Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w00 12/1 rau 24-28
  • “Umui Diba Lasi Kerukeru Dina Dahaka Do Ia Vara”

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • “Umui Diba Lasi Kerukeru Dina Dahaka Do Ia Vara”
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Egu Tadikaka ida Ai Gaukara Goadagoada
  • Gilead School Bena Gold Coast Dekenai Lau Lao
  • Ai Laloa Lasi “Kerukeru”
  • Iehova ese Iena Taunimanima amo Heduru Ia Henia
  • Haheauka Dalana Lau Dibaia
  • “Kerukeru” Namo Hereana
  • Iehova ese Hanaihanai Iena Abidadama Taudia Dekenai Davana Ia Henia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
  • Iehova Lau Hesiai Henia Ena Namo
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Stadi)—2024
  • Mai Ura Ida Sibona Idia Henia​—Ghana ai
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2016
  • Iehova Ena Heduru Lau Moalelaia
    1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
w00 12/1 rau 24-28

Mauri Sivaraina

“Umui Diba Lasi Kerukeru Dina Dahaka Do Ia Vara”

HERBERT JENNINGS ESE IA SIVARAILAIA

“Ghana dekenai, Tema siti ena bouti atoa gabuna amo Watch Tower Society ena brens opesi lau lao henia noho bona dala dekenai lau stopu, taoni ia raka lao tau matamata ta lau udaia totona.Unai nega lau gaukaralaia ia lau haroro henia totona. Lau laloa ia lau haroro henia namo herea! To, unai tau matamata ia lao gabuna dekenai ai ginidae neganai, maoromaoro taraka amo ia diho bona karaharaga ia heau boio.”

ATAI dekenai lau gwauraia gauna ese lau ia hadibaia egu mauri lalonai gau ta be hehuni dalanai ia vara noho. Gabeai ia vara gauna lau do kikilaia lasi lalonai, mani Ghana dekenai lau, Canada tauna, lau lao dalana lau gwauraia hedinarai.

Unai be December 1949 huanai, Canada ai, Toronto ena not kahana ta dekenai. Ai be aisi ai ia lao tanona be mita ta bamona ai geia ore vadaeni, ruma matamata ta dekenai ranu idia abia diba totona. Ai keru bona hesiku dainai, emai grup taudia be au maragidia amo lahi idia karaia bona ia badinai ai gini, ai do ia udaia taraka ai naria. Vadaeni, gaukara tauna ta ladana Arnold Lorton ia hereva matamaia, ia herevalaia gaudia haida be hegeregere “tuari bona tuari ena sivarai,” “inai tanobada ena dokona,” bona guna lau diba lasi herevadia ma haida ia gaukaralaia. Ibounai edia hereva idia hadokoa, idia daradara, bona haida idia badu. Lau laloatao unai neganai lau laloa, ‘Inai tau be ia gari diba lasi! Iniseniai ta ia ura lasi ia kamonai, to ia hadokoa lasi.’ To, ia gwauraia noho gauna ese egu lalona ia veria bada. Tanobada Ibounai Tuarina Iharuana be vanegai sibona ia doko, bona nega ta lasi unai bamona hereva be Christadelphian dubu ai lau kamonaia, lagani momo lalodiai unai tomadiho be egu ruma bese taudia ese idia badinaia. Mai egu ura bada ida iena hereva lau kamonai henia namonamo.

Nega daudau lasi murinai, hereva ma haida lau diba totona Arnold dekenai lau lao. Lau laloa lou neganai, lau lalo-parara lau, lagani 19 merona mai egu diba maragi, dekenai ia bona ena adavana, Jean, be idia lalo-manau bona idia hebogahisi bada. Nega momo ena be lau hadibadia lasi bona lau idia boiria lasi, to edia ruma dekenai lau lao idia lau hereva henia totona. Idia ese egu laloa dalana idia hamaoromaoroa bona lau idia durua egu matamata negana ai lau daradaralaia mauri taravatudia lau laloa maoro totona. Hua 10 gunanai dala badinai ai karaia lahina ena badinai ia vara ekspiriens murinai, bapatiso lau abia October 22, 1950 ai, bena Iehova ena Witnes taudia ta ai lau lao bona Willowdale Kongregesen, North York dekenai, hari Toronto ena kahana ta, lau bamoa.

