-
Iehova ese Maino Bona Hereva Momokani Ia Henia BadabadaGima Kohorona—1996 | January 1
-
-
be unai ia hadibalaia. Lagani 600 B.C.E. be do lasi neganai, siahu bada ia abia basileiana, Babulonia, ese Israela ena maino ia kokia gwauraia. Israela ese Aigupito ena heduru ia tahua, maino ai do ia noho totona. Aigupito ia kwalimu lasi. (Ieremia 37:5-8; Esekiela 17:11-15) Lagani 607 B.C.E. ai, Babulonia ena tuari oreadia ese Ierusalema ena magu idia hamakohidia bona Iehova ena dubu helaga idia gabua ore. Unai amo Israela ia diba, taunimanima edia orea abidadama henia karana be anina lasi. Unai bese ese maino idia moalelaia lasi, to tuari taudia ese idia abidia mauri, Babulonia idia laohaia.—2 Sivarai 36:17-21.
3 To, Ierusalema ia do moru lasi neganai, Iehova ese ia hahedinaraia, Aigupito ese maino korikorina be Israela do ia henia lasi, to ia ese do ia henia. Ieremia ena amo ia gwauhamata, ia gwau: “Ena taudia be do lau hagoadaia lou. Lau ese maino momokani, bona noho namo idia dekenai do lau henia bada. Iuda bona Israela edia noho namo be do lau henidia lou, bona do lau haginidia lou, guna idia gini hegeregerena.” (Ieremia 33:6, 7) Iehova ena gwauhamata be lagani 539 B.C.E. ai ia momokani matamaia. Unai lagani ai haida ese Babulonia idia halusia bena Babulonia ai idia noho Israela taudia ruhaia herevana idia gwauraia. (2 Sivarai 36:22, 23) Lagani 537 B.C.E. ena dokona kahana ai Israela taudia haida ese Au Raurau Ruma Maragidia Ariana idia badinaia; lagani 70 lalonai Israela tanona ai idia badinaia negana ginigunana be unai! Aria murinai, Iehova ena dubu helaga idia haginia lou matamaia. Unai gaukara be edena bamona idia laloa? Baibel ia gwau: “Idia ibounai ese [Iehova] idia hanamoa henia, mai gado bada, bona mai boiboi bada danu, badina be Dubu Helaga ena badina nadidia idia haginia hamatamaia vadaeni dainai.”—Esera 3:11.
4 Dubu helaga idia haginia matamaia mai edia moale ida, to gabeai edia inai taudia ese edia lalona idia hamanokaia bena unai gaukara idia hadokoa. Lagani haida murinai, Iehova ese peroveta taudia Hagai bona Sekaraia ia abia hidi, idia ese Israela taudia do idia hagoadaia, haginia gaukarana do idia hagugurua totona. Hagai ia gwau Iehova ese do idia haginia dubuna be inai bamona ia gwauraia: “Inai Dubu Helaga matamatana ena hairai ese Dubu Helaga gunana ena hairai do ia hereaia. Bona inai gabu dekenai, egu bese taudia dekenai noho namo bona maino do lau henia. Lau, Siahu Ibounai Lohiabada inai, lau hereva vadaeni.” Unai idia kamonai neganai idia moale bada!—Hagai 2:9.
Iehova ese Ena Gwauhamata Ia Hamomokanidia
5 Dirava ese ia henia mata hanaidia bona peroveta herevadia momo, lagani 600 B.C.E. murinai iena bese taudia idia hagoadaia herevadia, be Baibel bukana Sekaraia lalonai ita duahia. Unai peroveta herevadia ese ita idia hadibaia noho Iehova ese ita do ia durua. Idia dainai ita abia dae, hari inai negai danu Iehova ese maino be ena orea taudia do ia henidia. Peroveta tauna Sekaraia ese ia torea bukana ena karoa 8 lalonai, nega 10 bamona ia gwau: ‘Lohiabada ia gwau.’ Unai hereva ia gwauraia negadia ta ta iboudiai murinai, Dirava ena hereva, iena bese taudia edia maino ia gwauraia herevana, ia gwauraia. Unai gwauhamata haida be Sekaraia ena negai idia momokani. Idia iboudiai be hari inai negai idia momokani vadaeni eiava ia hamomokanidia noho.
“Siona Do Lau Durua”
6 Unai hereva be Sekaraia 8:1, 2 ai ia torea guna, ia gwau: “Siahu Ibounai Lohiabada . . . ia gwau, ‘Siona do lau durua totona egu lalona ia hekwarahi bada noho, badina be Ierusalema lau lalokau henia bada noho. Inai lalokau ia goada dainai, lau ese Siona idia hadikaia gwauraia taudia lau badu henidia noho.’ ” Iehova ia gwauhamata iena bese taudia do ia durua mai ena lalo-goada bada ida, anina be edia maino do ia havaraia lou. Unai lalo-goada ia hahedinaraia dalana be inai: Israela be ena tano dekenai ia loulaidia bena dubu helaga idia haginia lou.
7 To, Iehova ena bese taudia idia inai henidia taudia dekenai dahaka ia vara? Iena bese taudia ia lalokau henidia bada, to edia inai taudia ia “badu henidia” dikadika. Iuda taudia mai edia kamonai be idia haginia lou dubuna ai idia tomadiho neganai, basileia goadana, Babulonia, dekenai ia vara gauna idia laloa diba, unai neganai ia moru vadaeni. Inai danu idia laloa diba: Edia inai taudia ese dubu helaga haginia lou gaukarana idia koua toho, to idia kwalimu lasi, idia lusi vaitani. (Esera 4:1-6; 6:3) Bona Iehova idia tanikiu henia diba, badina be iena gwauhamata ia hamomokania. Iena lalo-goada ese ia hakwalimudia!
“Abidadama Ena Hanua”
8 Ma nega ta, nega iharuana, Sekaraia ia gwau: “Lohiabada ese inai bamona ia hereva.” Unai neganai Iehova be dahaka ia gwau? Ia gwau: “Siona dekenai do lau giroa lou, Ierusalema, egu hanua helagana, ena huana dekenai do lau noho. Unai neganai Ierusalema ena ladana do idia atoa, Abidadama Ena Hanua, bona Siahu Ibounai Lohiabada ena ororo, ma do idia gwauraia, Ororo Helagana.” (Sekaraia 8:3) Lagani 607 B.C.E. ia do ginidae lasi neganai, Ierusalema be abidadama hanuana lasi. Iena hahelaga taudia bona peroveta taudia idia kara dika, bona iena taunimanima ese Dirava idia badinaia lasi. (Ieremia 6:13; 7:29-34; 13:23-27) To gabeai, Dirava ena bese taudia ese dubu helaga idia haginia lou, unai amo idia hahedinaraia tomadiho goevana idia badinaia. Unai neganai Iehova be Ierusalema ai ia noho lou, lauma dalana ai. Tomadiho goevana ena hereva momokani be ia lalonai idia herevalaia lou, unai dainai Ierusalema be “Abidadama Ena Hanua” idia gwauraia diba. Ia be ororo ai ia noho, unai dainai “Siahu Ibounai Lohiabada ena ororo” idia gwauraia diba.
9 Unai hereva ruaosi be mai anina idaunegai Israelana dekenai, bona hari inai negai idia be mai anina ita dekenai danu. Lagani 80 bamona gunanai, tanobada ibounai tuarina ginigunana negana lalonai, horoa taudia tausen haida, “Dirava ena Israela” taudia haida unai, be lauma dalanai idia guidia, idaunegai Israelana be Babulonia ai idia guia bamona. (Galatia 6:16) Peroveta herevana ta ese ia gwauraidia, idia be mase tauanidia dala ai idia hekure. To, idia do ura dikadika Iehova be “lauma bona momokani” ai do idia tomadiho henia. (Ioane 4:24) Unai dainai, lagani 1919 ai, Iehova ese igui amo ia ruhadia. Guna idia be lauma dalana ai idia mase bena unai lagani ai unai mase amo ia hatoredia isi lou. (Apokalupo 11:7-13) Unai dala amo Iehova ese Isaia ena peroveta henanadaina, “[Tano] ta be dina tamona sibona lalonai do ia vara, a? Bese ta be nega sisina lalonai do idia havaraia, a?” ia haerelaia, ia gwau Oibe. (Isaia 66:8) Iehova ena orea taudia be bese ta lauma dalana ai, bona lagani 1919 ai sibodia edia “tano,” edia noho gabuna lauma dalana ai tanobada dekenai, idia noholaia lou.
10 Horoa Keristani taudia be unai tano ai idia noho namo bona Iehova ena lauma dubuna badana ai idia gaukara. Baibel ese ‘hesiai tauna mai ena kamonai bona mai ena kara maoromaoro’ ia gwauraidia, bona Iesu ena kohu tanobada ai naria gaukarana idia abia dae; lagani 2000 ia mai kahirakahira negana ai unai gaukara idia do karaia noho mai edia moale ida. (Mataio 24:45-47) Idia diba goevagoeva Iehova be “maino ena Dirava.”—1 Tesalonika 5:23.
11 To, Dirava ena Israela ena inai taudia dekenai dahaka ia vara? Iehova ese ena orea taudia ia lalokau henidia bada, to edia inai taudia ia badu henidia dikadika. Tanobada ibounai tuarina negana lalonai, Kerisendom ena tomadiho gunalaia taudia idia gaukara goada, unai orea maragina, hereva momokani idia gwauraia Keristani taudia edia orea, do idia haorea vaitani totona, to idia kwalimu lasi. Tanobada ibounai tuarina iharuana negana lalonai, Kerisendom ena haroro taudia ese gau tamona idia lalo-tamonalaia: Idia tuari heheni besedia lalonai, idia ese gavamani idia ha-uradia Iehova ena Witness taudia do idia koua. Hari inai negai danu, tano momo lalodiai tomadiho gunalaia taudia ese gavamani idia ha-uradia Iehova ena Witness taudia edia Keristani haroro gaukarana do idia koua sisina eiava do idia taravatua vaitani.
12 Iehova ese edia kara ia itaia. Tanobada ibounai tuarina ginigunana murinai, Kerisendom bona Babulonia Badana orena danu, idia moru. (Apokalupo 14:8) Lagani 1922 ai, taunimanima be ena moru idia dibaia matamaia, badina be unai lagani ai haida ese hisihisi be Kerisendom latanai idia bubua diho matamaia; taunimanima idia hadibadia lauma dalana ai ia mase bona kahirakahira do ia ore vaitani. (Apokalupo 8:7–9:21) Unai hisihisi idia do bubua noho. April 23, 1995 ai, haroro herevana ta, ena sinado be “Tomadiho Koikoi Ena Dokona be Kahirakahira,” be tanobada hegegemadai idia harorolaia, bena Basileia Sivaraina pepana matamatana ena kopi milioni momo herea idia hariharilaia.
