Lauma Dikadia amo Sibona Oi Gimaia
JAMES be Solomon Islands ena motumotu ta ladana Malaita ena gunika hanua ta dekenai ia bada. Ia maragi negana amo, idia hadibaia lauma taudia do ia matauraia. Ia gwau: “Lau be ma haida hadikaia totona lauma dikadia edia heduru lau tahua lasi, to lau laloa bema rarafonoa lau gaukaralaia, lau do ia gimaia bona egu mauri lau moalelaia diba.”
Tanobada ena kahana ma haida dekenai hegeregerena, Solomon Islands taudia idia abia dae lauma taudia ese mauri taudia idia durua eiava idia hadikaia diba. Oibe, Melanesia taudia momo idia abia dae lauma taudia namodia idia noho dainai, idia gari henidia lasi.
Hanua taudia edia kara idauidau amo idia hahedinaraia idia be lauma taudia edia siahu idia abia dae. Hegeregere, James be mero maragi neganai, hanua dekenai hahine be korokoro (galo) manu ena boiboi idia kamonai neganai, karaharaga ruma lalodiai edia natudia idia abia vareai. Dahaka dainai? Idia abia dae unai manu ena boiboi anina be ta dekenai dika ta do ia vara.
Hanua taudia haida ese edia ruma ena iduara ataiai nadi kurokurona ta idia atoa. James be unai bamona ia karaia badina ia laloa unai nadi ese lauma dikadia amo ia do ia gimaia. Gaukara gabuna dekenai danu, James be ena aniani momoru ia gogoa namonamo bona baege ta lalonai ia udaia, gabeai do ia negea totona. James ia laloa bada gauna be, dika meamea tauna ta ese unai momoru ia abia, meamea ia karaia bena do ia gorere.
Reana ai herevalaia kastom karadia be emu hanua dekenai idia karaia lasi, to reana James bamona oi danu be kastom karana ta oi karaia lauma dikadia amo oi sibona oi gimaia totona. Reana oi abia dae unai kastom karana ese oi do ia gimaia bona dika ta do oi davaria lasi.
Bema oi be Baibel ena hereva oi matauraia, do oi ura Baibel ena haere inai henanadai toi dekenai oi diba: (1) Edena dala ai lauma dikadia ese oi idia hadikaia diba? (2) Kastom karadia haida oi karaia neganai, demoni ese oi idia biagua diba, a? (3) Edena dala ai lauma dikadia amo oi sibona oi gimaia diba bona do oi moale?
Lauma Dikadia ese Dika Idia Havaraia Dalana
Baibel ia hahedinaraia lauma dikadia be mase taudia edia lauma lasi. Dirava ena Hereva ia gwau: “Mauri taudia idia diba do idia mase, to mase taudia be gau ta idia diba lasi.” (Hadibaia Tauna 9:5) Lauma dikadia be gwau-edeede anerudia, idia ese Satani idia bamoa bona taunimanima idia koia noho.—Apokalupo 12:9.
Baibel ia hahedinaraia goevagoeva lauma dikadia amo ita sibona ita gimaia be namo. Aposetolo Paulo ese Efeso Keristani taudia ia tore henia, ia gwau: “Iseda tuari be taunimanima danu lasi. Iseda tuari be lauma dikadia danu.” Aposetolo Petero ese lauma dikadia edia lohia, Satani Diabolo ia herevalaia neganai, ia gwau ia be “laiona mai ena boiboi bada bamona . . . do ia ania ore taudia ia tahua noho.”—Efeso 6:12; 1 Petero 5:8.
Satani ese taunimanima edia mauri ia hadikaia dalana be inai: Ia ese koikoi o hahetoho dalana amo taunimanima ia hakaua kerere, bena idia ese Dirava habadua karana ta idia karaia. Baibel ia gwau Satani be iena “kara ia senisia diba, bona ia ese diari aneruna ena kopina ia atoa diba.” (2 Korinto 11:14) Koikoi dalanai Satani be ita ia gimaia lauma namona ta bamona ia hedinarai, to ena ura momokani be ita do ia hadikaia. Satani ese taunimanima edia lalona ia hadiburaia, unai amo idia ese iena kara dikadia idia lalopararalaia lasi bona Dirava ena kara namodia idia diba lasi. (2 Korinto 4:4) Dahaka dainai Satani ia ura taunimanima ia koia?