Egu Tadikaka ida Ai Gaukara Goadagoada

Egu tamana be lauegu lalona lau hadaia egu abidadama matamata do lau badinaia karana ia dibaia neganai, ruma bese lalonai mauri ia auka ia lao. Vanegai egu tamana be inuinu kekero tauna ta ida motuka amo idia bampa bona unai dainai nega momo ia be lalo auka tauna. Egu sinana, egu tadina memerodia rua, bona egu taihudia rua dekenai mauri be auka. Baibel ena hereva momokani dainai mauri ia auka bada ia lao. Unai dainai, toana be ruma do lau rakatania be aonega karana, egu tama sina ida ai maino totona bona “hereva momokani ena dala” dekenai lau gini goada totona.​​—⁠2 Petero 2:⁠2.

Lagani 1951 ena siahu negana ia ore neganai, Alberta ena hanua ladana Coleman dekenai lau be kongregesen maragina ta dekenai lau noho. Matamata taudia rua, Ross Hunt bona Keith Robbins be unuseniai ful-taim haroro gaukara idia goadalaia, idia gwauraia regula painia gaukara. Idia ese lau idia hagoadaia idia karaia volantia haroro gaukarana lau karaia totona. March 1, 1952 ai, lau be regula painia tauna ta ai lau lao.

Mai egu ura bada ida lau abia hagoadaia herevadia lau laloatao. Gau momo be lau do diba lasi, bona iniseniai egu gaukara lau hanamoa diba. Gabeai, Lethbridge Kongregesen, Alberta dekenai, lagani ta bamona painia gaukara lau karaia murinai, lau hoa badina lau idia boiria sekit naria tauna ai lau lao totona. Lau be Iehova ena Witnes taudia edia kongregesen Canada ena ist kone gabudia, Moncton, New Brunswick, amo ela bona Gaspé, Quebec dekenai do lau vadivadi henidia.

Egu mauri lagani be 24 sibona bona hereva momokani be matamata lau dekenai, lau laloa lau be hegeregere lasi, bona lau vadivadi henia lo Witnes taudia lau laloa neganai unai mamina ia bada. Hua haida lalodiai lau hekwarahi bada. Bena hoa gauna ma ta lau abia.

Gilead School Bena Gold Coast Dekenai Lau Lao

September 1955 ai, lau idia boiria South Lansing, New York ai, Watchtower Bible School of Gilead ena klas namba 26 dekenai idia lao stiuden taudia handred ma haida ida lau lao. Hua ima ena hadibaia dalana bona stadi karana lau ura henia bada. Unai bamona grup namona lalonai idia noho taudia ese egu hemami idia hagoadaia momokani. Unai nega ai, ma gau ta lau davaria bona egu mauri lalonai lau ia hagoadaia ema bona hari.

Aileen Stubbs be idia hegaegae misinari gaukara do idia karaia stiuden taudia huanai. Aileen be goada, kara ibounai ia laloa bada, ia lalo-manau, bona gaukara ibounai ia karaia mai ena moale ida. Lau laloa reana ia lau adavaia lalohadaina lau gwauraia hedinarai neganai ia gari. To, ia heau lasi! Gwauhamata ai karaia Aileen be ena misinari gaukara do ia karaia Costa Rica dekenai bona lau be Gold Coast (hari Ghana), West Africa dekenai, do lau lao.

Daba ta May 1956 ai, Tadikaka Nathan Knorr ena opesi, foloa namba 10 dekenai, lau noho Brooklyn, New York dekenai. Unai nega ai ia be Watch Tower Society ena presiden. Lau idia abia hidi Gold Coast, Togoland (hari Togo), Ivory Coast (hari Côte d’Ivoire), Upper Volta (hari Burkina Faso), bona Gambia dekenai brens bona haroro gaukara do lau naria.

Tadikaka Knorr ena hereva lau laloatao hegeregere varani sibona ia gwauraia bamona. Ia gwau: “Oi be maoromaoro maduna do oi huaia lasi. Oi haraga lasi; unuseniai idia gaukara manada tadikakadia amo diba oi abia guna. Vadaeni, oi hegeregere neganai, brens naria tauna ena gaukara oi hamatamataia diba. . . . Oi ai abia hidi revarevana be inai. Unuseniai oi ginidae bona dina 7 murinai oiemu maduna oi huaia be namo.”

Lau laloa: ‘Dina 7 sibona.’ ‘To, “oi haraga lasi” sisibana be edena bamona?’ Ia danu lau herevahereva murinai ia lau rakatania mai daradara ida.

Gabeai dina haida idia ore haraga. Daudau lasi murinai, lau be kohu ia udaia boutina ta ena murimurina dekenai lau gini, East sinavaina amo Society ena Brooklyn opesi ai hanaia, dina 21 ena loaloa negana davara dekenai ela bona Gold Coast ia matamaia unai.

