Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w06 1/1 rau 8-13
  • Hari be Lalorua Negana Lasi

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Hari be Lalorua Negana Lasi
  • 2006 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2006
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Dirava ese Ena Gwau-Edeede Besena Ia Lalokau Henidia
  • Hari be Lalorua Negana Lasi
  • Tomadiho Koikoi be Karaharaga Do Ia Moru
  • Tomadiho Momokanina Ia Gimaia
    2008 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Karamele Ororona ai Ia Vara Gauna
    Baibel amo Do Oi Dibaia Gaudia
  • Iehu Gari Lasi Tauna
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu—2011
  • Elia ese Dirava Momokanina Ia Abia Isi
    1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
2006 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2006
w06 1/1 rau 8-13

Hari be Lalorua Negana Lasi

“Laloa rua ena dala dekenai do umui noho, ela bona edena negai?”—1 KING TAUDIA 18:21.

1. Dahaka dainai hari inai nega be guna negadia bamona lasi?

OI ABIA DAE Iehova be Dirava momokanina tamona, a? Baibel ia gwau ita be Satani ena tanobada dikana ena ‘nega dokona’ lalonai ita noho; unai oi abia dae danu, a? (2 Timoteo 3:1) Bema oibe, do oi abia dae hari be lalorua negana lasi. Badina taunimanima momo herea ese edia mauri idia haboioa diba, guna bamona lasi.

2. King Ahaba ena lohia negana ai, Israela ena iduhu 10 basileiana lalonai dahaka ia vara?

2 Lagani 900 B.C.E. ai, Israela besena be abia hidi badana ta idia karaia be gau badana. Daika do idia hesiai henia? King Ahaba ena adavana, Dirava koikoi ia tomadiho henia hahinena Iesebele unai, be Israela ena iduhu 10 basileiana lalonai Bala tomadiho henia karana ia goadalaia. Bala be dirava ta bona taunimanima dekenai medu bona uma aniani momo do ia henia. Momo be unai kaivakuku idia kisi henia eiava ia vairanai idia tui diho. Bala ese edia uma aniani bona animal ia hanamodia totona, ia idia tomadiho henia taudia be dubu ena ariara hahine ida matabodaga karadia idia karaia. Danu, edia kastom ta be idia ese sibodia edia tauanina idia utua bona rara ia diho.​—⁠1 King Taudia 18:28.

3. Bala tomadiho henia karana dainai Dirava ena taunimanima be dahaka idia karaia?

3 Bala tomadiho henia karana lalonai kaivakuku idia tomadiho henia, matabodaga bona dagedage karadia idia karaia, to Israela taudia 7,000 bamona be unai kara lalonai idia vareai lasi. (1 King Taudia 19:18) Iehova Dirava idia badinaia dainai haida ese idia dagedage henidia. Hegeregere, Kwini Iesebele ese Iehova ena peroveta taudia momo ia hamasedia. (1 King Taudia 18:4, 13) Unai hahetoho dainai, Israela taudia momo ese Iehova bona Bala be nega tamona idia tomadiho henia. To bema Israela tauna be Iehova tomadiho henia karana ia rakatania bona dirava koikoina ta ia tomadiho henia, unai be hereva momokani negea karana. Iehova ia gwauhamata, bema Israela taudia ese ia idia lalokau henia bona ena taravatu idia badinaia, Ia ese idia do ia hanamoa. To idia ia hadibaia, bema “ia sibona” idia tomadiho henia lasi, do ia hamasedia ore.—Deuteronomi 5:6-10; 28:15, 63.

4. Iesu bona ena aposetolo taudia idia peroveta dahaka be Keristani taudia huanai do ia vara, bona unai peroveta herevana be edena bamona ia guguru?

4 Unai bamona kara be hari Kerisendom lalonai ia vara danu. Dubu taudia momo idia gwau idia be Keristani taudia, to idia moalelaia dina badadia, edia kara, bona idia abia dae gaudia be Baibel ena hadibaia hereva ida idia hegeregere lasi. Iesebele bamona, Kerisendom ena dubu gunalaia taudia ese Iehova ena Witnes taudia dagedage henia karana idia gunalaia. Histori ese ia hahedinaraia, Kerisendom ena gunalaia taudia be tuari idia durua, unai dainai dubu taudia milioni momo edia mase dekenai idia be mai edia kerere. Tomadiho taudia be unai dala ai gavamani idia durua dainai, Baibel ia gwau idia be lauma dalanai matabodaga karadia idia karaia bamona. (Apokalupo 18:2, 3) To tauanina dalanai danu, Kerisendom bona ena gunalaia taudia be matabodaga karadia idia abia dae. Iesu bona ena aposetolo taudia idia peroveta, hereva momokani negea karana be do ia vara. (Mataio 13:36-43; Kara 20:29, 30; 2 Petero 2:1, 2) Kerisendom idia badinaia taudia bilioni ta mai kahana dekenai dahaka do ia vara? Idia bona tomadiho koikoi ese ia hakaua kerere taudia ma haida dekenai, Iehova idia tomadiho henia taudia edia maduna be dahaka? Haere maorona ita diba totona, namona be ‘Bala tomadiho henia karana be Israela amo idia do haorea’ lasi neganai, idia vara gaudia haida edia sivarai ita tahua.—2 King Taudia 10:28.

Dirava ese Ena Gwau-Edeede Besena Ia Lalokau Henidia

5. Iehova ese edena dala ai ena gwau-edeede besena ia lalokau henia?

5 Iehova Dirava ese ia idia rakatania taudia panisidia karana ia moalelaia lasi. Ia be lalokau Tamana ta dainai, ia ura kara dika taudia idia helalo-kerehai bona ia dekenai idia giroa lou. (Esekiela 18:32; 2 Petero 3:9) Unai be momokani, badina Ahaba bona Iesebele edia negai, Iehova ese peroveta taudia amo Ena taunimanima dekenai Bala tomadiho henia karana ena dika ia hadibaia. Elia be unai peroveta tauna ta. Peroveta herevana hegeregerena medu ia diho lasi murinai, Elia ese King Ahaba ia hamaoroa Israela bona Bala ena peroveta taudia ia hadibaia Karamele Ororona dekenai idia hebou totona.—1 King Taudia 18:1, 19.

6, 7. (a) Israela taudia ese hereva momokani idia negea karana be Elia ese edena bamona ia hahedinaraia? (b) Bala ena peroveta taudia be dahaka idia karaia? (c) Elia be dahaka ia karaia?

6 Unai hebou be guna Iehova ena boubou patana ia gini gabuna dekenai idia karaia—reana Iesebele hamoalea totona idia “hadikaia” patana unai. (1 King Taudia 18:30) Madi, Israela taudia idia diba lasi daika—Iehova eiava Bala—ese medu do ia siaia. Bala ena peroveta taudia be 450, to Iehova ena peroveta tauna be tamona sibona, Elia unai. Elia ese Israela taudia edia hekwakwanai korikorina ia henanadailaia: “Laloa rua ena dala dekenai do umui noho, ela bona edena negai?” Ma ia gwau: “Bema Lohiabada be Dirava, ia dekenai do umui tomadiho, to bema Bala be Dirava, ia dekenai do umui tomadiho.” Israela taudia ese Iehova sibona idia tomadiho henia totona, Elia ese idia ia hamaoroa gau haida do idia karaia, bena do ia hedinarai daika be Dirava momokanina. Unai dainai boromakau rua idia hamasea, idia bouboulaia totona, ta be Iehova ena bona ta be Bala ena. Dirava momokanina ese lahi amo ena boubou gauna do ia gabua ore. Bala ena peroveta taudia ese edia boubou gauna idia abia hegaegae, bena hora momo lalonai idia boiboi, idia gwau: “Bala e, ai dekenai do oi haere.” Elia ese idia ia kirikirilaia neganai, idia sibodia idia utua bona rara ia diho, bona idia boiboi badabada. To Bala ia haere lasi.—1 King Taudia 18:21, 26-29.

7 Elia ena nega ia ginidae. Ia karaia gauna ginigunana be, Iehova ena boubou patana ia hanamoa lou bena boromakau ia utua maragimaragi bona pata latanai ia atoa. Bena, ranu daramu foa be unai boubou gauna latanai idia bubua. Nega toi unai bamona idia karaia ela bona pata ia hagegea dadaira be ranu amo ia honu. Bena Elia ia guriguri: “Lohiabada e, Aberahamo bona Isako bona Iakobo edia Dirava e, hari dina do oi hedinaraia momokani oi be Israela ena Dirava, bona lau, oiemu hesiai tauna, ese inai kara oiemu oda dekenai lau karaia noho. Lohiabada e, lau dekenai do oi haere, mani oi haere, vadaeni inai bese taudia do idia diba, oi Lohiabada sibona be Dirava momokani. Bona oi ese idia edia lalona do oi hagiroa lou oi dekenai.”—1 King Taudia 18:30-37.

