Be Hiẹ Ko Duvivi Lẹblanulọkẹyi de Tọn Pọ́n? Be Hiẹ Sọgan Gọ̀ Ẹ Mọyi Ya?
BE HIẸ ko sẹ̀n to otẹn azọngban tọn de mẹ to agun Klistiani tọn mẹ pọ́n ya? Vlavo hiẹ ko yin devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn kavi mẹho de pọ́n. Hiẹ sọgan ko sẹ̀n taidi devizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn de pọ́n. Matin ayihaawe, hiẹ na ko tindo ayajẹ po pekọ nujọnu tọn po to azọ́ndenamẹ towe mẹ, ṣigba na whẹwhinwhẹ́n delẹ wutu, e biọ dọ a ni jo azọ́ndenamẹ enẹlẹ do.
Vlavo hiẹ jo lẹblanulọkẹyi towe do nado sọgan penukundo hagbẹ whẹndo towe tọn lẹ go. To alọ devo mẹ, e sọgan ko yin yọnhowhe kavi manọna agbasa tọn wẹ zọ́n. Nudide enẹlẹ ma yin ohia awugbopo tọn gba. (1 Tim. 5:8) To owhe kanweko tintan whenu, Filippi sẹ̀n taidi mẹdehlan, ṣigba to godo mẹ, e yì jẹ Sesalea bo penukundo whẹndo etọn go to finẹ. (Owalọ 21:8, 9) Whenue Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn poyọnho, e basi tito na visunnu etọn Sọlọmọni nado dugán to otẹn etọn mẹ. (1 Ahọ. 1:1, 32-35) Etomọṣo, Jehovah gbẹ́ yiwanna Filippi po Davidi po bo yí nukun nujọnu tọn do pọ́n yé, podọ yé ma hẹn sisi yetọn bu kakajẹ egbehe.
Ṣigba, e sọgan yindọ, lẹblanulọkẹyi lọ yin yíyí sọn asiwe wẹ. Be nuyiwa he ma sọgbe de wẹ zọ́n ya? Kavi be nuhahun whẹndo tọn wẹ zọ́n? (1 Tim. 3:2, 4, 10, 12) Hiẹ tlẹ sọgan nọma kọngbedopọ hẹ nudide lọ, podọ enẹ sọgan gbẹ́ pò to homẹhẹngblena we kakajẹ din.
Hiẹ Sọgan Gọ̀ Lẹblanulọkẹyi Towe Mọyi
Be mẹhe hẹn lẹblanulọkẹyi de bu ma sọgan gọ̀ ẹ mọyi ba wẹ ya? E ma nọ yinmọ to suhugan whẹho lẹ tọn mẹ. Ṣigba nado sọgan gọ̀ lẹblanulọkẹyi towe mọyi, hiẹ dona do ojlo hia bo dovivẹnu whẹ́. (1 Tim. 3:1) To whelọnu lo, naegbọn hiẹ dona tindo ojlo ehe? Na whẹwhinwhẹ́n dopolọ he wutu a do klan dewe do wiwe na Jiwheyẹwhe wẹ—yèdọ owanyi he a tindo na Jehovah po mẹhe nọ sẹ̀n ẹn lẹ po. Eyin hiẹ to jijlo nado do owanyi enẹ hia gbọn devizọnwiwa whladopo dogọ dali, ehe na zọ́n bọ Jehovah na yí numimọ he a ko tindo dai lẹ po dehe a tindo to whenue a hẹn lẹblanulọkẹyi towe bu godo lẹ po zan.
Flin lehe Jehovah hẹn Islaeli deji do to whenuena e gbọn jlọjẹ dali yí lẹblanulọkẹyi he akọta lọ tindo sọn e si godo. Ohó etọn dọmọ: “Yẹn OKLUNỌ lọ ma diọ; enẹwutu wẹ yè ma hù mì sudo gba, mì visunnu Jakobu tọn emi.” (Mal. 3:6) Jehovah yiwanna Islaelivi lẹ bo jlo na yí yé zan dogọ. E gbẹ́ do ojlo nado yí we zan to nukọn mẹ. Po ninọmẹ towe dintọn lẹ po, etẹwẹ a sọgan wà? Nado wadevizọn to tito yẹwhehọluduta tọn glọ nọ sinai do haṣinṣan dagbe de tintindo hẹ Jehovah ji hugan nugopipe jọwamọ tọn. Enẹwutu, todin he a ma tindo azọngban devo lẹ to agun mẹ, ze ayidonugo towe do lehe a sọgan hẹn haṣinṣan towe hẹ Jehovah lodo do ji.
Nado “yin huhlọnnọ” to yise mẹ, hiẹ dona “dín OKLUNỌ po huhlọn etọn po.” (1 Kọl. 16:13; Ps. 105:4) Aliho dopo he mẹ hiẹ sọgan wà ehe te wẹ nado nọ hodẹ̀ po ahundopo po. Whenue a to hodọ gando ninọmẹ towe go na Jehovah, dọ numọtolanmẹ towe lẹ na ẹn bo biọ dọ e ni na we gbigbọ etọn. Eyin a nọ wàmọ, hiẹ na dọnsẹpọ Jehovah, podọ ehe na hẹn we lodo. (Ps. 62:8; Flp. 4:6, 13) Aliho devo he mẹ a sọgan hẹn haṣinṣan towe hẹ Jehovah lodo te wẹ, nado yinukọn dogọ to Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn mẹ. To alọnu din he a ma ko tindo azọngban lẹ dogọ to agun mẹ, a sọgan penugo nado hẹn oplọn mẹdetiti po whẹndo tọn towe po pọnte deji, vlavo nado tẹdo aṣa dagbe gbigbọmẹ tọn he ko vẹawuna we dai de go.
E họnwun dọ, a gbẹ́ pò to afọ Jehovah tọn zedai taidi dopo to Kunnudetọ etọn lẹ mẹ. (Isa. 43:10-12) Lẹblanulọkẹyi dagbe hugan he mímẹpo tindo wẹ nado yin “azọ́nyiwahẹmẹtọ dopọ hẹ Jiwheyẹwhe.” (1 Kọl. 3:9) Eyin a nọ yí whenu susu zan to kunnudegbe, aliho dagbe de wẹ enẹ na yin nado hẹn haṣinṣan towe titi hẹ Jehovah lodo gọna haṣinṣan azọ́nwatọgbẹ́ towe to lizọnyizọn lọ mẹ lẹ tọn.
Lehe A Sọgan Duto Numọtolanmẹ Towe lẹ Ji Gbọn
Lẹblanulọkẹyi de hinhẹnbu sọgan vẹna we kavi huwinyan na we. Hiẹ sọgan tindo ayilinlẹn lọ nado suwhẹna nuyiwa towe lẹ. Ṣigba, eyin mẹmẹsunnu azọngbannọ lẹ doto whẹwhinwhẹ́n he a na lẹ bo ka mọdọ azọngban delẹ dona yin yíyí sọn asiwe lo? Numọtolanmẹ agọ̀ lẹ sọgan wá ayiha towe mẹ, bo na glọnalina we nado dovivẹnu bo pegan whladopo dogọ kavi hẹn ẹn vẹawuna we nado plọnnu sọn nuhe jọ lọ mẹ. Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo lehe numimọ Job, Manassẹ, po Josẹfu po tọn sọgan gọalọna mẹde nado duto numọtolanmẹ agọ̀ lẹ ji do.
Job nọ hodẹ̀ hlan Jehovah do mẹdevo lẹ tamẹ, podọ e ko nọ yinuwa taidi mẹho ayinamẹtọ bosọ yin whẹdatọ to ojlẹ etọn mẹ. (Job 1:5; 29:7-17, 21-25) Ṣigba, to ojlẹ tangan de mẹ to gbẹzan Job tọn mẹ, e hẹn adọkun po ovi etọn lẹ po bu, podọ ewọ lọsu bẹ awutu sinsinyẹn de. Po ehelẹ po, gbẹtọ lẹ masọ nọ dokọ de e go ba. “Yé he yin yọpọ hú yẹn lẹ tindo mi to avlẹda mẹ,” wẹ Job dọ.—Job 30:1.
Job mọdọ homẹvọnọ pete wẹ emi yin bo jlo na suwhẹna ede to Jiwheyẹwhe nukọn. (Job 13:15) Ṣigba, Job jlo na nọtepọn Jehovah, podọ enẹ hẹn kọdetọn dagbe wá. E wá mọdọ emi dona basi vọjlado, titengbe na nuhe dù pọndohlan etọn gando whlepọn he mẹ e ko jugbọn lẹ go. (Job 40:6-8; 42:3, 6) Whiwhẹ Job tọn zọ́n bọ to godo mẹ, Jiwheyẹwhe dona ẹn susugege.—Job 42:10-13.
Eyin ylanwiwa de wẹ zọ́n bọ a do hẹn lẹblanulọkẹyi de bu, enẹ sọgan hẹn we hanú vlavo Jehovah po mẹmẹsunnu towe lẹ po na jona we bo wọnji nuhe a wà go mlẹnmlẹn. Eyọn, lẹnnupọndo whẹho Ahọlu Manassẹ Juda tọn ji. E “wà oylan to nukun OKLUNỌ tọn mẹ gbaugbau nado gblehomẹna ẹn hlan adi.” (2 Ahọ. 21:6) Etomọṣo, Manassẹ kú taidi ahọlu nugbonọ de. Nawẹ ehe jọ gbọn?
To godo mẹ, Manassẹ kẹalọyi mẹplọnlọ. To whenue e gbẹkọ avase lẹ go godo, Jehovah dike Assilianu lẹ tọ́nawhàn ẹn, bo do gẹdẹ ẹ, bosọ plan ẹn yí kanlinmọgbenu to Babilọni. To finẹ, Manassẹ “dín OKLUNỌ Jiwheyẹwhe etọn, bosọ whiwhẹ ede tlala to Jiwheyẹwhe otọ́ etọn lẹ tọn nukọn. E sọ hodẹ̀ hlan ẹn.” Lẹnvọjọ sọn ahun mẹ wá biọ dọ Manassẹ ni yí nude wà, podọ Jiwheyẹwhe jona ẹn.—2 Otan. 33:12, 13.
E ma yá bọ lẹblanulọkẹyi he yin hinhẹnbu lẹ ni wá do lehe yé yì do gba. Ṣigba dile ojlẹ lẹ to yìyì, lẹblanulọkẹyi kleunkleun delẹ sọgan yin zizedo alọmẹ na we. Eyin a kẹalọyi lẹblanulọkẹyi ehelẹ bo wà nuhe go a pé lẹpo nado hẹn yé di, enẹ na zọ́n bọ hiẹ na mọ azọ́ndenamẹ devo lẹ yí. Ṣigba, ehe ma dohia dọ e na bọawu gba. Aliglọnnamẹnu delẹ sọgan tin. Etomọṣo, ojlo tintindo po linsinsinyẹn po nọ hẹn kọdetọn dagbe wá.
Pọ́n apajlẹ Josẹfu, visunnu Jakobu tọn. Whenue Josẹfu do owhe 17, mẹdaho etọn lẹ sà ẹ do kanlinmọgbenu. (Gẹn. 37:2, 26-28) Matin ayihaawe, e ma na ko donukun dọ tọvi etọn lẹ ni yinuwa hẹ ẹ to aliho mọnkọtọn mẹ gba. Ṣigba, e doakọnna ninọmẹ ehelẹ, podọ po alọgọ Jehovah tọn po, e wá mọ ede “to owhé oklunọ etọn Egiptinu lọ tọn gbè.” (Gẹn. 39:2) Enẹgodo, Josẹfu yin wiwle do gànpamẹ. Ṣigba e hẹn nugbonọ-yinyin etọn go, podọ Jehovah ma jo e do, sọmọ bọ gàntọ lẹ wá yin zizedo alọmẹ na ẹn to nukọn mẹ.—Gẹn. 39:21-23.
Josẹfu ma yọnẹn dọ onú ehe lẹpo to jijọ na lẹndai de wutu gba. E zindonukọn nado to nuhe go e pé wà poun. Gbọnmọ dali, Jehovah yí i zan nado whlá kúnkan he mẹ Okún dopagbe lọ na wá sọn. (Gẹn. 3:15; 45:5-8) Dile etlẹ yindọ mí ma sọgan donukun dọ depope to mí mẹ ni yí adà Josẹfu tọn nkọ wà, kandai gbọdo lọ dohia dọ Jehovah doalọ to nudepope he gando lẹblanulọkẹyi devizọnwatọ etọn lẹ tọn go mẹ. Hùn dewe donuvo to apajlẹ Josẹfu tọn hihodo mẹ.
Plọnnu sọn Numimọ Sinsinyẹn lẹ Mẹ
Job, Manassẹ, po Josẹfu po tindo numimọ sinsinyẹn lẹ. Yé omẹ atọ̀n lẹpo wẹ kẹalọyi ninọmẹ he Jehovah jotẹnna, podọ dopodopo yetọn wẹ mọ onú titengbe lẹ plọn sọn nuhe jọ do yé go mẹ. Etẹwẹ hiẹ sọgan plọn?
Tẹnpọn nado mọ nuhe Jehovah to pinplọn we. Dile Job to ahidi hẹ ninọmẹ todido matindo tọn etọn, e ze ayidonugo do ede ji zẹjlẹgo bo wọnji whẹho titengbe lẹ go. Ṣigba, po ayinamẹ owanyinọ Jehovah tọn po, e gọ̀ biọ ede mẹ bo yigbe dọ: “Yẹn ko dogbè [kavi dọho] na ẹn he yẹn ma tunwun.” (Job 42:3) Eyin lẹblanulọkẹyi he a hẹnbu lẹ vẹna we, a ‘lẹn dewe tọn glanglan hú ehe jẹ a ni lẹn blo: ṣigba yin lẹnpọn dagbenọ.’ (Lom. 12:3) E sọgan yindọ Jehovah to tintẹnpọn nado jla pọndohlan towe do to aliho he mẹ a ma ko mọnukunnujẹ ganji de mẹ wẹ.
Kẹalọyi mẹplọnlọ. Manassẹ sọgan ko lẹn jẹnukọn dọ emi ma jẹna mẹplọnlọ sinsinyẹn he yin dido emi go. Ṣigba, e kẹalọyi i, bo lẹnvọjọ, bosọ jo aliho ylankan etọn do. Mahopọnna nuhe a lẹn gando mẹplọnlọ he a mọyi go, ‘whiwhẹ dewe to Jehovah nukọn, ewọ nasọ ze we daga.’—1 Pita 5:6; Jak. 4:10.
Fahomẹ bo dike Jehovah ni plọn we. Po awubibọ po, nuhe jọ do Josẹfu go lẹ sọgan ko zọ́n bọ e na wleawuna gbigbọ wangbẹna po ahọsuyíyí po tọn. Kakatimọ, e wleawuna zinzin po lẹblanu po. (Gẹn. 50:15-21) Eyin hiẹ yin hinhẹn jẹflumẹ janwẹ, fahomẹ. Dike Jehovah ni plọn we.
Be hiẹ ko duvivi lẹblanulọkẹyi de tọn to agun Klistiani tọn mẹ pọ́n ya? Dike Jehovah ni na we lẹblanulọkẹyi lẹ to nukọn mẹ. Hẹn gbigbọnọ-yinyin towe lodo. Yí homẹfa po whiwhẹ po do dava numọtolanmẹ towe lẹ. Hùnhomẹ nado kẹalọyi azọ́ndenamẹ depope he yin nina we. Deji dọ “OKLUNỌ . . . ma to na whlẹn onú dagbe de do yé he to zọnlin jijlọ zìn lẹ.”—Ps. 84:11.
[Blurb on page 30]
Hẹn yise towe lodo gbọn odẹ̀ ahundopo tọn hihò dali
[Yẹdide to weda 31]
Whenu susu yiyizan to kunnudegbe yin aliho dagbe de nado hẹn haṣinṣan towe titi hẹ Jehovah lodo
[Yẹdide to weda 32]
Dike Jehovah ni na we lẹblanulọkẹyi lẹ to nukọn mẹ