Junio

Akwa nitre ruäre kukwe niedre nie ye ñaka rabadre kwin ni kräke angwane, ¿nikwe dre nuaindre? Käre nikwe blitadre töi jämebiti niaratre ben ye bäri kwin (Prov. 15:1). Meri iti nämene monso kwe jatanina ünä ngübare kaibe yebätä dre namani bare ye ani mike gare jai. Monso bati ye nämene kukwe blo nuainne gore. Bati, meri Testiko iti ie kukwe ye namani gare aune ja töi mikani kwe monso ye meye dimike. Töi kwinbiti niebare kwe ie: “¡Tötikadre ño ñaka namani gare mäi ye tare krubäte!”. Monso ye meye dre niedre meri yei, ye känenkri namani töbike aune ja di ngwani kwe ja töi mikakäre jäme. Ye bitikäre töi jämebiti niebare kwe meri yei niara jämi ja di ngwen nekä aune ja di ngwain jankunu kwe monso kwe ye tötikakäre. Monso ye meye ja töi mikani kwin, ye köböire namani ja kete jankunu meri yebe. Ne madakäre, monso ye meye kukwe niebare ye kukwe nuani kwe. Meye ñaka nämene niara tuenmetre kaibe nükani gare ie ye ngwane, nämene kukwe blo nuainne ye tuanimetre kwe, ja ngökani ñöte kwe aune ja känenkäre sribibare kwe Betel. ¿Kukwe ye tä dre driere nie? Tä driere nie, ni tädre blite ja mräkätre aune ja ngwaitre kukwebätä nibe yebe, ni mräkätre ben o nitre ñaka gare nie yebe angwane, ni tädre blite ño ye tädre “mrita[ni] mrenbe”. Ye abokän, nikwe blitadre ye ngwane käre nikwe nitre mada mikadre ütiäte jai (Col. 4:6). w15 15/12 3:15, 17

Nitre ja tötikaka 120 Jesukwe nämene Jerusalén ye Ngöbökwe dianinkä üai deme yebiti köbö yete ye nämene gare metre ietre aune ye ñaka käi nikwitaninkä jire bititre. Niaratre ye jökrä dokwäbiti jondron ñukwä jutra ye kwrere namani. Ne madakäre, namanintre blite kukwe jene jenebiti (Hech. 2:6-12). Akwa batire batire Ngöböta nitre ruäre denkä üai deme kwe yebiti ye ngwane jondron ñan tuabare ye ñaka tä nemen bare käre. ¿Ñokänti gare nie? Ñodre, köbö ye arabe te Ngöbökwe nitre mil biti bäri dianinkä, akwa nitre ye dokwäbiti ñukwä jutra namani arato ye Biblia ñaka niere. Nitre ye ja ngökabare ñöte ye ngwane Ngöbökwe dianinkä (Hech. 2:38). Akwa nitre kristiano tä ja ngökö ñöte ye ngwane niara ñaka tä denkä jökrä. Nitre kristiano kä Samaria yekänti käkwe ja ngökabare ñöte ye bitikäre kä nikani ruäre ta ye ngwane dianinkä kwe (Hech. 8:14-17). Aune Cornelio bätä mräkätre kwe jämi ja ngökö ñöte ye känenkri dianinkä kwe (Hech. 10:44-48). w16.01 3:3, 5

Nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei ja ñaka ruin bäri ütiäte ni madabätä. Niaratre dianinkä nänkäre kä kwinbiti yebätä üai deme tä bäri bätätre ni kristiano mada ngwä ye ñaka nütüre. Niaratre ie kukwe Bibliabätä nüke gare bäri kwin nitre mada ngwä ye ñaka nütüre arato. Aune ni dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei ni iti ye dianinkä arato nütüta kwe ye ñaka niere ni yei aune rabadre ban kwete aune vino ñain ye ñaka niere ie. Ñakare aune, niaratre töi bobre yebätä Jehová aibe raba ni ruäre nübaire niken kä kwinbiti ye nüke gare ietre. Nitre dianinkä nübaibare nänkäre kä kwinbiti ye ütiäte krubäte gare ietre, akwa ni kristiano mada käkwe niaratre mikadre tuin ütiäte jai ye ñaka ribere (Efes. 1:18, 19; Filip. 2:2, 3). Jehovakwe niaratre dianinkä ye ngwane, ñaka mikani gare kwe nitre jökrä ie ye gare ietre. Ye medenbätä ni iti dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye ñaka tä nemen era ni mada kräke ye ngwane, niara töi ñaka tä nemen ñan krütare. Biblia tä niere nie ni iti kisete Jehovakwe sribi ütiäte krubäte mikani niedre kwe ye ngwane nikwe ñaka mikadre era bengwairebe jai ye gare ie (Apoc. 2:2). w16.01 4:6, 7

Bobu Jehovakwe jondron ñan tuabare nuainbare Abrahán aune Sara kriemikakäre (Gén. 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18). Kukwe namani bare Abrahanbätä ye käkwe tödeka kwe mikani bäri dite. ¿Aune ni? ¿Ni raba ja kete kwin Jehovabe? Jän. Yekäre nikwe kukwe mikadre gare Jehovabätä jai, Abrahán ye erere. Ne madakäre nikwe kukwe mikadre gare jai aune kukwe rabadre gare krubäte nie. ¿Nikwe nuaindre ño? Biblia ñaka nämene Abrahán yekwe, akwa ni abokän kwe Biblia tärä. Aisete ni raba kukwe keta kabre mike gare jai aune kukwe raba nemen gare krubäte nie Abrahán ye ngwä (Dan. 12:4). Bibliabätä kukwe keta kabre mikata gare “Ngöbö [...] Kri Kä Käinbti” yebätä. Kukwe rabai gare nie ye käkwe ni töi mikai Jehová tarere aune mike ütiäte krubäte jai (Gén. 14:22). Ye käkwe ni töi mikai niara mike täte. Ye ngwane, niarakwe ni kriemikai aune kukwe kwin mikai nemen bare kwe ni kräke, bätä kukwe rabai gare krubäte nie tödeka nikwe mikakäre dite. Nikwe sribidi ja brukwä tätebiti Jehová kräke ye käkwe kä mikai juto nibätä aune ni töi mikai jäme kwe (Sal. 34:8; Prov. 10:22). Kukwe Ngöbökwe ye rabai gare bäri nie aune kukwe rabai gare krubäte nie ye käkwe ni mikai ja kete bäri kwin ben. w16.02 1:7, 8

Texto ye tä driere nie Kukwe Tikani Hebreore ye nämene gare kwin María ie. ¿Ñobätä nita ye niere? Ñobätä ñan aune Ana, Samuel meye kukwe niebare orasionte ye erere bäsi María niebare (1 Sam. 2:1-10). Ana kukwe niebare ye María kädekaninte bä 20 Kukwe Ngöbökwe yebätä raba ruin nie. Erametre Ja Ketamuko kwin kwe, Jehová yebätä dre nämene nemen gare ie ye jökrä tö nämene kädriei krubäte ni madabe. Ruäre ngwane nikwe sribidre Jehová kräke abokän rabadre tuin ñaka nuäre nuaindre nie ye ngwane, ja raba nemen ruin nie María erere. ¿Nikwe dre nuaindre? Nikwe tödekadre niara erere. ¿Nikwe nuaindre ño? Sribi biandre nuaindre nie ye nikwe kadre ngäbiti töi bobrebiti aune Jehovakwe ni dimikai yei nikwe tö ngwandre. Nikwe Jehová kukwe nuadre kwin aune kukwe meden tä nemen gare niarabätä nie bätä dre nuaindi kwe ja känenkäre tä nemen gare nie yebätä nikwe töbikadre. Ne madakäre, kukwe meden tä nemen gare nie yebätä nikwe blitadre ni madabe kä jutobiti (Sal. 77:11, 12; Luc. 8:18; Rom. 10:15). w16.02 2:17, 18

Kä kwatire kwatire te monsotre bati kwati krubäte tä ja ngökö ñöte ye käita nemen juto ni Ngöbö mikaka täte yebätä (Ecl. 12:1). Akwa, monsotre bati tö ja ngökai bökän ñöte aune ye dre gärätä ye nüke gare ietre o ñakare, ye nitre rüne kristiano aune nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte rabadre mike gare kwin jai. Nita ja denkä mento Jehová kräke aune nita ja ngökö ñöte, ye ngwane nita nemen nüne sribikäre Ngöbö kräke drieta Bibliakwe. Ye tä mike gare Jehovakwe kukwe kwin mikai nemen bare ni kräke, akwa Satana kukwe keta kabre mikai ni rüere arato (Prov. 10:22; 1 Ped. 5:8). Ye medenbätä, ja mikadre ja tötikaka Jesube ye dre gärätä ye mikakäre gare monsotre ie nitre rüne Testiko rabadre kä denkä jai. Akwa monso bati rün ñaka Testiko ye ngwane, ¿dre nuaindre? Ye erere ngwane, ja diankata mento Ngöbö kräke aune ja ngökata ñöte ye dre gärätä ye nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte rabadre mike gare monso bati ie töi kwinbiti (Luc. 14:27-30). Nire tö ju sribedi ye tä ja mike juto käne. Ye erere arato, monso bati tö ja ngökai ñöte angwane, rabadre ja mike juto kwin käne. Ye köböire rabai ja ngwen metre Jehovai “nebebe [...] mrä” (Mat. 24:13). w16.03 1:1, 2

Jehovakwe kukwe biani Moisés ie ne kwe nitre israelita nünandre ño aune rabadre niara mike täte ño ye rabadre gare ietre. Jesús jatani Kä tibienbätä ye bitikäre, Jehovakwe kukwe mada mada mrä biani aune kukwe mada mrä ükaninte. Yete ja känenkäre nitre niara mikaka täte ye ñaka jatai juta keteitibe kiri ñakare aune juta keta kabre yete aune nüne bä jene jene. Ye ngwane juta kwe ye rabadre Israel ja üaire ye ngätäite. “Nikwe nünandre ño ükaninte Kristokwe” ye konkrekasion kristiano ükaninte mrä nämene mike täte. Ngöbökwe kukwe biani Moisés ie ye ñaka namani ja erebe kukwe biani mrä yebe. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune kukwe ja jie ngwankäre ye ñaka nämene tikani jäbätä, ñakare aune ye nämene ni kristiano itire itire ye brukwäte. Ngöbökwe kukwe biani ye rabadre nitre jökrä Ngöbö mikaka täte ye jie ngwen aune dimike (Gál. 6:2). “Nikwe nünandre ño ükaninte Kristokwe” ye nitre israelita ja üaire ye dimikani krubäte. Kukwe mrä ükate jämi ye känenkri, Jesús kukwe ketebu ütiäte krubäte biani nuaindre. ¿Ye abokän kukwe meden meden? Kena ye abokän nita kukwe driere. Aune ketebukäre ye abokän ni kristiano tä ja töi mike ño ja kräke kwärikwäri. Nita tö ngwen nüna kä kwinbiti ie o nüna Kä tibienbätä ie, akwa ni jökrä rabadre kukwe mrä biani ja jie ngwankäre ni kristiano ie ye mike täte. w16.03 4:10, 11