13 Hari inai negai, Kerisendom ena noho ia dika. Idia hanai laganidia 90 bamona lalodiai, ena orea taudia be tuari dikadia ai idia ala-ala heheni bona ena pris bona haroro taudia ese unai tuari idia hanamodia. Tano haida ai, ena siahu be sisina sibona mo. Ia bona Babulonia Badana orena danu be do idia hadikaia ore.—Apokalupo 18:21.
Iehova Ena Orea Taudia ese Maino Idia Abia
14 To Iehova ena orea taudia be idau. Hari lagani 1996 ai, idia noholaia tanona ai maino bada idia moalelaia, Iehova ena hereva ihatoina ia gwauraia bamona: “Siahu Ibounai Lohiabada ma ia gwau, ‘Tau burukadia bona hahine burukadia be Ierusalema hanua ariara lalonai ma do idia helai, idia ta ta mai edia raka audia, idia buruka herea vadaeni dainai. Bona unai hanua ariara be memero bona kekeni ese do idia hahonua, ariara edia lalonai do idia gadara.’ ”—Sekaraia 8:4, 5.
15 Unai hereva namona ese hoa gauna ta ia hahedinaraia—taunimanima haida be maino ai idia noho, inai tanobada, tuari ese ia hadikaia tanobadana, lalonai. Lagani 1919 amo, Isaia ena peroveta herevana ena anina ia vara: “Lohiabada ma ia gwau, ‘. . . Idia ibounai dekenai maino do lau henia, daudau idia noho, bona kahirakahira idia noho taudia danu. Bona lau ese idia do lau hanamoa lou. To . . . kara dika taudia dekenai, maino ia noho lasi.’ ” (Isaia 57:19-21) Momokani, ena be Iehova ena orea taudia be inai tanobada ena lasi, to bese edia heiriheiri ese ia hahisidia. (Ioane 17:15, 16) Tano haida lalodiai, hisihisi bada idia haheaukalaia, bona idia haida be haida ese idia alaia mase danu. To, Keristani taudia korikoridia be mai edia maino, dala badadia rua ai. Ginigunana be, “Dirava danu maino [idia] abia, Iesu Keriso [edia] Lohiabada dainai.” (Roma 5:1) Iharuana be, idia bogaragidiai maino ia noho. ‘Dirava dekena amo aonegana’ idia habadaia; iena toana ginigunana be “laloa goevagoeva,” unai murinai “maino.” (Iamesi 3:17; Galatia 5:22-24) Inai danu, nega vaira, maino do idia moalelaia guguru negana, idia naria mai edia moale ida, badina be unai nega lalonai “manau taudia ese noho gabuna tano do idia abia, do idia helai namonamo, mai moale bona mai maino danu.”—Salamo 37:11.
16 “Tau burukadia bona hahine burukadia,” Iehova ena orea ena kwalimu gunadia idia laloatao horoa taudia unai, be Iehova ena orea taudia bogaragidiai idia do noho. Edia abidadama bona edia haheauka ita laloa bada. Buruka lasi horoa taudia ese Iehova ena orea taudia idia gunalaia, lagani 1930 murinai dagedage ia vara negana ai bona Tanobada Ibounai Tuarina Iharuana negana ai, bona unai murinai Dirava ena orea ia bada ia lao haraga negana ai danu. Ma danu, lagani 1935 amo, “mamoe idaudia” “hutuma bada herea” idia hedinarai. (Ioane 10:16; Apokalupo 7:9, NW) Horoa Keristani taudia idia buruka idia lao bona edia momo ia diho negana ai, mamoe idaudia ese haroro gaukarana idia goadalaia bona tanobada hegegemadai idia karaia. Idia hanai laganidia lalodiai, mamoe idaudia be Dirava ena orea taudia edia tano lalonai idia aru vareai. Lagani 1995 ai, taunimanima 338,491 ese bapatiso idia abia, edia gwauhamata Iehova dekenai ena toana unai! Unai bapatiso matamata taudia be matamata momokani lauma dalana ai. ‘Iseda Dirava, helai gabu badana dekenai ia helai Diravana, bona Mamoe ena Natuna’ hanamolaia anedia idia abia taudia ida ane idia abia lalonai, edia goada matamatana ita laloa bada.—Apokalupo 7:10.
17 Hari inai negai, ‘hanua ariara be memero bona kekeni ese idia hahonua’; idia be Witness taudia mai edia goada, memero kekeni hegeregeredia. Hesiai laganina 1995 ai, Society ese tano bona motumotu 232 amo ripoti ia abidia. To Witness taudia tano idauidau ai idia kara helulu lasi, bese idauidau ai idia inai heheni lasi, bona horoa taudia bona mamoe idaudia be idia mama heheni lasi. Lalokau ese ia hatamonadia bona lauma dalana ai idia tubu daekau hebou. Tanobada hegegemadai Iehova ena Witness taudia be tadikaka bamona idia noho, unai dala ai idia be idau, taunimanima oredia hegeregeredia lasi.—Kolose 3:14; 1 Petero 2:17.
Iehova ese Ia Karaia be Auka, A?
