“Oiemu Matamata Negana ai Oi Adavaia Hahine Oi Moalelaia”
“Oiemu matamata negana ai oi adavaia hahinena oi moalelaia. . . . Anina be dahaka idau hahine dekenai do oi ura henia?”—AONEGA HEREVADIA 5:18, 20; NW.
1, 2. Dahaka dainai ita gwau diba headava taudia ese idia davaria lalokauna be hahenamo ta?
BAIBEL be mahuta hebou karana ia hunia lasi to ia herevalaia, Aonega Herevadia 5:18, 19, (NW ) ia gwau: “Namona be oiemu ranu gabuna be do ia namo, bona oiemu matamata negana ai oi adavaia hahinena oi moalelaia, oi ura henia dia hahinena bona oi moale henia ororo nanigosi. Namona be iena ratana sibona ese nega ibounai oi ia hamoalea dikadika. Iena lalokau ese hanaihanai oiemu lalona ia hamoalea dikadika be namo.”
2 “Ranu gabuna” be mahuta hebou karana ena moale ia laulaulaia. Tau bona hahine idia ura heheni neganai ia vara lalokauna bona idia mahuta hebou neganai idia abia moalena be Dirava ena harihari gauna. To, headava taudia sibona ese unai kara do idia moalelaia. Unai dainai, Israela besena ena King Solomona, Aonega Herevadia bukana ia torea tauna ta, ia gwau: “Egu natuna e, anina be dahaka idau hahine dekenai do oi ura henia? Badina be dahaka tau ma ta ena adavana do oi rosia?”—Aonega Herevadia 5:20.
3. (a) Headava momo be dahaka hekwakwanai idia davaria? (b) Dirava ena lalohadai heudahanai karana dekenai be dahaka?
3 Edia headava dinana ai, tau bona hahine be gwauhamata idia karaia ta ta do idia lalokau henia bona badinaia noho totona. To, heudahanai karana dainai headava momo be idia parara. Hahine ta ese tahua gaukara 25 ia karaia murinai, ia davaria ‘hahine 100 amo 25 idia heudahanai bona tatau 100 amo 44 idia heudahanai.’ Aposetolo Paulo ia gwau: “Umui sibona do umui koia lasi: Lebulebu taudia, kaivakuku idia tomadiho henia taudia, heudahanai taudia, o lebulebu hahine edia kara bamona idia karaia tatau, o tatau ese tatau danu hemarai karadia idia karaia taudia . . . ta lasi be Dirava ena Basileia do ia davaria diba.” (1 Korinto 6:9, 10) Ita daradara lasi, Dirava matanai heudahanai karana be kara miro badana, bona Keristani taudia ese unai headava hadikaia karana idia dadaraia be gau badana. Dahaka ese ita do ia durua ‘headava do ita matauraia, bona headava gedana do ita hadikaia lasi’ totona?—Heberu 13:4.
Koikoi Momo Kudouna Ita Naria Namonamo
4. Ena be idia laloa lasi, to edena dala haida ai Keristani headava taudia be ma ta idia tura henia diba?
4 Hari, inai matabodaga negana lalonai, taunimanima “edia matana ese nega ibounai hahine idia tahua noho. Kara dika be hanaihanai idia tahua noho, edia aniani bamona.” (2 Petero 2:14) Headava taudia idia ura idau tau eiava hahine idia tura henia. Ena be unai kara be maoro lasi, to tano haida dekenai hahine momo be opesi dekenai tatau ida idia gaukara hebou dainai, ta ta tura henia karana be ia bada. Danu, hemarai momo taudia be hari Internet dekenai turana ta idia davaria diba. Ena be Keristani headava taudia be unai kara idia laloa lasi, to momo be unai bamona tarapu lalonai idia moru.
5, 6. Edena dala ai Keristani hahinena ta be kahirakahira dika bada ia davaria, bona unai amo dahaka ita dibaia?
5 Keristani hahinena ta ladana Mary mani ita laloa, ia be kahirakahira matabodaga karana ena tarapu lalonai ia moru. Mary ena tau be Iehova ena Witnes tauna lasi, bona ena ruma bese ia laloa bada lasi. Mary ia laloatao lagani haida idia lao vadaeni, ia ese iena tau ena gaukara turana ta ia hedavari henia. Ia be hemataurai tauna, bona gabeai ia gwau ia be Mary ena tomadiho dalana ia laloa bada. Mary ia gwau: “Ia be tau namo herea, ia be egu adavana bamona lasi.” Daudau lasi murinai, Mary bona unai tau be idia turana karaia. Mary ia laloa: “Lau be heudahanai karana lau karaia lasi, bona unai tau be Baibel ena hereva ia ura henia. Reana, ia lau durua diba.”
6 To, matabodaga karana ta ia vara lasi neganai, Mary ia laloparara unai hetura karana be ia maoro lasi. (Galatia 5:19-21; Efeso 4:19) Ena lalomamina ese ia kota henia bona unai hetura karana ia hadokoa. Mary ena sivarai ese ia hahedinaraia “taunimanima edia kudouna be mai koikoi bada, bona mai dika rohoroho danu.” (Ieremia 17:9) Baibel ese ita ia sisiba henia: “Gau badana momokani, oiemu kudouna, oiemu laloa ia havaraia gauna, do oi naria namonamo.” (Aonega Herevadia 4:23) Edena bamona unai ita karaia diba?
‘Aonega Tauna be Dika Dekena amo Ia Raka Siri’
7. Bema headava ena hekwakwanai ia davaria tau ta oi durua neganai, edena Baibel sisiba ese oi do ia gimaia?
7 Aposetolo Paulo ia gwau: “Tau ta bema ia laloa ia gini goada, namona be ia naria namonamo, do ia moru garina.” (1 Korinto 10:12) Bona Aonega Herevadia 22:3 ia gwau: “Aonega tauna ese dika ia itaia noho, bona unai dika dekena amo ia raka siri.” Namo lasi oi laloa, ‘Unai be lau dekenai do ia vara lasi,’ to aonega dalana be oi itaia edena kara ese hekwakwanai do ia havaraia diba bona unai kara oi dadaraia. Hegeregere, namo lasi ena headava lalonai hekwakwanai ia davaria tau o hahine ta be oi sibona dekenai ena lalohisihisi gaudia ia herevalaia. (Aonega Herevadia 11:14) Unai tau o hahine oi hamaoroa namona be unai hekwakwanai be iena adavana ida ia herevalaia. Bona bema ia be tau, lo Keristani tadikaka ta ia hereva henia, to bema ia be hahine, lo Keristani taihu ta ia hereva henia bona elda taudia ida ia herevalaia danu be namo. (Tito 2:3, 4) Inai kara dekenai, Iehova ena Witnes taudia edia kongrigeisen lalonai elda taudia be haheitalai namona idia hahedinaraia. Bema elda ta be hekwakwanai ta hamaoromaoroa totona Keristani taihu ta ia ura ia hereva henia, taunimanima momo ese idia itaia diba gabuna ai, hegeregere Kingdom Hall ai, ia hereva henia.
8. Opesi dekenai heudahanai karana dadaraia totona dahaka ita karaia be namo?
8 Opesi bona gabu ma haida dekenai, namona be mai laloa kehoa ida ita itaia edena kara ese ma ta tura henia urana ia havaraia diba. Hegeregere, bema oi be tau o hahine ta ida ovataim gaukara oi karaia momo, hahetoho ia vara diba. Oi be headava tauna o hahinena dainai, namona be oiemu hereva dalana bona toana amo oi hahedinaraia oi be unai bamona hetura karana oi ura lasi. Oi be kara maoromaoro karana oi badinaia dainai, oi ura lasi ta oi ha-uraia kava eiava oiemu dabua eiava kara dainai, ta be lalohadai kererena ia abia. (1 Timoteo 4:8; 6:11; 1 Petero 3:3, 4) Namona be emu teibolo dekenai emu adavana bona natudia edia laulau oi atoa, unai ese haida do ia hadibaia oi be emu ruma bese oi laloa bada. Ma haida edia hegahusi karadia oi moalelaia lasi, to mai lalogoada ida oi dadaraia be gau badana.—Iobu 31:1.
‘Oiemu Hahine Danu Do Oi Moale Hebou’
9. Dahaka dainai headava taudia ese idau tauna o hahinena idia ura henia matamaia diba?
9 Kudouna ita gimaia totona, dika idia havaraia gaudia ita dadaraia sibona be hegeregere lasi. Headava taudia be idau tauna o hahinena idia ura henia karana ese ia hahedinaraia, reana tau bona hahine be ta ta edia ura gaudia idia laloa bada lasi. Reana, tau be hanaihanai ena hahine ia dadaraia eiava hahine be nega ibounai ena tau ia gwau henia. Unai dainai, reana tau eiava hahine be opesi dekenai eiava Keristani kongrigeisen lalonai ma ta do ia ura henia matamaia, badina unai tau eiava hahine be ena adavana ese ia karaia lasi karadia ia hahedinaraia. Daudau lasi murinai, unai ura heheni karana ia goada. Unai kara idauidau ese Baibel ena hereva idia hamomokania: “Dibagani ena badina korikori be, tau ta sibona ena ura dainai, kara dika ta ese ia veria noho, bona ia koia noho.”—Iamesi 1:14.
10. Edena dala ai tau bona hahine ese edia hetura karana idia hagoadaia diba?
10 Namo lasi headava taudia be headava murimurinai idia lao lalokau, turana namona, eiava hekwakwanai negana ai heduru idia tahua totona. To, namona be tau bona hahine idia gaukara hebou ta ta lalokau henia karana idia hagoadaia totona. Vadaeni, namona be umui ruaosi umui hetura namonamo bona ta ta kahirakahira dekenai umui noho. Matamanai, edena gaudia ese umui ta ta emui ura heheni karana ia havaraia umui lalodia lou. Umui headava matamata negana ai umui hahedinaraia lalokauna umui laloa lou. Umui moalelaia hebou nega namodia umui laloa lou. Idau taudia tura henia karana dadaraia totona, Dirava ena heduru umui noia. Salamo torea tauna Davida ese Iehova ia noia: “Dirava e, lauegu kudouna lalonai laloa goevagoeva do oi havaraia, bona lauma matamatana bona maoromaorona, be egu lalona dekenai do oi atoa.” (Salamo 51:10) Oi hekwarahi ‘oiemu adavana, oi ura henia hahine danu do umui moale hebou, emui dina ibounai lalonai.’—Hadibaia Tauna 9:9.
11. Diba, aonega bona laloa kehoa ese edena dala ai headava ia hagoadaia diba?
11 Headava ia goada noho totona, diba, aonega bona laloa kehoa be mai anina bada. Aonega Herevadia 24:3, 4 ia gwau: “Aonega bona laloa kehoa tauna ese ruma ia haginia noho, bona iena famili idia tubu goada noho. Inai tau ena diba dainai, ruma ena daiutu be davana bada kohu, bona gau namodia dekenai ia hahonua noho.” Mai ena moale ruma besena lalonai idia noho mai dava bada kohudia be lalokau, ta ta badinaia karana, abidadama bona Dirava gari henia karadia. Unai kohu ita abia totona, Dirava ena diba ita abia be namo. Unai dainai, namona be headava tau bona hahine ese Baibel stadilaia karana idia laloa bada. Aonega bona laloa kehoa be mai anina bada kohu danu, a? Dina ta ta edia hekwakwanai hanaia totona, aonega—Baibel amo ita abia diba ita gaukaralaia karana—be mai anina bada. Laloa kehoa tauna eiava hahinena be iena adavana ena lalohadai bona hemami do ia lalopararalaia diba. (Aonega Herevadia 20:5) Iehova be Solomona amo ia gwau: “Egu natuna tau e, egu aonega bona laloa kehoa dekenai, do oi kamonai bona laloa namonamo.”—Aonega Herevadia 5:1.
“Metau Bada” Negadia Ai
12. Dahaka dainai headava taudia ese hekwakwanai idia davaria be hoa gauna lasi?
12 Headava ibounai lalonai hekwakwanai do idia vara. Baibel ia hereva danu headava tau bona hahine be “metau bada do idia abia.” (1 Korinto 7:28) Lalohekwarahi, gorere, dagedage bona ma gau haida ese headava lalonai hekwakwanai idia havaraia diba. To, unai ia vara neganai, Iehova umui hamoalea totona, namona be umui ese hekwakwanai hamaoromaoroa dalana umui tahua hebou.