Aileen bona lau be revareva amo ai toretore heheni. Lagani 1958 ai, ai hedavari lou bona unai lagani ena August 23 dekenai ai headava. Iehova ese unai bamona turana namona ia henia dainai, hanaihanai ia lau tanikiu henia bada.

Lagani 19 lalonai, lau moale bada, badina misinari tadikaka bona egu Africa tadikaka bona taihu ida Society ena brens opesi dekenai hesiai gaukara ai karaia hebou hahenamona lau abia. Unai negai Betele ena ruma bese maragina ia tubu daekau 25 bamona. Unai be hekwarahi, gaukara momo, bona anina bada havaraia dinadia ai dekenai. To, namona be lau hereva momokani. Lau dekenai, dina ena siahu be hekwakwanai badana. Toana be hanaihanai lauegu kopina amo varahu ia diho, hanaihanai kopina ia keru, bona nega haida lau badu kava. To, hesiai gaukara lau moalelaia bada, badina Ghana dekenai, lagani 1956 ai Basileia harorolaia taudia ibounai be 6,000 mai kahana, to lagani 1975 ai unai namba ia bada daekau ela bona 21,000. Bona moale gauna badana be hari unuseniai idia gaukara goada Witnes taudia ibounai be 60,000 mai kahana.

Ai Laloa Lasi “Kerukeru”

Lagani 1970 bamona ai, gorere ta lau abia matamaia, bona idia davaria diba lasi. Doketa ese lau idia itaia namonamo to murinai lau idia hamaoroa “gorere ta ia noho lasi.” To, dahaka dainai nega momo egu hemami ia dika, lau hesiku bada, bona lau noho namonamo diba lasi? Gau rua ese haere idia henia, bona ia be hoa gauna. Iamesi ena hereva be momokani, ia gwau: “Umui diba lasi kerukeru dina dahaka do ia vara.”​​—⁠Iamesi 4:​14.

Gau ginigunana be taoni dekenai lau abia lao tau matamata dekenai lau haroro henia neganai ia vara. Lau lalo-parara lasi lau hereva momo, bona lau hereva noho lalonai egu hereva ia haraga ia lao. Unai tau matamata ia lao henia gabunai ai ginidae neganai, lau hoa bada badina ia be taraka amo ia diho haraga bona ia heau boio. Ghana taudia momo be manau, hebogahisi, bona kahirakahira gau ibounai dekenai idia lalo-goada. To, unai tau ena kara be idau momokani. Unuseniai lau helai bona lau laloa momo. Lau lalo-parara lau dekenai be hekwakwanai ta ia noho. To, ia be dahaka lau diba lasi. To, momokani lau dekenai hekwakwanai ta ia noho.

Gau iharuana be Aileen ida ai herevahereva namo herea neganai ia vara, ia gwau: “Bema unai hekwakwanai be tauanina gauna lasi, vadaeni reana ia be lalona gauna.” Vadaeni, lau dekenai idia hedinarai toa idauidau lau torea hedinarai namonamo bona taunimanima edia harana ena gorere ia hanamoa doketa ta dekenai lau lao. Lau torea lista ibounai lau duahia neganai, ia gwau: “Inai be gorere korikorina. Oi be harana ena gorere badana ta [manic-depressive psychosis] oi abia.”

Lau hoa bada! Lagani haida lalonai lau hekwarahi bada unai gauna lau hanaia totona, to ia dika ia lao noho. Hanamoa karana lau tahua noho. To ta ia diba momokani lasi dahaka do lau karaia be namo. Egu hekwarahi ese namo ia havaraia lasi!

Nega ibounai ai laloa emai mauri lalonai ful-taim hesiai gaukara hahenamona do ai rakatania lasi, bona gaukara be bada herea. Nega momo egu kudouna ibounai ida lau guriguri goadagoada, lau gwau: “Iehova e, bema oi ura, do lau ‘mauri noho bona inai kara do lau karaia.’ ” (Iamesi 4:15) To, unai bamona ia vara lasi. Vadaeni, Ghana bona emai turadia namodia momo ai rakatania bona Canada dekenai ai giroa lou June 1975 lalonai.

