Karoa 23
Iehova ena Dina Oi Laloa Noho
BIBLE oi stadilaia matamaia neganai oi davaria gaudia ginigunadia ta be inai: Nega daudau lasi murinai Dirava ese ita do ia hamauria inai nega ena mauri dikana amo. (Luka 21:28) Bena oi davaria Dirava ena palani be tanobada ibounai be Paradaiso ai do ia lao. Kara dika, tuari, gorere bona mase do idia ore, bona mase taudia do idia mauri lou. Unai be helaro namo hereana! Idia vara gaudia ese idia hamomokania, ena be Keriso ita itaia diba lasi, to ia be lagani 1914 C.E. lalonai ia giroa mai bona hari ia lohia noho, bona unai lagani amo ema bona hari ita be inai tanobada dikana ena nega dokonai ita noho. Unai ibounai ese ia hahedinaraia goevagoeva unai nega matamatana be ia kahirakahira momokani. Inai oi diba dainai oiemu mauri oi haidaua a? Oiemu mauri dalana ese ia hamomokania oi laloa “Iehova ena dina” be kahirakahira do ia mai, eiava?
2 Bible ese ia hahedinaraia goevagoeva, Keriso ena lou mai negana ena matamana idia itaia “uruna” ese “Iehova ena dina badana” danu do idia itaia. Unai dina dekenai ia ese kara dika taudia iboudiai edia davana do ia henidia. (Mat. 24:34; Sef. 1:14–2:3) Unai “uru” taudia iboudiai idia buruka vadaeni. To Iesu Keriso be Iehova ena ladanai Satana ena orea ibounai tanobada dekenai do ia haorea dinana be Bible ese ia gwauraia hedinarai lasi. “To unai dina bona dina gauna, tau ta ia diba lasi, aneru guba dekenai idia diba lasi, Natuna danu ia diba lasi, to Tamana sibona ia diba.” (Mar. 13:32) Inai be mai ena namo. Ena namo be dahaka? Gauna be inai: taunimanima edia lalohadai korikori ia hahedinaraia. Bema haida ese Iehova idia lalokau henia momokani lasi, edia lalona dekenai idia gwau iena “dina” do ia mai haraga lasi, bena tanobada gaudia, edia kudou ese idia ura henia gaudia, be idia tahua. To Iehova ese ia lalo-namo henidia bona ena hesiai taudia ai ia halaodia taudia be inai bamona: Ia idia lalokau henia momokani bona ena hesiai gaukara idia karaia mai edia lalona ibounai danu, herevana inai nega dikana ena dokona ia mai haraga eiava lasi. Dirava bona iena Natuna ese siahu sisina sibona taudia o lalo-rua taudia idia lalo-namo henidia lasi.—Apok. 3:16; Sal. 37:4; 1 Ioane 5:3.
3 Iesu ese Iehova idia lalokau henia taudia ia sisiba henidia, ia gwau: “Umui naria namonamo, umui noga noho, badina be inai gaudia idia mai nega umui diba lasi.” (Mar. 13:33-37) Ia gwau namona be ita naria namonamo, aniani bona inuinu bona “tanobada ena laloa metau momo gaudia” ita laloa momo bena ita laloaboio dokona ia kahirakahira garina.—Luka 21:34-36; Mat. 24:37-42.
4 Unai murinai, aposetolo Petro ese abidadama momokani taudia iboudiai ia sisiba henidia, ‘Iehova ena dina do idia naria noho bona do ia ginidae haraga totona do idia gaukara goada noho, badina be unai dina dekenai gubai noho gaudia be lahi bada herea ese idia do ia araia ore.’ Namona be ita ibounai ita laloaboio lasi “Iehova ena dina” be kahirakahira do ia ginidae. Tanobada ena gavamani iboudiai, unai siri ese ia gwauraidia “guba,” bona taunimanima dikadia iboudiai danu be nega sisina murinai do idia ore, bena edia gabunai Dirava ese “guba matamata bona tanobada matamata” do ia haginia, bona inai tanobada ena kara iboudiai—ena gwau-edeede karadia, ena matabodaga karadia bona kohu bona moni ura henia karadia—be “Iehova ena dina” ena lahi siahuna ese do ia haorea. (2 Pet. 3:10-13) Namona be ita gima noho badina be ita diba unai gau badadia be reana kahirakahira do idia vara matamaia.—Mat. 24:44.
