Be Hiẹ Tindo Pọndohlan Jehovah Tọn Gando Onú Wiwe lẹ Go Ya?
“To vivẹnu mẹ tlala dọ . . . galọtọ kavi [mẹhe ma yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn, NW] . . . tin blo.”—HEBLU LẸ 12:15, 16.
1. Gbigbọ he gbayipe to egbehe tẹwẹ devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ ma nọ kẹalọyi?
TO PAA mẹ, nukun he aihọn nọ yí do pọ́n onú wiwe lẹ fọ́n bo to doyi. Nuplọnmẹtọ lẹdo tọn Flansenu lọ Edgar Morin dọmọ: “Dodonu he ji walọ dagbe sinai do lẹpo—yèdọ Jiwheyẹwhe, jọwamọnu lẹ, akọta, whenuho, gọna lẹnpọn dagbe—masọ nọ yin jidedego sọmọ ba. . . . Gbẹtọ lẹ nọ basi nudide nujinọtedo he jlo yé lẹ tọn na yede.” Ehe nọ do “gbigbọ aihọn tọn,” kavi “gbigbọ he to azọ́nwa to dinvie to ovi tolivivẹ tọn lẹ mẹ” hia. (1 Kọlintinu lẹ 2:12; Efesunu lẹ 2:2) Mẹhe ko klan yede do wiwe hlan Jehovah bosọ nọ litaina nupojipetọ-yinyin jlọjẹnọ etọn sọn ojlo mẹ wá lẹ ma nọ kẹalọyi gbigbọ sisi matindo tọn enẹ gba. (Lomunu lẹ 12:1, 2) Kakatimọ, devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ yọ́n adà tangan he wiwe-yinyin nọ yiwà to sinsẹ̀n-bibasi yetọn hlan Jehovah mẹ. Etẹlẹ wẹ dona yin wiwe na mí to gbẹzan mítọn mẹ? Hosọ ehe na gbadopọnna onú atọ́n he yin wiwe na devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹpo. Hosọ he bọdego na zinnudo wiwe-yinyin opli Klistiani tọn mítọn lẹ tọn ji. Ṣigba, etẹwẹ hogbe lọ “wiwe” zẹẹmẹdo na taun tọn?
2, 3. (a) Nawẹ Owe-wiwe zinnudo wiwe-yinyin Jehovah tọn ji gbọn? (b) Nawẹ mí nọ pọ́n oyín Jehovah tọn hlan taidi onú wiwe de gbọn?
2 To Heblugbe he yin yiyizan to Biblu mẹ, hogbe lọ “wiwe” zẹẹmẹdo nado klandovo. To sinsẹ̀n-bibasi mẹ, hogbe lọ “wiwe” nọ yin yiyizan na nuhe yin kinklandovo sọn nuyizan paa lẹ go. Jehovah yin wiwe to aliho lẹpo mẹ. E nọ yin yiylọdọ ‘Omẹ Wiwe lọ.’ (Hosea 11:12) To Islaeli hohowhenu tọn mẹ, yẹwhenọ daho nọ tindo agbán sika tọn de to yẹwhenọ-gbákun etọn go, ehe ji hogbe helẹ yin winwlan do dọmọ, “Wiwe hlan OKLUNỌ.” (Eksọdusi 28:36, 37) Kelubimi po selafu olọn mẹ tọn lẹ po he nọte to ofìn Jehovah tọn pá yin didohia to Owe-wiwe mẹ taidi mẹhe to lilá dọmọ: “Wiwe, wiwe, wiwe wẹ OKLUNỌ.” (Isaia 6:2, 3; Osọhia 4:6-8) Dọvọdọ ehe zinnudeji dọ Jehovah yin wiwe, bo to wiweji, bosọ wé-ṣeke jẹ otẹn godo tọn mẹ. Na nugbo tọn, ewọ wẹ Asisa wiwe-yinyin lẹpo tọn.
3 Oyín Jehovah tọn yin wiwe. Psalm-kàntọ basi zẹẹmẹ dọmọ: “Gbọ yé ni pà oyín daho towe he dobu: wiwe wẹ ewọ.” (Psalm 99:3) Jesu plọn mí nado nọ hodẹ̀ dole: “Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ, hihiọ [kavi wiwe] wẹ oyín towe.” (Matiu 6:9) Malia, he yin onọ̀ Jesu tọn to aigba ji, lá dọmọ: “Ayiha ṣie jlayinna [Jehovah] . . . ewọ he yin hlọnhlọnnọ ko wà onú he klo lẹ hlan mi; podọ wiwe wẹ oyín etọn.” (Luku 1:46, 49) Taidi devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ, mí nọ pọ́n oyín etọn hlan taidi onú wiwe de bo nọ dapana nudepope he sọgan hẹn vlẹko wá oyín wiwe enẹ ji. Humọ, mí nọ kẹalọyi pọndohlan Jehovah tọn gando wiwe-yinyin go, enẹ wẹ yindọ mí nọ pọ́n nuhe yin wiwe to nukun etọn mẹ lẹ hlan taidi wiwe.—Amọsi 5:14, 15.
Nuhewutu Mí Tindo Sisi Sisosiso Na Jesu
4. Naegbọn Biblu do dlẹnalọdo Jesu taidi “Mẹwiwe”?
4 Taidi “ovi detọ́n dopo akàn” Jiwheyẹwhe wiwe lọ, Jehovah tọn, Jesu yin didá to wiwe mẹ. (Johanu 1:14; Kọlọsinu lẹ 1:15; Heblu lẹ 1:1-3) Enẹwutu, e yin yiylọdọ “Mẹwiwe Jiwheyẹwhe tọn.” (Johanu 6:69, Alẹnuwema Yọyọ Fọngbe tọn) E hẹn wiwe-yinyin etọn go to whenuena ogbẹ̀ etọn yin tẹndiọna sọn olọn mẹ wá aigba ji, na huhlọn gbigbọ wiwe tọn mẹ wẹ Malia ji Jesu te. Angẹli de ko dọna ẹn dọ: “Gbigbọ [wiwe] na wá ji we . . . onú wiwe he tin nado yin didetọn sọn hiẹ mẹ, Ovi Jiwheyẹwhe tọn yè na nọ ylọ ẹ.” (Luku 1:35) To odẹ̀ yetọn hlan Jehovah mẹ, Klistiani he tin to Jelusalẹm lẹ dlẹnalọdo Ovi Jiwheyẹwhe tọn whlaawe taidi “Ovi [kavi devizọnwatọ] wiwe towe Jesu.”—Owalọ lẹ 4:27, 30.
5. Azọ́ndenamẹ wiwe tẹwẹ Jesu hẹndi to aigba ji, podọ naegbọn ohùn etọn do yin onú akuẹgegenu tọn?
5 To whenuena Jesu tin to aigba ji, e tindo azọ́ndenamẹ wiwe de nado hẹndi. To baptẹm etọn whenu to owhe 29 W.M., Jesu yin yiyiamisisadode taidi Yẹwhenọ Daho tẹmpli gbigbọmẹ tọn daho Jehovah tọn. (Luku 3:21, 22; Heblu lẹ 7:26; 8:1, 2) Humọ, e dona kú okú avọ́sinsan tọn. Hùnsọndai etọn na wleawuna ofligọ he gblamẹ gbẹtọvi ylandonọ lẹ sọgan yin whinwhlẹngán te. (Matiu 20:28; Heblu lẹ 9:14) Enẹwutu, mí nọ pọ́n ohùn Jesu tọn hlan taidi onú wiwe podọ “akuẹgegenu” tọn de.—1 Pita 1:19.
