KAROA 11
“Headava Idia Matauraia be Namo”
“Oiemu matamata negana ai oi adavaia hahinena oi moalelaia.”—AONEGA HEREVADIA 5:18.
1, 2. Edena henanadai do ita herevalaia, bona dahaka dainai?
OI HEADAVA vadaeni, a? Bema oibe, emu headava oi moalelaia, eiava hekwakwanai momo oi davaria noho? Oi bona emu adavana emui ura heheni karana be ia keru, a? Emu headava lalonai hekwakwanai momo dainai oi haheauka noho bona oi moale lasi, a? Bema oibe, reana oi lalohisihisi badina guna umui moalelaia hetura karana namona be hari ia boio bamona. Oi be Keristani tauna ta, bona oi ura emu headava ese oi lalokau henia Diravana, Iehova do ia hanamoa. Unai dainai, hari emu headava maurina oi lalohekwarahilaia bona oi lalohisihisi momo. To, ena be emu headava be unai bamona, namo lasi oi laloa emu headava be do ia dika.
2 Keristani taudia haida be guna edia headava lalonai hekwakwanai momo idia haheaukalaia bona idia moale lasi. To hari, idia be headava Keristani taudia goadadia. Idia ese dala ta idia davaria edia hetura karana idia hagoadaia lou totona. Oi danu emu headava lalonai oi moale diba. Edena dala ai unai moale oi davaria diba?
DIRAVA BONA EMU ADAVANA KAHIRAKAHIRA OI LAO
3, 4. Dahaka dainai headava taudia be Dirava kahirakahira idia lao neganai, idia ruaosi idia hetura namonamo diba? Haheitalai gwauraia.
3 Bema oi bona emu adavana be Dirava kahirakahira umui lao, umui ruaosi be tura namodia ai do umui lao. Dahaka dainai? Haheitalai ta mani oi laloa: Ororo badana ta ena henuna kahana be ia bada to ena dorina be ia maragi. Tau ta bona hahine ta be unai ororo badinai idia gini. Tau be ororo ena kahana ta dekenai, bona hahine be ororo ena kahana ma ta dekenai ia gini. Ororo ai idia daekau matamaia neganai, idia ruaosi be ta ta amo idia daudau. To, idia daekau lao noho lalonai, idia ruaosi be ta ta kahirakahira idia lao noho. Unai haheitalai ena anina oi lalopararalaia, a?
4 Oi gaukara goada Iehova oi hesiai henia namonamo be hegeregere oi gaukara goada unai ororo dekenai oi daekau totona. Oi be Iehova oi lalokau henia dainai, oi gaukara goada noho unai ororo oi daekau totona. To, bema oi bona emu adavana emui ura heheni karana ia keru, unai be hegeregere oi be kahana ta dekenai oi daekau bona emu adavana be kahana ma ta dekenai ia daekau noho. To, bema unai ororo dekenai umui daekau noho, dahaka do ia vara? Matamanai, umui ruaosi be ta ta amo umui daudau. To, umui gaukara goada Dirava kahirakahira umui lao be hegeregere ororo dorina dekenai umui daekau lao noho. Unai bamona umui karaia dainai, oi bona emu adavana be ta ta kahirakahira umui lao. Momokani, Dirava kahirakahira umui lao karana sibona amo oi bona emu adavana umui hetura namonamo diba. To edena dala ai unai umui karaia diba?
Baibel ena diba oi badinaia neganai, oiemu headava ia hagoadaia diba
5. (a) Edena dala ai ta be Iehova bona ena adavana kahirakahira ia lao diba? (b) Iehova ena lalohadai headava dekenai be dahaka?
5 Unai ororo umui daekau totona, mai anina bada gauna ta be oi bona emu adavana be Baibel ai ia noho headava ena sisiba umui badinaia. (Salamo 25:4; Isaia 48:17, 18) Hegeregere, Paulo ena sisiba oi laloa, ia gwau: “Taunimanima ibounai ese headava idia matauraia be namo.” (Heberu 13:4, NW) Unai ena anina be dahaka? Inai hereva “matauraia” ena anina be gau ta be dava bada kohu ta bamona bona ia helaga. Iehova dekenai headava be dava bada kohu ta bona ia helaga.
