Iehova ese Dina Ta Ta ai Ita Ura Gaudia Ia Henia
“Emui lalona do idia hekwarahi lasi. Badina . . . emui Tamana be ia diba umui ura gaudia be unai.”—LUKA 12:29, 30.
1. Iehova ese edena dala ai animal ia ubudia?
ENA be tano ai gau ta ia noho lasi bamona, to bisini manu ta eiava manu ma haida ese aniani idia tahua be nega ta oi itaia, a? Reana oi gwau diba, unuseniai aniani gauna ta do ia davaria lasi. Iesu ena Haroro Herevana Badana lalonai, ia hahedinaraia Iehova ese manu ia ubudia dalana amo gau ta ita dibaia diba. Ia gwau: “Ataiai manu mani umui itaia. Idia be hadoa lasi, idia geia lasi, naria gabuna dekenai aniani idia haboua lasi. To emui Tamana guba dekenai noho ese unai manu ia naria namonamo. Umui ese manu umui hereaia, ani?” (Mataio 6:26) Hoa daladia ai, Iehova be ia karaia gaudia ibounai dekenai aniani ia henia.—Salamo 104:14, 21; 147:9.
2, 3. Iesu be ita ia hadibaia hari dina ena aniani totona ita guriguri be namo, to lauma dalanai unai ese ita dekenai dahaka ia hadibaia?
2 Dahaka dainai Iesu ia gwauraia gurigurina lalonai inai noinoi herevana ia henia: “Hari dina aiemai aniani mani oi henia ai dekenai”? (Mataio 6:11) Unai noinoi herevana amo gau badadia haida lauma dalanai ita dibaia diba. Ginigunana be, ita ia hadibaia Iehova be Henia Tauna Badana. (Salamo 145:15, 16) Taunimanima be uhe idia hadoa bona naria diba, to Dirava sibona ese lauma bona tauanina dalanai ia hatubua diba. (1 Korinto 3:7) Ita ania bona inua gaudia be Dirava ena harihari gaudia. (Kara 14:17) Iehova ita noia dina ta ta ai ita ura gaudia ia henia totona neganai, ia dekenai ita hahedinaraia ia henia gaudia ita laloa bada. Oibe, unai gaudia totona ita noinoi neganai, unai ese gaukara ta ita karaia ena maduna ia hamaragia lasi, bema unai gaukara ita karaia diba.—Efeso 4:28; 2 Tesalonika 3:10.
3 Iharuana be, “hari dina [ena] aniani” totona ita noinoi ese ia hahedinaraia, namona be vaira negana totona ita lalo-hekwarahi lasi. Iesu ma ia gwau: “Unai dainai, emui lalona idia hekwarahi lasi. Umui hereva lasi, ‘Dahaka do ai ania?’ O, ‘Dahaka do ai inua?’ O, ‘Dahaka dabua do ai atoa?’ Bese idauidau taudia ese unai gau ibounai idia tahua noho. To emui Tamana guba dekenai ia noho be ia diba, umui ura gaudia ibounai be unai. To umui ese Dirava ena Basileia bona iena kara maoromaoro do umui tahua guna, vadaeni unai gau ibounai danu umui dekenai dohore ia henia. Umui emui lalona do idia hekwarahi lasi kerukeru totona. Badina be kerukeru ese sibona ena metau do ia huaia.” (Mataio 6:31-34) “Hari dina aiemai aniani” gurigurina ese ita ia hadibaia, namona be kohu momo ita tahua lasi, bona “Dirava ia badinaia tauna ese kohu . . . ia davaria, badina unai tau be mai ena kohu namona, gauna be, iena lalona be namo.”—1 Timoteo 6:6-8.
Dina Ta Ta Ena Lauma Aniani
4. Iesu bona Israela taudia edia mauri lalonai dahaka ia vara bona unai ese ia hahedinaraia lauma aniani ita abia be gau badana?
