‘Naria Namonamo, Kohu Do Umui Ura Henia Dikadika Garina’
“Taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani.”—LUKA 12:15.
1, 2. (a) Hari inai negai taunimanima be dahaka idia tahua bona laloa bada? (b) Unai bamona lalohadai ese dahaka ia havaraia diba ita dekenai?
TAUNIMANIMA momo idia laloa moni, ruma namona, dagi bada, moni gaukara namona, ruma bese bada bona gau ma haida idia abia neganai, vaira nega dekenai edia noho maurina do ia namo. Momokani, taga bona ogogami tanodia ai, taunimanima momo be kohu idia laloa bada eiava tahua momo. To, Dirava tomadiho henia karadia idauidau idia laloa bada lasi.
2 Baibel be unai ia perovetalaia. Ia gwau: “Nega ena dokona dekenai, metau dikadia momo do idia vara. Badina taunimanima ese idia edia ura sibona do idia tahua, moni do idia mataganigani henia, . . . lebulebu karadia idauidau do idia ura henia bada, to Dirava do idia ura henia maragi. Dirava badinaia kara be toana sibona do idia hedinaraia, to iena anina momokani do idia negea.” (2 Timoteo 3:1-5) Unai bamona kara idia hahedinaraia taudia ese Keristani taudia korikoridia idia doria unai bamona lalohadai bona mauri dalana idia badinaia totona. To ‘inai tanobada taudia edia kara bamona ita karaia lasi’ totona, dahaka ese ita ia durua diba?—Roma 12:2.
3. Iesu be dahaka sisiba ia gwauraia?
3 Iesu Keriso amo mai anina bada gaudia haida ita dibaia. Nega ta ai, Iesu be hutuma ia haroro henia lalonai, tau ta ese ena hereva ia utua bona ia gwau: “Hadibaia tauna e, mani emu kara lauegu kakana dekenai do oi hereva henia, do oi hamaoroa, aiemai tamana ena kohu haria dekena amo lauegu kahana do ia henia.” To, Iesu ese unai tau—bona kamonai taudia ibounai—dekenai sisiba aukana ia henia. Iesu ia gwau, “do umui naria namonamo, kohu dekenai do umui ura henia dikadika garina,” bona parabole ta amo unai ia hahedinaraia. Namona be Iesu ese Luka dekenai ia gwauraia sisibana ita laloa bada bona ita itaia edena dala ai unai sisiba ita badinaia neganai, namo do ita davaria.—Luka 12:13-21.
Noinoi Kererena
4. Dahaka dainai unai tau be maoro lasi Iesu ena hereva ia utua totona?
4 Unai tau ia do noinoi lasi neganai, Iesu ese ena hahediba taudia bona ma haida dekenai ia harorolaia gaudia be inai: Koikoi taudia edia kara dekenai do idia naria namonamo, mai gari lasi ida taunimanima ena Natuna do idia gwauraia hedinarai, bona lauma helaga amo heduru do idia abia. (Luka 12:1-12) Oibe, hahediba taudia ese unai gaudia idia laloatao be namo. To, unai tau be Iesu ena hereva ia utua bona Iesu ia noia ruma bese lalonai ia vara kohu ena hepapahuahu ia hamaoromaoroa totona. Bona unai sivarai amo mai anina bada gauna ta do ita dibaia.
5. Unai tauna ena noinoi karana ese dahaka ia hahedinaraia?
5 Buka ta ia gwau: “Bema tau ta be haroro tauna ena hereva ia kamonai sibona lasi, to gau ma haida ia lalohadailaia danu, unai ese ia hahedinaraia ia be edena bamona tauna.” Iesu be mai anina bada gaudia ia harorolaia lalonai, reana unai tau be kohu momo abia dalana ia laloa noho. Unai tau ena noinoi ena badina korikori be Baibel ese ia gwauraia lasi. To reana ia laloa Iesu be mai ena siahu bona ia be hahemaoro tauna mai aonegana dainai, ia ese edia kohu ia hapararaia be namo. (Isaia 11:3, 4; Mataio 22:16) To, unai tau ena noinoi ese ia hahedinaraia ia be Iesu ia harorolaia herevadia ia laloa bada lasi. Unai dainai, ita ta ta be sibona eda kara ita tahua be gau badana, ani? Hegeregere, Keristani heboudia dekenai ita be gau idauidau o gabeai do ita karaia gaudia ita laloa. To, namona be unai hebou dekenai idia gwauraia herevadia ita kamonai namonamo bona do ita badinaia daladia ita lalohadailaia, unai amo iseda hetura karana iseda guba Tamana Iehova Dirava bona iseda tadikaka ida ita hagoadaia diba.—Salamo 22:22; Mareko 4:24.
