EBIBLIYOTEKE Y'OKU ENTERNETE ya W
Omunara g'Omulanzi
EBIBLIYOTEKE Y'OKU ENTERNETE
Ekihavu
  • EBIBLIA
  • EBITABU
  • EMBUGANANO
  • w22 Omwezi gwe kumi amap. 18-23
  • Obwengehe b’Okuli Buli Bwayakuza

Nta video eli mw'ebi oli walonza.

Orhubabalire birhagendekere bwinja amango waliri walonza evideo.

  • Obwengehe b’Okuli Buli Bwayakuza
  • Omunara gʼOmulanzi Gumenyesa Obwami bwa Yehova (gʼOkuyiga)—2022
  • Enkingo
  • Ebintu Bihuzenye
  • OKUMENYA YEHOVA KUNALERHA OBWENGEHE
  • BULAGURHE ABANTU BANAKABULIRA OBWENGEHE B’OKULI
  • RHUNAYUNGUKA N’OBWENGEHE B’OKULI
  • Okuntu Okuyubaha Mungu Kwakagenderera Kukulerhera Enyungu
    Omunara gʼOmulanzi Gumenyesa Obwami bwa Yehova (gʼOkuyiga)—2023
Omunara gʼOmulanzi Gumenyesa Obwami bwa Yehova (gʼOkuyiga)—2022
w22 Omwezi gwe kumi amap. 18-23

MWAZI G’OKUYIGA 43

Obwengehe b’Okuli Buli Bwayakuza

“Obwengehe b’okuli buli bwayakuza omu barabara. Bugenderere kuyakuza n’omulenge gw’enyanya omu fasi z’abantu banene.”​—MEZ. 1:20.

OLWIMPO 88 Unijulishe Njia Zako

OKU BUGEKEa

1. Nka gurhe bantu banene banajira amango bamayunva amahano m’obwengehe marhengere omu Biblia? (Mezali 1:20, 21)

MU BIHUGO binene rhunazigana kubona bene-berhu na bali-berhu banene bayumangire omu fasi bantu banene banazigana kugera. Bali bamwemwesa n’okuhereza abola bantu ebitabu by’okusoma. Nkabaga nawe wakolere kw’akola kasi kasimisize. Nkabaga echola chalikuyibwise lwandiko luguma l’omu Mezali, luderhere oku bilolere obwengehe buli bwayakuza aha bantu banene banazigana kuba bali yibayunviriza amahano m’obola bwengehe. (Osome Mezali 1:20, 21.) Ebiblia n’ebitabu byerhu bili “m’obwengehe b’okuli” k’okuderha obwengehe bwa Yehova. Obula b’obwengehe abantu bakenere yinji bagwarha akalamo k’esiku n’amango. Rhunasiima amango muntu mulebe amayemera Ebitabu byerhu. Aliko arhali boshi b’ababiyemera. Baguma barhasiima kumenya eby’Ebiblia ederhere. Abandi banarhushekera. Banawaza oku Ebliblia eli ya mira n’oku nta kamaro echigwerhe. Aliko abandi banawaza oku balala banakulikira enyigirizo ze Biblia oku bilolere olugenzi, bali bantu babi nakandi banali bantu banachiyerekana bonyine oku bali banya-kunali. Aliko obuzigire bwa Yehova bunahereza buli yeshi orozo l’okugwarha obwengehe bwage. Mu njira zihe?

2. Ngahe rhwakakula obwengehe b’okuli zene, aliko bichi bantu banene banachishoga kujira?

2 Njira nguma Yehova anakolesa y’obwengehe b’okuli buyunvikana, kuli kugerera Echinwa chage Ebiblia. Hofi abantu boshi bagwerhe echola chitabu. Bichi si rhwakaderha oku bilolere ebitabu byerhu biyumangiire oku Biblia? Kugerera emigisho ya Yehova, ebyola bitabu bili byabonekana mu ndimi zirhalukire 1 000. Balala banayunviriza, k’okuderha, balala banasoma n’okukolesa ebi bayigiremo, bagwarha enyungu. Aliko bantu banene banachishoga okurhayunviriza ebi Yehova aderhere. Amango bamarhola simikiro zilebe, banachishoga okulangalira obwenge bwabo bonyine changwa okuyunviriza obwenge bw’abantu. Chiro bakanarhusuzagura bulala rhwachishogere kukulikira eby’Ebiblia ederhere. Gunola mwazi rhwaganira bulagurhe abantu banachishoga kujira ntyo. Aliko rhurhange rhushambale okuntu rhwakagwarha obwengehe burhengere emwa Yehova.

OKUMENYA YEHOVA KUNALERHA OBWENGEHE

3. Bichi rhukwanene kujira yirhugwarha obwengehe b’okuli?

3 Obwengehe bwakaderhwa oku buli buhashe b’okukolesa ebi rhumenyere omu kurhola esimikiro zinja. Aliko obwengehe b’okuli, buheberwe mu binene olekere echola. Ebiblia ederhere ntya: “Okuyubaha Yehova g’omurhondero g’obwengehe, n’okumenya Olala Oli Muchesibwa Bwenene buli bumenyi.” (Mez. 9:10) Bobola, amango rhukala rhola esimikiro z’akamaro, rhukwanene kurhanga kumenya bichi Yehova awazize oku bilolere ezola simikiro. Rhwakajira ntyo omu kuyiga Ebiblia n’ebitabu byerhu biyumangiire oku Biblia. Amango rhwamajira ntyo, rhwanayerekana oku rhugwerhe obwengehe b’okuli.​—Mez. 2:5-7.

4. Bulagurhe Yehova yewe yenyine yiwakarhuhereza obwengehe b’okuli?

4 Yehova yewe yenyine yiwakarhuha obwengehe b’okuli. (Ro. 16:27) Bulagurhe Yehova yeshoko y’obwengehe? Ech’oburhanzi, Yehova ali Mulemi, kandi, amenyere buli chintu choshi choshi oku bilolere ebilemwa byage. (Zb. 104:24) Echa kabiri, buli chintu choshi anajira chinayerekana oku ali mwengehe. (Ro. 11:33) Echa kasharhu, buli mango amahano ma Yehova manalerha enyungu oku banamakolesa. (Mez. 2:10-12) Akaba rhulonzeze kuba bengehe b’okuli, rhukwanene kuyemera enyigirizo z’omusinji z’okuli, n’okuleka zirhuyerekeze, zinayerekeze esimikiro zerhu n’ebijiro byerhu.

5. Bichi binarhengerera amango abantu bamalahira kuyemera Yehova yewe nka shoko y’obwengehe b’okuli?

5 Bantu banene rhunabugana omu mahubiri banayemera ok’obulemi buba busomeze bwenene; aliko banalahira oku nta Mulemi obaho. Abandi rhunabuganana nabo banayerekana nka bachizerere Mungu, aliko banabona oku ebye Biblia eyigirize bili bya mira, naho, banalama nk’oku balonzeze. Bichi byajire byarhengerera? K’egulu lyajire lyakwira bulala abantu banihire obwengehe bwabo ahali h’okukulikira obwengehe bwa Mungu? Ka bajire bapata obwengehe b’okuli changwa obulangalire bukomere bw’amango mayinjire? Ebi rhuli rhwabona aha burhambi bwerhu birhuyemezeze obula bukweri: “Nta bwengehe changwa burhegerezi changwa hano ku balala banachijira bigamba ku Yehova.” (Mez. 21:30) Echola chinarhuma rhwagenderera kuhema Yehova arhuhereze obwengehe b’okuli! Ech’okugayisa, bantu banene barhajira ntyo. Bulagurhe?

BULAGURHE ABANTU BANAKABULIRA OBWENGEHE B’OKULI

6. Nk’oku Mezali 1:22-25 ederhere, bande banalahira kuyunviriza obwengehe b’okuli?

6 Banene banahulika amarhwiri amango obwengehe b’okuli “buli bwayakuza n’omulenge omu barabara.” Nk’oku Ebiblia ederhere, hali bigusho bisharhu by’abantu banakabulira obwengehe: “ebihwinja,” “enchunaguzi,” na “abasire.” (Osome Mezali 1:22-25.) Leka rhuganire bwinja oku engeso zinarhuma abola bantu bakabulira obwengehe burhengere emwa Mungu, kandi rhwashubaganira gurhe rhwakachilanga yi rhurhaba kuguma nabo.