TOANA BAMONA IDIA VARA GAUDIA OI LALOA NOHO
5 Ita be hari inai nega lalonai ita noho dainai, ita diba dahaka dahaka be inai “nega dokona” ena toana bamona idia vara. Unai toana ita laloa maoromaoro totona, namona be inai ita laloa: Iesu ese ena hahediba taudia edia henanadai, Mataio 24:3 dekenai ia torea gauna, be ia ese ia haerelaia neganai ia gwauraia gaudia haida be gunaguna idia vara vadaeni, Iuda bese ena dokona neganai, to unai hereva ena anina bada be gabeai ia vara. Siri 4 ela bona 22 lalonai ia herevalaia gaudia be dala maragina amo idia vara, lagani 33 C.E. amo ela bona 70 C.E. To unai peroveta herevana ena anina be dala badana amo ia vara hari inai nega lalonai, bona ia hahedinaraia lagani 1914 C.E. lalonai Keriso ia “giroa mai, bona tanobada dokona” negana ia matamaia. (Mareko 13:5-20 bona Luka 21:8-24 danu itaia.) Lagani 70 C.E. amo ela bona Keriso ia giroa mai do idia vara gaudia be Mataio 24:23-28 ese ia gwauraia. (Mareko 13:21-23 danu itaia.) Mataio 24:29 amo ela bona karoa 25 ena dokona ia gwauraia gaudia be lagani 1914 C.E. murinai idia vara.—Mareko 13:24-37 bona Luka 21:25-36 danu itaia.
6 Namona be ita laloa namonamo, harihari idia vara noho gaudia ese unai “toa” edena bamona idia hagugurua. Bema unai gaudia be Bible ena peroveta herevadia danu ita hahegeregerea, unai ese ita ia durua, Iehova ena dina ena mai ita laloa noho totona. Danu, unai amo ita ese ma haida edia lalona do ita ania diba, “dika davana henia dinana iseda Dirava ena” be idia dekenai ita harorolaia neganai. (Isa. 61:1, 2) Mani inai oi laloa noho, “toa” ena kahana idauidau do oi duahia neganai.
Peroveta herevana hegeregerena, lagani 1914 C.E. lalonai edena hoa dalanai ‘bese ta ese bese ta ia tuari henia bona basileia ta ese basileia ta ia tuari henia’? Dahaka be vanegai hua lalodiai ia vara bona unai danu ese peroveta herevana ia hamomokania?
Ena be saiens taudia edia diba be hari ia bada, to hitolo bada ese taunimanima edena bamona ia hadikadia noho?
Lagani 1914 C.E. be do lasi neganai gabu idauidau dekenai tano mareremarere momo idia vara, unai lagani murinai idia vara gaudia bamona, eiava?
Lagani 1918 lalonai edena gorere ese taunimanima momo herea ia hamasedia, edia momo ese tanobada ibounai tuarina lalonai idia mase taudia edia momo ia hanaia? Ena be doketa taudia edia diba be bada, to edena gorere ese taunimanima momo herea idia hagoreredia noho?
Dahaka ese ia hahedinaraia taunimanima be edia kudouna dekenai idia gari momokani, Luka 21:26 ena hereva hegeregerena?
Dahaka dainai oi laloa 2 Timoteo 3:1-5 ese ia gwauraia karadia be idau nega amo ema bona hari vaia idia karaia karadia lasi, to taunimanima edia kara be idia dika rohoroho idia lao, hari dina gabedia edia dokona lalonai?
TAUNIMANIMA IA HAPARARADIA
7 Iesu ese inai nega ena dokona ia herevalaia neganai, gau badadia ma haida danu ia gwauraia. Inai gaudia ta be, “Basileia ena taunimanima” bona “Satani ena taunimanima” do ia hapararadia. Iesu ena parabole ta lalonai uiti umana ta ia herevalaia, ena biaguna ena inai tauna ta ese ava dikadia edia uhe unai uma dekenai ia hadoa. Iena parabole lalonai “uiti” anina be horoa Keristen taudia momokanidia. “Ava dikadia” be Keristen taudia koikoidia. Hari “ava dikadia” idia gwau idia be Keristen taudia, to edia kara amo idia hahedinaraia idia be “Satani ena taunimanima,” badina be inai tanobada, Satana ese ia biagua gauna, idia badinaia. Unai dainai, hari inai nega dokonai aneru ese idia bona Dirava ena “Basileia ena taunimanima” idia hapararadia, badina be unai kara dika taudia idia hamasedia ore gwauraia. (Mat. 13:36-43) Vadaeni, inai bamona ia vara vadaeni, eiava?
8 Momokani, Tuari Badana Ginigunana murinai, sibodia idia gwauraia Keristen taudia be orea rua dekenai idia hapararadia: (1) Kerisendom ena haroro taudia bona edia orea taudia; idia ese League of Nations bona United Nations idia durua momokani bona sibodia edia bese ta ta idia abia isi danu. (2) Horoa Keristen taudia momokanidia; idia be momo lasi, to Dirava ena Mesia ena Basileia idia badinaia momokani. Kerisendom taudia ese tanobada ena gavamani idia abidadama henidia, idia laloa idia ese maino bona noho namo do idia havaraia; unai amo idia hahedinaraia idia be Keristen taudia momokanidia lasi. (Ioane 17:16) To Iehova ena Witness taudia edia kara be idau vaitani; idia diba “gau dika rohorohona,” Iesu ese Mataio 24:15 dekenai ia gwauraia gauna, anina be League of Nations. “Basileia ena Sivarai Namona be tanobada ibounai dekenai . . . idia harorolaia,” unai amo idia hahedinaraia idia be Dirava ena “Basileia ena taunimanima.” (Mat. 24:14) Vadaeni, edia gaukara ese dahaka anina ia havaraia?
9 Gau ginigunana be, “abia hidi taudia,” lauma amo ia horodia taudia unai, be aneru ese idia gogodia. Ena be bese idauidau dekenai idia noho, “lai edia gabuna 4” dekenai idia noho bamona, to aneru ese orea tamona lalonai idia gogodia.—Mat. 24:31.
10 Bena, Iesu ia peroveta bamona, ia ese bese iboudiai ia hapararadia matamaia, “mamoe naria tauna ese mamoe bona nanigosi ia hapararaia bamona.” Inai gaukara, Keriso ese ena guba terona amo ia gunalaia gaukarana, be idia karaia noho ema bona hari, bona ia be mai anina oi dekenai. Taunimanima momo herea ese Dirava ena Basileia bona ena “taunimanima,” lauma amo ia horodia taudia unai, idia dadaraidia. Unai dainai idia be “davana ia dika hanaihanai gabuna,” mase, dekenai do idia lao. To Lohiabada ese taunimanima ma haida ia boiridia, ena Basileia henunai tanobada dekenai idia mauri hanaihanai totona. Ena be “Basileia ena taunimanima,” horoa taudia, be dagedage bada herea ena hisihisi idia ania noho, to unai mamoe bamona taudia ese idia bamodia. (Mat. 25:31-46) Mai edia kamonai danu idia durudia Basileia ena sivarai idia harorolaia totona. Hutuma bada herea, milion rua mai kahana, be inai gaukara idia karaia noho. Basileia ena sivarai be tanobada ena gabu iboudiai dekenai idia harorolaia noho. Anina be dahaka? Anina be inai: “Dina gabedia” edia dokona be ia kahirakahira momokani, bona “Iehova ena dina” be kahirakahira do ia ginidae.
DAHAKA DO IA VARA?
11 Ma gau haida be peroveta herevadia hegeregeredia do idia vara guna bena Dirava ena dina badana mai garina be gabeai do ia matamaia, a? Oibe! Taunimanima be Basileia dainai idia hapararadia gaukarana be ia do ore lasi. Ena be gabu haida dekenai dagedage bada herea ia vara, to hari inai negai hahediba taudia matamatadia momo herea idia vareai. Bona taunimanima ese sivarai namona idia dadaraia gabudia dekenai danu, ita haroro neganai Iehova ena hahemaoro maoromaoro bona ena hebogahisi ita hahedinaraia. Vadaeni, do ita gaukara noho! Iesu ia gwauhamata, do ita haorea neganai “dokona be do ia ginidae.”—Mat. 24:14.
12 Bible ena peroveta herevana badana ma ta ia gwau: “Inai bamona hereva, ‘Maino bona gari lasi ita noho inai,’ taunimanima idia gwauraia noho neganai, karaharaga hisihisi dika momokani bona mase do ia ginidae! Rogorogo hahine ese mara ena hisihisi ia davaria haraga bamona unai hisihisi do ia ginidae. Bona unai taunimanima do idia roho mauri diba lasi.” (1 Tes. 5:2, 3) Ita diba lasi unai hereva “Maino bona gari lasi ita noho inai” be edena bamona do idia halasia. To, momokani, ena be unai bamona do idia hereva, to tanobada gunalaia taudia ese taunimanima edia hekwakwanai do idia kokia momokani lasi. Iehova ena dina idia laloa taudia do idia koidia diba lasi, badina be idia diba unai murinai “hisihisi dika momokani bona mase do ia ginidae” haraga.
13 Bible ese ia hahedinaraia hegeregerena, tanobada ena politikol gunalaia taudia iboudiai ese Babulono Badana, tanobada ibounai ena tomadiho koikoi basileiana, do idia tuari henia bona do idia hadikaia ore. (Apok. 17:15, 16) Gau ta mai anina bada be inai: Hari inai negai idia ese edia badu Kerisendom ena tomadiho oreadia dekenai idia hahedinaraia noho. Tomadiho idia badu henia gavamanidia haida be mai edia siahu bada United Nations lalonai, bona tano haida dekenai, ena be guna unai tano taudia ese edia tubudia edia tomadiho idia goadalaia, to hari idia momo ese idia rakatania. Inai ibounai ena anina be dahaka? Anina be tomadiho koikoi ibounai haorea negana be ia kahirakahira. Unai nega murinai, Iehova ena lohia siahuna idia abia isi taudia be tanobada besedia ese do idia tuari henidia mai edia goada ibounai danu, bena Dirava ese ena badu politikol gavamanidia bona idia durudia taudia latadiai do ia bubua bona iboudiai do ia hamasedia ore. Dokonai, Satana bona ena demoni be guri dobu masemase lalonai do idia negedia diho, do idia koudia bena taunimanima do idia koidia lou diba lasi. Unai be momokani “Iehova ena dina” ai do ia lao, iena ladana do ia abia isi dinana unai.—Esek. 38:18, 22, 23; Apok. 19:11–20:3.
14 Unai dina be nega korikori ai do ia ginidae, Dirava ena palani hegeregerena. Do ia leiti lasi. (Hab. 2:3) Mani inai oi laloa: Ierusalem hadikaia ore negana be lagani 70 C.E. lalonai ia ginidae haraga, Iuda taudia idia laloa lasi neganai. Bona Babulono gunana be edena bamona? Unai hanua be mai ena siahu bada bona ia hekokoroku badina be ia be mai ena magu aukana bona badana. To hanuaboi tamona lalonai ia moru. Unai hegeregerena, “hisihisi dika momokani bona mase do ia ginidae” inai tanobada dikana dekenai. Ia ginidae neganai, namona be Dirava ese ita ia davaria, tomadiho momokani ita karaia noho mai eda lalo-tamona danu, badina be Iehova ena dina ena mai ita laloa noho dainai.
INAI HEREVALAIA LOU
● Dahaka dainai Iehova ena dina ena mai ita laloa noho be gau badana? Edena bamona ita laloa noho diba?
● Hari idia ese taunimanima idia hapararadia noho, anina be dahaka ita ta ta dekenai?
● Dahaka do ia vara guna bena Iehova ena dina be gabeai do ia matamaia? Unai dainai, dahaka ita karaia noho be namo?
[Study Questions]
1. (a) Inai nega ena lalohisihisi gaudia be kahirakahira do idia ore sivaraina oi kamonai matamaia neganai, emu lalona ena mamina be edena bamona? (b) Dahaka henanadai inai dekenai ita laloa namonamo be namo?
2. (a) “Iehova ena dina” be edena negai do ia mai? (b) Iehova ese “unai dina bona dina gauna” ia hahedinaraia lasi, ena namo be dahaka?
3. Iesu ese ita edena bamona ia sisiba henia, ita laloa kerere garina?
4. Petro ena hereva hegeregerena, “Iehova ena dina” ese dahaka do ia mailaia?
5. (a) Iesu ese Mataio 24:3 dekenai idia torea henanadai ia haerelaia neganai ia gwauraia gaudia be Iuda besena ena nega dokonai sibona idia vara a? (b) Iena haere lalonai, edena hereva amo lagani 1914 amo ema bona hari idia vara gaudia ia gwauraia?
6. (a) Dahaka dainai, harihari idia vara noho gaudia ese “toa” idia hagugurua dalana ita laloa namonamo be namo? (b) Inai paragraph ena dokonai idia noho henanadai oi haerelaia, unai amo oi hahedinaraia “toa” be edena bamona ia guguru, lagani 1914 amo ema bona hari.
7. (a) Dahaka gau ma ta Iesu ese Mataio 13:36-43 dekenai ia gwauraia, ia gwau nega dokonai do ia vara? (b) Unai parabole ena anina be dahaka?
8. (a) Tuari Badana Ginigunana murinai, sibodia be Keristen idia gwauraia taudia be edena bamona idia hapararadia?
(b) Horoa Keristen taudia momokanidia be edena bamona idia hahedinaraia idia be “Basileia ena taunimanima”?
9. Basileia be unai bamona idia harorolaia neganai, dahaka be edia gaukara dainai ia vara guna?
10. (a) Dahaka hapararaia gaukarana ma ta idia karaia, bona unai be edena peroveta herevana hegeregerena? (b) Inai peroveta herevadia edia anina idia vara ese dahaka ia hahedinaraia?
11. “Iehova ena dina” do ia ginidae lasi neganai, ma haroro gaukara do idia karaia guna a?
12. (a) Tesalonika Ginigunana 5:2, 3 ese ia hahedinaraia hegeregerena, dahaka gau badana be do ia vara? (b) Ena anina be dahaka ita dekenai?
13. Do idia boiboi, do idia gwau “Maino bona gari lasi ita noho inai” neganai, dahaka be kara haraga do ia vara, bena unai murinai ma dahaka do ia vara?
14. Bema ta ia laloa Iehova ena dina be ia daudau, dahaka dainai ena lalohadai be aonega dalana lasi?