6. Etẹwẹ yin pọndohlan mítọn gando Klisti Jesu go, podọ etẹwutu?
6 Nado dohia dọ mí tindo sisi sisosiso na Ahọlu podọ Yẹwhenọ Daho mítọn Klisti Jesu, apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Jiwheyẹwhe ze [Ovi etọn] do oji aga . . . , bosọ na oyín de ewọ he hú oyín lẹpo; dọ to oyín Jesu tọn mẹ kligonu lẹpo nido nọ jẹklo, yé he tin to olọn mẹ lẹ tọn, yé he tin to aigba lẹ tọn, po yé he tin to aigba sabọ lẹ tọn po. Podọ na odẹ́ lẹpo ni nọ yigbe dọ, Jesu Klisti wẹ Oklunọ hlan gigo Jiwheyẹwhe Otọ́ tọn.” (Filippinu lẹ 2:9-11) Mí nọ dohia dọ mí tindo pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn gando onú wiwe lẹ go gbọn ayajẹ yíyí do litaina Nukọntọ mítọn po Ahọlu he to gandu lọ Klisti Jesu po dali, mẹhe yin Ota agun Klistiani tọn.—Matiu 23:10; Kọlọsinu lẹ 1:18.
7. Nawẹ mí nọ dohia dọ mí to taliaina Klisti gbọn?
7 Taliliaina Klisti sọ bẹ sisi he jẹ tintindo na sunnu he e nọ yizan nado yin nukọntọ to azọ́n he e to anadena todin lọ mẹ lẹ hẹn. Mí dona nọ pọ́n adà he mẹhe yin dide gbọn gbigbọ dali he tin to Hagbẹ Anademẹtọ lọ mẹ lẹ gọna nugopọntọ he yé de do alahọ, agbegbe, lẹdo po agun lẹ po mẹ to yiyiwà hlan taidi azọngban wiwe de. Enẹwutu tito ehe jẹna sisi sisosiso po taliai mítọn po.—Heblu lẹ 13:7, 17.
Akọta Wiwe De
8, 9. (a) Aliho tẹ mẹ wẹ Islaelivi lẹ yin akọta wiwe de te? (b) Nawẹ Jehovah dó nunọwhinnusẹ́n wiwe-yinyin tọn do ahun Islaelivi lẹ tọn mẹ gbọn?
8 Jehovah basi alẹnu de hẹ Islaeli. Haṣinṣan ehe hẹn akọta yọyọ ehe tindo teninọ vonọtaun de. Yé yin kinklandowiwe, kavi kinklandovo. Jehovah lọsu dọna yé tlọlọ dọmọ: “Mìwlẹ nasọ yin wiwe hlan mi: na yẹn OKLUNỌ lọ wiwe wẹ, bo ko sọ klan mì dovo sọn akọta lẹ lọ mẹ, na mì nido yin ṣie.”—Levitiku 19:2; 20:26.
9 To ojlẹ he mẹ akọta Islaeli tọn yin didoai, Jehovah dó nunọwhinnusẹ́n wiwe-yinyin tọn do ahun Islaelivi lẹ tọn mẹ. Yé ma tlẹ hà bo doalọ osó he kọ̀n Gbedide Ao lẹ yin nina yé te lọ go, na yé nikaa kú. Gbọnmọ dali, Osó Sinai tọn nọ yin pinpọnhlan to aliho de mẹ taidi wiwe. (Eksọdusi 19:12, 23) Yẹwhenọduta lọ, gòhọtúntún po aṣọ́donu etọn lẹ po sọ dona nọ yin pinpọnhlan taidi wiwe. (Eksọdusi 30:26-30) Etẹwẹ yin ninọmẹ lọ to agun Klistiani tọn mẹ?
10, 11. Naegbọn mí sọgan dọ dọ agun Klistiani yiamisisadode lẹ tọn yin wiwe, podọ nuyiwadomẹji tẹwẹ ehe nọ tindo do “lẹngbọ devo” lẹ ji?
