Dirava Ena Mamoe Oreana Naria mai Lalokau Ida
“Dirava ese umui ia henia mamoe orea do umui naridia namonamo.”—1 PETERO 5:2.
1, 2. Iehova ena kara badana be dahaka, bona edena bamona ia hahedinaraia?
BUKA Helaga lalonai, idia hahedinaraia lalokau be Dirava ena kara badana. Ioane Ginigunana 4:8 ia gwau: “Dirava be lalokau.” Ena lalokau be ena kara ai ia hahedinaraia dainai, 1 Petero 5:7 ia gwau Dirava ese “umui ia naria noho.” Baibel lalonai idia gwau Iehova ese ena orea taudia ia naridia, lalokau tauna ese ena mamoe ia naridia hegeregerena: “Itaia! Pavapava Badana Iehova . . . ese ena seri do ia naria, mamoe naria tauna bamona. Ena imana amo mamoe natudia do ia gogodia; bona ena kemena ai do ia rosidia lao. Rata idia henia mamoedia be metairametaira do ia hakaudia.” (Isaia 40:10, 11) David ena lalona ia goada, badina be ia gwau diba: “Lau ia naria Tauna mamoe naria tauna bamona be Iehova. Gau ta ai do lau dabu lasi”!—Salamo 23:1.
2 Baibel ese Dirava ia lalo-namo henidia taudia be mamoe ida ia hahegeregeredia be maoro, badina be mamoe be manau gaudia mai edia kamonai. Naria tauna mai lalokauna hegeregerena, Iehova ese ena mamoe bamona taudia ia lalodia bada. Unai dainai, tauanina dalanai bona lauma dalanai ia naridia, bona inai tanobada dikana ena “nega dokonai” ia hakaudia lao iena kara maoromaoro tanobadana matamatana ai.—2 Timoteo 3:1-5, 13; Mataio 6:31-34; 10:28-31; 2 Petero 3:13.
3. Iehova ese ena mamoe edena bamona ia naridia?
3 Iehova ese ena mamoe ia naridia mai ena lalokau ida: “Kara maoromaoro taudia ia itadia, edia taitai ia ese ia hakala henidia. . . . Idia boiboi negadiai Iehova ese ia kamonai, bona edia hekwakwanai iboudiai lalodia amo ia hamauridia. Iehova be lalohisihisi taudia dekediai; bona dara-doko taudia ia hamauridia. Kara maoromaoro tauna ena hisihisi be momo, to Iehova ese iboudiai lalodia amo ia hamauria.” (Salamo 34:15-19) Mamoe Naridia Tauna Badana ese ena mamoe bamona taudia edia lalodia ia hagoadadia momokani!
Mamoe Naridia Tauna Namona Ena Haheitalai
4 Dirava ena Natuna, Iesu, ese ena Tamana ena amo diba ia abia namonamo, unai dainai Baibel ese Iesu ia gwauraia “mamoe naria tauna namona.” (Ioane 10:11-16) Baibel ese ia hahedinaraia hari inai negai “Mamoe ena Natuna,” Iesu, ese Dirava ena hesiai taudia “hutuma bada herea . . . bese idauidau” amo be do ia durudia. “Mauri ranuna, ia lohilohi gauna, dekenai idia do ia hakaua lao. Bona Dirava ese edia taitai ranu ibounai edia matana dekena amo do ia dahua ore.” (Apokalupo 7:9, 17) Iesu ese Dirava ena mamoe be hereva momokani ranudia ai ia hakaudia lao; unai ranu amo mauri hanaihanai do idia abia. (Ioane 17:3) Baibel ese Iesu ia gwauraia “Mamoe ena Natuna”; unai amo ia hahedinaraia mamoe ta bamona ia ese Dirava kamonai henia lalohadaina ia hahedinaraia goevagoeva.
5. Iesu ese taunimanima edena bamona ia lalodia?
5 Tanobada ai Iesu ese taunimanima edia hisihisi ia itaia neganai, “ia bogahisihisi idia dekenai, badina be edia tauanina idia manokamanoka, bona idia lao idau gabu idau gabu dekenai, mamoe idia naria lasi bamona.” (Mataio 9:36) Bema mamoe be mai naridia tauna lasi eiava naridia taudia ese idia lalodia lasi, dagedage gaudia ese idia hadikadia bada. To Iesu ese ena mamoe ia lalodia bada; ia gwau: “Tauanina manokamanoka bona gaukara metau taudia ibounai, lau dekenai umui mai, lau ese laga-ani do lau henia umui dekenai. Egu huaia auna be emui pagana dekenai do umui atoa, lau dekenai diba do umui tahua, badina be lau be dagedage lasi bona manau tauna. Vadaeni emui laumana be do idia laga-ani. Badina be lauegu huaia auna be ia metau lasi, bona huaia neganai danu hekwarahi lasi.”—Mataio 11:28-30.
6. Iesu ese edena bamona ia hahedinaraia hisi-ania taudia ia hebogahisi henidia?
6 Baibel ia peroveta Iesu ese taunimanima do ia kara henidia mai ena lalokau ida: “Iehova ese lau ia horoa, . . . dara-doko taudia edia lalodia do lau hagoadadia . . . bona taitai taudia edia lalodia do lau hagoadadia totona.” (Isaia 61:1, 2; Luka 4:17-21) Iesu ese ogogami taudia bona hisi-ania taudia ia dadaraidia lasi, to Isaia 42:3 ia hamomokania: “Siriho manokana do ia hamakohia lasi; bona uiki ena diari maragina do ia habodoa lasi.” (Mataio 12:17-21 itaia.) Hisi-ania taudia be siriho manokadia hegeregeredia bona lamepa edia uiki, keresini ia ore dainai idia bodo gwauraia gaudia, hegeregeredia. Iesu be unai ia diba dainai, ia hebogahisi henidia; edia lalodia ia hagoadadia, helaro namona ia henidia, bona lauma dalanai bona tauanina dalanai ia hanamodia.—Mataio 4:23.
7. Iesu ese kamonai taudia ia hadibadia daika do idia hanamoa be namo?
7 Mamoe bamona taudia momo ese Iesu idia kamonai henia. Ena hereva edia mamina be namo herea dainai, idia siaidia do idia dogoatao taudia idia gwau: “Tau ta ia hereva lasi inai tau ia hereva bamona.” (Ioane 7:46) Tomadiho gunalaia taudia dikadia idia maumau, idia gwau: “Tanobada ibounai be iena murina dekenai idia raka vadaeni”! (Ioane 12:19) To Iesu ia ura lasi hemataurai bona hairai do ia abia. Taunimanima ia hadibadia, iena Tamana Iehova do idia hanamoa bona Ena kara namodia dainai ena hesiai do idia lao henia; ia gwau: “[Iehova] oiemu Dirava dekenai do oi lalokau henia mai emu lalona ibounai, mai emu lauma ibounai, mai emu goada ibounai, mai emu laloa ibounai.”—Luka 10:27, 28.
8. Dirava ena orea taudia ese idia kamonai henia dalana bona tanobada gunalaia taudia edia orea taudia ese idia kamonai henidia daladia edia idau be dahaka?
8 Iehova ia moale, badina be ena mamoe bamona taudia ese ena lohia siahuna idia abia dae, ia idia lalokau henia dainai. Iena kara namodia idia diba dainai, ena hesiai idia lao henia mai edia ura ida. Inai tanobada gunalaia taudia be idau vaitani; idia lohiadia taudia ese idia kamonai henidia, badina be idia gari henidia, eiava sibodia edia ura hehunidia hagugurudia totona! Iehova bona Iesu idia gwauraidia diba lasi, ta ese Roman Katolik pope ta ia gwauraia bamona: “Momo ese idia hanamoa, iboudiai ese idia gari henia, ta lasi ese ia lalokau henia.”—Vicars of Christ—The Dark Side of the Papacy, Peter de Rosa ese ia torea.
Naridia Taudia mai Dagedagedia Israel Lalonai
9 Israel ena tomadiho gunalaia taudia Iesu ena negai be ia hegeregerena lasi; mamoe idia lalokau henidia lasi. Idia be Israel ena lohia gunadia hegeregeredia, Iehova ese inai bamona ia hereva henidia taudia unai: “Israel naria taudia, umui sibona umui ubua taudia e, madi o! Mamoe naridia taudia ese mamoe idia ubudia be namo, ani? . . . Manokadia umui hagoadadia lasi, ia gorere gauna umui hanamoa lasi, ena aena ia dika gauna ena aena umui kumia lasi, ia raka oho gauna umui hakaua lou lasi, ia boio gauna umui tahua lasi, to mai emui siahu bona mai emui dagedage ida umui biagudia.”—Esekiel 34:2-4.
9, 10. Hegunalai taudia, idaunegai Israelana ena bona Iesu ena nega ena, mani oi gwauraidia.
10 Unai lohia hegeregeredia, Iuda tomadiho gunalaia taudia Iesu ena negai edia lalodia idia auka. (Luka 11:47-52) Ena parabole ta lalonai Iesu ese unai ia hahedinaraia. Iuda tauna ta ia sivarailaia, raskol ese idia dadabaia, kahirakahira ia mase, bena dala ai idia rakatania. Israel hahelaga tauna ta ese ia itaia, to ia rakaia hanai. Levi tauna ta danu be unai bamona ia karaia. Bena Israel taudia ese idia dadaraia besena tauna, Samaria tauna, ese ia itaia neganai, ia hebogahisi henia. Ena bero ia kumidia, doniki ta ai ia hahelaia, laolao taudia edia ruma ta ai ia laohaia, unuseniai ia naria.—Luka 10:30-37.
11, 12. (a) Iesu ena negai, tomadiho gunalaia taudia ese edia dika edena bamona idia habadaia? (b) Gabeamo Roma taudia ese edena bamona idia kara henidia?
11 Unai tomadiho gunalaia taudia, hahelaga taudia badadia bona Farisea taudia unai, be idia dika momokani dainai, Iesu ese Lasaro mase amo ia hatorea isi lou murinai, kaunsolo taudia idia boiridia hebou, idia gwau: “Edena bamona do ita karaia, badina be unai tau [Iesu] ese toa momo ia karaia? Bema ita dogoatao lasi, taunimanima ibounai ese do idia abidadama henia, vadaeni Roma taudia do idia mai, iseda Dubu Helaga bona iseda bese do idia hadikaia ore.” (Ioane 11:47, 48) Iesu be mase tauna dainai ia karaia karana namona idia laloa lasi. Sibodia edia dagi idia lalodia momo. Unai dainai “unai dina dekena amo idia ese Iesu alaia mase totona dala idia tahua.”—Ioane 11:53.
12 Bena hahelaga taudia ese edia dika idia habadaia. “Idia hereva hebou, Lasaro danu do idia alaia, idia gwau. Badina be Lasaro totona Iuda taudia momo idia raka siri, Iesu dekenai idia abidadama henia.” (Ioane 12:10, 11) To edia dagi naridia karadia ai idia kwalimu lasi, badina be Iesu ese ia hamaorodia vadaeni, ia gwau: “Emui ruma be do ia noho kava anina lasi.” (Mataio 23:38) Unai hereva hamomokania ai, Roma taudia be unai uru ena nega lalonai idia mai, idia hamasedia bona ‘edia Dubu Helaga bona edia bese idia hadikaia ore.’
Naridia Taudia mai Lalokaudia Keristen Ekalesiana Lalonai
13 Iehova ese unai mamoe naridia taudia dikadia ia dadaraidia, bona Mamoe Naridia Tauna Namona, Iesu, be Iena seri naria tauna ai ia halaoa. Ia gwau mamoe naridia taudia mai lalokaudia be ia henunai do ia atodia: “Lau ese mamoe naridia taudia be idia ataiai do lau atodia, bena idia ese do idia naridia; bena do idia gari lou lasi.” (Ieremia 23:4) Aposetolo edia negai hegeregerena, hari inai negai danu, Keristen kongregesen ta ta lalodiai ‘ekalesia gunalaia taudia idia abidia hidi.’ (Tito 1:5) Hari elda taudia, Baibel ena taravatu hegeregerena lauma dalanai idia hegeregere taudia, ese ‘Dirava ena mamoe oreana do idia naria’ be namo.—1 Petero 5:2; 1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:7-9.
14, 15. (a) Hahediba taudia be dahaka lalohadai idia abia dae be auka? (b) Iesu be dahaka ia karaia, unai amo ia hadibadia elda taudia be hesiai taudia mai manaudia ai idia lao be namo?
14 Mamoe naridia karana ai, “gau badana momokani” be elda taudia ese ‘do idia lalokau henidia mai edia lalodia iboudiai’ ida. (1 Petero 4:8) To Iesu ena hahediba taudia be sibodia edia ladadia bona edia dagi idia lalodia bada dainai, unai idia lalo-pararalaia lasi. Unai dainai, idia rua edia sinana ese Iesu ia noia dagi badadia iena Basileia lalonai do ia henidia neganai, idia oredia idia badu. Iesu ese ia hereva henidia, ia gwau: “Lohia taudia be mai siahu danu edia taunimanima idia biagua karaia, bona gunalaia taudia be do idia lohia edia taunimanima dekenai. To umui be unai bamona umui laloa lasi. Bema ta ia ura be do ia lohia gwauraia, ia be umui emui hesiai gaukara do ia karaia.”—Mataio 20:20-28.
15 Ma nega ta, “idia sibona idia herevahereva daika be dohore ia tau bada herea,” bena Iesu ese ia hamaorodia, ia gwau: “Bema tau ta ena ura be ia gini, gunalaia tauna o biaguna, unai tau dohore ia lao gabeai, bona ia be dohore taunimanima ibounai edia hesiai tauna.” (Mareko 9:34, 35) Namona be edia lalodia do idia manau bona do idia hegeregere haida edia hesiai do idia lao henia. To unai lalohadai idia abia dae be auka dainai, Iesu ida idia anibou negana ginigabena ai, ena be ia ese elda ta be mamoe edia hesiai do ia lao henia dalana haheitalaidia totona sibona ia hamanaua bona edia aedia ia huridia, to “idia hepapahuahu” daika be herea! Ia gwau: “Lau inai umui emui Lohiabada bona hadibaia tauna, to emui aena lau huria, umui danu ta ta emui aena do umui huria be namo. Badina be dala lau hedinaraia vadaeni umui dekenai, vadaeni umui ese danu lau karaia bamona do umui karaia.”—Luka 22:24; Ioane 13:14, 15.
16. Lagani 1899 ai, Watch Tower ese elda taudia edia kara badana edena bamona ia gwauraia?
16 Iehova ena Witness taudia be nega ibounai idia gwau elda taudia be unai bamona do idia kara be namo. Lagani 95 idia lao vadaeni, Watch Tower, April 1, 1899 gauna, ese Paulo ena hereva 1 Korinto 13:1-8 ai ia gwauraia, ma ia gwau: “Aposetolo ese ia hahedinaraia goevagoeva, diba bona hereva goadagoada karana edia anina be maragi, to lalokau . . . ena anina be bada. . . . Ta be gau helagadia ai ekalesia ena hesiai do ia lao henia totona idia abia hidi gwauraia neganai, gau badana be ia do idia dibaia, ia be mai ena lalokau eiava.” Unai magasin be ma ia gwau, lalokau dainai do idia gaukara mai edia manau ida urana idia ura lasi taudia be “hadibaia taudia dikadia, bona reana dika bada do idia havaraia.”—1 Korinto 8:1.
17. Baibel ese ia hahedinaraia elda taudia be dahaka kara namodia idia karadia be namo?
17 Anina be, elda taudia ese “lohia bamona” mamoe do idia gunalaidia lasi be namo. (1 Petero 5:3) Namona be ‘idia ibounai ta ta do idia durua, bona ibounai ta ta do idia bogahisihisi henia.’ (Efeso 4:32) Paul ia gwau: “Inai bamona karadia, dabua bamona do umui atoa: bogahisihisi, durua, manau, manada bona haheauka. . . . Umui lalokau henia, vadaeni do umui noho hebou namo herea, mai laloa tamona danu.”—Kolose 3:12-14.
18. (a) Paulo ese mamoe kara henidia dalana namona edena bamona ia hahedinaraia? (b) Dahaka dainai elda taudia ese mamoe durudia karadia idia reaia lasi be namo?
18 Paul be unai ia manadalaia, ia gwau: “Umui huanai ai be manau, iena natuna ia ubua hahine bamona. Umui ai lalokau henia bada dainai ai ese Sivarai Namona umui dekenai ai henia. Bona inai sibona lasi, to ai be ai noho hegaegae, aiemai mauri umui dainai do ai atoa diho, badina be umui ai lalokau henia bada.” (1 Tesalonika 2:7, 8) Unai hegeregerena, ia gwau: “Gari taudia umui hagoadaia, bona manoka taudia umui durua. Bona taunimanima ibounai dekenai do umui lalo namo henidia.” (1 Tesalonika 5:14) Herevana mamoe ese idia dekediai idia mailaia hekwakwanaina be dahaka, to namona be elda taudia ese Hereva Lada-isidia 21:13 idia laloatao: “Ogogami taudia edia tai ia hakala henia lasi tauna be sibona do ia tai lolololo to ta do ia kamonai lasi.”
19. Dahaka dainai elda taudia mai lalokaudia be hahenamo ta, bona edia lalokau dainai mamoe ese edena bamona idia kara henidia?
19 Elda taudia, mamoe oreana idia naria mai edia lalokau ida taudia, ese mamoe edia namo idia havaraia. Isaia 32:2 ia gwau: “Idia ta ta be lai koua gabuna hegeregerena ai do idia lao, lai-gubana koua gabuna; sinavai maragidia gabu kaukauna ai bamona, nadi badana ena keru gabuna tano gagaena ai bamona.” Ita moale, badina be ita diba iseda elda taudia momo be unai bamona. Inai hereva badinaia dalana idia diba vadaeni: “Umui ta ta do umui lalokau henia, tadikaka edia lalokau ta ta dekenai bamona. Umui ta ta danu do umui matauraia.” (Roma 12:10) Elda taudia ese inai bamona lalokauna bona lalo-manauna idia hahedinaraia neganai, mamoe ese ‘edia gaukara dainai idia lalokau henidia bona idia mataurai henidia.’—1 Tesalonika 5:12, 13.
Ura-Kwalimu Matauraia
20 Iehova ese taunimanima ia karadia, sibodia edia lalodia do idia hadaidia mai edia ura-kwalimu ida. Ena be elda taudia ese tadikaka idia sisiba henidia bona idia matahakani henidia be maoro, to ta ena mauri o ena abidadama idia biagua be kerere. Paulo ia gwau: “Ai ese umui emui abidadama ai biagua lasi. Ai diba umui emui abidadama lalonai umui gini goada noho.” (2 Korinto 1:24) Oibe, “ibounai ta ta sibona ena metau, ena metau do idia huaia.” (Galatia 6:5) Iehova ese ura-kwalimu bada ita ia henia, iena taravatu maguna lalonai. Unai dainai, bema Baibel ena taravatu be lasi, elda taudia ese taravatu idia atoa lasi be namo. Bona namona be sibodia edia lalohadai be taravatu bamona idia gwauraidia lasi, bona bema ta ese edia lalohadai ia abia dae lasi, namona be idia hekokoroku lasi.—2 Korinto 3:17; 1 Petero 2:16.
21. Paulo ese Filemona ia kara henia dalana sivaraina amo dahaka ita diba?
21 Paulo ena kara, Roma ai dibura rumana ai ia noho neganai Keristen tauna Filemona ia kara henia karana, be mani oi laloa. Filemona ena hesiai tauna ladana Onesimo ese ia heautania, Roma ai Keristen tauna ai ia lao, bena Paulo ia durua noho. Paulo ese Filemona ia tore henia, ia gwau: “Lauegu ura korikori be ia do lau dogoatao, vadaeni dibura rumai Sivarai Namona dainai lau noho neganai ia ese lau do ia durua noho. . . . To bema oiemu gwau maoro lau abia guna lasi neganai, ia do lau dogoatao lasi. Lau ura lasi oi do lau oda henia. Lasi momokani. Lau ura be oiemu ura dainai inai kara namona do oi karaia.” (Filemona 13, 14) Paulo ese Onesimo ia haloua, bona Filemona ia noia, Keristen tadikakana ta bamona do ia kara henia. Paulo ia diba mamoe oreana be iena lasi to Dirava ena. Ia be orea ena biaguna lasi to ena hesiai tauna. Paulo ese Filemona ia oda henia lasi; ena ura-kwalimu ia matauraia.
22. (a) Namona be elda taudia idia diba edia dagi ena anina be dahaka? (b) Iehova ese edena bamona oreana ia hatubua noho?
22 Dirava ena orea ia bada ia lao lalonai, elda taudia ma haida idia abidia hidi. Namona be idia bona gaukara idia manadalaia vadaeni elda taudia danu edia lalodia idia parara, edia dagi ena anina be do idia hesiai mai edia manau ida. Inai dala amo, Dirava ese ena orea be tanobada matamatana ai ia hakaua lao lalonai, iena ura hegeregerena do ia tubu—ena be orea do idia haheaua namonamo, to lalokau bona hebogahisi do idia negea lasi. Inai dainai mamoe bamona taudia ese ena orea do idia ura henia bada, badina be do idia diba “Dirava idia lalokau henia taudia dekenai, dahaka dahaka idia vara gaudia ibounai ese edia mauri do idia hanamoa.” Lalokau latanai ia haginia oreana ena toana korikorina be unai, badina be “lalokau be do ia doko lasi.”—Roma 8:28; 1 Korinto 13:8.
Edena Bamona Do Oi Haere?
◻ Iehova ese ena orea taudia ia naridia dalana be Baibel ese edena bamona ia gwauraia?
◻ Edena dala ai Iesu ese Dirava ena mamoe oreana ia naria?
◻ Elda taudia be dahaka kara idia goadalaia be mai anina bada?
◻ Dahaka dainai elda taudia ese mamoe edia ura-kwalimu idia laloa be namo?
4. Edena dala ai Iesu ese Dirava ena mamoe oreana ia naria?
13. Iehova ia gwauhamata daidia do ia atodia, iena mamoe oreana do idia naria totona?
20. Dahaka dainai elda taudia ese ura-kwalimu idia matauraia be namo?
[Picture on page 16]
Iesu, “mamoe naria tauna namona,” ese hebogahisi ia hahedinaraia
[Picture on page 17]
Tomadiho gunalaia taudia dikadia ese Iesu hamasea dalana idia tahua