Iehova ese Iena Taunimanima amo Heduru Ia Henia

Gabeai lau diba lau sibona be unai gaukara lau karaia diba lasi, bona lau sibona be unai hekwakwanai lau abia lasi. Lau dekenai Petero Ginigunana 5:9 ena hereva be mai anina bada, ia gwau: “Namo umui diba, emui Keristani varavara taudia tanobada kahana ibounai dekenai, be hisihisi inai bamona idia abia noho.” Unai lau abia dae neganai, lau itaia Iehova ese ai ruaosi ia durua momokani, ena be ai ura lasi gorerena ese emai mauri ia haidaua. “Keristani varavara taudia” be dala idauidau amo ai idia durua bada!

Ena be ai dekenai kohu be momo lasi, to Iehova ese ai ia rakatania lasi. Ia ese emai turadia Ghana dekenai edia lalona ia doria, tauanina dalanai eiava ma dala idauna ta dekena amo ai idia durua totona. Mai emai lalo-hisihisi ida ai moalelaia bada taudia ai rakatanidia bona ai laloa lasi “kerukeru” ai haheaukalaia dalana ai tahua matamaia.

Aileen ena kakana, Lenora, bona ena adavana, Alvin Friesen, be mai hebogahisi ida ai idia abia dae, bona hua haida lalodiai mai edia hariharibada ida emai dabu gaudia dekenai ai idia durua bada. Taunimanima edia harana ena gorere ia hanamoa doketa tauna ta mai ena diba bada be iena lalohadai ia gwauraia, ia gwau: “Hua 6 lalonai, oi be gorere amo do oi namo.” Reana unai hereva ia gwauraia lauegu lalo-goada ia hagoadaia lou totona, to lagani 6 murinai unai hereva ia do guguru lasi. Ema bona hari, unai gorere lau haheaukalaia, hari ladana namona amo idia gwauraia hemami idauidau gorerena [bipolar mood disorder]. Ladana namona idia henia, to unai gorere idia abia taudia idia diba hegeregerena, ladana namona ese gorere badana ena hisihisi idauidau ia hamaragia diba lasi.

Unai nega ai, Tadikaka Knorr be gorere ta ia hisihisilaia noho bona gabeai June 1977 ai, unai gorere dainai ia mase. To herevana, iena nega bona goada ia gaukaralaia lau ia tore henia totona, unai hagoadaia revarevadia latadia amo lau ia durua bona sisiba henia. Unai revareva lau do dogoatao noho. Momokani iena hereva ese lau idia durua bada lau abia kava hemami, lau be anina lasi hemami unai, lau hanaia totona.

Lagani 1975 ena dokona kahanai, emai ahuna namona, ful-taim hesiai gaukara hahenamona, ai rakatania bona egu gorere hanamoa dalana ai tahua bada. Dina ena diari ese egu matana ia hahisidia bada. Regerege idauidau be ipidi ena regena bamona. Taunimanima hutuma idia raka lao raka mai karana ese lau ia hametaua. Keristani hebou lao henia karana be hekwarahi bada gauna sibona. To herevana, lau be lauma dalana ena hebamo karana lau laloa bada. Unai hekwakwanai lau hanaia totona, Kingdom Hall dekenai lau vareai lasi ela bona hutuma idia helai vadaeni bona hebou ena program ia ore bona taunimanima idia do raka lasi neganai hebou lau rakatania haraga.

Haroro gaukara lau karaia be hekwakwanai badana ma ta. Nega haida, ruma ta dekenai lau ginidae vadaeni neganai, lau hegeregere lasi iduara ena gaba baton do lau gigia. To, lau karaia noho, badina lau diba ita bona ita idia kamonai henia taudia dekenai iseda haroro gaukara ena anina be hahemauri. (1 Timoteo 4:​16) Lau naria sisina murinai, egu lalona ena hemami lau biagua diba, iduara ma ta dekenai lau lao, bona lau tohoa lou. Haroro gaukara lau karaia loulou dainai, lauma dalanai lau goada noho, bona unai ese lau ia hagoadaia lau haheauka totona.

Inai hemami idauidau gorerena ena heau dalana dainai, lau diba hari inai nega ena dokona ibounai lalonai unai gorere be egu mauri lalonai do ia noho. Lagani 1981 ai, Awake!a dekenai sivarai namodia idia hahedinaraia. Unai magasin edia heduru dainai, inai gorere lau lalo-pararalaia namonamo matamaia bona lau haheaukalaia diba dala namodia momo lau dibaia.

