Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • Henaoa Taudia mai Edia Ipidi Gaudia Idia Mai Neganai
    Gima Kohorona—1998 | December 15
    • Henaoa Taudia mai Edia Ipidi Gaudia Idia Mai Neganai

      IKOYI, taga bada taudia edia gabu ta West Africa dekenai, ena ruma badadia be dibura rumadia bamona. Momo be mai edia haba, ena lata be mita toi, ataiai be mai matadia auri danu, makohia galasi, eiava reisa uaia. Gima taudia ese geiti badadia mai edia auri, seini, bona loka badadia idia naria. Uindo dekenai sekuriti auri idia noho. Auri geiti be mahuta daiutudia idia koua ruma ena daiutu oredia amo. Hanuaboi ai, sisia badadia​—⁠Alsatian bona Rottweiler​—⁠be edia maua amo idia ruhaia. Diari bada lamepa ese dibura gabudia idia hadiaria, bona kompiuta ia haheaua sekuriti gaudia edia regerege ese idia hahedinaraia ta be hehuni dalanai ia vareai lasi.

      Taunimanima be edia ruma ai unai bamona naria gaudia idia noho ena badina idia daradaralaia lasi. Niuspepa ena hereva kwarana haida idia gwau: “Ipidi Idia Huaia Raskol Taudia be Komiuniti Ena Kohu Idia Henaoa”; “Raskol Memero be Kavakava Karadia Idia Karaia” bona “Raskol Oreana ese [Siti Ena Kahana] Idia Vareai Neganai, Taunimanima Idia Gari Dikadika.” Tano momo lalonai unai sivarai ia vara. Baibel ia perovetalaia hegeregerena, ita be nega dikana lalonai ita noho.​—⁠2 Timoteo 3:⁠1.

      Tanobada ibounai lalonai, taravatu utua karadia, ipidi idia gaukaralaia henao taudia edia kara danu, edia namba idia bada idia lao. Nega momo, gavamani ese edia taunimanima idia gimaia diba lasi, eiava idia ura lasi idia gimaia. Tano momo lalonai, raskol taudia edia namba bona edia ipidi gaudia be pulisi edia idia hanaia dainai, heduru idia noia taudia idia durua namonamo diba lasi. Raskol karadia idia itaia taudia idia gari dainai heduru idia henia haraga lasi.

      Dika idia davaria taudia be pulisi o edia dekena taudia amo heduru do idia abia lasi dainai, idia sibona idia gimaia. Keristani elda ta ogogami tanona ta lalonai ia gwau: “Bema heduru totona oi boiboi, unai raskol taudia ese oi do idia haberoa eiava oi do idia hamasea. Namo lasi oi laloa heduru do oi abia. Bema heduru taudia idia mai, namo herea, to namona be idia oi naria lasi, eiava heduru oi noia lasi, badina hekwakwanai ma haida do oi davaria.”

      Dirava Ena Hereva Bona Gimaia Karana

      Ena be Keristani taudia be tanobada ena lasi, to inai tanobada dekenai idia do noho. (Ioane 17:​11, 16) Unai dainai, taunimanima ibounai hegeregerena, kara haida idia karaia, sibodia idia gimaia totona. To, idia be Iehova idia hesiai henia lasi taudia bamona lasi. Dirava ena taunimanima ese noho namona idia tahua neganai, Keristani hahegani idia badinaia noho.

      To, Africa tanodia haida dekenai idia noho taudia edia lalohadai be idau, henaoa taudia be idia dekenai do idia mai lasi totona, meamea karana idia gaukaralaia. Meamea tauna ese tau ta ena imana, kemena, eiava doruna ena kopina ia ivaia sisina. Bena meamea muramurana be unai bero lalonai do ia dahua, hereva haida do ia gwauraia, bona unai murinai idia laloa henaoa taudia ese unai tauna do idia hadikaia diba lasi. Ma haida ese edia ruma lalonai henari gaudia eiava meamea gaudia idia atoa, idia laloa unai bamona “insurens” dainai henaoa taudia ese idia do idia rakatania.

      Keristani taudia momokanidia ese unai bamona meamea karadia idia dadaraia vaitani. Baibel ese unai bamona meamea karadia ibounai ia gwauraia dika mai maoro ida, badina unai bamona karadia ese taunimanima ia hakaua lao demoni dekenai, bona idia be tanobada dekenai idia vara dagedage karadia habadaia taudia. (Genese 6:​2, 4, 11, NW) Baibel ese ia hahedinaraia goevagoeva: “Meamea karadia idauidau ibounai do umui karaia lasi.”​—⁠Levitiko 19:⁠26.

      Taunimanima haida be noho namona idia ura dikadika dainai, ipidi idia abia. To, Keristani taudia be Iesu ena hereva idia abia dae, ia gwau: “Tuari kaia idia iusilaia taudia ibounai, be tuari kaia dekenai do idia mase.” (Mataio 26:52) Dirava ena taunimanima ese ‘edia tuari kaia be tano geia auridia ai idia halaoa’ vadaeni bona ipidi idia hoia lasi, henaohenao o dagedage karadia garina idia gari dainai.​—⁠Mika 4:⁠3.

      To ipidi idia gaukaralaia sekuriti taudia edia heduru ita abia be edena bamona? Ena be unai be oi sibona oi abia hidi diba gauna, to laloaboio lasi, unai bamona kara ena anina be tau ma ta ena imana dekenai ipidi oi atoa. Bema raskol tauna ia mai, biaguna tauna ia laloa sekuriti tauna be dahaka do ia karaia? Ia laloa sekuriti taudia ese raskol tauna do idia pidia, bema raskol tauna ese idia gimaia taudia do ia hadikaia eiava idia naria kohu do ia henaoa gwauraia, a?

      Keristani taudia ese meamea karadia bona dagedage kohudia idia dadaraia be kavakava karana Dirava idia diba lasi taudia edia matana dekenai. To, Baibel ese ita ia hagoadaia, ia gwau: “Lohiabada oi abidadama henia neganai, mauri do oi davaria noho.” (Aonega Herevadia 29:25) Iehova ese ena taunimanima edia orea ia gimaia, to ena taunimanima ta ta dekenai idia vara henaoa karadia ibounai ia koua lasi. Iobu ena abidadama be bada, to raskol taudia ese Iobu ena animal idia henaoa bona ena hesiai taudia idia hamasea neganai, Dirava ese idia ia koua lasi. (Iobu 1:​14, 15, 17) Aposetolo Paulo ia gwau ‘henaoa taudia ese ia idia hadikaia,’ to Dirava ese idia ia koua lasi. (2 Korinto 11:⁠26) To herevana, Dirava ese ena hesiai taudia dekenai ena hakaua herevadia ia hadibaia bona idia badinaia neganai, henaoa karadia davaria negadia edia namba ia hamaragia diba. Danu, ia ese diba ia henia, bena raskol ese edia kohu idia henaoa neganai, mai aonega ida do idia kara bona reana bero do idia abia lasi.

      Henaohenao Koua Toho Daladia

      Gunaguna, aonega tauna ese inai ia itaia bona gwauraia: “Kohu momo tauna ena gau momo dainai ia laloa hekwarahi, bona ia mahuta namonamo lasi.” (Hadibaia Tauna 5:​12) Anina be, kohu momo taudia be reana idia gari edia kohu do idia boio bona unai idia lalo-hekwarahilaia momo dainai idia mahuta namonamo diba lasi.

      Unai dainai lalo-hekwarahi hamaragia dalana ta bona henaohenao koua dalana ta be dava bada kohu momo oi haboua lasi. Lauma helaga ena siahu henunai, aposetolo Paulo ia gwau: “Badina be tanobada gaudia ibounai, tauanina ena ura dikadia, matabodaga ena ura dikadia, bona hekokoroku, inai gaudia be Tamana Dirava dekena amo idia mai lasi. Idia be tanobada dekena amo idia mai noho.” (1 Ioane 2:​16) Dava bada gaudia idia hoia taudia ia ha-uraia gauna be henaohenao taudia ia ha-uraia gauna. Bona bema “tanobada gaudia” momo ita abia bona hahedinaraia, unai ese henaoa taudia do ia boiria diba bamona.

      Reana dava bada kohu hahedinaraia lasi be namo, to henaohenao koua dalana ma ta be, oi hahedinaraia oi be Keristani tauna momokanina. Bema ma haida oi lalokau henia, oi koikoi lasi, bona Keristani haroro gaukara oi karaia goadagoada, emu noho gabuna dekenai ladana namona do oi abia, bona do idia diba oi be tau namona bona oi idia matauraia be maoro. (Galatia 5:​19-​23) Unai bamona Keristani ladana namona ena naria siahuna ese ipidi o kaia edia naria siahuna ia hanaia.

      Henaoa Taudia mai Edia Ipidi Gaudia Idia Mai Neganai

      To, dahaka do oi karaia bema raskol taudia be emu ruma lalonai idia vareai bona oi idia davaria? Laloaboio lasi, emu mauri be mai anina bada gauna, emu kohu be mai anina bada lasi gaudia. Keriso Iesu ia gwau: ‘Umui dekenai dika ia karaia tauna ena dika davana umui henia lasi. Bema oiemu vairana idiba kahana be tau ta ese ia botaia neganai, oiemu vairana lauri kahana danu oi henia ia botaia be ia namo. Bema tau ta be oiemu dabua ia ura ia abia, oiemu rami danu do oi henia.’​—⁠Mataio 5:​39, 40.

      Unai be sisiba namona. Ena be Keristani taudia be mai edia maduna lasi raskol taudia do idia hamaoroa edia kohu be edeseniai, to henaoa taudia momo ese do idia dagedage henia bema idia laloa unai taudia ese edia hereva do idia badinaia lasi, idia do idia koudia toho, eiava idia koikoi. Idia momo be “hemarai lasi momokani” taudia, bona karaharaga mai badu ida idia ese dagedage, hebogahisi lasi karadia do idia karaia.​—⁠Efeso 4:⁠19.

      Samuel be daiutu bona famili momo rumana badana ta dekenai ia noho. Raskol taudia ese ruma rakatania dalana iboudiai idia koua bona daiutu ta ta ibounai dekenai idia lao, kohu henaoa totona. Samuel be ipidi, iduara hamakohia, bona taunimanima edia boiboi bona taitai regena ia kamonai. Ruma rakatania dalana be lasi vaitani. Samuel ese ena adavana bona mero toi ia hamaoroa namona be idia tui diho foloa dekenai, imana idia abia isi, edia matana idia koua, bona idia naria noho. Raskol taudia be edia daiutuna lalonai idia vareai bona Samuel ese ia hereva henidia neganai ena matana ia negea foloa dekenai. Ia diba bema edia vairana ia itaia do idia laloa gabeai edia toana o ladana do ia gwauraia hedinaraia diba. Ia gwau: “Umui mai, dahaka umui ura umui abia, abia sibona. Umui do ai koua lasi. Ai be Iehova ena Witness taudia bona umui do ai koua lasi.” Raskol taudia idia hoa bada herea. Hora ta bamona lalonai, tatau ibounai 12 be mai ipidi danu, grup maragidia dekenai idia mai bona idia lao. Unai ruma bese edia herahera gaudia, moni, bona ruma ena paua gaudia idia abia oho, to ruma bese taudia idia botaia eiava kaia badana amo idia hadikaia lasi, unai ruma badana dekenai idia noho taudia ma haida dekenai idia karaia bamona. Samuel ena ruma taudia ese Iehova idia tanikiu henia idia roho mauri dainai.

