¿Jaleʼ ti kwaʼal ki tsʼejnaʼ a Jehová?

1, 2. Antsanáʼ jantʼiniʼ in ulal Salmo 25:14, ¿jantʼoj in tomnál ki tʼajaʼ abal ki ejtow ki jaʼúbnaʼ a Jehová?

¿JANTʼOJ a aychal abal kin tʼajaʼ jun a lej jaʼúb? Walám a aychal abal ti kʼanidhaʼ ani ti tólmiy tam más ka yéjenchij, ani yab a aychal abal nixéʼ a jaʼúb ti tsʼejnaʼ. Pero an texto juʼtáj ti kaldhach axéʼ an exobintaláb in ulal abal kwaʼal ki tsʼejnaʼ a Jehová max i léʼ ki jaʼúbnaʼ (ka ajiy Salmo 25:14).

² Belits max biyálits ti tʼójonchal a Jehová, patal wawáʼ in tomnál ki tsʼejnaʼ, pero ¿jantʼoj in léʼ kin uluw axéʼ xi kaw?, ¿jaleʼ tin tomnál ki tsʼejnaʼ?, ¿jantʼoj neʼets tu ku tólmiy abal ki tsʼejnaʼ a Jehová?, ¿jantʼoj i exobnál kʼal tin kwéntaj jun i inik axi kʼwajiy ti biyál axi in bij Abdías, kʼal tin kwéntaj an sumo sacerdote Jehoiadá ani kʼal an tsʼalej Jehoás?

¿JANTʼOJ IN LÉʼ KIN ULUW KI TSʼEJNAʼ A DIOS?

3. Max waʼats jantʼoj axi i tsʼejnál, ¿jantʼoj i tʼajál?

³ Walám a tʼajámal ti kwéntaj abal tam jun i atikláb in tsʼejnál kin watʼaʼ jantʼoj, in tsápnanchal yab kin tʼajaʼ nixéʼ. Lej alwaʼ kin tʼajaʼ antsanáʼ, kom in tʼajál abal yab kin uténchij jantʼoj axi in exlál abal awits ka odhnáj. Ki tsuʼuw talchik i tʼiplab, max i tsʼejnál ku beláts juʼtáj ti lej tʼekʼat, i tsápnanchal yab ku beláts lej walteʼ. Jayej, max i tsʼejnál ku tsʼojbéj, i tsápnanchal yab ki tʼajaʼ jantʼoj axi lej kʼakʼadh. Ani max i tsʼejnál ki kʼibaʼ jun i jaʼúb, i tsápnanchal yab ki yajbedhaʼ kʼal jawaʼ i ulal o kʼal jawaʼ i tʼajál.

4. ¿Jantʼoj in léʼ a Satanás abal ki tsalpay tin kwéntaj a Jehová?

⁴ A Satanás in léʼ abal an atiklábchik kin tsʼejnaʼ a Jehová. In léʼ abal ki belaʼ jawaʼ a Elifaz in uchaʼ a Job: in uluw abal a Jehová tu wichbanchal max ki tʼajaʼ jantʼoj axi yab alwaʼ, jayej in uluw abal a Jehová lej tsákulom ani abal yab jaykʼiʼ neʼets ki ejtow ki kulbédhanchij in ichích (Job 4:18, 19). A Satanás in léʼ abal ki lej tsʼejnaʼ a Jehová ani abal yabáts ki tʼojonchij. Wawáʼ yab i léʼ abal a Satanás tu ku kʼambiy, jaxtám in tomnál ki exbay jantʼiniʼ tin aychal a Jehová abal ki tsʼejnaʼ.

5. ¿Jantʼiniʼ i tejwamedhál abal i tsʼejnál a Dios?

⁵ Jun i atikláb axi in tsʼejnál a Dios in kʼanidhál, in kʼakʼnál ani yab in léʼ kin kʼibchij. Antsanáʼ tin tʼajaʼ a Jesús, jajáʼ kʼwajiy «lej kʼakʼnax kʼal a Dios» (Heb. 5:7). A Jesús yab in tsʼejnálak a Jehová, jawaʼ in tsʼejnálak játs kin kʼibchij (Is. 11:2, 3). Jajáʼ in lej kʼanidhálak a Jehová ani jaxtám etsʼey in léʼak kin bélkaʼ (Juan 14:21, 31). Wawáʼ jayej i lej kʼakʼnál a Jehová ani yab i léʼ ki kʼibchij, kom Jajáʼ pel jun i Dios axi lej kʼanidhom, lej tsalpadh, lej tsapik ani etsʼey in tʼajál jawaʼ tekedh. Jayej i exlál abal Jajáʼ tu lej kʼanidhál ani abal in tsuʼtal jawaʼ i tʼajál. Max ki bélkaʼ, tam Jajáʼ u kulbél, pero max ki jékʼomnaʼ, tam i tʼajál abal ka yajbéj in ichích (Sal. 78:41; Prov. 27:11).

¿JANTʼOJ NEʼETS TU KU TÓLMIY ABAL KI TSʼEJNAʼ A JEHOVÁ?

6. ¿Jantʼoj neʼets tu ku tólmiy abal yab ki léʼnaʼ ki kʼibchij a Jehová? (Salmo 34:11).

⁶ Tam jun i atikláb ka waʼtsin, yabaye in exlál kin kʼakʼnaʼ a Jehová, pel jantʼoj axi kwaʼal kin exóbnaʼ (ka ajiy Salmo 34:11). Jawaʼ neʼets tu ku tólmiy abal ki kʼakʼnaʼ a Jehová o ki tsʼejnaʼ ki kʼibchij, játs ki tʼajaʼ ti kwéntaj patal jawaʼ Jajáʼ in tsʼejkámal. Tam wawáʼ ki tʼajaʼ ti kwéntaj abal a Jehová tu lej kʼanidhál, abal lej tsalpadh ani tsapik, nixéʼ neʼets tu ku tólmiy abal wawáʼ jayej ki kʼanidhaʼ ani ki léʼnaʼ ki kʼakʼnaʼ (Rom. 1:20). Jun i epchal axi in bij Adriana in uluw: «Tam u tsuʼtal patal jawaʼ a Jehová in tsʼejkámal, u tʼajál ti kwéntaj abal a Jehová lej tsalpadh. Nixéʼ tin tólmiyal abal ku kʼanidhaʼ más ani ku belaʼ abal Jajáʼ chubax in léʼ abal nanáʼ kin kʼwajiy alwaʼ». Talbél tin tsalpayámal kʼal axéʼ, an epchal in uluw axéʼ xi kaw: «Yab u léʼ ku tʼajaʼ nibal jantʼoj axi ti kin owmedhaʼ kʼal a Jehová, kom játs Jajáʼ axi tin pidhámal u ejatal». Ani tatáʼ, ¿a éjtowal ka jolkʼaʼ wéʼ i kʼij axéʼ an semana abal ka tsalpay kʼal jantʼoj axi in tsʼejkámal a Jehová? Nixéʼ neʼets ti tólmiy abal ka kʼanidhaʼ más a Jehová ani abal yab ka léʼnaʼ ka kʼibchij (Sal. 111:2, 3). 

7. ¿Jantʼiniʼ tu tólmiyal an oláb abal yab ki kʼibchij a Jehová?

⁷ Kʼeʼat jantʼoj axi neʼets tu ku lej tólmiy abal yab ki léʼnaʼ ki kʼibchij a Jehová játs an oláb. Max wawáʼ ki ólonchij wílkʼidh, nixéʼ neʼets kin tʼajaʼ abal ki belaʼ más abal Jajáʼ chubax ejat. Tam i konchal a Jehová i tsapláb abal ki tamétnaʼ jun i kʼibataláb, i tʼajál kom i exlál abal a Jehová in kwaʼal yan i tsapláb. Jayej, tam i kʼákʼnanchal a Jehová kom in binámal in tsakámil abal tu ku kʼaniy, i tʼilál abal Jajáʼ chubax tu lej kʼanidhál. Ani tam i konchal a Jehová tu ku tólmiy ki exlaʼ jantʼiniʼ ki tamétnaʼ jun i kʼibataláb, nixéʼ tu tólmiyal abal ki belaʼ abal Jajáʼ lej tsalpadh. Patal nixéʼ xi oláb tu tólmiyal abal ki kʼakʼnaʼ más a Jehová ani abal yab ki léʼnaʼ ki kʼibchij.

8. ¿Jantʼoj kwaʼal ki tʼajaʼ abal yab jaykʼiʼ ki kʼibchij a Jehová?

⁸ Abal yab jaykʼiʼ ki kʼibchij a Jehová, i yéjenchal ki exóbnaʼ an Biblia, kom tanáʼ waʼats yan i tʼiplab tin kwéntaj i atiklábchik axi in tʼajaʼ jawaʼ tekedh ani jayej kʼal jitaʼchik in tʼajaʼ jawaʼ yab alwaʼ. Neʼets ki exóbnaʼ ox i tʼiplab, okʼox neʼets ku kawin tin kwéntaj jun in tʼojnálil a Acab axi in bij Abdías. Talbél neʼets ki tʼilaʼ tin kwéntaj an sumo sacerdote Jehoiadá. Tin taltal neʼets ku kawin tin kwéntaj jun i tsʼalej axi kʼwajiy ti Judá, axi in bij Jehoás. Tam ti kʼaʼál, in tʼajaʼ jawaʼ alwaʼ, pero talbél owméj kʼal a Jehová.

KI TEJWAMÉDHAʼ I INIKTALÁB EJTÍL A ABDÍAS

9. ¿Jantʼoj in tʼajaʼ a Abdías kom in tsʼejnálak kin kʼibchij a Jehová? (1 Reyes 18:3, 12).

