-
KorosiBuka Helaga Herevalaia
-
-
Buka ta ladana History of the Christian Church ese Keristen taudia aposetolo edia negai be inai bamona ia gwauraidia: “Korosi, ia dekenai Iesu ena laulau ia noho gauna, idia gaukaralaia lasi, bona korosi ena laulau idia karaia lasi.”—(New York, 1897), J. F. Hurst, Vol. I, p. 366.
Bema ta ese korosi ia tomadiho henia lasi to ia laloa bada sibona, unai be namo, a?
Bema haida ese oiemu turana namona idia samania koikoi dainai idia hamasea, oiemu lalona ena mamina be edena bamona? Ia amo idia hamasea gauna ena laulau do oi karaia, a? Unai gau do oi laloa bada a, eiava do oi dadaraia?
Idaunegai Israel dekenai, kamonai lasi Iuda taudia ese dirava koikoina Tamusu ena mase idia taitailaia. Iehova ia gwau edia kara be ‘dika-rohoroho.’ (Esek. 8:13, 14) Tanobada ena sivarai ese ia hahedinaraia, Tamusu be Babulono taudia edia dirava ta, bona korosi idia gaukaralaia iena toana bamona. Nimrod ena negai Babulono ia matamaia, bona unai nega amo Babulono taudia ese Iehova bona tomadiho momokanina idia inai henidia. (Gen. 10:8-10; Ier. 50:29) Unai dainai, bema ta ese korosi ia laloa bada, unai amo Dirava korikorina ia inai henia tomadihona ena toana ia matauraia.
Esekiel 8:17 ia gwau tomadiho dalana maorona idia rakatania Iuda taudia ese gau ta Iehova ena vairana idia dudui henia. Iehova ia laloa edia kara be ‘dika-rohoroho,’ badina be, taunimanima haida edia hereva hegeregerena, unai gau be tau ena usina ena laulau ta, idia tomadiho henia gauna. Ita itaia vadaeni, idaunegai korosi be tau ena usina ena laulau bamona idia gaukaralaia edia tomadiho dekenai, unai dainai Iehova ese korosi edena bamona ia laloa?
-
-
Lalona Hagoadaia HerevadiaBuka Helaga Herevalaia
-
-
Lalona Hagoadaia Herevadia
Anina: Lalona hagoadaia herevadia dainai ta ia boga-auka diba eiava helaro ia abia diba. Ita ibounai be haida ese iseda lalona idia hagoadaia be namo. Nega momo, ta ena lalona hagoadaia totona, namona be ena lalo-hekwarahi gauna haheaukalaia dalana eiava nega vaira namona naria ena badina ita hamaorolaia be namo. Baibel ena siri haida be henuai ai torea; idia amo oi ese gau idauidau idia lalo-hekwarahilaia taudia edia lalona do oi hagoadaia diba. Nega haida hereva amo lasi to hebogahisi karadia amo taunimanima edia lalona ita hagoadaia diba.—Roma 12:15.
GORERE dainai idia lalo-hekwarahi taudia edia lalona hagoadaia herevadia—
Apok. 21:4, 5: “ ‘[Dirava] ese matana ranu ibounai edia matana dekena amo do ia dahua. Mase bona lalohisihisi, bona taitai, bona hisihisi be do idia ore momokani. Badina be gau gunadia be idia ore vadaeni.’ Vadaeni helai gabuna badana latanai ia helai Diravana ia hereva, ia gwau, ‘Harihari be gau ibounai lau karaia matamata inai.’ Ma lau dekenai ia hereva, ia gwau, ‘Harihari inai hereva do oi torea, badina ia be maoromaoro bona momokani vadaeni, bona inai hereva do umui abidadama henia diba.’ ”
Mat. 9:35: “Iesu be hanua badadia bona hanua maragidia dekenai ia loaloa, edia dubu lalonai ia hadibaia karaia, Basileia ena Sivarai Namona ia harorolaia, gorere taudia bona hisihisi taudia ibounai ia hanamoa.” (Iesu ese Basileia ia harorolaia neganai gorere taudia ia hamauridia danu, unai amo ia hahedinaraia edena bamona ia ese taunimanima do ia durudia iena Lagani 1,000 Lohia Negana lalonai.)
2 Kor. 4:13, 16: “Ai danu be ai abidadama noho . . . Unai dainai ai be hesiku diba lasi. Aiemai tauanina be idia bodaga lao noho, to aiemai lauma be dina ibounai idia matamata [o idia goada] lao noho.” (Reana iseda tauanina idia manoka idia lao noho, to Dirava ena gwauhamata namodia ita laloa noho dainai, lauma dalanai ita goada ita lao.)
Luka 7:20-23 itaia danu.
Edia lalokau taudia idia MASE dainai idia lalohisihisi taudia edia lalona hagoadaia herevadia—
Isa. 25:8, 9: “Ia ese mase baine ha-orea ela bona hanaihanai; Ḡaubada Iehova ese irurumata na vaira iboudiai amo baine dahu oho . . . Una dina ai, idia na baeto: A itaia, ina na eda Dirava; vada ta naria, baine hamaurida helaoreana. Ina na Iehova; vada ta naria; baita moale, ena hahenamo baita moalelaia.”
Ioane 5:28, 29: “Inai kara dekenai do umui hoa lasi. Badina be nega ta do ia mai, mase guria gabu dekenai idia noho taudia ibounai ese iena gadona do idia kamonai. Vadaeni guria gabu dekena amo do idia toreisi, kara namo taudia ese do idia toreisi mauri hanaihanai totona, to kara dika taudia do idia toreisi kota henia totona.”
Ioane 11:25, 26: “Iesu ia gwau, ‘Toreisi lou be lau inai, mauri danu be lau. Lau dekenai ia abidadama henia tauna, ia be do ia mase, to do ia mauri lou. Idia mauri noho bona idia abidadama henia lau dekenai taudia ibounai be do idia mase lasi, lasi bona lasi momokani. Inai hereva oi abia dae, a?’ ”
Sal. 146:5, 9: “Dirava ese e kahaiamu tauna na e moalemu; ena helaro be Iehova, ena Dirava. . . . Iehova ese . . . vabu bona ihareha . . . e naridiamu.” (Hari inai negai danu Dirava ese mase idia lalohisihisilaia taudia unai bamona ia naridia mai ena hebogahisi ida.)
Luka 7:11-16; 8:49-56 itaia danu.
Dirava ena ura idia karaia dainai DAGEDAGE idia davaria taudia edia lalona hagoadaia herevadia—
Sal. 27:10: “Badina be tamagu bona sinagu vada e rakatanigu, a Iehova ese baine abigu dae.”
1 Pet. 4:16: “Tau ta, bema ia be Keristani tauna dainai ia hisihisi, unai tau be do ia hemarai lasi. Lasi momokani, to Dirava do ia tanikiu henia, Keriso ena ladana ia abia dainai.”
Her. 27:11: “Natugu e, ba aonega, lalogu na ba hamoalea, e gwau henigumu tauna baina haere henia totona.” (Dirava ita badinaia noho neganai, Satana ena hereva ita hakoikoia, badina ia gwau hisihisi bada ia ania tauna ese Dirava do ia badinaia noho lasi.)
Mat. 5:10-12: “Dirava ena kara maoromaoro idia karaia dekena amo hisihisi idia abia taudia be idia namo, Guba Basileia be idia edia. Bema lau murinai umui raka dainai idia hadikaia umui, bona idia hisihisi henia umui, bona koikoi dikana idia gwauraia umui dekenai lau totona, umui danu namo. Umui moale bada momokani, badina be emui davana guba dekenai ia bada, badina be unai bamona umui idia gunalaia peroveta taudia danu taunimanima ese idia dagedage henia.”
Kara 5:41, 42: “Inai murinai aposetolo taudia ese kaunsolo idia rakatania mai moale bada danu. [Idia] moale badina be Dirava ese idia ia abia hidi vadaeni Iesu ena ladana dainai hisihisi do idia abia. Bona dina ibounai, Dubu Helaga lalonai bona ruma lalonai, taunimanima idia hadibaia bona Iesu Keriso ena Sivarai Namona idia gwauraia, inai gaukara idia hadokoa lasi.”
Fil. 1:27-29: “Gau badana be inai: Keriso ena Sivarai Namona ena dala hegeregerena do umui mauri noho. . . . Umui idia tuari henia taudia do umui gari henia lasi. Emui gari lasi idia itaia neganai do idia diba momokani idia kwalimu diba lasi. Badina be Dirava ese kwalimu umui dekenai do ia henia. Dirava ese iena hariharibada umui ia henia, Keriso ena hesiai gaukara do umui karaia totona. Ia ese Keriso ena abidadama kara sibona umui dekenai ia henia lasi. Lasi. Ia ese Keriso totona do umui hisihisi ena kara danu umui ia henia.”
KARA GAGEVAGAGEVA dainai idia lalohisihisi taudia edia lalona hagoadaia herevadia—
Sal. 37:10, 11: “Asi vanahana kara dika tauna baine puki; ena gabu ba tahua, to basio davaria. A manau taudia ese tano bae abia; maino ena harihari-bada idia ese bae moalelaia.”