4 Dina ta ta ena aniani totona ita guriguri neganai, unai ese ita ia hadibaia dina ta ta ena lauma aniani ita ania danu be namo. Ena be Iesu be ia aniani lasi dainai ia hitolo bada, to Satani ese ia dibagania nadi be aniani ai ia halaoa totona neganai ia dadaraia, ia gwau: “Buka Helaga lalonai ia torea vadaeni, ‘Aniani sibona dekena amo taunimanima do idia mauri lasi, to Dirava ena uduna dekena amo idia mai hereva ibounai ese mauri ia henia.’ ” (Mataio 4:4) Iesu ese peroveta tauna Mose ena hereva ia gwauraia lou, Mose be Israela taudia dekenai ia gwau: “[Iehova] ese umui ia hamanaua, bona hitolo ia siaia, vadaeni mana aniani umui dekenai ia siaia. Unai be aniani matamata, umui bona emui sene taudia idia diba lasi gauna. Unai kara dekena amo, Lohiabada ese umui ia hadibaia, taunimanima be aniani sibona dekena amo do idia mauri lasi. Lasi momokani, to Dirava ena hereva ibounai do idia badinaia danu, vadaeni mauri idia abia.” (Deuteronomi 8:3) Iehova ese mana ia henia dalana amo Israela taudia dekenai tauanina dalanai aniani sibona ia henia lasi, to lauma dalanai gau momo ia hadibaia danu. Lauma dalanai idia dibaia gauna ta be, “dina ta ta do idia raka lao, dina tamona ena aniani do idia haboua.” Bema dina rua ena aniani idia haboua, unai aniani orena ibounai ia bodaga matamaia bona gaigai maragimaragidia ese idia hadikaia. (Esodo 16:4, 20) To, dina namba 6 ai unai bamona ia vara lasi, herevana idia be dina rua ena aniani idia haboua, Sabati dinana totona danu. (Esodo 16:5, 23, 24) Unai mana ese idia ia hadibaia Dirava idia badinaia be namo, bona aniani sibona dekenai amo lasi to “Dirava ena hereva ibounai”dekena amo mauri do idia abia danu.
5. Edena dala ai Iehova ese dina ta ta ai lauma aniani ia henia?
5 Unai hegeregerena, Iehova ese ena Natuna amo ia henia lauma aniani be dina ta ta ai ita ania be namo. Unai ia vara totona, Iesu be “hesiai tauna mai ena kamonai, bona mai ena kara maoromaoro” oreana ia abia hidi, nega korikorina ai abidadama taudia dekenai “aniani do ia henia” totona. (Mataio 24:45) Unai hesiai tauna mai ena kamonai oreana ese Baibel stadi karana idia durua bukadia amo lauma aniani momo herea idia henia sibona lasi, to danu ita ia hagoadaia dina ta ta ai Baibel ita duahia totona. (Iosua 1:8; Salamo 1:1-3) Iesu bamona, dina ta ta ai Iehova ena ura ita dibaia bona ita karaia totona ita hekwarahi neganai, ita danu be lauma dalanai goada do ita abia diba.—Ioane 4:34.
Dika Gwauatao
6. Iseda kara dika be dahaka ida idia hahegeregerea, bona Iehova ese unai gauna ia gwauatao totona dahaka ita karaia be gau badana?
6 Iesu ia herevalaia gurigurina lalonai, noinoi ma ta be inai: “Aiemai dika mani oi gwauatao, badina be ai dekenai idia hadikaia taudia edia dika ai gwauatao.” (Mataio 6:12; Luka 11:4) Ita kara dika neganai, Iehova dekenai ita be mai iseda abitorehai bamona. To, eda lalokau Diravana ia hegaegae dainai, bema mai momokani ida ita helalo-kerehai, ita “giroa,” bona Keriso ena mauri davalaia boubouna ita abidadama henia dainai ita noinoi eda dika ia gwauatao totona neganai, unai abitorehai “do ia kokia” eiava gwauatao.—Kara 3:19; 10:43; 1 Timoteo 2:5, 6.
7. Dahaka dainai dina ibounai ita noinoi Dirava ese eda dika ia gwauatao totona?
7 Danu, Iehova ena taravatu maoromaorodia edia maka ita reaia neganai, ita kara dika unai. Ita be kara dika taudia dainai, ita ibounai ese hereva kereredia ita gwauraia, kara kereredia ita karaia bona lalohadai kerere ita abia, eiava kara ta ita karaia be namo, to ita karaia lasi. (Hadibaia Tauna 7:20; Roma 3:23; Iamesi 3:2; 4:17) Unai dainai, ena be dina lalonai kara dika ita karaia eiava lasi, to dina ta ta ena guriguri lalonai ita noinoi iseda dika ia gwauatao totona be namo.—Salamo 19:12; 40:12.
8. Namona be iseda dika gwauatao gurigurina ese ita ia durua dahaka ita karaia totona, bona unai ese dahaka namo do ia havaraia?
8 Iseda kara dika gwauatao gurigurina ita do gwauraia lasi lalonai, namona be mai momokani danu eda kara ita tahua, ita helalo-kerehai, eda dika ita gwauraia hedinarai, bona Keriso ia bubua rarana ena hamauria siahuna ita abidadama henia. (1 Ioane 1:7-9) Bena eda guriguri hegeregerena ‘kara do ita karaia, eda lalona giroa hamomokania totona,’ unai amo ita hahedinaraia iseda dika gwauatao gurigurina ita badinaia. (Kara 26:20) Vadaeni ita abia dae Iehova be ia hegaegae iseda dika do ia gwauatao. (Salamo 86:5; 103:8-14) Unai amo Dirava ena lalo-maino ita abia, unai “Dirava ena maino ese taunimanima edia diba ia hanaia momokani,” bona ‘Keriso Iesu ita danu ia hakapua tamona dainai, inai maino ese eda laloa gaudia, bona eda kudouna ia mamia gaudia ibounai do ia gimaia namonamo.’ (Filipi 4:7) To, Iesu ia herevalaia gurigurina ese ita ia hadibaia, Dirava ese eda dika ia gwauatao totona, kara haida ita karaia danu be namo.
Iseda Dika Ia Gwauatao Totona, Haida Edia Dika Ita Gwauatao be Namo
9, 10. (a) Iesu ia herevalaia gurigurina lalonai dahaka danu ia gwauraia, bona unai ese dahaka ia hahedinaraia? (b) Edena haheitalai amo Iesu ese ia hahedinaraia haida edia dika ita gwauatao be namo?
9 Hoa gauna be, Iesu ese ia gwauraia gurigurina lalonai inai kahana, “aiemai dika mani oi gwauatao, badina be ai dekenai idia hadikaia taudia edia dika ai gwauatao,” sibona ena anina ia habadaia. Guriguri ia hadokoa murinai, ma ia gwau: “Badina be bema taunimanima edia dika umui gwauatao neganai, emui Tamana, uba dekenai ia noho ese emui dika danu do ia gwauatao. To bema taunimanima edia dika umui gwauatao lasi, emui Tamana ese emui dika danu do ia gwauatao lasi.” (Mataio 6:14, 15) Unai dainai, Iesu ese ia hahedinaraia goevagoeva, Iehova ese eda dika ia gwauatao totona, mai eda ura ida ma haida edia dika ita gwauatao be namo.—Mareko 11:25.
10 Nega ma ta ai, Iesu ese haheitalai ta amo ia hahedinaraia ma haida edia dika ita gwauatao be namo, bema ita ura Iehova ese eda dika ia gwauatao. Ia gwau unai haheitalai lalonai, king ta be ena hesiai tauna ta ena abitorehai bada hereana ia gwauatao. Gabeai king ese unai hesiai tauna ia panisia, badina unai hesiai tauna ese hesiai tauna ma ta ena abitorehai maragina ia gwauatao lasi. Iesu ese ena haheitalai ia hadokoa bona ia gwau: “Unai dainai, egu Tamana guba dekenai ia noho be unai bamona do ia karaia umui dekenai, bema umui ta ta emui kudouna dekenai emui tadikakana edia dika do umui gwauatao lasi neganai.” (Mataio 18:23-35) Unai amo ita dibaia gauna ia hedinarai goevagoeva: Ita ta ta eda kara dika ena abitorehai, Iehova ese ia gwauatao gauna, be bada herea bona reana ta ese ita dekenai ia karaia kara dika ia hanaia momokani. Ma danu, dina ta ta ai Iehova ese eda dika ia gwauatao. Momokani, ma haida ese nega ta ta ai ita dekenai idia karaia kara dika ita gwauatao diba.