Haheauka Dalana Lau Dibaia

Unai ibounai lalonai egu adavana be sibona ia henia bona lau ia durua bada. Bema unai bamona hekwakwanai lalonai oi be gorere tauna oi naria, reana oi be iena lalohadai oi abia dae:

“Toana be hemami idauidau gorerena ese ta ena kara ia haidaua haraga diba. Hora haida lalonai gorere tauna ena hemami do ia idau, ia be moale bona hagoadaia tauna mai ena palani bona lalohadai matamatadia amo manoka, hisihisi, bona reana badu, tauna ai do ia lao. Bema ma haida idia lalo-parara lasi unai tauna be mai ena gorere, idia dekenai badu bona daradara do ia vara diba. Nega momo, palani oi haidaua haraga be mai badina, bena oi sibona emu lalo-hisihisi eiava gorere tauna ese oi ia ura henia lasi ena hemami oi koua matamaia.”

Bema egu hemami ia namo herea momokani, lau gari bada dahaka be gabeai do ia vara. Lau diba mamina “goadana” murinai “manoka” mamina ia mai. Lau dekenai “manoka” mamina ese mamina “goadana” ia hereaia, badina nega momo egu mamina ia goada lasi neganai, dina haida lalonai gau ta lau karaia lasi, bona ia maoro lasi gauna ta lalonai lau vareai lasi danu. Aileen ese lau ia durua bada, badina lau ia sisiba henia lalohadai momo lau abia lasi totona bona hemami dikana lau abia neganai lau ia hagoadaia bada.

Ta ena gorere ia bada lalonai reana sibona ena gaudia ia laloa sibona bona gau ma ta ia laloa lasi momokani. Ia daradoko negana lalonai, ma haida ia dadaraia momokani bona iena hemami ia namo herea momokani negana lalonai, ma haida edia hemami bona lalohadai ia laloa lasi momokani. Guna, lau be egu lalona bona hemami ena hekwakwanai idia hamomokania gaudia lau abia dae be auka. Nega momo murimuri gauna ta, hegeregere gaukara ta lau hagugurua lasi eiava ma tau ta, ese egu hekwakwanai ia havaraia lalohadaina lau dadaraia toho. Nega momo, lau sibona lau hadibaia loulou, ‘Lau kahirakahira idia noho gaudia idia idau lasi. Unai hekwakwanai be lalona dekenai, murimuri dekenai lasi.’ Metairametaira, unai lau abia dae diba.

Idia hanaia laganidia lalonai, ai davaria namona be egu gorere be ai sibona bona ma haida dekenai ai herevalaia bona ai hunia lasi. Ai hekwarahi bada lalohadai namona ai abia totona bona dala ai kehoa lasi gorere ese emai mauri ia biagua totona.

“Kerukeru” Namo Hereana

Ai guriguri goadagoada bona hekwarahi momo dainai, Iehova ena hahenamo bona heduru bada amo namo ai abia. Hari ai buruka vadaeni. Hanaihanai lau be doketa edia naria henunai lau noho bona muramura haida lau do abia loulou, bona lauegu gorere be ia namo sisina. Ai karaia diba hesiai gaukara ena hahenamo idauidau be ai moalelaia bada. Lau be kongregesen ena elda gaukara lau karaia noho. Nega ibounai ai ura ma haida edia abidadama ai hagoadaia toho.

Momokani, Iamesi 4:​14 ia gwau bamona: “Umui diba lasi kerukeru dina dahaka do ia vara.” Inai nega dikana ia do ore lasi lalonai, unai kara do ia vara noho. To, Iamesi 1:​12 ena hereva be momokani danu, ia gwau: “Hisihisi bona dibagani ia abia neganai ia gini noho, mai haheauka danu tauna be namo. Badina be unai dika dekena amo ia kwalimu neganai, ia ese Dirava ia gwauhamata gauna, mauri hanaihanai, iena kwalimu ahuna, do ia davaria. Dirava ia hereva vadaeni, ia idia lalokau henia taudia ibounai ese unai mauri hanaihanai do idia davaria.” Hari inai negai, mani ita ibounai do ita gini goada bona Iehova ese kerukeru totona ia karaia gaudia ena hahenamo ita lalo-pararalaia be namo.

[Footnote]

a Noga! Issue Namba 2, 1982 gauna ai, hereva ladana “Mauri Ena Hekwakwanai Oi Hanaia Diba,” Awake! September 8, 1981 gauna ai, hereva ladana “How You Can Fight Depression,” bona October 22, 1981 gauna ai, hereva ladana “Attacking Major Depression” itaia.

[Picture on page 26]

Egu penia gabuna dekenai sibona lau noho namo

[Picture on page 26]

Egu adavana, Aileen ida

[Picture on page 28]

“Noho Hanaihanai Sivarai Namona” Hebouhebouna Tema, Ghana dekenai, lagani 1963 lalonai

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia