Yé Tin to Olá Ṣogan bo Ma Yin Winwọn
APỌSTELI PAULU dotuhomẹna Klistiani hatọ lẹ dọmọ: “Mì gbọ mí ni nọ wadagbe hlan omẹ popo, humọ hlan yé he yin yise whédo tọn lẹ.” (Gal. 6:10) Mí gbẹ́ to anademẹ gbọdo enẹ hodo to egbehe bo nọ dín aliho lẹ nado wadagbe na yisenọ hatọ mítọn lẹ. Delẹ to mẹhe tindo nuhudo ayidonugo po owanyi agun Klistiani tọn po bosọ jẹ nado mọ ẹn yí lẹ mẹ wẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu vivẹ mítọn yọnhonọ he tin to owhé mẹgopinpọn tọn gbè lẹ po.
Nugbo wẹ dọ to otò delẹ mẹ, whẹndo lẹ tindo aṣa lọ nado nọ penukundo mẹjitọ yọnhonọ yetọn lẹ go to whégbè. Ṣigba, to otò devo lẹ mẹ, yọnhonọ susu nọ saba to dandannu glọ nado yì owhé mẹgopinpọn tọn lẹ gbè nado yin nukunpedego. Etẹwẹ dogbọn Klistiani yọnhonọ he nọ nọ̀ owhé mẹgopinpọn tọn gbè lẹ dali? Nuhahun tẹlẹ wẹ yé nọ pehẹ? Nawẹ yé sọgan doakọnna ninọmẹ lọ gbọn eyin yé ma tindo hagbẹ whẹndo tọn de nado gọalọna yé? Nawẹ agun Klistiani tọn sọgan gọalọna yé gbọn? Podọ ale tẹlẹ wẹ mí nọ mọyi eyin mí nọ dla yé pọ́n whẹwhẹ?
Nuhahun He Yọnhonọ lẹ Nọ Pehẹ to Owhé Mẹgopinpọn Tọn lẹ Gbè
To whenuena Klistiani yọnhonọ lẹ sẹtẹn yì owhé mẹgopinpọn tọn de gbè, yé sọgan yì mọ yede to aigba-denamẹ agun he yé ma jẹakọ hẹ de tọn ji. Taidi kọdetọn de, Kunnudetọ lẹdo lọ tọn lẹ sọgan nọma lẹnnu jẹ e ji nado dla yé pọ́n whẹwhẹ. Humọ, to owhé mẹgopinpọn tọn lọ gbè, e yọnbasi dọ mẹhe ma tindo nuyise dopolọ hẹ yé lẹ kẹdẹ wẹ na lẹdo yé. Enẹ sọgan ze Kunnudetọ yọnhonọ mítọn lẹ do ninọmẹ sinsinyẹn de mẹ.
Di apajlẹ, to lẹdo delẹ mẹ, owhé mẹgopinpọn tọn lẹ nọ basi tito nuwiwa sinsẹ̀n tọn lẹ to opá lọ mẹ. Nukunpedomẹgotọ de dọmọ: “Kunnudetọ yọnhonọ delẹ he ma sọgan dọho tọ́n ganji yin hinhẹn yì nuwiwa ṣọṣi tọn lẹ tẹnmẹ to kẹkẹ sẹkunọ lẹ tọn mẹ bọ yè ma tlẹ kàn linlẹn yetọn lẹ sè whẹ́.” Humọ, mẹhe nọ wazọ́n to owhé mẹgopinpọn tọn gbè lẹ nọ saba yí hùnwhẹ jijizan, Noẹli kavi Paaki tọn lẹ zan nado diọ nuwiwa owhé lọ gbè tọn lẹ pẹẹde. E ko sọ jọ pọ́n bọ núdùdù he ayihadawhẹnamẹnu Kunnudetọ he tin to owhé mẹgopinpọn tọn gbè delẹ tọn jẹagọdo lẹ yin zizedonukọnna yé. (Owalọ 15:29) Eyin mí nọ dla mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yọnhonọ mítọn lẹ po pọ́n whẹwhẹ, mí na penugo bo gọalọna yé nado duto nuhahun mọnkọtọn lẹ ji.
Godonọnamẹ Agun Tọn
Klistiani dowhenu tọn lẹ nọ tin to aṣeji nado hẹn azọngban yetọn di do yọnhonọ lẹ tamẹ to whenuena yé ma tindo hagbẹ whẹndo tọn de nado penukundo yé go. (1 Tim. 5:9) Mọdopolọ to egbehe, nugopọntọ lẹ nọ tin to aṣeji nado hẹn ẹn diun dọ yọnhonọ he tin to owhé mẹgopinpọn tọn gbè to lẹdo yetọn mẹ lẹ ma yin kọgbẹ́ e go.a Mẹho agun tọn de, he nọ yin Robert, zinnudeji dọmọ: “E na yọ́n eyin nugopọntọ Klistiani lẹ nọ dla yọnhonọ lẹ pọ́n nado yí nukun yetọn lẹ do mọ ninọmẹ he mẹ yọnhonọ ehelẹ to gbẹnọ te bo hodẹ̀ hẹ yé. Nususu wẹ agun sọgan wà nado penukundo nuhudo yetọn lẹ go.” Eyin mí nọ de whenu dovo nado dla yọnhonọ lẹ pọ́n, mí nọ dohia dọ mí yọ́n lehe e yin nujọnu to nukun Jehovah tọn mẹ do nado penukundo mẹhe tin to nuhudo mẹ lẹ go.—Jak. 1:27.
Eyin e biọ domọ, mẹho agun tọn lẹ nọ desọn ojlo mẹ bo nọ basi tito alọgọ he jẹ de tọn na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn lẹ po he tin to owhé mẹgopinpọn tọn lẹ gbè to lẹdo yetọn mẹ. Robert donù onú dopo he e sọgan biọ nado wà go dọmọ: “Mí dona nọ na tuli mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yọnhonọ lẹ po nado nọ yì opli Klistiani tọn lẹ eyin yé sọgan wàmọ.” Ṣigba, na mẹhe masọ sọgan zingbejizọnlin yì Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ ba lẹ, mẹho agun tọn lẹ sọgan basi tito devo lẹ. Jacqueline, he ko tindo owhe 85 linlán bo to azọ̀n húdu tọn jẹ sinsinyẹn, nọ dotoaina opli lẹ to alokan ji. E dọmọ: “E nọ wadagbe na mi taun nado dotoaina opli lẹ dile yé to yìyì to alọnu. Eyin nudepope tlẹ to jijọ, n’ma na jlo dọ ehe ni gbọ go e gbede!”
Eyin Klistiani yọnhonọ de ma sọgan dotoaina opli lẹ to alokan ji, mẹho agun tọn lẹ sọgan basi tito nado yí opli lọ lẹ do kanji. Mẹhe na nọ yì ze hoyidokanji lọ lẹ na mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu lọ to owhé mẹgopinpọn tọn lọ gbè sọgan nọ yí dotẹnmẹ hundote enẹ zan nado dọho tulinamẹ tọn vude hẹ ẹ. Nugopọntọ de dọmọ: “Linlin lẹ mimá hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yọnhonọ lọ lẹ po gando hagbẹ agun lọ tọn lẹ go nọ hẹn yé tindo numọtolanmẹ lọ dọ yé gbẹ́ yin apadewhe whẹndo gbigbọmẹ tọn mítọn tọn.”
Zindonukọn Nado Nọ Dọhodopọ hẹ Yé
E ma paṣamẹ dọ, susu yọnhonọ he sẹtẹn yì owhé mẹgopinpọn tọn gbè lẹ tọn wẹ nọ tindo numọtolanmẹ apọṣimẹ po flumẹjijẹ po tọn. Taidi kọdetọn de, mẹdelẹ masọ nọ gbàdomẹmẹ ba. Ṣigba, eyin mí dla mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yọnhonọ mítọn lẹ po pọ́n to whenuena yé sẹtẹn godo tlolo bo dohia yé dọ mí gbẹ́ to godona yé, mí na gọalọna yé tlala nado gọ̀ jijọho ahun mẹ tọn po ayajẹ yetọn po mọyi jẹ obá de mẹ.—Howh. 17:22.
Eyin nugopipe apọ̀nmẹ tọn mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu yọnhonọ lẹ tọn to didepo, kavi yé masọ nọ sèhó ganji ba, kavi eyin yé tindo nuhahun devo lẹ he hẹn ẹn vẹawu nado dọhodopọ hẹ yé, mẹdelẹ sọgan wá tadona kọ̀n dọ ale de ma tin to e mẹ nado dla yé pọ́n. Ṣigba, vivẹnudido mítọn nado nọ dla yé pọ́n, mahopọnna lehe hodọdopọ hẹ yé sọgan vẹawu sọ, nọ dohia dọ mí gbẹ́ ‘to nukọntọ yin to gbégbigbò didohia’ yisenọ hatọ mítọn lẹ mẹ. (Lom. 12:10) Eyin nugopipe nufinflin tọn mẹmẹsunnu mítọn yọnhonọ de tọn jẹ didepo ji, mí sọgan nọ na ẹn tuli nado dọ numimọ hoho delẹ na mí—etlẹ sọgan yin gando ovu whenu etọn go—kavi nado dọ lehe e mọ nugbo gbọn na mí. Etẹwẹ mí sọgan wà eyin e to hogbe he e na yizan lẹ dín? Dotoai po sọwhiwhe po, podọ eyin e sọgbe domọ, ylọ hogbe awe kavi atọ̀n he e taidi dọ e to dindin, kavi basi bladopọ nuhe e ko dọ wayi lẹ tọn to kleun mẹ bo na ẹn tuli nado zindonukọn. Eyin e biọ bẹwlu mẹ kavi hogbe etọn lẹ masọ to tintọ́n ganji ba bọ e vẹawu na mí nado mọnukunnujẹ hodidọ etọn lẹ mẹ, mí sọgan tẹnpọn nado mọ nuhe dọ e te gbọn ayidonugo nina kọnugbè etọn gligli dali.
Eyin e masọ yọnbasi nado dọho hẹ yé ba, mí sọgan yí aliho devo lẹ zan. Gbehosọnalitọ de, he nọ yin Laurence, nọ dla Madeleine pọ́n whẹwhẹ, yèdọ mẹmẹyọnnu owhe 80 mẹvi de he masọ sọgan dọho ba. Laurence basi zẹẹmẹ lehe e nọ yinuwa gbọn tọn dọmọ: “N’nọ hẹn alọ go na Madeleine dile mí to dẹ̀ho dopọ. Taidi kọdetọn de, e nọ finyọ́n alọ ṣie dẹẹdẹ bo nọ whè nukun nado dohia dọ ewọ yọ́n pinpẹn ojlẹ dagbedagbe ehelẹ tọn.” Na nugbo tọn, alọ go hinhẹn na họntọn yọnhonọ mítọn lẹ kavi gbigbò yé fán po ahundopo po sọgan vọ́ jide na yé taun.
Tintin to Finẹ Towe Yin Nujọnu
Eyin hiẹ nọ dla yọnhonọ lẹ pọ́n whẹwhẹ, enẹ sọgan zọ́n bọ yé na mọ nukunpedomẹgo dagbe yí. Danièle, he ko to Kunnudetọ hatọ lẹ dlapọn to owhé mẹgopinpọn tọn lẹ gbè na nudi owhe 20, dọ dọ, “Eyin azọ́nwatọ owhé mẹgopinpọn de tọn lẹ doayi e go dọ yọnhonọ de nọ yin didlapọn whẹwhẹ, yé nọ penukundego ganji dogọ.” Robert, he yin nùdego to aga, dọmọ: “Eyin mẹde nọ wá dla yọnhonọ de pọ́n whẹwhẹ, azọ́nwatọ owhé mẹgopinpọn tọn lẹ nọ saba dotoaina ẹn hugan. Yé sọgan nọma do sisi dopolọ hia mẹhe nọ wá basi dlapọn dopo vlavo de.” To whenuena e yindọ doto mẹgopọntọ lọ lẹ nọ saba pehẹ hagbẹ whẹndo tọn he ma nọ tindo pekọ to nuhe wà yé te mẹ lẹ, homẹ yetọn nọ hùn nado sè hogbe pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn tọn lẹ sọn mẹhe wá dla yọnhonọ de pọ́n lẹ dè. Humọ, eyin mí wleawuna haṣinṣan dagbe de hẹ doto mẹgopọntọ lọ lẹ, yé sọgan yin whinwhàn dogọ nado na sisi nujinọtedo po nuyise Kunnudetọ yọnhonọ he tin to nukunpedomẹgo yetọn glọ de tọn lẹ po.
Mí sọ sọgan wleawuna haṣinṣan dagbe de hẹ azọ́nwatọ lọ lẹ gbọn mídelẹ zizejo nado gọalọ to azọ́n flinflin lẹ mẹ dali. To lẹdo delẹ mẹ, na azọ́nwatọ he pegan lẹ ma sù wutu, nukunpedomẹgo he yọnhonọ lẹ nọ mọyi nọ depò. Doto mẹgopọntọ de, he nọ yin Rébecca, na ayinamẹ dọmọ: “Núdùdù whenu lẹ nọ ján taun. Enẹwutu, e sọgan yọ́n nado nọ dla họntọn de pọ́n to ojlẹ enẹlẹ mẹ bo gọalọna ẹn nado dùnú.” Mí ma dona whleawu nado kanse azọ́nwatọ lọ lẹ lehe mí sọgan gọalọ gbọn.
Eyin mí nọ dla owhé mẹgopinpọn tọn dopolọ pọ́n whẹwhẹ, mí na penugo nado yọ́n nuhudo mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu yọnhonọ de tọn lẹ bo ze afọdide tintan nado gọalọna ẹn, eyin azọ́nwatọ owhé lọ gbè tọn lẹ nagbè mí. Di apajlẹ, mí sọgan penugo nado doaṣọ́na ohọ̀ yọnhonọ de tọn po fọto mẹyiwanna etọn lẹ tọn kavi yẹdide he ovi pẹvi lẹ basi lẹ po. Nado yidogọna dagbemẹninọ yọnhonọ de tọn, mí sọgan hẹn tewu he hla yozò de wá na ẹn kavi núzinzan devo lẹ taidi nusisá po adí po. Eyin jipa de tin to owhé mẹgopinpọn tọn lọ gbè, be mí sọgan nọ plan họntọn mítọn tọ́n nado yí jẹhọn ya? Laurence, he yin nùdego to aga, dọmọ: “Madeleine nọ donukun dlapọn ṣie to sẹmẹsẹmẹ. Eyin n’plan ovi pẹvi lẹ hẹn, e nọ konu to afọdopolọji bọ nukun etọn lẹ nọ sẹ́!” Alọgigọ to aliho mọnkọtọn lẹ mẹ sọgan wadagbe taun na mẹhe tin to owhé mẹgopinpọn tọn gbè lẹ.—Howh. 3:27.
Mímẹpo Wẹ Nọ Mọaleyi sọn E Mẹ
Dlapọn bibasi na yọnhonọ de whẹwhẹ sọgan whlé ‘nugbo-yinyin owanyi mítọn tọn’ pọ́n. (2 Kọl. 8:8) To aliho tẹ mẹ? E sọgan biọlanmẹna mí nado mọ bọ agbasa họntọn mítọn tọn to godo yì vudevude. Laurence yigbe dọmọ: “To tintan whenu, madogán Madeleine tọn nọ yinuwado ji e sọmọ bọ n’nọ viavi to dlapọn dopodopo godo. Ṣigba, n’mọdọ dẹ̀hiho vẹkuvẹku sọgan gọalọna mí nado duto obu mítọn lẹ ji bo penugo dogọ nado na tuli mẹhe mí to didlapọn lẹ.” Na owhe susu, Robert nọ yì dla mẹmẹsunnu de pọ́n he nọ yin Larry bo to azọ̀n Parkinson tọn jẹ. Robert dọmọ: “Azọ̀n Larry tọn yinuwadeji sọmọ bọ n’masọ sọgan mọnukunnujẹ nudepope he dọ e te mẹ ba. Ṣigba eyin mí to dẹ̀ho to pọmẹ, n’gbẹ́ nọ doayi yise etọn go.”
Eyin mí dla yisenọ hatọ yọnhonọ lẹ pọ́n, e ma yin yewlẹ kẹdẹ wẹ mí nọ gọalọna gba, ṣigba mílọsu nọ mọaleyi ga. Gbemima yetọn nado gbọṣi Jehovah dè dile yé tlẹ tin to mẹhe ma tindo nuyise dopolọ hẹ yé lẹ ṣẹnṣẹn nọ plọn mí nado tindo yise bo do adọgbigbo hia. Jejejininọ yetọn nado mọ núdùdù gbigbọmẹ tọn yí mahopọnna dọ yé masọ to núsè kavi to numọ ganji ba zinnudeji dọ “gbẹtọ ma to ogbẹ̀ gbọn akla dopo kẹdẹ sinmẹ gba, adavo gbọn ohó he tọ́n sọn onù Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹpo dali.” (Mat. 4:4) Gbọn awuvivi mimọ to onú flinflin delẹ mẹ dali, taidi nukiko yọpọvu de tọn kavi núdùdù to pọmẹ, yọnhonọ lẹ nọ hẹn mí flindọ mí dona nọ tindo pekọ to nuhe mí tindo lẹ mẹ. Owanyi yetọn na gbigbọnu lẹ sọgan gọalọna mí nado ze nuhe sọgbe lẹ do otẹn tintan mẹ.
Na nugbo tọn, agun lọ blebu wẹ nọ mọaleyi eyin mí nọgodona yọnhonọ lẹ. Naegbọn e do yinmọ? To whenuena e yindọ owanyi mẹmẹsunnu tọn go wẹ mẹhe tindo madogán agbasa tọn lẹ nọ ganjẹ hugan, ehe nọ hùn dotẹnmẹ dotena agun lọ nado do awuvẹmẹ hia dogọ. Enẹwutu, mímẹpo dona nọ pọ́n nukunpipedo yọnhonọ lẹ go, etlẹ yin na ojlẹ dindẹn, taidi apadewhe devizọn he mí dona wà na ode awetọ tọn. (1 Pita 4:10, 11) Eyin mẹho agun tọn lẹ yin nukọntọ to ehe wiwà mẹ, yé na gọalọna hagbẹ agun lọ tọn he pò lẹ nado mọdọ adà nuwiwa Klistiani tọn mítọn ehe ma dona yin vọdona gbede. (Ezek. 34:15, 16) Gbọn didesọn ojlo mẹ nado nọgodona yé po owanyi po dali, mí nọ hẹn Klistiani yọnhonọ hatọ mítọn lẹ deji dọ mí ma wọnji yé go!
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Tlolo he wekantọ agun de tọn yọnẹn dọ mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu agun lọ tọn de ko sẹtẹn yì owhé mẹgopinpọn tọn de gbè to lẹdo devo mẹ, alọgọnamẹnu podọ nuyiwa owanyi tọn wẹ e na yin nado hẹn ẹn zun yinyọnẹn na mẹho agun he tin to lẹdo enẹ mẹ lẹ tọn to afọdopolọji.
[Blurb on page 28]
“Eyin azọ́nwatọ owhé mẹgopinpọn de tọn lẹ doayi e go dọ yọnhonọ de nọ yin didlapọn whẹwhẹ, yé nọ penukundego ganji dogọ”
[Yẹdide to weda 26]
Odẹ̀ ahundopo tọn mítọn lẹ sọgan gọalọna Kunnudetọ yọnhonọ de nado gọ̀ jijọho ahun mẹ tọn etọn mọyi
[Yẹdide to weda 26]
Nuyiwa awuvẹmẹ tọn mítọn lẹ na hẹn yisenọ yọnhonọ hatọ mítọn lẹ lodo