Mì Gọalọna Yé Nado Yawu Lẹkọ!
“Mẹnu dè míwlẹ na yì? Hiẹ wẹ tindo ohó ogbẹ̀ madopodo tọn.”—JOH. 6:68.
1. Etẹwẹ Pita dọ to whenuena devi susu lẹkọ sọn godona Jesu?
TO GBÈDOPO, devi Jesu Klisti tọn susu lẹkọ sọn godo na ẹn, na yé ma kẹalọyi dopo to nuplọnmẹ etọn lẹ mẹ wutu. “Mìwlẹ jlo na yì ga?” wẹ e kanse apọsteli etọn lẹ. Pita gblọn dọmọ: “Oklunọ, mẹnu dè míwlẹ na yì? Hiẹ wẹ tindo ohó ogbẹ̀ madopodo tọn.” (Joh. 6:51-69) Fidevo de masọ tin bọ yé sọgan yì. To whenẹnu, sinsẹ̀n Ju lẹ tọn ma tindo “ohó ogbẹ̀ madopodo tọn” lẹ gba, podọ matin ayihaawe, Babilọni Daho lọ, yèdọ ahọluigba aihọn tọn he yin sinsẹ̀n lalo tọn lọsu ma tindo ohó mọnkọtọn lẹ. “Ojlẹ finfọn sọn amlọn mẹ [tọn] ko sọ” na mẹdepope he danbú sọn apó Jiwheyẹwhe tọn mẹ ṣigba bo jlo na hẹn homẹ Jehovah tọn hùn lẹ, nado lẹkọwa apó lọ mẹ.—Lom. 13:11.
2. Etẹwẹ wẹnlatọ de dona hẹn do ayiha mẹ gando whẹho whẹdida kavi aṣli tọn lẹ go?
2 Onú lẹngbọ Islaeli tọn he bu lẹ tọn duahunmẹna Jehovah. (Hia Ezekiẹli 34:15, 16.) Mọdopolọ, mẹho agun tọn lẹ tindo azọngban lọ nado gọalọna omẹ taidi lẹngbọ he danbú sọn apó lọ mẹ de, podọ ojlo yetọn wẹ nado wàmọ. Eyin yé deazọ́nna wẹnlatọ de nado basi oplọn mẹhe gbọjọ bo jlo alọgọ de tọn, etẹwẹ e dona wà eyin e sè dọ mẹlọ ko wà ylando sinsinyẹn de? Kakati nado na ayinamẹ do whẹho whẹdida kavi aṣli tọn de ji, wẹnlatọ lọ dona na ẹn tuli nado dọna mẹho lẹ. Eyin e ma wàmọ, wẹnlatọ lọ dona dọna mẹho lẹ.—Lev. 5:1; Gal. 6:1.
3. Nawẹ dawe he tindo lẹngbọ 100 de yinuwa gbọn to whenuena e mọ dehe bu lọ?
3 To hosọ he jẹnukọn mẹ, hukan de dlẹnalọdo oló Jesu tọn he gando dawe he tindo lẹngbọ 100 de go. Whenuena dopo bu sọn yé mẹ, e jo 99 he pò lẹ do bo yì dín lẹngbọ he bu lọ mọ. To whenuena dawe lọ mọ ẹn, e jaya tlala! (Luku 15:4-7) Ayajẹ dopolọ wẹ mí nọ tindo to whenue dopo to lẹngbọ Jiwheyẹwhe tọn he bu lẹ mẹ lẹkọwa apó lọ mẹ. Owanyi nọ whàn mẹho lẹ po hagbẹ agun lọ tọn devo lẹ po nado dla mẹhe gbọjọ lẹ pọ́n. Yelọsu nọ jlo dọ mẹlọ ni lẹkọwa apó lọ mẹ bo duvivi godonọnamẹ, hihọ́, po dona Jiwheyẹwhe tọn po tọn. (Deut. 33:27; Ps. 91:14; Howh. 10:22) Eyin yé mọ dotẹnmẹ hundote nado gọalọna mẹde na e nido lẹkọwa apó lọ mẹ, etẹwẹ yé sọgan wà?
4. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn Galatianu lẹ 6:2, 5 mẹ?
4 Vlavo yé sọgan na tuli mẹde nado lẹkọwa agun mẹ eyin yé gbọn homẹdagbe dali dohia ẹ dọ Jehovah nọ yiwanna lẹngbọ Etọn lẹ bo ma nọ biọ hugan nuhe mí sọgan wà. Ehe bẹ Biblu pinplọn, opli Klistiani tọn lẹ yìyì, po wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lilá po hẹn. Nuhe sọgbe wẹ e sọgan yin nado hia Galatianu lẹ 6:2, 5 bo dohia ẹ dọ Klistiani lẹ sọgan gọalọ nado hẹn agbàn pinpẹn ode awetọ tọn, ṣigba na nuhe dù azọngban gbigbọmẹ tọn lẹ, “omẹ dopodopo wẹ na hẹn agbàn ede tọn.” Mẹde ma sọgan yin nugbonọ na Jiwheyẹwhe do otẹn mítọn mẹ.
Be ‘Magbọjẹ Gbẹ̀mẹ Tọn lẹ’ Wẹ Zọ́n Ya?
5, 6. (a) Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni nọ dotoai po sọwhiwhe po dile yisenọ hatọ he gbọjọ lẹ to numọtolanmẹ yetọn lẹ dọ? (b) Nawẹ hiẹ sọgan penugo nado gọalọna mẹhe gbọjọ lẹ nado yọnẹn dọ alọdidotena opli lẹ yìyì yin owùnu na yé gbọn?
5 Eyin mẹho agun tọn lẹ po wẹnlatọ he whèwhín devo lẹ po na yọ́n lehe yé sọgan gọalọna yisenọ hatọ he gbọjọ lẹ do, yé dona nọ dotoai po sọwhiwhe po dile omẹ mọnkọtọn lẹ to numọtolanmẹ yetọn lẹ dọ. Mí ni dọ dọ hiẹ yin mẹho agun tọn bo to dlapọn basina asu po asi po de, he masọ to awukọndopọ hẹ agun lọ na ‘magbọjẹ gbẹ̀mẹ tọn lẹ’ wutu. (Luku 21:34) Nuhahun akuẹzinzan tọn kavi azọngban whẹndo tọn he fọ́n bo to jijideji lẹ sọgan ko hẹn yé vudevude nado doalọtena nuwiwa Klistiani tọn lẹ. Yé sọgan lẹndọ yé dona yí agbọ́ pẹẹde, ṣigba hiẹ sọgan dohia yé dọ pọngbọ lọ ma yin nado klan yede dovo gba. (Hia Howhinwhẹn lẹ 18:1.) Hiẹ sọgan kanse yé po zinzin po dọmọ: “Be ayajẹ mìtọn sudeji sọn whenue mì ko doalọtena opli lẹ yìyì ya? Be gbẹzan whẹndo mìtọn tọn ko pọnte dogọ ya? Be mì gbẹsọ tindo ayajẹ he nọ wá sọn jidide do Jehovah go mẹ ya?”—Nẹh. 8:10.
6 Nulinlẹnpọndo kanbiọ mọnkọtọn lẹ ji sọgan gọalọna mẹhe gbọjọ lẹ nado mọdọ gbigbọnọ-yinyin po ayajẹ yetọn po ko depò na yé masọ to awukọndopọ hẹ agun Klistiani tọn ba. (Mat. 5:3; Heb. 10:24, 25) Mí sọgan gọalọna yé nado mọnukunnujẹemẹ dọ yé hẹn ayajẹ yetọn bu na yé masọ to mahẹ tindo to wẹndagbe lọ lilá mẹ ba. (Mat. 28:19, 20) Enẹwutu, afọdide nuyọnẹn tọn tẹwẹ e jẹ dọ yé ni ze?
7. Etẹwẹ mí sọgan na tuli mẹhe danbú sọn apó lọ mẹ lẹ nado wà?
7 Jesu dọmọ: ‘Mì ni payi mìde go, vlavo ayiha mìtọn nikaa yin yíyí gigọfla do doagbànna, po nùnùmú gọna magbọjẹ gbẹ̀mẹ tọn lẹ po. Mì nọ họ́ mìde to osaa lẹpo mẹ, bo nọ basi ovẹvivẹ, na mì nido yínuglo nado họ̀ngán sọn onú ehe lẹpo mẹ he to na wá jọ.’ (Luku 21:34-36) Mí sọgan na tuli mẹhe danbú sọn apó lọ mẹ ṣigba bo jlo na duvivi ayajẹ he yé ko tindo dai tọn lẹ nado biọ gbigbọ wiwe po alọgọ Jiwheyẹwhe tọn po to odẹ̀ mẹ bo yinuwa to kọndopọ hẹ odẹ̀ yetọn lẹ.—Luku 11:13.