7. Bulagurhe bantu baguma banachishoga kugenderera kuba “bihwinja”?

7 “Ebihwinja” bali bantu banayemera buli chintu choshi chaderherwe kandi bakanarhebekwa juba-juba. (Mez. 14:15, mahugulo m’eshishi.) Rhunazigana kubugana abantu bali nk’abola omu mahubiri. Waza oku mufano gw’amamiliyoni m’abantu bali barhebekwa n’abakulu b’amadini changwa n’abarhegesi b’epolitike. Baguma banavunika omurhima amango bamamenya oku eby’abakulu b’amadini babayigirize bili by’obubeshi. Aliko abola baderherwe omu Mezali 1:22 bachishogere bonyine kubera bihwinja bulala balonzeze kubera ntyo. (Yer. 5:31) Barhaba balonzeze kuyiga ebye Biblia ederhere changwa kukenga esheriya zilimo. Banene banachiyunva kuguma na mukazi muguma w’omu Kanada onasima ebya Mungu bwenene wabwiraga ntya Muhamirizi muguma wamulambagiriraga: “Akaba padiri werhu arhuhabwire, lili gosa lyage si lirhali lyerhu!” Kweri, rhurhalonzeze kuyiganya balala banachijira nka bihwinja oku bulonza!​—Mez. 1:32; 27:12.

8. Bichi byarhurhabala rhugwarhe obwengehe b’okuli?

8 Ebiblia egwerhe empanvu nyinja z’okurhuheba omurhima yirhurhagenderera kuba bihwinja aliko rhube “bantu bakulire omu bumenyi [bwerhu].” (1 Ko. 14:20) Rhunagwarha obumenyi bwinja b’okuli amango rhuli rhwakolesa amakanuni me Biblia omu kalamo kerhu. Amango rhwamajira ntyo, rhwachibonera okuntu Ebiblia yarhurhabala rhuyake ebibazo n’okurhola esimikiro z’obwengehe. Kuli kwinja rhuwaze oku simikiro rhwarholere. Omufano, akaba oli wayiga Ebiblia, onali waja oku mbuganano z’echibaga, aliko orhaza waza okuhaana akalamo kawe emwa Yehova n’okubatizwa, okwanene owaze bichi wakajira y’ohikira k’ogola muhigo. Akaba wabatizwe, k’oli wajira amaja-mbere omu kasi k’okuhubiri n’okuba mwigiriza w’emyazi minja? K’esimikiro zawe ziyerekene oku oli wakolesa ebi wayigire omu Biblia? K’oli wakolera abandi kuguma n’oku Yesu naye akabakolere? Akaba rhulonzeze kujira ebi rhwahindamula, rhukwanene kuwaza bwenene oku nyibuso za Yehova, ‘zinarhuma echihwinja cha yengeha.’​—Zb. 19:7.

9. Nka gurhe abantu “b’enchunaguzi” banayerekana oku bakabulire obwengehe?

9 Echigusho chakabiri ch’abantu banakabulira obwengehe burhengere emwa Mungu, bali “bantu b’enchunaguzi.” Mango maguma, rhunaganira n’abantu bali nk’abola omu kasi k’amahubiri. Banasiima kushekera abandi. (Zb. 123:4) Ebiblia erhukengusize oku, omu siku z’obuzinda hakabere nchunaguzi zinene. (2 Pe. 3:3, 4) Kuguma na bahunga ba Loti, abantu baguma zene barhasiima kuyunva omukonge gurhengere emwa Mungu. (Mwa. 19:14) Banene banashekera balala bali bakenga ebye Biblia ederhere. Abantu banachunaguza abandi, banajira ntyo bulala balonzeze kukulikiza “enyifinjo zabo oku bilolere ebintu by’okurhayubaha Mungu.” (Yud. 7, 17, 18) Ebiblia ederhere oku abola bantu b’enchunaguzi bagwerhe oborhere buli nka bwa balala bali bigamba by’obwemere na balala bakabulire Yehova!

10. Nk’oku Zaburi 1:1 ederhere, nka gurhe rhwakachilanga kuba bantu b’enchunaguzi?

10 Nka gurhe rhwakayerekana kweri oku rhurhalonzeze kuba bantu b’enchunaguzi? Enjira nguma kuli kuchilanga kujira obwira haguma n’abantu banaderha-derha kubi ku buli chintu. (Osome Zaburi 1:1.) Ebyola biderhere oku rhurhakwanene kuyunva changwa kusoma echintu choshi-choshi chirhengere oku bigamba by’obwemere. Rhukwanene kuba merangwe yirhurhahwanza kuderha-derha kubi ku buli chintu choshi, n’okugwarha engangane ku Yehova n’oku bwerekezi ali arhuha kugerera olubaga lwage. Yi rhuchilanga kw’ebyola, rhukwanene kuchibaza ntya: ‘Ka nanzigana kugwarha bintu bilebe by’okuderha birhakwanene changwa birhali binja amango rhwamahabwa obwerekezi n’amafasiriyo mahyahya? Ka nandema nalonza amagosa mu balala bali barhuyerekeza?’ Amango rhwamajira juba kulekana n’ebyola, Yehova achivugira rhwabo.​—Mez. 3:34, 35.

11. Gurhe “abasire” banabona amakanuni ma Yehova m’okuchigendesa?

11 Echigusho chakasharhu ch’abantu bakabulire obwengehe, bali “abasire.” Bali basire bulala balahire kulama nk’oku amakanuni ma Yehova maderhere. Banajira ebi bowe babwene oku bili binja. (Mez. 12:15) Abali ntyo, banakabulira Yehova n’obola ye Shoko y’obwengehe. (Zb. 53:1) Amango rhwamabugana abali nk’abola omu mahubiri, banazigana kurhuderha kubi bwenene bulala rhunakenga amakanuni me Biblia. Aliko barhakarhuha akalamo kenja. Ebiblia ederhere ntya: “Omusire arhakagwarha obwengehe; nta chinwa agwerhe ch’okuderha oku mulyango gw’evile.” (Mez. 24:7) Omusire nta hano ly’obwengehe akahaana. Che chirhumire Yehova arhubwirire “rhuyake omuntu orhagwerhe bwenge”!​—Mez. 14:7.

12. Bichi byakarhurhabala rhumenye rhwayinja rhwakola ebintu nka basire?

12 Rhurhali kuguma na balala banayanga amahano ma Mungu. S’ahubwe rhunasima kuyiga okuntu Mungu anawaza, kuhebamo n’esheriya zage zoshi. Rhwakakomeza obola buzigire amango rhwamahuzanya emigisho abantu banagwarha eju y’okukenga n’engaruka zibi abantu banapata eju y’okurhakenga. Waza oku bibazo abantu banachilerhera eju y’obuhwinja bwabo bakabulire amahano m’obwengehe ma Yehova. Naho oje wawaza okuntu akalamo kawe kali kenja bulala onakenga Mungu.—Zb. 32:8, 10.

13. Ka Yehova anarhuseza rhukenge amahano mage m’obwengehe?

13 Yehova anahaana obwengehe bwage ku buli yeshi, aliko ntaye aseza mpu abuyemere. Aliko anayerekana ebinahikira abantu banalahira kukenga obwengehe bwage. (Mez. 1:29-32) Balala banachishoga okurhakenga Yehova inji “baheka engaruka z’enjira zabo.” Okw’esiku yizanagera okuntu balamire nji kwabalerhera bibazo binene n’amalibuko manene, n’oku buzinda, Yehova anabalimbula loshi. Oku bwindi balala banayunviriza amahano ma Yehova m’obwengehe n’okukulikiza ebi maderhere, abalaganyize ntya: “Olala wanyunviriza nj’alama omu bubegere kandi nj’arhashaganywa n’obuba bw’echinjira.”​—Mez. 1:33.

RHUNAYUNGUKA N’OBWENGEHE B’OKULI

Mwene-werhu ali ahaana echishubizo oku mbuganano y’echibaga.

Amango rhuli rhwahaana ebishubizo oku mbuganano, byanakomeza obwira bwerhu haguma na Yehova (Olole echifungo che 15)

14-15. Bichi olwandiko lwa Mezali 4:23 lurhuyigirize?

14 Buli mango rhunayunguka amango rhwamakolesa amahano m’obwengehe ma Mungu. Nk’oku rhwaganirire, birhakomere kubona amahano ma Yehova. Omufano, omu chitabu cha Mezali, Yehova arhuhere amahano m’akamaro m’okurhurhabala buli mango. Leka rhuganire ku mahano mane mw’amola.

15 Olange omurhima gwawe g’omufano. Ebiblia ederhere ntya: “Omu bindi bintu byoshi, olange omurhima gwawe, bulala omola mo muli eshoko z’akalamo.” (Mez. 4:23) Waza oku birhwakajira yi rhulanga emirhima yerhu nya-mirhima. Rhukwanene kulya ebilyo by’okuyumbaka omubiri, kujira esporo oku kahunda, n’okuchilanga oku ngeso zibi. Rhunajira echintu chili nk’echola yi rhulanga omurhima gwerhu g’omufano. Rhunachilisa buli lusiku omu Chinwa cha Mungu. Rhunarheganya, n’okuhika oku mbuganano zerhu ze Chikristu, n’okuhaana ebishubizo. Rhunachihangana kujira akasi kerhu k’okuhubiri oku kahunda. Rhunachilanga yirhurhakuza engeso zibi n’okurhayemerera chintu choshi-choshi chakazingiza obwenge bwerhu kuguma n’okuchisimisa n’ebintu bili mw’eby’obukarange n’abera babi.

Bantu ba mulala muguma bayikere ahambuga w’enju yabo yantya-ntya banagwerhe obusiime. Nyina w’abana ali avuya akalyo oku muliro. Ahaburhambi, eshe w’abana ali akolesa echitabu “Mambo Yenye Unaweza Kujifunza Katika Biblia” omu kuyiga n’abana bage babiri.

Okugwarha amawazo makwanene oku bilolere efuranga, kwakarhurhabala rhutosheke n’ebirhugwerhe (Olole echifungo che 16)

16. Bulagurhe Mezali 23:4, 5 erhurhabere bwenene zene?

16 Otosheke n’eby’ogwerhe. Ebiblia erhuhanwire ntya: “Omenye wachiluhya omu kulonza obugale. . . . Amango wamabukabula kw’elisho, eyi burhaliho, bulala kweri bunamera ebyubi n’okubalala omu chanya nka rhukaba (tai).” Mez. 23:4, 5) Abantu bakaheza juba-juba efuranga zabo chiro n’obugale bwabo. Bantu banene zene, babe bachire changwa bakene, banalibirha bwenene oku furanga. N’echola chanarhuma bajira ebintu byabaharabisiza erenge, obwira bwabo, chiro n’amagala mabo. (Mez. 28:20; 1 Ti. 6:9, 10) Oku lwindi lunda, obwengehe bunarhurhabala rhugwarhe amawazo makwanene oku bilolere efuranga. Amawazo mali ntyo manarhulanga rhumenye rhwagwarha obuhugu, s’ahubwe rhuyunve rhutoshekere n’okugwarha obusime.​—Muh. 7:12.

Mwali-werhu ali avebana embere z’abandi bali-berhu b’omu chibaga. Bali berhu babiri basimire kuyunviriza aliko owindi ali awaza oku byali ayunviriza.

Okuwaza embere y’okuderha, kunarhurhabala rhumenye rhwababaza abandi kugerera ebinwa byerhu (Olole echifungo che 17)

17. Nka gurhe rhwakagwarha “olulimi l’omwengehe,” nk’oku biyerekenwe omu Mezali 12:18?

17 Orhange owaze embere y’okuderha. Nka rhurhabere merangwe ebinwa byerhu byakalerha ebibazo bikomere. Ebiblia ederhere ntya: “Ebinwa omuntu anaderha buzira kuwaza bili nka kuchumirhwa engorho, aliko olulimi l’omwengehe lunafumya.” (Mez. 12:18) Rhunalanga omurhula amango rhuli rhwachilanga kuderha oku magosa m’abandi. (Mez. 20:19) Akaba rhulonzeze okw’ebinwa byerhu birhulirize abantu si birhabaga by’okubababaza, rhukwanene kusoma Echinwa cha Mungu buli lusiku n’okuchikengerako. (Lu. 6:45) Amango rhwamakengera oku bye Biblia ederhere, ebinwa byerhu byakaba nka “shoko y’obwengehe” b’okurhuliriza abandi.​—Mez. 18:4.

Mwali-werhu ali ayandika amawazo makulu amango ali alola evideo y’okuntu wakahwanzisa enganiro y’okumbuganano y’ahagarhi k’eboso. Ahaburhambi by’akarne kage hali amatragite anafungwire ne JW Library oku telefone yage.

Okukulikira obwerekezi b’olubaga lwa Yehova, kwakarhurhabala rhujire amaja-mbere omu kasi kerhu k’okuhubiri (Olole echifungo che 18)

18. Nka gurhe okukolesa bwinja Mezali 24:6 kwakarhurhabala rhukole bwinja akasi k’okuhubiri?

18 Okulikire obwerekezi rhunahaabwa n’olubaga lwa Mungu. Ebiblia enahaana amahano m’akamaro makarhurhabala: “Obwerekezi b’obwengehe buba bw’akamaro y’omuntu alwa evita, na kugerera abahanuzi banene omuntu anahima.” (Mez. 24:6, mahugulo m’eshishi.) Nka gurhe okukolesa olula lwandiko kurhurhabere rhube bahubiri na balimu benja? Ahali h’okukola akasi k’okuhubiri n’okuyigiriza nk’okurhulonzeze, rhunachihangana kukuliza obwerekezi rhwahabirwe n’olubaga lwa Yehova. Rhunahaabwa obwerekezi b’obwengehe oku mbuganano zerhu ze Chikristu, naho rhwanayiga enjira nyinja abandi banakolesa omu kuyigiriza abandi zirhengere omu Biblia. Omu kuyongera, olubaga lwa Yehova luli lwarhuhereza ebikoleso binja, k’okuderha, ebitabu n’amavideo byakarhabala abantu bayunve Ebiblia. K’oli wayiga kukolesa bwinja ebyola bikoleso?

19. Nka gurhe oli wachiyunva oku bilolere obwengehe Yehova ali arhuha? (Mezali 3:13-18)

19 Osome Mezali 3:13-18. Rhugwerhe busiime bunene b’okugwarha amahano menja marhengere omu Chinwa cha Mungu! Ngahe rhwakabere buzira Biblia? Mu gunola mwazi, rhwabwene emifano minja y’akamaro y’obwengehe ebonekene omu chitabu cha Mezali. Nechi, omu Biblia yoshi muli emifano minja y’obwengehe erhengere emwa Yehova. Rhukwanene kukolesa amahano m’obwengehe ma Yehova omu kalamo kerhu koshi. Okuntu egulu linabona obwengehe buli nk’obola, kurhali kwa kamaro emwerhu; rhumenyere oku “balala bachishwekere oku bwengehe nji bahamagalwa bantu bagwerhe obusiime.”

GURHE WAKASHUBIZA?

  • Nka gurhe rhunagwarha obwengehe b’okuli?

  • Bulagurhe bantu banene banahulika amarhwiri mabo yi barhayunviriza obwengehe, aliko bichi binarhengerera?

  • Hano lihe lili omu chitabu cha Mezali onabona oku lili ly’akamaro bwenene ku woyo?

OLWIMPO 36 Tulinde Moyo Wetu

a Obwengehe Yehova anahaana buli bw’akachiro bwenene kulusha echindi chintu choshi egulu lyakahaana. Mu gunola mwazi, rhwashambala oku binwa bisomeze by’omufano bili omu chitabu cha Mezali, k’okuderha, obwengehe buli bwayakuza omu fasi ya bantu banene omu vile. Rhwaganira okuntu rhwakagwarha obwengehe b’okuli, bulagurhe bantu baguma barhayunviriza obwengehe bwa Yehova, na bulagurhe kuli kwinja emwerhu rhuyunvirize obola bwengehe.

    Ebitabu by’Ekihavu (2014-2025)
    Orhengemo
    Ojemo
    • Ekihavu
    • Orhumire abandi
    • Eby'osima
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amakanuni m'Okukolesa Esite
    • Amakanuni
    • Amakanuni m'Okubika Esiri
    • JW.ORG
    • Ojemo
    Orhumire abandi