10 Agun Klistiani yiamisisadode lẹ tọn yin wiwe to nukun Jehovah tọn mẹ. (1 Kọlintinu lẹ 1:2) Na nugbo tọn, pipli Klistiani yiamisisadode he tin to aigba ji to ojlẹ depope mẹ lẹpo tọn yin yiyijlẹdo tẹmpli wiwe de go, dile etlẹ yindọ e ma yin yewlẹ wẹ tẹmpli gbigbọmẹ tọn daho Jehovah tọn. Jehovah nọ nọ̀ tẹmpli enẹ mẹ gbọn gbigbọ wiwe etọn gblamẹ. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: ‘Klisti Jesu mẹ yè yí yẹyi lẹpo do wazọ́n ohọ̀ lọ tọn te dopọ, he to whinwhẹ́n yiaga na tẹmpli wiwe de to Jehovah mẹ: mẹhe mẹ yè sọ to mí do dopọ te ga na aisintẹn Jiwheyẹwhe tọn de to gbigbọ lọ mẹ.’—Efesunu lẹ 2:21, 22; 1 Pita 2:5, 9.
11 Paulu sọ wlanwe hlan Klistiani yiamisisadode lẹ yinukọn dogọ dọmọ: “Be mì ma yọnẹn dọ tẹmpli Jiwheyẹwhe tọn wẹ mì, podọ [gbigbọ] Jiwheyẹwhe tọn nọ nọ̀ mì mẹ? . . . Wiwe wẹ tẹmpli Jiwheyẹwhe tọn, tẹmpli he mì yin.” (1 Kọlintinu lẹ 3:16, 17) Gbọn gbigbọ etọn gblamẹ, Jehovah nọ “nọ̀” mẹyiamisisadode lẹ ṣẹnṣẹn bosọ “nọ to zọnlinzin to yé mẹ.” (2 Kọlintinu lẹ 6:16) E nọ to anadena “afanumẹ” nugbonọ etọn zọnmii. (Matiu 24:45-47) “Lẹngbọ devo” lẹ nọ wlebòna lẹblanulọkẹyi yetọn he yin nado dogbẹ́ hẹ hagbẹ tẹmpli lọ tọn.—Johanu 10:16; Matiu 25:37-40.
Onú Wiwe lẹ to Gbẹzan Klistiani Tọn Mítọn Mẹ
12. Etẹlẹ wẹ yin wiwe to gbẹzan mítọn mẹ, podọ etẹwutu?
12 E ma yin nupaṣamẹ dọ, onú susu he gando gbẹzan hagbẹ yiamisisadode agun Klistiani tọn po gbẹdohẹmẹtọ yetọn lẹ tọn po go nọ yin pinpọnhlan taidi wiwe. Onú wiwe de wẹ haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah yin. (1 Otannugbo lẹ 28:9; Psalm 36:7) E họakuẹ na mí sọmọ bọ mí ma nọ dike nudepope kavi mẹdepope ni dekanpona haṣinṣan he mí tindo hẹ Jiwheyẹwhe mítọn, Jehovah. (2 Otannugbo lẹ 15:2; Jakobu 4:7, 8) Odẹ̀ nọ yí adà tangan de wà nado hẹn haṣinṣan pẹkipẹki mítọn go hẹ Jehovah. Odẹ̀ yin onú wiwe na yẹwhegán Daniẹli sọmọ bọ e zindonukọn po nugbonọ-yinyin po to aṣa etọn mẹ nado nọ hodẹ̀ hlan Jehovah etlẹ yin to whenuena ogbẹ̀ etọn tin to owù mẹ. (Daniẹli 6:7-11) “Odẹ̀ mẹwiwe lẹ,” kavi Klistiani yiamisisadode lẹ tọn yin yiyijlẹdo nuwhẹ́nwan he nọ yin yiyizan to sinsẹ̀n-bibasi tẹmpli mẹ tọn go. (Osọhia 5:8; 8:3, 4; Levitiku 16:12, 13) Yẹhiadonu ehe zinnudo wiwe-yinyin odẹ̀ tọn ji. Lẹblanulọkẹyi nankọ die nado sọgan dọho hẹ Nupojipetọ wẹkẹ lọ tọn! E ma yin nupaṣamẹ dọ odẹ̀ yin onú wiwe de to gbẹzan mítọn mẹ!