6. Dahaka dainai Iesu be unai tau ia noia gauna ia karaia lasi?
6 Herevana dahaka, to Iesu be unai tau ia noia gauna ia karaia lasi. Iesu ia gwau: “Tau e, daika ia gwau lau be kota biaguna, o umui ruaosi emui kohu haria tauna?” (Luka 12:14) Iesu be unai bamona ia hereva, badina taunimanima idia diba Mose ena taravatu ia gwau, kota biagudia sibona ese taunimanima do idia kota henia eiava unai bamona hekwakwanai idia hamaoromaoroa be namo. (Deuteronomi 16:18-20; 21:15-17; Ruta 4:1, 2) To danu, Iesu be mai anina bada gaudia ia laloa bada, hegeregere Basileia ena hereva momokani ia harorolaia bona taunimanima dekenai Dirava ena ura ia hadibaia. (Ioane 18:37) Iesu bamona, namona be anina lasi gaudia ita dadaraia, to iseda nega bona goada ita gaukaralaia sivarai namona ita harorolaia, bona ‘bese iboudiai taudia be hahediba taudia ai do ita halaoa.’—Mataio 24:14; 28:19.
Kohu Do Umui Ura Henia Dikadika Lasi
7. Iesu be dahaka ia lalopararalaia?
7 Iesu be taunimanima edia lalohadai ia lalopararalaia diba dainai, unai tauna ena noinoi amo Iesu ia diba ia be kohu ia laloa bada. Unai dainai, Iesu be inai bamona ia gwau: “Do umui naria namonamo, kohu dekenai do umui ura henia dikadika garina. Badina taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani.”—Luka 12:15.
8. Kohu momo ura henia dikadika karana ena dika be dahaka?
8 Kohu ura henia dikadika karana ese ta ena lalona bona kara ia biagua diba, unai dainai kohu be ena dirava ai ia halaoa. Laloaboio lasi, Paulo ia gwau kohu ura dikadika kara be hegeregere kaivakuku tomadiho henia kara bamona, bona unai bamona idia karaia taudia be Dirava ena Basileia lalonai do idia vareai lasi.—Efeso 5:5; Kolose 3:5.
9. Edena dala ai ta be kohu ura henia dikadika karana ia hahedinaraia diba? Haheitalai haida gwauraia.
9 Iesu ia gwau: “Do umui naria namonamo, kohu dekenai do umui ura henia dikadika garina.” Ta be kohu idauidau ia ura henia dikadika diba. To Taravatu 10 ena taravatu ginigabena ia gwau: “Taunimanima ta ena ruma dainai oi mama henia lasi. Iena adavana totona do oi mama henia lasi, o iena hesiai tauna, o iena hesiai hahine, o iena boromakau, o iena doniki, o iena kohu ta totona do oi mama henia lasi.” (Esodo 20:17) Kohu idia ura henia dikadika dainai kara dika idia karaia taudia haida edia sivarai be Baibel dekenai idia noho. Ginigunana be Satani, badina ia ura hairai, mataurai, bona siahu—Iehova sibona ia abia be namo gaudia unai—ia abia. (Apokalupo 4:11) Heva ia ura ia sibona ia lohia, bona iena abia hidi kererena dainai taunimanima ibounai be idia kara dika bona mase. (Genese 3:4-7) Demoni ai idia lao aneru be “edia dagi korikori ena maka dekenai idia noho lasi, bona edia gabu korikori idia rakatania,” bona kara kererena idia karaia. (Iuda 6; Genese 6:2) Balama, Akana, Gehasi, bona Iuda mani oi laloa. Idia dekenai idia noho gaudia idia moalelaia lasi, to idia ura kohu momo idia abia dainai, dika bada idia davaria.
