Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w99 11/1 rau 24-28
  • Lau Dekenai Iehova be Lalokau Bona Hebogahisi Diravana

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Lau Dekenai Iehova be Lalokau Bona Hebogahisi Diravana
  • 1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Lau be Headava Matamata Tauna Bona Dibura Lalonai Lau Noho
  • Ai Lalo-Hisihisilaia Lasi Abia Hidi Gaudia
  • Hekwakwanai Lalodiai Hesiai Gaukara Ai Karaia Noho
  • Hoa Gauna mai Moalena
  • “Ia Gorere Neganai”
  • Iehova be Ai Ia Durua Tauna
  • Toreisi Lou Helarona
    Tau Hereadaena
  • Mareta Ia Sisiba Henia, bona Guriguri Dalana Ia Gwauraia
    Tau Hereadaena
  • Mai Kudouna Ibounai ida Iehova Hesiai Henia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2015
  • Maria ese “Gau Namona Ia Abia Hidi”
    1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w99 11/1 rau 24-28

Lau Dekenai Iehova be Lalokau Bona Hebogahisi Diravana

JOHN ANDRONIKOS ESE IA SIVARAILAIA

Unai lagani be 1956. Egu headava dinadia be 9 sibona neganai, lau be Komotiní, Greece ena not kahana ai, apil kota ta lalonai lau noho. Egu ura be Dirava ena Basileia lau harorolaia dainai lau dekenai idia henia davana, hua 12 dibura ai do lau noho, be do idia kokia. Apil kota ena hereva​—⁠dibura ruma ai hua 6 do lau noho​—⁠ese unai ura ia hadikaia bona gabeai ai itaia unai be nega daudau lalonai do lau abia hahetoho idauidau edia matamana sibona. To, unai ibounai lalonai, Iehova be lau dekenai ia hamomokania ia be lalokau bona hebogahisi Diravana.

LAU be October 1, 1931 ai lau vara neganai, lauegu ruma bese be Kaválla siti dekenai idia noho, unai be Neapolis, Macedonia ai, ia be guna aposetolo Paulo ena misinari laolao iharuana lalonai ia vadivadi henia gabuna. Egu mauri lagani be ima neganai, sinagu be Iehova ena Witness ta ai ia lao, bona ena be ia duahiduahi o toretore namonamo lasi, to ia hekwarahi bada lau dekenai Dirava lalokau henia bona gari henia karana ia hadibaia totona. Egu tamana be ena lalohadai ia ura lasi ia haidaua tauna, Greek Otodoks ena tomadiho dalana ia badinaia auka. Baibel ena hereva momokani ia ura henia lasi bona sinagu ia inai henia, nega momo mai dagedage ida unai ia karaia.

Unai dainai, lau be tomadiho dainai ia parara ruma besena lalonai lau tubu, Tamagu ese Sinagu ia dadabaia bona hahisia bona gabeai ai ia rakatania. Lau maragi negana amo, Sinagu ese lau bona egu tadina kekenina ia abia lao Keristani heboudia dekenai. To, egu lagani be 15 neganai, matamata taudia edia ura bona sibona egu mauri gaudia abia hidi lalohadaina ese Iehova ena Witness taudia edia hebamo amo lau ia kokia. To, egu abidadama sinana ia hekwarahi bada, bona lau durua totona ia hekwarahi lalonai ia taitai bada.

Ogogami bona mauri dikana lau badinaia dainai, lau gorere bada bona hua toi mai kahana lalonai mahuta patana dekenai lau hekure. Bena unai nega ai manau tadikaka ta, egu sinana ese hereva momokani ia dibaia totona heduru ia henia tauna, ese ia itaia Dirava lau lalokau henia. Ia laloa lau idia durua diba lauma dalanai lau goada lou totona. Haida ese ia idia hamaoroa: “Oi ese John durua karana dekenai emu nega oi haorea kava; ia ese ena kara do ia haidaua lasi.” To unai tadikaka ese lau ia durua lalonai ia haheauka bona gini goada dainai anina namona ia havaraia. August 15, 1952 ai, egu mauri lagani be 21 neganai, Iehova dekenai egu mauri lau gwauhamatalaia, bona unai be ranu bapatiso amo lau hahedinaraia.

Lau be Headava Matamata Tauna Bona Dibura Lalonai Lau Noho

Lagani toi murinai lau be Martha lau dibaia matamaia, ia be lauma gaudia ia laloa bada taihu ta mai ena kara namodia momo, bona daudau lasi murinai ai maoheni. Dina ta lau hoa bada, badina Martha ese inai bamona lau ia hamaoroa: “Hari palani lau karaia, ruma ta ruma ta dekenai do lau haroro totona. Oi ura lau ida ita lao, a?” Ela bona unai nega lau be unai bamona gaukara dekenai lau vareai lasi, ena be nega momo lau be nega bona gabu idauidau ai lau haroro. Unai nega ai Greece dekenai haroro gaukara be idia koua, bona ai ese emai haroro gaukara be hunia dalana dekenai ai karaia. Nega momo pulisi ese Witness taudia idia abia, kota vairanai idia abia lao, bona dokonai dibura dekenai lagani momo idia noho. To, egu maoheni kekenina ena ura gauna lau koua diba lasi!

Lagani 1956 ai, Martha be egu adavana ai ia lao. Unai nega ai, dina 9 emai headava murinai, Komotiní ena apil kota ena hereva, dibura ruma ai hua 6 do lau noho herevana, be lau dekenai idia gwauraia. Unai dainai guna Keristani taihu ta, egu sinana ena turana ta dekenai lau gwauraia henanadaina be lau laloa lou: “Edena bamona lau hahedinaraia diba lau be Iehova ena Witness tauna momokanina ta? Dala ta lau do davaria lasi egu abidadama lau hamomokania totona.” Unai taihu be lau ia itaia totona dibura dekenai ia mai neganai, unai henanadai ia herevalaia bona ia gwau: “Hari emu lalokau ena bada Iehova dekenai oi hahedinaraia diba. Inai be oiemu gaukara.”

Egu loea ese dibura amo lau ia ruhaia totona moni ia haboua toho lau kamonai neganai, lau hamaoroa lau ura lau idia henia hahemaoro herevana hegeregerena do lau noho. Dibura ai hua 6 lau noho negana ena dokona kahana ai lau moale bada, badina lau itaia lau ida dibura dekenai idia noho taudia rua ese hereva momokani idia abia dae! Murina laganidia lalonai, lau be sivarai namona dainai nega momo kota lalonai lau vareai.

Ai Lalo-Hisihisilaia Lasi Abia Hidi Gaudia

Lagani 1959 ai, lagani haida dibura amo lau raka lasi murinai, lau be kongregesen naria, o gunalaia gaukarana lau karaia, bona lau idia boiria Basileia Hesiai Gaukara ena Sikuli, kongregesen elda taudia idia hadibaia sikuli, lau lao totona. To, unai nega ai danu, lau dekenai gaukara namona ta hospital ta dekenai idia henia toho, unai gaukara ese lau bona egu ruma bese be emai mauri ibounai lalonai do ia durua diba. Edena do lau abia hidi be namo? Lau be unai hospital dekenai hua toi lau gaukara vadaeni, bona dairekta be egu gaukara ia moalelaia bada, to sikuli dekenai lau idia boiria herevana lau gwauraia neganai, lau dekenai davana lasi laga-ani ena gwaumaoro danu be ia henia lasi. Unai hekwakwanai be mai guriguri ida lau laloa murinai, egu lalona lau hadaia, Basileia lau atoa guna totona bona unai idia henia toho moni gaukarana lau dadaraia.​—⁠Mataio 6:⁠33.

Unai nega lalonai danu, distrik bona sekit naria taudia idia mai emai kongregesen idia durua totona. Ai ese emai hebou be hehuni dalanai ai emai noho rumadia dekenai ai karaia, badina Greek Otodoks ena dubu gunalaia taudia edia orea bona gavamani ena siahu taudia edia dagedage karana be auka. Unai hebou ta murinai, distrik naria tauna be lau dekenai ia mai bona ia nanadaia bema lau ese ful-taim hesiai gaukara lau laloa. Iena heduru herevana ese egu kudouna ia hamarerea badina lau bapatiso negana amo unai be egu ura gauna. Lau haere: “Lau ura bada herea.” To, lau dekenai ma maduna ta, egu natuna kekeni naria maduna, ia noho vadaeni. Unai tadikaka ese lau ia hamaoroa: “Iehova oi abidadama henia, bona ia ese oi do ia durua emu palani idauidau oi hagugurua totona.” Unai dainai, emai ruma bese maduna ai karaia noho lalonai, lau bona egu adavana be emai noho dalana ai haidaua, unai amo December 1960 ai, Macedonia ena ist kahana ai lau ese spesel painia gaukara lau karaia matamaia​—⁠unai tano ai spesel painia taudia ima sibona amo lau be ta.