18 Lagani 1918 ai, horoa orena taudia edia lalona idia goada lasi bona lauma dalana ai idia guidia bona idia be tausen haida sibona neganai, ta ese gabeai do ia vara gauna ia diba lasi. To, Iehova ia diba—ena peroveta herevana namba 4 ese ia hahedinaraia hegeregerena: “Siahu Ibounai Lohiabada ia gwau, ‘Sedira umui momo lasi, do mauri noho taudia be umui gwau, “Inai bamona kara be ia vara diba lasi,” to lau be lau diba inai kara be momokani do ia vara.’ ”—Sekaraia 8:6.
19 Lagani 1919 ai, Iehova ena lauma ese ena orea taudia ia hamauria lou, iena ura gaukarana do idia karaia totona. To, ta ese Iehova tomadiho henia taudia edia orea maragina ia badinaia totona, abidadama be gau badana. Idia be haida mo, bona gau momo idia do hedinarai goevagoeva lasi. To, sisina sisina Iehova ese edia orea ia hagoadaia bona ia hahegaegaedia, idia ese Keristani gaukarana, sivarai namona harorolaia bona taunimanima be hahediba taudia ai halaoa gaukarana, do idia karaia totona. (Isaia 60:17, 19; Mataio 24:14; 28:19, 20) Metairametaira ia durudia, bena tanobada amo idia gini siri karana bona iena lohia siahuna badana idia lalo-pararalaia. Iehova ese unai Witness taudia edia orea maragina amo ena ura ia hagugurua be auka, a? Lasi vaitani! Inai magasin ena rau 12 ela bona 15 ese unai ia hahedinaraia. Unuseniai be Iehova ena Witness taudia edia hesiai laganina 1995 ena ripoti ia noho.
‘Lau be Edia Dirava ai Do Lau Lao’
20 Hereva namba 5 ese Iehova ena Witness taudia edia noho namo hari inai negai ia herevalaia. Iehova ia gwau: “Lau ese unuseni idia noho tano idauidau dekena amo egu bese taudia do lau hamauria lou. Dina daekau kahana, bona dina diho kahana dekena amo idia do lau mailaia lou. Ierusalema dekenai do idia noho. Idia be egu bese taudia do idia lao, bona lau be edia Dirava do lau lao. Idia do lau biagua, mai laloa maoromaoro bona kara momokani danu.”—Sekaraia 8:7, 8.
21 Lagani 1996 ai, mai eda momokani ida ita gwau diba, sivarai namona be tanobada hegegemadai idia harorolaia vadaeni, “dina daekau kahana” amo ela bona “dina diho kahana.” Bese iboudiai taudia be hahediba taudia ai idia halaoa vadaeni, bona Iehova ena gwauhamata ena anina idia itaia vadaeni, ia gwau: “Lau sibona ese oiemu noho taudia do lau hadibaia, vadaeni mauri namona bona maino do idia davaria.” (Isaia 54:13) Iehova ese ita ia hadibaia dainai ita be mai eda maino. Diba do ita abia totona, buka bona magasin be gado 300 bamona ai idia printaia vadaeni. Lagani 1995 ai, gado ma 21 ai idia printaia. Gima Kohorona, edia anina be hegeregere gaudia, be gado 111 ai idia halasia hebou, bona Noga! magasin be gado 54 ai idia halasia hebou. Nesenel bona intenesenel hebouheboudia amo Dirava ena orea taudia edia maino be taunimanima edia vairanai ia hedinarai. Pura ta ta ai ita karaia heboudia ese ita idia hatamonaia bona ita idia hagoadaia, do ita gini auka totona. (Heberu 10:23-25) Oibe, Iehova ese ena orea taudia be “laloa maoromaoro bona kara momokani” ia hadibalaia. Ia ese maino be ena orea taudia ia henidia. Unai maino bada ita abia be hahenamo badana!
Inai Oi Gwauraia Diba A?
◻ Inai nega lalonai, Iehova be edena bamona ena orea taudia “ia lalokau henia bada” dainai, ia “badu”?
◻ Tuari idia vara gabudia ai danu, Iehova ena orea taudia ese maino be edena bamona idia moalelaia?
◻ Edena dala ai ‘ariara be memero bona kekeni ese idia hahonua’?
◻ Iehova ese ena orea taudia do ia hadibaia totona, dahaka ia henidia?
-
-
“Hereva Momokani Bona Maino Do Umui Ura Henia”!Gima Kohorona—1996 | January 1
-
-
“Hereva Momokani Bona Maino Do Umui Ura Henia”!
“Siahu Ibounai Lohiabada ese inai hereva Sekaraia dekenai ia henia: ‘. . . Hereva momokani bona maino do umui ura henia.’ ”—SEKARAIA 8:18, 19.
“TANOBADA be nega ta maino ia abia lasi. Hanaihanai gabu ta ai—bona nega momo gabu momo nega tamona ai—tuari ia vara.” Profesa Milton Mayer, University of Massachusetts, U.S.A., tauna, be unai bamona ia hereva. Madi, taunimanima edia noho dikana ia herevalaia unai! Momokani, taunimanima be maino idia ura henia. Politikol taudia ese dala idauidau amo maino idia havaraia toho. Roma basileiana ia goada neganai Roma ena Maino negana idia havaraia, bona Cold War (bese badadia idia inai heheni) neganai “Hadikaia Ore Heheni” karana idia taravatua. To, edia gaukara ibounai ena anina ia vara lasi. Unai be lagani handred momo gunanai Isaia ia hereva bamona, ia gwau: “Edia tanobada ena ladanai, maino idia karaia gwauraia taudia, be idia taitai bada.” (Isaia 33:7) Badina be dahaka ia be unai bamona?
