Naimpluwensiahan Bala sang mga Pinamulong ni Jesus ang Inyo mga Pangamuyo?
“Sa tapos mahambal ni Jesus ini nga pinamulong, ang kadam-an nahayanghag sa iya paagi sang pagpanudlo.”—MAT. 7:28.
1, 2. Ngaa nahayanghag ang kadam-an sa paagi sang pagtudlo ni Jesus?
DAPAT naton batunon ang mga pinamulong sang bugtong nga Anak sang Dios, si Jesucristo, kag iaplikar ini. Wala gid sing tawo nga makatupong sa iya paagi sa paghambal. Nahayanghag pa gani ang mga tawo sa iya paagi sang pagtudlo sa Sermon sa Bukid.—Basaha ang Mateo 7:28, 29.
2 Ang pagtudlo sang Anak ni Jehova indi kaangay sa mga escriba, nga nagabase lang sang ila malaba nga mga pamulongpulong sa panudlo sang di-himpit nga mga tawo. Si Cristo nagtudlo “subong sang isa ka tawo nga may awtoridad” bangod ang iya ginpamulong naghalin sa Dios. (Juan 12:50) Gani tan-awon naton kon paano pa gid makaimpluwensia sa aton mga pangamuyo ang mga pinamulong ni Jesus sa iya Sermon sa Bukid.
Indi Mangamuyo Kaangay sang mga Salimpapaw
3. Isumaryo ang kahulugan sang mga pinamulong ni Jesus sa Mateo 6:5.
3 Ang pangamuyo importante nga bahin sang matuod nga pagsimba, kag dapat kita mangamuyo pirme kay Jehova. Apang ang aton mga pangamuyo dapat nga naimpluwensiahan sang mga pinamulong ni Jesus sa Sermon sa Bukid. Nagsiling sia: “Kon kamo mangamuyo, indi kamo mangin kaangay sa mga salimpapaw; bangod luyag nila mangamuyo nga nagatindog sa mga sinagoga kag sa mga ginsang-an sang malapad nga mga dalan agod makita sang mga tawo. Sa pagkamatuod nagasiling ako sa inyo, nabaton na nila ang ila bug-os nga padya.”—Mat. 6:5.
4-6. (a) Ngaa luyag sang mga Fariseo nga “mangamuyo nga nagatindog sa mga sinagoga kag sa mga ginsang-an sang malapad nga mga dalan”? (b) Ngaa nabaton na sining mga salimpapaw ang “ila bug-os nga padya”?
4 Kon nagapangamuyo, indi dapat pag-ilugon sang mga disipulo ni Jesus ang “mga salimpapaw,” kaangay sang nagapakamatarong sa kaugalingon nga mga Fariseo, nga nagapakitakita lamang sang ila pagkarelihioso. (Mat. 23:13-32) Ini nga mga salimpapaw luyag gid mangamuyo “nga nagatindog sa mga sinagoga kag sa mga ginsang-an sang malapad nga mga dalan.” Ngaa? Agod nga “makita sang mga tawo.” Kinabatasan na sang mga Judiyo sang unang siglo nga mangamuyo subong kongregasyon sa tion sang pagsunog sing mga halad sa templo (mga alas nuebe sa aga kag alas tres sa hapon). Madamo nga mga pumuluyo sa Jerusalem ang nagapangamuyo upod sa hubon sang mga sumilimba sa templo. Sa gua sang siudad, ang debotado nga mga Judiyo masami nga nagapangamuyo sing duha ka beses kada adlaw samtang “nagatindog sa mga sinagoga.”—Ipaanggid ang Lucas 18:11, 13.
5 Bangod madamo nga tawo ang malayo sa templo ukon sinagoga para makapangamuyo, mahimo sila makapangamuyo kon sa diin man sila maabtan sang oras sang pagpangamuyo. Luyag sang pila nga maabtan sang oras sang pagpangamuyo sa “mga ginsang-an sang malapad nga mga dalan.” Ini bangod luyag nila nga “makita sang mga tawo.” Ang relihioso nga mga salimpapaw “nagapangamuyo sing malawig” agod dayawon sang mga nagalabay. (Luc. 20:47) Indi dapat subong sini ang aton panimuot.