Lagani ta lalonai spesel painia gaukara lau karaia murinai, Athens ena brens opesi ese lau idia boiria loaloa naria gaukara lau karaia totona. Hua ta unai gaukara ena treinini lau abia murinai ruma dekenai lau giroa neganai, bona idia vara gaudia be Martha dekenai lau do gwauraia noho lalonai, manganese maini badana ta ena dairekta ia vadivadi bona lau ia boiria manganese hagoevaia dipatmen naria tauna ai do lau lao totona, bona lau dekenai lagani ima kontraka, ruma namona, bona motuka ta ia henia toho. Dina rua ia henia egu haere lau henia totona. Lau daradara lasi, to Iehova dekenai lau guriguri lou, lau gwau: “Lau be inai, do lau lao! Lau do oi siaia!” (Isaia 6:⁠8) Egu adavana be lau ida ia lalo-tamona. Iehova ai abidadama henia noho lalonai, loaloa gaukarana ai hamatamaia, bona Iehova ena lalokau bona hebogahisi dainai ai lalo-hisihisi lasi.

Hekwakwanai Lalodiai Hesiai Gaukara Ai Karaia Noho

Ena be moni dekenai hekwakwanai haida ai davaria, to ai gaukara noho bona Iehova ese emai dabu gaudia ia henia. Matamanai, lau ese motobaik maragina ta lau gaukaralaia kongregesen lau vadivadi henidia totona, idia haida edia daudau be kilomita 500 bamona. Nega momo hekwakwanai lau davaria, bona aksiden haida idia vara. Paraka negana ta ai, kongregesen ta amo lau giroa lou lalonai, ia abata sinavaina ta lau hanaia bena mota ia dika, bona lau paripari ela bona tuina dekenai. Bena gabeai motobaik ena taea ia dika. Ia hanaia tauna ta mai ena taea pamua gauna ese lau ia durua, bena lau be kahirakahira ai ia noho hanua dekenai lau ginidae diba, bona unuseniai taea lau hanamoa. Bena dokonai 3:00 daba ai ruma dekenai lau ginidae, lau keru bona hesiku bada.

Ma nega ta ai, lau be kongregesen ta amo ma kongregesen ta dekenai lau lao noho lalonai, motobaik ia dedi bona ia moru egu tuina latanai. Unai dainai, egu piripou idia darea bona rara bada ia noho piripou dekenai. Lau dekenai ma piripou ta be lasi, unai dainai unai adorahi ai lau ese hereva lau henia neganai, ma tadikaka ta ena piripou lau karaia bona ia be bada herea. To, hekwakwanai ta ese Iehova bona egu lalokau tadikakadia totona egu hesiai gaukara karaia urana ia hadikaia lasi.

Aksiden ma ta ai, lau bero badabada, egu imana ia dika bona egu vaira isena lau hadikaia. Unai neganai egu Witness lasi taihuna, United States dekenai ia noho, ese lau ia vadivadi henia. Motuka ta lau hoia diba totona lau ia durua neganai lau moale bada! Athens brens dekenai idia noho tadikaka ese egu aksiden idia kamonai neganai, lau dekenai hagoadaia revareva idia siaia, bona idia gwauraia gaudia lalonai idia ese Roma 8:​28 ena hereva danu idia torea, ena hereva haida be inai: “Dirava idia lalokau henia taudia dekenai, dahaka dahaka idia vara gaudia ibounai ese unai taudia edia mauri do idia hanamoa.” Egu mauri lalonai unai hagoadaia herevana ia guguru loulou!

Hoa Gauna mai Moalena

Lagani 1963 ai, lau be kamonai lasi taudia idia noho hanuana ta ai spesel painia ta ida ai gaukara hebou. Ai laloa namona be gabu tamona dekenai ai gaukara lasi, ta ta be dala kahanai kahanai ai gaukara. Ruma ta dekenai, iduara dekenai lau pidipidi murinai maoromaoro hahine ta ese lau ia veria vareai bona iduara ia koua bona lokaia. Lau daradara bada, lau laloa dahaka ia vara noho. Nega sisina murinai, karaharaga ruma dekenai unai spesel painia ia boiria vareai danu. Bena unai hahine ese ai ia hamaoroa: “Regerege lasi! Marere lasi danu!” Nega sisina murinai, ruma murimurinai badu taudia edia gadona ai kamonai. Taunimanima be ai idia tahua. Gau ibounai idia namo neganai, unai hahine ese ai ia hamaoroa: “Inai lau karaia be umui lau gimaia totona. Umui lau matauraia badina lau abia dae umui be Keristani taudia momokanidia.” Ia ai tanikiu henia bona ai lao, bona buka bona magasin momo be ia dekenai ai rakatania.

Lagani 14 murinai, Greece dekenai distrik hebouhebou ta lau lao henia neganai, hahine ta ese lau ia hereva henia bona ia gwau: “Tadikaka e, lau oi laloatao, a? Aiemai hanua dekenai umui haroro neganai, emui inai taudia amo umui ia naria hahinena be lau.” Ia be Germany dekenai ia lao, Baibel ia stadilaia, bona Iehova ena taunimanima ida ia hebou. Hari, iena famili ibounai be hereva momokani lalonai idia noho.

Momokani, inai lagani iboudiai lalonai, “hanamoa ena revareva” momo ai abia. (2 Korinto 3:⁠1) Baibel ena hereva momokani idia diba totona ai durua taudia haida be hari elda taudia, hesiai taudia, bona painia taudia. Lagani 1960 bena sisina murinai sekit gaukara lau karaia gabudiai pablisa be haida sibona, to hari Iehova tomadiho henia taudia edia namba ia bada daekau ela bona 10,000 mai kahana dekenai be moale gauna momokani! Hanamoa ibounai be iseda lalokau bona hebogahisi Diravana dekenai ita henia, ia ese ena dala dekenai ita ia gaukaralaia.

“Ia Gorere Neganai”

Aiemai loaloa gaukara laganidia lalonai, Martha be lau ia durua turana namo hereana, hanaihanai iena kara be ia moale. To, October 1976 ai, ia gorere bada bona mai ena hisihisi bada opereisini ia abia. Bena ia raka diba lasi dainai uilisea dekenai ia helai. Edena bamona unai davana bada bona lalo-metau gauna ai haheaukalaia diba? Iehova ai abidadama henia noho, bena ena lalokau bona hariharibada karana ai mamia. Hesiai gaukara totona Macedonia dekenai lau lao neganai, Martha be Athens dekenai physical therapy totona tadikaka ta ena ruma dekenai ia noho. Lau ia rini henia neganai inai hagoadaia herevadia ia gwauraia: “Lau namo. Oi gaukara noho, bona do lau loaloa diba neganai, oi do lau bamoa egu uilisea dekenai.” Bona unai bamona ia karaia. Emai lalokau tadikaka Betele amo ese ai dekenai hagoadaia revareva momo idia siaia. Martha ena mauri lalonai Salamo 41:3 ena hereva ia laloa loulou, ia gwau: “Bona unai tau, ogogami taudia ia laloa tauna, ia gorere neganai, be Lohiabada ese do ia durua. Lohiabada ese unai tau ena gorere, be do ia hanamoa lou momokani.”

Unai gorere badana ena hekwakwanai dainai, lagani 1986 lalonai idia laloa Kaválla ai spesel painia gaukara do lau karaia be namo bona unuseniai lau be emai lalokau natuna kekenina ena ruma bese ia noho gabuna kahirakahira ai lau noho. Vanegai March lalonai egu lalokau Martha ia mase, ia abidadama ela bona dokona. Ia do mase lasi neganai, bema tadikaka ese ia idia nanadaia: “Oi namo?” Unai neganai, hanaihanai ia haere, ia gwau: “Lau be Iehova kahirakahira lau noho dainai, lau namo!” Hebou totona ai hegaegae o emai lalona idia veria dalanai kamonai taudia momo idia noho gabuna dekenai ai idia boiria neganai, Martha ia gwau: “John, namona be ita lao, gaukara bada ia do noho gabuna dekenai hesiai gaukara do ita karaia.” Ena lalo-goada karana ia haboioa lasi.

Lagani haida gunanai, lau danu be gorere badana ta lau haheaukalaia. March 1994 ai, idia davaria lau ia hamasea diba kudou gorerena lau abia, bona lau idia ivaia be namo. Ma danu, unai hekwakwanai negana lalonai lau mamia Iehova ese lau ia lalokau henia bona ia durua. Lau be intensive care amo idia ruhaia neganai egu bedi badinai sekit naria tauna ta ese ia gwauraia gurigurina bona hospital ena daiutu dekenai hereva momokani idia ura henia gorere taudia hani ida lau karaia Memorial hebouna do lau laloaboio lasi.

Iehova be Ai Ia Durua Tauna

Nega ia heau haraga, bona iseda tauanina idia manoka idia lao, to stadi bona hesiai gaukara amo iseda lauma idia matamata loulou. (2 Korinto 4:16) “Lau be inai, do lau lao! Lau do oi siaia!” lau gwauraia negana amo hari be lagani 39 vadaeni. Ia be moale bona hahenamo amo ia honu maurina. Oibe, nega haida lau laloa “lau be lau ogogami bona manoka,” to gabeai mai momokani ida Iehova dekenai lau gwau diba: “Oi be lauegu hamauria Tauna bona lauegu Dirava. Lau durua totona do oi mai haraga!” (Salamo 40:17) Momokani lau dekenai ia be lalokau bona hebogahisi Diravana.

[Picture on page 25]

Lagani 1956 ai Martha ida

[Picture on page 26]

Kaválla ai sisima edia noho gabuna

[Picture on page 26]

Lagani 1997 ai Martha ida

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia