¿Ni kristiano gure dre nuaindre nünankäre kwin jabe?

1. Kena nitre tä ja mike gure yebätä kätä nemen juto krubäte ye nierare, ¿akwa nitre tä ja mäkete yekwe ja tuai kukwe medenbe? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä).

NI BRARE aune meri tä ja tarere bäri ye ngwane tä ja töi mike ja mäkete. Köbö ja mäkätekäre tä nüke ietre aune ni brare yei meri bä nuäre krubäte ye tä tuin kena ye ngwane, niaratre nibu yebätä kätä nemen juto krubäte. Ye ngwane käre niaratre ja ngwain metre jai kwärikwäri tätre käbämike jai. Tätre ja mäkete ye bitikäre, niaratre rabadre ja töi kwite kukwe ruärebätä ne kwe rabadre nüne jankunu jabe. Jehovakwe ja mika gure ye ükaninte, aune nitre jökrä tä ja mäkäninte yebätä kä tädre juto yei niara tö bätä niaratre nünandre kwin jabe. Ye medenbätä tä kukwe kwin niere mäträkäre niaratrebätä Biblia yebiti (Proverbios 18:22). Akwa yebiti ta ni jökrä ngite. Ye medenbätä Biblia tä niere nire käkwe ja mäkädrete ye “kisete kukweta kite kri mda” (1 Corintios 7:28). ¿Nitre kristiano ja mäkäninte rabadre dre nuainne ne kwe kukwe kri ñaka rabadre kisete? ¿Aune niaratre rabadre dre nuainne ne kwe rabadre nüne kwin jabe?

2. ¿Nitre gure tä ja tarere ye rabadre bämike kukwe meden medenbiti jai?

² Biblia tä driere ja tare ye ütiäte krubäte. Akwa nitre ja mäkäninte ye rabadre ja tare ye bämike kukwe keta kabrebiti jai. Ñodre, niaratre rabadre ja tarere ni ja ketamuko ye kwrere aune rabadre kukwe mane mane niere jai. Aune monsotre kia tärä kwetre ye ngwane, bäri ütiäte rabadre ja tarere ni ja mräkäre tä ja tarere kwärikwäri ye kwrere. Akwa nitre gure rabadre nüne kwin jabe yekäre rabadre ja tarere kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre ni kristiano ie ye ererebätä ye bäri ütiäte. Ja taredre ño ye erere apóstol Pablo mikani gare krörö: “Mun itire itire käta ja tarere au, ye kwrere jire munkwe meri munkwe tare amne, mun merire merire abko käkwe ni brare munkwe mika ütiäte jae” (Efesios 5:33).

SRIBI TÄ NI BRARE AUNE MERI GURE KISETE

3. ¿Nitre kristiano ja mäkäninte rabadre ja tarere ño?

³ Pablo tikabare: “Kristo käkwe nitre tödekaka bti tarebare, käkwe ja biani müre ketadre kräke, ye kwrere jire mun brare gure gure käkwe meri munkwe tare” (Efesios 5:25). Kä nengwane nitre kristiano täbe jankunu ja tarere kwärikwäri Jesukwe nitre ja tötikaka kwe tarebare ye kwrere (ñäkädre Juan 13:34, 35; 15:12, 13 yebätä).a ¿Nitre kristiano ja mäkäninte rabadre ja tarere ño? Niaratre rabadre ja tarere krubäte yebätä tädre juto biare ja bien murie ketadre ja kräke kwärikwäri. Akwa kukwe kri tä nemen jabätä ietre ye ngwane, niaratre ruäre raba nütüre ñaka tätre ja tarere krubäte. ¿Dre raba niaratre dimike? Kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre ye erere niaratre rabadre ja tarere. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune ja tareta ye erere ye abokän “nita juto biare jändrän jökrä ni rüere kaen ngäbti [...] amne, nita tödeke janknu [...] ni mda mdabti. Erere arato, nita ni mda ngibiare bätärekä jändrän jökräbtä amne nita di krüte ñakare jändrän jökräbtä” aune “ye abko rabadi kärekäre” (1 Corintios 13:7, 8). Nitre ja mäkäninte yekwe ngwandre törö jai niaratre ja taredi aune ja ngwain metre kwetre jai kwärikwäri ye käbämikani kwetre jai. Ye käkwe niaratre töi mikai ja di kärere Jehovai aune kukwe kri rabadre niaratre kisete ye ngwane rabadre ükete gwairebe jabe.

4, 5. a) ¿Sribi meden tä ni brare gure kisete? b) ¿Meri gure rabadre muko kwe dimike ño ne kwe rabadre ji ngwen kwin mräkätre kwe käne? c) ¿Ni bare aune meri ja mäkäninte yekwe ja töi kwitani drebätä?

⁴ Sribi tä ni brare aune meri gure kisete ye Pablo mikani gare. Niarakwe niebare: “Meri gure gure abko käta ni Dänkien mike ütiäte ño jae käta kukwei mike täte, ye kwrere arato ni brare kwe ye abko mika ütiäte kwe jae, kukwe mikakäre täte, ñobtä ñan angwane [...] Kristo [...] tä ji dokwäte [konkrekasion, TNM] kräke, ye kwrere ni brare tä ji dokwäte meri kwe kräke” (Efesios 5:22, 23). Ni brare kristiano gure ye rabadre ja töi mike ja tarebätä Jesús erere, niara ye “tä ji dokwäte [konkrekasion, TNM]” kräke. Ni brare gure tä ji dokwäte akwa yebätä meri gure ñaka nütüre niara ñaka ütiäte. Jehová mikani gare meri tä sribi ütiäte krubäte nuainne. Niarakwe niebare: “Ni brare ne abko tä kaibe. Ye abko ñakare debe, aisete ti bike meri dätere niara kwrere niara die mikakäre” (Génesis 2:18, Jändrän Jökrä Namani Bare Ño Kena). Meri gure rabadre muko kwe dimike ne kwe rabadre ji ngwen kwin mräkätre kwe käne. Ni brare gure tä muko tarere Jesús erere angwane, jata nemen ruin kriemikani muko ie. Ne madakäre, meri gure ye kräke nemen bäri nuäre muko kwe kukwei mikakäre täte aune tä dimike niara tä kukwe den nuaindre jai ye ngwane.

⁵ Meri Testiko kädekata Cathy tä niere: “Ti jämi ja mike gure ye ngwane, ti nämene nüne kaibe aune ja ngübare akwle. Akwa ti ja mäkäteba ye ngwane, ti rabadre ti muko töita ño ye mike ütiäte jai ye rababa gare tie”. Niara tä niere käre ye ñaka nemen nuäre kräke, akwa tätre jondron nuainne Jehová tä niere ye erere ye tä niaratre mike ja kete bäri kwin jabe^[1] (kukwe ja tötikara nekänti nota tä mikani mrä ngösöri mikadre ñärärä). Muko kwe kädekata Fred ye tä niere: “Kukwe diandre nuaindre jai ye käre ñaka nemen nuäre ti kräke. Aune ja mikata gure ye ngwane bäri ñaka tä nemen nuäre, ñobätä ñan aune ni muko töita ño ye ni rabadre mike nüke gare jai. Akwa köbö kwatire kwatire ye tä nemen bäri nuäre ti kräke, ñobätä ñan aune tita ja di kärere Jehovai aune ti muko tä dre niere tie ye tita kukwe nuin kwin. Nunta sribire kwin jabe ruin tie”.

6. Kukwe kri rabadre jabätä nitre gure ie ye ngwane, ¿dre nuaindre kwetre ne kwe ja tare ye köböire “ja mäkäd[re] era metre jabe kwärikwäri” kwetre?

⁶ ¿Nitre gure tä dre dre ribere jai ne kwe tädre nüne kwin jabe? Biblia tä niere: “Ni mda mda tä kukwe nuene mun rüere ne ngwane, munkwe ñan ja ngie mika amne, kukwe tärä ja rüere kwärikwäri munkwe ne ngwane, munkwe kukwe ye dian jabti ta kwärikwäri”. Niaratre töi ngite yebätä, ni brare aune meri gure käkwe ja mikai ngite aune kukwe kri rabai kisete. Ye erere rabadre bare angwane, niaratre ja mikadre ngite yebätä rabadre ja kite, ngite juen ta jabiti kwärikwäri aune kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre ye ererebätä rabadre ja tarere ye rabadre bämike jai. Ja tare ye köböire “munkwe ja mäkädi era metre jabe kwärikwäri” (Colosenses 3:13, 14). Nitre gure tä ja ngübare bätärekä aune ja töi mike jäme ja kräke bätä “ñan [...] mätäta neme kärekäre ja dokwäre” yebiti raba ja tare ye bämike (1 Corintios 13:4, 5). Kukwe rabadre jabätä ietre ye ngwane rabadre ükete jötrö ngwarbe, kä jämi niken de ye känenkri (Efesios 4:26, 27). Ye nuainkäre ja töi mikadre bobre aune ñan kä jürä ngwandre jabätä kukwe ne niekäre: “Juen ta tibiti tikwe mä miri rubun yebätä”. Akwa ngite juan manandre ta jabiti ye tä nitre gure dimike kukweta nemen kisete ye ükete aune ye tä mike nüne bäri kwin mantre jetebe jabe.

ÜTIÄTE KRUBÄTE NITRE GURE JA TAREDRE KWÄRIKWÄRI

7, 8. a) ¿Nitre gure tä nemen jabe yebätä Biblia tä dre niere mäträkäre bätätre? b) ¿Ñobätä nitre ja mäkäninte ye rabadre ja tarere?

⁷ Biblia tä kukwe kwin krubäte niere mäträkäre nitre ja mäkäninte yebätä dimikakäre töbike kwin ni nemen jabe yebätä (ñäkädre 1 Corintios 7:3-5 yebätä). Niaratre itire itire ie ja ruin ño aune tätre dre dre ribere jai yebätä rabadre töbike ye ütiäte krubäte. Ni brare gure ñaka muko kwe tarere angwane, tätre nemen jabe ye käi ñaka raba nemen nuäre muko kwe yebätä. Biblia tä niere ni brare gure yei “nüna rüka[dre] gare kuin meri [...] [kwe] yebe” (1 Pedro 3:7). Ni brare gure yebe muko kwe rabadre nemen ye ñaka rabadre ribere krubäte ie aune ñaka rabadre mike ja dibiti nemen jabe. Ñakare aune niaratre töi tädre nierare rababätä nemen jabe. Metrere, ni brare töita bäri juto rababätä nemen jabe meri ye kräke. Akwa niaratre töi tädre kwin aune jäme ja kräke kwärikwäri ye ngwane rabadre nemen jabe.

⁸ Ni gure rabadre dre dre nuainne kaibe jabe kwärikwäri ja tarekäre ye Biblia ñaka tä mike gare metre ta. Akwa tä driere niaratre ja taredre ye rabadre bämike jai ye ütiäte krubäte (El Cantar de los Cantares 1:2; 2:6). Nibira gare nie ye erere, nitre kristiano gure rabadre ja tarere kwärikwäri.

9. Nikwe ja töi mikadre nemen ni mada ñaka ni muko yebe angwane, ¿ye ñobätä ñaka kwin?

⁹ Nitre ruäre gure tätre ni üai butiere tuin krubäte o tätre ja töi mike nemen ni madabe yebätä ñaka niena nüne kwin jabe o tätre ja tuenmetre. Kukwe ye abokän ñaka kwin aune ni rabadre ja di ngwen ja tuakäre kukwe yebe. Jehová aune ni mada tare krubäte nikwe angwane, nikwe ñaka kukwe mada o ni mada tuainmetre ja mika gure ye juen ngwarbe. Nikwe ñaka kukwe nuaindre jire bämikakäre nita kukwe mane mane niere ni mada ñaka ni muko yebe jai, ñobätä ñan aune ye erere nikwe nuaindi angwane ni muko ñaka tare nikwe ye nikwe bämikai. Nita töbike ño aune nita dre nuainne ye gare kwin Ngöböi ye nikwe ngwandre törö jai. Ye köböire Ngöbökwe ni kai ngäbiti aune nikwe ja ngwain metre ni muko ie (ñäkädre Mateo 5:27, 28; Hebreos 4:13 yebätä).

KUKWE KRI TÄ NEMEN JABÄTÄ IETRE YE NGWANE

10, 11. a) ¿Ñobätä nitre gure töta nemen ja tuainmetre? b) ¿Biblia tä dre niere nitre gure tä ja denkä mento yebätä? c) ¿Dre käkwe nitre ja mäkäninte ye dimikai ñaka ja töi mike jötrö ngwarbe ja tuenmetre?

¹⁰ Nitre gure ruäre ie kukwe kri tä nemen jabätä aune ñaka tä nemen nuäre ükadrete ietre jabe ye ngwane töta nemen ja diainkä mento o tätre ja tuenmetre. Juta ruäre yekänti, nitre kwati krubäte ja mikani gure ye tä ja tuenmetre. Erametre, kukwe ye ñaka nemen bare krubäte nitre testiko Jehovakwe ye ngätäite. Akwa nitre Testiko gure kwati ye tä ja tuin kukwe kri krubäte ben.

¹¹ Biblia tä niere: “Ni merire käkwe brare kwe tuametre ñakare jire, akwa nane ni merire käkwe brare kwe tuametre ne ngwane, raba kaibe jirekäbe. Akwa tö raba ja mikaita gure ne ngwane, ja mäkäta kwe brare kwebe. Ye kwrere arato, ni brare käkwe merire kwe tuametre ñakare jire” (1 Corintios 7:10, 11). Nitre gure ruäre raba nütüre kukwe kri krubäte tä nemen jabätä niaratre ie ye ngwane rabadre ja tuenmetre. Akwa Jesukwe mikani gare ni brare o meri gure tä ja denkä mento muko kwe yebätä ye ñaka kwin. Ngöbökwe dre niebare ja mika gure yebätä ye niebareta kwe aune ye bitikäre niebare kwe: “Ngöbökwe ni mikani ni itibe kwrere, ye ni ñan rabadre denkä jire chi jene jene mentokwäre” (Mateo 19:3-6; Génesis 2:24). Ye tä mike gare metre Jehová tö nitre ja mäkäninte ye tuai nüne käre jabe (1 Corintios 7:39). Nita dre dre nuainne yebätä Jehovakwe kukwe ükaite nibe ye ni jökrä käkwe ngwandre törö jai. Ye käkwe ni dimikai kukwe kri ye ükete jötrö ngwarbe, nane kukwe rabadre bäri kri ye känenkri.

12. ¿Ñobätä nitre gure töta nemen ja diainkä mento?

¹² ¿Ñobätä nitre ruäre gure ie kukwe kri tä nemen jabätä? Niaratre ruäre tä nemen ulire o rubun ñobätä ñan aune ja mikani gure kwetre ye ngwane nämenentre töbike ño ye erere ñaka tä nemen bare ietre. Käre kukweta nemen jabätä ietre ñobätä ñan aune niaratre ñaka ngübabare ja erebe o ñaka töbike ja erebe. Ruäre ngwane kukwe kri tä nemen jabätä ietre mräkätre kwe, ngwian o monsotre tä ngübadre ietre yebätä. Akwa nitre kristiano gure kwati yei kukwe kri tä nemen jabätä ye ngwane tätre ükete jabe ñobätä ñan aune tätre Ngöbö tuenmetre ja jie ngwen ye kwin krubäte.

13. ¿Kukwe medenbätä nitre gure raba ja denkä mento?

¹³ Akwa kukwe ütiätebätä nitre gure raba ja denkä mento. Nitre gure ruäre tä ja töi mike ja denkä mento kukwe kri tä nemen bare ye ngwane, ñodre niaratre ye iti ñaka töta nemen mräkätre ngübai, nuainta tare krubäte aune kukwe kri krubäte tä nemen ni kristiano yebätä kukwe ja üairebiti ye ngwane. Nitre ja mäkäninte ye kisete kukwe kri tä nemen jabätä ye ngwane, rabadre ja di kärere nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte yei. Kukwe gare krubäte ietre aune kukwe nieta Ngöbökwe mäträkäre yebiti niaratre raba nitre gure dimike. Nitre ja mäkäninte ye üai deme käräi Jehovai angwane, kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre ye erere rabadre nuainne aune rabadre ja ngwen ni kristiano töi kwin keta kabre ye erere (Gálatas 5:22, 23)^[2] (kukwe ja tötikara nekänti nota tä mikani mrä ngösöri mikadre ñärärä).

14. Ja etebatre aune ja ngwaitre tä ja mäkäninte ni ñaka Testiko yebe, ¿yei Biblia tä dre mike gare?

¹⁴ Biblia tä driere nitre ja mäkäninte ye iti ñaka Jehová mike täte akwa kukwe ütiätebätä ñaka rabadre ja denkä mento (ñäkädre 1 Corintios 7:12-14 yebätä). Ni ñaka Testiko ye “Ngöbökwe mikani jenena jakrä” ñobätä ñan aune tä ja mäkäninte ni Jehová mikaka täte yebe. Aune ngäbäkre kia ni brare aune meri gure yekwe ye “ñan tä tuen ngite Ngöböye”, aisete Ngöböta kriemike. Pablo niebare nitre kristiano ie: “Meri gure, ¿mäkwe ñaka mä muko mikai kwäre ye ñokänti gare mäi? O ni brare gure, ¿mäkwe ñaka mä muko mikai kwäre ye ñokänti gare mäi?” (1 Corintios 7:16, TNM). Nitre kristiano kwati käkwe muko kwe dimikanina ja mike testiko Jehovakwe ye ni tärä kukwe nuin.

15, 16. a) ¿Biblia tä dre niere mäträkäre meri gure abokän muko ñaka Jehová mike täte yebätä? b) “Ni ja kwäräire iti ñan tä tödeke Jesubti abko tö raba ja tuaimetre” ye ngwane, ¿ni kristiano rabadre dre nuainne?

¹⁵ Apóstol Pedro mäträbare meri kristiana gure yebätä “mun merire gure gure käkwe ni brare munkwe kukwei mikadre ütiäte, ñobtä ñan angwane nane ni brare ruäre abko ñan tä tödeke Jesubti, akwa mika ütiäte jae munkwe amne munkwe nünandre kuin, ne ngwane ñan munta blite Jesubtä ben abtä tödekadre bti kwe, akwa munta nüne kuin ye köböire jatadi tödeke bti, ñobtä ñan angwane Ngöbö käikitarekä kwärä munta nüne kuin deme ni brare munkwe okwäbti, ye köböire jatadi tödeke Jesubti”. Meri kristiana gure rabadre “ja töi amne ja moto mik[e] kuin [...], ye abko ütiäte kri Ngöbö ngwärekri” (1 Pedro 3:1-4). Meri kristiana yekwe kukwe nieta ye mikadre täte angwane, raba muko kwe dimike ja mike Testiko raba ruin nie akwa tädre blite käre kukwe mikata täte kwe yebätä ben ye ñan ai köböire rabai kukwebätä.

¹⁶ Akwa ¿ni brare ñaka Testiko ye ja töi mikadre ja denkä mento muko kwe yebätä angwane dre raba nemen bare? Biblia tä niere: “Ni ja kwäräire iti ñan tä tödeke Jesubti abko tö raba ja tuaimetre ni tödekaka Jesubti ben, ne ngwane ja tuametre kwetre. Munkwe nuendre kore angwane, ni mräkä brare amne ni ngwai Jesu käbti rabadreta kaibe jirekäbe, ñobtä ñan angwane Ngöbökwe ni käräbare nünakäre jäme jabe kwärikwäri” (1 Corintios 7:15). Nibira gare nie ye erere, ni ñaka testiko ye törbadre ja diainkä mento ye ngwane ni Testiko ye ñaka rabadre ja dibiti niere ie ñaka rikadre mento. Aune nitre gure tä ja denkä mento ye ngwane kä raba nemen jäme gwi raba ruin nie, akwa Biblia tä niere ye erere ni Testiko ye ñaka rabadre ja mäkete ni madabe. Akwa kä näin ruäre ta angwane, ni ñaka Testiko ye raba ja töi mike kukwe üketeta aune nementa nüne muko kwe yebe. Aune ja känenkäre, ni ye raba nemen testiko Jehovakwe raba ruin nie.

¿DRE BÄRI ÜTIÄTE NITRE GURE YE KRÄKE?

17. ¿Dre rabadre bäri ütiäte nitre kristiano ja mäkäninte ye kräke?

¹⁷ Nita nüne “kä krüte” te yebätä “kukwe tare krubäte [tä] nakainkä, ye ñaka [tä nemen] nuäre ükatekäre” (2 Timoteo 3:1-5, TNM). Ye medenbätä nikwe ja ketadre kwin Jehovabe ja kriemikakäre ye nita ribere jai. Pablo niebare: “Kä kitera neme braibe”. Ye bitikäre niebare kwe “ni gure gure käkwe nüna ni kaibekaibe kwrere”. Aune niebare kwe “nire nire tä jändrän kä nebtä bkäne, yebtä ñan töbikadre kri kwe” (1 Corintios 7:29-31). Erametre, ni kristiano ja mäkäninte ye ñaka muko ngübadre kwin ye ñan ai gäräbare Pablokwe. Akwa nita nüne kä krüte te, yebätä nita Jehová mike täte ye rabadre bäri ütiäte ni kräke (Mateo 6:33, TNM).

18. ¿Nitre kristiano gure ye raba nüne ño kä jutobiti jabe?

¹⁸ Kukwe tare krubäte näire nita nüne, yebätä nitre gure kwati krubäte tä ja tuenmetre. ¿Nitre ja mäkäninte ye raba nüne ño kä jutobiti jabe aune kärekäre? Niaratre tädre käre Jehová aune juta kwe ye ken, kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre ye rabadre mike a täte bätä üai deme ye niaratre rabadre kain ngäbiti ja jie ngwankäre. Niaratre käkwe ye erere nuaindi angwane “Ngöbökwe ni mikani ni itibe” kwrere ye tätre mike ütiäte jai (Marcos 10:9).