2 Badina be noho daudau mainona be badu bona mataganigani amo ia vara lasi, to hereva momokani amo ia vara. Maino be hereva koikoi amo ia vara diba lasi. Unai dainai Iehova ese idaunegai Israelana be do ia haginia lou bona maino do ia henia gwauhamatana ia gwauraia neganai, ia gwau: “Lau ese Ierusalema ena maino do lau habadaia, sinavai bamona.” (Isaia 66:12) Inai tanobada ena dirava, Satani Diabolo, be “alaia tauna,” bona “koikoi tauna, bona ia be koikoi ibounai edia tamana.” (Ioane 8:44; 2 Korinto 4:4) Tanobada mai ena dirava unai bamona lalonai, maino be edena bamona ia vara diba?
3 To, hoa gauna be inai: Iehova ese ena orea taudia be Satani ena tanobada, tuari ese ia hadikaia tanobadana, ai idia noho negana lalonai, maino ia henidia. (Ioane 17:16) Iehova ese Ieremia ena amo ia gwauraia gwauhamatana hegeregerena, lagani 537 B.C.E. ai ena abi-hidi besena be edia tano ai ia hanohodia lou, bena ‘maino bona noho namo’ ia henidia. (Ieremia 33:6) Bona inai dina gabedia lalonai, ena be dika badadia momo idia vara, guna idia vara gaudia edia dika idia hanaia, to Iehova ese ‘maino bona noho namo’ be iena orea taudia ia henidia edia “tano” lalonai, edia noho gabuna lauma dalana ai tanobada dekenai unai. (Isaia 66:8; Mataio 24:7-13; Apokalupo 6:1-8) Sekaraia karoa 8 ena hereva ma haida ita herevalaia lalonai, Dirava ese ia henia mainona bona hereva momokanina do ita laloa bada diba, bona do ita diba dahaka do ita karaia be namo, do ita dogoatao noho totona.
“Do Umui Laloa Goada”
4 Sekaraia karoa 8 lalonai Iehova ese ia gwauraia herevana namba 6 ita kamonai: “Siahu Ibounai Lohiabada ia gwau, ‘Do umui laloa goada bona gini goada noho. Inai egu Dubu ena badina nadi umui atoa neganai peroveta taudia edia hagoadaia hereva, be do umui laloa noho, bona do umui gaukara namonamo, egu Dubu haorea totona. Dubu Helaga do umui haginia hamatamaia lasi neganai, emui taunimanima edia gaukara be davana lasi, bona boromakau tau edia gaukara danu be davana lasi. Tau ta be ruma dekena amo ia raka lao, o raka mai diba lasi, taunimanima hadikaia taudia idia noho dainai. Badina be lau ese emui lalodia lau hadikaia, vadaeni taunimanima ta ta ibounai ese edia badibadinai tauna hadikaia dalana idia tahua noho.’ ”—Sekaraia 8:9, 10.
5 Ierusalema ai dubu helaga idia haginia lou negana ai, Sekaraia ese unai hereva ia gwauraia. Guna, Babulonia amo idia lou mai Israela taudia be haida ese edia lalona idia hamanokaia bena dubu haginia lou gaukarana idia hadokoa. Idia ese sibodia edia namo idia tahua, unai dainai Iehova ena amo hahenamo bona maino idia abia lasi. Ena be edia tano idia biru henia bona edia vain umadia idia naria, to anina momo idia abia lasi. (Hagai 1:3-6) Ia be hegeregere edia gaukara be “davana lasi.”
6 To dubu helaga idia haginia lou negana ai, Sekaraia ese unai Iuda taudia ia hagoadadia, do idia “laloa goada” bona Iehova tomadiho henia karana do idia tahua guna, idia gari lasi. Bema unai bamona do idia karaia, dahaka do ia vara? Iehova ia gwau: “Harihari lau ese inai bese lalonai do mauri noho taudia dekenai kara idauna do lau karaia, guna lau karaia bamona lasi. Lau, Siahu Ibounai Lohiabada lau hereva noho inai. Emui uhe be do idia tubu namo herea, emui vain ese huahua momo do idia atoa, emui tano ese uiti anina momo do ia havaraia, bona guba dekena amo medu namo herea do ia diho. Inai gau namodia ibounai be inai egu bese, do mauri noho taudia dekenai do lau henia. Iuda taudia bona Israela taudia e, guna umui be bese idauidau edia huanai, umui be dika havaraia gauna bamona, to lau ese umui do lau hamauria, vadaeni umui be namo havaraia gauna do umui lao. Unai dainai do umui goada, bona do umui gari lasi.” (Sekaraia 8:11-13) Bema Israela ia kara mai ena lalo-goada ida, namo do ia davaria diba. Guna, bese idauidau ese Israela be dika havaraia gauna idia gwauraia. To gabeai, Israela be namo havaraia gauna ai ia lao. Unai dainai ‘do idia laloa goada’ be namo!
7 Vadaeni, hari inai nega be edena bamona? Lagani 1919 be do lasi neganai, Iehova ena orea taudia edia lalona idia goada momokani lasi. Tanobada ibounai tuarina ginigunana amo idia gini siri vaitani lasi, bona toana be idia ura bada tau ta idia gavaia, idia ura maragi edia King, Iesu Keriso, idia gavaia. Unai dainai, haida edia lalodia idia manoka, badina be orea murimurinai bona lalonai taudia haida ese idia inai henidia. Bena, lagani 1919 ai, Iehova ena heduru amo edia lalona idia goada lou. (Sekaraia 4:6) Iehova ese maino ia henidia, bena namo bada idia davaria. Idia hanai laganidia 75 ai bona hesiai laganina 1995 ai idia karaia karadia ese unai idia hahedinaraia. Iehova ena Witness taudia ese bese abia isi karana, iduhu abia isi karana, taunimanima lalo-dika henia karana, bona inai henia karadia iboudiai idia dadaraia. (1 Ioane 3:14-18) Iehova ena lauma dubuna lalonai iena hesiai idia lao henia mai edia lalo-goada momokani ida. (Heberu 13:15; Apokalupo 7:15) Lagani 1995 ai, hora bilioni ta mai kahana lalodiai edia guba Tamana idia herevalaia taunimanima dekenai! Hua ta ta iboudiai Baibel stadi 4,865,060 idia karaia. Hua ta ta ai haroro taudia 663,521 bamona ese painia gaukarana idia karaia. Bema Kerisendom ena haroro taudia idia ura tomadiho goadalaia momokani oreana ta idia gwauraia neganai, nega haida idia ese Iehova ena Witness taudia idia gwauraia.
8 Edia lalo-goada dainai, Iehova ese ena orea taudia be maino uhena ia henidia, ‘edia uhe be do idia tubu namo herea.’ Unai uhe idia hadoa taudia ta ta iboudiai be do idia itaia, edia lalona ai bona edia mauri ai maino do ia tubu. Mai edia abidadama Keristani taudia ta ta iboudiai, Iehova ida bona edia Keristani bamodia ida maino idia gavaia taudia, ese Iehova ena ladana idia abia taudia edia hereva momokani bona maino idia abia. (1 Petero 3:11; ma danu Iamesi 3:18 itaia.) Unai be namo herea, ani?
“Do Umui Gari Lasi”
9 Iehova ese ia gwauraia herevana namba 7 be hari do ita duahia. Ia be dahaka? “Siahu Ibounai Lohiabada ia gwau, ‘Nega gunadia lalonai emui sene taudia ese lau idia habadua neganai, lau ese idia do lau hadikaia dalana lau palania, bona egu laloa lau giroa lasi, lau karaia momokani. Unai bamona danu, harihari lau ese Ierusalema bona Iuda taudia do lau hanamoa dalana do lau palania noho, bona egu laloa do lau giroa lasi. Unai dainai do umui gari lasi.’ ”—Sekaraia 8:14, 15.
10 Ena be tanobada ibounai tuarina negana lalonai Iehova ena orea taudia be lauma dalana ai idia karoho, to edia lalona ai idia ura do idia kara maoromaoro. Unai dainai, Iehova ese ia matahakani henidia murinai, dala idauna ta amo ia kara henidia. (Malaki 3:2-4) Hari inai negai, ita ese guna ia karaia karadia ita laloa lou bona idia dainai ia ita tanikiu henia bada. Momokani, ‘bese ibounai ese ita idia badu henia.’ (Mataio 24:9) Idia ese momo be dibura rumadia ai idia koua, bona haida be edia abidadama dainai idia mase. Nega momo taunimanima ese ita idia hesikulaia eiava idia badu henia. To ita gari lasi. Ita diba Iehova ena goada ese ita idia inai henia taudia, ita itaia diba bona ita itaia diba lasi taudia, edia goada ia hereaia. (Isaia 40:15; Efeso 6:10-13) Nega ibounai inai hereva do ita badinaia: “[Iehova] dekenai do umui abidadama henia. Do umui laloa goada, daradara lasi.”—Salamo 27:14.
“Umui ta ta Dekenai Hereva Momokani Sibona Do Umui Gwauraia”
11 Iehova ese ia henia hahenamodia do ita abia badabada totona, gau haida ita laloatao be namo. Sekaraia be Iehova ena hereva ia gwauraia, ia gwau: “Inai karadia do umui karaia: Umui ta ta dekenai hereva momokani sibona do umui gwauraia, bona emui kota lalonai kota maoromaoro, bona mai momokani danu do umui karaia. Unai bamona kota dekena amo, maino do umui havaraia. Umui ta ta ese emui badibadinai noho taudia do umui hadikaia dalana do umui tahua lasi, bona Lohiabada ena ladana dekenai hereva koikoi do umui gwauraia lasi. Lau Lohiabada ese unai kara ibounai dekenai lau badu henia noho momokani.”—Sekaraia 8:16, 17.