MAI KUDOUNA IBOUNAI IDA IEHOVA LALOKAU HENIA
6. Paulo ese headava ia herevalaia neganai, dahaka ia gwau, bona dahaka dainai unai be mai anina bada?
6 Oibe, oi bona emu adavana be Dirava ena hesiai taudia dainai, umui diba vadaeni headava be dava bada kohu ta bamona bona ia be helaga. Iehova ese headava ia hamatamaia. (Mataio 19:4-6) To, bema emui headava lalonai hekwakwanai umui davaria noho, headava umui matauraia karana umui diba sibona be hegeregere lasi, to namona be oi bona emu adavana be umui lalokau bona hemataurai heheni. Dahaka ese umui do ia durua? Paulo be ia itaia gauna ia herevalaia lasi, to ia ese hahegani herevana ta ia henia, ia gwau: “Headava umui matauraia be namo.”a Unai hahegani oi laloa neganai, unai ese oi do ia durua emu adavana oi lalokau henia noho totona. Edena dala ai unai hahegani ese oi ia durua?
7. (a) Edena Baibel hahegani ita badinaia, bona dahaka dainai? (b) Badinaia karana dainai dahaka hahenamo ita davaria?
7 Mani ita ese Baibel ena hahegani rua ita laloa. Ta be taunimanima be hahediba taudia ai do ita halaoa gaukarana bona ta be hebou dekenai do ita lao hanaihanai karana. (Mataio 28:19; Heberu 10:24, 25) Momokani, nega haida unai hahegani oi badinaia totona be mai ena hekwarahi. Oi haroro henia taudia be idia kamonai lasi, eiava moni gaukara amo oi hesiku bada dainai Keristani heboudia dekenai oi lao be auka. To, ena be unai ia vara, Basileia ena sivarai oi harorolaia noho, bona Keristani heboudia dekenai oi lao noho. Tau ta eiava Satani ese oi idia koua diba lasi! Dahaka dainai? Badina Iehova oi lalokau henia bona oi ura iena taravatu oi badinaia. (1 Ioane 5:3) Ena hahenamo be dahaka? Oi haroro bona hebou dekenai oi lao neganai, lalomaino bona moale oi davaria diba, badina oi diba oi be Dirava ena ura oi karaia noho. Unai hahenamo dainai emu hetura karana Iehova ida ia goada. (Nehemia 8:10) Unai ese ita dekenai dahaka ia hadibaia?
8, 9. (a) Dahaka dainai ita be headava matauraia ena hahegani ita badinaia? (b) Dahaka gau rua do ita herevalaia?
8 Ena be haroro gaukara bona hebou dekenai ita lao ena hahegani ita badinaia be mai ena hekwarahi, to Dirava ita lalokau henia dainai unai hahegani ita badinaia. Unai hegeregerena, ena be headava matauraia karana ena hahegani ita badinaia be mai ena hekwarahi, to Dirava ita lalokau henia dainai ita badinaia. (Heberu 13:4; Salamo 18:29; Hadibaia Tauna 5:4) Danu, emu haroro gaukara bona hebou lao henia karana be Iehova ese ia hanamoa hegeregerena, ia itaia oi hekwarahi emu headava oi matauraia totona bona oi ia hanamoa.—1 Tesalonika 1:3; Heberu 6:10.
9 Edena dala ai emu headava oi matauraia diba? Headava idia hadikaia karadia do oi dadaraia. Danu, gau haida oi karaia be namo headava lalonai emui hetura karana ia goada totona.
HEADAVA IDIA HADIKAIA HEREVADIA BONA KARADIA DADARAIA
10, 11. (a) Edena bamona kara ese headava ia hadikaia? (b) Tau bona hahine ese edena henanadai idia laloa be namo?
10 Keristani hahine ta ia gwau: “Iehova lau noia lau dekenai goada ia henia lau haheauka totona.” Dahaka ia haheaukalaia totona? Ia gwau: “Egu adavana ena hereva ese egu lalona ia hametaua. Egu tauanina dekenai bero ia noho lasi, to iena hereva aukadia, hegeregere, ‘Oi be kavakava!’ bona ‘Oi be anina lasi!’ ese egu lalona ia hahisia.” Unai taihu ese hekwakwanai badana ta ia hahedinaraia—headava lalonai hereva dikadia gwauraia karana.
11 Namo lasi Keristani ruma bese lalonai tau bona hahine be ta ta dekenai hereva dikadia idia gwauraia bona edia adavana ena lalona idia hahisia! Momokani, headava lalonai tau bona hahine be unai bamona idia karaia neganai, idia be headava idia matauraia lasi. Emu headava lalonai unai bamona ia vara noho, a? Unai oi diba totona, dala ta be mai manau ida emu adavana do oi nanadaia, “Egu hereva dalana ese oi ia hagoadaia eiava ia hahisia?” Bema emu adavana ia gwau nega momo emu hereva ese ena lalona ia hahisia, namona be emu kara oi haidaua bona hereva namodia sibona oi gwauraia.—Galatia 5:15; Efeso 4:31.
12. Edena dala ai ta ena tomadiho karana be anina lasi gauna ai ia lao diba?
12 Namona be oi laloatao, headava lalonai emu malana oi gaukaralaia dalana ese oiemu hetura karana Iehova ida ia hanamoa diba eiava ia hadikaia diba. Baibel ia gwau: “Tau ta bema ia laloa ia be Keristani tauna namona, to iena malana ia naria diba lasi neganai, ia ese sibona ena lalona ia koia noho. Unai tau ena Keristani kara be anina lasi.” (Iamesi 1:26) Dirava ese emu tomadiho karana ia abia dae totona, emu herevahereva dalana ia goeva be mai anina bada. Namo lasi inai bamona ita laloa: ‘Iehova lau hesiai henia noho dainai, ena be ruma dekenai egu adavana lau hereva dika henia, to unai be anina lasi.’ Dirava be unai lalohadai ia abia dae lasi. Namo lasi oi sibona oi koia. Inai be gadara gauna lasi. (1 Petero 3:7) Reana oi be mai emu diba bona oi ura Dirava ena ura oi karaia, to bema emu hereva amo emu adavana ena lalona oi hahisia, oi be headava oi matauraia lasi bona Dirava dekenai emu tomadiho karana be anina lasi.
13. Edena dala ai headava tau o hahine ese ena adavana ena lalona ia hahisia diba?
13 Namona be headava taudia idia naria namonamo, dala idaudia ai edia adavana edia lalona idia hahisia garina. Haheitalai rua mani oi laloa: Adavana lasi taihu ta be heduru abia totona hanaihanai headava Keristani tadikaka ta ia rini henia, bona nega daudau lalonai idia herevahereva; headava lasi tadikaka ta be wiki ta ta ai nega momo haroro gaukara ai headava taihu ta ia bamoa. Unai haheitalai rua lalonai ita herevalaia headava taudia be reana mai edia lalohadai maorona ida idia ura ma ta idia durua, to edia adavadia edia hemami edia kara dekenai be edena bamona? Ena adavana be unai bamona ia karaia taihu ta ia gwau: “Lau itaia egu adavana be kongrigeisen lalonai taihu ma ta ia hereva henia bona ia durua hanaihanai neganai, unai ese egu lalona ia hahisia bada. Lau mamia ia be lau ia laloa bada lasi.”
14. (a) Genese 2:24 ese edena headava maduna ia herevalaia? (b) Ita sibona dekenai edena henanadai ita laloa be namo?
14 Unai taihu bona unai bamona hekwakwanai idia davaria taudia ma haida idia lalohisihisi. Edia adavadia be Dirava ena hakaua hereva idia badinaia lasi: “Tau ese tamana sinana do ia rakatania, iena adavana dekenai do ia noho.” (Genese 2:24) Momokani, headava taudia be edia tama sina do idia matauraia noho; to Dirava ena taravatu hegeregerena edia maduna ginigunana be edia adavana do idia laloa guna. Unai hegeregerena, Keristani taudia ese tadikaka taihu idia lalokau henidia; to gau badana be edia adavana idia laloa guna. Unai dainai, headava tadikaka be nega momo taihu ta ia bamoa o headava taihu be tadikaka ta ia bamoa neganai, unai ese headava lalonai hekwakwanai ia havaraia diba. Unai kara dainai emu headava lalonai hekwakwanai momo oi davaria, a? Sibona oi nanadaia, ‘Lau be nega momo egu adavana lau bamoa, iena ura gaudia lau karaia, bona lau lalokau henia, a?’
15. Mataio 5:28 ena hereva hegeregerena, dahaka dainai Keristani headava taudia ese headava lasi tau o hahine idia bamoa momo be aonega karana lasi?
15 Danu, headava Keristani taudia be idia headava lasi tau o hahine ma ta idia bamoa momo neganai, unai be aonega karana lasi bona kerere ia vara diba. To madi, headava Keristani taudia haida be unai tarapu lalonai idia moru. (Mataio 5:28) Unai bamona hebamo karana dainai, headava hadikaia karadia idia karaia danu. Aposetolo Paulo ese ia herevalaia gauna mani oi laloa.
“HEADAVA GEDANA IDIA HAMIROA LASI”
16. Paulo be headava dekenai dahaka hahegani ia henia?
16 Paulo ia gwau: “Taunimanima ibounai ese headava idia matauraia be namo, bona headava gedana idia hamiroa lasi, badina Dirava ese matabodaga taudia bona heudahanai taudia do ia hahemaoro henidia.” (Heberu 13:4, NW) Paulo ese unai hereva “headava gedana” ia gaukaralaia mahuta hebou karana ia herevalaia totona. Mahuta hebou karana be headava lalonai sibona idia karaia neganai, “headava gedana idia hamiroa lasi.” Unai dainai, Keristani taudia be inai sisiba idia badinaia: “Oiemu eregabe dinadia neganai, oi adavaia hahine do oi moalelaia.”—Aonega Herevadia 5:18.
17. (a) Dahaka dainai Keristani taudia be tanobada taudia edia lalohadai heudahanai karana dekenai idia dadaraia? (b) Edena dala ai Iobu ena haheitalai ita tohotohoa diba?
17 Bema headava taudia be edia adavadia ida idia mahuta hebou lasi, to tau o hahine ma ta ida idia mahuta hebou, idia be Dirava ena kara maoromaoro taravatudia idia matauraia lasi. Momokani, taunimanima momo idia laloa heudahanai karana be dika lasi. Ena be tanobada taudia be unai bamona idia laloa, to Keristani taudia be unai lalohadai idia dadaraia. Badina idia laloparara taunimanima lasi, to “Dirava ese heudahanai taudia bona headava hadikaia taudia edia kerere davana do ia henia momokani.” (Heberu 10:31; 12:29) Unai dainai, Keristani taudia korikoridia be Iehova ena lalohadai idia dogoatao auka. (Roma 12:9) Laloatao, Iobu ia gwau: “Lauegu matana dekenai taravatu lau atoa vadaeni.” (Iobu 31:1) Oibe, heudahanai karana dadaraia totona, Keristani taudia korikoridia ese edia matana do idia biagua bona hegahusi dalanai hahine eiava tau ma ta do idia raraia lasi.—Rau 250-53 ai ia noho Apendiks itaia.
18. (a) Iehova ena matanai, heudahanai karana be kara dika badana, a? (b) Edena dala ai heudahanai bona kaivakuku tomadiho henia karana idia hegeregere?
18 Iehova ena matanai, heudahanai karana be kara dika badana, a? Mose ena Taravatu ese ita do ia durua Iehova ena lalohadai ita diba totona. Israela dekenai, heudahanai taudia bona kaivakuku tomadiho henia taudia be idia hamasedia. (Levitiko 20:2, 10) Unai kara dika rua be edena dala ai idia hegeregere? Kaivakuku ia tomadiho henia Israela tauna be Iehova ida ia karaia gwauhamatana ia makohia. Unai hegeregerena, ia heudahanai Israela tauna be iena adavana ida ia karaia gwauhamatana ia makohia. Unai taudia rua be koikoi karana idia karaia. (Esodo 19:5, 6; Deuteronomi 5:9; Malaki 2:14) Unai dainai idia ruaosi be kara maoromaoro Diravana Iehova ese do ia kota henia.—Salamo 33:4.
19. Dahaka ese ta ia hagoadaia diba heudahanai karana ia dadaraia totona, bona dahaka dainai?
19 Momokani, Keristani taudia be Mose ena Taravatu henunai idia noho lasi. To, Keristani taudia idia laloatao Israela ai heudahanai karana be kara dika badana bona idia dadaraia be namo. Dahaka dainai? Mani inai oi laloa: Oi be dubu ta lalonai do oi vareai bona kaivakuku ta vairanai oi tui diho bona oi guriguri henia, a? Do oi gwau: ‘Lasi vaitani!’ To dahaka do oi karaia bema ta ese oi dekenai moni bada ia henia? Do oi gwau, ‘Lau karaia diba lasi!’ Oibe, Keristani tauna korikorina ia ura lasi kaivakuku do ia tomadiho henia bona Iehova do ia dadaraia. Unai hegeregerena, herevana dahaka ese ita ia veria heudahanai karana ita karaia totona, to namona be Keristani taudia be Iehova ese ia inai henia karadia idia dadaraia. (Salamo 51:1, 4; Kolose 3:5) Ita ura lasi ita karaia karana ese Satani ia hamoalea, to Iehova ita habadua bona headava ena dala ita matauraia lasi.
EMU HEADAVA OI HAGOADAIA DALANA
20. Headava haida lalonai dahaka ia vara? Haheitalai gwauraia.
20 Headava ia hadikaia karadia oi dadaraia sibona lasi, to dahaka oi karaia diba emu adavana dekenai hemataurai oi hahedinaraia totona? Unai henanadai ita haerelaia totona, mani headava be ruma ta bamona oi laloa. Bena, headava taudia ese ta ta dekenai mai hemataurai ida idia herevahereva, bona kara namodia idia hahedinaraia dalana mani oi laloa, unai be hegeregere ruma dekenai herahera gaudia idia atoa. Bema umui lalokau heheni, emui headava be hegeregere ruma namona ta mai ena herahera gaudia momo. To, bema headava lalonai emui lalokau ia maragi ia lao, unai be hegeregere ruma ta ena herahera gaudia be metairametaira idia dika idia lao bona ena toana be ia namo lasi. Oi ura Dirava ese ia henia ‘headava matauraia’ taravatuna oi badinaia dainai, do oi ura emu headava oi hanamoa. Momokani, ia be dava bada gauna bona helaga dainai ita hanamoa lou be gau badana. Edena dala ai unai oi karaia diba? Baibel ia gwau: “Aonega bona laloa kehoa tauna ese ruma ia haginia noho, bona iena famili idia tubu goada noho. Inai tau ena diba dainai, ruma ena daiutu be davana bada kohu, bona gau namodia dekenai ia hahonua noho.” (Aonega Herevadia 24:3, 4) Headava lalonai unai hereva do oi badinaia dalana mani ita laloa.
21. Edena dala ai iseda headava ita hagoadaia lou diba? (Rau 149 ai ia noho maua itaia.)
21 Ruma bese mai moalena lalonai idia noho ‘davana bada kohudia’ be lalokau korikorina, Dirava gari henia karana, bona abidadama goadana. (Aonega Herevadia 15:16, 17; 1 Petero 1:7) Unai kara namodia ese headava idia hagoadaia. To, oi itaia edena dala ai unai tau be gau namodia amo ruma ena daiutu ia hahonua? Unai tau be “diba” amo unai ia karaia. Oibe, headava taudia be Baibel ena diba idia badinaia neganai, edia laloa dalana ia haidaua bona edia lalokau ta ta dekenai ia hagoadaia diba. (Roma 12:2; Filipi 1:9) Unai dainai, oi bona emu adavana be Baibel ena kahana ta, dina ena siri, eiava headava idia herevalaia Gima Kohorona o Awake! magasin umui kikilaia hebou neganai, unai be hegeregere herahera namodia umui tahua emui ruma umui hahairaia totona. Iehova oi lalokau henia dainai oi stadilaia hakaua herevadia oi badinaia neganai, oi be “ruma ena daiutu” be herahera gaudia amo oi hahairaia lou bamona. Unai amo, emu headava lalonai guna oi mamia lalokauna bona moale do oi mamia lou.
22. Bema ita gaukara goada iseda headava ita hagoadaia totona, dahaka namo do ita davaria?
22 Momokani, nega bada do oi negea bona do oi gaukara goada unai herahera gaudia ta ta amo emu ruma oi hahairaia lou totona. To, unai bamona oi karaia neganai, do oi moale badina oi diba oi be Baibel ena hahegani oi badinaia: “Umui ta ta dekenai danu do umui matauraia.” (Roma 12:10; Salamo 147:11) Mai anina bada gauna be, oi gaukara goada emu headava oi matauraia karana ese oi do ia durua Dirava ena lalokau lalonai oi noho totona.
a Heberu karoa 13 ese ia hahedinaraia unai hereva be hahegani ma haida ida ia gwauraia.—Heberu 13:1-5.