Gbẹninọ po Sọgodo po to Ayiha Mẹ
“MÌ HANÚ na osọ blo,” wẹ Jesu Klisti dọ to hodidọ ayidego tọn de mẹ to osó de pá to Galili. Sọgbe hẹ lẹdogbedevomẹ The New English Bible tọn, Jesu zindonukọn dọmọ: “Osọ na penukundo ede go.”—Matiu 6:34.
Etẹwẹ a lẹndọ hodidọ lọ, “osọ na penukundo ede go” zẹẹmẹdo? Be nuhe dọ e te wẹ yindọ hiẹ dona nọgbẹ̀ na azán dopodopo poun bo wọn sọgodo wẹ ya? Be enẹ sọgbe hẹ nuhe Jesu po hodotọ etọn lẹ po yise ya?
“Mì Yin Vivẹnunọ” Blo
Jaale hia nuhe Jesu dọ lẹ tlọlọ na dewe dile e yin mimọ to Matiu 6:25-32 mẹ do. E dọ to apadewhe dọmọ: “Mì yin vivẹnunọ na ogbẹ̀ mìtọn blo, dọ, etẹ mì na dù podọ etẹ mì na nù, kavi na agbasa mìtọn dọ etẹ mì na ṣinyọ́n. . . . Mì pọ́n ohẹ̀ he to aga lẹ; yé ma dóji, mọ yé ma gbẹ̀n, mọ yé ma nọ bẹpli do zínhọ lẹ mẹ; ṣigba Otọ́ mìtọn olọn tọn to núdù na yé. . . . Mẹnu wẹ sọgan yí vivẹnu do yí awagbà dopo dogọ whinwhẹ́n etọn to mì mẹ? Etẹwutu wẹ mì yin vivẹnunọ gbọn avọ̀ tọn sinmẹ? Pọ́n lii danji tọn lẹ, le yé to whinwhẹ́n; yé ma wazọ́n, mọ yé ma nọ sẹ́sekan . . . Enẹwutu mì yin vivẹnunọ blo, dọ, Etẹ mí na dù? kavi, Etẹ mí na nù? kavi, Etẹ mí na do yin mẹṣinyọnavọ̀na? Na onú helẹ pó wẹ Kosi lẹ to dindin pé: Otọ́ mìtọn olọn tọn sọ yọnẹn dọ mì ma sọgan nọma tindo onú helẹ pó gba.”
Jesu dotana adà hodidọ tọn etọn ehe po ayinamẹ awe po. Tintan wẹ: “Mì [nọ] dín ahọludu Jiwheyẹwhe tọn, po dodo etọn po whẹ́; onú helẹ pó wẹ yè na dogọ hlan mì.” Awetọ wẹ: “Enẹwutu mì yin vivẹnunọ na osọ blo: na osọ na yin vivẹnunọ na ede. Nupekọ hlan azán wẹ oylan etọn.”—Matiu 6:33, 34.
Otọ́ Mìtọn Yọ́n Nuhe Mì Tindo Nuhudo Etọn
Be hiẹ lẹndọ Jesu to didọna devi etọn lẹ, gọna glesi lẹ ma nado ‘dóji kavi gbẹ̀n, kavi bẹ jinukun yetọn lẹ do zínhọ mẹ wẹ ya’? Kavi ma nado ‘wazọ́n bo sẹ́sekan’ nado mọ avọ̀ he yé tindo nuhudo etọn lẹ wẹ ya? (Howhinwhẹn lẹ 21:5; 24:30-34; Yẹwhehodọtọ 11:4) Paali. Eyin yé ma wazọ́n, ayihaawe ma tin dọ yé na dibla wá “biọnú to ojijẹ whenu,” bo ma na tindo nude nado dù kavi avọ̀ nado dó.—Howhinwhẹn lẹ 20:4.
Etẹwẹ dogbọn magbọjẹ dali? Be nuhe dọ Jesu te wẹ yindọ todoaitọ etọn lẹ ma na tindo magbọjẹ gbẹ̀mẹ tọn paali wẹ ya? E na vẹawu. Jesu lọsu tindo numọtolanmẹ sisosiso ayimajai po magbọjẹ po tọn to ozán he mẹ e yin wiwle te.—Luku 22:44.