Isa. 9:6, 7: “Badina be meromero ta vada e vara, ita eda; mero ta vada e henida. Taunimanima ireḡudia na ia paḡana ai baine heato, bona ladana bae hatoa: Hahealo Tauna Herea-daena, Siahu-bada Diravana, Tamada hanaihanai, Maino Lohiana. Ena hereḡu ihabadana bona maino daladia na basie doko, David ena terono bona ena basileia latadiai, baine haginia bona baine ha-aukaia totona, mai hahemaoro ḡoevaḡoeva bona mai kara maoromaoro ida, hari ina nega ela bona hanaihanai. Ina na Iehova Sabaota ena ura-kwalimu ese baine karaia.”
Dan. 2:44: “Unu pavapava edia nega ai guba Diravana ese basileia ta baine haginia, nega ta ai basie habuaia tari diba ḡauna; bena ena lohia siahuna na basine hanai bese idauna ta enai. Ia ese unu basileia iboudiai na baine hamakohidia sisisisi bona baine hadokodia, bena baine gini hanaihanai.”
Isaia 32:1, 2; 2 Petero 3:13 itaia danu.
Idia OGOGAMI dainai idia hekwarahi taudia edia lalona hagoadaia herevadia—
Isa. 65:21, 22: “Ruma bae haginidia bena bae noholai; vine imeadia bae hado, bena anidia bae ani. Dia idia ese bae haginidia, bena idauna ta ese baine noholai, bona dia idia bae hadohado, bena idauna ta ese baine anianilai . . . Egu abi-hidi taudia ese imadia ḡaukaradia bae moalelai daudau.”
Sal. 72:8, 16: “Davara ta amo ela bona davara ta, ia [Mesia Pavapavana] baine lohia; sinavai badana ela bona tanobada dokodia danu. Aniani reidia na tano ai bae vara momomomo, ororo doridia reidia bae helado.”
Mat. 6:33: “To umui be iena Basileia bona iena kara maoromaoro do umui tahua guna, vadaeni unai gau ibounai [mauri durua gaudia] danu umui dohore ia henia.”
Roma 8:35, 38, 39: “Daika ese Keriso ena lalokau ita dekena amo do ia kokia diba? Nega dika ese, a? O hisihisi ese, a? O dagedage ese? O hitolo ese? O ogogami ese? O gari bada gauna ese? O mase ese? Badina be lau diba momokani vadaeni, gau ta ia goada lasi, mase o mauri, o aneru, o lohia herea taudia, o guba ena siahu gaudia, o harihari idia noho gaudia, o gabeai do idia vara gaudia, o ataiai gaudia, o dobu gabuna gaudia, o tanobada dekenai karaia gaudia, ta ese Dirava ena lalokau, Keriso Iesu iseda Lohiabada ese ia hedinaraia vadaeni gauna, dekena amo ita do ia kokia diba lasi.”
Heberu 13:5, 6 itaia danu.
Sibodia edia KERERE o edia MANOKA dainai idia lalohisihisi taudia edia lalona hagoadaia herevadia—
Sal. 34:18: “Iehova na lalo-hisihisi taudia dekedekediai; dara-doko taudia ia ese e hamauridiamu.”
Sal. 103:13, 14: “Tamana ese natuna e bogadia hisimu heḡereḡerena, Iehova ese ia garina e garimu taudia na unu e bogadia hisi tomamu. Badina be ede e karada toma na ia dibana; ia vada e helalo une, ita na tano ḡahuna mo.”
Neh. 9:17: “Oi na dika igwau-taona Diravana, mai emu harihari-bada bona mai emu hebogahisi; badu ai o halahemu, bona lalokau ai o honuhonu-daemu.”
2 Pet. 3:9, 15: “Lohiabada ia gwauhamata vadaeni, kara haida do ia karaia. Ia ese iena gwauhamata badinaia totona ia hesiku lasi, haida idia laloa bamona. Lasi, to umui totona ia haheauka noho. Badina be ia ura lasi tau ta ia mase. Ia ura taunimanima ibounai ese dika dekena amo edia lalona do idia giroa. Do umui laloaboio lasi, Lohiabada ese umui ia naria noho, mai haheauka danu.”
-
-
LaumaBuka Helaga Herevalaia
-
-
Lauma
Anina: Heberu gado herevana ruʹach bona Greek gado herevana pneuʹma be Motu gado ai idia hahegeregeredia neganai, nega momo “lauma” idia torea, to unai hereva ruaosi be mai edia anina momo. Edia anina iboudiai be taunimanima idia itaia diba lasi gaudia mai edia siahu. Unai Heberu bona Greek gado herevadia idia gwauraidia, inai gau idia herevalaidia neganai: (1) lai, (2) tanobada ena mauri gaudia edia mauri siahuna, (3) taunimanima
-