WETA FỌTỌ̀NNUKUNDOPO
Wleawu Sọgodo Dẹn-to-Aimẹ de Tọn Na Whẹndo Towe
1. Etẹwẹ lẹndai Jehovah tọn na tito whẹndo tọn?
TO WHENUENA Jehovah kọ̀n Adam po Evi po dopọ to alọwle mẹ, Adam do ayajẹ etọn hia gbọn hogbe milomilo heyin kinkan jẹnukọn to Heblugbe mẹ didọ dali. (Gẹnẹsisi 2:22, 23) Ṣigba, Mẹdatọ lọ tindo onú susu to ayiha mẹ hugan pekọ hinhẹnwa na ovi gbẹtọvi tọn etọn lẹ poun. E jlo dọ asu po asi po he wlealọ lẹ po whẹndo lẹ po ni wà ojlo emitọn. E dọ na asu po asi po tintan lọ dọmọ: “Mì yin sinsẹ́nnọ, bo sudeji, bosọ gọ́ aigba ji, bo dugán do e jì:bo duahọlu to owhèvi ohù tọn ji, podọ to ohẹ̀ aga tọn ji, po to onú he to ogbẹ̀ lẹpo ji he nọ lìn to aigba ji.” (Gẹnẹsisi 1:28) Lehe enẹ yin azọ́ndenamẹ ale hẹnwanamẹ tọn, daho de do sọ! Lehe yé po ovi yetọn lẹ po na ko yin ayajẹnọ do sọ eyin Adam po Evi po ko wà ojlo Jehovah tọn po tonusise mlẹnmlẹn po!
2, 3. Nawẹ whẹndo lẹ sọgan mọ ayajẹ he klo hugan yí to egbehe gbọn?
2 To egbehe, ga, whẹndo lẹ nọ yin ayajẹnọ hugan eyin yé wazọ́n dopọ nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Jijọ-di-Jiwheyẹwhe yin alenọ na onú lẹpo, e tindo opagbe aihọn he tin to dinvie tọn, po aihọn he ja tọn po.” (1 Timoti 4:8) Whẹndo de he nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn podọ ehe nọ hodo anademẹ Jehovah tọn he tin to Biblu mẹ na mọ ayajẹ to “aihọn dinvie” tọn mẹ. (Psalm 1:1-3; 119:105; 2 Timoti 3:16) Eyin etlẹ yindọ hagbẹ whẹndo tọn dopo poun wẹ nọ yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ zan, onú lẹ nọ pọnte hugan eyin mẹdepope ma wà mọ.
3 Owe ehe ko dọho do nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn susu he nọ yidogọna ayajẹ whẹndo tọn ji. Vlavo hiẹ ko doayi e go dọ delẹ to yé mẹ sọawuhia pludopludo to owe lọ lẹpo gblamẹ. Etẹwutu wẹ? Na yé nọtena nugbo huhlọnnọ he nọ wazọ́n na dagbe mẹlẹpo tọn to ada gbẹzan whẹndo tọn voovo lẹ mẹ. Whẹndo he tẹnpọn nado yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn helẹ zan nọ mọ dọ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn na taun tọn ‘tindo opagbe aihọn dinwhenu tọn.’ Mì gbọ mí ni pọ́n ẹnẹ to nunọwhinnusẹ́n titengbe enẹlẹ mẹ whladopo dogọ.
NUHỌAKUẸ MAWAZẸJLẸGO TỌN
4. Naegbọn mawazẹjlẹgo do yin onú titengbe to alọwle mẹ?
4 Ahọlu Sọlọmọni dọmọ: “Ewọ he ma dùgán do gbigbọ ede tọn ji taidi otò he yè họ́ liai, bọ e ma tindo dòkọ́.” (Howhinwhẹn lẹ 25:28; 29:11) ‘Gandudu do gbigbọ mẹde tọn ji,’ mawazẹjlẹgo yiyizan, yin onú titengbe na mẹhe jlo alọwle ayajẹnọ lẹ. Gbejijo na numọtolanmẹ mẹhusudo tọn lẹ, taidi homẹgble kavi wantuntun fẹnnuwiwa tọn, na hẹn hẹngble he na họ̀ owhe susu nado yin vivọjlado wá—enẹ eyin e na tlẹ yọ́n jlado.
5. Nawẹ gbẹtọvi mapenọ de sọgan wleawuna mawazẹjlẹgo gbọn, podọ po alemọyinu tẹlẹ po?
5 Nugbo wẹ dọ, kúnkan Adam tọn depope ma sọgan dava agbasalan mapenọ etọn to gigọ́mẹ gba. (Lomunu lẹ 7:21, 22) Ṣogan, mawazẹjlẹgo yin sinsẹ́n gbigbọ tọn. (Galatianu lẹ 5:22, 23) Gbọnmọ, gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn na wleawuna mawazẹjlẹgo to mí mẹ eyin mí hodẹ̀ na jẹhẹnu ehe, eyin mí yí ayinamẹ he sọgbe heyin mimọ to Owe wiwe lẹ mẹ zan, podọ eyin mí dogbẹ́ hẹ mẹdevo he nọ do e hia lẹ bo dapana mẹhe ma nọ wà mọ lẹ. (Psalm 119:100, 101, 130; Howhinwhẹn lẹ 13:20; 1 Pita 4:7) Yanwle mọnkọtọn na gọalọna mí nado “họ̀n na ogalilọ,” eyin mí tlẹ yin whiwhlepọn. (1 Kọlintinu lẹ 6:18) Mí na gbẹ́ danuwiwa dai bo na dapana kavi du to azọ̀n walọ ahànnu zẹjlẹgo tọn ji. Podọ mí na yinuwa hẹ adi po ninọmẹ sinsinyẹn lẹ po po walọmimiọn taun po. Na mímẹpo—gọna ovi lẹ—ni plọn nado wleawuna sinsẹ́n gbigbọ tọn vonọtaun ehe.—Psalm 119:1, 2.
PỌNDOHLAN HE SỌGBE TATỌ-YINYIN TỌN
6. (a) Etẹwẹ yin tito tatọ-yinyin tọn he yè ze sinai sọn olọn mẹ wá? (b) Etẹwẹ sunnu de dona flin eyin tatọ-yinyin etọn na hẹn ayajẹ wá na whẹndo etọn?
6 Nunọwhinnusẹ́n titengbe awetọ wẹ tatọ-yinyin yinyọnẹn. Paulu basi zẹẹmẹ titojininọ dagbe onú lẹ tọn to whenuena e dọmọ: “Yẹn jlo dọ mì ni yọnẹn dọ, Klisti wẹ ota omẹ dopodopo tọn; podọ sunnu wẹ ota yọnnu tọn; Jiwheyẹwhe sọ wẹ ota Klisti tọn.” (1 Kọlintinu lẹ 11:3) Ehe zẹẹmẹdo dọ sunnu wẹ nọ yin nukọntọ to whẹndo mẹ, asi etọn yin godonọnamẹtọ nugbodọtọ de, bọ ovi lẹ nọ yin tonusetọ hlan mẹjitọ yetọn lẹ. (Efesunu lẹ 5:22-25, 28-33; 6:1-4) Nalete, doayi e go, dọ tatọ-yinyin nọ dekọtọn do ayajẹ mẹ kiki to whenuena e yin nukunpedego to aliho he sọgbe de mẹ. Asu he nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn lẹ yọnẹn dọ tatọ-yinyin ma yin aṣẹ glanglan panamẹ gba. Yé nọ hodo apajlẹ Jesu, Tatọ yetọn tọn. Dile etlẹ yindọ Jesu dona yin “ota to onú lẹpo ji” do sọ, e “ma wá nado yilizọn na, adavo nado yilizọn na omẹ.” (Efesunu lẹ 1:22; Matiu 20:28) To aliho dopolọ mẹ, sunnu Klistiani de nọ yí tatọ-yinyin zan, e ma yin nado hẹn ale wá na ede gba, ṣigba nado penukundo dagbenu asi etọn po ovi etọn lẹ tọn po go.—1 Kọlintinu lẹ 13:4, 5.
7. Nunọwhinnusẹ́n Owe wiwe tọn tẹlẹ wẹ na gọalọna asi de nado hẹn azọ́ngbàn he yin didenamẹ gbọn Jiwheyẹwhe dali to whẹndo mẹ di?
7 Na ewọ tọn, asi he nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn ma nọ whlẹnagbà kavi din nado dugán do asu etọn ji gba. Homẹ etọn nọ hun nado yin godonọnamẹtọ etọn podọ nado wazọ́n dopọ po e po. Biblu to ojlẹ delẹ mẹ nọ dọho gando asi go taidi yinyin “nutindo” asu etọn tọn, to hinhẹn ẹn họnwun hezeheze dọ ewọ wẹ tatọ etọn. (Gẹnẹsisi 20:3) Gbọn alọwle gblamẹ e wá ‘osẹ́n asu etọn tọn glọ.’ (Lomunu lẹ 7:2) To ojlẹ dopolọ mẹ, Biblu ylọ yọnnu lọ dọ “alọgọtọ” po ‘nuhẹnsọgbetọ’ de po. (Gẹnẹsisi 2:20) E nọ wleawuna jẹhẹnu po nugopipe he asu etọn tindo nuhudo etọn lẹ po, podọ ewọ nọ na ẹn godonọnamẹ he nuhudo tin na. (Howhinwhẹn lẹ 31:10-31) Biblu sọ dọ dọ asi de yin “awetọ mẹtọn,” (NW ) yèdọ mẹhe nọ wazọ́n afọsu afọsi hẹ alọwlemẹ etọn. (Malaki 2:14) Nunọwhinnusẹ́n Owe wiwe tọn ehelẹ nọ gọalọna asu po asi po de nado yọ́n pinpẹn otẹn ode awetọ yetọn tọn podọ nado yinuwa hẹ yenọzo to sisi he sọgbe po yẹyi po mẹ.
“YAWU NADO SÈ”
8, 9. Basi zẹẹmẹ nunọwhinnusẹ́n delẹ tọn he na gọalọna mẹlẹpo to whẹndo mẹ nado hẹn azọ́n yinyọnẹn hodọdopọ tọn yetọn lẹ pọnte.
8 To owe ehe mẹ nuhudo hodọdopọ tọn yin nuzindeji gbọzangbọzan. Etẹwutu? Na onú lẹ nọ wazọ́n ganji to whenuena gbẹtọ lẹ dọho bosọ dotoai hlan ode awetọ yetọn ganji. E yin nuzindeji pludopludo dọ hodọdopọ yin diọdo hodidọ tọn to omẹ awe ṣẹnṣẹn de. Devi Jakobu basi zẹẹmẹ to aliho ehe mẹ dọmọ: “Omẹ dopodopo ni nọ yawu nado sè, ni whleawu nado gblọn.”—Jakobu 1:19.
9 E sọ yin onú titengbe ga nado yin sọwhiwhenọ dogbọn lehe mí nọ dọho do dali. Hogbe kànun-kànun, kavi mẹṣanko zẹjlẹgo tọn lẹ ma nọ yinuwa hlan hodọdopọ kọdetọn dagbenọ de gba. (Howhinwhẹn lẹ 15:1; 21:9; 29:11, 20) Eyin nuhe mí dọ tlẹ sọgbe, eyin e yin didọ to ninọmẹ kanyinylan, goyiyi, kavi ehe sọwhanmẹ de mẹ, e yọnbasi dọ ni gbleawunamẹ kakati nado wà dagbe. Hogbe mítọn lẹ dona yọ́n sè, “ehe ojẹ̀ pe.” (Kọlọsinu lẹ 4:6) Hogbe mítọn lẹ dona tin taidi “agọ̀n sika tọn to oha fataka tọn mẹ.” (Howhinwhẹn lẹ 25:11) Whẹndo he plọn nado dọhodopọ ganji lẹ ko ze afọdide titengbe de hlan wadotana ayajẹ tọn tintindo kọ̀n.
AZỌ́NGBÀN TITENGBE OWANYI TỌN
10. Owanyi alọpa tẹwẹ yin onú titengbe to alọwle mẹ?
10 Hogbe lọ “owanyi” sọawuhia pludopludo to owe ehe mẹ. Be hiẹ flin owanyi alọpa he e dlẹnalọdo jẹnukọn whẹ́ ya? Nugbo wẹ dọ owanyi kọndopọ asu po asi po tọn (Glẹki, eʹros) tindo ada titengbe de to alọwle mẹ, podọ do alọwle kọdetọn dagbenọ lẹ mẹ, owanyi sisosiso po họntọn jihẹmẹ tọn po (Glẹki, phi·liʹa) nọ whẹ́n to asu po asi de po ṣẹnṣẹn. Ṣigba dehe tlẹ sọ yin onú titengbe hugan wẹ owanyi he hogbe Glẹki tọn a·gaʹpe nọtena. Ehe wẹ owanyi lọ he mí nọ wleawu etọn na Jehovah, na Jesu, podọ na kọmẹnu mítọn lẹ. (Matiu 22:37-39) Owanyi he Jehovah dohia gbẹtọvi lẹ wẹ e yin. (Johanu 3:16) Lehe e yin onú jiawu dọ mí sọgan do owanyi alọpa ehe dopolọ hia hlan alọwlemẹ mítọn po ovi lẹ po do sọ!—1 Johanu 4:19.
11. Nawẹ owanyi nọ wazọ́n na dagbe alọwle tọn gbọn?
11 To alọwle mẹ owanyi he yiaga ehe na nugbo tọn yin “pọninọ gbesisọ tọn.” (Kọlọsinu lẹ 3:14) E nọ sìn asu po asi po de dopọ bosọ nọ hẹn yé nado wà nuhe yọ́n hugan na ode awetọ yetọn podọ na ovi yetọn lẹ. To whenuena whẹndo lẹ pannukọn ninọmẹ sinsinyẹn lẹ, owanyi nọ gọalọna yé nado penukundo onú lẹ go to kọndopọ mẹ. Dile asu po asi po de to mẹho yin, owanyi nọ gọalọna yé nado nọgodona bosọ zindonukọn to pinpẹn nutọn yinyọnẹn na ode awetọ yetọn mẹ. “Owanyi . . . ma nọ din onú etọn titi. . . . E nọ doakọnna onú lẹpo, e nọ yí onú lẹpo se, e nọ dotó onú lẹpo, bosọ nọ sinyẹnlin na onú lẹpo. Owanyi ma nọ gbọvọ gbede.”—1 Kọlintinu lẹ 13:4-8.
12. Naegbọn owanyi na Jiwheyẹwhe to ada asu po asi po tọn ji do nọ hẹn alọwle yetọn lodo?
12 Kọndopọ alọwle tọn na titengbe nọ lodo to whenuena e yin hinhẹn lí e ma yin gbọn owanyi to alọwlemẹ lẹ ṣẹnṣẹn kẹdẹ dali gba ṣigba jẹnukọn whẹ́ gbọn owanyi na Jehovah dali. (Yẹwhehodọtọ 4:9-12) Etẹwutu wẹ? E yọn, apọsteli Johanu wlan dọmọ: “Ehe wẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn, dọ mí ni yìn osẹ́n etọn.” (1 Johanu 5:3) Gbọnmọ, asu po asi po de dona plọn azọ́n ovi yetọn lẹ to mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mẹ e ma yin na yé yiwanna ovi yetọn lẹ poun wutu gba ṣigba na ehe yin gbedide Jehovah tọn wutu. (Deutelonomi 6:6, 7) Yé dona dapana fẹnnuwiwa e ma yin na yé yiwanna ode awetọ yetọn lẹ wutu kẹdẹ gba ṣigba na titengbe na yé yiwanna Jehovah, mẹhe ‘na dawhẹna gàlọtọ lẹ po ayọdetọ lẹ po wutu.’ (Heblu lẹ 13:4) Eyin alọwlemẹ dopo tlẹ nọ fọ́n nuhahun sinsinyẹn dote to alọwle de mẹ, owanyi na Jehovah na whàn awetọ etọn to alọwlemẹ nado zindonukọn to nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ hihodo mẹ. Na nugbo tọn, ayajẹnu de wẹ e yin, na whẹndo enẹlẹ ehe mẹ owanyi na ode awetọ yin hinhẹn lodo gbọn owanyi Jehovah tọn dali!
WHẸNDO HE NỌ WÀ OJLO JIWHEYẸWHE TỌN
13. Nawẹ gbemima nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna omẹ dopodopo nado hẹn nukun yetọn lẹ do nuhe yin titengbe taun lẹ ji gbọn?
13 Gbẹzan Klistiani de tọn lẹpo yin zize sinai do ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà ji. (Psalm 143:10) Ehe wẹ nuhe mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn zẹẹmẹdo na taun tọn. Ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà nọ gọalọna whẹndo lẹ nado hẹn nukun yetọn lẹ do nuhe yin titengbe taun lẹ ji. (Filippinu lẹ 1:9, 10) Taidi apajlẹ, Jesu na avase dọmọ: “Yẹn wá nado klán ovisunnu dovo do otọ́ etọn ji, oviyọn-nu do onọ̀ etọn ji, podọ asi ovi tọn do onọ̀ asu etọn tọn ji. Kẹntọ gbẹtọ de tọn wẹ yé he tin to owhé ewlọsu tọn gbè lẹ na yin.” (Matiu 10:35, 36) Avase Jesu tọn sọawuhia nado yin nugbo, susu to hodotọ etọn lẹ mẹ ko yin homẹkẹndo gbọn hagbẹ whẹndo tọn lẹ dali. Ninọmẹ he blawu nankọtọn die! Ṣogan, kanṣiṣa whẹndo tọn lẹ ma dona yitẹn to owanyi mítọn na Jehovah Jiwheyẹwhe podọ na Jesu Klisti si gba. (Matiu 10:37-39) Eyin mẹde doakọnnanu mahopọnna nukundiọsọmẹ whẹndo tọn, nukundiọsọmẹtọ lọ lẹ sọgan diọ to whenuena yé mọ nuyiwadomẹji dagbe mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn. (1 Kọlintinu lẹ 7:12-16; 1 Pita 3:1, 2) Eyin enẹ ma tlẹ jọ, yè ma nọ duale dagbe dẹn-to-aimẹ to-aimẹ depope tọn gbọn alọdidote nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe na nukundiọsọmẹ wutu gba.
14. Nawẹ ojlo nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn na gọalọna mẹjitọ lẹ nado yinuwa na dagbe he yọ́n hugan ovi yetọn lẹ tọn gbọn?
14 Ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà nọ gọalọna mẹjitọ lẹ nado basi dide he sọgbe lẹ. Taidi apajlẹ, to lẹdo delẹ mẹ mẹjitọ lẹ tindo ayilinlẹn nado pọ́n ovi lẹ hlan taidi nuhe nọ hẹn adọkun wá na omẹ de, podọ yé nọ ganjẹ ovi yetọn lẹ go nado penukundo yé go to yọnhowhe mẹ. To whenuena e yindọ e sọgbe bosọ jẹ na ovi he ko whẹ́n lẹ nado penukundo mẹjitọ mẹhomẹ yetọn lẹ go, pọndohlan mọnkọtọn ma dona hẹn mẹjitọ lẹ nado deanana ovi yetọn lẹ hlan aliho gbẹzan yanwle agbasanu bibẹpli tọn de ji gba. Mẹjitọ lẹ ma na wà dagbe depope na ovi yetọn lẹ eyin yé penukundo yé go whẹ́n nado yọ́n pinpẹn nutindo agbasa tọn lẹ hugan gbigbọnu lẹ.—1 Timoti 6:9.
15. Nawẹ onọ̀ Timoti tọn, Euniki, yin apajlẹ dagbe hugan mẹjitọ he wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn de gbọn?
15 Apajlẹ dagbe to pọndohlan ehe tọn mẹ wẹ Euniki, onọ̀ jọja Timoti họntọn Paulu tọn. (2 Timoti 1:5) Dile etlẹ yindọ e wlealọ hẹ mayisenọ de, Euniki, to pọmẹ po onọ̀ daho Timoti tọn Loisi po, penukundo Timoti go whẹ́n nado doafọna mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn. (2 Timoti 3:14, 15) To whenuena Timoti tindo mẹhowhe he pe, Euniki na ẹn dotẹnmẹ nado tọ́nyi sọn whégbè bo kẹalọyi azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta tọn taidi azọ́nwahẹmẹtọgbẹ́ mẹdehlan tọn de hlan Paulu. (Owalọ lẹ 16:1-5) Lehe ewọ na ko tindo awuvivi do sọ to whenuena ovi etọn lẹzun mẹdehlan ayidego tọn de! Mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn etọn sọawuhia ganji do mẹpinplọn ovu whenu tọn etọn ji. Na jide tọn, Euniki mọ pekọ po ayajẹ po yí to sise linlin lizọnyizọn nugbonọ-yinyin Timoti tọn lẹ, dile etlẹ yindọ e sọgan ko jẹdò tintindo e to ede de tọn.—Filippinu lẹ 2:19, 20.
WHẸNDO PO SỌGODO TOWE PO
16. Taidi visunnu de, mẹtọnhopọn he sọgbe tẹwẹ Jesu dohia, ṣigba etẹwẹ yin yanwle tintan etọn?
16 Jesu yin pinpọn e go whẹn to whẹndo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn de mẹ podọ, taidi mẹho de, do mẹtọnhopọn he jẹ ovi tọn hia na onọ̀ etọn. (Luku 2:51, 52; Johanu 19:26) Ṣigba, yanwle tintan Jesu tọn wẹ nado hẹn ojlo Jiwheyẹwhe tọn di, podọ na ewọ ehe bẹ hùnhùn aliho lọ dote na gbẹtọvi lẹ nado duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn hẹn. Ehe wẹ e basi to whenuena e ze ogbẹ̀ gbẹtọvi tọn pipé etọn namẹ taidi ofligọ de na gbẹtọvi ylandonọ lẹ.—Malku 10:45; Johanu 5:28, 29.
17. Nukundido gigonọ tẹwẹ yanwle nugbonọ-yinyin Jesu tọn hun dotẹnmẹ etọn dote na mẹhe wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ?
17 To okú Jesu tọn godo, Jehovah ze e daga hlan ogbẹ̀ olọn mẹ tọn bo na ẹn aṣẹpipa daho, podọ to agọgbọnẹnmẹ ze e sinai taidi Ahọlu de to Ahọluduta olọn mẹ tọn mẹ. (Matiu 28:18; Lomunu lẹ 14:9; Osọhia 11:15) Avọ́sinsan Jesu tọn hẹn ẹn yọnbasi na gbẹtọvi delẹ nado yin ṣinṣinyan nado dugán hẹ ẹ to Ahọluduta enẹ mẹ. E sọ hun aliho lọ dote na gbẹtọvi ayiha doponọ he pò lẹ nado duvivi ogbẹ̀ tọn to aigba he yin gigọ do ninọmẹ paladisi tọn lẹ mẹ de ji. (Osọhia 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4) Dopo to lẹblanulọkẹyi he mí tindo to egbehe lẹ mẹ wẹ nado dọ wẹndagbe gigonọ ehe hlan kọmẹnu mítọn lẹ.—Matiu 24:14.
18. Nuflinmẹ po tulinamẹ tẹ po wẹ yin nina hlan whẹndo lẹ po mẹdopodopo lẹ po?
18 Dile apọsteli Paulu dohia do, ogbẹ̀ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn zinzan tindo todido dọ gbẹtọ lẹ sọgan dugu dona enẹlẹ tọn to ogbẹ̀ “he ja mẹ.” Na jide tọn, aliho he yọ́n hugan lọ die nado mọ ayajẹ! Flindọ, “aihọn sọ to juju jei po wantuntun etọn po:ṣigba ewọ he to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà wẹ na nọte kakadoi.” (1 Johanu 2:17) Na enẹ tọn wutu, eyin hiẹ yin ovi de wẹo kavi mẹjitọ de, asu de wẹo kavi asi de, kavi mẹho tlẹnnọ de he tindo ovi kavi wẹnsinọ, dovivẹnu nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn. Eyin hiẹ tlẹ tin to kọgbidinamẹnu glọ kavi pannukọn awusinyẹnnamẹnu he sinyẹn zẹjlẹgo lẹ, ma wọnji e go blo dọ hiẹ yin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ tọn. Enẹwutu, na nuyiwa towe ni hẹn ayajẹ wá na Jehovah. (Howhinwhẹn lẹ 27:11) Podọ na walọyizan towe ni dekọtọn do ayajẹ mẹ na hiẹ todin podọ ogbẹ̀ madopodo to aihọn yọyọ he ja mẹ!
NAWẸ NUNỌWHINNUSẸ́N BIBLU TỌN HELẸ NA GỌALỌNA . . .WHẸNDO TOWE NADO YIN AYAJẸNỌ GBỌN?
Mawazẹjlẹgo sọgan yin awuwlena.—Galatianu lẹ 5:22, 23.
Po pọndohlan he sọgbe tatọ-yinyin tọn po, asu po asi po nọ din dagbenu he yọ́n hugan whẹndo lọ tọn lẹ.—Efesunu lẹ 5:22-25, 28-33; 6:4.
Hodọdopọ bẹ todoai hẹn.—Jakobu 1:19.
Owanyi na Jehovah na hẹn alọwle de lodo.—1 Johanu 5:3.
Ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà wẹ yanwle titengbe hugan na whẹndo de.—Psalm 143:10; 1 Timoti 4:8.
[Apotin to weda 188]
Nunina Tlẹnmẹninọ Tọn
E ma yin mẹlẹpo wẹ nọ wlealọ gba. Podọ e ma yin asu po asi po he wlealọ lẹpo wẹ nọ de nado jivi gba. Jesu yin tlẹnnọ, podọ e dọho gando tlẹnmẹninọ go taidi nunina de to whenuena e yin “na ahọludu olọn tọn wutu.” (Matiu 19:11, 12) Apọsteli Paulu lọsu de ma nado wlealọ. E dọho gando ninọmẹ tlẹnnọ po mẹhe wlealọ po tọn go taidi ‘nunina lẹ.’ (1 Kọlintinu lẹ 7:7, 8, 25-28) Gbọnmọ, to whenuena e yindọ owe ehe to suhugan ada etọn lẹ mẹ dọho do whẹho he tindo onú nado yiwà hẹ alọwle lẹ po ovi lẹ go pinpọn po ji, mí ma dona wọnji yọnbasi dona po alenu lẹ tọn po go heyin gbigbọṣi tlẹnmẹ kavi yinyin mẹwlealọ hẹ ṣigba bo ma jivi.