12 Iehova ese ita ia hagania, hereva momokani do ita gwauraia. (Efeso 4:15, 25) Palani dikadia idia laloa noho taudia, sibodia edia namo havaraia totona hereva momokani idia hunia taudia, bona gwauhamata koikoidia idia gwauraia taudia edia guriguri be ia kamonai henia lasi. (Aonega Herevadia 28:9) Ia ese hereva momokani negea karana ia inai henia, unai dainai ia ura ita ese Baibel ena hereva momokani ita dogoatao. (Salamo 25:5; 2 Ioane 9-11) Inai danu, elda taudia idia hahemaoro neganai namona be edia sisiba herevadia bona edia hahemaoro herevana be Baibel ena hereva momokani hegeregerena, sibodia edia lalohadai hegeregerena lasi; unai amo idia ese tau badadia, Israela ena hanua edia ikoukou badinai idia helai taudia, edia kara idia tohotohoa. (Ioane 17:17) Idia be mamoe naria Keristani taudia dainai, Iehova ia ura ‘kota dekena amo maino do idia havaraia,’ idia badu heheni taudia bogaragidiai maino do idia havaraia lou bona edia kerere amo idia helalo-kerehai taudia do idia durudia, Iehova ida maino do idia karaia lou totona. (Iamesi 5:14, 15; Iuda 23) Unai neganai danu, kongregesen ena maino idia naria, unai dainai mai edia ura ida kara dika idia goadalaia noho bona kongregesen ena maino idia hadikaia taudia, be kongregesen amo idia atoa siri.—1 Korinto 6:9, 10.
‘Moale Negadia’
13 Hari, hereva badana namba 8 ita kamonai: “Siahu Ibounai Lohiabada ese inai hereva Sekaraia dekenai ia henia: ‘Unai aniani ania lasi taravatu naria karadia, hua namba 4, hua namba 5, hua namba 7, bona hua namba 10 lalonai umui karaia noho gaudia, be Iuda taudia edia moale aria negadia do umui halaoa. Unai dainai, hereva momokani bona maino do umui ura henia.” (Sekaraia 8:19) Mose ena Taravatu henunai idia noho Israela taudia be Kara Dika ena Davana Karaia Dinana ai idia anivaga, unai amo edia kara dika dainai idia lalohisihisi toana idia hahedinaraia. (Levitiko 16:29-31) Sekaraia ese ia gwauraia anivaga negadia hani idia badinaia, Babulonia ese Ierusalema ia halusia bona ia hadikaia ore neganai idia vara karadia idia taitailaia totona. (2 King Taudia 25:1-4, 8, 9, 22-26) To dubu helaga idia haginia lou bona Ierusalema idia noholaia lou neganai, edia taitai idia hadokoa bena idia moale, bona unai anivaga negadia be moale ariadia negadia ai idia lao.
14 Sekaraia ese ia gwauraia anivagadia bona Taravatu ese ia gwauraia anivagadia be hari inai negai ita badinaia lasi. Iesu ese ena mauri ia henia iseda kara dika dainai, unai dainai ita ese Kara Dika ena Davana Karaia Dinana hereana ena hahenamo ita abia noho. Iesu ese iseda kara dika koudia karana ena toana sibona ia karaia lasi, to ia koudia vaitani. (Heberu 9:6-14) Hahelaga Tauna, Iesu Keriso, guba ai, ena hahegani hegeregerena, lagani ta ta amo iena mase ita laloa lou—Keristani taudia ese lagani ta ta ai idia karaia hebouna badana tamona unai. (Luka 22:19, 20) Lagani iboudiai unai kara totona ita hebou neganai ita “moale,” ani?
15 Lagani 1995 ai, taunimanima 13,147,201 be Memorial totona idia hebou; unai ese lagani 1994 ai idia hebou taudia edia momo be 858,284 amo ia hanaia. Unai be hutuma bada! Mani oi laloa, taunimanima hutuma bada be Memorial hebouna totona Iehova ena Witness taudia edia Kingdom Hall lalodiai idia aru vareai neganai, edia kongregesen 78,620 lalodiai moale be bada herea. Iesu ese sibona ia gwauraia inai bamona, “Dala be lau, hereva momokani be lau, mauri danu lau,” bona ia be “Maino ena Lohia,” Iehova ese ia abia hidi bona hari ia lohia tauna. Momokani, iena mase laloa lou karana ese idia hebou taudia iboudiai edia lalona ia hamarerea, ‘hereva momokani bona maino do idia ura henia’! (Ioane 14:6; Isaia 9:6) Heiriheiri bona tuari ese idia hadikaia tanodia lalodiai, unai hebou be mai anina bada idia karaia taudia dekenai. Iseda tadikaka haida be lagani 1995 ai idia vara karadia dika rohorohodia idia itaia. To, ‘Dirava ena maino, taunimanima edia diba ia hanaia momokani mainona, ese edia laloa gaudia bona edia kudouna idia mamia gaudia ibounai ia gimaia namonamo, Keriso Iesu idia danu ia hakapua tamona dainai.’—Filipi 4:7.
‘Iehova Do Ita Noia, Ita Do Ia Hanamoa’
16 Memorial hebouna idia lao henia taudia milioni milioni be edeseni amo idia mai? Iehova ena hereva namba 9 ese ia gwauraia: “Siahu Ibounai Lohiabada ese ia hereva inai, ia gwau: ‘Nega ia mai noho, taunimanima be hanua badadia momo dekena amo Ierusalema dekenai do idia mai. Vadaeni hanua ta taudia ese ma hanua ta taudia dekenai do idia lao, do idia gwau, “Ai ese Siahu Ibounai Lohiabada do ai tomadiho henia totona do ai lao, bona do ai noia, ia ese ai do ia hanamoa. Ai danu do umui mai, do ita lao hebou!” Bese momo, bona basileia mai goadadia taudia do idia mai Ierusalema dekenai. Idia ese Siahu Ibounai Lohiabada do idia tahua, bona Lohiabada do idia noia, ia ese idia do ia hanamoa.’ ”—Sekaraia 8:20-22.
17 Memorial hebouna idia lao henia taudia idia ura “Siahu Ibounai Lohiabada do idia tahua.” Idia momo be iena hesiai taudia, idia gwauhamata bona bapatiso idia abia vadaeni taudia. Idia hebou taudia milioni ma haida be unai bamona idia do karaia lasi. Tano haida lalodiai idia hebou taudia hani hani eiava ima ima amo ta ta sibona be Basileia harorolaia taudia. Unai kamonai taudia momo ese heduru idia abia be namo, do idia goada idia lao totona. Namona be ita hadibadia inai diba do idia moalelaia totona: Iesu be iseda kara dika dainai ia mase bona hari ia be Dirava ena Basileia lalonai ia lohia noho. (1 Korinto 5:7, 8; Apokalupo 11:15) Bona namona be ita hagoadadia edia mauri be Iehova Dirava dekenai do idia gwauhamatalaia bona ia ese ia abia hidi Pavapavana do idia kamonai henia. Unai dala amo ‘Iehova idia noia, idia do ia hanamoa.’—Salamo 116:18, 19; Filipi 2:12, 13.
“Tau Ibounai 10, Gado Idauidau Ibounai Besedia Dekena Amo”
18 Nega ginigabena Sekaraia karoa 8 lalonai inai hereva ita duahia: “Siahu Ibounai Lohiabada ia gwau.” Iehova ena hereva badana ginigabena be dahaka? “Unai dinadia lalonai tau ibounai 10, gado idauidau ibounai besedia dekena amo, ese Iuda tauna ta dekenai do idia mai, iena dabua do idia dogoatao, do idia noia, do idia gwau, ‘Mani emu kara, oi danu do ita lao, badina be ai be ai kamonai vadaeni, Dirava be oi dekenai ia noho.’ ” (Sekaraia 8:23) Sekaraia ena negai, Israela be Iehova ena abi-hidi besena. To, aposetolo edia negai Israela ese Iehova ena Mesia idia dadaraia. Unai dainai, iseda Dirava ese “Iuda tauna ta”—Israela matamatana ta—ia abia hidi, iena orea taudia ai do idia lao; idia be Iuda taudia lauma dalana ai, “Dirava ena Israela” unai. (Galatia 6:16; Ioane 1:11; Roma 2:28, 29) Edia momo be 144,000, bese idauidau amo ia abidia hidi, guba Basileiana lalonai Iesu ida do idia lohia hebou totona.—Apokalupo 14:1, 4.
19 Unai 144,000 taudia momo be mai edia abidadama ida idia mase vadaeni bona edia davana idia abia vadaeni guba lalonai. (1 Korinto 15:51, 52; Apokalupo 6:9-11) Idia haida be tanobada ai idia do mauri noho bona idia moale badina be idia itaia ‘tau 10,’ idia ura “Iuda tauna” ida do idia lao taudia, be momokani hutuma bada herea, “bese idauidau, iduhu idauidau, kopina idauidau, bona gado idauidau” amo.—Apokalupo 7:9; Isaia 2:2, 3; 60:4-10, 22.
20 Inai tanobada ena dokona ia mai kahirakahira lalonai, Kerisendom be Ierusalema bamona, Ieremia ena nega ai: ‘Idia ese maino idia tahua, to namo ta idia davaria lasi. Idia ese edia mauri hanamoa totona idia naria, to tuari ena gari bada sibona idia davaria.’ (Ieremia 14:19) Tanobada besedia ese tomadiho koikoi do idia inai henia bona do idia hadikaia ore mai edia dagedage ida neganai, unai gari do ia bada herea. Bena daudau lasi murinai, Dirava ena tuari ginigabena, Aramagedono, lalonai, tanobada besedia do idia hadikadia ore. (Mataio 24:29, 30; Apokalupo 16:14, 16; 17:16-18; 19:11-21) Heiriheiri bona helogohelogo negana unai!
21 Unai nega ibounai lalonai, Iehova ese hereva momokani idia ura henia bona maino ‘uhena’ idia hadoa taudia do ia gimaia. (Sekaraia 8:12; Sepanaia 2:3) Unai dainai, namona be iena orea taudia edia tano lalonai ita noho namo, taunimanima vairadiai ia ita hanamoa mai eda lalo-goada ida bona taunimanima momo ita durua Iehova “do idia noia, ia ese idia do ia hanamoa” totona. Bema unai bamona ita kara, nega ibounai Iehova ena maino do ita moalelaia. Oibe, Iehova ese “iena bese taudia dekenai goada ia henia noho, bona ia ese iena orea taudia, be maino dekena amo ia hanamodia noho.”—Salamo 29:11.
Inai Oi Gwauraia Diba A?
◻ Edena dala amo Dirava ena bese taudia ‘idia laloa goada’ Sekaraia ena negai? Hari inai negai?
◻ Taunimanima ese ita idia dagedage henia, idia badu henia, bona ita idia hesikulaia neganai, edena bamona ita kara?
◻ ‘Ita ta ta dekenai hereva momokani sibona ita gwauraia’ ena anina be dahaka?
◻ Edena dala amo ta ese ‘Iehova ia noia, ia ese ia do ia hanamoa’?
◻ Sekaraia 8:23 ena anina ia vara dainai, dahaka ita moalelaia bada diba?
-