Be Hiẹ Sọgan Yinuwa Taidi Finehasi to Nuhahun lẹ Nukọn Ya?

LẸBLANULỌKẸYI họakuẹ de wẹ e yin nado sẹ̀n taidi mẹho agun tọn. Ṣigba, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia dọ mẹho agun tọn lẹ nọ pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu lẹ. To whedelẹnu, yé dona penukundo whẹho ylanwiwa tọn lẹ go, ehe nọ biọ dọ yé ni ‘dawhẹ do otẹn OKLUNỌ tọn mẹ.’ (2 Otan. 19:6) Kavi nugopọntọ de sọgan mọ azọ́ndenamẹ de yí bọ e na mọdọ emi ma pegan na, taidi Mose, he yí whiwhẹ do kanse gando azọ́ndenamẹ de go dọmọ: “Mẹnu wẹ yẹn, bọ yẹn nado yì Falo dè?”—Eks. 3:11.

Owe-wiwe he yin kinkan to anademẹ huhlọn-yido-wazọ́n Jehovah tọn dopolọ he nọ de mẹho agun tọn lẹ tọn glọ, bẹ apajlẹ ayidego tọn lẹ hẹn gando nugopọntọ he pehẹ whlepọn lẹ po kọdetọn dagbe po lẹ go. Dopo wẹ yin Finehasi, yèdọ mẹhe yin visunnu Eleazali tọn podọ ovivi Aalọn tọn bosọ gbọnmọ dali tin to hukan ji nado wá lẹzun yẹwhenọ daho. Nujijọ atọ̀n to gbẹzan etọn mẹ hẹn ẹn họnwun dọ nado pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu lẹ to egbehe, mẹho agun tọn lẹ dona gboadọ bo yinuwa po zinzin po bosọ ganjẹ Jehovah go.

‘E Fọnṣite to Afọdopolọji’

Jọja de wẹ Finehasi to whenue Islaelivi lẹ dosla do Dankló Moabi tọn lẹ ji. Mí hia to Biblu mẹ dọmọ: “Gbẹtọ lẹ lọ . . . ṣẹ galọ hẹ viyọnnu Moabi tọn lẹ lọ. . . . Gbẹtọ lẹ lọ sọ dù bo dẹ́ do odò hlan vodun yetọn lẹ.” (Sọh. 25:1, 2) Jehovah yí azọ̀nylankan sinsinyẹn de do sayana ylanwatọ lọ lẹ. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe linlin ylanwiwa lọ tọn po nugbajẹmẹji he e hẹnwa po na ko yinuwado Finehasi ji do sọ!

Otàn lọ zindonukọn dọmọ: “Doayi e go, dopo sọn ovi Islaeli tọn lẹ lọ mẹ wá bo hẹn yọnnu [Midianinu] de wá jẹ mẹmẹsunnu etọn lẹ dè to nukun Mose tọn mẹ, podọ to nukun agun ovi Islaeli tọn lẹpo tọn lọ tọn mẹ, whenuena yé to avivi to ohọ̀n gòhọ opli tọn lọ tọn kọ̀n.” (Sọh. 25:6) Etẹwẹ yẹwhenọ Finehasi wà? Jọja de wẹ ewọ, ṣigba Islaelivi whẹhutọ lọ yin dopo to ahọvi he nọ deanana akọta lọ to sinsẹ̀n-bibasi whenu lẹ mẹ.—Sọh. 25:14.

Etomọṣo, Jehovah wẹ Finehasi dibusi, e ma yin gbẹtọ gba. Enẹwutu, to whenue e mọ yé omẹ awe lẹ, e ze owhán de to afọdopolọji bo dómọna yé yì gòhọ lọ mẹ bosọ sọ́ owhán lọ yé omẹ awe lẹ luntọ́n. Nawẹ Jehovah yinuwa gando adọgbigbo po nujikudo Finehasi tọn po go gbọn? Tlolo wẹ Jehovah doalọtena azọ̀nylankan lọ bo basi alẹnu de hẹ Finehasi nado suahọ ẹ, yèdọ alẹnu yẹwhenọduta “madopodo” tọn de na kúnkan etọn.—Sọh. 25:7-13.

To egbehe, nugbo wẹ dọ mẹho agun tọn lẹ ma nọ yinuwa po adán po. Ṣigba taidi Finehasi, yé dona nọ wleawufo nado yí adọgbigbo po nujikudo po do yinuwa. Di apajlẹ, Guilherme to sinsẹ̀n taidi mẹho agun tọn na osun vude poun to whenue e yin bibiọ to e si nado wadevizọn to wedegbẹ́ whẹdida tọn de mẹ. Ylanwiwa lọ gando mẹho agun tọn he ko gọalọna Guilherme to ovu whenu etọn de go. Guilherme dọmọ: “N’jẹflumẹ. N’nọ bà amlọn pò to ozán mẹ. N’nọ to nulẹnpọn mapote do whẹho lọ ji nado yọ́n lehe n’sọgan penukundo e go do bọ numọtolanmẹ ṣie lẹ ma na glọnalina mi nado dawhẹ sọgbe hẹ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ. N’hodẹ̀ na azán susu bosọ basi dodinnanu sọn owe sinai do Biblu ji lẹ mẹ.” Mọwiwà gọalọna ẹn nado wleawuna adọgbigbo he e tindo nuhudo etọn nado penukundo ninọmẹ vonọtaun enẹ go bo gọalọna mẹmẹsunnu etọn he to dindanbu lọ to gbigbọ-liho.—1 Tim. 4:11, 12.

Gbọn adọgbigbo po nujikudo po yiyizan to whenuena ninọmẹ delẹ biọ domọ to agun mẹ dali, mẹho lẹ nọ ze apajlẹ yise po nugbonọ-yinyin po tọn dai. Na nugbo tọn, Klistiani lẹpo wẹ tindo nuhudo adọgbigbo tọn nado nọ dọ ylanwiwa sinsinyẹn he yé mọdona lẹ tọ́n. Mọdopolọ, nugbonọ-yinyin nọ biọ dọ mí ni sánkanna gbẹdido hẹ họntọn kavi hẹnnumẹ de he yin didesẹ sọn agun mẹ.—1 Kọl. 5:11-13.

Zinzin Gọalọ Nado Dapana Nugbajẹmẹji

Adọgbigbo Finehasi tọn ma yin nuwiwa sọmawhe tọn dile jọja lẹ nọ saba basi do gba. Di apajlẹ, yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe e yinuwa po zinzin po do—yèdọ jẹhẹnu de he bẹ wuntuntun po nuyọnẹn po hẹn—to whenue e sè linlin de gando whẹndo delẹ go to Islaeli. Whẹndo Leubẹni po Gadi po tọn gọna whẹndo daa Manasse tọn wleawuna agbà de sẹpọ Tọ̀sisa Jọdani. Islaelivi he pò lẹ wá tadona lọ kọ̀n dọ sinsẹ̀n lalo wẹ yé tùn agbà lọ na bo wleawu nado yì funawhàn hẹ yé.—Jọṣ. 22:11, 12.

Nawẹ Finehasi yinuwa gbọn? Po ahọvi Islaeli tọn lẹ po, e yí wuntuntun do dọhodo whẹho lọ ji hẹ mẹhe tùn agbà lọ lẹ. Whẹndo he yè sawhẹdokọna lọ lẹ wá hẹn họnwun dọ “sinsẹ̀nzọn OKLUNỌ tọn” wẹ agbà lọ yin tùntùn na. Gbọnmọ dali, nugbajẹmẹji de yin didapana.—Jọṣ. 22:13-34.

Lehe e na yin nuyọnẹnnu do sọ nado nọ hodo apajlẹ Finehasi tọn to whenue mí sè whẹsadokọnamẹ de kavi linlin ylankan de gando devizọnwatọ hatọ de go! Zinzin na gọalọna mí ma nado gblehomẹ aplà kavi hẹn mẹmẹsunnu mítọn gble.—Howh. 19:11.

Nawẹ zinzin sọgan gọalọna mẹho agun tọn lẹ nado yinuwa taidi Finehasi gbọn? Jaime, he yin mẹho agun tọn sọn owhe ao linlán die, dọmọ: “To whenuena wẹnlatọ de jẹ hodọna mi ji gando wiwọ́ de he ewọ tindo hẹ mẹdevo go, n’nọ yawu biọ alọgọ sọn Jehovah dè ma nado yíwhẹ̀ do mẹde ji, kakatimọ nado na anademẹ Owe-wiwe tọn. Di apajlẹ, mẹmẹyọnnu de wá jẹwhẹ mẹmẹsunnu azọngbannọ he tin to agun devo mẹ de tọn na mi to gbèdopo na e ma yiwanna aliho he mẹ mẹmẹsunnu lọ yinuwa hẹ ẹ te wutu. Na mẹmẹsunnu lọ yin họntọn ṣie wutu, e na ko bọawuna mi nado dọnsẹpọ ẹ. Kakatimọ, yẹn po mẹmẹyọnnu lọ po lẹnnupọndo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn susu ji, bọ e yigbe nado yì mọ mẹmẹsunnu lọ na ede. (Mat. 5:23, 24) Yé ma penugo nado gbọwhẹ lọ to afọdopolọji. Enẹwutu, n’sọ na ẹn tuli nado lẹnayihamẹpọn do nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn devo lẹ ji. E de nado vọ́ dẹ̀ho do whẹho lọ ji bo tẹnpọn nado jona mẹmẹsunnu lọ.”

Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? Jaime zindonukọn dọmọ: “To osun delẹ godo, mẹmẹyọnnu lọ dọnsẹpọ mi bo dọna mi dọ, to ojlẹ de mẹ, nuhe mẹmẹsunnu lọ dọna emi wá vẹna ẹn. E basi tito nado wazọ́n hẹ emi to sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn mẹ bo pà emi, podọ yé sọ gbọwhẹ lọ. Eyin n’ko dádo whẹho lọ mẹ bo yinuwa taidi mẹhe to whẹ̀ yí do mẹde ji wẹ, e na vẹawu nado wá jẹ kọdetọn dagbe mọnkọtọn kọ̀n.” Biblu na ayinamẹ dọmọ: “A yawu tọ́njẹgbonu nado [dawhẹ] blo.” (Howh. 25:8) Mẹho he tindo zinzin lẹ nọ gbọn nuyọnẹn dali na tuli Klistiani he tindo wiwọ́ lẹ nado hodo nunọwhinnusẹ́n Owe-wiwe tọn lẹ nado sọgan doafọna jijọho bosọ hẹn e go.

E Biọ Anademẹ Jehovah Tọn

Finehasi tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado sẹ̀n taidi yẹwhenọ de na akọta dide Jiwheyẹwhe tọn. Dile e ko yin nùdego do, e tindo adọgbigbo po zinzin vonọtaun de po etlẹ yin to jọja whenu. Ṣigba, e pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu lẹ po kọdetọn dagbe po na e ganjẹ Jehovah go wutu.

To whenuena sunnu Gibea tọn lẹ, yèdọ mẹhe wá sọn whẹndo Bẹnjamini tọn mẹ, zanhẹ asimọwhlá Levinu de tọn gánnugánnu bosọ hù i, whẹndo he pò lẹ tọ́nawhàn Bẹnjamininu lẹ. (Whẹ. 20:1-11) Yé biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ jẹnukọnna awhàn lọ, ṣogan whla awe wẹ yé ṣíawhàn, bọ awhànfuntọ yetọn susu wẹ sọ yin hùhù. (Whẹ. 20:14-25) Be yé na wá tadona lọ kọ̀n dọ odẹ̀ yetọn ma wazọ́n wẹ ya? Be nugbonugbo homẹ Jehovah tọn hùn do yé go, to whenue yé yinuwa sọta ylanwiwa lọ ya?

Whenẹnu wẹ Finehasi, mẹhe ko yin yẹwhenọ daho to Islaeli todin, sọ do adọgbigbo etọn hia whladopo dogọ. E kanse to odẹ̀ mẹ dọmọ: “Yẹn na gbẹsọ vọ́ tọ́njẹgbonu nado funawhàn hẹ ovi Bẹnjamini nọvisunnu ṣie tọn lẹ kavi yẹn na doalọte?” Taidi kọdetọn de, Jehovah jo Bẹnjamininu lẹ do alọ yetọn mẹ, podọ yé domiyọ́n Gibea.—Whẹ. 20:27-48.

Etẹwẹ nujijọ enẹ plọn mí? To agun mẹ, nuhahun delẹ sọgan gbọṣi aimẹ na ojlẹ dindẹn mahopọnna vivẹnu vẹkuvẹku mẹho lẹ tọn po odẹ̀ yetọn na alọgọ Jehovah tọn po. Eyin ehe wá jọ, mẹho lẹ na wà dagbe nado nọ flin hogbe Jesu tọn lẹ dọmọ: “Mì to bibiọ zọnmii [kavi to dẹ̀ho zọnmii], e nasọ yin nina mì; mì to dindin zọnmii, mì nasọ mọ; mì to họ̀nhúhú zọnmii, e nasọ yin hùnhùn hlan mì.” (Luku 11:9) Eyin e tlẹ taidi dọ gblọndo odẹ̀ de tọn to gbàndọn, mẹho lẹ sọgan deji dọ Jehovah na na gblọndo to ojlẹ sisọ etọn mẹ.

Di apajlẹ, to Irlande, agun de tin to nuhudo Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ sinsinyẹn. Ṣigba, ogán lẹdo lọ tọn he nọ penukundo tito họ̀gbigbá tọn go ma nagbè yé. E jẹagọdo obiọ mẹmẹsunnu lọ lẹ tọn lẹpo nado gbáhọ do nọtẹn he yé to tito basina lọ ji. Amọ́, e taidi dọ ogán devo he sọgan nagbè họ̀gbigbá tọn wẹ ogán daho he paṣẹ to otò lọ blebu mẹ na tito họ̀gbigbá tọn. Be odẹ̀ sọgan gọalọ dile e yin do to azán Finehasi tọn gbè ya?

Mẹho lẹdo lọ tọn dopo flin dọmọ: “To odẹ̀ vẹkuvẹku po ovẹvivẹ po godo, mí zingbejizọnlin yì azọ́nwatẹn daho tito họ̀gbigbá tọn lọ. Nuhe n’sè dai wẹ yindọ osẹ susu lẹ godo wẹ mí sọgan mọ ogán daho lọ. Ṣigba, mí penugo bo mọ ẹn to nukunwhiwhe atọ́n poun godo. To whenue e mọ yẹdide tito họ̀gbigbá tọn mítọn, e na mí gbè tlolo nado zindonukọn to azọ́n lọ mẹ, podọ sọn whenẹnu, ogán lẹdo mítọn tọn lọ wà nuhe go e pé lẹpo nado gọalọna mí. Numimọ enẹ gọalọna mí nado mọ huhlọn odẹ̀ tọn.” Mọwẹ, Jehovah na nọ na gblọndo odẹ̀ ahundopo tọn he mẹho agun tọn he ganjẹ ewọ go lẹ nọ hò hlan ẹn tọn.

Finehasi didá azọngban daho de to akọta Islaeli hohowhenu tọn mẹ; etomọṣo, e duto avùnnukundiọsọmẹnu lẹ ji na e gboadọ bo yinuwa po zinzin po bosọ ganjẹ Jehovah go wutu. Podọ Jehovah dona vivẹnudido vẹkuvẹku etọn nado penukundo agun Jiwheyẹwhe tọn go. To nudi owhe 1000 godo, Ẹzla wlan to gbọdo glọ dọmọ: “Finehasi visunnu Eleazali tọn wẹ tin to yé ji daidai, OKLUNỌ sọ tin po e po.” (1 Otàn. 9:20) Na Jiwheyẹwhe ni tin hẹ mẹhe yin nukọntọ to omẹ etọn lẹ ṣẹnṣẹn to egbehe lẹpo, podọ na nugbo tọn, hẹ Klistiani he to sinsẹ̀n ẹn po nugbonọ-yinyin po lẹpo.