11. Bema ita ura Iehova ese eda dika ia gwauatao, dahaka sisiba be Paulo ese ia henia ita badinaia be namo, bona dahaka namo do ia havaraia?
11 Aposetolo Paulo ia gwau: “Umui ibounai ta ta do umui durua, bona ibounai ta ta do umui bogahisihisi henia. Bona ibounai ta ta edia kara dika do umui gwauatao, Dirava ese Keriso dainai emui dika ia gwauatao hegeregerena.” (Efeso 4:32) Dika gwauatao heheni karana ese Keristani taudia huanai maino ia havaraia. Paulo ma ia gwau: “Umui be Dirava ena taudia, ia ese umui ia lalokau henia, bona umui ia abia hidi, iena. Unai dainai inai bamona karadia, dabua bamona do umui atoa: Bogahisihisi, durua, manau, manada bona haheauka. Bema tau ta ese iena bamona tauna ia maumauraia, ia kara dika henia dainai, namona be unai dika do ia gwauatao. Lohiabada ese umui emui dika ia gwauatao, vadaeni unai bamona do umui karaia danu. To unai kara ibounai ia hereaia kara be lalokau. Do umui lalokau henia, vadaeni do umui noho hebou namo herea, mai laloa tamona danu.” (Kolose 3:12-14) Unai ibounai be Iesu ese ita dekenai ia hadibaia gurigurina lalonai idia noho, ia gwau: “Aiemai dika mani oi gwauatao, badina be ai dekenai idia hadikaia taudia edia dika ai gwauatao.”
Hedibagani Ita Davaria Neganai, Ita Do Ia Gimaia
12, 13. (a) Iesu ia herevalaia gurigurina ena noinoi ena anina be dahaka lasi? (b) Taunimanima Koia Tauna badana be daika, bona Iehova ita noia dibagani dika gabuna dekenai ita do ia hakaua vareai lasi totona ena anina be dahaka?
12 Iesu ia herevalaia gurigurina lalonai, noinoi herevana ma ta be inai: “Dibagani dika gabuna dekenai ai do oi hakaua vareai lasi.” (Mataio 6:13) Iesu ena hereva ena anina be, Iehova ita noia ita do ia dibagania lasi be namo, a? Unai hereva ena anina be unai bamona lasi, badina hahediba tauna Iamesi be Dirava ena lauma helaga amo inai hereva ia torea, ia gwau: “Tau ta ese dibagani ia davaria, o dika ta ese ia veria noho neganai, inai bamona do ia hereva lasi, ‘Dirava ese lau ia dibagania noho.’ Badina be kara dika ese Dirava ia dibagania diba lasi momokani. Bona Dirava ese tau ta do ia dibagania lasi.” (Iamesi 1:13) Danu, salamo torea tauna ia gwau: “Bema oi ese aiemai kara dika ibounai oi duahia neganai, daika ese oiemu kota lalonai ia kwalimu diba?” (Salamo 130:3) Iehova be eda kerere iboudiai ia laloatao lasi, bona ita ia dibagania toho lasi. Vadaeni, Iesu ese ia gwauraia gurigurina ena anina be dahaka?
13 Satani Diabolo ese ita ia dibagania toho, ita ia veria ena koikoi karadia lalonai ita moru totona, bona ita ia ania gwauraia. (Efeso 6:11) Ia be taunimanima Koia Tauna badana. (1 Tesalonika 3:5) Iehova ita noia dibagani dika gabuna dekenai ai ita do ia hakaua vareai lasi neganai, anina be Iehova ita noia hedibagani lalonai ita moru lasi totona. Iehova ita noia ita ia durua “Satani ese ita dekena amo kwalimu do ia abia” lasi bona hedibagani dekenai ita moru lasi totona. (2 Korinto 2:11) Ita guriguri “Ataiai Momokani Lohiabada [“ena hehuni gabuna,” NW ] dekenai” ita noho bona lauma dalanai ita do ia naria totona, hegeregere edia kara ibounai lalonai idia hahedinaraia Iehova ena lohia siahuna idia abia dae taudia dekenai ia gwauhamata bamona.—Salamo 91:1-3.
14. Edena bamona aposetolo Paulo ese ita ia hagoadaia Iehova be ita do ia rakatania lasi, bema hedibagani lalonai Ia dekenai ita tabekau?
14 Ita diba, bema eda guriguri bona kara amo unai ura momokani ita hahedinaraia, Iehova ese ita do ia rakatania lasi. Aposetolo Paulo be ita ia hagoadaia: “Umui dekenai idia pidia dibagani ibounai ese taunimanima ibounai dekenai danu idia pidia noho. To Dirava be ia momokani. Ia ese umui do ia naria, emui goada ia hanaia dibagani ese umui do ia pidia garina. Bona dibagani ia mai neganai, emui dala ta do ia kehoa. Vadaeni inai dala dekena amo unai dibagani dekena amo do umui kwalimu diba.”—1 Korinto 10:13.
“Satani Ena Imana Dekena amo Do Oi Hamauria Ai”
15. Dahaka dainai ita guriguri Dirava ese Satani ena imana dekena amo ita ia hamauria totona be gau badana?
15 Keristani Greek Revarevadia edia maniuskrip momo dekenai, Iesu ia herevalaia gurigurina ena dokona herevadia be: “Satani ena imana dekena amo do oi hamauria ai.”a (Mataio 6:13) Inai dokona negana lalonai Diabolo dekena amo Dirava ese ita ia gimaia be gau badana. Satani bona ena demoni be horoa orena taudia bona edia bamodia “hutuma bada herea” idia tuari henia noho, unai horoa oreana taudia be “Dirava ena taravatu idia badinaia momokani. Bona Iesu ena hereva momokani idia gwauraia hedinarai, ma idia badinaia danu.” (Apokalupo 7:9, NW; 12:9, 17) Aposetolo Petero ese Keristani taudia ia hagoadaia: “Do umui laloa maoromaoro, bona naria namonamo. Umui dekenai ia tuari henia tauna, Satani, be laiona mai ena boiboi bada bamona. Ia ese hunia dekenai ia raka loaloa noho, do ia ania ore taudia ia tahua noho. Emui abidadama dekenai do umui gini goada, vadaeni umui ese Satani do umui koua.” (1 Petero 5:8, 9) Satani ia ura iseda haroro gaukara ia hadokoa, bona iena hesiai taudia tanobada dekenai—herevana idia be tomadiho, bisinesi, eiava politikol—amo ita ia hagaria toho. To, bema ita gini goada, Iehova ese ita do ia hamauria. Hahediba tauna Iamesi ia gwau: “Unai dainai Dirava ena ura do umui karaia. Satani do umui tuari henia, vadaeni umui dekena amo do ia heau boio.”—Iamesi 4:7.
16. Iehova ena hesiai taudia be hetoho idia davaria lalonai, Ia ese dahaka do ia gaukaralaia idia ia durua totona?
16 Iehova ena Natuna be hedibagani ia davaria neganai, Iehova ese ia koua lasi. To, Iesu ese Diabolo ia dadaraia bona Dirava ena Hereva ia gaukaralaia sibona ia gimaia totona murinai, Iehova ese aneru ia siaidia Iesu idia hagoadaia totona. (Mataio 4:1-11) Unai hegeregerena, Iehova ese iena aneru amo ita do ia durua bema mai abidadama danu ia ita guriguri henia bona ia be eda kohoro ai ita halaoa. (Salamo 34:7; 91:9-11) Aposetolo Petero ia gwau: “Iehova ia diba edena bamona Dirava badinaia taudia be hahetoho amo do ia hamauria, to kara dika taudia do ia dogoatao kota dinana ai ia utua oho totona.”—2 Petero 2:9, NW.
Roho Mauri Negana Badana be Kahirakahira
17. Iesu ese guriguri dalana ia herevalaia neganai, edena bamona ia ese edia gabu maorodia ai ia atodia?
17 Iesu ese ia herevalaia gurigurina be edia gabu maorodia ai ia atodia. Ita laloa bada gauna be, Iehova ena ladana badana ita hahelagaia be namo. Mesia Basileiana ese unai do ia karaia dainai, namona be ita guriguri Basileia do ia mai bona kara dika taudia edia basileia, eiava gavamani ibounai do ia haorea, bona Dirava ena ura be guba bona tanobada dekenai do ia hagugurua. Tanobada paradaisona lalonai ita mauri hanaihanai totona, namona be Iehova ese ena ladana do ia hahelagaia bona guba bona tanobada taudia ibounai be iena lohia siahuna maoromaorona do idia itaia. Unai gau badadia ibounai totona ita guriguri murinai, dina ta ta ai ita ura gaudia, Dirava ese eda dika ia gwauatao, bona Dirava ese dika tauna Satani Diabolo ena koikoi karadia bona hedibagani idauidau amo ita ia hamauria totona ita guriguri diba.
18, 19. Edena bamona Iesu ia gwauraia gurigurina ese ita ia durua ita gima noho bona iseda “abidadama do ita badinaia noho, ela bona” dokona totona?
18 Dirava ese dika tauna bona ena tanobada dikana amo ita do ia hamauria negana be ia kahirakahira noho. Satani ia diba momokani “iena nega be ia kwadogi sibona” tanobada ai “ena badu dikadika” ia hahedinaraia totona, Iehova ena abidadama hesiai taudia dekenai unai ia hahedinaraia badabada. (Apokalupo 12:12, 17) Iesu be “tanobada dokona” ena toana idauidau ia herevalaia neganai, kara badadia ia herevalaia, idia haida be vaira neganai do idia vara gaudia. (Mataio 24:3, 29-31) Unai gaudia idia vara ita itaia neganai, ita lalo-parara iseda hahemauri helarona do ita abia. Iesu ia gwau: “Inai gaudia do idia vara hamatamaia neganai, be emui kwarana do umui abia isi. Badina be umui emui hamauria be ia kahirakahira vadaeni.”—Luka 21:25-28.
19 Iesu ese ena hahediba taudia dekenai ia herevalaia gurigurina ese ita do ia durua, nega dokona ia kahirakahira lalonai dahaka gaudia ita gurigurilaia be namo. Iehova ese dina ta ta ai ita ura gaudia be lauma bona tauanina dalanai do ia henia noho ita dekenai ela bona dokona, unai ita abidadama henia be namo. Iseda guriguri goadagoada karana be ita do ia durua “inai abidadama do ita badinaia noho, ela bona” dokona.—Heberu 3:14; 1 Petero 4:7.
[Footnote]
a Baibel gunadia haida, hegeregere English gado King James Version dekenai Lohiabada Ena Guriguri ena dokonai Dirava hanamoa herevana ta ia noho, ia gwau: “Badina Basileia, siahu, bona hairai be oiemu, ela bona hanaihanai. Amen.” The Jerome Biblical Commentary ia gwau: “Dirava hanamoa herevadia . . . be [maniuskrip] momo dekenai idia noho lasi.”
Riviu
• “Hari dina [ena] aniani” totona ita guriguri neganai, unai ena anina be dahaka?
• Inai guriguri herevana, “aiemai dika mani oi gwauatao, badina be ai dekenai idia hadikaia taudia edia dika ai gwauatao,” ena anina mani oi gwauraia.
• Iehova ita noia dibagani dika gabuna dekenai ita do ia hakaua vareai lasi totona ena anina be dahaka?
• Dahaka dainai eda guriguri lalonai Iehova ita noia “Satani ena imana dekena amo” ita ia hamauria totona?
[Pictures on page 21]
Namona be haida edia dika ita gwauatao bema ita ura Iehova ese eda dika ia gwauatao
[Picture Credit Line on page 19]
Lydekker