Gbigbọ Wiwe Nọ Na Mí Huhlọn Nado Doakọnna Whlepọn Depope
“To onú lẹpo mẹ, yẹn tindo huhlọn lọ gbọn ewọ he nọ na mi huhlọn dali.”—FLP. 4:13.
1. Naegbọn omẹ Jehovah tọn lẹ nọ pehẹ nuhahun susu?
OMẸ Jehovah tọn lẹ nọ saba pehẹ nuhahun wunmẹ de kavi devo. Mape mítọn nọ hẹn whlepọn delẹ wá podọ aihọn he mẹ mí to gbẹnọ te nọ hẹn devo lẹ wá. Humọ, mí sọ nọ pehẹ whlepọn devo lẹ na okẹ̀n he tin to mẹhe nọ sẹ̀n Jiwheyẹwhe po mẹhe ma nọ wàmọ lẹ po ṣẹnṣẹn wutu. (Gẹn. 3:15) Sọn bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn gbọ́n wẹ Jiwheyẹwhe ko to alọgọna devizọnwatọ nugbonọ etọn lẹ nado doakọnna homẹkẹn, nọavùnte sọta kọgbidinamẹ hagbẹ tọn bo doakọnna nuhahun wunmẹ lẹpo. Gbigbọ wiwe etọn sọgan na huhlọn mílọsu nado wà nudopolọ.
E Nọ Gọalọna Mí Nado Doakọnna Homẹkẹn Sinsẹ̀n Tọn
2. Etẹwẹ yin yanwle homẹkẹn sinsẹ̀n tọn, podọ aliho tẹlẹ mẹ wẹ e nọ wá te?
2 Homẹkẹn sinsẹ̀n tọn yin yasanamẹ kavi awugblenamẹ he nọ yin hinhẹnwa gbẹtọ lẹ ji sọn ojlo mẹ wá na yise kavi nuyise yetọn lẹ wutu. Yanwle lọ wẹ nado sukúndona nuyise mọnkọtọn lẹ bo glọnalina nuyise lọ lẹ ma nado yin hinhẹn gbayipe kavi nado hẹn tenọgli yisenọ lẹ tọn gble. Aliho voovo mẹ wẹ homẹkẹn nọ wá te—to whedelẹnu, e nọ wá to aliho tlọlọ mẹ, podọ to ojlẹ devo lẹ mẹ to aliho he ma yin tlọlọ mẹ. Biblu yí mẹgbeyinyan Satani tọn lẹ jlẹdo kinnikinni-vu po lopa po tọn go.—Hia Psalm 91:13.
3. Nawẹ Lẹgba nọ yinuwa taidi kinnikinni po lopa po nado dohomẹkẹn mí gbọn?
3 Taidi kinnikinni nuwledutọ de, Satani nọ saba yangbé mítọn tlọlọ gbọn danuwiwa, mẹwiwle do gànmẹ kavi alọhẹndotenamẹ dali. (Ps 94:20) Adà Annuaire tọn he nọ dọhodo nuyiwa Kunnudetọ Jehovah tọn egbezangbe tọn lẹ tọn ji bẹ kandai ayiha wintinwintin mọnkọtọn susu hẹn. Gbẹtọgun danuwatọ he delẹ to yé mẹ nọ yin anadena gbọn sinsẹ̀ngán kavi tonudọtọ hẹngogonọ lẹ dali ko yí onú agọ̀ wà hẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to otò susu mẹ. Mẹgbeyinyan kinnikinni tọn nkọ enẹlẹ ko hẹn mẹdelẹ nado jogbe. Taidi lopa, Lẹgba sọ nọ yangbé gbẹtọ lẹ tọn sọn nuglọ nado sọgan hẹn ayiha yetọn flu bo klọ yé nado wà ojlo etọn. Yanwle mẹgbeyinyan ehe tọn wẹ nado hẹn mí gbọjọ kavi hẹn mí flu to gbigbọ-liho. Ṣigba po alọgọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn po, mí sọgan doakọnna homẹkẹn wunmẹ awe lọ lẹ.
4, 5. Aliho tẹwẹ yọ́n hugan nado wleawudaina homẹkẹn, podọ etẹwutu? Na apajlẹ.