10. Iesu ena hereva bamona, dahaka dekenai ita naria namonamo?
10 Unai dainai, Iesu be kohu ura henia dikadika karana ia herevalaia neganai, ia gwau, “do umui naria namonamo”! Dahaka dainai? Badina taunimanima be sibona do idia gwauraia lasi idia be kohu momo tahua taudia. To, aposetolo Paulo ia gwau “moni ura henia kara ese dika idauidau ibounai ia havaraia noho.” (1 Timoteo 6:9, 10) Iamesi ia gwau: “Ura dikadia be idia rogorogo bamona, unai murinai kara dika ia havaraia.” (Iamesi 1:15) Iesu ena hereva hegeregerena, namo lasi ma haida edia kerere ita tahua bona ita hahedinaraia idia be kohu momo idia tahua taudia, to namona be sibona ita tahua iseda ura gauna be dahaka, unai amo kohu ura henia dikadika karana do ita dadaraia diba.
Kohu Momo Maurina
11, 12. (a) Kohu ura henia karana dekenai, Iesu be dahaka sisiba ia henia? (b) Dahaka dainai Iesu ena sisiba ita badinaia be namo?
11 Kohu momo ura henia dikadika karana dekenai ita naria namonamo ena badina ma ta ia noho. Iesu ia gwau: “Taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani.” (Luka 12:15) Unai hereva ita laloa bada be namo, badina iseda nega lalonai taunimanima idia laloa kohu momo tahua karana ese moale ia havaraia. To, Iesu ena hereva ese ia hahedinaraia kohu momo haboua karana ese moale ia havaraia lasi.
12 To, haida be unai hereva idia abia dae lasi. Reana idia gwau kohu be mai anina bada badina mauri ia hanamoa bona moale ia havaraia. Unai dainai, moni gaukara dekenai edia nega bona goada idia halusia, unai amo idia ura henia kohu namodia idauidau idia abia diba. Idia laloa unai ese edia mauri do ia hanamoa. To, unai bamona lalohadai idia abia dainai, idia be Iesu ena hereva ena anina idia lalopararalaia namonamo lasi.
13. Mauri bona kohu dekenai, lalohadai maorona be dahaka?
13 Iesu be kohu momo abia karana be maoro o kerere ia herevalaia lasi, to ia gwau: “Taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani.” Ita diba ita mauri noho totona gau momo ita abia be anina lasi. To, aniani sisina, dabua haida, bona mahuta gabuna ia noho be hegeregere. Momokani, taga taudia be unai gau momo idia abia, bona ogogami taudia be unai gaudia idia abia totona idia hekwarahi. To, taga bona ogogami taudia be hegeregere, badina idia mase neganai, gau ibounai be anina lasi. (Hadibaia Tauna 9:5, 6) Unai dainai, mauri namona be kohu momo ita abia karana amo ia vara lasi. Unai hereva ita lalopararalaia totona, namona be Iesu ese ia herevalaia gauna ita tahua.
14. Iesu ena hereva ena anina amo dahaka ita dibaia?
14 Iesu be inai hereva, “taunimanima edia mauri badina be kohu momo dekena amo lasi, lasi momokani” ia gwauraia neganai, ena anina be inai: Herevana ita be taga o ogogami taudia, eda kohu namodia be momo o haida sibona, to ita ese eda mauri laganidia ita halataia diba lasi bona reana kerukeru do ita mase. Iesu be Ororo Harorona ia henia neganai, ia gwau: “Umui daika be ena laloa hekwarahi dekena amo iena mauri ena nega sisina do ia halataia diba, a?” (Mataio 6:27) Baibel ese ia hahedinaraia goevagoeva, Iehova sibona be “mauri ibounai ena badina,” bona Ia sibona ese “mauri hanaihanai” be guba taudia eiava tanobada taudia dekenai ia henia diba.—Salamo 36:9; 1 Timoteo 6:12, 19.