Nugbo tangan de poun ji wẹ Jesu to nùzindo. Magbọjẹ glanglan tintindo ma sọgan gọalọna we gbede nado didẹ nuhahun depope he hiẹ pehẹ. Di apajlẹ, e ma na gọalọna we nado nọgbẹ̀ dẹn. E ma sọgan “yí awagbà dopo dogọ whinwhẹ́n” towe, wẹ Jesu dọ. (Matiu 6:27) Na nugbo tọn, nuhiha zẹjlẹgo tlẹ sọgan sán gbẹzan towe dogli.
Ayinamẹ etọn lẹ yọ́n-na-yizan taun. Suhugan nuhe mí nọ hanú na lẹ tọn ma nọ jọ gbede. Winston Churchill he yin hoyidọtọ Grande-Bretagne tọn mọ ehe nado yin nugbo gando ojlẹ hunyanhunyan Wẹkẹ-Whàn II tọn lẹ go. E wlan gando delẹ to magbọjẹ he e tindo to ojlẹ lọ mẹ lẹ go dọmọ: “Eyin n’lẹnnupọndo magbọjẹ ehe lẹpo ji, n’nọ flin otàn dawe yọnhonọ de tọn he dọ to ojlẹ vude jẹnukọnna okú etọn dọ emi tindo nuhahun susu to gbẹ̀mẹ, he suhugan yetọn ma ko jọ gbede.” Na nugbo tọn, nuyọnẹnnu wẹ e yin nado kẹalọyi nuhe azán dopodopo bẹhẹn, titengbe to whenuena kọgbidinamẹ po nuhahun he mí pannukọn lẹ po sọgan hẹn mí tindo magbọjẹ susu.
‘Mì Nọ Dín Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn Whẹ́’
Na nugbo tọn, nuhe to ahunmẹduna Jesu hugan dagbemẹninọ todoaitọ etọn lẹ tọn to agbasa-liho podọ to numọtolanmẹ-liho. E yọnẹn dọ magbọjẹ tintindo nado mọ dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ, podọ ojlo zogbe tintindo na nutindo lẹ po gbẹdudu po sọgan fẹayihasẹnamẹ sọn “nuhe yin nujọnu hugan lẹ” ji. (Filippinu lẹ 1:10, NW ) ‘Etẹwẹ sọgan sọ yin nujọnu hugan dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ tintindo?’ wẹ hiẹ sọgan kanse. Gblọndo lọ wẹ onú gbigbọmẹ tọn lẹ he tindo kanṣiṣa hẹ sinsẹ̀n-bibasi mítọn hlan Jiwheyẹwhe. Jesu zinnudeji dọ nuhe dona tin to otẹn tintan mẹ to gbẹzan mítọn mẹ wẹ nado ‘nọ dín ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po dodo etọn po whẹ́.’—Matiu 6:33.
To azán Jesu tọn gbè, mẹsusu wẹ nọ doafọna agbasanu lẹ to aliho egblemaku tọn mẹ. Adọkunnu lẹ bibẹpli wẹ yin yanwle yetọn tintan. Ṣigba, Jesu na tuli todoaitọ etọn lẹ nado tindo pọndohlan he gbọnvo. Taidi omẹ klandowiwe Jiwheyẹwhe tọn lẹ, ‘azọngban yetọn pete’ wẹ nado “dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn osẹ́n etọn lẹ.”—Yẹwhehodọtọ 12:13.
Todoaitọ etọn lẹ sọgan ko yin ayihafẹsẹna to gbigbọ-liho na agbasanu lẹ—yèdọ “magbọjẹ aihọn he tọn, po oklọ adọkun tọn po”—nọ duahunmẹna yé zẹjlẹgo wutu. (Matiu 13:22) Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mẹhe jlo nado yin adọkunnọ lẹ jai biọ whlepọn de mẹ, po omọ̀ de po, po nulú wantuntun susu he nọ gbleawunamẹ po, ehe hunkọ nọ siọ omẹ do viva po dindọn po mẹ.” (1 Timoti 6:9) To alọgigọna yé nado dapana “omọ̀” ehe mẹ, Jesu flinnu hodotọ etọn lẹ dọ Otọ́ yetọn olọnmẹ tọn yọnẹn dọ yé tindo nuhudo onú ehe lẹpo tọn. Jiwheyẹwhe na penukundo yé go kẹdẹdile e nọ penukundo “ohẹ̀ he to aga lẹ” go do. (Matiu 6:26, 32) Kakati nado dike magbọjẹ ni duto yé ji, yé dona wà nuhe go yé pé lẹpo nado penukundo yedelẹ go podọ to enẹgodo yí jidide do jo ninọmẹ lọ do alọmẹ na Jehovah.—Filippinu lẹ 4:6, 7.
To whenuena Jesu dọ dọ “osọ na penukundo ede go,” nuhe dọ e te poun wẹ yindọ mí ni ma dike magbọjẹ glanglan gando nuhe sọgan jọ to osọ go ni yidogọna nuhahun mítọn egbé tọn lẹ blo. Lẹdogbedevomẹ Biblu tọn devo lilẹ́ hogbe etọn lẹ dole: “Mì hanú gando osọ go blo; e na bẹ nuhiha susu hẹn na ede. Nuhudo ma tin nado yidogọna nuhahun he azán dopodopo nọ hẹnwa lẹ.”—Matiu 6:34, Today’s English Version.
“Ahọludu Towe Ni Wá”
Nalete, didapana nuhiha glanglan gando sọgodo go gbọnvo taun na kọgbigbẹ́ e go mlẹnmlẹn. Jesu ma na tuli devi etọn lẹ gbede nado gbẹkọ sọgodo go gba. Kakatimọ, e na tuli yé nado tindo ojlo sisosiso to sọgodo mẹ. Po gbesisọ po, yé dona hodẹ̀ na nuhudo alọnu-alọnu tọn lẹ—yèdọ núdùdù egbesọ tọn yetọn. Ṣigba jẹnukọn whẹ́, yé dona hodẹ̀ na nuhe tin to nukun ja lẹ—yèdọ na Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn ni wá podọ na ojlo Jiwheyẹwhe tọn ni yin wiwà to aigba ji.—Matiu 6:9-11.
Mí ma dona tin taidi omẹ azán Noa gbè tọn lẹ. Yé hẹn alọnu ján taun bo “to dùdù bo to nùnù, bo to alọwle, bosọ to nina to alọwle mẹ” sọmọ bọ yé ‘ma doayi’ nuhe to na jọ go. Po kọdetọn tẹ po? ‘Singigọ wá, bo plọ́ yé omẹ po yì.’ (Matiu 24:36-42) Apọsteli Pita yí nujijọ whenuho tọn enẹ zan nado flinnu mí gando nuhudo lọ go nado nọgbẹ̀ po sọgodo po to ayiha mẹ. E wlan dọmọ: “Le onú helẹ pó na yọ́ kọnyingbe nẹ, omẹ nankọ wẹ mìwlẹ lo yin to walọ wiwe lẹpo mẹ, to [nuyiwa] jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ, na mì ni to nukundo, bosọ to mizọnmizọn ji hlan wiwá azán Jiwheyẹwhe tọn tọn”!—2 Pita 3:5-7, 11, 12.
Bẹ Adọkunnu lẹ Pli do Olọn Mẹ
Mọwẹ, mì gbọ mí ni tin to “mizọnmizọn ji” hlan wiwá azán Jehovah tọn tọn. Mọwiwà na yinuwado lehe mí nọ yí whenu, huhlọn, azọ́nyinyọnẹn, nutindo, po nugopipe mítọn lẹ po zan do ji taun. Mí ma dona yin ahunmẹduna zẹjlẹgo gando agbasanu lẹ bibẹpli go—vlavo dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ kavi nuhe na hẹn awuvivi wá lẹ—sọmọ bọ mí ma na tindo whenu susu na nuyiwa he nọ do “jijọ-di-Jiwheyẹwhe” hia lẹ. Ayidonugo lẹpo zizedo egbé kẹdẹ ji sọgan taidi nuhe na hẹn ale susu wá to afọdopolọji, ṣigba ale enẹlẹ ma na nọ̀ aimẹ dẹn. Jesu dohia dọ nuyọnẹnnu taun wẹ e yin nado “bẹ adọkunnu pli na [míde] to olọn mẹ” kakati nido yin to aigba ji.—Matiu 6:19, 20.
Jesu zinnudo nuagokun enẹ ji to oló etọn gando dawe de he basi tito daho na sọgodo go. E ma flin Jiwheyẹwhe to tito ehelẹ bibasi mẹ. Ogle dawe lọ tọn de jinukun susu tọ́n. E basi dide nado hẹn zínhọ etọn lẹ gblo bo gbá daho devo lẹ na e nido sọgan zan gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn, bo dù, bo nù, bosọ dugbẹ ede tọn. Etẹwẹ ylan to enẹ mẹ? E ma nọgbẹ̀ nado sọgan duvivi ale azọ́n etọn lẹ tọn. Podọ dehe tlẹ sọ ylan hugan wẹ yindọ e ma wleawuna haṣinṣan depope hẹ Jiwheyẹwhe. Jesu dotana dọmọ: “Mọkẹdẹ wẹ ewọ he bẹ adọkunnu pli na ede, bo ma yin adọkunnọ gbọn Jiwheyẹwhe dali.”—Luku 12:15-21; Howhinwhẹn lẹ 19:21.
Etẹwẹ Hiẹ Sọgan Wà?
Ma basi nuṣiwa dopolọ taidi dehe dawe he Jesu dọho etọn lọ basi blo. Dindona nuhe Jiwheyẹwhe tindo to sẹdotẹnmẹ na sọgodo, bo ze gbẹzan towe sinai do enẹ ji. Jiwheyẹwhe ma jo gbẹtọvi lẹ do zinvlu mẹ gando nuhe e na wà to sọgodo go gba. Yẹwhegán hohowhenu tọn lọ Amọsi wlan dọmọ: “Oklunọ JIWHEYẸWHE ma na wà nude, adavo ewọ de aṣli etọn hia hlan devi etọn yẹwhegán lẹ.” (Amọsi 3:7) Nuhe Jehovah ko dehia gbọn yẹwhegán etọn lẹ gblamẹ tin-to-aimẹ todin to Ohó gbọdo etọn, Biblu mẹ.—2 Timoti 3:16, 17.
Dopo to nuhe Biblu dehia lẹ mẹ wẹ nuhe sọgodo he to yakẹ na hẹnwa he na gando aigba lọ blebu go to obá he ma ko yin mimọ pọ́n gbede de mẹ. Jesu dọmọ: “Nukunbibia daho na tin, ehe hunkọ ma ko tin sọn whẹwhẹwhenu aihọn tọn kakajẹ dinvie.” (Matiu 24:21) Gbẹtọvi depope ma sọgan glọnalina nujijọ enẹ. Na nugbo tọn, sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ ma na jlo nado glọnalina ẹn to aliho depope mẹ. Etẹwutu? Na nujijọ ehe na de oylan lẹpo sẹ̀ sọn aigba ji, bo hẹn “olọn yọyọ de, po aigba yọyọ de po” wá, yèdọ gandudu olọnmẹ tọn yọyọ de po ogbẹ́ gbẹtọvi tọn yọyọ de po to aigba ji. To aihọn yọyọ enẹ mẹ, Jiwheyẹwhe na “súnsún dasin lẹpo sẹ̀ sọn nukun [gbẹtọ lẹ tọn] mẹ; okú ma nasọ tin ba, kavi awubla, kavi avi, mọ awufiẹsa ma na tin ba.”—Osọhia 21:1-4.
Enẹwutu, be e ma yin lẹnpọn dagbenu wẹ e yin todin nado yí sọwhiwhe do gbadopọnna nuhe Biblu dọ gando diọdo enẹ go ya? Be hiẹ tindo nuhudo alọgọ tọn nado wàmọ ya? Biọ to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ si nado gọalọna we. Kavi kanwe hlan zinjẹgbonutọ linlinnamẹwe ehe tọn lẹ. To popolẹpo mẹ, tẹnpọn nado dohia dọ hiẹ ma to gbẹnọ na azán dopodopo poun gba ṣigba po sọgodo jiawu de po to ayiha mẹ ga.
[Yẹdide to weda 7]
‘Mì yin vivẹnunọ blo: osọ na yin vivẹnunọ na ede’