Ni umbre ji ngwanka konkrekasionte ja mräkä iti kitadre ye känenkri niarakwe ja ketadre ben. Ye köböire ja rabai ruin kwin ja mräkä yei. Kä medenkänti aune nitre nüne ño kä yekänti ye ererebätä mäkwe kukwe nuaindi ja ketakäre ja mräkä yebe. Sribita krubäte mä kisete, akwa mäkwe kä dianka jai ja ketakäre ja mräkä yebe. Kukwe ye nuaindre ye ütiäte krubäte, ñobätä ñan aune yebiti mäkwe bämikai ie niara ye ütiäte mä kräke. Aune erametre mäkwe kä diainkä jai ja mräkä ye kräke aune mäkwe taredi yebätä debe biain kwe mäi. Ni umbre ji ngwanka kwin ye ñaka tä ja mräkätre mada ye kite jerekäbe, ñakare aune tä ja mräkätre tarere arato (kukwe ye erere bäsi kwain mäi Juan 5:20 yekänti). ¿Ñobätä kukwe ye ütiäte? Ñobätä ñan aune ja mräkätre ye ütiäte mä kräke rabai ruin ietre angwane, niaratre täi bäri juto ja kitakäre (Prov. 17:17; Juan 15:15). w15 15/4 1:19, 20

Ñobätä Ngöbökwe rei Azarías (rei Uzías) mikani ja ngie nuin ye Biblia tä mike gare kwin nie. Akwa kukwe keta kabre namani bare nieta Bibliabätä ye mika ñaka gare jökrä. (2 Rey. 15:7, 32; 2 Crón. 26:3-5, 16-21) Ye erere ngwane, ¿Jehovakwe ñaka kukwe nuainbare metre ni rabai nütüre? ¿O Ngöböta käre kukwe nuainne metre yei nikwe tö ngwain? (Deut. 32:4.) Kukwe keta kabre mikata gare Bibliabätä ye köböire Jehová raba nemen gare kwin nie aune ni raba tö ngwen ie. Niara gare nie aune tare nikwe ye ngwane, ñobätä tä kukwe jökrä nuainne ye ni ñaka törbai mikai gare täte jai. ¿Dre raba ni dimike ne kwe Ngöböta kukwe metre nuainne yei nikwe tö ngwandre käre? Nikwe ja tötikadre Bibliabätä. Ye köböire nikwe ja ketai metre Jehovabe (Sal. 77:12, 13). w15 15/4 3:8, 10

Angeletre ye dite krubäte. Niaratre ye bäri töbätä aune bäri dite ni kräke. Angeletre ja ngwanka metre ye tä jondron kwin nuainne die yebiti. Ñodre, kirabe ángel itibe käkwe nitre rükä 185,000 kämikani köböitibe deu. Ni kä nebätä kräke kukwe ye ñan nuäre nuaindre aune nitre rükä kräke ñaka rabadre nuäre arato (2 Rey. 19:35). Köbö mada ngwane, ángel iti käkwe nitre apóstol Jesukwe dianinkä kä ni ngite kitakäre yekänti. Jukwe tikani kwe, nitre apóstol ye dianinkä kwe aune jukwe ye dikaninta kwe, akwa guardiatre ye käkwe ñaka gani jire (Hech. 5:18-23). Nibira gare nie ye erere, angeletre ye tä die yebiti jondron kwin nuainne. Akwa Satana abokän tä die yebiti jondron käme nuainne. Niara ye dite krubäte. Ye medenbätä, Biblia tä niere niara tä ni kä nebätä “dänkiene” aune tä “ngöböre” ni kä nebätä yebiti (Juan 12:31). w15 15/5 1:5, 6

Nitre kristiano kaibe aune nitre gure rabadre ja di ngwen ñaka ja mike gure kukwe bätäkä ngwarbe käme yebiti. Akwa ye ñaka nuäre. Ñodre, monsotre kwati kwelate tä nemen ja käikitekä nire nire ben tä nemen yebätä, ye monsotre kukwebätä tätre kukwe nuin. Arato niaratre tä kukwe juen o nitre nemen jabe ye üai juanta kwetre teléfono celular yebiti tätre nemen niere ye monsotre kukwebätä tä kukwe nuin. Ni üai butiere juanta ye abokän juta ruäre känti tuin käme monso kia butiere üai diankata ye kwrere. Biblia tä niere nire nire ñaka gure metre jabe tä nemen meribe o meri tä nemen ni brare ben ye kätä “ja mik[e] ngite ja ngrabare rüere” (1 Cor. 6:18). Nitre kwati krütanina o tä ja tare nike bren keta kabre kisete rababätä ni mada mada ben. Aune monsotre jökrä bäsi jämi ja mike gure metre ye känenkri tätre nemen ni mada madabe ye bitikäre jata nemen ruin ngite ietre. Tärä, película keta kabre aune kansion tä ni mike nütüre, kukwe ükaninte Ngöbökwe ye nikwe ñaka mikai täte angwane kukwe tare ñaka rabai bare nibätä. Akwa kukwe ye ñaka metre. Ni ñaka ja ngwen mokre angwane, ni raba nakain kö okwäte “kukwe kämekäme” yei abokän raba ni “ngök[ö]”. w15 15/5 2:14

Jehová aune Jesús töi kwin nitre jökrä kräke. ¿Dre nämene Jesús dimike ja töi mike kwin nitre mada kräke? Niarakwe kukwe nuaindre yebätä ja rabadre ruin ño mäi ye bämike ja töite. Ani bämike. Bati meri iti käkwe kukwe käme nuainbare krubäte ye janamane niara känti. Meri ye muabare krubäte yebätä okwä ñöi yebiti namani Jesús ngoto bätete. Meri ye ja töi kwitani gani Jesukwe aune niara ñaka ja töi mikadre kwin meri ye kräke angwane, rabadre bäri ulire nükani gare ie. Meri ye kukwe kwin nuainbare yebätä kwin niebare kwe ie aune ngite juani ta biti kwe. Jesukwe ngite juani ta meri yebiti ye ñaka namani kwin ni ji ngwanka kukwebätä ye kräke. Akwa yebiti ta Jesukwe ja töi mikani kwin ni ji ngwanka kukwebätä ye kräke arato (Luc. 7:36-48). Jehová erere ni tö ja töi mikai kwin ni mada kräke angwane, ¿nikwe dre nuaindre? Ni kukwei matai ño nitre madabätä yebätä nikwe töbikadre käne ni jämi blite ye känenkri. Ye käkwe ni dimikai ja töi mike kwin aune ñaka kukwe niere nitre mada mikakäre rubun ja kräke. Pablo niebare nitre kristiano “ñan tädre ja kwete ni mda mdabe, akwa [...] tädre ja gete jäme ni jökräbe” (2 Tim. 2:24). Ye erere ngwane nikwe kukwe kwin niedre ietre aune ni rabai ja ngwen Jehová erere (Prov. 15:28). w15 15/5 4:8, 9

Ja mräkätre kukwebätä rabadre ja tare nike ye ngwane dre ribeta kwetre jai ye biandre ietre aune töi mikadre jäme (Prov. 17:17). Kukwe tare tä nemen bare ye ngwane ni raba kukwe ye nuainne. Ñodre, murie ribi krubäte mata nükani ye ngwane, meri Testiko kän muko krütani jue ye nikani ngwarbe täte. Ja mräkätre käkwe niara dimikani ye ngwane niebare kwe niara nämene testiko Jehovakwe yebätä kä nämene jutobätä, aune ñaka jondron biani ie ye aibebätä ñakare aune dimikani kukwe ja üairebiti yebätä. Kukwe ye erere bäsi namani bare meri Testiko tä kaibe yebätä. Murie ribi käkwe ju juani ngwarbe kän yebätä nämene töbike krubäte. Akwa ja mräkätre nükani känti aune dimikani kwetre ju kwe ye üketeta. Ja namani ruin ño ie ye ñaka namani nuäre kräke niekäre niebare kwe. Aune niebare kwe arato: “Tä debe, Jehová”. Ja ngwaitre aune ja etebatre töita nibätä yebätä ni jökrä tä debe bien. Akwa metrere Jehová aune Jesukristo tä ni ngübare yebätä nita debe bien. w15 15/6 1:17

Ni brare aune meri rabadre ja mike tuin ño jai kwärikwäri ye Biblia tä niere nie arato. Ni nibu tä kukwe nuäre nuäre niere jai ja bämikata kwetre, nikrata kwetre jabätä o tätre ja mike näin ño yebiti, akwa ñaka kise mike jabätä kwärikwäri angwane ñaka tä kukwe blo nuainne nitre ruäre tä nütüre. Akwa nitre nibu tädre kukwe ye nuainne angwane, kukwe blo raba kite nirien niaratre töite aune mrä niaratre raba nemen jabe. Kukwe ye erere namanina bare nitre madabätä, aisete raba nemen bare nibätä arato. José kukwe kwin bämikani yebätä ni raba kukwe keta kabre mike gare jai. Jefe niarakwe ye muko tö namani niara nuaite ne kwe rabadre ben. Josekwe ñakare niebare meri yei akwa meri ye ja töi mikani jankunu niara nuinte. Mantre jetebe nämene niere ie rabadre ja mikete kaibe ben (Gén. 39:7, 8, 10). Akwa José ja töi mikani kwatibe ñaka kukwe nuäre nuäre niere ie töi mikakäre jabätä aune meri ye nämene kukwe nuäre nuäre niere ye ñaka ja töi mikani kwe kain ngäbiti. Ye köböire ñaka ja töi mikani kwe kukwe blo ye jiebiti. w15 15/6 3:10, 11

Erametre Jehová tö ni tuai töbike ja mräkätre yebätä aune tätre ja kete Ngöböbe yebätä. Nikwe kukwe keteiti nuaindre bämikakäre ye abokän ja mikadre ngite kwetre nibätä ye ngwane nikwe ngite juandre ta niaratrebiti. Bäsi käre ja mika ñaka ngite krubäte ni rüere. Nita ngite juen ta ja mräkätre yebiti angwane, nita bämike niaratre tare nikwe aune ni tö Jehová tuai ngite juen ta jabiti (Col. 3:13). Ni brare Testiko tä ja mike ngite ni rüere ye ngwane, ruäre ngwane ñaka tä nemen nuäre ni kräke ngite juankäre tabiti, ni ngite yebätä (Lev. 19:18). Ne madakäre, ni brare Testiko kukwe nuainbare nibätä ye nikwe niedre nitre madai angwane, nitre mada ye raba ja mike ni kiri aune ja mike ni brare Testiko ye rüere. Kukwe ye köböite ni ñaka raba ja mäke kwin konkrekasionte. Kukwe ye rabadre bare aune nikwe ñaka ükadrete angwane, nikwe bämikai Jesús ja nire biani ni kräke ye ni ñaka mike ütiäte jai (Mat. 18:35). Nikwe ñaka ngite juain ta ni madabiti angwane, Jehovakwe ñaka ngite juain ta nibiti arato (Mat. 6:14, 15). Ne madakäre, Jehovakwe ngite juandre ta nibiti ie ni tö ngwane, nikwe ñaka kukwe käme nuaindre jire chi (1 Juan 3:4, 6). w15 15/6 5:9-11

Jehová tä ni tuenmetre siba kä bä nuäre ja üaire ye mike bäri bä nuäre. ¿Ni raba nuainne ño? Nikwe kukwe driedre nitre madai aune tötikadre Bibliabätä kä jutobiti. Batire batire nita nitre dimike nemen testiko Jehovakwe ye ngwane, nita kä bä nuäre ja üaire ye mike nirien bäri (Is. 26:15; 54:2). Kukwe mada nuain raba nikwe kä bä nuäre ja üaire mikakäre bäri bä nuäre, ye abokän nikwe ja di ngwandre ja töi mike bäri kwin ni kristiano erere. Ye köböire nita kä bä nuäre ja üaire ye mike bäri kwin nitre mada ye kräke. Erametre, ¿dre tä nitre töi mike nüke juta ükaninte Ngöbökwe yete aune ja kite Jehová bätä Jesús yebätä? Kukwe gare nie ye ñan ai köböire, ñakare aune nita ja ngwen kwin ye köböire. Kä bä nuäre nikwe ja üaire ye Jehová aune Jesús tä tuin angwane käita nemen juto krubäte bätätre. Aune nita mike bäri bä nuäre ye käita juto nibätä arato. Akwa nikwe Kä tibien metre kwitai bä nuäre ye ngwane kä rabai bäri juto nibätä. w15 15/7 1:18-20

Satana tä jondron nuainne bäri kwin Ngöbö ye ngwä tä nütüre aune tö nitre tuai töbike ye erere arato. Nire mikai nikwe ja gobraine ye Jehová tä ni itire itire tuenmetre den jai. Ye medenbätä mäkwe ngwantari jai: “¿Tita Jehová mike täte ñobätä ñan aune niara gobranka bäri kwin? ¿Gare metre tie gobran Ngöbökwe ye aibe raba kukwe jökrä tä nemen bare kä tibienbätä ye ükete? ¿O Ngöbökwe ni gobraindre ye ni ñaka ribere jai tita nütüre?” Ñodre, nitre tä ja mike gobrankäre o nitre tä ja ükaninte kukwe ruäre nuainkäre ye meden tuin kwin mäi ngwandretari mäi angwane, ¿mäkwe dre niedre? Erametre nitre ye ruäre töita kukwe nuainbätä töi bökänbiti aune tö nitre dimikabätä. Akwa kukwe nemen bare kä tibienbätä ye gobran Jehovakwe aibe raba ükete aune kukwe blo nuainta ye denkä täte ye nikwe ngwandre törö jai. Ye medenbätä, nita ja mike Jehová ye aibe kiri. Nikwe ñaka nuaindre angwane, ni tädre ja ñäkäninbiti konkrekasionte. w15 15/7 3:7, 8

Jondron sribebare ye nita mike ñärärä angwane, Jehová tä ni tarere krubäte ye tä nemen gare nie (Rom. 1:20). Ñodre, niarakwe Kä tibien ye biani nie dre dre ribeta nikwe jai yebe ne kwe kä tädre juto nibätä. Ne madakäre, niarakwe jondron kwetadre bätäkä ngwarbe biani nie ne kwe ni törbadre kwetai (Ecl. 9:7). Jehovakwe ni sribebare ño yebiti tä bämike arato ni tare kwe. Niarakwe ni sribebare ne kwe nikwe sribidre bätä käi rabadre juto nibätä aune ja rabadre ruin kwin nie (Ecl. 2:24). Kä tibien biani kwe nie ne kwe ni kwati krubäte nünandre te, nikwe nura nökadre te, aune nikwe jondron nire aune jondron mada nire ye ngübadre (Gén. 1:26-28). Ne madakäre, ni sribebare kwe ne kwe niara töi keta kabre kwin ye erere nikwe ja ngwandre (Efes. 5:1). w15 15/8 1:4, 5

Kukwe rabai bare niebare Bibliabätä ye tä nemen bare metre aune kä krütai ye rükai ni ñaka ngübare ye ngwane. Organización de las Naciones Unidas aune gobrantre tätre ja mike kiri ye köböra nitre kukwe ngwarbe mikaka täte gainte (Apoc. 17:16). ¿Kukwe rabai bare ye käi tä mente krubäte? Ñakare. Ngöbökwe gobrantre töi mikai ja mike nitre kukwe ngwarbe mikaka täte rüere ye nikwe ngwandre törö jai. Niara raba kukwe ye nuainne jötrö aune ni ñaka ngübare ye ngwane (Apoc. 17:17). Nitre gobrainta Satanakwe mikai krüte ye köböra nüke. Ye medenbätä, Jesukwe kukwe niebare ükaninte texto matare kräke mäträkäre nibätä ne erere nikwe nuaindre (Apoc. 16:15). Nikwe ja ngwandre mokre jankunu aune nikwe ja töi mikadre kwatibe Jehová mike täte. Nire nire täi juto aune ja ngwen mokre jankunu ye niarakwe mikai kwäre yei nikwe tö ngwandre (Is. 64:4). w15 15/8 2:17

Erametre nikwe ja töi mikadre kwin nitre jökrä kräke. Akwa nikwe ñaka ja ketadre nitre ñaka Ngöbö kukwei mike täte yebe. Ñodre, ni Testiko iti käkwe ni ñaka ja ngökabare ñöte känändre ja kukwe mukore ye ñaka kwin. Nikwe ja ketadre Ngöböbe ye bäri ütiäte aune nikwe ñaka ja ketadre ni ñaka Jehová tarere yebe. Nitre tä nüne kukwe nieta Ngöbökwe ye ererebätä ye aibe ben nikwe ja ketadre. Ñodre, nitre israelita ye jämi nemen Kä Käbämikani ietre yete angwane, Jehovakwe niaratre mikani mokre ne kwe niaratre ñaka ja ketadre nitre nünanka juta yete ben (Éx. 23:24, 25). Akwa nitre israelita ye bäsi jökrä käkwe ñaka niara kukwei mikani täte aune ye köböite ja mikani ngite krubäte kwetre (Sal. 106:35-39). ¿Dre namani bare mrä? Jehovakwe juta Israel ye tuanimetre aune konkrekasion kristiano ye dianinkä kwe juta kwe ye kwrere (Mat. 23:38; Hechos 2:1-4). w15 15/8 4:7, 8

Jehovakwe ni sribebare ne kwe akwle nikwe kukwe diandre nuaindre jai. Ni dimikakäre jondron kwin den nuaindre jai, niarakwe ni töi mikani. ¿Ni töi ye dre gärätä? Ye abokän jondron tä ni teri aune dre kwin bätä dre käme tä mike gare nie. Ni töi ye tä tötikani kwin angwane, ni dimikai kwe jondron kwin nuainne aune kä mikete jondron käme yebätä. Jehovakwe ni töi mikani, yebiti bämikani kwe nie niarakwe ni tare aune tö ni tuai nüne kä jutobiti. Kukwe ükaninte Bibliabätä ye ñaka gare nitre ruäre ie akwa tätre jondron kwin nuainne aune tätre kä mikekä jondron käme yebätä (Rom. 2:14, 15). ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune töi kwetre ye tä niere ietre jondron ruäre ye kwin aune ruäre abokän ñaka kwin. Nitre töi ñaka akräke, nitre kä nebätä töi tärä käme akwa yebiti ta töi rabadre bäri käme. Jehovakwe ni kä tibienbätä ye jökrä töi mikani, aisete nikwe debe biandre ie. w15 15/9 2:1, 2

Kukwe yebiti apóstol Juan nämene ni nübaire töbike ni tare krubäte Jehovakwe aune tä bämike ño nie yebätä. Nikwe töbikai kukwe yebätä angwane, ni rabai ja kete bäri kwin Ngöböbe aune niara rabai bäri tare nikwe. Ni tare Jehovakwe akwa nitre ruäre kräke ñaka nemen era. Niaratre ñaka ütiäte Ngöbö kräke tätre nütüre. Ngöbö ye tä kukwe ribi ükete aune nire nire ñaka tä mike täte ye mikata ja ngie nuin kwe tätre nütüre. Nitre kukwe ruäre yebätä tä driere nitre ie Ngöbö ye töi käme krubäte. Ye medenbätä, nitre kwati tä nütüre ni ñaka raba tarere jire. Akwa, nitre mada abokän tä nütüre kukwe ño ño nuainta yebiti ta Ngöböta ni jökrä tarere. Akwa ni abokän käkwe ja tötikabarera Bibliabätä aune kukwe metre niena gare nie Jehovabätä. Biblia tä niere nie niara ye ni tarekä aune ni tare kwe yebätä Monsoi juani kwe ja nire bien murie ketadre ni kräke (Juan 3:16; 1 Juan 4:8). w15 15/9 4:1, 2

Jehová tä mäträre nibätä ye nikwe käre kadre ngäbiti. Ye aibe köböire kukwe kwin nuain rabai gare nie aune ni töi rabai jäme. Mäträdre nibätä ye ñaka rabadre kwin ni kräke akwa ni ñaka rabadre rubun jire. Nikwe Jehová kukwe nuai aune nikwe ja töi kwitai angwane, niara tare nikwe ye nikwe bämikai ie. Nitre kä nebätä ye jökrä bäsi ie ja ruin bäri ütiäte ni madabätä aune töita ja aibebätä. Nitre kwati ñaka töta nemen mäträmana jabätä o dre nuaindre kwetre ye ñaka töta nemen ni mada tuai niere jai. Aune niaratre ruärebätä mäträta ye tätre kain ngäbiti, akwa ñaka tätre nuainne töi kwinbiti. Akwa Biblia tä niere nikwe ñaka ja töi mikadre ye erere. Jehová tö ni tuai dre nuainne ye nikwe mikadre gare jai aune nikwe niara kukwei mikadre täte (Rom. 12:2). Niara tä juta ükaninte kwe yebiti mäträre nibätä nita ribere jai ye ngwane. Ñodre, ni brare o meri ñaka ja mäkäninte ye rabadre ja töi mike ño ja kräke kwärikwäri, nikwe ja ketamuko kwin ye känändre ño aune nikwe dre nuaindre jondron kwin diankäre jai ja näkwitara ye tä niere nie. Jehová tä mäträre nibätä ye nita kain ngäbiti aune niarakwe ni kadre ngäbiti yekäre nita ja töi kwite ye ngwane, nita debe bien ie kukwe yebätä aune niara tare nikwe ye nita bämike ie (Juan 14:31; Rom. 6:17). w15 15/9 5:13, 15

Tödeka nikwe tädre dite ie ni tö angwane, nikwe üai deme ribedre Ngöböi. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune tödeka ye kite “Ngöbö Üai” yekri (Gál. 5:22). Nikwe üai deme ribedre bäri Jehovai niebare Jesukwe aune nire tä üai deme ribere Ngöböi yei niara tä bien niebare kwe (Luc. 11:13). Tödeka nikwe niena dite angwane, ¿nikwe dre nuaindre? Nikwe ja di ngwandre ne kwe tödeka nikwe tädre dite jankunu. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune tödeka ye abokän ñukwä jutra ye kwrere. Kenanbe, ñukwä jutra ye ngire krubäte. Akwa nikwe ñaka ngi mikai jankunu te angwane, ñukwä jutra ye rötaite. Ye erere tä nemen bare tödeka yebätä. Ni ñaka tö tödeka ye tuai nete jakän angwane, nikwe ñäkädre Bibliabätä aune ja tötikadre mantre jetebebätä. Ye köböire nikwe Jehová aune Biblia ye taredi bäri bätä käre ni rabai tödeke bäri. w15 15/10 2:6, 7

Nikwe ñaka ñäkädre käbube täräbätä, ñakare aune nikwe kukwe ye kädekadrete. Ye köböire nita ñäke kukwebätä ye tä nemen törö bäri kwin nie ye nitre ja tötikaka krikri ie nükanina gare. Aune ye gare Jehovai, ñobätä ñan aune niarakwe ni sribebare. Ye medenbätä niebare kwe Josué ie niara rabadre ñäke ‘tiebe tiebe’ kukwe biani yebätä, ye abokän, ja kukwei mikadrekä kwe bätärekä tärä okwä jiebiti meden gärätä (Jos. 1:8). Nikwe ñäkäi ye erere Bibliabätä, ye ni dimikai ja töi mike kwatibe kukwebätä nita ñäke yebätä aune drebätä nita ñäke ye rabai törö bäri kwin nie. Akwa, ruäre ngwane ñaka tä nemen nuäre ni kräke nita ja tötike ye ngwane, ja töi mikakäre kwatibe aune töbikatarikäre kukwe yebätä. Nita nemen nainte o kä ngö tä nemen krubäte ni bäre ye ngwane ñaka tä nemen nuäre ni kräke. Ye medenbätä kä kaibe yekänti ni tädre aune ni töi tädre jäme ye ngwane ni raba töbiketari. Ñodre, deu David nämene töbiketari (Sal. 63:6). Aune Jesús abokän nämene kä kaibe känene jai töbikatarikäre aune orakäre (Luc. 6:12). w15 15/10 4:4, 6, 7

Bati nitre Galilea nämene Jesús känene (Juan 6:22-24). Akwa nitre ye nämene yete ñaka niara kukwe nuakäre ñakare aune mrö käräkäre ie ye nämene gare ie. Aisete nitre ye töi ükaninte bätärekä kwe aune niaratre dre nuaindre ja töi kwitakäre ye mikani gare kwe ietre (Juan 6:25-27). Erametre, mä töi ñaka metre yebätä monsotre tä töbike drebätä ñaka raba nemen gare mäi. Akwa ñobätä niaratre tä kukwe ruäre nuainne ye mä raba ja di ngwen mike nüke gare jai. Ñodre, monsotre ye tä niken kukwe driere mäbe. Akwa mäkwe ngwantari jai: “¿Ñobätä tätre niken kukwe driere? ¿Erametre kukwe driedre ye käi juto bätätre? ¿O nane ngwane nita nemen nünenkä mrökäre aune tomana ñakäre yebätä tä niken nibe?”. Monsotre ye töi ñaka kukwe driebätä kä jutobiti rabadre gare mäi angwane, mäkwe nuain bäri kwin ne kwe kukwe drie ye rabadre tuin kwin ietre. Mäkwe sribi nuäre mika kisete ne kwe ja rabadre ruin kwin ietre kukwe driekänti. w15 15/11 1:10, 11

¿Nitre tä Jehová kukwei mike täte aune niara tä ni tarere yebätä nitre tä debe bien ie ye kräke dre kwin mikai nemen bare kwe? Kukwe kwin mikai nemen bare kwe kä ja känenkäre yete nitre ye kräke. Biblia tä käbämike “nitre kukwe metre nuainkä yekwe kä tibien rabai” aune rabai nüne kärekäre te (Sal. 37:29). Nitre ja ngwanka metre ye nünain kä jutobiti aune kä jäme krubäte yete (Sal. 37:11). ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune Ngöbö ni tarekä ye käre tä kukwe kwin mike nemen bare ni niara mikaka täte tä ja ngwen metre ie ye kräke. Biblia tä niere niarakwe “niaratre okwä ñöi sökadite jökrä ietre amne ni ñan krütadre jire iti mda amne ñan ja müaidre jire chi mda amne ñan ja müaidre ja tare nikabtä”. Nitre töi käme ye ñaka rabaira jire. Salmo 37:37, 38 tä niere Jehová kräke “ni ñaka ja mike ngite” ye jökrä käkwe nünain jäme kä ja känenkäre yete. Ngöbökwe nitre töi käme aune ñaka Ngöbö kukwei mike täte ye jökrä gaite mikata gare kwe arato. Ni ñaka ja mike ngite ye kwrere Jehová ni mikadre tuin jai, yekäre ni rabadre niara aune Ngobo ye mike gare jai bätä dre dre nieta Jehovakwe ye jökrä nikwe mikadre täte (Juan 17:3). Gwäune nitre kä nebätä gaite, “akwa Ngöbö tö dreye, erere nire nire tä mike täte, ni ye abko käkwe nünandi kärekäre” ye tädre gare metre nie (1 Juan 2:17). Kä krüte nibira ja ken krubäte, yebätä kukwe nieta mäträkäre nibätä ne nikwe mikadre täte: “Mäkwe Jehová ngüba ngäbiti aune kukwe kwe mika täte” (Sal. 37:34). w15 15/11 3:11, 12

Rei nikwe tä ni dimike ye köböire, ni Ngöbö mikaka täte tä kukwe jene jene ükete jai kukwe driekäre nitre jökrä ie. Kä jökräbiti tibien nitre Testiko nämene braibe akwa kukwe jene jene ükaninte kukwe driekäre yekwe nun dimikani. Kukwe ükaninte kukwe driekäre keteiti mekerabe ye abokän kukwe mika nämene gare periódico yebätä. Bämän kratire kratire, ja mräkä Russell nämene kukwe grababare ye juen oficina kukwe mikakäre gare yekänti. Nitre sribikä oficina yete ye nämene kukwe ye juen periódico Canadá, Estados Unidos aune Europa yei. Kä 1913 yete, periódico 2,000 yebätä ja mräkä Russell kukwe kädriebare ye döräi nämene aune nitre millón 15 bäsi nämene ñäkebätä. Radio yebiti kukwe driebare ye köböire kukwe kwin namani bare arato. Sö 16 abril kä 1922 yete, ja mräkä Rutherford kukwe kädriebare kena radio yete. Nitre 50,000 käkwe niara kukwe kädriebare ye kukwe nuani. Kä rikaba braibe ta yete, nunkwe emisora ükateba jeñe ja kräke kukwe mikakäre gare radio yete. Kukwe kädrieba kena ye mikaba gare sö 24 febrero kä 1924 yete. w15 15/11 5:10, 11

¿Jehová tä dre nuainne ne kwe ni sribebare kwe yekwe niara töita dre nuainbätä ye mikadre nemen bare? Ñodre, Ngöbökwe Noé mikani arka sribere aune Bezalel abokän mikani kwe ni ie jondron sribe gare ye erere. Gedeón abokän mikani kwe ni rükä kri ye erere aune Pablo mikani kwe ni misionero ñaka kä jürä ngwen jabätä ye erere. Ngöbö kä ye dre gärätä ye ütiäte krubäte ni niara mikaka täte ye kräke. Ye medenbätä, ja mräkätre Biblia Traducción del Nuevo Mundo sribebare yekwe Ngöbö kä ye mikani medente tikadre ye erere känti. Biblia keta kabrebätä Ngöbö kä ye diankata bäri. Ngöbö kä ye diankata täte “Däkien” o nitre tä ngöbö meden mike täte ye erere kä tikata kwetre. Yebätä Nitre Braibe Konkrekasion Jökrä Ngübabitikä ye tö Biblia tä Ngöbö kä ye mike ütiäte jai ye tuai nitre jökrä blite kukwe jene jenebiti yekwe (Mal. 3:16). Nüke kä nengwane, Biblia Traducción del Nuevo Mundo tä Ngöbö kä ye mike ütiäte jai kukwe 130 jene jene biti bäri. w15 15/12 2:7-9

Jehová raba die kwe yebiti nitre ruäre mike bren. Ñodre, niarakwe rei Egipto aune Moisés ngwai mikani ja ngie nuin bren yebiti (Gén. 12:17; Núm. 12:9, 10; 2 Sam. 24:15). Aune nitre israelita ñaka Ngöbö kukwei mikani täte ye ngwane, niarakwe mikani ja ngie nuin kukwe tare aune bren keta kabrebiti (Deut. 28:58-61). Akwa Jehová raba die kwe yebiti nitre niara mikaka täte ye kriemike aune ñaka mike bren (Éx. 23:25; Deut. 7:15). Ruäre ngwane nitre ye ruäre mikaninta räre kwe. Ñodre, Job nämene bren krubäte yebätä tö namani ja tuai krüte ye ngwane mikaninta räre kwe (Job 2:7; 3:11-13; 42:10, 16). Jehová ye erere, Jesús raba nitre bren miketa räre. Niara nämene Kä tibienbätä ye ngwane, nitre nämene bren lepra kisete, nitre nämene nikrenkä ngrabare, nitre ie kä ñaka tuin, nitre ñaka ruin ngrabare aune bren mada mada nämene nitrebätä ye mikaninta räre kwe (Mat. 4:23, 24; Juan 9:1-7). Jondron ñan tuabare nuainbare Jesukwe ye tä ni mike töbike dre dre nuaindi kwe Kä Bä Nuäre te yebätä. w15 15/12 4:3, 4