8. Dirava ese edena bamona Elia ena guriguri ia haerelaia, bona Elia be dahaka ia karaia?

8 Dirava momokanina ese Elia ena guriguri ia kamonai dainai, guba amo lahi ia siaia bena boubou gauna bona boubou patana ia gabua. Unai lahi be dadaira lalonai ia noho ranu danu ia hakaukaua! Unai kara dainai Israela taudia be dahaka idia karaia? “Taunimanima ibounai ese idia itaia, vadaeni tano dekenai idia moru diho, idia gwau, ‘Lohiabada, ia be Dirava, Lohiabada, ia be Dirava.’ ” Elia be kara ta ma ia karaia, Israela taudia ia oda henia ia gwau: “Bala peroveta taudia do umui dogoatao, ta do ia heau mauri lasi. Idia ibounai idia dogoatao.” Bala bona ena peroveta taudia 450 be Karamele Ororo badinai idia hamasedia ore.—1 King Taudia 18:38-40.

9. Tomadiho momokani taudia be edena dala ai hahetoho idia davaria lou?

9 Unai dina ai danu, Iehova ese medu ia siaia unai tano dekenai—unai be nega ginigunana lagani toi mai kahana murinai! (Iamesi 5:17, 18) Mani oi laloa, Israela taudia idia giroa lou neganai, ia vara gauna ena sivarai idia herevalaia; Iehova ese ia hamomokania ia be Dirava momokanina. To Bala idia tomadiho henia taudia be edia tomadiho karana idia rakatania lasi. Iesebele danu ese Iehova ena hesiai taudia dagedage henia karana ia hadokoa lasi. (1 King Taudia 19:1, 2; 21:11-16) Unai kara ese Dirava ena bese taudia edia abidadama ia tohoa lou. To Bala tomadiho henia taudia hahemaoro henia negana ia ginidae neganai, idia be Iehova do idia tomadiho henia noho, a?

Hari be Lalorua Negana Lasi

10. (a) Hari inai negai, horoa Keristani taudia be dahaka idia karaia? (b) Apokalupo 18:4 ena sisiba ita badinaia ena anina be dahaka?

10 Hari inai negai, horoa Keristani taudia be guna Elia ese ia karaia gaukara bamona idia karaia noho. Edia uduna herevadia amo bona idia printaia bukadia amo, idia ese Kerisendom lalonai bona murimurinai idia noho taudia ibounai idia hadibaia, tomadiho koikoi be dika do ia davaria. Unai dainai, taunimanima milioni momo ese tomadiho koikoi idia rakatania. Iehova dekenai edia mauri idia gwauhamatalaia, idia bapatiso, bona Iesu Keriso ena hahediba taudia ai idia lao. Oibe, idia ese Dirava ena hadibaia herevana—tomadiho koikoi rakatania herevana—idia badinaia, ia gwau: “Lauegu orea taudia e, ia dekena amo do umui raka siri, ia danu do umui kara dika hebou garina, bona ia danu panisi do umui abia hebou garina!”—Apokalupo 18:4.

11. Ta ese dahaka ia karaia be gau badana Iehova ena lalonamo ia abia totona?

11 Ena be taunimanima milioni ma haida be Iehova ena Witnes taudia ese idia harorolaia Baibel sivaraina idia laloa bada, to idia daradara dahaka idia karaia be namo. Unai taudia haida be nega ta ta ai Keristani heboudia, hegeregere Lohiabada ena Anibou dekenai eiava distrik hebouhebou ena program ena hereva haida kamonai totona idia mai. Unai bamona taudia ibounai ai hagoadaia Elia ena hereva idia laloa namonamo totona, ia gwau: “Laloa rua ena dala dekenai do umui noho, ela bona edena negai?” (1 King Taudia 18:21) Namo lasi idia naria ela bona nega ma ta, to gau badana be idia gaukara goada edia mauri idia gwauhamatalaia, idia bapatiso, bona Iehova tomadiho henia taudia ai idia lao. Bema lasi, mauri hanaihanai ena helaro idia haboioa diba!—2 Tesalonika 1:6-9.

12. Keristani taudia haida dekenai dahaka ia vara, bona dahaka idia karaia be namo?

12 Madi, Keristani taudia haida be nega ta ta sibona idia hebou eiava hebou idia rakatania vaitani. (Heberu 10:23-25; 13:15, 16) Haida be dagedage garina idia gari, mauri durua gaudia totona idia laloa momo, idia hekwarahi idia taga totona, eiava sibodia edia ura gaudia idia tahua dainai, idia manoka vadaeni. Iesu ia gwau unai bamona gaudia ese ia murinai idia raka taudia haida do ia hamorua, koua, bona koia. (Mataio 10:28-33; 13:20-22; Luka 12:22-31; 21:34-36) Namo lasi unai bamona taudia idia “lalorua” noho, to namona be ‘kara namo idia goadalaia bona edia lalona idia giroa,’ unai amo edia gwauhamata Dirava dekenai do idia hagugurua.—Apokalupo 3:15-19.

Tomadiho Koikoi be Karaharaga Do Ia Moru

13. Iehu be king ai ia lao neganai, Israela dekenai dahaka ia vara?

13 Badina ta dainai taunimanima ese hari kara ta idia karaia be gau badana. Guna Karamele Ororona ai, Dirava momokanina be daika ena hepapahuahu idia hamaoromaoroa, bena lagani 18 idia hanaia murinai gau ta ia vara. Elia ena gabu ia abia tauna, Elisaia, ena hesiai gaukara ia karaia negana lalonai, Iehova ena hahemaoro be ia ginidae haraga Bala idia tomadiho henia taudia dekenai. Unai negai, King Ahaba ena natuna Iorama be Israela ia lohiaia bona ena sinana Iesebele be kwini. Elisaia ese hehuni dalanai ena hesiai tauna ia siaia, Israela ena tuari biaguna Iehu ia horoa bena king matamatana ai ia lao. Unai negai, Iehu be Ioridane ena ist kahanai, Ramoto Gileada dekenai, Israela taudia ia hakaua lao edia inai taudia idia tuari henia totona. Bona King Iorama be Ieserele ena koura gabuna, Megido kahirakahira ia noho, tuari amo ia abia berona ia namo lou totona.—2 King Taudia 8:29–9:4.

14, 15. Iehova ese Iehu ia oda henia dahaka do ia karaia, bona Iehu ese edena bamona unai oda ia badinaia?

14 Iehova ese Iehu ia oda henia, ia gwau: “Oiemu biaguna Ahaba ena bese taudia do oi alaia mase. Unai dekena amo egu hesiai taudia, peroveta taudia, bona egu hesiai taudia haida, Iesebele ese ia hamasea taudia, edia rara ena davana Iesebele dekena amo do lau abia. Ahaba ena bese taudia ibounai do oi alaia ore, . . . Iesebele be tau ta ese do ia guria lasi, sisia ese Iesebele do idia ania ore, Ieserele ena tano dekenai.”—2 King Taudia 9:7-10.

15 Iehu be lalorua tauna lasi. Maoromaoro ena kariota dekenai ia guia bona Ieserele dekenai ia heau lao. Ieserele hanua ena gima tauna ta ese Iehu ena kariota haheaua dalana ia itaia bona King Iorama ia hadibaia, bena Iorama be ena kariota dekenai ia guia bona Iehu hedavari henia totona ia heau lao. Idia hedavari neganai, Iorama ese Iehu ia nanadaia: “Maino dekenai oi mai noho, a?” Iehu ia haere: “Maino be edena bamona ia vara diba, badina be oiemu sinana ena lebulebu karadia bona iena meamea karadia be iseda huanai do idia karaia momo noho?” Bena, King Iorama ia heau gwauraia neganai, Iehu ese ena peva amo Iorama ia pidia, diba ese Iorama ena kudouna ia gwadaia bena ia mase.—2 King Taudia 9:20-24.

16. (a) Iesebele ena hesiai taudia be nega kwadogina lalonai dahaka idia karaia be gau badana? (b) Iehova ese Iesebele totona ia gwauraia peroveta herevana be edena bamona ia guguru?

16 Iehu be maoromaoro ena kariota dekenai ia guia bona hanua dekenai ia heau lao. Iesebele be uindo amo Iehu ia itaia bena hagaria herevadia ia gwauraia. Iehu ese iena hereva ia laloa lasi, to ia boiboi: “Daika idia ura lauegu orea dekenai idia vareai?” Iesebele ena hesiai taudia ese kara ta do idia karaia be namo. Hesiai taudia rua eiava toi be uindo amo edia kwarana idia atoa raka-lasi. Maoromaoro Iehu ese edia badinaia karana ia tohoa. Iehu ese ia haganidia: “Iesebele do umui negea diho!” Vadaeni, hesiai taudia be uindo amo Iesebele idia negea diho, bona Iehu ese ena hosi bona ena kariota amo ia moia. Vadaeni Israela dekenai Bala tomadihona ia gunalaia hahinena ia mase. Peroveta herevana hegeregerena, Iesebele idia do guria lasi neganai, sisia ese ena tauanina idia ania ore.—2 King Taudia 9:30-37.

17. Vaira negai do ia vara gauna dainai, Dirava ese Iesebele ia hahemaoro henia karana ese edena bamona iseda abidadama ia hagoadaia?

17 Ariara hahinena—“Babulonia badana”⁠—​danu unai bamona do ia ore. Unai ariara hahinena ese Satani ena tanobada ena tomadiho idauidau ia laulaulaia, unai orea be idaunegai Babulonia amo ia matamaia. Tomadiho koikoi ia doko murinai, Iehova ese Satani ena tanobada orea ma haida do ia tuari henia. Unai taudia danu do ia haoredia, unai murinai kara maoromaoro tanobadana do ia mailaia.—Apokalupo 17:3-6; 19:19-21; 21:1-4.

18. Iesebele ia mase murinai, Israela ai Bala idia tomadiho henia taudia momo dekenai dahaka ia vara?

18 Iesebele ia mase murinai, King Iehu ese maoromaoro Ahaba ena bese bona ia idia durua taudia ibounai ia hamasedia ore. (2 King Taudia 10:11) To Bala tomadiho henia Israela taudia momo be unai tano dekenai idia do noho. “Lohiabada dainai” Iehu ese kara ma ta ia karaia. (2 King Taudia 10:16) Iehu be koikoi dalanai ia sibona be Bala tomadiho henia tauna ai ia halaoa, bona Ahaba ese Samaria dekenai ia haginia dubuna lalonai aria badana ta ia karaia. Israela dekenai Bala idia tomadiho henia taudia momo be unai aria dekenai idia lao. Dubu lalonai Iehu ena tatau ese unai taudia ibounai idia aladia mase. Baibel ese unai sivarai dokona ia herevalaia: “Unai dala dekenai, Iehu ese Bala tomadiho henia kara be Israela dekena amo ia haorea momokani.”—2 King Taudia 10:18-28.

19. Mai abidadama ida Iehova idia tomadiho henia hutuma bada herea taudia ese dahaka hahenamo do idia davaria?

19 Bala tomadihona be Israela amo idia kokia. Unai hegeregerena, tanobada ena tomadiho oreadia danu be do idia ore haraga. Unai hahemaoro dina badana ai, oi be daika ena kahana ai do oi gini? Hari kara ta oi karaia haraga be gau badana, bona ‘hisihisi badana’ amo idia roho mauri hutuma bada herea taudia huanai do oi noho. Bena Dirava ese ariara hahine—“iena matabodaga kara dekena amo tanobada ia hadikaia” hahinena—ia hahemaoro henia karana oi laloa lou neganai, do oi moale bona Dirava do oi hanamoa. Tomadiho momokani taudia be guba taudia ese idia abia anena dekenai do idia lalotamona: “Aleluia! Dirava ita hanamoa! Lohiabada iseda Dirava, Siahu Ibounai Diravana, ia sibona be King.”—Apokalupo 7:9, 10, 14; 19:1, 2, 6.

Laloa Dobu Henanadai

• Israela taudia be edena dala ai Bala tomadiho henia taudia ai idia lao?

• Hereva momokani negea karana be Baibel ese edena bamona ia perovetalaia, bona edena bamona unai ia guguru?

• Iehu ese edena dala ai Bala tomadiho henia karana ia haorea?

• Dahaka ita karaia be namo Dirava ena hahemaoro dinana ai ita roho mauri totona?

[Map on page 9]

(For fully formatted text, see publication)

Soko

Apeka

Helekata (Helikati)

Iokoneama (Iokoneami)

Megido

Tanaka

Dotana

SAMARIA

Ene Doro

Suneme

Opera

Ieserele

Ibileama (Gata Rimono)

Tirisa

Bete Semese

Bete Seana

Iabese Gileada

Abele Mehola

Bete Arabele Ena Ruma

Ramoto Gileada

Mountain Peaks

Karamele Ororona

Taboro Ororona

More

Gileboa Ororona

[Bodies of water]

Meditereinien Davara

Galilea Davarana

[River]

Ioridane Sinavaina

[Spring and well]

Haroda Ranu Gabuna

[Credit Line]

Based on maps copyrighted by Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[Pictures on page 10]

Hanaihanai Basileia ena sivarai harorolaia bona Keristani heboudia lao henia karana be tomadiho momokani ena kahana badana ta

[Picture on page 12, 13]

Iehu bamona, Iehova ena dina ai idia ura roho mauri taudia ibounai ese kara ta idia karaia haraga be gau badana

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia