Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke ye köböire nita kwäre
“Ngite ye ñaka rabadre mun bökäne, ñobätä ñan aune [...] kukwe kwin ñaka nuain bä mun kräke akwa nuainta mun kräke” (ROMANOS 6:14, TNM).
1, 2. ¿Romanos 5:12 ye tä ni dimike ño?
ROMANOS 5:12 tä niere: “Ni itibe kädian nämane Adán abko käkwe ja mikani ngite Ngöbö rüere angwane, kukwe käme Ngöbö rüere nükani kä nebtä amne kukwe käme köböite ni jökrä nikani krüte, ñobtä ñan angwane ni jökrä käkwe ja mikani ngite Ngöbö rüere”. Bersikulo ne gare kwin nie ñobätä ñan aune Biblia tä dre niere ye nita driere nitre ie ye ngwane käre nita ñäkebätä.
2 Bersikulo ye kädekateta bä kabre tärä ¿Dre drieta erametre Bibliakwe? yebätä. Kapitulo 3, 5 aune 6 yebätä nita monsotre nikwe bätä nitre mada tötike ye ngwane, nita ñäke Romanos 5:12 yebätä. Yebiti nita niaratre dimike mike nüke gare jai ñobätä Kä tibien ñaka bä nuäre, ñobätä nita ni kökanintari ribere jai aune ñobätä nita krüte. Akwa bersikulo ye raba ni jökrä dimike arato nita ja kete Jehovabe ye mike tuin bäri ütiäte jai. Ne madakäre, raba ni dimike ja töi mike kwatibe niara mike täte aune kukwe käbämikata kwe nie ye jökrä ngübare jankunu.
3. ¿Ni jökrä rabadre dre ngwen törö jai?
3 Ni ngite aune köbö kwatire kwatire te nita ja mike ngite ye ni jökrä rabadre ngwen törö jai. Ni ngite ye gare Jehovai, akwa tä ni mike tuin bobre jai aune tö ngite juain ta nibiti (Salmo 103:13, 14). Ngöbökwe ngite juandre ta nibiti nikwe ribedre ie ye Jesukwe driebare nie (Lucas 11:2-4). Nikwe ja mikani ngite mekerabe ye Jehovakwe juanina ta nibiti angwane, ni ñaka rabadre töbike jankunubätä. ¿Ñobätä Jehová raba ngite juen ta nibiti? Ani mike gare jai.
¿ÑOBÄTÄ JEHOVÁ RABA NGITE JUEN TA NIBITI?
4, 5. a) ¿Ñobätä Jehová raba ngite juen ta nibiti ye dre tä ni dimike mike nüke gare jai? b) ¿“Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainta ni kräke” nieta ye dre gärätä?
4 Ñobätä Jehová raba ngite juen ta nibiti ye tärä tikabare nitre Romano ie, metrere kapitulo 6 ye tä ni dimike mike nüke gare jai. Romanos 3:23, 24 (TNM) yekänti, apóstol Pablo mikani gare ni jökrä ja mikani ngite, ye bitikäre niebare kwe: “Kristo Jesús ni ütiä biani ni kökatarikäre ye köböire ni kädekata ni kukwe kwin metre nuainkä, ye abokän kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainta ni kräke jondron bianta ngwarbe nie ye kwrere”. “Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainta ni kräke” Ngöbökwe yebätä Pablo blitabare ye ngwane, Ngöbökwe kukwe kwin krubäte nuainbare ni kräke akwa ütiä biandreta ie ye ñaka tä ribere nie ye meden gäräbare kwe, kukwe ye ni ñaka ganainne jai aune ñaka nuain bä ni kräke.
5 Ni ie kukwe gare krubäte tä mike gare, kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare ni kräke ye abokän Ngöbö aune Kristokwe kukwe nuainbare ni kä tibienbätä mikakäre kwäre ngite aune gata yebätä ye meden gärätä. Ye medenbätä, Biblia Traducción del Nuevo Mundo tä niere “kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainta ni kräke”. Ngöbökwe dre nuainbare ni kräke aune kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare kwe ni kräke ye köböire dre kwin tä nemen nikwe kä nengwane bätä tä ni mike tö ngwen drei ja känenkäre ye ani mike gare jai.
Jesukristo köböire kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Jehovakwe ni kä tibienbätä kräke
6. ¿Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke ye nuain raba nire nire kräke aune ye köböire dre kwin raba nemen nikwe?
6 Adán ja mikani ngite ye köböite, ni kä tibienbätä ye jökräbiti ngite aune gata nikani. Ye medenbätä, Biblia tä niere “ni itibe kädian nämane” Adán käkwe ñaka Ngöbö kukwei mikani täte ye köböite ni jökrä nikani krüte. Akwa kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Jehovakwe ni kräke aune “ni itibe Jesukristo köböire” ni jökrä kä tibienbätä kökanintari kwe (Romanos 5:12, 15, 17). Aisete kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke ye köböire kukwe kwin raba nemen ni jökrä kwe. Jesukristo Ngöbö kukwei mikani täte ye köböire, nitre kwati ñaka ngite niedi Ngöbökwe aune nünain kärekäre kwetre (Romanos 5:19, 21, TNM).
7. ¿Ni kökanintari yebiti Ngöbö töi kwin ni kräke bämikani kwe ye ñobätä jondron ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare kwe ni kräke?
7 Ni kökanintari ye jondron ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke aune yebiti niara töi kwin ni kräke bämikani kwe. Ani töbike kukwe nebätä: Jehovakwe ja töi mikani kwin krubäte ni kräke yebätä Jesukristo juani kwe ni mikakäre kwäre ngite aune gata yebätä. Akwa niarakwe Ngobo kwe biandre ni kökatarikäre o ñakare ye nämene gare ie. Ne madakäre, Jehová aune Jesús kukwe nuainbare ne kwe ngite juandre ta nibiti aune nikwe nünandre kärekäre ye ñaka nuain bä ni jökrä kräke akwa nuainbare kwe ni kräke. Nita nüne ño, yebiti ni raba bämike Ngöböi nita debe bien krubäte ie.
KUKWE KWIN ÑAKA NUAIN BÄ NI KRÄKE AKWA NUAINBARE NGÖBÖKWE NI KRÄKE YEBÄTÄ NIKWE DEBE BIANDRE IE
8. ¿Töbikata ño abokän erere nikwe ñaka töbikadre?
8 Ngöbö tö ngite juain ta nibiti ye gare nie aune nita ja mike ngite krubäte ye tö juain ta nibiti arato. Akwa nikwe ñaka töbikadre ne erere: Jehová ye töi kwin krubäte ni kräke yebätä ni raba kukwe blo nuainne, akwa kukwe tare ñaka rabai bare nibätä ñobätä ñan aune niarakwe ngite juain ta nibiti ye nikwe ñaka nütüdre jire chi. Nitre apóstol ye ruäre nämene nire, akwa nitre kristiano siklo kena yete ye ruäre käkwe töbikabare ye erere (ñäkädre Judas 4 yebätä).a Kä nengwane ni rabadre ja ngübarebiti kukwe yebätä arato aune nikwe ñaka ja tuanemetre nitre madai ja töi mikakäre töbike bätärekä bätärekä ye erere.
9, 10. ¿Ñobätä Pablo niebare niara aune nitre kristiano mada ye “ni[kani] krüte ngite köböite”?
9 Nitre kristiano dre dre nuaindre akwa yebiti ta Ngöbökwe ngite juandrebiti ta nütüdre kwetre ye ñaka kwin niebare Pablokwe ietre. Niaratre ñaka rabadre töbike ye erere niebare kwe ietre ñobätä ñan aune “ni[kanintre] krüte ngite köböite” (ñäkädre Romanos 6:1, 2 yebätä).b ¿Dre gäräbare kwe?
Nikwe ja tuainmetre töi kwitadre kukwe blo yei o nikwe ñaka ja töi kwita manain kukwe blo yei
10 Ni kökanintari yebiti Ngöbökwe ngite juani ta Pablo aune nitre kristiano siklo kena yebiti. Jehovakwe niaratre dianinkä üai deme yebiti ne kwe rabadre niara ngäbriänkä ye erere. Niaratre ja ngwandi metre Jehovai angwane, nünain kä kwinbiti kwetre aune gobrandi kwetre Kristobe. Akwa niaratre nämene nüne kä tibienbätä. ¿Se ñobätä Pablo niebare niaratre “ni[kani] krüte ngite köböite”? Ñobätä ñan aune niaratre ñaka namanina ja ngwen käne ye erere. Jesubätä kukwe namani bare yebätä Pablokwe blitabare kukwe ye mikakäre gare. Gata ñaka namanina Jesús “bökäne” ñobätä ñan aune niara ganinkröta ni üaire ñaka ngatain jire ye kwrere niebare kwe. Ye erere arato, nitre kristiano nikani krüte “ngite köböite”, akwa “Ngöbökwe [...] mikaninta nire Kristo Jesús köböire” (Romanos 6:9, 11, TNM). Niaratre ñaka namanina ja ngwen käne ye erere, ñobätä ñan aune ñaka namanina ja tuenmetre töi kwitadre kukwe blo yei. Ye ngwane namanintre ja di ngwen krubäte kukwe kwin nuainkäre Ngöbö kräke.