15. Dahaka dainai taunimanima momo be kohu dekenai idia abidadama?
15 Iesu ena hereva ese ia hahedinaraia taunimanima be lalohadai kererena idia abia diba. Ena be ita be taga taudia eiava ogogami taudia, to ita ibounai be goevadae lasi bona do ita mase diba. Mose ia gwau: “Aiemai mauri lagani be 70 sibona. Bema ai be goada neganai sedira lagani 80 do ai abia, to inai lagani ibounai lalonai, hekwarahi bona lalohisihisi ai abia noho. Aiemai mauri be idia ore haraga, vadaeni ai boio.” (Salamo 90:10; Iobu 14:1, 2; 1 Petero 1:24) Unai dainai, Dirava idia tura henia lasi taudia be nega momo Paulo ia torea herevana idia gwauraia, ia gwau: “Laloa lasi, ita aniani bona ita inuinu, badina be kerukeru do ita mase.” (1 Korinto 15:32) Ma haida idia laloa mauri be do ia ore haraga dainai, idia hekwarahi kohu momo idia abia totona. Reana idia laloa, unai dala amo idia sibona edia mauri idia naria namonamo diba. Unai dainai, idia hekwarahi bada moni bona kohu momo idia haboua totona. Badina idia laloa, unai ese noho namona bona moale ia mailaia.—Salamo 49:6, 11, 12.
Vaira Negana Namona
16. Dahaka be mauri korikorina lasi?
16 Momokani, bema tau ta be mai ena aniani, dabua, ruma namona, bona gau ma haida, reana do ia noho namonamo, doketa namona ena heduru ia abia diba, o ena mauri lagani ia halataia diba. To, unai be mauri namona, a? Herevana tau ta be kohu momo ia abia bona lagani sisina daudau ia noho diba, to unai be mauri korikorina lasi. Aposetolo Paulo be unai bamona gaudia abidadama henia karana ena dika ia herevalaia. Paulo ia gwau: “Inai tanobada mauri ena kohu momo taudia do oi hamaoroa, do idia hekokoroku lasi. Bona idia do oi hamaoroa danu inai tanobada ena kohu do idia abidadama henia lasi, to Dirava sibona do idia abidadama henia. Badina inai tanobada ena kohu do ia dika haraga, to Dirava ese ita hamoalea totona, gau momo ita dekenai ia henia davana lasi.”—1 Timoteo 6:17.
17, 18. (a) Daidia edia haheitalai namodia ita tohotohoa diba? (b) Stadi gabena ai edena parabole do ita herevalaia?
17 Kohu momo dekenai ita tabekau be aonega karana lasi, badina idia be ‘idia dika haraga.’ Iobu be kohu momo tauna, to karaharaga dika ia vara neganai, ena kohu be ia idia durua lasi; unai kohu be karaharaga idia boio. Iena hetura karana Dirava ida ia goada dainai, unai ese ia durua hahetoho bona hisihisi ibounai ia haheaukalaia totona. (Iobu 1:1, 3, 20-22) Ena be Aberahamo be kohu momo tauna, to ena kohu ia rakatania Iehova ese ia henia gaukara ia karaia totona. Bona ia abia hahenamo be “bese momo edia tubuna” ai ia lao. (Genese 12:1, 4; 17:4-6) Unai bona haheitalai ma haida ita tohotohoa be namo. Herevana ita be matamata eiava buruka, to namona be ita tahua eda mauri lalonai dahaka be mai anina bada bona dahaka ita abidadama henia.—Efeso 5:10; Filipi 1:10.
18 Iesu ese Luka 12:15 ai ia gwauraia herevadia be mai anina bada bona ita dekenai gau haida idia hadibaia. To, Iesu be ma gau haida danu ia laloa dainai, ia ese kavakava tauna ena parabole ia gwauraia. Edena dala ai unai parabole be mai anina bada, bona unai amo dahaka ita dibaia? Stadi gabena be unai henanadai do ia haerelaia.
Emu Haere be Dahaka?
• Dahaka dainai Iesu be hutuma lalonai ia noho tauna ena noinoi hegeregerena ia kara lasi?
• Dahaka dainai kohu momo ura henia dikadika karana dekenai ita naria namonamo be namo, bona edena bamona ita kara diba?
• Dahaka dainai mauri be kohu amo do ita abia lasi?
• Dahaka ese mauri be mai anina gauna ai ia halaoa bona noho namona ia mailaia?
[Picture on page 23]
Dahaka dainai Iesu ese ta ena noinoi hegeregerena ia kara henia lasi?
[Picture on page 23]
Kohu momo ura henia karana be dika bada ia havaraia diba
[Pictures on page 25]
Edena dala ai Aberahamo be kohu dekenai lalohadai maorona ia hahedinaraia?