13. Tau bona hahine be edena gaudia dekenai sibona edia kara idia tahua be namo?
13 To, bema headava taudia be ta ta idia kara henia namonamo lasi dainai, hekwakwanai idia vara, dahaka idia karaia be namo? Namona be idia hekwarahi unai hekwakwanai idia hamaoromaoroa totona. Reana, edia headava lalonai nega ibounai ta ta idia hereva dika henia karana be ia bada ia lao noho. (Aonega Herevadia 12:18) Pura gunana ena stadi amo ita itaia, unai ese headava ia hadikaia diba. Baibel ena aonega herevana ta ia gwau: “Taunimanima idia noho lasi tano dekenai, do oi noho be namo, to ia hereva momo bona ia maumau noho hahine, danu do oi noho be dika.” (Aonega Herevadia 21:19) Bema oi be hahine, bona emu headava maurina be unai bamona, sibona oi nanadaia: ‘Lau badu momo dainai, egu tau ia ura lasi lau danu ia noho, a?’ Baibel ese headava tatau ia hamaorodia: “Tatau e, emui adavana do umui lalokau henia, idia do umui dagedage henia lasi.” (Kolose 3:19) Bema oi be tau, oi sibona oi nanadaia: ‘Egu hahine dekenai lalokau bona kara namodia lau hahedinaraia lasi dainai, egu hahine be tau matamata ia tahua, a?’ To, namo lasi ta ia laloa ena adavana be unai bamona dainai, heudahanai karana ia karaia be maoro. Lasi, to heudahanai karana ia vara diba dainai, emui hekwakwanai be mai laloa kehoa ida umui herevalaia be gau badana.
14, 15. Dahaka dainai headava murimurinai ma ta tura henia karana be hekwakwanai do ia hamaoromaoroa lasi?
14 Headava lalonai hekwakwanai idia vara neganai, tau o hahine idauna ta tura henia karana ese hekwakwanai do ia hamaoromaoroa lasi. Unai hetura karana ese dahaka do ia havaraia? Reana haida idia laloa unai ese headava matamatana bona namona ta do ia havaraia. Idia gwau: ‘Badina inai tau o hahine be lau ura egu adavana ese do ia karaia karadia ia hahedinaraia.’ To, unai bamona lalohadai be kerere. Badina iena adavana ia rakatania—eiava oi ia doria emu adavana oi rakatania—tauna ia laloa headava be helaga lasi. Bema oi laloa unai hetura karana ese headava namona do ia havaraia, unai be lalohadai kererena.
15 Guna ita herevalaia headava hahinena, Mary be ena kara ese do ia havaraia dika ia lalohadailaia. Hegeregere, ia laloa Dirava ese ia bona ma haida do ia lalonamo henia lasi. (Galatia 6:7) Ia gwau: “Egu hemami egu adavana ena gaukara turana dekenai lau laloa namonamo neganai, lau laloparara unai tau ese hereva momokani ia abia diba dalana be lau ese lau koua noho. Heudahanai karana ese emai headava ia hadikaia bona ma haida ia hamorua diba!”—2 Korinto 6:3.
Mai Anina Bada Gauna
16. Matabodaga karana ese dahaka ia havaraia diba?
16 Baibel ese ita ia hadibaia: “Tau ma ta ena adavana ena bibina, be gaiho momokani, hani bamona, bona iena hereva ena digarana ese, dehoro ena digarana idia hereaia, to gabeai, unai hahine ena mamina oi dekenai, be dika, mamina dika muramura bamona, mai matana momokani, isena ruaosi idia segea tuari kaia bamona.” (Aonega Herevadia 5:3, 4) Matabodaga karana ese lalohisihisi bona mase sibona ia havaraia. Idia vara gaudia haida be ia heudahanai tauna ena lalomamina ia metau bada, daihanai gorerena do ia abia bona ena kerere lasi adavana be do ia lalohisihisi bada herea. Oibe, unai bamona hekwakwanai ita reaia totona, namona be headava murimurinai ma ta tura henia karana ita dadaraia momokani.
17. Dahaka mai anina bada gauna dainai headava taudia ese ta ta idia badinaia be namo?
17 Headava lalonai ta ta badinaia lasi karana be kara dikana, badina Iehova, headava ia Hamatamaia Tauna bona mahuta hebou urana ia henia tauna be unai kara ia ura henia lasi. Peroveta tauna Malaki amo Iehova ia gwau: “Unai dainai lau be umui dekenai do lau mai, umui do lau kota henia. Lau ese karaharaga inai bamona kara dika taudia do lau samania: . . . heudahanai taudia.” (Malaki 3:5) Aonega Herevadia 5:21 ese Iehova ia itaia gaudia ia gwauraia: “Badina be tau ta ta edia kara be Lohiabada ese ia itaia noho. Lohiabada ese taunimanima ta ta ibounai, edia dala ibounai ia tahua noho.” Oibe, “Dirava ese ia karaia gaudia ibounai nega ibounai ia itaia noho. Idia be hanaihanai iena matana edia vairanai idia noho. Bona Dirava ese danu iseda kara do ia kota henia.” (Heberu 4:13) Headava tau bona hahine ese ta ta idia badinaia noho totona, inai mai anina bada gauna idia laloatao be namo: Ena be hunia dekenai heudahanai karana ita karaia bona reana dika badana ia havaraia lasi, to heudahanai karana ese iseda hetura karana Iehova ida ia hadikaia diba.
18, 19. Iosepa ese Potifara ena hahine ia kara henia dalana amo dahaka ita dibaia?
18 Iakobo ena natuna Iosepa, ena sivarai ese ia hahedinaraia mai anina bada gauna be, Dirava ida maino ai do ita noho. Unai dainai, ita ese Iehova ena taravatu utua karadia ita dadaraia. Farao ena ofesa tauna badana, Potifara ese Iosepa ia ura henia bona ena ruma lalonai Iosepa dekenai dagi badana ia henia. To, Potifara ena hahine ia itaia danu “Iosepa ena tauanina ia goada, bona iena vairana ena toana, be mero namo herea momokani.” Dina ta ta ibounai ia ese Iosepa ia hegahusi henia, to Iosepa ia gini auka. Dahaka ese Iosepa ia hagoadaia ena hegahusi karadia ia dadaraia totona? Baibel ia gwau: “To Iosepa be ia ura lasi, ia haere henia, ia gwau, ‘Oi itaia vadaeni, egu biaguna be . . . lau dekenai gau ta ia dogoatao lasi, oi sibona mo ia dogoatao, badina oi be iena adavana. Inai kerere badana do lau karaia, bona Dirava ena vairana dekenai inai bamona do lau kara dika be edena bamona?’ ”—Genese 39:1-12.
19 Mero matamatana Iosepa be kara maoromaoro ia badinaia bona ma tau ta ena adavana ida ia heudahanai lasi. Aonega Herevadia 5:15, (NW ) ese headava tatau dekenai inai sisiba ia henia: “Sibona emu ranu kohua, bona sibona emu ranu guri huanai ia lohilohi ranuna, amo ranu oi inua.” Ena be heudahanai karana oi laloa lasi, to headava murimurinai ma ta tura henia karana dainai oi naria namonamo. Umui hekwarahi headava lalonai emui lalokau umui hagoadaia totona, bona hekwakwanai idia vara neganai, umui hamaoromaoroa be namo. Oibe, namona be “oiemu matamata negana ai oi adavaia hahinena oi moalelaia.”—Aonega Herevadia 5:18, NW.
Dahaka Oi Dibaia?
• Ena be inai kara idia laloa lasi, to edena dala ai headava taudia be ma ta idia ura henia diba?
• Dahaka gaudia ese headava taudia idia durua idau taudia tura henia karana idia dadaraia totona?
• Headava taudia be hekwakwanai idia davaria neganai, dahaka idia karaia be namo?
• Dahaka mai anina bada gauna dainai, headava taudia ese ta ta idia badinaia be namo?
[Picture on page 10]
Ena be ia maoro lasi, to opesi ai tau o hahine idauna tura henia karana ia vara diba
[Picture on page 12]
“Diba dainai, ruma ena daiutu be davana bada kohu, bona gau namodia dekenai ia hahonua noho”