11. ¿Ni kristiano kä nengwane ye ‘krütani ño ngite köböite’?
11 ¿Aune ni? ¿Nita “krüte ngite köböite” nieta ye abokän dre gärätä? Käne, ni nämene kukwe blo keta kabre nuainne ñobätä ñan aune Jehová nämene töbike ño kukwe yebätä ye ñaka nämene gare nie. Ni nämene “klabore ngite ie” (Romanos 6:19, 20, TNM). Akwa nikwe ja ngwandre ño ie Ngöbö tö ye namani gare nie Bibliabätä angwane, nikwe ja töi kwitani, nikwe ja dianinkä mento niara kräke aune nikwe ja ngökani ñöte. Ni tö namani ja brukwä tätebiti Jehová mikai täte aune ja ngwain niara tö ie ye erere. Ni mikaninta “kwäre ngite yebätä” aune ni namani “klabore kukwe metre yei” (Romanos 6:17, 18, TNM).
12. ¿Nikwe ja töi mikadre kukwe meden den nuaindre jai?
12 Pablo niebare: “Munkwe ñaka ngite ye tuanmetre ja ngrabare krüte gobraine kukwe käme nuainkäre” (Romanos 6:12, TNM). Aisete nikwe ja töi mikadre kukwe ne den nuaindre jai: Nikwe ja tuainmetre töi kwitadre kukwe blo yei o nikwe ñaka ja töi kwita manain kukwe blo yei. Nikwe ngwandretari jai: “¿Tita ja tuenmetre töi kwitadre bäri kukwe blo yei köböite tita kukwe blo nuainne? ¿O kukwe blo yebätä tita ja töi kwite bengwairebe?”. Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke yebätä nita debe bien erametre angwane, nikwe ja di ngwain kukwe kwin nuainkäre niara kräke.
JA MIKA NGITE YE NI RABA TUENMETRE
13. ¿Nitre kristiano siklo kena käkwe dre nuainbare abokän tä mike gare metre nie ni raba kukwe kwin nuainne?
13 Nitre kristiano siklo kena kwati nämene dre dre nuainne ye ani mike gare jai abokän käkwe mikai gare metre nie ni raba kukwe kwin nuainne. Juta Corinto yete, nitre ruäre nämene gore, niaratre brare o merire ja erebe nämene nemen jabe, niaratre gure nämene nemen ni madabe, nämenentre jondron ngwarbe mike ngöböre jai aune nämenentre dröbanike yei Jehová namani gare, namanintre Jehová tarere aune ja töi kwitani kwetre kukwe blo yebätä. Kukwe blo nuain nämene käne kwetre yebätä namanintre ja gaire (Romanos 6:21; 1 Corintios 6:9-11, TNM). Ye erere nitre kristiano Roma käkwe ja töi kwitani kukwe blo yebätä arato. Pablo niebare ietre: “Mun ñan rabadre ja ngrabare ye tuenmetre jie ngwankäre ngite yei jondron kukwe käme nuainkäre ye kwrere, ñakare aune nitre krütani ye ngätäite munkwe ja ngrabare nire ye bian Ngöböi; arato munkwe ja ngrabare ye bian Ngöböi jondron kukwe kwin nuainkäre ye kwrere” (Romanos 6:13, TNM). Niaratre raba kukwe kwin nuainne aune kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke ye nuain raba kräketre ye nämene gare kwin Pablo ie.
14, 15. ¿Ni raba kukwe meden meden ngwentari jai?
14 Ye erere tä nemen bare kä nengwane. Ja mräkätre aune ja ngwaitre ruäre nämene ja ngwen nitre Corinto ye erere. Akwa Jehová namani gare ietre ye ngwane, ja töi kwitani kwetre. Niaratre namani ni bätäninte ye kwrere. Ni jökrä käkwe ja töi kwitani kukwe kwin nuainkäre Jehová kräke. Akwa kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke yebätä nita debe bien ye nikwe bämikadre jankunu. ¿Ni raba bämike ño? Nikwe ja di ngwandre ja töi kwitakäre kukwe blo yebätä aune nikwe ja nire nikwe yebiti sribidre Jehová kräke.
15 Akwa, nikwe ñaka ja mikadre ngite krubäte nitre corintio ye erere. Nikwe jankunu ja mikadre ngite krubäte biti Jehovakwe kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuaindre ni kräke aune ngite juandre ta nibiti ye ni ñaka rabadre nütüre jire. Akwa ni raba kukwe ne ngwentari jai: “¿Kukwe ruäre nuainta abokän ñaka ja mikata ngite krubäte nemen ruin nitre ruäre ie ye ngwane dre raba nemen bare? ¿Kukwe jökräbätä ni töita kwatibe ja di ngwankäre Jehová mike täte?”(Romanos 6:14, 17).
16. ¿Kukwe mada blo nuaindre ye kädekate ñaka 1 Corintios 6:9-11 yekänti akwa nikwe ñaka nuaindre arato ye Pablo bämikani ño?
16 Ani töbike apóstol Pablo yebätä. Niarakwe tikabare: “Ti abokän ja ngätäre, tita rürübäinbare ngite ie”. Aune ye bitikäre niebare kwe: “Ñobätä ñan aune ti tö drei ye ti ñaka tä nuainne, ñakare aune dre tuin käme tie ye nuainta tikwe” (Romanos 7:14, 15). Kukwe nieta 1 Corintios 6:9-11 yekänti ye erere Pablo ñaka nämene nuainne, akwa yebiti ta nämene ja mike ngite nükani gare ie. Ngöbökwe niara kadre ngäbiti ie tö namani, aisete ja di ngwani kwe kukwe kwin nuainne (ñäkädre Romanos 7:21-23 yebätä). Nikwe ja ngwandre niara erere aune ja di ngwandre Jehová mike täte.
17. ¿Ñobätä ni kristiano ñaka ni ngökö?
17 Ñodre, nikwe Ngöbö mikadre tä yekäre nikwe ñaka ni ngökadre ñakare aune nikwe käre kukwe metre niedre ye gare nie (ñäkädre Proverbios 14:5c aune Efesios 4:25 yebätä). Satana “ni ni ngökaka rün” ye erere ni ñaka tö ja tuai. Ananías aune muko kwe ni ngökabare yebätä murie ketani ye törö nie arato. Ye medenbätä nikwe ñaka ni ngökadre (Juan 8:44, Ngöbö Täräe, [NGT] tärä okwä ükaninte; Hechos 5:1-11). Akwa nikwe kukwe metre niedre ye abokän nikwe ñaka ni ngökadre ye ñan aibe gärätä. Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke yebätä nita debe bien erametre angwane, kukwe madabätä nikwe blitai metre arato. Ani mike gare jai.
18, 19. Nikwe kukwe metre niedre yekäre, ¿kukwe meden meden abokän nikwe ñaka nuaindre?
18 Ni tö kukwe metre nie angwane, nikwe ñaka ni ngökadre aune nikwe kukwe mada mada nuaindre arato. Ñodre, Jehovakwe niebare nitre israelita ie: “Munkwe ñaka godre, munkwe ñaka ni ngökadre aune munkwe ñaka ja ngökadre kwärikwäri”. ¿Ñobätä niaratre ñaka rabadre ja ngwen ye erere? Ñobätä ñan aune Jehovakwe niebare ietre: “Mun rabadre deme, ñobätä ñan aune ti Jehová Ngöbö munkwe ne deme” (Levítico 19:2, 11). Nikwe ñaka ni ngökadre, akwa nikwe nitre mada mikadre kukwe ñaka metre ye mike era jai angwane ni ñaka tädre kukwe metre niere.
