Etẹwẹ Nọ Hẹn Gbẹzan Mẹtọn Doale?
“Dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn osẹ́n etọn lẹ.”—YẸWH. 12:13.
1, 2. Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn dogbigbapọnna owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ gbọn?
YÍ NUKUN homẹ tọn do pọ́n dawe de he e taidi dọ nude ma whè do e. Togán he diyin de wẹ, yèdọ dopo to mẹhe jẹ adọkun hugan to aigba ji lẹ mẹ, podọ to ojlẹ etọn mẹ, ewọ wẹ nuyọnẹntọ hugan. Ṣigba, mahopọnna nuwadotana etọn lẹpo, e gbẹsọ to kinkanse ede dọ, ‘Etẹwẹ nọ hẹn gbẹzan mẹtọn doale?’
2 Dawe enẹ ko nọgbẹ̀ pọ́n nugbonugbo—yèdọ to nudi owhe foo-fọtọ́n lẹ die wayi. Yinkọ etọn wẹ Sọlọmọni, podọ to owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ, e basi zẹẹmẹ lehe e dín pekọ do tọn. (Yẹwh. 1:13) Nususu wẹ mí sọgan plọn sọn numimọ Sọlọmọni tọn mẹ. Na nugbo tọn, nuyọnẹn he tin to owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ sọgan gọalọna mí nado ze yanwle he na hẹn gbẹzan mítọn tindo lẹndai nujọnu tọn lẹ dai.
‘Wezundido to Jẹhọn Godo’
3. Nugbo mẹhẹnlẹnnupọn tọn he gando gbẹzan gbẹtọvi tọn go tẹwẹ mímẹpo dona pehẹ?
3 Sọlọmọni basi zẹẹmẹ dọ Jiwheyẹwhe dá onú whanpẹnọ susu do aigba ji—yèdọ asisa sẹhundaga mado-dogbó awuvivi po nujiawu po tọn de he mí na to vivi etọn dù madoalọte. Ṣigba, mí ma tlẹ sọgan jẹ fide to dodindinna nudida Jiwheyẹwhe tọn mẹ na gbẹzan mítọn whègli gbau wutu. (Yẹwh. 3:11; 8:17) Dile Biblu dọ do, azán mítọn lẹ whè bosọ nọ yawu juyi. (Job 14:1, 2; Yẹwh. 6:12) Nugbo mẹhẹnlẹnnupọn tọn ehe dona whàn mí nado zan gbẹzan mítọn po nuyọnẹn po. Enẹ ma na bọawu, na aihọn Satani tọn sọgan deanana mí to aliho agọ̀ mẹ.
4. (a) Etẹwẹ hogbe lọ “ovọ́” zẹẹmẹdo? (b) Yanwle gbẹ̀mẹ tọn tẹlẹ ji wẹ mí na lẹnnupọndo?
4 Nado zinnudo owù he gbẹzan mítọn ṣiṣizan sọgan hẹnwa lẹ ji, Sọlọmọni yí hogbe lọ “ovọ́” zan nudi whla 30 to owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ. Hogbe Heblugbe tọn he yin lilẹdo “ovọ́” dlẹnalọdo nutata, nuvọ́, nuhe ma tindo zẹẹmẹ, numadinu, kavi nuhe ma tindo ale dẹn-to-aimẹ de. (Yẹwh. 1:2, 3) To whedelẹnu, Sọlọmọni nọ yí hogbe lọ “ovọ́” zan taidi aliho devo nado dlẹnalọdo “homẹgble gbigbọ tọn,” kavi wezundido to jẹhọn godo. (Yẹwh. 1:14; 2:11) E họnwun dọ, vivẹnudido depope nado wle jẹhọn na yin to ovọ́ mẹ. Mẹdepope he to tintẹnpọn nado wàmọ ma na mọ nudepope wle. Mọdopolọ wẹ afọdidona yanwle he ma yin nuyọnẹn tọn lẹ na hẹnmẹ jẹflumẹ do. Ogbẹ̀ whègli to aihọn ehe mẹ gbau bọ mí na do yí ì do daihun gbọn afọdidona nuhe nọ dekọtọn do ovọ́ mẹ lẹ dali. Enẹwutu, nado sọgan dapana nuṣiwa enẹ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo apajlẹ he Sọlọmọni na delẹ ji gando yanwle paa gbẹ̀mẹ tọn lẹ go. Jẹnukọn whẹ́, mí na lẹnnupọndo afọdidona gbẹdudu po nutindo agbasa tọn lẹ po ji. Enẹgodo, mí na dọhodo ale azọ́n dagbe tọn ji.
Be Afọdidona Gbẹdudu Na Hẹn Ayajẹ Wá Na Mí Ya?
5. Etẹlẹ mẹ wẹ Sọlọmọni dín pekọ te?
5 Taidi mẹsusu to egbehe, Sọlọmọni tẹnpọn nado mọ pekọ to afọdidona gbẹdudu mẹ. E dọmọ: “Yẹn ma . . . whlẹn onú ayajijẹ tọn de do ayiha ṣie.” (Yẹwh. 2:10) Etẹlẹ mẹ wẹ e dín awuvivi te? Sọgbe hẹ Yẹwhehodọtọ weta 2, e ‘yí vẹnhàn do hẹn awuya agbasa etọn’—ṣigba po mawazẹjlẹgo po—bo doafọna nuwiwa delẹ taidi jipa whanpẹnọ lẹ dido, owhé dahodaho lẹ gbigbá, hàngbe vivi lẹ sisè, po núdùdù dagbedagbe lẹ dùdù po.
6. (a) Naegbọn e ma ylan nado duvivi onú dagbe delẹ tọn to gbẹ̀mẹ? (b) Na nuhe dù ayidedai, pọndohlan jlẹkaji tọn tẹwẹ mí dona tindo?
6 Be Biblu jẹagọdo ojlẹ awuvivi tọn lẹ yiyizan hẹ họntọn lẹ wẹ ya? Paali. Di apajlẹ, Sọlọmọni dọ dọ núdùdù to ninọmẹ awuvivo tọn de mẹ to azọ́n sinsinyẹn wiwà na azán dopo blebu godo yin nunina de sọn Jiwheyẹwhe dè. (Hia Yẹwhehodọtọ 2:24; 3:12, 13.) Humọ, Jehovah lọsu basi oylọna jọja lẹ nado ‘jaya bo gbọ ayiha yetọn ni doawuyana yé’ to aliho he sọgbe mẹ. (Yẹwh. 11:9) Mí tindo nuhudo aihundida po ayidedai he sọgbe po tọn. (Yijlẹdo Malku 6:31 go.) Ṣigba, ayidedai ma dona lẹzun lẹndai tangan gbẹzan mítọn tọn. Kakatimọ, ayidedai dona taidi sukle didó kókó mẹ nado hẹn ẹn vivi. Hiẹ na kọngbedopọ dọ mahopọnna lehe mẹde yiwanna onú vivi sọ, eyin e dó sukle kókó lọ mẹ zẹjlẹgo, e ma na duvivi etọn podọ e ma na wadagbe na ẹn. Mọdopolọ, Sọlọmọni doayi e go dọ gbẹzan he sinai do gbẹdudu ji taidi ‘wezundido to jẹhọn godo.’—Yẹwh. 2:10, 11.
7. Naegbọn mí dona nọ de ayidedai mítọn lẹ po sọwhiwhe po?
7 Humọ, e ma yin ayidedai wunmẹ lẹpo wẹ sọgbe gba. Ayihaawe ma tin dọ susu wẹ nọ hẹn gbigbọnọ-yinyin po walọ dagbe mẹtọn po gble. Omẹ livi nẹmunẹmu wẹ ko hẹn gbẹzan yetọn gble na yé ‘jlo na dugbẹ’ wutu, bo tlọ yede biọ amasin adínọ ṣiṣizan, ahànnu zẹjlẹgo kavi akọhiho mẹ? Jehovah gbọn homẹdagbe dali na mí avase dọ eyin mí na dotẹnmẹ ahun kavi nukun mítọn lẹ nado dọ̀n mí biọ nuhe ylan wiwà mẹ, mí dona donukun nado jiya kọdetọn lọ lẹ tọn.—Gal. 6:7.
8. Naegbọn e do yin nuyọnẹnnu nado lẹnnupọndo gbẹzan mítọn ji?
8 Gbọnvona enẹ, afọdidona gbẹdudu zẹjlẹgo na glọnalina mí nado na ayidonugo he jẹ hlan nuhe yin nujọnu hugan lẹ. Flindọ, azán ogbẹ̀ mítọn tọn lẹ nọ yawu juyi, podọ nujikudo depope ma tin dọ mí na tindo agbasalilo dagbe bo vò sọn nuhahun lẹpo si to gbẹzan gli mítọn whenu. Nuhe zọ́n niyẹn bọ, dile Sọlọmọni dọ yinukọn dogọ do, mí sọgan mọaleyi eyin mí yì ṣiọdidi de tẹnmẹ—titengbe mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu nugbonọ de tọn—hugan eyin mí yì ‘hùnwhẹ’ de tẹnmẹ. (Hia Yẹwhehodọtọ 7:2, 4.) Naegbọn e do yinmọ? Dile mí to todoaina hodidọ ṣiọdidi tọn lọ bo lẹnnupọndo gbẹzan devizọnwatọ Jehovah tọn nugbonọ he kú lọ tọn ji, mí sọgan yin whinwhàn nado lẹnnupọndo gbẹzan mílọsu tọn ji. Taidi kọdetọn de, mí sọgan wá tadona kọ̀n dọ mí dona diọ yanwle mítọn lẹ nado sọgan yí pipotọ gbẹzan mítọn tọn zan po nuyọnẹn po.—Yẹwh. 12:1.
Be Nutindo Agbasa Tọn lẹ Na Hẹn Pekọwana Mí Ya?
9. Etẹwẹ Sọlọmọni wá mọ gando adọkun tintindo go?
9 Sọlọmọni yin dopo to mẹhe jẹ adọkun hugan to aigba ji lẹ mẹ to whenuena e wlan owe Yẹwhehodọtọ tọn. (2 Otan. 9:22) E tindo akuẹ nado họ̀ nudepope he jlo e. E wlan dọmọ: “Nudepope nukun ṣie jlo, yẹn ma yí ì whlá do e.” (Yẹwh. 2:10) Etomọṣo, e wá mọdọ agbasanu lẹ tintindo poun ma nọ hẹn pekọwa. E wá tadona lọ kọ̀n dọ: “Ewọ he yiwanna fataka, fataka ma na pekọna ẹn; mọ ewọ he yiwanna adọkun, adọkun ma na pekọna ẹn.”—Yẹwh. 5:10.
10. Etẹwẹ nọ hẹnmẹ tindo pekọ po adọkunnu nujọnu tọn lẹ po?
10 Mahopọnna dọ nutindo agbasa tọn lẹ ma nọ nọ̀ aimẹ dẹn, adọkun gbẹ́ sọgan dọnmẹ taun. To dodinnanu agọe tọn de mẹ to États-Unis, 75 to kanweko ji wehọmẹvi he tin to klasi tintan wehọmẹ alavọ tọn lẹ wẹ dọ dọ yanwle tangan yetọn to gbẹ̀mẹ wẹ nado “jẹ adọkun taun.” Eyin yé tlẹ jẹ yanwle yetọn kọ̀n, be yé na tindo ayajẹ nugbonugbo ya? E ma yinmọ dandan gba. Na nugbo tọn, dodinnanutọ lẹ ko doayi e go dọ agbasanu lẹ dindin zẹjlẹgo nọ glọnalina ayajẹ po pekọ tintindo po. Sọlọmọni ko wá tadona dopolọ kọ̀n to ojlẹ dindẹn die wayi. E wlan dọmọ: “Yẹn sọ bẹ fataka po sika po pli, adọkunnu ahọlu tọn . . . Sọ doayi e go, ovọ́ wẹ popolẹpo, podọ homẹgble gbigbọ tọn,” kavi wezundido to jẹhọn godo.a (Yẹwh. 2:8, 11) To vogbingbọn mẹ, eyin mí yí gbẹzan mítọn do sẹ̀n Jehovah po ahun lẹpo po bo gbọnmọ dali mọ dona etọn yí, mí na tindo adọkunnu nujọnu tọn lẹ.—Hia Howhinwhẹn lẹ 10:22.