13. Huhlọn tẹwẹ yin wiwe, podọ nawẹ mí dona na ẹn dotẹnmẹ nado yinuwa to gbẹzan mítọn mẹ gbọn?
13 Huhlọn de tin he nọ yinuwa to gbẹzan Klistiani yiamisisadode lẹ po gbẹdohẹmẹtọ yetọn lẹ tọn po mẹ, ehe ayihaawe ma tin dọ yé nọ pọ́n ẹn hlan taidi wiwe—enẹ wẹ gbigbọ wiwe. Gbigbọ enẹ wẹ huhlọn yido wazọ́n Jehovah tọn, podọ to whenuena e yindọ e nọ yinuwa to whepoponu to kọndopọ mẹ hẹ ojlo Jiwheyẹwhe wiwe lọ tọn, e nọ gbọn gbesisọ dali yin yiylọdọ ‘gbigbọ wiwe.’ (Johanu 14:26; Lomunu lẹ 1:4) Gbọn gbigbọ wiwe gblamẹ, Jehovah nọ na huhlọn devizọnwatọ etọn lẹ nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn. (Owalọ lẹ 1:8; 4:31) Jehovah nọ na gbigbọ etọn hlan “mẹhe setonuna ẹn lẹ,” yèdọ hlan mẹhe “nọ zinzọnlin to [gbigbọ] mẹ” kakati nido yin sọgbe hẹ wantuntun agbasalan tọn lẹ. (Owalọ lẹ 5:32; Galatianu lẹ 5:16, 25; Lomunu lẹ 8:5-8) Huhlọn titengbe ehe nọ hẹn Klistiani lẹ penugo nado wleawuna “sinsẹ́n [gbigbọ] tọn”—yèdọ jẹhẹnu dagbedagbe lẹ—gọna “walọ wiwe lẹpo . . . to jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” (Galatianu lẹ 5:22, 23; 2 Pita 3:11) Eyin mí nọ pọ́n gbigbọ wiwe hlan taidi onú wiwe de, mí na dapana nudepope he sọgan hẹn homẹgblena gbigbọ enẹ, kavi glọnalina ẹn nado yinuwa to gbẹzan mítọn mẹ.—Efesunu lẹ 4:30.
14. Lẹblanulọkẹyi tẹwẹ mẹyiamisisadode lẹ nọ pọnhlan taidi wiwe, podọ nawẹ lẹngbọ devo lẹ nọ tindo mahẹ to lẹblanulọkẹyi ehe mẹ gbọn?
14 Nudevo he mí sọ nọ pọnhlan taidi wiwe wẹ lẹblanulọkẹyi lọ nado tindo oyín Jiwheyẹwhe wiwe lọ, Jehovah tọn to ota bo yin Kunnudetọ etọn lẹ. (Isaia 43:10-12, 15) Jehovah ko hẹn Klistiani yiamisisadode lẹ pegan taidi “devizọnwatọ . . . alẹnu yọyọ tọn” lẹ. (2 Kọlintinu lẹ 3:5, 6) Enẹwutu, yé yin azọ́ndena nado dọyẹwheho “wẹndagbe ahọludu tọn he lẹ” podọ nado “hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ.” (Matiu 24:14; 28:19, 20) Yé to azọ́ndenamẹ ehe hẹndi po nugbonọ-yinyin po, podọ livi susu gbẹtọ taidi lẹngbọ lẹ tọn to alọkẹyi wẹndagbe lọ, bosọ to didọ hlan mẹyiamisisadode lẹ to yẹhiadonu-liho dọmọ: “Míwlẹ na yì hẹ mì, na mí ko sè dọ Jiwheyẹwhe tin to mì dè.” (Zekalia 8:23) Homẹmimiọnnọ ehelẹ yí ayajẹ do to sinsẹ̀n to gbigbọ-liho taidi “aigba-jlotọ” podọ “vẹnla-sántọ” lẹ na mẹyiamisisadode he yin “wẹndagun [kavi devizọnwatọ] Jiwheyẹwhe mítọn tọn” lẹ. Gbọnmọ dali, lẹngbọ devo lẹ nọ gọalọna mẹyiamisisadode lẹ tlala nado wà lizọnyizọn yetọn lẹdo aihọn pé.—Isaia 61:5, 6.
15. Azọ́n tẹwẹ apọsteli Paulu pọnhlan di wiwe, podọ naegbọn mí do tindo pọndohlan dopolọ?
15 Di apajlẹ, apọsteli Paulu pọ́n lizọnyizọn gbangba tọn etọn hlan taidi onú wiwe de. E do ede hia taidi “devizọnwatọ Jesu Klisti tọn hlan Kosi lẹ, [he] to devizọn [wiwe] wẹndagbe Jiwheyẹwhe tọn wà.” (Lomunu lẹ 15:16) To wekanhlanmẹ etọn hlan Klistiani Kọlinti tọn lẹ mẹ, Paulu dlẹnalọdo lizọnyizọn etọn taidi “adọkunnu” de. (2 Kọlintinu lẹ 4:1, 7) Gbọn lizọnyizọn gbangba tọn mítọn gblamẹ, mí nọ hẹn “ohó [wiwe] Jiwheyẹwhe tọn” lẹ zun yinyọnẹn. (1 Pita 4:11) Enẹwutu, vlavo mí tin to mẹyiamisisadode lẹ kavi lẹngbọ devo lẹ mẹ, mí nọ pọ́n mahẹ tintindo to azọ́n kunnudide tọn lọ mẹ hlan taidi lẹblanulọkẹyi wiwe de.
“Hẹn Wiwe Sọgbe to Osi Jiwheyẹwhe Tọn Mẹ”
16. Etẹwẹ na gọalọna mí ma nado lẹzun “mẹhe ma yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn”?
16 Apọsteli Paulu na avase Klistiani hatọ lẹ ma nado lẹzun “mẹhe ma yọ́n pinpẹn onú wiwe lẹ tọn.” Kakatimọ, e na yé ayinamẹ nado ‘doafọna walọ wiwe,’ ‘to vivẹnu mẹ tlala dọ adọ̀ vivẹ tọn de nikaa tọ́nkun jẹgbonu bo dotukla yé, bọ mẹsusu bo nasọ gbọn e dali gble.’ (Heblu lẹ 12:14-16) Hogbe lọ “adọ̀ vivẹ tọn” dlẹnalọdo omẹ vude to agun Klistiani tọn mẹ he sọgan nọ mọhodọdo lehe nulẹ nọ yin wiwà do go. Di apajlẹ, yé sọgan jẹagọdo pọndohlan Jehovah tọn gando wiwe-yinyin alọwle tọn kavi nujọnu-yinyin wiwejininọ to walọyizan-liho tọn go. (1 Tẹsalonikanu lẹ 4:3-7; Heblu lẹ 13:4) Kavi yé sọgan nọ tindo mahẹ to hodidọ atẹṣiṣi tọn lẹ mẹ, yèdọ “ohó ovọ́” he nọ tùnafọ onú wiwe ji lẹ, ehe nọ yin didọ gbọn ‘mẹhe ko buali sọn nugbo mẹ lẹ’ dali.—2 Timoti 2:16-18.
17. Naegbọn e nọ biọ vivẹnudido to mẹyiamisisadode lẹ si to whepoponu nado do pọndohlan Jehovah tọn hia gando wiwe-yinyin go?
17 Paulu kanwehlan mẹmẹsunnu yiamisisadode etọn lẹ dọmọ: “Mẹyiwanna vivẹ emi, mì gbọ mí ni klọ́ míde sọn dihó agbasalan tọn po gbigbọ tọn lẹpo po mẹ, bosọ hẹn wiwe sọgbe to osi Jiwheyẹwhe tọn mẹ.” (2 Kọlintinu lẹ 7:1) Hodidọ ehe dohia dọ Klistiani yiamisisadode he yin “mahẹtọ oylọ olọn tọn” lẹ dona nọ dovivẹnu to whepoponu nado dohia to adà gbẹzan yetọn tọn lẹpo mẹ dọ yé tindo pọndohlan Jehovah tọn gando wiwe-yinyin go. (Heblu lẹ 3:1) Mọdopolọ, apọsteli Pita dotuhomẹna mẹmẹsunnu etọn he yin jiji gbọn gbigbọ dali lẹ dọmọ: “Di ovi tonusetọ, to ma yí mìde do dó aṣa di wantuntun hohowhenu tọn to wunvi mìtọn mẹ: ṣigba le ewọ he ylọ mì yin wiwe do, mọ wẹ mì ni yin wiwe do to walọ alọpa alọpa popo mẹ.”—1 Pita 1:14, 15.
18, 19. (a) Nawẹ “gbẹtọ susugege” lẹ nọ dohia gbọn dọ yé tindo pọndohlan Jehovah tọn gando onú wiwe lẹ go? (b) Adà wiwe gbẹzan Klistiani tọn mítọn devo tẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ he bọdego mẹ?
18 Etẹwẹ dogbọn “gbẹtọ susugege” he na lùn “nukunbibia daho” lọ tọ́n lẹ dali? Yelọsu dona dohia dọ yé tindo pọndohlan Jehovah tọn gando onú wiwe lẹ go. To owe Osọhia tọn mẹ, yé yin zẹẹmẹ basina taidi mẹhe to ‘sinsẹ̀nzọn wiwe’ wà hlan Jehovah to awánu aigba ji tẹmpli gbigbọmẹ tọn etọn mẹ. Yé ko do yise hia to avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn mẹ, bo “yàn aṣọ́vọ yetọn bosọ hẹn yé zun wewe to ohùn Lẹngbọvu lọ tọn mẹ” to yẹhiadonu-liho. (Osọhia 7:9, 14, 15) Ehe nọ hẹn yé tindo teninọ wiwe de to Jehovah nukọn bo nọ ze yé do dandannu glọ nado “klọ́ [yede] sọn dihó agbasalan tọn po gbigbọ tọn lẹpo po mẹ, bosọ hẹn wiwe sọgbe to osi Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”
19 Adà tangan dopo to gbẹzan Klistiani yiamisisadode lẹ po gbẹdohẹmẹtọ yetọn lẹ tọn po mẹ wẹ nado nọ pli to gbesisọ mẹ nado basi sinsẹ̀n hlan Jehovah bo plọn Ohó etọn. Jehovah nọ pọ́n opli omẹ etọn lẹ tọn hlan taidi onú wiwe de. Lehe mí na tindo pọndohlan Jehovah tọn gando onú wiwe lẹ go to adà tangan ehe mẹ do po nuhewutu mí dona wàmọ po na yin hodọdeji to hosọ he bọdego mẹ.
Dogbapọn
• Pọndohlan aihọn tọn tẹwẹ devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ ma nọ kẹalọyi?
• Naegbọn Jehovah do yin Asisa nuhe yin wiwe lẹpo tọn?
• Nawẹ mí nọ dohia gbọn dọ mí tindo sisi na wiwe-yinyin Klisti tọn?
• Etẹlẹ wẹ mí dona nọ pọnhlan taidi wiwe to gbẹzan mítọn mẹ?
[Yẹdide to weda 23]
To Islaeli hohowhenu tọn mẹ, yẹwhenọduta lọ, gòhọtúntún po aṣọ́donu etọn lẹ po dona nọ yin pinpọnhlan taidi wiwe
[Yẹdide to weda 24]
Klistiani yiamisisadode he tin to aigba ji lẹ nọtena tẹmpli wiwe de
[Yẹdide to weda 25]
Odẹ̀ po lizọnyizọn gbangba tọn mítọn po yin lẹblanulọkẹyi wiwe lẹ