¿Ni töita kwatibe kukwe metre niekäre aune ñaka ni ngökai? (Párrafo 19 mikadre ñärärä)
19 Ñodre, ni iti käkwe niedre jefe kwe ie o nitre sribikä ben yei niara näin doctor känti yebätä ñaka sribidi jankunu kwe. Akwa ye ñaka metre. Erametre köbö bian köböra ngwarbe sribi känti ie aune tö niena näin köbö ye känenkri yebätä ñaka tö sribidi jankunu. Erametre niara rikadre jötrö kräkä rürübäinta yekänti o rikadre doctor känti ja kräkäi mikadre kwe ye ütiä biankäre. ¿Niara tä blite metre ni raba niere? ¿ O tä ni ngökö ni raba niere? Ni ye tä nitre mada töi mike kukwe ñaka metre ye mike era jai. Ruäre ngwane, nitre tä ni mada ngökö ne kwe jondron rabadre kwe o ñaka mikadre ja ngie nuin yekäre. Akwa ni abokän tä Jehová mike täte, niarata niere: “Munkwe ñaka ni ngökadre”. Kukwe meden kwin aune kukwe meden deme Ngöböta niere ye erere ni tö nuaindi (Romanos 6:19).
20, 21. Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke yebätä nikwe debe biain angwane, ¿kukwe meden meden abokän nikwe ñaka nuaindi?
20 Erametre ni tärä gure yebätä ni ñaka nemen ni madabe, ni ñaka dröbanike aune ni ñaka kukwe madabiti ja mike ngite krubäte. Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainta Ngöbökwe ni kräke yebätä nikwe debe biain ie angwane, kukwe meden ñaka kwin Ngöbö kräke ye nikwe ñaka nuaindi arato. Ñodre, ni nemen kämekäme ni madabe ye ñan aibe ni ñaka nuainne, ñakare aune ni ñaka ja näkwite jondron blo yebiti arato. Aune dröbanika ye ñan aibe ni ñaka nuainne, ñakare aune dö ñata abokän tä ni mike bäsi dröbare ye ni ñaka nuainne arato. Kukwe ye ererebiti ni nuadrete ye ngwane, ñaka raba nemen nuäre ni kräke kä ngwankäre nüke jai raba ruin nie, akwa ni raba kä ngwen nüke jai kukwe yebätä.
21 Nikwe ja di ngwandre Pablo kukwe niebare mäträkäre nibätä ne mikakäre täte: “Munkwe ñaka ngite ye tuanmetre ja ngrabare krüte gobraine kukwe käme nuainkäre” (Romanos 6:12, TNM; 7:18-20). Erametre ja mika ngite ye ni ñaka raba tuenmetre täte. Akwa nikwe ja di ngwandre ja mika ngite ye jökrä tuametrekäre angwane, nikwe bämikai kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Jehová aune Jesukwe ni kräke yebätä nita debe bien ietre.
22. Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare Ngöbökwe ni kräke yebätä nikwe debe biain angwane, ¿dre rabai nikwe?
22 Jehovakwe ngite juani ta nibiti aune raba nuainne jankunu. Kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainbare kwe ni kräke yebätä nita debe bien krubäte ie. Kukwe meden meden ñaka kwin nieta Ngöbökwe, akwa nitre mada abokän ie ñaka tuin blo ye jökrä nikwe ja di ngwandre ñaka nuainne. Nikwe ja ngwandre ye erere angwane, ¿dre rabai nikwe? Pablo niebare: “Nengwane mun niena kwäre ngite kän, angwane mun abrä mikanina Ngöbö monsoi erere aune tä mun mike kwin, arato ja nirekrä käre rabai munkwe kä mrä ngwane; nebrä ütiä niena munkwe” (Romanos 6:22, NGT).
a Judas 4 (TNM): “Tita kukwe ye tike ñobätä ñan aune nitre ruäre nükani tiebe mun ngätäite abokän ben kukwe ükadrete mikata gare kirabe Kukwe Tikani yebätä; nitre ye kukwe käme nuainkä abokän tätre kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuainta ni kräke yebiti kukwe mike jabiti kukwe ñaka kwin nuainkäre aune ni bökänkä bätä ni Däkien Jesukristo ye kräke nitre ye ni ja bämikaka jerekäbe”.
b Romanos 6:1, 2, (TNM): “Akwa, ¿nikwe dre niedre? ¿Nikwe ja mikadre ngite jankunu, ne kwe kukwe kwin ñaka nuain bä ni kräke akwa nuaindre bäri ni kräke? ¡Ñakare! Ni krütani ngite köböite, ¿se ño mada ni tätre nüne jankunu ngite köböite?”.
c Proverbios 14:5: “Ni blitaka ni mada kräke tä ja ngwen metre ye käkwe ñaka ni ngökai, akwa ni blitaka ni mada kräke ñaka ja ngwen metre ye batire batire tä murie jäke ye ngwane tä ni ngökö”.