6 Ginsiling ni Jesus nga ini nga mga salimpapaw ‘nakabaton na sang ila bug-os nga padya.’ Ginahandum gid nila nga kilalahon kag dayawon sila sang mga tawo—kag amo lamang ini ang ila mabaton. Amo na ini ang ila bug-os nga padya, kay indi na pagsabton ni Jehova ang ila salimpapaw nga mga pangamuyo. Sa pihak nga bahin, sabton sang Dios ang mga pangamuyo sang matuod nga mga sumulunod ni Cristo, subong sang ginapakita sang masunod nga ginsiling ni Jesus sa sini nga topiko.
7. Ano ang kahulugan sang laygay nga mangamuyo sa aton “hulot”?
7 “Apang, kon mangamuyo ka, magsulod ka sa imo hulot kag isira ang ganhaan, kag mangamuyo sa imo Amay nga indi makita; nian ang imo Amay nga nagatan-aw sa tago magapadya sa imo.” (Mat. 6:6) Ang laygay ni Jesus nga mangamuyo sa pribado nga hulot kag isira ang ganhaan wala nagapahangop nga indi na puede makadumala sing pangamuyo ang isa para sa kongregasyon. Ini nga laygay gintuyo agod malikawan ang pagpangamuyo nga nagapadayawdayaw sa iban. Dapat naton ini dumdumon kon ginahatagan kita sing pribilehiyo nga manguna sa pagpangamuyo para sa katawhan sang Dios. Dapat man naton sundon ang dugang pa nga laygay ni Jesus bahin sa pangamuyo.
8. Suno sa Mateo 6:7, ano nga pangamuyo ang dapat naton likawan?
8 “Kon ikaw nagapangamuyo, indi pagsulitsulita ang amo gihapon nga mga butang, subong sang ginahimo sang mga tawo sang mga pungsod, kay abi nila pamatian sila tungod sang ila madamo nga ginahambal.” (Mat. 6:7) Ginsambit diri ni Jesus ang isa pa ka di-nagakaigo nga pangamuyo—ang pagsulitsulit. Wala niya ginapahangop nga indi gid naton pagsuliton ang tinagipusuon nga mga pangabay kag mga pagpasalamat sa aton pangamuyo. Sa hardin sang Getsemane, sang gab-i antes mapatay si Jesus, ginsulit niya sa iya pangamuyo “ang amo gihapon nga mga butang.”—Mar. 14:32-39.
9, 10. Sa anong kahulugan nga indi naton dapat pagsulitsuliton ang aton mga pangamuyo?
9 Indi gid nagakaigo nga ilugon naton ang sulitsulit nga mga pangamuyo “sang mga tawo sang mga pungsod.” ‘Ginasulitsulit’ nila ang ila saulado nga mga pangamuyo nga nagalakip sang indi kinahanglanon nga mga butang. Amo ini ang ginhimo sang mga sumilimba ni Baal kag wala nakabulig ang ila pagpanawag sa iya “kutub sa aga tubtub gid sa odto, nga nagasiling: ‘O Baal, sabta kami!’” (1 Hari 18:26) Minilyon karon ang nagapangamuyo sing malawig kag sulitsulit, nga nagahunahuna nga “pamatian sila.” Apang ginpahangop ni Jesus sa aton nga ang “madamo nga ginahambal” sa malawig kag sulitsulit nga mga pangamuyo wala sing pulos sa pagtamod ni Jehova. Nagsiling pa gid si Jesus:
10 “Gani, indi kamo mangin kaangay sa ila, kay nahibaluan sang Dios nga inyo Amay kon ano nga mga butang ang kinahanglan ninyo antes pa kamo mangayo sa iya.” (Mat. 6:8) Madamo sa relihiosong mga lider sang mga Judiyo ang kaangay sang mga Gentil bangod sang ila tuman kalawig nga mga pangamuyo. Ang tinagipusuon nga pangamuyo nga nagalakip sang pagdayaw, pagpasalamat, kag pangabay importante nga bahin sang matuod nga pagsimba. (Fil. 4:6) Apang, indi nagakaigo nga sulitsuliton naton ang amo gihapon nga mga butang nga nagahunahuna nga kinahanglan ini agod pahanumdumon pirme ang Dios sang aton mga kinahanglanon. Kon nagapangamuyo kita, dapat naton dumdumon nga ginasugilanon naton ang Isa nga ‘nakahibalo sang aton kinahanglanon antes pa kita mangayo sa iya.’