Ena be taunimanima idia laloparara eiava lasi, to Satani ia ura idia ese ia do idia tomadiho henia. Dirava ena Natuna, Iesu be tanobada dekenai ia noho neganai, Satani ia ura Iesu ese ‘kwarana do ia atoa diho bona Satani ia tomadiho henia.’ Iesu ia gwau: “Satani e, idau gabu dekenai oi lao, badina be Buka Helaga lalonai ia torea, ia gwau, ‘Lohiabada oiemu Dirava do oi tomadiho henia.’ ” (Mataio 4:9, 10) Iesu ia ura lasi ia karaia kara ta amo Satani do ia tomadiho henia.
Iehova be siahu bada lauma tauna bona Ia idia kamonai henia taudia do ia gimaia, unai amo dika ta do idia davaria lasi. (Salamo 83:18; Roma 16:20) To Iesu ia karaia bamona, bema ita ura Iehova Dirava ita hamoalea, namona be Satani bona ena demoni tomadiho henia karana ita dadaraia. Unai bamona ita karaia totona, namona be ita tahua edena kastom karadia be lauma dikadia tomadiho henia karana idia durua. Edena bamona unai ita karaia diba?
Dirava ese Ia Moalelaia Lasi Kastom Karadia
Iehova Dirava ese iena bese, Israela taudia ia hagania idia kahirakahira idia noho besedia edia kastom karadia do idia tohotohoa lasi. Ia gwau: “Umui ese . . . meamea kara do umui karaia lasi, puripuri bona vada danu do umui karaia lasi. Puripuri gaudia danu do umui gaukaralaia lasi.” Unai kastom karadia idia karaia taudia dekenai Baibel ia gwau: “Lohiabada, emui Dirava ese unai bamona kara bodaga idia karaia taudia ia badu henia.”—Deuteronomi 18:10-12.
Unai dainai, emu hanua dekenai idia karaia kastom karadia o lalohadai oi tahua neganai, mani inai henanadai haida oi laloa: Kara ta ia vara neganai, hanua taudia idia gwau unai ese ia hahedinaraia gau dikana ta do ia vara, a? Kastom karana ta lalonai idia abia dae mauri lasi gauna ta, hegeregere au ena kopina, be mai ena siahu taunimanima be dika amo ia gimaia totona, a? Unai kastom karana ia abia dae tauna be sibona ia gimaia totona meamea gaudia ia gaukaralaia, a? Unai kara oi karaia neganai, oi be lauma dikadia oi tomadiho henia, to Iehova bona iena abia hidi tauna, Iesu oi dadaraia, a?—Roma 14:11; Filipi 2:9, 10.
Unai bamona kastom karadia oi dadaraia be gau badana. Dahaka dainai? Lauma helaga ena siahu amo Paulo ia gwau: “Lohiabada ena pata dekenai noho aniani, bona lauma dikadia edia pata dekenai noho aniani ruaosi be nega tamona umui ania diba lasi.” Ita ia sisiba henia, Dirava bona lauma dikadia edia pata dekenai idia aniani taudia be ‘Dirava idia habadua’ noho. (1 Korinto 10:20-22) Iehova Dirava ia ura ita be ia sibona do ita tomadiho henia.—Esodo 20:4, 5.
Mani inai henanadai oi laloa danu: Ta be kara dikana ta ia karaia neganai, hanua taudia idia abia dae unai be ia sibona ena ura dainai lasi, to meamea tauna ese ia hadikaia dainai ia karaia, a? Hegeregere, hanua momo ai taunimanima ese heudahanai bona sihari kava karadia idia abia dae lasi bona Baibel ese unai kara ia gwauraidia dika danu. (1 Korinto 6:9, 10) To, Pacific motumotu edia kastom haida lalonai hanua taudia be kekeni ta ena kara do idia gwauraia dika lasi, bema unai kekeni ia gwau tau ta ese meamea karana amo ia hadikaia o ia muramuraia dainai, ia be unai tauna ida ia mahuta hebou.
To, Baibel ia hahedinaraia kara ta ita karaia neganai, unai be sibona iseda ura dainai ita karaia. Tau ta ese ita ia doria dainai ita karaia lasi. (Roma 14:12; Galatia 6:7) Hegeregere, hahine ginigunana, Heva, ia gwau Satani ese ia koia dainai, ia be Dirava ia gwau-edeede henia. Ia gwau: “Gaigai ese lau dekenai ia koikoi, bona lau ania.” To, Heva be sibona ena ura dainai unai kara ia karaia bona Iehova ese ia kota henia. (Genese 3:13, 16, 19) Ita karaia karadia dainai Iehova ese ita do ia kota henia danu.—Heberu 4:13.
Dahaka Oi Karaia be Namo?
Bema oi ura Dirava oi hamoalea bona Baibel ena hakaua herevadia oi badinaia, bona Satani bona ena demoni edia siahu ese oi ia biagua lasi, gau badana be kara ta oi karaia be namo. Efeso dekenai idia noho kudou-maoro taudia be haheitalai namona. Lauma dikadia edia siahu idia dadaraia totona, edia meamea bukadia idia haboua bona “idia gabua taunimanima ibounai edia vairanai.”—Kara 19:19.
Edia buka idia do gabua lasi neganai, unai taudia ta ta be “edia kara dika gunadia idia gwauraia hedinarai.” (Kara 19:18) Paulo ese idia dekenai Keriso ena sivarai ia hadibaia murinai, edia lalona idia hadaia unai meamea bukadia do idia gabua. Unai sibona lasi, to edia lalohadai unai kastom karadia dekenai idia haidaua danu.
Momokani, kastom karadia ita dadaraia be auka. James be unai hekwakwanai ia davaria. Ia be Iehova ena Witnes taudia ida Baibel ia stadilaia matamaia bona ia dibaia gaudia ia moalelaia bada. To, ia be rarafono karana ia do karaia noho. Unai kastom karana ia laloa neganai, ia laloparara ena be ia ese Iehova ena gwauhamata vaira negana totona ia abia dae, to ia laloa hari inai negai, lauma dikadia amo sibona ia gimaia totona, namona be rarafono ia gaukaralaia noho.
Dahaka ese James ia durua ena lalohadai ia haidaua totona? Ia gwau: “Iehova lau noia lau do ia gimaia bona lau do ia durua ia lau abidadama henia totona. Danu, lau ese unai kastom karadia lau rakatania.” James be dika ta ia davaria, a? Ia gwau: “Lasi, ia vara gauna tamona be lau ese Iehova abidadama henia karana lau dibaia. Lau laloparara Iehova be tura namona ta bamona, egu badinai ia noho.” Oibe, lagani 7 idia hanaia vadaeni, James be ma haida dekenai Baibel ena hereva hadibaia gaukarana ia karaia noho.
Oi be James ena haheitalai oi tohotohoa diba, a? Namona be emu hanua dekenai idia karaia kastom karadia oi tahua bona oi itaia idia be Dirava idia hamoalea eiava lasi. (Roma 12:1, 2) Bena mai lalogoada ida unai kastom karadia oi rakatania be namo. Unai oi karaia neganai, oi diba momokani Iehova ese ‘oi do ia abia dae’ bona oi do ia gimaia. (2 Korinto 6:16-18) James hegeregerena, inai gwauhamata herevana be oi dekenai do ia momokani: “Lohiabada be kohoro goadana hegeregerena. Kara maoromaoro taudia be unuseni do idia heau vareai, bona do idia mauri noho.”—Aonega Herevadia 18:10.
[Footnote]
a Lauma taudia amo heduru idia noia kastom karana ta.
[Picture on page 19]
“Korokoro”
[Credit Line]
Courtesy of Dr. Bakshi Jehangir
[Picture on page 19]
Kekeni ta be aniani momoru ia gogoa, unai amo meamea tauna ese do ia hadikaia lasi