Jijẹ Ahun lẹ mẹ po Nuyiwa Linlẹn Didiọnamẹ Tọn Po
MẸSUSU nọ pọ́n hogbe lọ ‘linlẹn didiọnamẹ’ hlan po jimadedomẹgo po. E sọgan hẹn linlẹn nusàtọ egblemakunọ de tọn kavi ajọ́jijla heyin awuwlena nado klọ kavi diọtamẹna nuhọ̀tọ lọ wá ayiha mẹde tọn mẹ. Etlẹ yin to Biblu mẹ, linlẹn didiọnamẹ to whedelẹnu nọ tindo zẹẹmẹ agọ̀ lẹ, he nọ dlẹnalọdo mẹdèpo kavi nado hẹnmẹ buali. Di apajlẹ, Klistiani apọsteli Paulu wlan hlan Galatianu lẹ dọmọ: “Mì ko dowezun tlala nugbo; mẹnu ka wẹ glọnalina mì ni ma do yí nugbo se? [Wunmẹ linlẹn didiọnamẹ tọn ehe, NW] ma sọn ewọ he ylọ mì dè gba.” (Galatianu lẹ 5:7, 8) Paulu sọ na avase Kọlọsinu lẹ sọta didike na mẹdepope ni ‘klọ yé po ohó linlẹn diọnamẹ tọn lẹ po.’ (Kọlọsinu lẹ 2:4) Linlẹn didiọnamẹ mọnkọtọn sinai do nudindọn nuyọnẹn tọn lẹ heyin awuwlena do dodonu lalo tọn lẹ ji.
Ṣigba, to wekanhlanmẹ awetọ etọn hlan Timoti mẹ, apọsteli Paulu yí linlẹn didiọnamẹ zan to linlẹn he gbọnvo de mẹ. E wlan dọmọ: “Zindonukọn to nuhe hiẹ plọn bo yin linlẹn diọna nado yise lẹ mẹ, to yinyọ́n mẹhe dè hiẹ plọn yé sọn.” (2 Timoti 3:14, NW ) To yinyin “linlẹn diọna nado yise” mẹ, Timoti ma to yinyin tamẹdiọna gbọn onọ̀ po onọ̀ daho etọn po dali gba, yèdọ mẹhe gblamẹ ewọ plọn nugbo Owe-wiwe tọn lẹ gbọn.—2 Timoti 1:5.a
To whenuena e tin to glọ̀ndo mẹ to Lomu, Paulu dekunnu mlẹnmlẹn hlan mẹsusu, “bosọ to [linlẹn diọna yé gbọn Jesu dali, NW ] sọn osẹ́n Mose tọn mẹ, podọ sọn yẹwhegan lẹ mẹ, sọn afọnnu kakajẹ whèjai.” (Owalọ lẹ 28:23) Be Paulu to mẹplidopọ etọn lẹ klọ wẹ ya? Paali! To whelọnu lo, e họnwun dọ, linlẹn didiọnamẹ ma yin nuhe ylan to whepoponu gba.
Yin yiyizan to aliho nujikudo tọn mẹ, hogbe dodonu Glẹki tọn heyin lilẹdogbedevomẹ do “linlẹn diọna” zẹẹmẹdo nado dutomẹji, nado hẹn diọdo wá ayiha mẹ gbọn hoyijlẹdohogo dolido, he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe lẹ dali. Gbọnmọ dali mẹplọntọ de sọgan jlọmẹdote do dodonu Owe-wiwe lẹ tọn ji, gbọn yizan linlẹn didiọnamẹ tọn nado zín nujikudo nugbo Biblu tọn do mẹdevo lẹ mẹ dali. (2 Timoti 2:15) Na nugbo tọn, ehe yin ohia lizọnyizọn Paulu tọn. Yèdọ etlẹ yin Demetliu fatakayawatọ, mẹhe pọ́n nuplọnmẹ Klistiani tọn lẹ hlan nado yin lalo, doayi e go dọmọ: “E mayin Efesu kẹdẹ, ṣigba bla yin Asia lẹpo lẹdo, wẹ Paulu he to alọtundo bosọ to [linlẹn diọna omẹ susu, NW] bo to didọmọ onú he yè yí alọ do basi lẹ mayin yẹwhe de gba.”—Owalọ lẹ 19:26.
Yíyí Linlẹn Didiọnamẹ Zan to Lizọnyizọn lọ Mẹ
Jesu Klisti degbena hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ, bosọ nọ baptizi yé do oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po [gbigbọ wiwe] tọn po mẹ: na mì ni sọ nọ plọn yé nado nọ doayi onú lẹpo go, nudepope he yẹn degbena mì: bo pọ́n, yẹn tin to mì de to whepoponu, kakajẹ opodo aihọn tọn.” (Matiu 28:19, 20) To nuhe hugan aigba 230 lẹ ji, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to tonusena gbedide ehe. To osun dopodopo mẹ to owhe sinsẹ̀nzọn 1997 tọn yetọn mẹ, yé deanana madozẹnzẹn plọnmẹ Biblu whégbè tọn 4 552 589 lẹ lẹdo aihọn pé.
Eyin hiẹ tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado deanana plọnmẹ Biblu whégbè tọn de, hiẹ sọgan penugo nado donukun avùnnukundiọsọmẹnu lẹ he na biọ nuyiwa linlẹn didiọnamẹ tọn yiyizan. Di apajlẹ, mí ni dọ dọ to adà oplọn towe tọn devo whenu, kanbiọ de ni fọ́n gando Atọ̀n-to-dopomẹ go. Etẹwẹ eyin hiẹ yọnẹn dọ nuplọntọ towe yí sinsẹ̀n-nuplọnmẹ ehe sè? Hiẹ sọgan na ẹn owe de he dọho do hosọ enẹ ji. To whenuena ewọ ko hia ẹ godo, hiẹ sọgan mọdọ ewọ ko yin linlẹn diọna dọ Jiwheyẹwhe po Jesu po mayin nudopolọ gba. Ṣigba eyin kanbiọ delẹ pò janwẹ, nawẹ hiẹ sọgan zindonukọn gbọn?
Dotoai po sọwhiwhe po. Ehe na gọalọna we nado yọ́n nuhe nuplọntọ towe ko yise dai gando hosọ de go. Di apajlẹ, eyin nuplọntọ towe dọ dọ, “Yẹn yise to Atọ̀n-to-dopomẹ mẹ,” hiẹ sọgan biọ hodọdopọ Owe-wiwe tọn de mẹ to afọdopolọji nado do lalo-yinyin sinsẹ̀n-nuplọnmẹ ehe lọ tọn hia. Ṣigba nuyise voovo wẹ tin gando Atọ̀n-to-dopomẹ go. Nuplọntọ towe sọgan yí nuhe gbọnvo do nuhe hiẹ na basi zẹẹmẹ etọn taidi sinsẹ̀n-nuplọnmẹ Atọ̀n-to-dopomẹ tọn sè. Onú dopolọ sọgan yin didọ gando nuyise devo lẹ go, taidi vọji, jọmaku alindọn tọn, po whlẹngán po. Enẹwutu dotoai po sọwhiwhe po whẹpo do dọho. Ma nọ pàhodọ dogbọn nuhe nuplọntọ lọ yise dali blo.—Howhinwhẹn lẹ 18:13.
Kàn kanbiọ lẹ sè. Ehelẹ sọgan bẹ: ‘Be hiẹ ko nọ saba yise to Atọ̀n-to-dopomẹ mẹ ya? Be hiẹ ko basi dogbapọn sọwhiwhe tọn na nuhe Biblu dọ do hosọ ehe lọ ji pọ́n gbede ya? Eyin Jiwheyẹwhe yin apadewhe atọ̀n-to-dopomẹ de tọn wẹ, be Ohó etọn, Biblu lọ, ma na ko dọmọ na mí tlọlọ to aliho he họnwun mẹ ya?’ hẹn. To nupinplọn nuplọntọ lọ mẹ, nọ nọte gbọzangbọzan nado kàn kanbiọ taidi ehelẹ sè: ‘Be nuhe mí ko gbadopọnna kakajẹ din taidi nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn na we ya?’ ‘Be hiẹ kọngbedopọ hẹ zẹẹmẹ ehe ya?’ Gbọn yizan kanbiọ lẹ tọn po azọ́nyinyọnẹn po towe dali, hiẹ na hẹn nuplọntọ lọ tindo mahẹ to nuyiwa nupinplọn tọn lọ mẹ. Ewọ ma dona to todoai hlan we poun dile hiẹ to hodọ do hosọ de ji gba.
Yí nuyijlẹdonugo he dolido zan. Di apajlẹ, to hodidọ do sinsẹ̀n-nuplọnmẹ Atọ̀n-to-dopomẹ tọn ji, hiẹ sọgan dọ na nuplọntọ towe dọ: ‘To whenuena Jesu yin bibaptizi, ogbè de wá sọn olọn mẹ, dọmọ: “Hiẹ wẹ Ovi yiwanna ṣie.” Eyin Jiwheyẹwhe wẹ tin to aigba ji bo to yinyin bibaptizi nugbonugbo, be ewọ na do ogbè etọn hlan olọn mẹ podọ lẹkọwa aigba ji na hogbe enẹlẹ nido sọgan yin sisè to aigba ji wẹ ya? Be enẹ ma na hẹnmẹ buali ya? Be Jiwheyẹwhe, “he ma nọ dolalo,” sọgan wà oklọnu mọnkọtọn wẹ ya?’—Luku 3:21, 22; Titu 1:1, 2.
Nuyijlẹdonugo dolido heyin zizedonukọnnamẹ to aliho nuyọnẹn tọn mẹ nọ saba tindo kọdetọn dagbe. Gbadopọnna apajlẹ yọnnu de he mí na ylọ dọ Barbara tọn. To gbẹzan etọn lẹpo mẹ, ewọ ko yise dọ Jesu wẹ yin Jiwheyẹwhe po apadewhe atọ̀n-to-dopomẹ de tọn he bẹ gbigbọ wiwe hẹn po. Ṣigba to enẹgodo dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ dọ na ẹn dọ Jiwheyẹwhe po Jesu po yin omẹ awe he gbọnvo lẹ, bosọ do wefọ he nọgodona hodidọ etọn lẹ hia ẹ.b Barbara ma sọgan do Biblu hia nado yin lalo gba. To ojlẹ dopolọ mẹ, ewọ jẹflumẹ. To popolẹpo mẹ, ewọ ko nọ yí nukun nuhọakuẹ tọn do pọ́n sinsẹ̀n-nuplọnmẹ Atọ̀n-to-dopomẹ tọn lọ.
Kunnudetọ lọ yí sọwhiwhe do yinujlẹdonugo hẹ Barbara. “Eyin hiẹ to tintẹnpọn nado plọn mi dọ omẹ awe sọzẹn,” wẹ e kanse, “haṣinṣan whẹndo tọn tẹwẹ hiẹ na yizan nado basi zẹẹmẹ etọn?” E lẹnnupọn na ojlẹ de bo yigbe to enẹgodo dọmọ: “Yẹn sọgan yí nọvisunnu awe zan.” “Pẹpẹ,” wẹ Kunnudetọ lọ yigbe. “Vlavo etlẹ yin ahovi he di yéde taun lẹ. Ṣigba to pinplọn mí nado pọ́n Jiwheyẹwhe hlan taidi Otọ́ lọ podọ ewọ lọsu taidi Visunnu lọ, etẹ dọ wẹ Jesu te?” “Yẹn sọgan mọnukunnujẹemẹ,” wẹ Barbara yigbe, po nukun etọn lẹ po gblegede. “Ewọ to zẹẹmẹ omẹ dopo tọn basi taidi mẹho hugan he sọ tindo aṣẹpipa hugan.”
“Mọwẹ,” wẹ Kunnudetọ lọ yigbe, “podọ mẹplidopọ Ju Jesu tọn lẹ, he to gbẹnọ to ogbẹ́ tọgbo tọn de mẹ, na ko wá tadona enẹ kọ̀n na titengbe tọn.” Nado zinnudo nuagokun etọn ji, Kunnudetọ lọ dotana dọmọ: “Eyin mí wleawuna apajlẹ dagbe mọnkọtọn nado plọn nudopolọ-yinyin—yèdọ nọvisunnu lẹ tọn kavi ahovi he di yede taun lẹ tọn—na jide tọn, Jesu, Mẹplọntọ Daho lọ, sọgan ko wàmọ ga. Kakatimọ, ewọ yí hogbe lẹ taidi ‘otọ́’ po ‘visunnu’ po zan nado basi zẹẹmẹ haṣinṣan he tin to ewọ po Jiwheyẹwhe po ṣẹnṣẹn tọn.”
Barbara to godo mẹ wá mọnukunnujẹ nuagokun lọ mẹ, bosọ kẹalọyi i. Yè ko jẹ ahun etọn mẹ po nuyiwa linlẹn didiọnamẹ tọn po.
Nuyiwa hẹ Numọtolanmẹ Lẹ
Nuyise he siso sinsẹ̀nnọ tọn lẹ nọ saba bẹ adà numọtolanmẹ tọn de hẹn. Gbadopọnna whẹho Edna tọn, yèdọ Katholiki zohunhunnọ de. Ovivi sunnu aflanmẹ etọn lẹ ze kunnudenu he họnwun Owe-wiwe tọn donukọnna ẹn dọ Jiwheyẹwhe po Jesu po mayin omẹ dopolọ lẹ gba. Edna mọnukunnujẹ nuhe e sè lọ mẹ. Etomọṣo, e gbọn homẹdagbe ṣigba nujikudo dali dọmọ: “Yẹn yise to Atọ̀n-to-dopo wiwe lọ mẹ.”
Vlavo hiẹ ko tindo numimọ mọnkọtọn de. Mẹsusu nọ pọ́n sinsẹ̀n-nuplọnmẹ sinsẹ̀n yetọn tọn lẹ hlan taidi dọ ehelẹ yin apadewhe gbẹtọ-yinyin yetọn lẹ tọn. Nado diọ linlẹn na Biblu plọntọ mọnkọtọn lẹ, nususu yin bibiọ hugan nuyijlẹdonugo mọmọ tọn kavi etlẹ yin wefọ debọdo-dego delẹ he do pọndohlan omẹ lọ tọn hia taidi nuṣiwa lẹ poun. Ninọmẹ mọnkọtọn lẹ sọgan yin nukunpedego ganji gbọn nuyiwa linlẹn didiọnamẹ tọn po awuvẹmẹ po hinhẹn do jlẹkaji dali. (Yijlẹdo Lomunu lẹ 12:15; Kọlọsinu lẹ 3:12 go.) Nugbo wẹ dọ, mẹplọntọ kọdetọn dagbenọ de dona tindo nujikudo sinsinyẹn. Di apajlẹ, Paulu yí hodidọ lẹ taidi “Yè hẹn mi yọnẹn” po “Yẹn yọnẹn, yè sọ hẹn mi yise gbọn Jesu Oklunọ dali” po zan. (Lomunu lẹ 8:38; 14:14) Etomọṣo, to nujikudo mítọn lẹ didohia mẹ, mí ma dona yí hogbe hẹngogo tọn, mẹdetiti mimọ di dodonọ tọn zan, mọnjanwẹ mí ma dona nọ ṣanmẹko kavi demẹpò to nugbo Biblu tọn lẹ zizedonukọnnamẹ mẹ gba. Na jide tọn mí ma na jlo nado hẹn nuplọntọ lọ gblehomẹ kavi tlẹ dowinyan ẹn gba.—Howhinwhẹn lẹ 12:18.
Nuhe nọ tindo kọdetọn dagbe taun wẹ e yin nado na sisi nuyise nuplọntọ lọ tọn lẹ bo yọ́n jlọjẹ etọn nado tindo yé. Whiwhẹ wẹ yin họ̀nhungan lọ. Mẹplọntọ heyin ayiha whiwhẹnọ ma nọ tindo numọtolanmẹ dọ emi klo hugan nuplọntọ emitọn tlala gba. (Luku 18:9-14; Filippinu lẹ 2:3, 4) Linlẹn didiọnamẹ jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn bẹ whiwhẹ hẹn ehe, nọ dọ, dọmọ: ‘Jehovah ko gbọn lẹblanu dali gọalọna mi nado mọ ehe. Gbọ ma má ẹn po hiẹ po.’
Hlan hatọ Klistiani tọn etọn lẹ to Kọlinti, Paulu wlan dọmọ: “Na ogbaja awhànfun mítọn tọn lẹ mayin agbasanọ gba, ṣigba huhlọnnọ gbọn Jiwheyẹwhe dali hlan hihọliai ofi gángán lẹ tọn; bo to linlẹn lẹ họliai, po onú he yiaga lẹ po ehe to ede zedaga do oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn ji, bosọ to linlẹn lẹpo hẹn wá ogokanmẹ hlan tonusise Klisti tọn.” (2 Kọlintinu lẹ 10:4, 5) To egbehe, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to Ohó Jiwheyẹwhe tọn yizan nado hùngona sinsẹ̀n-nuplọnmẹ lalo he gẹdẹ lẹ gọna nuyiwa po walọyizan he gandego pẹkipẹki he nọ hẹn homẹgblena ẹn lẹ po. (1 Kọlintinu lẹ 6:9-11) To ehe wiwa mẹ, Kunnudetọ lẹ nọ flin dọ Jehovah ko gbọn owanyi dali yin homẹfanọ hlan yé. Lehe yé yin ayajẹnọ do sọ nado tindo Ohó etọn, Biblu lọ, podọ nado yí azọ́nwanu huhlọnnọ ehe zan nado hùngona nuplọnmẹ lalo lẹ bo jẹ ahun lẹ mẹ po nuyiwa linlẹn didiọnamẹ tọn po!
[Nudọnamẹ odò tọn Lẹ]
a Pọ́n hosọ lọ “Euniki po Loisi po—Mẹplọntọ Apajlẹ Dagbenọ Lẹ,” to weda 7-9 zinjẹgbonu Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn ehe mẹ.
b Pọ́n Johanu 14:28; Filippinu lẹ 2:5, 6; Kọlọsinu lẹ 1:13-15. Na nudọnamẹ dogọ, pọ́n alọnuwe lọ Be Hiẹ Dona Yí Atọ̀n-to-Dopomẹ Sè Ya?, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. dali.
[Apotin to weda 23]
JIJẸ AHUN NUPLỌNTỌ TOWE TỌN MẸ
● Hodẹ̀ na anademẹ Jehovah tọn na ahun Biblu plọntọ lọ tọn mẹ jijẹ.—Nẹhemia 2:4, 5; Isaia 50:4.
● Yọ́n nuhe nuplọntọ lọ yise po nuhewutu ewọ sọgan mọ nuyise lalo tọn de taidi nuhe dọnmẹdogo po.—Owalọ lẹ 17:22, 23.
● To aliho he jọmẹ, whiwhẹ tọn de mẹ, wleawuna nuyijlẹdonugo lẹnpọn dagbe, Owe-wiwe tọn de to whenuena hiẹ tẹdo nuagokun de go.—Owalọ lẹ 17:24-34.
● Eyin e yọnbasi, hẹn nugbo Biblu tọn lẹ lodo po oló kọdetọn dagbenọ lẹ po.—Malku 4:33, 34.
● Do alemọyi alọkikẹyi oyọnẹn he pegan sọn Biblu mẹ tọn hia nuplọntọ lọ.—1 Timoti 2:3, 4; 2 Timoti 3:14, 15.