Nuhe Go Yé Pé Lẹpo Wẹ Yé Na

To whenue wẹkẹ-whàn II wá vivọnu to 1945, nususu wẹ gble to otò Allemagne tọn mẹ, wehọmẹ lẹ jẹvọ́, dotowhé lẹ masọ yọ́n-na-yizan ba, podọ bọmbu he ma ko wú lẹ gbọn kámẹ-gòmẹ. Humọ, núdùdù vude wẹ to aimẹ, enẹ zọ́n bọ núdùdù vẹahi taun. Di apajlẹ, mẹhe nọ sanu to aliho he osẹ́n ma kẹalọyi mẹ lẹ nọ sà beurre kilo-daa yin azọ́nkuẹ osẹ ṣidopo tọn!

Whẹho ehe gando Kunnudetọ Jehovah tọn kanweko susu lẹ go ga, yèdọ mẹhe ko nọ gànmẹ po opá yasanamẹ tọn lẹ po mẹ na owhe susu na yise yetọn wutu lẹ. To 1945, yè tún yé dote bọ yé ma do nudevo hugan awù gàntọ tọn he to okọ̀ na yé. Kunnudetọ he pò lẹ ko hẹn nutindo yetọn lẹ bu to awhàn lọ whenu. Huvẹ nọ doyana mẹdelẹ sọmọ bọ yé nọ dakú to opli Klistiani tọn lẹ ji.

Kunnudetọ He to Otò Devo lẹ mẹ Yawu Gọalọ

Kunnudetọ Jehovah tọn he to awà voovo lẹ ji lẹdo aihọn pé yawu gọalọ nado súdo nuhudo núdùdù po avọ̀ po tọn. Mẹmẹsunnu he to tatọ́-tẹnnọ mítọn to États-Unis lẹ biọ to alahọ Suisse tọn he to Berne si nado gọalọna mẹmẹsunnu he to Allemagne lẹ. Nathan H. Knorr he yin afọzedaitọ tatọ́-tẹnnọ mítọn tọn dla Europe pọ́n nado deanana azọ́n kọgbọ tọn lọ bosọ hẹn ẹn diun dọ e yin wiwà to niyaniya mẹ.

Kunnudetọ he to Suisse lẹ yí alọtútlú do na núdùdù, avọ̀ po akuẹ po. Jẹnukọn whẹ́, yé bẹ nunina lọ lẹ sọyi Berne, enẹgodo yé vọ́ yé tò bo blá yé, bosọ do yé hlan Allemagne. Kunnudetọ he to Suède, Canada, États-Unis po otò devo lẹ po mẹ sọ doalọ to azọ́n kọgbọ tọn lọ mẹ ga. Podọ, e ma yin omẹ Jehovah tọn he to Allemagne lẹ kẹdẹ wẹ mọaleyi sọn nunina enẹlẹ mẹ gba, ṣigba mẹhe to otò Europe po Asie po tọn he mẹ awhàn lọ gbànú te lẹ ga.

Kọdetọn He Yè Ma Donukun

To osun kleun de gblamẹ, alahọ Suisse tọn do kafe, lait, sukle, nue yè yí likun do bayi lẹ, atin-sinsẹ́n húhú lẹ, omá gọna olàn po whevi panu mẹ tọn lẹ po hlan. Yé sọ bayi nunina akuẹ tọn ga.

Humọ, Kunnudetọ he to Suisse lẹ sọ do avọ̀ tọnu atọ́n hlan, ehe bẹ avivọwu, avọ̀ yọnnu tọn po vẹsi sunnu tọn po hẹn. Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 15 janvier 1946 dọmọ: “Mẹmẹsunnu lẹ ma na nuhe yé masọ jlo na zan ba lẹ, ṣigba nudagbe hugan yetọn lẹ wẹ yé na. Avọ́sinsan daho de wẹ yé bayi nado gọalọna mẹmẹsunnu yetọn he to Allemagne lẹ.”

Kunnudetọ he to Suisse lẹ sọ na nudi afọpa 1 000 nkọ, podọ yé pọ́n afọpa lọ lẹ bo mọdọ de ma gble to yé mẹ whẹpo do yé dohlan. E jiawu na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu he to Wiesbaden to Allemagne lẹ po to whenue yé tún agbàn he yin didohlan lọ lẹ bo mọ lehe nunina lọ lẹ yọ́n taun do. Kunnudetọ de wlan dọ: “E na vẹawu dọ yè ni mọ ṣọfu de to Allemagne he mẹ avọ̀ po afọpa dagbedagbe mọnkọ lẹ po te.”

Nunina kọgbọ tọn lẹ didohlan zindonukọn kakajẹ août 1948. To bladopọ mẹ, Kunnudetọ he to Suisse lẹ do agbàn 444 he pẹ̀n na tọnu 25 hlan mẹmẹsunnu yetọn lẹ to Allemagne. Dile e yin nùdego do wayi, e ma yin Kunnudetọ he to Suisse lẹ kẹdẹ wẹ do mahẹ to azọ́n kọgbọ tọn ehe mẹ. Amọ́ yé yin dopo to pipli pẹvi pete he tindo mahẹ to azọ́n lọ mẹ lẹ mẹ. Kunnudetọ 1 600 poun wẹ to Suisse to ojlẹ lọ mẹ!

“Mì Tindo Owanyi to Mìde Ṣẹnṣẹn”

Jesu Klisti dọ dọ: “Gbọn ehe dali wẹ mẹlẹpo na yọnẹn dọ devi ṣie lẹ wẹ mì yin—eyin mì tindo owanyi to mìde ṣẹnṣẹn.” (Johanu 13:34, 35) Owanyi wẹ nọ whàn omẹ Jehovah tọn lẹ nado na nuhe go yé pé lẹ, e ma yin nuhe yé masọ jlo na zan ba lẹ. (2 Kọlintinu lẹ 8:1-4) Wekanhlanmẹ de sọn otò Zurich tọn mẹ dohia dọ “susu mẹmẹsunnu he ma do nuhe yè to didohlan lẹ nkọ bo ka jlo na gọalọ lẹ bayi nunina akuẹ tọn.”

Omẹ Jehovah tọn he to Allemagne lẹ yawu gán sọn nukundiọsọmẹ po nuhe awhàn lọ ko hẹngble lẹ po si. Dopo to nue zọ́n bọ enẹ do yọnbayi lẹ mẹ wẹ tito dagbe po gbigbọ alọtútlú tọn yisenọ hatọ yetọn lẹ tọn po, podọ owanyi mẹde-yido-sanvọ tọn wẹ whàn yé nado wàmọ.