Azọ́n Nankọ Wẹ Nọ Hẹn Pekọ Nujọnu Tọn Wá?
11. Etẹwẹ Owe-wiwe dohia gando nujọnu-yinyin azọ́n tọn go?
11 Jesu dọmọ: “Otọ́ ṣie wazọ́n kakajẹ dinvie, yẹn sọ wazọ́n.” (Joh. 5:17) Ayihaawe ma tin dọ Jehovah po Jesu po nọ mọ pekọ to azọ́nwiwa mẹ. Biblu do pekọ he Jehovah tindo to azọ́n nudida tọn etọn mẹ hia to whenuena e dọmọ: “Jiwheyẹwhe sọ mọ nuhe e dá lẹpo, bo doayi e go e yọ́n tlala.” (Gẹn. 1:31) Angẹli lẹ “to abobo do na homẹhun” to whenuena yé mọ nuhe Jiwheyẹwhe ko wà lẹpo. (Job 38:4-7) Mọdopolọ, Sọlọmọni yọ́n nujọnu-yinyin azọ́n dagbe de tọn.—Yẹwh. 3:13.
12, 13. (a) Nawẹ omẹ awe delẹ do pekọ he yé nọ mọyi sọn azọ́n sinsinyẹn ahundopo tọn wiwà mẹ hia gbọn? (b) Naegbọn agbasazọ́n sọgan hẹnmẹ jẹflumẹ to whedelẹnu?
12 Mẹsusu wẹ yọ́n nujọnu-yinyin azọ́n sinsinyẹn wiwà po ahundopo po tọn. Di apajlẹ, anazọ́nwatọ kọdetọn dagbenọ de he nọ yin José, dọmọ: “Eyin a penugo nado de yẹdide he tin to ayiha mẹ na we do nuji, e nọ taidi dọ osó daho de ji wẹ a penugo nado hẹ́ nkọtọn.” Miguel,b he yin ajọwatọ de dọmọ: “Azọ́nwiwa nọ namẹ pekọ na e nọ hẹnmẹ penugo nado penukundo whẹndo mẹtọn go. E sọ sọgan hẹnmẹ tindo numọtolanmẹ nuwadotana tọn.”
13 To alọ devo mẹ, azọ́n susu wẹ nọ biọ nudopolọ wiwà gbọzangbọzan bo ma nọ hùn dotẹnmẹ susu dote nado do azọ́nyinyọnẹn mẹtọn hia. To whedelẹnu, gbẹtọ lẹ nọ yin hinhẹn jẹflumẹ kavi tlẹ nọ yin nuyiwahẹ to aliho agọ̀ mẹ to azọ́nwatẹn yetọn. Dile Sọlọmọni dohia do, adidọnọ de—vlavo na kanṣiṣa he e tindo hẹ mẹhe tin to ogántẹn mẹ lẹ wutu—sọgan hò ale azọ́n sinsinyẹn watọ de tọn yí. (Yẹwh. 2:21) Onú devo lẹ sọgan sọ dekọtọn do flumẹjijẹ mẹ. Nuhe bẹjẹeji taidi dotẹnmẹ hundote ajọwiwa tọn dagbedagbe de sọgan wá dekọtọn do ahọ́dudu mẹ na doyiyi ninọmẹ akuẹzinzan tọn kavi kosọ de wutu. (Hia Yẹwhehodọtọ 9:11.) Whlasusu wẹ mẹhe jẹtukla taun nado tindo kọdetọn dagbe nọ wá biọ flumẹjijẹ po adi po mẹ, na e wá mọdọ emi “to magbọjẹ basi na jẹhọn” wutu.—Yẹwh. 5:16.
14. Azọ́n tẹwẹ nọ hẹn pekọ nujọnu tọn wá to whepoponu?
14 Be azọ́n wunmẹ de tin he ma nọ hẹnmẹ jẹflumẹ pọ́n gbede ya? José, anazọ́nwatọ he yin nùdego jẹnukọn lọ, dọmọ: “Dile ojlẹ to yìyì, anazọ́n lẹ sọgan bu kavi yin hinhẹngble. Ṣigba, e ma nọ yì domọ na nuhe dù nuhe mí nọ wadotana to gbigbọ-liho lẹ. Gbọn tonusisena Jehovah nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn dali, n’ko penugo bo gọalọna mẹsusu nado lẹzun Klistiani budisi Jiwheyẹwhe tọ́ lẹ, podọ nude wẹ enẹ yin he na nọ̀ aimẹ dẹn. Adọkun mayọnjlẹ de wẹ.” (1 Kọl. 3:9-11) Mọdopolọ, Miguel dọ dọ yẹwheho wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn didọ nọ hẹn pekọwana ẹn tlala hú agbasazọ́n etọn. E dọmọ: “Nudepope ma sọgan diọtẹnna ayajẹ he hiẹ na tindo eyin a dọhodo nugbo Owe-wiwe tọn de ji hẹ mẹde bo mọdọ e jẹ ahun etọn mẹ.”
“Vúnvún Núdùdù Towe”
15. Etẹwẹ nọ hẹn gbẹzan mẹtọn doale taun?
15 To popolẹpo mẹ, etẹwẹ nọ hẹn gbẹzan mẹtọn doale taun? Mí nọ mọ pekọ nujọnu tọn eyin mí yí ojlẹ gli he mí tindo to titonu ehe mẹ zan nado wadagbe bo hẹn homẹhun Jehovah. Mí sọgan wleawuna haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ Jiwheyẹwhe, mí sọgan dó nujinọtedo gbigbọmẹ tọn lẹ do ahun ovi mítọn lẹ tọn mẹ, mí sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado yọ́n Jehovah, podọ mí sọgan wleawuna haṣinṣan họntọnjihẹmẹ tọn he dẹn-to-aimẹ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po. (Gal. 6:10) Yanwle ehe lẹpo wẹ nọ hẹn ale po dona dẹn-to-aimẹ lẹ po wá na mẹhe tẹnpọn nado jẹ yé kọ̀n lẹ. Sọlọmọni yí nuyijlẹdonugo he fọnjlodotenamẹ taun de zan nado do ale he nọ wá sọn dagbewiwa mẹ hia. E dọmọ: “Vúnvún núdùdù towe do osin nukunta; na hiẹ na mọ ẹn to azán susu godo.” (Yẹwh. 11:1) Jesu dotuhomẹna devi etọn lẹ dọmọ: “Mì namẹ, yè nasọ na mì.” (Luku 6:38) Humọ, Jehovah lọsu dopagbe nado suahọ mẹhe nọ wadagbe na mẹdevo lẹ.—Howh. 19:17; hia Heblu lẹ 6:10.
16. Whetẹnu wẹ ojlẹ dagbe hugan lọ nado magbe nuhe mí na yí gbẹzan mítọn do wà tọn?
16 Biblu dotuhomẹna mí nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ gando lehe mí na zan gbẹzan mítọn do go to whenuena mí gbẹ́ yin jọja. To mọwiwà mẹ, mí na dapana flumẹjijẹ to whenuena owhe mítọn na ko sẹyì. (Yẹwh. 12:1) Lehe e na blawu do sọ nado ṣì owhe dagbe hugan gbẹzan mítọn tọn lẹ zan to nuhe to sisẹ́ to aihọn lọ mẹ lẹ godo, bo wá mọ to godo mẹ dọ jẹhọn tata wẹ ehe lẹpo!
17. Etẹwẹ na gọalọna we nado de aliho gbẹninọ tọn dagbe hugan lọ?
17 Dile otọ́ owanyinọ depope na wà do, Jehovah jlo dọ hiẹ ni duvivi ogbẹ̀ tọn, bo nọ wadagbe, bosọ dapana awubla he ma yin dandan tọn. (Yẹwh. 11:9, 10) Etẹwẹ na gọalọna we nado wàmọ? Ze yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ dai bo dovivẹnu nado jẹ yé kọ̀n. To nudi owhe 20 die wayi, Javier dona basi nudide to dotozọ́n he na hẹn akuẹ susu wá na ẹn po lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn po ṣẹnṣẹn. E dọmọ: “Dile etlẹ yindọ dotozọ́n sọgan namẹ pekọ, nudepope ma sọgan yin yiyijlẹdo ayajẹ he n’tindo to whenuena n’gọalọna mẹsusu nado yọ́n nugbo lọ go. Sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn ko hẹn mi penugo nado duvivi ogbẹ̀ tọn to gigọ́ mẹ. Onú dopo gee he vẹna mi wẹ yindọ n’ma yawu bẹ.”
18. Naegbọn gbẹzan Jesu tọn to aigba ji do doale sọmọ?
18 To whelọnu lo, etẹwẹ nuhọakuẹ hugan he mí dona tẹnpọn nado tindo lọ? Owe Yẹwhehodọtọ tọn dọmọ: “Oyín dagbe yọ́n hú nusisá he dewán akuẹgegenu tọn; okúzán hú gbeegbe yè ji omẹ.” (Yẹwh. 7:1) Gbẹzan Jesu tọn wẹ do ehe hia hugan. Ayihaawe ma tin dọ e basi oyín dagbe de na ede to Jehovah dè taun. To whenuena Jesu kú po nugbonọ-yinyin po, e yiavunlọna nupojipetọ-yinyin Otọ́ etọn tọn bo wleawuna avọ́sinsan ofligọ tọn, he hùn ali whlẹngán tọn dote na mí. (Mat. 20:28) To ojlẹ kleun he Jesu yizan to aigba ji whenu, e ze apajlẹ pipé lọ dai gando gbẹzan he doale nugbonugbo go, ehe mí dona dovivẹnu nado hodo.—1 Kọl. 11:1; 1 Pita 2:21.
19. Ayinamẹ nuyọnẹn tọn tẹwẹ Sọlọmọni na?
19 Mílọsu sọgan basi yinkọ dagbe de na míde to Jiwheyẹwhe dè. Yinkọ dagbe de tintindo to nukun Jehovah tọn mẹ họakuẹ tlala na mí hú adọkunnu lẹ tintindo. (Hia Matiu 6:19-21.) Egbesọegbesọ, mí sọgan nọ dín aliho lẹ nado wà nuhe yọ́n to nukun Jehovah tọn mẹ bo na hẹn gbẹzan mítọn pọnte. Di apajlẹ, mí sọgan lá wẹndagbe lọ na mẹdevo lẹ, hẹn alọwle po whẹndo mítọn po lodo, bo yidogọna gbigbọnọ-yinyin mítọn gbọn oplọn mẹdetiti tọn po opli lẹ yìyì po dali. (Yẹwh. 11:6; Heb. 13:16) To whelọnu lo, be hiẹ jlo na duvivi gbẹzan he doale nugbonugbo tọn ya? Eyin mọ wẹ, zindonukọn nado nọ hodo ayinamẹ Sọlọmọni tọn dọmọ: “Dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn osẹ́n etọn lẹ: na ehe wẹ azọ́n gbẹtọ lẹpo tọn pete.”—Yẹwh. 12:13.
[Nudọnamẹ odò tọn lẹ]
a To paa mẹ, Sọlọmọni nọ mọ talẹnti sika tọn 666 (hugan kilo 22 000) to whemẹwhemẹ.—2 Otan. 9:13.
b Yinkọ ko yin didiọ.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Etẹwẹ dona whàn mí nado lẹnnupọndo yanwle gbẹzan mítọn tọn lẹ ji po sọwhiwhe po?
• Nukun tẹwẹ mí dona nọ yí do pọ́n afọdidona gbẹdudu po nutindo agbasa tọn lẹ po?
• Azọ́n wunmẹ tẹwẹ na hẹn pekọ dẹn-to-aimẹ wá?
• Nuhọakuẹ tẹwẹ mí dona dovivẹnu nado tindo?
[Yẹdide to weda 23]
Otẹn tẹ mẹ wẹ ayidedai dona tin te to gbẹzan mítọn mẹ?
[Yẹdide to weda 24]
Etẹwutu azọ́n yẹwhehodidọ tọn nọ hẹnmẹ tindo pekọ tlala?