Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w04 11/1 rau 13-19
  • “Tano Ibounai Do Oi Hanaia Lao”

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • “Tano Ibounai Do Oi Hanaia Lao”
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2004
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Gabu Ena Daudau Dibaia Karana be mai Anina Bada
  • Taunimanima Edia Laloa Dalana Bona Kara be Edena Bamona?
  • Sibona Eda Ura Ita Dadaraia
  • Gwauhamata Tanona Bona Do Ia Vara Gauna Dibaia
  • Iosua Bukana Ena Hereva Badadia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2005
  • Gideona ese Midiana Taudia Ia Halusia
    Baibel amo Do Oi Dibaia Gaudia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2004
w04 11/1 rau 13-19

“Tano Ibounai Do Oi Hanaia Lao”

“Tano ibounai do oi hanaia lao, badina be ibounai oi dekenai do lau henia.”​—⁠GENESE 13:⁠17.

1. Dirava ese Aberahamo dekenai dahaka hadibaia hereva ia henia?

WIKENI ta lalonai motuka amo oi loaloa bona gabu ta oi itaia karana oi moalelaia, a? Ma haida idia ura basikele amo idia loaloa, unai amo idia eksasais bona gabu idia itaia danu. To ma haida idia ura ororo dekenai idia loaloa, unai amo gabu ta idia itaia namonamo bona idia moalelaia totona. Nega momo unai bamona loaloa be dina haida sibona lalonai idia karaia. To Dirava ese Aberahamo dekenai inai hereva ia henia murinai, ena hemami mani oi laloa: “Oi toreisi, inai tano ibounai do oi hanaia lao, badina be ibounai oi dekenai do lau henia.”​—⁠Genese 13:⁠17.

2. Aberahamo be Aigupito ia rakatania murinai, edeseni ia lao?

2 Mani unai hereva edia badina siridia ita laloa. Aberahamo, ena adavana bona ma haida be nega sisina lalonai Aigupito dekenai idia noho. Genese karoa 13 ese ita ia hadibaia, idia be Aigupito idia rakatania bona edia mamoe oreana idia hakaua lao “Negebe ena tano dekenai.” Gabeai Aberahamo be “Negebe dekena amo ia laolao, ia lao Betele hanua dekenai.” Aberahamo ena boromakau naria taudia bona ena kakana ena natuna Lota ena boromakau naria taudia huanai hekwakwanai ta ia vara bona idia laloa idia sibona edia noho gabudia idia tahua neganai, Aberahamo be mai hebogahisi ida Lota ia noia abia hidi ia karaia guna totona. Lota be “Ioridane Sinavai ena koura,” rei momo kourana bona “Lohiabada ena uma gabu bamona” gabuna unai, ia abia hidi, bona gabeai Lota be Sodoma ai ia noho. Dirava be Aberahamo dekenai ia gwau: “Inai gabu dekena amo oiemu matana oi negea kahana ibounai dekenai.” Reana Aberahamo be Betele ena atai gabuna ta dekenai ia gini dainai, tano ena kahana ma haida ia itaia diba. To, kara ma haida do ia karaia. Dirava be Aberahamo ia noia ‘tano ibounai do ia hanaia lao,’ bona tano ena toana do ia dibaia namonamo.

3. Dahaka dainai eda lalona dekenai Aberahamo ia loaloa gabudia ita laloa be auka?

3 Herevana Aberahamo be edena tano dekenai ia loaloa ela bona Heberona dekenai ia ginidae, to ia be Gwauhamata Tanona ia diba namonamo, ita be unai bamona lasi. Unai sivarai lalonai idia gwauraia gabudia mani oi laloa​​—⁠Negebe, Betele, Ioridane Sinavai ena koura, Sodoma bona Heberona. Oi hekwarahi emu lalona dekenai unai bamona gabudia oi laloa totona, a? Taunimanima momo dekenai unai be ia auka, badina Iehova ena taunimanima haida sibona be Baibel ai idia duahia gabudia idia vadivadi henia bona ena tano ibounai dekenai idia loaloa. To, badina namona dainai ita ura bada Baibel ese ia gwauraia gabudia ita diba. Dahaka dainai?

4, 5. (a) Aonega Herevadia 18:15 ena anina Baibel tanodia ita diba bona lalo-pararalaia karana dekenai be edena bamona? (b) Sepanaia karoa 2 ese dahaka ia hahedinaraia?

4 Dirava ena Hereva ia gwau: “Lalona kehoa tauna ese, nega ibounai diba ia davaria noho. Aonega tauna ese, danu nega ibounai diba ia tahua noho.” (Aonega Herevadia 18:15) Ta ese gau momo dekenai diba do ia abia, to Iehova Dirava bona ena kara idauidau dekenai diba maoromaoro ia abia be gau badana. Momokani, Baibel dekenai ita duahia gaudia amo unai diba maoromaoro ita abia diba. (2 Timoteo 3:16) To inai oi laloa, lalona kehoa eiava lalo-parara be mai anina bada danu. Lalo-parara ena anina be, emu lalona ai gau ta oi itaia bona ena kahana ta ta bona idia ibounai idia hakapua dalana oi laloa diba dainai ena anina oi dibaia. Baibel ia gwauraia gabudia dekenai, unai be momokani. Hegeregere, ita momo be Aigupito ia noho gabuna ita diba, to Aberahamo be Aigupito amo ia lao “Negebe ena tano dekenai,” bona gabeai ia lao Betele, bena Heberona dekenai ia lao herevana be edena bamona ita lalo-pararalaia? Unai gabu idia noho gabudia bona edena gabu kahirakahira idia noho be oi diba, a?

5 Eiava reana Baibel duahiduahi oi karaia neganai, Sepanaia karoa 2 oi duahia danu. Unuseniai oi be hanua, taunimanima bona tano edia ladadia oi duahia. Unai karoa tamona ese inai gabu ladadia ibounai ia gwauraia: Gasa, Asakelona, Asadodoa, Ekarona, Sodoma, Nineva, Kanana, Moaba, Amono bona Asuria. Emu lalona ena matana amo unai gabu, taunimanima korikoridia bona Dirava ena peroveta herevana idia hagugurua taudia ese idia noholaia hanuadia unai, oi itaia diba, a?

6. Dahaka dainai Keristani taudia haida ese mapu idia laloa bada? (Maua itaia.)

6 Dirava ena Hereva idia stadilaia taudia momo be Baibel tanodia ena mapu idia itaia karana amo heduru bada idia abia. Unai bamona idia karaia badina mapu idia moalelaia sibona lasi, to idia diba mapu idia gaukaralaia neganai, edia diba Dirava ena Hereva dekenai idia habadaia diba. Danu, mapu ese idia ia durua diba edia lalo-parara idia habadaia totona, idia itaia edena bamona idia diba vadaeni hereva momokanidia be hereva ma haida idia hamomokania. Haheitalai haida ita itaia neganai, reana emu lalokau Iehova dekenai danu do oi habadaia bona ena Hereva ia gwauraia gaudia do oi diba namonamo.​—⁠Rau 14 ai maua itaia.

Gabu Ena Daudau Dibaia Karana be mai Anina Bada

7, 8. (a) Gasa ai Samson be dahaka hoa gauna ia karaia? (b) Dahaka hereva ma haida ese ita idia durua Samson ia karaia gaudia ma haida ita diba totona? (c) Edena bamona Samson ena sivarai ita diba bona lalo-pararalaia karana ese ita ia durua diba?

7 Gunalaia Taudia 16:2 oi duahia neganai, Samson be Pilistia hanua Gasa dekenai ia noho. Hari, unai ladana Gasa be nega momo niusi lalonai idia gwauraia dainai, reana Samson ia noho gabuna oi diba, ia be Pilistia (Philistine) hanuana bona Meditereinien kone ena badinai ia noho. [11] Mani Gunalaia Taudia 16:3 ena hereva oi itaia: “Samson ia hekure ela bona hanuaboi momokani, vadaeni hanuaboi momokani dekenai ia toreisi, hanua ena magu iduara mai ena au danu, bona mai loka gauna danu ia veria daekau, iena pagana dekenai ia huaia lao, ela bona Heberona kahirakahira dekenai ia noho ororo ena ataiai dekenai.”