Be Nude Wẹ Hẹn Yé Dahli Ya?
8, 9. Nawẹ mẹho agun tọn de sọgan yihojlẹdohogo hẹ mẹhe dahli de gbọn?
8 Na mí yin gbẹtọvi mapenọ lẹ wutu, gbemanọpọ lẹ nọ fọ́n to whedelẹnu, podọ ehe sọgan hẹn mẹde dahli. Mẹdelẹ ko dahli na mẹhe go yè dejido to agun mẹ de yinuwa jẹagọdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ wutu. Eyin onú mọnkọtọn de wẹ hẹn mẹde gbọjọ, mẹho he to dlapọn basi lọ sọgan zinnudeji dọ Jehovah ma nọ hẹn mẹdepope dahli. Enẹwutu, be e jẹ dọ mẹde ni hẹn ẹn nado doalọtena haṣinṣan etọn hẹ Jiwheyẹwhe podọ hẹ omẹ Etọn lẹ ya? Kakatimọ, be e ma jẹ dọ ewọ ni zindonukọn to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ bo deji dọ “whẹdatọ aihọn lẹpo tọn” yọ́n nuhe jọ lọ bo nasọ didẹ whẹho lẹ to aliho he sọgbe mẹ ya? (Gẹn. 18:25; Kọl. 3:23-25) To paa mẹ, eyin mẹde klẹnafọ bo jai, e ma na desọn ojlo mẹ bo gbọṣi kọmẹ gba, kakatimọ e na tẹnpọn nado fọ́nṣite.
9 Dile mẹho de to vivẹnudo nado gọalọna mẹhe gbọjọ to gbigbọ-liho de, e sọgan donù e go dọ dile ojlẹ to yìyì, mẹhe gbọjọ delẹ ko wá mọdọ nuhe hẹn yé dahli lọ masọ yin nujọnu sọmọ ba. Na nugbo tọn, nuhe hẹn yé dahli lọ sọgan ko juwayi. Eyin mẹplọnlọ he yin dido mẹde go wẹ hẹn ẹn dahli, ayihamẹlinlẹnpọn po odẹ̀ po sọgan gọalọna ẹn nado wá tadona kọ̀n dọ ewọ lọsu ko ṣinuwa jẹ obá de mẹ bo ma dona ko dike mẹplọnlọ lọ ni hẹn ẹn dahli.—Ps. 119:165; Heb. 12:5-13.
Be Nuplọnmẹ Biblu Tọn de Wẹ Yin Nuhahun lọ Ya?
10, 11. Hoyijlẹdohogo tẹwẹ sọgan tindo kọdetọn dagbe to whenuena yè to tintẹnpọn nado gọalọna mẹhe tindo nukunnumọjẹnumẹ he gbọnvo gando nuplọnmẹ Biblu tọn delẹ go?
10 Mẹdelẹ sọgan ko jo apó Jiwheyẹwhe tọn do na yé ma kọngbedopọ hẹ nuplọnmẹ Owe-wiwe tọn delẹ wutu. Islaelivi he yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu to Egipti lẹ “wọn azọ́n [Jiwheyẹwhe tọn] lẹ” he e wà do ota yetọn mẹ bo “ma nọtepọn hónamẹ etọn.” (Ps. 106:13) E sọgan yin alenu nado flinnu mẹhe gbọjọ de dọ “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ wẹ nọ na mí núdùdù gbigbọmẹ tọn dagbe lẹ. (Mat. 24:45) Afanumẹ ehe wẹ gọalọna ẹn nado plọn nugbo lọ to tintan whenu. Enẹwutu, be e ma jẹ dọ ewọ ni magbe nado zinzọnlin to nugbo lọ mẹ whladopo dogọ ya?—2 Joh. 4.
11 To whenuena mẹho lọ to vivẹnudo nado gọalọna mẹhe danbú sọn apó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ, e sọgan dlẹnalọdo devi Jesu tọn he jo e do na yé ma kẹalọyi dopo to nuplọnmẹ etọn lẹ mẹ wutu lẹ. (Joh. 6:53, 66) Na yé sánkanna haṣinṣan yetọn hẹ Klisti po hodotọ nugbonọ etọn lẹ po wutu, yé hẹn gbigbọnọ-yinyin po ayajẹ yetọn po bu. Be mẹhe doalọtena opli agun tọn yìyì lẹ ko mọ fie núdùdù dojó gbigbọmẹ tọn tin te devo de ya? Lala, na fidevo de ma tin!
Be Ylando Sinsinyẹn de Wẹ Zọ́n Ya?
12, 13. Eyin mẹhe danbú sọn apó lọ mẹ de yigbe dọ emi ko waylando sinsinyẹn, nawẹ yè sọgan gọalọna ẹn gbọn?
12 Mẹdelẹ nọ doalọtena yẹwhehodidọ po opli lẹ yìyì po na yé ko waylando sinsinyẹn de wutu. Yé sọgan lẹndọ eyin yé yigbe ylando yetọn tọn na mẹho lẹ, yé na yin didesẹ sọn agun mẹ. Ṣigba eyin yé ma zindonukọn to walọ he ma sọgbe hẹ Biblu lọ mẹ bo do lẹnvọjọ nujọnu tọn hia, yé ma na yin didesẹ sọn agun mẹ gba. (2 Kọl. 7:10, 11) Kakatimọ, yé na yin alọkẹyi podọ mẹho lẹ na na yé alọgọ gbigbọmẹ tọn he jẹ.
13 Eyin hiẹ yin wẹnlatọ numimọ de bọ mẹho lẹ deazọ́nna we nado gọalọna mẹhe gbọjọ de, etẹwẹ a dona wà eyin e dọna we dọ emi ko waylando sinsinyẹn de? Dile eyin nùdego do to aga, kakati nado penukundo whẹho lọ go na dewe, na ẹn ayinamẹ nado dọna mẹho lẹ. Eyin e ma jlo na wàmọ, hiẹ dona dohia dọ oyín Jehovah tọn po dagbemẹninọ agun lọ tọn po nọ duahunmẹna we gbọn nuyiwa sọgbe hẹ nuhe anademẹ Jiwheyẹwhe tọn dọ do whẹho mọnkọtọn lẹ ji dali. (Hia Levitiku 5:1.) Mẹho lẹ na yọ́n lehe yé na gọalọna mẹdepope he jlo na lẹkọwa apó lọ mẹ bosọ jlo na nọgbẹ̀ sọgbe hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ do. E sọgan biọ mẹlọ ni mọ mẹplọnlọ owanyi tọn yí. (Heb. 12:7-11) Eyin mẹlọ yigbe dọ emi ko waylando do Jiwheyẹwhe, bo ko doalọtena ylanwiwa bosọ lẹnvọjọ nugbonugbo, mẹho lẹ na gọalọna ẹn, podọ Jehovah na jona ẹn.—Isa. 1:18; 55:7; Jak. 5:13-16.
Kọlilẹ Visunnu de Tọn Hẹn Ayajẹ Wá
14. To hogbe towe titi lẹ mẹ, dọ oló Jesu tọn he gando visunnu duvanọ lọ go.
14 To whenuena mẹhe yin azọ́ndena de to tintẹnpọn nado gọalọna lẹngbọ he danbú de, e sọgan dlẹnalọdo oló Jesu tọn he yin kinkàndai to Luku 15:11-24 mẹ. To oló enẹ mẹ, jọja de zan ogú etọn do apà mẹ. To godo mẹ, gbẹzan gblezọn he e to zinzan lọ wá vẹna ẹn. Huvẹ hù i, ajlù whégbè tọn wle e bọ e basi dide nado lẹkọyi whé. Otọ́ etọn mọ ẹn whenuena e gbẹ́ pò to aganu, bo bẹwezun yì gbo e fán bosọ donùnùgo na ẹn, podọ e gọ́ na ayajẹ. Nulinlẹnpọndo oló ehe ji sọgan whàn mẹhe danbú de nado lẹkọwa apó lọ mẹ. Na aihọn ylankan ehe na yin vivasudo to madẹnmẹ wutu, e dona yawu lẹkọwa apó lọ mẹ.
15. Naegbọn mẹdelẹ nọ danbú sọn agun lọ mẹ?
15 Suhugan mẹhe danbú sọn agun lọ mẹ lẹ tọn ma taidi visunnu duvanọ lọ pẹpẹ gba. Mẹdelẹ nọ jẹ dindanbu ji vudevude dile tọjihun de nọ sí sọn fie e yin ginglin do. Magbọjẹ gbẹ̀mẹ tọn nọ duahunmẹna mẹdevo lẹ sọmọ bọ yé nọ dovọ́na onú gbigbọmẹ tọn lẹ. Humọ, mẹdevo lẹ nọ dike na hagbẹ agun lọ tọn de ni hẹn yé dahli, kavi nọ jo agun do na yé ma kọngbedopọ hẹ nuplọnmẹ Biblu tọn de wutu. Omẹ kleun delẹ nọ tindo mahẹ to walọ he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe mẹ. Ṣigba, ayinamẹ he yin nina do whẹho ehelẹ dopodopo ji sọgan hẹn we penugo nado gọalọna mẹhe jo apó lọ do na whẹwhinwhẹ́n ehelẹ kavi devo wutu lẹ nado yawu lẹkọ whẹpo whenu nido fẹ́.
“Ovi Ṣie, Kuavọ!”
16-18. (a) Nawẹ mẹho agun tọn de gọalọna mẹmẹsunnu he ko gbọjọ na owhe susu de gbọn? (b) Naegbọn mẹmẹsunnu ehe do gbọjọ, nawẹ e mọ alọgọ yí gbọn, podọ nawẹ agun lọ yí i gbọn?
16 Klistiani mẹho de dọmọ: “To agun mítọn mẹ, pipli mẹho lẹ tọn nọ dovivẹnu vẹkuvẹku nado basi dlapọn na mẹhe gbọjọ lẹ. N’flin mẹmẹsunnu de, he n’gọalọna nado mọ nugbo. E ko gbọjọ na nudi owhe 25 bo to jujugbọn ninọmẹ sinsinyẹn de mẹ, enẹwutu, n’basi zẹẹmẹ na ẹn do lehe nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ yiyizan sọgan gọalọna ẹn do ji. To ojlẹ vude godo, e jẹ opli lẹ wá ji podọ na e nido hẹn gbemima etọn nado lẹkọwa apó lọ mẹ lodo, e kẹalọyi plọnmẹ Biblu de.”
17 Naegbọn mẹmẹsunnu lọ do gbọjọ? E yigbe dọmọ: “N’jẹ ayidonugo susu na onú aihọn tọn lẹ ji hugan gbigbọnu lẹ. Enẹwutu, n’doalọtena nupinplọn, mahẹ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ po opli lẹ yìyì po. To ajiji mẹ, n’wá mọdọ n’masọ to gbẹdo hẹ agun Klistiani tọn ba. Ṣigba, ojlo ahundopo tọn he mẹho lọ dohia gọalọna mi nado lẹkọwa.” Nuhahun mẹmẹsunnu ehe tọn lẹ jẹ didepo ji to whenuena e kẹalọyi plọnmẹ Biblu. E dọmọ: “N’wá mọnukunnujẹemẹ dọ n’jẹdò owanyi po anademẹ Jehovah tọn po gọna titobasinanu etọn tọn to gbẹzan ṣie mẹ.”
18 Nawẹ agun lọ yí mẹmẹsunnu ehe gbọn? E dọmọ: “N’mọdọ n’taidi visunnu duvanọ he Jesu Klisti dọho etọn lọ. Na nugbo tọn, dopo to mẹmẹyọnnu mẹhomẹ mítọn lẹ mẹ he n’ko yọnẹn to agun lọ mẹ sọn owhe 30 die, he gbẹ́ pò to Jehovah sẹ̀n po nugbonọ-yinyin po dọna mi dọ, ‘Ovi ṣie, kuavọ!’ Enẹ yinuwado ji e taun. N’mọdọ n’lẹkọwa omẹ ṣie lẹ mẹ nugbonugbo. Podọ ojlo ṣie wẹ nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia na owanyi, awuyadomẹ, homẹfa, gọna ojlo he mẹho enẹ po agun lọ blebu po dohia mi. Owanyi yetọn na Jehovah po kọmẹnu po gọalọna mi taun nado lẹkọwa apó lọ mẹ.”
Na Tuli Yé Nado Yawu Yinuwa!
19, 20. Nawẹ hiẹ sọgan gọalọna mẹhe gbọjọ lẹ nado yawu lẹkọwa apó lọ mẹ, podọ nawẹ hiẹ sọgan dohia yé dọ Jiwheyẹwhe ma nọ donukun nususu hugan nuhe mí sọgan wà gbọn?
19 Mí to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ mẹ, podọ opodo aihọn ylankan ehe tọn ko sẹpọ. Enẹwutu, na tuli mẹhe gbọjọ lẹ nado nọ wá opli Klistiani tọn lẹ. Dotuhomẹna yé nado bẹjẹeji domẹwhenu. Hẹn yé mọnukunnujẹemẹ dọ Satani to vivẹnudo nado hẹn haṣinṣan yetọn hẹ Jiwheyẹwhe gble bo hẹn yé nado lẹndọ eyin yé gbẹkọ sinsẹ̀n-bibasi nugbo go, yé na mọ kọgbọ sọn nuhahun gbẹ̀mẹ tọn lẹ si. Mí sọgan hẹn yé deji dọ yé na mọ gbọjẹ nujọnu tọn kiki eyin yé yin hodotọ nugbonọ Jesu tọn lẹ.—Hia Matiu 11:28-30.
20 Flinnu mẹhe gbọjọ lẹ dọ Jiwheyẹwhe ma nọ donukun nususu hugan nuhe mí sọgan wà. Whenuena mẹdelẹ hlunnudọ do Malia, nọviyọnnu Lazalọsi tọn go na e kọ̀n amisisa akuẹgegenu do ota na Jesu to ojlẹ vude jẹnukọnna okú etọn, e dọmọ: “Mì gbọ sọn e go. . . . E wà nuhe e sọgan” kavi nuhe go e pé. (Malku 14:6-8) Jesu pà asuṣiọsi wamọnọ lọ he basi nunina pẹvi tlala de to tẹmpli mẹ. Ewọ lọsu wà nuhe go e pé. (Luku 21:1-4) Suhugan mítọn wẹ penugo nado nọ yì opli Klistiani tọn lẹ bo nọ tindo mahẹ to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn mẹ. Po alọgọ Jehovah tọn po, susu mẹhe gbọjọ todin lẹ tọn na penugo nado wà nudopolọ.
21, 22. Jide etẹ tọn wẹ hiẹ sọgan na mẹhe lẹkọwa Jehovah dè lẹ?
21 Eyin omẹ taidi lẹngbọ he danbú sọn apó lọ mẹ de to awuwhle nado mọ mẹmẹsunnu etọn lẹ whladopo dogọ, hiẹ sọgan flinnu in gando ayajẹ he wá aimẹ to whenuena visunnu duvanọ lọ lẹkọwa whé go. Ayajẹ dopolọ wẹ agun lọ nọ tindo eyin mẹhe gbọjọ lẹ lẹkọwa. Na tuli yé nado yinuwa todin nado diọnukunsọ Lẹgba bo dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe.—Jak. 4:7, 8.
22 Mẹhe lẹkọwa Jehovah dè lẹ na yin alọkẹyi po homẹhunhun po. (Avi. 3:40) Ayihaawe ma tin dọ yé tindo ayajẹ susu to whenuena yé to Jiwheyẹwhe sẹ̀n dai. Dona sọgodo tọn susu wẹ to tepọn mẹhe yawu lẹkọwa apó lọ mẹ lẹ!
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Nawẹ hiẹ sọgan gọalọna Klistiani he dahli bo wá gbọjọ de gbọn?
• Hoyijlẹdohogo tẹwẹ sọgan gọalọna mẹhe jo apó Jiwheyẹwhe tọn do na e tindo pọndohlan he gbọnvo gando nuplọnmẹ Biblu tọn de go wutu?
• Nawẹ e sọgan yọnbasi nado gọalọna mẹhe to awuwhle nado lẹkọwa agun lọ mẹ de gbọn?
[Yẹdide to weda 13]
Nọ dotoai po sọwhiwhe po dile yisenọ hatọ he gbọjọ de to numọtolanmẹ etọn lẹ dọ
[Yẹdide to weda 15]
Nulinlẹnpọndo oló visunnu duvanọ lọ tọn ji sọgan whàn mẹhe danbú delẹ nado lẹkọwa apó lọ mẹ