11. Ano ang dapat naton dumdumon kon makapribilehiyo kita sa pagpangamuyo sa publiko?
11 Ang mga pinamulong ni Jesus tuhoy sa di-nagakaigo nga mga pangamuyo dapat magpahanumdom sa aton nga wala nalipay si Jehova sa madalom nga mga tinaga kag ginapanaminami nga mga pangamuyo. Dapat man naton dumdumon nga ang pangamuyo sa publiko indi isa ka kahigayunan agod padayawon ang mga tagpalamati ukon pahawatwaton sila kon san-o ini matapos. Indi man suno sa mga ginpamulong ni Jesus sa Sermon sa Bukid ang paglakip sing mga pahibalo kag paglaygay kon nagapangamuyo.
Gintudluan Kita ni Jesus Kon Paano Mangamuyo
12. Paano mo ipaathag ang kahulugan sang pangabay nga “pakabalaanon ang imo ngalan”?
12 Bisan pa nagpaandam si Jesus tuhoy sa indi nagakaigo nga paggamit sining pinasahi nga pribilehiyo sa pangamuyo, gintudluan niya ang iya mga disipulo kon paano mangamuyo. (Basaha ang Mateo 6:9-13.) Ang modelo nga pangamuyo indi dapat pagsauluhon agod sambiton sing sulitsulit. Sa baylo, isa ini ka sulundan para sa aton kaugalingon nga mga pangamuyo. Halimbawa, gin-una ni Jesus ang Dios sa umpisa sang iya pangamuyo: “Amay namon nga yara sa langit, pakabalaanon ang imo ngalan.” (Mat. 6:9) Nagakaigo nga patuhuyan naton si Jehova subong “Amay namon” bangod sia ang aton Manunuga, nga nagapuyo “sa langit.” (Deut. 32:6; 2 Cron. 6:21; Binu. 17:24, 28) Ang paggamit sang termino nga “namon” dapat magpahanumdom sa aton nga ang aton masigkatumuluo may suod man nga kaangtanan sa Dios. Ang “pakabalaanon ang imo ngalan” isa ka pangabay kay Jehova nga manghikot sia agod pakabalaanon ang iya kaugalingon paagi sa pagtinlo sang iya ngalan gikan sa tanan nga kahuy-anan nga nagsugod sa pagrebelde sa Eden. Bilang sabat sa sina nga pangamuyo, dulaon ni Jehova ang kalautan sa duta, sa amo mapakabalaan ang iya kaugalingon.—Ezeq. 36:23.
13. (a) Paano matuman ang pangabay nga “magkari ang imo ginharian”? (b) Ano ang nalakip kon matuman na ang kabubut-on sang Dios sa duta?
13 “Magkari ang imo ginharian. Matuman ang imo kabubut-on sa duta, subong sang sa langit.” (Mat. 6:10) May kaangtanan sini nga pangabay, dapat naton dumdumon nga ang “ginharian” amo ang langitnon nga Mesianikong panguluhan nga pagamanduan ni Cristo kag sang ginbanhaw nga “mga balaan.” (Dan. 7:13, 14, 18; Isa. 9:6, 7) Ang pagpangamuyo nga “magkari” ini, isa ka pangabay nga ang Ginharian sang Dios magkari sa duta batok sa tanan nga nagapamatok sa paggahom sang Dios. Magaabot ini sa indi madugay, kag paluntaron sini ang bug-os kalibutan nga paraiso nga may pagkamatarong, paghidait, kag kahamungayaan. (Sal. 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Ped. 3:13) Natuman na ang kabubut-on ni Jehova sa langit, kag ang pagpangamuyo nga matuman ini sa duta isa ka pangabay nga tumanon sang Dios ang iya mga katuyuan sa aton planeta, lakip ang paglaglag sa mga nagapamatok sa iya karon kaangay sang ginhimo niya sang una.—Basaha ang Salmo 83:1, 2, 13-18.
14. Ngaa nagakaigo nga mangabay kita sing “pagkaon para sa sini nga adlaw”?
14 “Hatagi kami karon sang amon pagkaon para sa sini nga adlaw.” (Mat. 6:11; Luc. 11:3) Paagi sa sini nga pangamuyo, ginapangabay naton sa Dios nga amanan kita sang pagkaon “para sa sini nga adlaw.” Ginapakita sini nga nagasalig gid kita sa ikasarang ni Jehova sa pagtatap sang aton mga kinahanglanon adlaw-adlaw. Indi ini pangamuyo para sa sobra nga mga aman. Ining pangabay para sa adlaw-adlaw nga mga kinahanglanon nagapahanumdom sa aton sa sugo sang Dios sa mga Israelinhon nga magtipon sing manna “sang bahin sa tagsa ka adlaw.”—Ex. 16:4.
15. Ano ang buot silingon sang pangabay nga “patawara kami sang amon mga sala, subong nga ginpatawad man namon ang mga nakasala sa amon”?
15 Ang masunod nga pangabay sa modelo nga pangamuyo nagapatalupangod kon ano ang dapat naton himuon. Nagsiling si Jesus: “Patawara kami sang amon mga sala, subong nga ginpatawad man namon ang mga nakasala sa amon.” (Mat. 6:12) Kon “ginpatawad” naton ang mga nakasala sa aton mapaabot naton nga patawaron man kita ni Jehova. (Basaha ang Mateo 6:14, 15.) Dapat mangin handa kita sa pagpatawad sa iban.—Efe. 4:32; Col. 3:13.
16. Paano naton hangpon ang pangamuyo tuhoy sa pagsulay kag pagluwas gikan sa isa nga malauton?
16 “Indi kami pagdalha sa pagsulay, kundi luwasa kami gikan sa isa nga malauton.” (Mat. 6:13) Paano naton dapat hangpon ining duha ka magkaangot nga pangabay sa modelo nga pangamuyo ni Jesus? Isa lang ang pat-od: Wala kita ginatilawan ni Jehova agod maghimo sing sala. (Basaha ang Santiago 1:13.) Si Satanas, ang “isa nga malauton,” amo ang matuod nga “Panulay.” (Mat. 4:3) Apang sa Biblia, mahimo patuhuyan ang Dios nga amo ang nagahimo sang mga butang bisan nga sa pagkamatuod iya lang ini ginapahanugutan. (Rut 1:20, 21; Man. 11:5) Gani ang pagpangamuyo nga “indi kami pagdalha sa pagsulay” isa ka pangabay nga indi pagtugutan ni Jehova nga madala kita sa pagsulay nga supakon sia. Sa katapusan, ang pangamuyo nga “luwasa kami gikan sa isa nga malauton” isa ka pangabay kay Jehova nga indi niya pagtugutan nga madaug kita ni Satanas. Makasalig man kita nga ‘indi pagtugutan sang Dios nga masulay kita labaw sa aton masarangan.’—Basaha ang 1 Corinto 10:13.
‘Magpadayon sa Pagpangayo, Pagpangita, Pagpanuktok’
17, 18. Ano ang buot silingon sang ‘padayon sa pagpangayo, pagpangita, kag pagpanuktok’?
17 Ginpalig-on ni apostol Pablo ang iya masigkatumuluo: “Magpadayon sa pagpangamuyo.” (Roma 12:12) Ginpadaku pa gid ni Jesus ini nga punto sang nagsiling sia: “Padayon sa pagpangayo, kag hatagan kamo; padayon sa pagpangita, kag inyo makita; padayon sa pagpanuktok, kag pagabuksan kamo. Kay ang tagsatagsa nga nagapangayo magabaton, kag ang tagsatagsa nga nagapangita makakita, kag ang tagsatagsa nga nagapanuktok pagabuksan.” (Mat. 7:7, 8) Nagakaigo lamang nga ‘magpadayon sa pagpangayo’ sang bisan ano nga butang nga nahisuno sa kabubut-on sang Dios. Bilang pagsunod sa mga ginpamulong ni Jesus, si apostol Juan nagsulat: “Amo ini ang pagsalig naton sa [Dios], nga bisan ano ang pangayuon naton suno sa iya kabubut-on, nagapamati sia sa aton.”—1 Juan 5:14.