8 Momokani, Gasa be hanua goadana dainai, ena geiti bona ena du be bada bona mai edia metau. Mani oi laloa, unai gaudia huaia totona be mai ena hekwarahi! To, Samson ese unai du badadia be edeseniai ia abidia lao bona ena laolao be edena bamona? Gasa be kone badinai ia noho, davara ena maka ida ia hegeregere. [15] To Heberona (Hebron) be Gasa ena ist kahana ai ia noho, ia be mita 900 bamona ororo ataiai​—⁠ia be hekwarahi bada daekau totona! Ena be “Heberona kahirakahira . . . ia noho ororo” ia noho gabuna korikorina ita diba lasi, to unai hanua ena daudau Gasa amo be kilomita 60 bamona​—⁠ia be ororo ataiai! Unai gabu rua edia daudau ita laloa neganai, ita diba Samson ia karaia karana be mai ena hekwarahi bada, ani? Bona Samson ese unai kara ia karaia diba ena badina mani oi laloa​​—⁠“Lohiabada ena Lauma ese Samson ia hasiahua bada.” (Gunalaia Taudia 14:​6, 19; 15:14) Hari ita danu be Keristani taudia dainai, ita laloa lasi Dirava ena lauma be ita dekenai tauanina ena goada bada herea do ia henia. To, unai lauma mai siahuna ese iseda lalo-parara Dirava ena dobu herevadia dekenai ia habadaia diba bona eda lalona ia hagoadaia momokani. (1 Korinto 2:​10-16; 13:8; Efeso 3:16; Kolose 1:​9, 10) Momokani, Samson ena sivarai ita lalo-pararalaia neganai, ita abia dae Dirava ena lauma ese ita ia durua diba.

9, 10. (a) Gideona be dahaka ia karaia Midia taudia ia halusidia totona? (b) Unai sivarai ese ia gwauraia gabudia ita diba karana ese edena bamona ita ia durua diba unai sivarai ita laloa bada totona?

9 Gideona ese Midia taudia ia halusia karana be sivarai ma ta, gabu ena daudau ita laloa totona. Baibel idia duahia taudia momo idia diba Hahemaoro Tauna Gideona bona ena orea taudia 300 be tuari taudia 135,000​​—⁠Midiana taudia, Amaleka taudia bona More (Moreh) Ororo badinai ia noho Ieserele (Jezreel) Kourana ai idia kamepa taudia⁠—idia halusia. [18] Gideona ena tatau be kibi idia hiriria, edia kede hahedinaraia totona hodu idia makohia, bena idia boiboi: “Lohiabada ena tuari kaia, bona Gideona ena!” Unai ese edia inai taudia ia hadaradaraia bona hagaria dainai, idia sibona idia ala-ala heheni. (Gunalaia Taudia 6:33; 7:​1-22) To unai kara ibounai be hanuaboi tamona sibona lalonai ia vara haraga, a? Gunalaia Taudia karoa 7 bona 8 oi duahia noho be namo. Do oi itaia Gideona be ena tuari karana ia habadaia. Unai sivarai lalonai hanua momo idia gwauraia, bona hari idia haida idia noho gabudia ita diba lasi dainai, Baibel ena mapu lalonai idia hedinarai lasi. To, idia haida idia noho dainai, Gideona ia karaia karana ena sivarai ita badinaia diba.

10 Gideona be unai tuari taudia oredia ia luludia ela bona Bete Sita (Beth-shittah) idia hanaia, bena saut kahana ia luludia lao ela bona Abele Mehola (Abel-meholah) dekenai, unai be Ioridane (Jordan) ena badinai ia noho hanuana. (Gunalaia Taudia 7:​22-25) Sivarai ia gwau: “Gideona mai ena tatau 300 be Ioridane Sinavai dekenai idia ginidae, idia hanaia. Idia be manori momokani, to idia ese Midiana taudia idia lulua noho.” Sinavai idia hanaia neganai, Israela taudia ese unai tuari taudia be saut kahana idia lulua lao ela bona Sukoto (Succoth) bona Penuela (Penuel) dekenai, unai be Iaboka (Jabbok) ena badinai, bena ororo dekenai idia daekau bona idia lao Iogobeha (Jogbehah) dekenai (Jordan ai, unai hanua be hari Amman kahirakahira ia noho). Unai taudia idia lulua bona tuari henia ena daudau be kilomita 80 bamona. Gideona be Midiana ena king ruaosi ia abidia mauri bona aladia; bena ia giroa lao ena hanua Opera (Ophrah) dekenai, unai be tuari ia hamatamaia gabuna badinai ia noho hanuana. (Gunalaia Taudia 8:​4-12, 21-27) Ia hedinarai goevagoeva, Gideona be nega kwadogina lalonai kibi ia hiriria, kede ia davea bona ia boiboi sibona lasi, to kara ma haida ia karaia danu. Bona abidadama tatau idia herevalaia dalana mani oi laloa: “Gideona [bona ma haida] herevalaia totona, lauegu nega be hegeregere lasi. . . . Edia manokamanoka idia negea, goada idia abia. Tuari lalonai idia be mai siahu.” (Heberu 11:​32-34) Keristani taudia danu be reana tauanina dalanai idia hesiku, to Dirava ena ura ita karaia noho be gau badana, ani?​—⁠2 Korinto 4:​1, 16; Galatia 6:⁠9.

Taunimanima Edia Laloa Dalana Bona Kara be Edena Bamona?

11. Israela taudia be Kadesi dekenai idia do ginidae lasi bona idia ginidae murinai, idia be edena gabu dekenai idia loaloa?

11 Haida be gabu idauidau idia noho gabudia idia dibaia totona Baibel ena mapu idia itaia, to oi laloa mapu amo taunimanima edia laloa dalana oi dibaia, a? Israela taudia be Sinai Ororona amo Gwauhamata Tanona idia lao henia ena haheitalai oi laloa. Idia loaloa lalonai gabu haida ai idia laga-ani danu, gabeai Kadesi (Kadesh eiava Kadesh-barnea) ai idia ginidae. [9] Deuteronomi 1:2 ia gwau idia be dina 11 bamona lalonai idia raka, ena daudau be kilomita 270 bamona. Unuseni amo Mose ese spai taudia 12 ia siaia lao Gwauhamata Tanona dekenai. (Numera 10:​12, 33; 11:​34, 35; 12:16; 13:​1-3, 25, 26) Unai spai taudia be not kahana amo Negebe (Negeb) dekenai idia lao, bona reana Bere Sieba (Beer-sheba) bona Heberona idia hanaia, bena Gwauhamata Tanona ena not kahana kahirakahira dekenai idia ginidae. (Numera 13:​21-24) Israela taudia be spai taudia 10 edia ripoti dikana idia abia dae dainai, lagani 40 lalonai taunimanima idia noho lasi gabuna dekenai idia loaloa. (Numera 14:​1-34) Unai sivarai ese ia hahedinaraia, edia abidadama bona edia ura Iehova tabekau henia karana dekenai be edena bamona?​—⁠Deuteronomi 1:​19-33; Salamo 78:​22, 32-43; Iuda 5.

12. Israela taudia edia abidadama be edena bamona ita gwauraia diba, bona dahaka dainai unai ita laloa be namo?

12 Mani idia loaloa gabudia ita laloa. Bema Israela taudia be Kaleba bona Iosua edia sisiba idia kamonai henia bona badinaia, oi laloa idia be gabu momo do idia hanaia bena Gwauhamata Tanona dekenai do idia ginidae, a? Kadesi bona Bere-lahai-roi (Beer-lahai-roi), unai be Isako bona Rebeka edia noho gabuna, edia padana be kilomita 16 bamona. [7] To Bere Sieba amo be kilomita 95 bamona, idia gwau Bere Sieba be Gwauhamata Tanona ena saut kahanai ena hetoana ai ia noho. (Genese 24:62; 25:11; Buka Helağa; 2 Samuela 3:10) Idia be Aigupito amo idia raka lao ela bona Sinai Ororona dekenai, bena kilomita 270 idia raka ela bona Kadesi dekenai idia ginidae, toana be Gwauhamata Tanona kahirakahira idia noho. Hari ita danu be Dirava ia gwauhamatalaia tanobada paradaisona kahirakahira ita noho. Unai amo dahaka ita dibaia? Aposetolo Paulo ese Israela taudia dekenai ia vara gauna dainai inai sisiba ia henia: “Unai dainai, mai iseda goada ibounai, Dirava ena laga-ani do ita vareai toho. Bona ita ibounai ese Dirava ena hereva do ita utua lasi, gunaguna idia utua bamona, ita ta do ia boio garina.”​—⁠Heberu 3:16–4:⁠11.

13, 14. (a) Dahaka dainai Gibeona taudia ese kara ta idia karaia be gau badana? (b) Gibeona taudia edia lalohadai be edena bamona, bona unai sivarai amo dahaka ita dibaia be namo?

13 Baibel ena sivarai ese ia hahedinaraia Gibeona taudia edia lalohadai be Israela taudia amo ia idau​​—⁠idia ese Dirava idia abidadama henia, iena ura ia hagugurua totona. Iosua ese Israela taudia be Ioridane Sinavaina amo ia hakaua lao bona Dirava ese Aberahamo ena bese dekenai ia gwauhamatalaia tanona lalonai ia hakaudia vareai murinai, nega ia ginidae Kanana taudia idia lulua totona. (Deuteronomi 7:​1-3) Unai ena anina be Gibeona taudia danu do idia lulua. Israela taudia ese Ieriko (Jericho) bona Ai idia hamorua, bona Gilegala (Gilgal) badinai idia kamepa. Gibeona taudia idia ura lasi Kanana taudia dikadia bamona idia mase dainai, haida be Iosua dekenai idia siaia lao Gilegala dekenai. Idia koikoi bona idia gwau idia be Kanana tanona ena hetoana murimurinai ia noho hanuana ta amo idia mai, unai amo Heberu taudia ida maino gwauhamatana idia karaia diba.

14 Unai taudia idia gwau: “Ai, oiemu hesiai taudia, be gabu daudau dekena amo ai mai. Lohiabada, emui Dirava, ena ladana dainai ai mai vadaeni.” (Iosua 9:​3-9) Toana be edia dabua bona aniani gaudia ese idia hamomokania idia be gabu daudauna ta amo idia mai, to Gilegala bona Gibeona edia padana be kilomita 30 bamona sibona. [19] Iosua bona ena lohia taudia ese Gibeona taudia edia hereva idia abia dae dainai, idia bona idia kahirakahira idia noho hanuadia be Israela taudia ida maino gwauhamatana idia karaia. Gibeona taudia idia koikoi badina idia ura lasi idia mase bona unai sibona, a? Lasi, ia hedinarai idia ura Israela ena Dirava ese do ia lalo-namo henidia. Iehova ese Gibeona taudia ia lalo-namo henia, bona idia “be au utua bona ranu huaia taudia ia halaodia, Israela taudia edia, bona Lohiabada ena boubou patana ena, Lohiabada ese tomadiho totona ia abia hidi gabuna dekenai.” (Iosua 9:​11-27) Gibeona taudia be mai edia ura bada ida Iehova ena hesiai gaukara lalonai, anina maragi gaukaradia idia karaia noho. Reana idia haida be Babulonia amo idia giroa lou Netinim taudia huanai idia noho bona idia haginia lou dubuna lalonai idia gaukara. (Esera 2:​1, 2, 43-54; 8:20) Ita ese edia kara ita tohotohoa diba bema Dirava ida maino ita karaia bona mai eda ura bada ida ena hesiai gaukara lalonai anina maragi gaukaradia ita karaia.

Sibona Eda Ura Ita Dadaraia

15. Dahaka dainai Keristani Greek Revarevadia ese idia gwauraia tanodia ita laloa bada be namo?

15 Keristani Greek Revarevadia dekenai idia noho sivaraidia ese Baibel tanodia idia kikilaia danu, hegeregere Iesu bona aposetolo Paulo idia haroro bona loaloa tanodia. (Mareko 1:38; 7:​24, 31; 10:1; Luka 8:1; 13:22; 2 Korinto 11:​25, 26) Do ita kikilaia sivaraidia lalonai, mani emu lalona dekenai idia loaloa gabudia oi laloa toho.

16. Edena dala ai Berea Keristani taudia idia hahedinaraia idia ese Paulo idia laloa bada?

16 Iena misinari loaloa iharuana dekenai (mapu ai unai laini ena kala be pepol), Paulo be Filipi, hari ia be Greece lalonai ia noho, dekenai ia ginidae. [33] Unuseniai ia haroro, ia idia hadiburaia bona ruhaia, bena Tesalonika dekenai ia lao. (Kara 16:6–17:⁠1) Iuda taudia ese dagedage idia hamatamaia neganai, Tesalonika tadikaka be Paulo idia hamaoroa Berea dekenai ia lao totona, ena daudau be kilomita 65 bamona. Berea ai Paulo be haroro gaukara ia karaia namonamo, to Iuda taudia idia mai bona taunimanima idia doria Paulo idia dagedage henia totona. Unai dainai, “Keristani varavara taudia ese Paulo idia siaia haraga kone dekenai,” bona “Paulo idia naria taudia ese ia idia hakaua lao Atena dekenai.” (Kara 17:​5-15) Toana be, diba tahua taudia matamatadia idia ura kilomita 40 idia raka lao Aegean Davarana dekenai, bouti ena davana idia karaia bena kilomita 500 idia loaloa. Unai tadikaka be dika idia davaria diba, to unai idia laloa lasi dainai Dirava ena gwaukau tauna ida nega sisina bada idia loaloa.

17. Mileto bona Efeso edia padana ita lalo-pararalaia neganai, dahaka ita dibaia namonamo diba?

17 Iena loaloa ihatoina dekenai (mapu ai unai laini ena kala be grin), Paulo be Mileto ai ia ginidae. Unuseniai, Paulo ese hereva ia siaia Efeso kongrigeisen ena tau badadia idia mai totona, ena daudau be kilomita 50 bamona. Mani oi laloa, unai elda ese edia gaukara ma haida idia rakatania, Paulo dekenai idia lao totona. Reana idia raka lao lalonai, mai moale ida do idia abia hebouna idia herevalaia. Paulo ida idia hebou bona ena guriguri idia kamonai murinai, “idia ibounai idia tai dikadika, bona Paulo idia rosia bona idia kisi henia.” Bena “idia hakaua lao lagatoi dekenai” ia guia, Ierusalema dekenai ia lao totona. (Kara 20:​14-38) Elda taudia be Efeso dekenai idia giroa lou neganai, reana gau momo do idia laloa bona herevalaia. Unai elda taudia be idia do ia hadibaia bona hagoadaia loaloa hesiai tauna itaia totona, mai moale ida unai gabu daudau amo idia raka lao karana be oi laloa bada, a? Inai sivarai lalonai emu mauri bona laloa dalana dekenai oi badinaia diba gauna ta oi itaia, a?

Gwauhamata Tanona Bona Do Ia Vara Gauna Dibaia

18. Baibel tanodia ita herevalaia neganai, ita ura dahaka do ita karaia?

18 Ita herevalaia vadaeni sivaraidia ese idia hahedinaraia, Dirava ese Israela taudia dekenai ia henia bona Baibel sivaraidia momo ese idia herevalaia tanona ita diba namonamo be gau badana. (Bona iseda lalo-parara ita habadaia diba bema Baibel sivaraidia ese idia gwauraia tanodia ita dibaia.) Gwauhamata Tanona ita lalo-pararalaia bona eda diba ita habadaia neganai, Israela taudia ese “rata bona hani dekenai ia honu” tanona ai idia vareai bona moalelaia totona, idia karaia kara badana ita laloatao be namo. Karana be inai: Iehova idia gari henia bona ena Taravatu idia badinaia.​—⁠Deuteronomi 6:​1, 2; 27:⁠3.

19. Dahaka paradaiso rua ita laloa noho be namo?

19 Unai hegeregerena, hari inai negai Iehova ita gari henia bona ena dala ita badinaia be namo. Unai bamona ita karaia neganai, hari tanobada hegegemadai Keristani kongrigeisen lalonai ia noho lauma paradaisona do ita habadaia bona hahairaia noho. Unai lauma paradaiso ena kahana bona hahenamo idauidau dekenai iseda diba do ita habadaia. Bona ita diba hahenamo ma haida do ita abia. Iosua be Israela taudia ia hakaua Ioridane idia hanaia bena tano namo hereana lalonai idia vareai. Hari, badina namona dainai mai abidadama ida tanobada Paradaisona ita naria noho be namo, ia be kahirakahira do ia vara tano namona.

Oi Laloatao, A?

• Dahaka dainai Baibel tanodia dekenai iseda diba bona lalo-parara ita habadaia be namo?

• Inai stadi lalonai, edena gabu ena sivarai be oi moalelaia bada?

• Tano haida ai idia vara bona karaia gaudia haida ita herevalaia neganai, dahaka gaudia oi dibaia?

[Box/Picture on page 14]

“See the Good Land”

Lagani 2003 bona 2004 hebouheboudia dekenai, Iehova ena Witnes taudia be mai moale ida “See the Good Land” buklet idia abia. Inai buklet matamatana, gado 80 ai idia halasia gauna, lalonai be Baibel tanodia idia hahedinaraia mapu bona laulau mai edia kala idauidau idia noho, nega idauidau ai ia noho Gwauhamata Tanona danu ia noho.

Inai stadi ai mapu idia herevalaia neganai, mapu ena rau ena namba be hereva koremana badana ai idia torea hedinarai, hegeregere [15]. Bema unai buklet matamata oi abia, namona be nega oi atoa ena kahana idauidau oi diba namonamo totona, unai ese oi ia durua diba emu diba bona lalo-parara Dirava ena Hereva dekenai oi habadaia totona.

(1) Mapu momo be mai edia hereva maragina ta eiava maua (eiava Map Legend), idia ese mapu ai idia hedinarai toa eiava maka edia anina idia herevalaia [18]. (2) Mapu momo ai be tano makaia gauna ia noho, unai ese ita do ia durua mail (mi) bona kilomita (km) amo tano ena bada bona daudau ita dibaia totona [26]. (3) Nega momo io (eiava arrow) ta be not kahana ia poinia, unai ese oi do ia durua not, saut, west bona ist edia kahana oi dibaia totona [19]. (4) Nega momo mapu be mai edia kala, unai ese ororo bona tano palaka gabudia idia hahedinaraia [12]. (5) Mapu ena isena ai be leta bona namba haida idia noho, unai oi gaukaralaia diba hanua eiava ladadia oi davaria totona [23]. (6) Gabu edia ladadia ena indeks (eiava Index to Maps) be rau rua dekenai [34-5], mapu edia rau edia namba be revareva koremana ai do oi itaia diba, nega momo edia badinai be gabu ta oi davaria diba ena leta bona namba ia noho, hegeregere E2. Nega ta ta ai unai gau idauidau oi gaukaralaia murinai, do oi hoa badina idia ese emu diba bona lalo-parara do idia habadaia.

[Chart/Map on page 16, 17]

Tano Ena Kahana Idauidau

(For fully formatted text, see publication)

A. Davara Badana Ena Kone

B. Ioridane Ena West Tano Palaka Gabudia

1. Asere Ena Tano Palaka

2. Doro Ena Kone Gabuna

3. Sarona Ena Rei Gabudia

4. Pilistia Ena Tano Palaka

5. Ist-West Kourana

a. Megido Ena Tano Palaka

b. Ieserele Ena Koura

C. Ioridane Ena West Ororodia

1. Galilea Ororodia

2. Karamele Ororodia

3. Samaria Ororodia

4. Sepala (ororo maragidia)

5. Iuda Ena Ororo Gabuna

6. Iuda Ena Taunimanima Noho Lasi Gabuna

7. Negebe

8. Parana Ena Taunimanima Noho Lasi Gabuna

D. Araba Eiava Arabaha (Rift Kourana)

1. Hula Gohuna

2. Galilea Gohuna

3. Ioridane Kourana

4. Mase Davarana (Damena Gohuna)

5. Araba Eiava Arabaha (Mase Davarana ena saut kahanai ia noho)

E. Ioridane Ena Ist Kahanai Idia Noho Tano Palakadia/Ororodia

1. Basana

2. Gileada

3. Amono Bona Moaba

4. Edoma Ena Ororo Ena Tano Palaka

F. Lebanona Ena Ororo Gabudia

[Map]

Heremona Ororo

More

Abele Mehola

Sukoto

Iogobeha

Betele

Gilegala

Gibeona

Ierusalema

Heberona

Gasa

Bere Sieba

Sodoma?

Kadesi

[Map/Picture on page 15]

(For fully formatted text, see publication)

KANANA

Megido

GILEADA

Dotana

Sekema

Betele (Lusu)

Ai

Ierusalema (Salema)

Betelehema (Eparata)

Mamare

Heberona (Makapela)

Gerara

Bere Sieba

Sodoma?

NEGEBE

Rehoboto?

[Mountains]

Moraia

[Bodies of water]

Mase Davarana

[Rivers]

Ioridane

[Picture]

Aberahamo be tano idauidau dekenai ia loaloa

[Map on page 18]

(For fully formatted text, see publication)

Troa

SAMOTRAKE

Neapoli

Filipi

Amepipoli

Tesalonika

Berea

Atena

Korinto

Efeso

Mileto

RODO

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia