbẹtọ 5 920 wẹ basi dlapọn to ojlẹ enẹ mẹ.

Nukun Tẹwẹ Mí Nọ Yí do Pọ́n Wezintẹn Lọ?

To hodidọ klandowiwe tọn lọ mẹ, Mẹmẹsunnu Barr flinnu hosetọ etọn lẹ dọ, mahopọnna lehe wezintẹn lọ sọgan hẹn awujimẹ sọ, nujọnu-yinyin etọn ma gando maṣinu lẹ go gba. Gbẹtọ lẹ go wẹ e gando. Owe he mí nọ zinjẹgbonu lẹ nọ yinuwado gbẹzan gbẹtọ lẹ tọn ji sisosiso.

Dopodopo maṣinu yọyọ lọ lẹ tọn sọgan zín alọnuwe pẹvi livi dopo tọ́n to nudi ganhiho dopo poun gblamẹ! Ṣogan, alọnuwe pẹvi dopo tata sọgan yinuwado gbẹzan mẹde tọn ji sisosiso. Di apajlẹ, to 1921 to Afrique du Sud, dile mẹhe nọ penukundo aliho pinpán tọn go lẹ to azọ́n yetọn wà bo to yìyì, dopo to yé mẹ, yèdọ dawe de he nọ yin Christiaan, mọ wema de to ali pinpán tọn glọ. Dopo to alọnuwe pẹvi mítọn lẹ mẹ wẹ. Christiaan hia ẹ po ojlo zogbe po. E dowezun yì mọ ovi-sú etọn bo dọ po jejejininọ po dọmọ: “Yẹn ko mọ nugbo lọ to egbé!” Ojlẹ vude to enẹgodo, yé kanwe nado biọ nudọnamẹ dogọ. Alahọ Afrique du Sud tọn do owe sinai do Biblu ji devo lẹ hlan yé. Dawe awe lọ lẹ plọnnu, bo yí baptẹm, bosọ lá nugbo Biblu tọn na mẹdevo lẹ. Taidi kọdetọn de, mẹsusu kẹalọyi nugbo lọ. Na nugbo tọn, to bẹjẹeji 1990 tọn, hugan kanweko to kúnkan yetọn mẹ wẹ yin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ—ehe lẹpo na alọnuwe pẹvi dopo gee he dawe de mọ to aliho pinpán tọn ji wutu!

Mẹmẹsunnu Barr dọ dọ owe he mí nọ zinjẹgbonu lẹ nọ hẹn gbẹtọ lẹ wá nugbo lọ mẹ, nọ hẹn yé gbọṣi nugbo lọ mẹ, nọ whàn yé nado do zohunhun hia dogọ, bosọ nọ kọ̀n mẹmẹsunnu lẹ dopọ lẹdo aihọn pé. Podọ hú popolẹpo, owe he mímẹpo nọ doalọ to mimá yetọn mẹ lọ lẹ nọ pagigona Jiwheyẹwhe mítọn, Jehovah!

Nukun Tẹwẹ Jehovah Nọ Yí do Pọ́n Wezintẹn Lọ?

Mẹmẹsunnu Barr sọ dotuhomẹna mẹplidopọ lẹ nado lẹnnupọndo nukun he Jehovah nọ yí do pọ́n wezintẹn lọ ji. E họnwun dọ ewọ ma nọ ganjẹ wezintẹn lọ go gba. E sọgan hẹn zannu lẹ nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn! (Luku 19:40) Humọ, nugopipe maṣinu lẹ tọn kavi lehe yé doglẹ, gbloada bo nọ yawu sọ ma nọ yinuwado ewọ ji gba. Na nugbo tọn, ewọ wẹ dá wẹkẹ mítọn! (Psalm 147:10, 11) Jehovah yọ́n aliho dagbe hugan lẹ nado zín owe lẹ jẹgbonu, yèdọ aliho he gbẹtọvi lẹ ma ko wleawuna kavi tlẹ lẹnnupọndeji pọ́n lẹ. Enẹwutu, etẹwẹ Jehovah nọ mọ he họakuẹ to nukun etọn mẹ? Na jide tọn, e nọ mọ jẹhẹnu họakuẹ omẹ etọn lẹ tọn to wezintẹn ehe mẹ—yèdọ owanyi, yise po tonusise yetọn po.

Mẹmẹsunnu Barr na apajlẹ de nado do adà he owanyi nọ yiwà hia. Eyin viyọnnu de dà akla vivi na mẹjitọ etọn lẹ, e yọnbasi dọ homẹ yetọn na hùn. Mọwẹ, depope he akla lọ na te, nuhe nọ hùnhomẹ na mẹjitọ lọ lẹ wẹ owanyi he ovi yetọn dohia gbọn nuyiwa alọtútlú tọn etọn dali. Mọdopolọ, eyin Jehovah pọ́n wezintẹn yọyọ ehe hlan, e nọ mọnú zẹ̀ ohọ̀ lọ po maṣinu lẹ po go. Jẹnukọn whẹ́, e nọ mọ ẹn taidi dohia owanyi mítọn tọn na yinkọ etọn.—Heblu lẹ 6:10.

Humọ, kẹdẹdile Jehovah pọ́n aki lọ taidi dohia yise Noa tọn do, e nọ pọ́n wezintẹn ehe taidi ohia yinukundomọ yise mítọn tọn. Yise to etẹ mẹ? Noa yise dọ nuhe Jehovah dọ dọdai etọn na mọ hẹndi yí. Mí yise dọ mí to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ mẹ, dọ wẹndagbe lọ wẹ owẹ̀n titengbe hugan he to yinyin lilá to aigba ji, podọ dọ dandannu wẹ e yin dọ gbẹtọ lẹ ni sè e. Mí yọnẹn dọ owẹ̀n Biblu tọn sọgan whlẹn ogbẹ̀ lẹ gán.—Lomunu lẹ 10:13, 14.

Matin ayihaawe, Jehovah sọ nọ pọ́n wezintẹn ehe taidi ohia tonusise mítọn tọn. Dile mí yọnẹn do, ojlo etọn wẹ yindọ yẹwheho wẹndagbe lọ tọn ni yin didọ lẹdo aihọn pé whẹpo opodo nido wá. (Matiu 24:14) Wezintẹn ehe, gọna dehe tin to awà aihọn tọn devo ji lẹ, na yí adà de wà to azọ́ndenamẹ enẹ hinhẹndi mẹ.

Mọwẹ, owanyi, yise po tonusise po he yin didohia to godoninọna tito ehe to akuẹzinzan, họgbigbá po azọ́nwanu lọ lẹ yiyizan po mẹ sọ nọ sọawuhia to nuwiwa zohunhun omẹ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ to filẹpo dile yé zindonukọn nado to nugbo lọ lá na mẹhe na dotoai lẹpo.

[Apotin/Yẹdide lẹ to weda 11]

NUKỌNYIYI WEZINZIN TỌN TO ÉTATS-UNIS

1920: Linlinnamẹwe lẹ yin zinzinjẹgbonu po zomọ wezinzin tọn tintan po to 35 Myrtle Avenue, Brooklyn.

1922: Wezintẹn yin tẹnsẹna yì petlezìn aga ṣidoponọ de mẹ to 18 Concord Street. Owe lẹ jẹ yinyin zinzinjẹgbonu ji.

1927: Wezintẹn yin tẹnsẹna yì ohọ̀ yọyọ de mẹ to 117 Adams Street.

1949: Wezintẹn lọ gblodeji do whlaawe ji dile petlezìn aga ṣinẹnẹ-nọ de yin yiyidogọ.

1956: Wezintẹn Adams Street tọn sọ yin hinhẹn gblo do whlaawe ji to whenuena ohọ̀ yọyọ de yin gbigbá to 77 Sands Street.

1967: Petlezìn aga aonọ de yin gbigbá, bo hẹn wezintẹn lọ klo whla ao hugan ohọ̀ dowhenu tọn lọ gbọn nuwiwa wezinzin tọn lẹ ṣiṣakadopọ dali.

1973: Wezintẹn devo yin gbigbá to Wallkill, titengbe na zinjẹgbonu linlinnamẹwe lẹ tọn.

2004: Azọ́n wezinzin, owe bibladopọ, gọna agbànbẹdohlan États-Unis tọn lẹpo yin kinkọndopọ to Wallkill.