4 E ma na yin nuyọnẹnnu nado to nulẹnpọn do homẹkẹn voovo he mí sọgan wá pehẹ lẹ ji gba. Nugbo lọ wẹ yindọ mí ma yọ́n homẹkẹn he mí sọgan wá pehẹ to sọgodo, enẹwutu e ma jẹ dọ mí ni nọ hanú glanglan do nuhe sọgan nọma wá jọ gbede lẹ ji. Ṣigba nude tin he mí sọgan wà. Nuhe gọalọna suhugan mẹhe doakọnna homẹkẹn lẹ tọn wẹ ayihamẹlinlẹnpọn do apajlẹ devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ tọn he tin to Owe-wiwe mẹ ji, gọna apajlẹ po nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ po. Mọwiwà ko gọalọna yé nado hẹn owanyi he yé tindo na Jehovah sinyẹn deji. Taidi kọdetọn de, owanyi enẹ gọalọna yé nado nọavùnte sọta whlepọn depope he yé pehẹ.
5 Lẹnnupọndo apajlẹ mẹmẹyọnnu mítọn awe tọn ji to Malawi. Na gbẹtọgun danuwatọ delẹ jlo na hẹn yé gánnugánnu nado họ̀ kalti tonudidọ tọn de wutu, yé hò yé, de avọ̀ sọn yé go bo sìn-adán nado zanhẹ yé gánnugánnu. Gbẹtọgun danuwatọ lọ dolalo na yé dọ hagbẹ whẹndo Bẹtẹli tọn lẹ tlẹ ko họ̀ kalti lọ. Etẹwẹ mẹmẹyọnnu lọ lẹ gblọn? “Jehovah Jiwheyẹwhe kẹdẹ wẹ mí nọ sẹ̀n. Enẹwutu, eyin mẹmẹsunnu he tin to alahọ mẹ lẹ họ̀ kalti, enẹ ma dù mí gba. Eyin mì na tlẹ hù mí, mí ma na jogbe!” To whenue mẹmẹyọnnu lọ lẹ ko do teninọ nujikudo tọn enẹ hia godo, gbẹtọgun danuwatọ lọ jo yé do.
6, 7. Nawẹ Jehovah nọ na huhlọn devizọnwatọ etọn lẹ nado pehẹ homẹkẹn gbọn?
6 Apọsteli Paulu dọ dọ Klistiani he tin to Tẹsalonika lẹ kẹalọyi owẹ̀n nugbo lọ tọn “to nukunbibia susu mẹ” ṣigba “po ayajẹ he gbigbọ wiwe nọ namẹ po.” (1 Tẹs. 1:6) Na nugbo tọn, susu Klistiani hohowhenu po egbezangbe po tọn he pehẹ homẹkẹn bo dudeji lẹ tọn na linlin dọ ojlẹ he mẹ whlepọn emitọn sinyẹn hugan te wẹ emi tindo jijọho ahun mẹ tọn he yin dopo to adà sinsẹ́n gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ. (Gal. 5:22) Taidi kọdetọn de, jijọho enẹ gọalọna yé nado basi-hihọ́na ahun po nugopipe apọ̀nmẹ tọn yetọn po. Mọwẹ, Jehovah nọ yí gbigbọ wiwe etọn zan nado na huhlọn devizọnwatọ etọn lẹ na yé nido sọgan pehẹ whlepọn lẹ bo yinuwa po nuyọnẹn po to whenue nuhahun fọ́n.a
7 Gbemima omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn nado hẹn tenọgligo etlẹ yin to homẹkẹn vẹadi lẹ glọ nọ hẹn awuji mẹhe nọ to mí pọ́n lẹ. E nọ taidi dọ Kunnudetọ lẹ nọ gọ́ na huhlọn he hú jọwamọ tọn wẹ nkọ, podọ mọ wẹ e nọ yin niyẹn. Apọsteli Pita na jide mí dọmọ: “Eyin yè to mì vlẹko na oyín Klisti tọn wutu, ayajẹnọ wẹ mì, na gbigbọ gigo tọn, yèdọ gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn, tin to mì ji.” (1 Pita 4:14) Nugbo lọ dọ mí nọ yin homẹkẹndo na mí nọ tẹdo nujinọtedo dodo tọn lẹ go wutu yin kunnudenu de dọ mí tindo nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn. (Mat. 5:10-12; Joh. 15:20) Ayajẹ nankọ die nado yọnẹn dọ mí tindo godonọnamẹ Jehovah tọn!
E Nọ Gọalọna Mí Nado Nọavùnte Sọta Kọgbidinamẹ Hagbẹ Tọn
8. (a) Etẹwẹ gọalọna Jọṣua po Kalẹbu po nado nọavùnte sọta kọgbidinamẹ hagbẹ tọn? (b) Etẹwẹ apajlẹ Jọṣua po Kalẹbu po tọn plọn mí?
8 Dopo to nukundiọsọmẹ he gẹdẹ hugan he Klistiani lẹ dona doakọnna lẹ mẹ wẹ kọgbidinamẹ agọ̀ hagbẹ tọn. Ṣigba, na gbigbọ Jehovah tọn dohuhlọn hugan gbigbọ aihọn tọn wutu, mí sọgan nọavùnte sọta mẹhe nọ ṣàn mí kò lẹ, dolalo dokọna mí lẹ, kavi mẹhe nọ gbidikọna mí na mí nido hodo walọyizan yetọn lẹ. Di apajlẹ, etẹwẹ gọalọna Jọṣua po Kalẹbu po ma nado kẹalọyi pọndohlan amẹ́ ao he yin didohlan aigba Kenani tọn ji po yé po lẹ tọn? Yé hodo anademẹ gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn podọ taidi kọdetọn de yé tindo “gbigbọ” kavi ayilinlẹn apọ̀nmẹ tọn he gbọnvo.—Hia Osọha lẹ 13:30; 14:6-10, 24.
9. Naegbọn Klistiani lẹ dona wleawufo nado gbọnvona mẹdevo lẹ?
9 Mọdopolọ, gbigbọ wiwe na huhlọn apọsteli Jesu tọn lẹ nado setonuna Jiwheyẹwhe kakati nido yin mẹhe mẹsusu nọ na sisi taidi mẹplọntọ sinsẹ̀n nugbo tọn lẹ. (Owalọ 4:21, 31; 5:29, 32) Suhugan gbẹtọ lẹ tọn nọ de nado wà nuhe mẹlẹpo nọ wà to paa mẹ kiki nado dapana whẹgbè. Ṣigba, Klistiani nugbo lẹ nọ saba yiavunlọna nuhe yé yọnẹn dọ e sọgbe. Etomọṣo, na yé nọ mọ huhlọn yí gbọn gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn gblamẹ wutu, yé ma nọ dibu nado gbọnvo. (2 Tim. 1:7) Mì gbọ mí ni gbadopọnna ninọmẹ dopo he mẹ mí ma dona joawuna kọgbidinamẹ hagbẹ tọn te.
10. Nudide sinsinyẹn tẹwẹ Klistiani delẹ sọgan pannukọn?
10 Jọja delẹ nọ pannukọn nudide sinsinyẹn eyin yé sè dọ họntọn de wà nuhe ma sọgbe hẹ Owe-wiwe. Yé sọgan lẹndọ eyin yé yì mọ mẹho lẹ na họntọn yetọn nido mọ alọgọ gbigbọmẹ tọn yí, be yé ma yin nugbonọ na họntọn yetọn niyẹn; pọndohlan agọ̀ enẹ he yé nọ tindo gando nugbonọ-yinyin go nọ zọ́n bọ yé nọ nabọẹ do whẹho lọ ji. Ylanwatọ de tlẹ sọgan gbidikọna họntọn etọn lẹ ma nado de nuṣiwa etọn gbà. Na nugbo tọn, e ma yin jọja lẹ kẹdẹ wẹ nọ pehẹ nuhahun mọnkọtọn gba. E sọgan vẹawuna mẹhe ko whẹ́n mẹho lẹ lọsu nado yì mọ mẹho agun tọn lẹ bo dọ ylando họntọn kavi hagbẹ whẹndo tọn de tọn na yé. Ṣigba nawẹ Klistiani nugbo lẹ sọgan yinuwa to ninọmẹ mọnkọtọn mẹ gbọn?
11, 12. Etẹwẹ yọ́n hugan nado wà eyin hagbẹ agun tọn de gbẹ́ na mí ma nado de ylanwa etọn gbà, podọ etẹwutu?
11 Lẹnnupọndo apajlẹ ehe ji. Mí ni dọ dọ Nugboyọn he yin mẹmẹsunnu jọja de sè dọ Tudonu he yin họntọn etọn to agun mẹ tindo aṣa lọ nado nọ pọ́n yẹdide fẹnnuwiwa tọn. Nugboyọn dọna họntọn etọn dọ nuhe wà e te enẹ vẹna emi taun. Ṣigba Tudonu dovọ́na nuhe e dọ. To whenue Nugboyọn dọna họntọn etọn nado yì mọ mẹho lẹ, Tudonu dọna ẹn dọ eyin họntọn wẹ yé omẹ awe lẹ yin nugbonugbo, be e ma na yì jẹwhẹ emitọn. Be Nugboyọn na dibu dọ họntọn yetọn na gble wẹ ya? E sọgan tindo ayihaawe gando mẹhe mẹho lẹ na yise to yé omẹ awe lọ lẹ mẹ go eyin Tudonu mọ́n dọ onú mọnkọtọn depope ma jọ. Etomọṣo, ninọmẹ lọ ma na pọnte eyin Nugboyọn ṣí whẹho lọ ji. Na nugbo tọn, ehe sọgan zọ́n bọ Tudonu na hẹn haṣinṣan he e tindo hẹ Jehovah gble. Nuyọnẹnnu wẹ e na yin dọ Nugboyọn ni flindọ “obu gbẹtọ tọn wẹ nọ hẹn omọ̀ wá: ṣigba mẹdepope he yí otù etọn do OKLUNỌ go, wẹ yè na zedaga.” (Howh. 29:25) Nudevo tẹwẹ Nugboyọn sọgan wà? E sọgan gbọn owanyi dali dọnsẹpọ Tudonu whladopo dogọ bo dọ hójọhó na ẹn. Enẹ na biọ adọgbigbo. Ṣigba, e sọgan yindọ to ojlẹ ehe mẹ wẹ Tudonu na yigbe nado dọhodo whẹho lọ ji. Whladopo dogọ, Nugboyọn dona na tuli Tudonu nado yì mọ mẹho lẹ, podọ e na zinnudeji dọ eyin e ma wàmọ kaka na ojlẹ de, emi na yì mọ mẹho lẹ.—Lev. 5:1.
12 Eyin a pannukọn ninọmẹ mọnkọtọn de, e yọnbasi dọ họntọn towe ma na yọ́n pinpẹn vivẹnudido towe tọn to afọdopolọji. Ṣigba to nukọn mẹ, e sọgan mọdọ dagbe emitọn dín wẹ a te. Eyin ylanwatọ lọ yọ́n pinpẹn alọgọ towe tọn bo kẹalọyi i, e sọgan dopẹna we taun na adọgbigbo po nugbonọ-yinyin he a dohia po. To alọ devo mẹ, eyin e gblehomẹ do gowe na a yì mọ mẹho lẹ nado gọalọna ẹn wutu, be họntọn dagbe de wẹ e yin nugbonugbo ya? Nujọnu hugan lọ wẹ nado nọ hẹn homẹ Họntọn daho mítọn, Jehovah tọn hùn to whepoponu. Eyin mí nọ ze Jehovah do otẹn tintan mẹ, mẹhe yiwanna ẹn lẹ na nọ na mí sisi na nugbonọ-yinyin mítọn bo na lẹzun họntọn vivẹ́ mítọn lẹ. Mí ma dona natẹn Lẹgba to agun Klistiani tọn mẹ gbede. Na nugbo tọn, eyin mí wàmọ, mí na hẹn homẹgble gbigbọ wiwe Jehovah tọn. Ṣigba, mí nọ yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ gbigbọ wiwe to whenue mí dovivẹnu nado hẹn agun Klistiani tọn do wiweji.—Efe. 4:27, 30.
E Nọ Na Mí Huhlọn Nado Doakọnna Nuhahun Wunmẹ Lẹpo
13. Nuhahun tẹlẹ wẹ omẹ Jehovah tọn lẹ nọ pehẹ, podọ naegbọn ninọmẹ mọnkọtọn lẹ gbayipe sọmọ?
13 Nuhahun sọgan wá do wunmẹ voovo ji—aijijẹ to akuẹzinzan-liho, agbasazọ́n hinhẹnbu, nugbajẹmẹji jọwamọ tọn, okú mẹyiwanna de tọn, nuhahun agbasalilo tọn po mọmọ po sọyi. Na “ojlẹ awusinyẹn tọn” lẹ mẹ wẹ mí to gbẹnọ te wutu, mí dona donukun dọ e yá wẹo kavi e dẹn wẹo, mímẹpo na pehẹ whlepọn wunmẹ de dandan. (2 Tim. 3:1) Eyin enẹ jọ, ahun mítọn ni ma gbàdo blo. Gbigbọ wiwe sọgan na mí huhlọn nado doakọnna nuhahun wunmẹ depope.
14. Etẹwẹ na huhlọn Job nado doakọnna nuhahun etọn lẹ?
14 Job pehẹ nuhahun voovo debọdo-dego. E hẹn nutindo etọn lẹpo bu, ovi etọn lẹ kú, họntọn etọn lẹ gbẹ́ ẹ dai, e jẹazọ̀n, podọ asi etọn hẹn jidide etọn to Jehovah mẹ bu. (Job 1:13-19; 2:7-9) Ṣogan, Job mọ homẹmiọnnamẹtọ dagbe de, enẹ wẹ Elihu. Nuhe Elihu dọ po nuagokun he ji Jehovah zinnudo po na Job die: “Nọte abọẹ guun, bo lẹn azọ́njiawu Jiwheyẹwhe tọn lẹ pọ́n.” (Job 37:14) Etẹwẹ gọalọna Job nado doakọnna whlepọn etọn lẹ? Podọ etẹwẹ sọgan gọalọna mílọsu nado doakọnna whlepọn mítọn lẹ? Aliho voovo he mẹ gbigbọ wiwe po huhlọn Jehovah tọn po nọ yinuwa te finflin po ayihamẹlinlẹnpọn do yé ji po wẹ na gọalọna mí. (Job 38:1-41; 42:1, 2) Vlavo mí sọgan flin ojlẹ delẹ to gbẹzan mítọn mẹ he mí mọdọ Jiwheyẹwhe gọalọna mí tlọlọ. Jehovah ma ko diọ.
15. Etẹwẹ na huhlọn apọsteli Paulu nado doakọnna nuhahun lẹ?
15 Na yise he apọsteli Paulu tindo wutu, e doakọnna nuhahun susu he ze ogbẹ̀ etọn do owù mẹ. (2 Kọl. 11:23-28) To ninọmẹ sinsinyẹn enẹlẹ glọ, nawẹ e penugo nado hẹn jlẹkajininọ etọn go bo ma jẹflumẹ gbọn? Odẹ̀ po jidide do Jehovah go po wẹ gọalọna ẹn. E taidi dọ whlepọn he na dekọtọn do okú mẹ na Paulu whenu wẹ e wlan dọmọ: “Oklunọ ṣite to dè e bo na mi huhlọn, na yẹn nido sọgan dọyẹwheho lọ mlẹnmlẹn, na akọta lẹpo nido sọgan sè e; podọ yẹn yin whinwhlẹn sọn onù kinnikinni tọn mẹ.” (2 Tim. 4:17) Enẹwutu, na nuhe mẹ Paulu ko jugbọn tlọlọ lẹ wutu, e na jide yisenọ hatọ lẹ dọ yé ni ma “yin magbọjẹnọ na nudepope blo.”—Hia Filippinu lẹ 4:6, 7, 13.
16, 17. Na apajlẹ de nado do lehe Jehovah nọ na huhlọn omẹ etọn lẹ nado pehẹ nuhahun lẹ do to egbehe hia.
16 Roxana he yin gbehosọnalitọ de yin dopo to mẹhe tindo numimọ lehe Jehovah nọ penukundo omẹ etọn lẹ go do tọn lẹ mẹ. To whenue Roxana biọgbè ogán etọn nado yì dopo to plidopọ mítọn lẹ mẹ, ogán lọ wadán do e ji dọ eyin e yì, emi na yàn ẹn sọn azọ́nmẹ. Roxana yì plidopọ lọ, ṣigba e hodẹ̀ vẹkuvẹku dọ azọ́n ni ma gbledo emi blo. Enẹgodo, ayiha etọn wádò. To plidopọ lọ godo to lundi he e yì azọ́nmẹ, ogán lọ yàn ẹn nugbonugbo. Enẹ hẹn Roxana jẹflumẹ. Dile etlẹ yindọ azọ́n enẹ ma pekuẹ sọmọ, e nọ gọalọna ẹn nado penukundo whẹndo etọn go. E hodẹ̀ whladopo dogọ, podọ e lẹnnupọndo nugbo lọ ji dọ eyin Jiwheyẹwhe ko penukundo emi go to gbigbọ-liho to plidopọ lọ ji, be jide tin dọ e sọ sọgan penukundo emi go to agbasa-liho ga. Dile Roxana lẹkọ jei whé, e mọ owhlẹ nudọnamẹ tọn de he ji yè kannu do dọ “Mí to Azọ́nwatọ Dín.” Azọ́nwatọ numimọnọ he sọgan wazọ́n to maṣinu azọ́nwhé tọn he nọ tọ̀nú ji lẹ dín wẹ yé te, podọ e ze yinkọ dai. Ogán lọ mọdọ e ma tindo numimọ sọmọ ṣigba e dín azọ́n de na ẹn, yèdọ azọ́n he akuẹ etọn diblayi whla awe dehe e nọ dù dai tọn. Roxana mọdọ Jehovah sè odẹ̀ emitọn lẹ. Ṣigba, nuhe hẹn ayajẹ wá na ẹn hugan wẹ yindọ, e penugo nado lá wẹndagbe lọ na azọ́nwatọgbẹ́ etọn susu. Omẹ ẹnẹ gọna ogán lọ kẹalọyi nugbo bo yí baptẹm.
17 To whedelẹnu, e nọ taidi dọ Jiwheyẹwhe ma nọ yawu na gblọndo odẹ̀ mítọn lẹ kavi dọ gblọndo he e na odẹ̀ mítọn lẹ ma sọgbe hẹ nuhe mí biọ ẹ wẹ nkọ. Eyin mọ wẹ, ayihaawe ma tin dọ Jiwheyẹwhe tindo whẹwhinwhẹ́n susu nado wàmọ. Jehovah yọ́n nuhewutu whẹho lọ lẹ do nọ yì domọ, ṣigba ehe sọgan wá họnwun na mí to nukọn mẹ. Onú dopo họnwun—Jiwheyẹwhe ma nọ gbẹkọ nugbonọ etọn lẹ go.—Heb. 6:10.
E Nọ Gọalọna Mí Nado Duto Whlepọn po Mẹtẹnpọn lẹ po Ji
18, 19. (a) Naegbọn mí dona nọ donukun whlepọn po mẹtẹnpọn lẹ po? (b) Etẹwẹ na gọalọna we nado duto whlepọn lẹ ji?
18 Whlepọn, ninọmẹ mẹhẹngbọjọ tọn lẹ, homẹkẹn po kọgbidinamẹ hagbẹ tọn po ma yin nubajonọmẹ na omẹ Jehovah tọn lẹ gba. Na taun tọn, aihọn lọ gbẹwanna mí. (Joh. 15:17-19) Etomọṣo, gbigbọ wiwe sọgan gọalọna mí nado duto nuhahun depope he mí na pehẹ to sinsẹ̀nzọn mítọn na Jiwheyẹwhe mẹ lẹ ji. Jehovah ma na dike mí ni yin whiwhlepọn zẹ̀ nuhe mí sọgan doakọnna go gba. (1 Kọl. 10:13) E ma na jo mí do kavi gbẹ́ mí dai to aliho depope mẹ. (Heb. 13:5) Tonusisena Ohó gbọdo etọn nọ basi-hihọ́na mí bosọ nọ hẹn mí lodo. Humọ, gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn sọgan whàn yisenọ hatọ mítọn lẹ nado na mí alọgọ he mí tindo nuhudo etọn.
19 Mì gbọ mímẹpo ni zindonukọn nado to alọgọ gbigbọ wiwe tọn dín gbọn odẹ̀ po Owe-wiwe lẹ pinplọn po dali. Mì dike mí ni “to yinyin hinhẹn zun huhlọnnọ po huhlọn lẹpo po sọgbe hẹ hlọnhlọn gigonọ [Jiwheyẹwhe tọn] nado sọgan doakọnnanu to gigọ́ mẹ bo nasọ nọ yí ayajẹ do sinyẹnlin” zọnmii.—Kọl. 1:11.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Di apajlẹ, mì pọ́n Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 1er mai 2001, weda 16; po Réveillez-vous! 8 février 1993, weda 21 jẹ 22 po.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Nawẹ hiẹ sọgan wleawudai nado doakọnna homẹkẹn gbọn?
• Nawẹ hiẹ dona yinuwa gbọn eyin mẹde gbẹ́ na we ma nado de ylanwa etọn gbà?
• To whenue hiẹ pannukọn nuhahun depope, jidide tẹwẹ a dona tindo?
[Yẹdide to weda 28]
Etẹwẹ apajlẹ Jọṣua po Kalẹbu po tọn plọn mí?
[Yẹdide to weda 29]
Nawẹ hiẹ sọgan gọalọna họntọn he waylan de gbọn?