Oiemu Mauri Ena Anina Oi Habadaia Diba Dalana
IDAUNEGAI aonega herevana ta ia gwau: “Kohu momo abia totona do oi hekwarahi bada lasi. Bema oi be aonega, unai bamona do oi karaia lasi, Badina kohu momo be do idia ore haraga diba, ugava manu ese ena hanina ia abia isi, bona ia roho lao haraga bamona.” (Aonega Herevadia 23:4, 5) Eiava ita gwau diba, kohu momo ita abia totona ita hekwarahi be aonega karana lasi, badina kohu be ia roho lao diba ugava ena hanina dekenai ia roho lao bamona.
Baibel ese ia hahedinaraia hegeregerena, kohu idia ore haraga diba. Hanuaboi tamona lalonai, ia vara kava dika ta, moni ena siahu ia maragi ia lao, eiava ita diba lasi dika ta ia vara dainai ia ore diba. Danu, nega momo kohu momo idia abia taudia idia lalohisihisi. John dekenai ia vara gauna mani oi laloa, iena gaukara be politikol taudia, spot gadara taudia, bona lohia taudia ia hamoalea.
John ia gwau: “Egu mauri ibounai lau henia egu gaukara lau karaia totona. Moni momo lau abia, hotel namodia dekenai lau noho, bona nega haida sibona egu peleini amo gaukara dekenai lau lao. Matamanai lau moale, to gabeai lau lalo-hesiku. Toana be lau hamoalea taudia edia mauri be anina lasi. Egu mauri be anina lasi.”
John ese ia davaria bamona, mauri be anina lasi bema lauma gaudia be lasi. Iesu Keriso ese ororo dekenai ena Haroro Herevana Badana ia henia neganai, ia noho daudau moalena davaria dalana ia hahedinaraia. Ia gwau: “Idia diba lauma gaudia idia tahua be namo taudia idia moale, badina be guba basileiana be idia edia.” (Mataio 5:3, NW ) Vadaeni, ia hedinarai goevagoeva, aonega karana be iseda mauri lalonai lauma gaudia ita atoa guna. To, ma gau haida danu ese oiemu mauri ena anina idia habadaia diba.
Oiemu Ruma Bese Bona Turadia be mai Anina Bada
Bema emu ruma bese taudia oi hereva henia lasi bona oi be turadia lasi neganai, mauri do oi moalelaia, a? Lasi. Iseda Havaraia Tauna ese ita ia karaia, lalokau ita hahedinaraia bona lalokau ita abia totona. Unai dainai Iesu ia hahedinaraia gau badana be ita ese ‘iseda badibadinai tauna ita lalokau henia, sibona ita lalokau henia bamona.’ (Mataio 22:39) Ruma bese be Dirava ena harihari gauna ta bona ia be sibona ena namo tahua lasi lalokauna hahedinaraia gabuna namona.—Efeso 3:14, 15.
Edena dala ai iseda ruma bese ese iseda mauri ena anina ia habadaia diba? Momokani, lalo-tamona ruma besena be uma mai hairaina ta bamona, dina ta ta ena lalo-hekwarahi gaudia be ia lalonai ita laloaboio. Unai hegeregerena, ruma bese lalonai ita ese hebamo namona bona lalokau mamina ita abia diba, unai ese sibona noho mamina ia koua. Momokani, ruma bese be gabu namona ai ia lao kava diba lasi. To, ruma bese lalonai hetura karana ita hagoadaia neganai, ta ta ita turana karaia namonamo, bena mauri ia namo. Hegeregere, dina ta ta iboudiai headava taudia ese edia adavana dekenai lalokau bona hemataurai hahedinaraia totona idia henia goada bona nega be dokonai namo bada do idia havaraia.—Efeso 5:33.
Bema ita be mai iseda natudia, namona be ita hekwarahi idia be ruma bese namona lalonai do idia tubu daekau totona. Reana idia ida ita gaukara hebou, ita herevahereva, bona lauma gaudia ita hadibadia be mai ena hekwarahi. To unai bamona nega bona goada ita henia amo moale bada ita davaria diba. Idia kwalimu tama sina idia laloa edia natudia be hahenamo, idia be Dirava ena harihari gaudia dainai idia naridia namonamo be namo.—Salamo 127:3.
Turadia namodia danu ese mauri ena anina idia habadaia. (Aonega Herevadia 27:9) Ita ese turadia momo ita abia diba, bema hebogahisi ita hahedinaraia. (1 Petero 3:8) Turadia namodia ese ita moru neganai ita idia abia isi. (Hadibaia Tauna 4:9, 10) Bona “tau ta ena turana ese ia lalokau henia noho, . . . nega dika ia vara neganai, [tadikaka bamona] iena lalokau ia hedinaraia noho.”—Aonega Herevadia 17:17.
Hetura karana korikorina ese ita ia hamoalea bada diba! Dina ia diho ena hairai, aniani ena mamina, bona miusiki ena namo be idia bada, bema turana ida ita moalelaia. Momokani, mauri ena anina habadaia gaudia amo ruma bese namona bona ita abidadama henia diba turadia be ena kahana rua sibona. Dirava ese edena heduru gaudia ma haida ia henia iseda mauri ena anina ita habadaia totona?
Lauma Dalanai Ita Dabu Gaudia Ita Abia
Ai gwauraia vadaeni bamona, Iesu Keriso ese moale bona lauma gaudia ita tahua karana ia hakapua. Iehova ese ita ia havaraia lauma gaudia ita laloa bona kara maoromaoro ita hahedinaraia diba totona. Unai dainai, Baibel ese lauma gaudia ia laloa bada tauna bona ‘lalona dekenai ia noho hairai korikori’ ia herevalaia.—1 Korinto 2:15; 1 Petero 3:3, 4.
W. E. Vine ese ia torea diksenari ladana An Expository Dictionary of New Testament Words ena hereva hegeregerena, laulau dalanai kudouna ena anina be “tau ta ena lalohadai bona kara ibounai, ia badinaia lalohadai bona hemami ibounai.” Vine be unai ia gwauraia hedinarai totona ia gwau: “Ita gwau diba, kudouna be laulau dalanai idia gaukaralaia, tau ta ena kara korikori ia havaraia hunia gauna idia herevalaia totona.” Danu, unai buka ia gwau “kudouna, tau ta ena lalona momokani dekenai ia noho gauna, lalonai be ‘hunia tauna,’ . . . tau korikorina, ia noho.”
Edena bamona lauma dalanai iseda dabu gaudia ita abia diba? Ita ese mai anina bada gauna ita karaia bona lauma dalanai iseda dabu gaudia ita abia bema ita be salamo torea tauna ese lauma helaga ena hakaua henunai ia torea herevana ita laloa bada, ia gwau: “Do umui diba momokani, Lohiabada sibona be Dirava. Ia sibona ese ita ia karaia, bona ita be iena. Ita be iena bese taudia, ita be iena mamoe, ia ubua gaudia.” (Salamo 100:3) Unai ita laloa namonamo dainai do ita abia dae Dirava vairanai eda kara ena badina do ita gwauraia. Bema ita ura “ita be iena bese taudia, . . . iena mamoe,” namona be iena Hereva, Baibel, hegeregerena ita kara.
Unai be gau dikana, a? Lasi, badina bema ita abia dae iseda kara be mai anina Dirava dekenai, unai ese iseda mauri ena anina ia habadaia. Ita ia hagoadaia taunimanima namodia ai ita lao totona—momokani unai be tahua gauna namona. Salamo 112:1 ia gwau: “Lohiabada dekenai ia gari tauna be namo. Lohiabada ena taravatu ia moalelaia noho tauna danu be namo.” Mai hemataurai ida Dirava ita gari henia bona mai kudouna ibounai ida ena hahegani ita badinaia karana ese iseda mauri ena anina ia habadaia.
Dahaka dainai Dirava badinaia karana ese ita ia hamoalea? Badina ita be mai iseda lalona ena mamina, ia be Dirava ese taunimanima ibounai dekenai ia henia harihari gauna. Lalona ena mamina ese iseda kara ia tahua bona ita karaia vadaeni o do ita karaia gaudia ia abia dae eiava ia abia dae lasi. Ita ibounai ese lalona ena mamina ia dika dainai hisihisi ena mamina ita abia. (Roma 2:15) To iseda lalona ena mamina ese ita ia hanamoa diba danu. Bema ita be Dirava bona taunimanima ita kara henia neganai sibona eda ura ita tahua lasi, iseda mamina ia namo bona ita moale. Ita davaria “henia kara ena moale be bada, abia kara ena moale be maragi.” (Kara 20:35) Unai ena badina badana ia noho.
Iseda Havaraia Tauna ese ita ia havaraia, taunimanima edia ura bona edia dabu gaudia ita laloa totona. Ma haida durua karana ese iseda kudouna ia hamoalea. Danu, Baibel ese ita ia hadibaia bema heduru ia ura abia tauna ta ita durua, Dirava ia laloa unai be kara namona ia dekenai.—Aonega Herevadia 19:17.
Lauma gaudia ita tahua karana ese iseda lalona ia hamoalea, to dala ma ta ai ita ia durua danu, a? Oibe, Middle East amo ia mai bisinesi tauna ta ia abia dae unai ia vara diba. Ia gwau: “Lauegu tahua gauna tamona sibona be, moni bada do lau abia. To, Dirava be ia noho bona Baibel ese iena ura ia gwauraia gaudia be egu kudouna dekenai lau abia dae negana amo, lau idau. Hari egu mauri lalonai moni gaukara be gau iharuana. Dirava lau hamoalea toho dainai, lau ese inai henia karana amo ia vara mamina dikana lau abia lasi. Ena be lauegu tamana be hepapahuahu ta lalonai ia mase, to lau ura lasi idia alaia taudia edia davana lau henia.”
Raymond ia davaria bamona, lauma dalanai iseda dabu gaudia ita abia karana ese lalona dekenai ia noho mamina dikana ia hanamoa diba. To, bema dina ta ta ena hekwakwanai ita haheaukalaia lasi, mauri do ita moalelaia momokani lasi.
“Dirava Ena Maino” Ita Abia Diba
Inai hisihisi tanobadana lalonai, dina haida sibona be idia namo. Aksiden idia vara, palani idia kerere, bona taunimanima ese iseda lalona idia hahisia. Unai gaudia ese iseda moale idia haorea diba. To, Iehova idia hesiai henia taudia dekenai, Baibel ese lalona dekenai mamina namona—“Dirava ena maino”—ia gwauhamatalaia. Edena dala ai unai maino ita abia diba?
Aposetolo Paulo ia gwau: “Gau ta totona do umui laloa hekwarahi lasi. To umui dekenai hegeregere lasi gaudia do umui abia totona, Dirava do umui noia. Bona umui noia negadia ibounai, mai tanikiu danu do umui guriguri henia. Dirava ena maino ese taunimanima edia diba ia hanaia momokani. Keriso Iesu umui danu ia hakapua tamona dainai, inai maino ese emui laloa gaudia, bona emui kudouna idia mamia gaudia ibounai do ia gimaia namonamo.” (Filipi 4:6, 7) Sibona eda hekwakwanai ita huaia lasi, to namona be ita guriguri goadagoada, dina ta ta edia lalo-metau gaudia be Dirava dekenai ita henia. (Salamo 55:22) Lauma dalanai ita tubu noho bona Dirava ese ita ia durua ita itaia neganai, ia ese ena natuna, Iesu Keriso, amo unai bamona guriguri do ia haerelaia karana dekenai iseda abidadama do ia bada.—Ioane 14:6, 14; 2 Tesalonika 1:3.
Iseda abidadama Iehova Dirava, ‘guriguri ia kamonai’ Diravana, dekenai ita hagoadaia murinai, hahetoho gaudia, hegeregere nega daudau ia noho gorerena, buruka, o lalokau tauna ta ena mase ita haheaukalaia diba. (Salamo 65:2) To, mauri be mai anina korikorina totona, namona be ita ese vaira negana ita laloa danu.
Nega Vaira Helarona Oi Moalelaia
Baibel ena gwauhamata be “guba matamata bona tanobada matamata,” anina be kara maoromaoro guba gavamanina namona ese abidadama taudia ia lohiaia. (2 Petero 3:13) Unai Dirava ese ia gwauhamatalaia tanobada matamatana lalonai, tuari bona hahemaoro koikoi gabunai maino bona hahemaoro maoromaoro do idia vara. Unai be ia vara kava bena ia ore haraga lalohadaina lasi, to ia be ita abidadama henia lalohadai goadana bona dina iboudiai ia tubu noho. Momokani ia be sivarai namona bona badina ta ita moale totona.—Roma 12:12; Tito 1:2.
Matamanai ai herevalaia tauna, John, be hari ia mamia ena mauri be mai ena anina bada. Ia gwau, “Ena be tomadiho lau laloa bada lasi, to hanaihanai lau abia dae Dirava ia noho. To unai gauna dainai kara ta lau karaia lasi ela bona Iehova ena Witnes taudia rua ese lau idia hereva henia. Idia dekenai henanadai momo lau henia, hegeregere, ‘Dahaka dainai ita noho? Edeseni do ita lao?’ Baibel amo idia henia haere namodia dainai nega ginigunana lau mamia egu mauri be mai anina. Unai be matamana sibona. Lau ese hereva momokani lau ura henia bada bena unai dainai lau laloa bada gaudia lau haidaua. Ena be tauanina dalanai lau taga noho lasi, to lau mamia lauma dalanai lau be milioni momo ia abia tauna bamona.”
John bamona, reana lagani momo lalonai lauma dalanai oi mase bamona. To, “aonega” oi hahedinaraia amo, oi mauri lou diba. (Salamo 90:12) Oiemu lalona oi hadaia bona oi gaukara goada neganai, moale, maino, bona helaro namona oi abia diba. (Roma 15:13) Oibe, bona oiemu mauri ena anina oi habadaia diba.
[Picture on page 6]
Guriguri amo “Dirava ena maino” ita abia diba
[Pictures on page 7]
Oi diba dahaka ese ruma bese lalonai moale ia havaraia diba, a?