      Unai ese ia hahedinaraia, raskol taudia ese moni bona kohu idia henaoa neganai, edia kohu idia dogoatao lasi taudia be nega momo bero do idia abia lasi.a

      Nega haida Keristani tauna ese henaoa taudia ia haroro henia dainai, dagedage ia davaria lasi. Henaoa taudia ese Ade ena ruma lalonai idia vareai neganai, ia hamaorodia: “Lau diba emu mauri ia auka bona unai dainai unai bamona kara oi karaia. Ai be Iehova ena Witness taudia dainai, ai abia dae dina ta taunimanima ibounai edia aniani bona ruma bese taudia edia aniani do ia hegeregere. Taunimanima ibounai ese Dirava ena Basileia henunai maino bona moale do idia davaria.” Unai ese henaoa taudia edia dagedage urana ia koua. Idia ta ia gwau: “Ai sori bada herea oiemu ruma dekenai ai mai, to namona be oi lalo-parara ai hitolo.” Ena be Ade ena kohu idia henaoa, to ia bona ena ruma bese taudia idia hadikaia lasi.

      Lalo-Maino Dogoatao

      Dika oi davaria neganai, emu lalo-maino oi dogoatao be auka, badina raskol taudia idia tahua gauna badana be taunimanima do idia hagaria bada edia ura do idia karaia totona. Guriguri ese ita do ia durua. Ena be iseda noinoi heduru abia totona be iseda lalona ai ita karaia bona ia kwadogi, to Iehova ese ia kamonaia diba. Baibel ese ita ia hagoadaia, ia gwau: “Lohiabada ese kara maoromaoro taudia ia naria noho. Edia taitai be ia ese ia kamonai henia noho.” (Salamo 34:15) Iehova ese ita ia kamonai henia bona aonega do ia henia, mai lalo-maino ida do ita kara diba totona.​—⁠Iamesi 1:⁠5.

      Guriguri sibona lasi, to lalo-maino havaraia gauna ma ta be raskol taudia idia do mai lasi neganai, dahaka do oi karaia bona dahaka do oi karaia lasi oi abia hidi guna. Momokani, oi diba lasi edena bamona gaudia do idia vara. To, namona be hakaua herevadia haida oi laloa guna, lahi ese ruma ia gabua neganai dahaka do oi karaia oi laloa guna hegeregerena. Unai gaudia lalohadailaia guna ese lalo-maino ia havaraia, do oi kara kava lasi, bona reana bero do oi abia lasi.

      Dirava ena lalohadai henaohenao karana dekenai ia gwauraia hedinarai goevagoeva: “Lau ese kota maoromaorona lau ura henia, to dagedage [“henaohenao,” NW] bona taunimanima alaia kara dekenai lau badu henia.” (Isaia 61:⁠8) Iehova ese ena peroveta tauna Esekiela ia hasiahua, bona ia gwau henaohenao be kara dika bada hereana ta. (Esekiela 18:18) To, unai Baibel buka ia hahedinaraia danu, Dirava ese ia helalo-kerehai bona ia henaoa kohu ia haloua tauna do ia gwauatao mai ena hebogahisi ida.​—⁠Esekiela 33:​14-​16.

      Ena be Keristani taudia be raskol momo tanobadana dekenai idia noho, to Dirava ena Basileia henunai henaohenao be lasi helarona idia moalelaia. Baibel ese unai nega ia herevalaia, bona ena gwauhamata be inai: “[Dirava ena] taunimanima ta ta ibounai be maino dekenai do idia noho. Ta ta ese sibona edia vain uma bona fig audia, be do idia naria noho, bona tau ta ese idia do ia hagaria lasi. Siahu Ibounai Lohiabada ese inai bamona ia gwauhamata vadaeni.”​—⁠Mika 4:⁠4.

      [Footnote]

      a To koua lasi karana be mai ena hetoana. Iehova ena hesiai taudia ese Dirava ena Taravatu ia utua tauna ena kara do idia durua lasi. Hegeregere, ta ese Keristani hahine ia hadikaia toho neganai, ena ura do ia badinaia lasi, do ia koua toho.

  • West Africa Dekenai Henaohenao Karana Idia Koua
    Gima Kohorona—1998 | December 15
    • West Africa Dekenai Henaohenao Karana Idia Koua

      Eunice Ebuh ese ia sivarailaia

      “Mai edia ipidi henaoa taudia be palani idia karaia Kongregesen Buka Stadi ai karaia dinana dekenai, aiemai ruma lalonai do idia vareai. Unai neganai tadikaka bona taihu bona kamonai taudia idia vareai diba totona, aiemai geiti ai kehodia badabada. Unai henaoa taudia be reana aiemai kara bona hebou negana idia diba vadaeni. Hari ai diba gabu ma ta dekenai motuka idia henaoa guna bena buka stadi dinana bona vaia ai karaia negana ai idia lao aiemai geiti dekenai bona idia naria.

      “To, unai wiki be aiemai sekit naria tauna ena vadivadi purana. Aiemai ruma dekenai ai hebou lasi, to Kingdom Hall dekenai ai hebou. Hebou ia ore murinai, elda oreana ese hebou ta idia karaia. Vaia, lau bona egu natudia be aiemai ruma dekenai do ai giroa, to egu tau, ia be elda tauna, ese ai ia noia ia ai naria. Ia gwau do ai naria daudau lasi. Unai dainai ai naria.

      “Unai murinai, ai davaria aiemai motuka ia heau lasi. Sekit naria tauna bona egu adavana ese idia hanamoa diba lasi. Motuka hanamoa tauna ai boiria, to ia hanamoa diba lasi danu.

      “Aiemai natudia be ruma dekenai idia raka lao. Gabeai, ruma dekenai lau giroa lao danu. Lau ginidae negana be 10 okaloka bamona. Lau bona lauegu natudia be aiemai ruma ena geiti badana amo ai vareai lasi, ai be motuka lasi dainai.

      “Egu mahuta daiutuna lalonai lau vareai bena ipidi ena rege, regerege badana unai, lau kamonai. Lau daradara, lau diba lasi dahaka ia vara. Pulisi lau rini henia gwauraia, to telefon ia gaukara lasi. Karaharaga ataiai daiutuna amo lau diho bona auri iduara lau lokaia, bena karaharaga ihuanai iduara lau lokaia. Diari lau habodoa. Egu natudia idia gari dikadika, unai dainai idia lau hamaoroa namona be mai lalo-maino ida idia kara. Iehova ena heduru ai noia hebou. Unai ia vara lalonai, egu adavana be Kingdom Hall dekenai ia do noho, ia hekwarahi noho motuka ia hanamoa totona.

      “Egu uindo amo tau ta lau itaia, geiti murinai dala dekenai ia hekure. Toana be raskol taudia idia heau vadaeni, unai dainai bero ia abia tauna lau atoa egu motuka dekenai bona ai lao haraga hospital dekenai. Dika lau davaria diba, to namona be kara ta lau karaia. To madi, kerukeru ia mase.

      “Ena be unai dika ia vara, reana dika bada herea ia vara diba. Sekit tauna ena vadivadi dainai buka stadi be aiemai ruma dekenai ai abia lasi. Motuka ia dika ena anina be ruma dekenai ai giroa lao totona, ruma bese taudia be nega tamona ai motuka lalonai ai guia lasi. Egu adavana, momokani unai raskol taudia do idia dogoatao tauna, be hanuaboi momokani ruma dekenai ia ginidae. Unai gaudia bona gau ma haida be unai hanuaboi ai idia vara dainai dika ai davaria lasi.

      “Iehova be aiemai kohorona goadana bona aiemai heau mauri gabuna. Ia be inai siri ese ia gwauraia hegeregerena: ‘Bema Lohiabada ese hanua ta ia naria lasi neganai, hanua gimaia taudia ese idia gimaia kava.’ ”​—⁠Salamo 127:⁠1.

Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
Log aut
Login
  • Hiri Motu
  • Ta dekenai siaia
  • Preferens
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Gaukaralaia Taravatudia
  • Privacy Policy
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Login
Ta dekenai siaia