18 Ang laygay ni Jesus nga ‘padayon sa pagpangayo kag pagpangita’ nagapahangop nga dapat kita mangamuyo sing hanuot kag indi mangampo. Importante man nga ‘padayon kita sa pagpanuktok’ agod makasulod sa Ginharian kag matigayon ang mga pagpakamaayo, benepisyo, kag mga padya sini. Apang, makasalig bala kita nga sabton sang Dios ang aton mga pangamuyo? Huo, sabton gid niya kita kon magpabilin kita nga matutom kay Jehova, bangod si Cristo nagsiling: “Ang tagsatagsa nga nagapangayo magabaton, kag ang tagsatagsa nga nagapangita makakita, kag ang tagsatagsa nga nagapanuktok pagabuksan.” Madamo sing naeksperiensiahan ang mga alagad ni Jehova nga nagapamatuod nga ang Dios “nagapamati [gid] sang pangamuyo.”—Sal. 65:2.
19, 20. Tuhoy sa mga ginpamulong ni Jesus sa Mateo 7:9-11, paano mapaanggid si Jehova sa isa ka mahigugmaon nga amay?
19 Ginpaanggid ni Jesus ang Dios sa mahigugmaon nga amay nga nagaaman sing maayo nga mga butang sa iya kabataan. Handurawa nga nakatambong ka sa Sermon sa Bukid kag nabatian mo si Jesus nga nagasiling: “Sin-o sa inyo nga kon pangayuan sang anak niya sing tinapay, hatagan niya sia sing bato? Ukon, kon mangayo sia sang isda, hatagan niya bala sia sing man-ug? Busa, kon kamo bisan pa malaut makahibalo maghatag sang maayo nga mga dulot sa inyo mga anak, labi pa gid nga ang inyo Amay sa langit magahatag sang maayo nga mga butang sa mga nagapangayo sa iya!”—Mat. 7:9-11.
20 Bisan pa masiling naton nga ang tawhanon nga amay “malaut” bangod sang napanubli nga sala, palangga gid niya ang iya mga kabataan. Indi niya pag-intuon ang iya bata kundi ginatinguhaan niya nga ihatag ang “maayo nga mga dulot.” Subong iya mga anak, ang aton mahigugmaon kag langitnon nga Amay magahatag sa aton sang “maayo nga mga butang,” kaangay sang iya balaan nga espiritu. (Luc. 11:13) Ginapalig-on kita sini nga mag-alagad sing kalahamut-an kay Jehova, ang Manug-aman sang “tagsa ka maayong dulot kag tagsa ka himpit nga regalo.”—Sant. 1:17.
Padayon nga Magbenepisyo sa mga Pinamulong ni Jesus
21, 22. Ano ang talalupangdon sa Sermon sa Bukid, kag ano ang imo pagtamod sa sining mga pinamulong ni Jesus?
21 Ang Sermon sa Bukid amo gid ang pinakamaayo nga diskurso nga nahatag sa bug-os nga duta. Talalupangdon ini bangod tuman ini kaathag kag nagatudlo sa aton tuhoy sa Dios. Subong sang ginpakita sa mga punto sa sini nga mga artikulo, daku gid ang aton mabenepisyo kon iaplikar naton ang laygay sa sini nga sermon. Ini nga mga pinamulong ni Jesus mahimo nga makapauswag sang aton kabuhi karon kag nagahatag sa aton sing malipayon nga paglaum.
22 Sa sini nga mga artikulo, nabinagbinag naton ang pila lamang sa espirituwal nga mga hiyas sa Sermon sa Bukid ni Jesus. Indi katingalahan nga ang mga nakabati sa iya diskurso “nahayanghag sa iya paagi sang pagpanudlo.” (Mat. 7:28) Wala sing duhaduha nga amo man sini ang aton reaksion kon pun-on naton ang aton hunahuna kag tagipusuon sining bilidhon nga mga pinamulong sang Dakung Manunudlo, si Jesucristo.
Ano ang Imo Sabat?
• Ano ang ginsiling ni Jesus tuhoy sa salimpapaw nga mga pangamuyo?
• Ngaa dapat naton likawan ang pagsambit sing sulitsulit nga mga tinaga kon nagapangamuyo?
• Ano nga mga pangabay ang ginaunod sang modelo nga pangamuyo ni Jesus?
• Paano kita ‘makapadayon sa pagpangayo, pagpangita, kag pagpanuktok’?
[Retrato sa pahina 15]
Ginpakamalaut ni Jesus ang mga salimpapaw nga nagapangamuyo agod lamang makita kag mabatian sang iban
[Retrato sa pahina 17]
Nahibaluan mo bala kon ngaa nagakaigo nga mangamuyo kita para sa aton pagkaon sa kada adlaw?