⁹ Jawaʼ kʼaʼál tu exóbchal an Biblia tin kwéntaj a Abdíasb játs abal jajáʼ «in tsʼejnálak kin kʼibchij a Jehová» (ka ajiy 1 Reyes 18:3, 12). Jaxtám a Abdías etsʼey in uluw an chubaxtaláb ani u lej kʼakʼnábak kʼal axi más kom yab u janamkáw. Nixéʼ in tʼajaʼ abal ka pidhan jun i tʼojláb lej exbadh tin kʼimáʼ an tsʼalej Acab (ka jumbiy kʼal Nehemías 7:2). Pero jayej, kom in tsʼejnálak kin kʼibchij a Jehová jaxtám in koʼoy i iniktaláb. ¿Jaleʼ in yéjenchij i iniktaláb? Kom jajáʼ kʼwajiy tam ti an tsʼalej Acab kʼwajatak ti ábatnom, ani an Biblia in ulal abal játs an tsʼalej axi más pojkax kʼal patal axi waʼtsin okʼxidh kʼal jajáʼ (1 Rey. 16:30). A Acab kʼwajatak tómkidh kʼal a Jezabel, axéʼ xi mimláb in kʼakʼnálak a Baal ani in lej pojkálak a Jehová. Jaxtám, ma in léʼak kin talabédhaʼ an kʼakʼnaxtaláb axi u pídhnalak a Jehová. Jayej, ma in tsemdhaʼ yan i kawlomej in kʼál a Jehová (1 Rey. 18:4). Lej kʼíbatak abal jun i atikláb kin kʼakʼnaʼ a Jehová al nixéʼ xi kʼij!

10. ¿Jantʼiniʼ in tejwamédhaʼ a Abdías i iniktaláb?

¹⁰ ¿Jantʼiniʼ in tejwamédhaʼ i iniktaláb a Abdías? Tam ti a Jezabel tujey in ayoknál an kawlomej in kʼál a Jehová, a Abdías in tsinkaʼ 100 i kawlomej. Al jun i paxál in tsinkaʼ 50 ani al kʼeʼat i paxál jayej in tsinkaʼ 50, jajáʼ u kʼalelak kin nenchij i pan ani i jáʼ (1 Rey. 18:13, 14). Max a Jezabel in exlámalak jawaʼ in tʼajaʼ a Abdías, neʼetsak kin tsemdhaʼ. A Abdías yab in léʼak ka tsemets, pero jajáʼ más in kʼanidhálak a Jehová ani in tʼojnálil, jaxtám in kʼaniy belits abal awitsak ka tsemdháj.

11. ¿Jantʼiniʼ kʼwajat in nitsʼbiyal a Abdías yan in tʼojnálil a Jehová? (Ka tsuʼuw jayej an imagen).

¹¹ Xowéʼ ta kʼicháj, waʼats yan i bichow juʼtáj an epchalchik u kʼánchinal kin kʼakʼnaʼ a Jehová. Jajáʼchik in belkál an eyalchik, pero in nitsʼbiyal a Abdías, kom in exlálchik abal axi in tomnál kin kʼakʼnaʼ pel a Jehová (Mat. 22:21). Jajáʼchik in tejwamedhál abal yab in léʼ kin kʼibchij a Jehová, kom in tsápnanchal kin kʼakʼnaʼ belits abal u kʼánchinal kʼal an eyalchik (Hech. 5:29). Jajáʼchik in áynanchal ti ólnom ani kin tʼajaʼ an tamkuntaláb, expidh in tsápnanchal abal yab ka tsuʼtat kʼal an eyalchik (Mat. 10:16, 28). Jayej, waʼats i epchalchik axi u kʼalel kin nenchij i publicaciones axi más an epchal. Ki tsuʼuw in tʼiplábil jun i epchal axi in bij Henri, jajáʼ u kʼwajíl al jun i bichow ti África, juʼtáj an epchalchik yab u jílchinal ka olnomáts. Jajáʼ uchbiyat kin nenchij i publicaciones an epchalchik. In ulal: «Nanáʼ in wéʼ jikʼélak, jaxtám u belál abal jawaʼ tin pidhaʼ i iniktaláb játs kom u léʼak ku tʼajchij in kulbétal a Jehová. Max tatáʼ jayej a léʼ ka tʼajchij in kulbétal a Jehová, nixéʼ játs axi neʼets ti tólmiy abal ka koʼoy i iniktaláb ejtíl a Henri.

ANTSANÁʼ JANTʼINIʼ A JEHOIADÁ, YAB JAYKʼIʼ KU OWMÉJ KʼAL A JEHOVÁ

12. ¿Jantʼiniʼ in tejwamédhaʼ a Jehoiadá ani in kʼimádhil abal etsʼey in léʼak kin kʼakʼnaʼ a Jehová?

¹² An sumo sacerdote Jehoiadá yab in léʼak kin kʼibchij a Jehová, jaxtám tólmixin abal yab ka kʼibej an kʼakʼnaxtaláb axi u pídhnalak a Jehová. Ani jajáʼ jayej etsʼey kʼwajiy putudh kʼal a Jehová, nixéʼ in tejwamédhaʼ tam ti a Atalía in léʼak ti ábatnom ti Judá, belits abal yab jajáʼ in tomnálak kin tʼajaʼ. A Atalía lej pojkaxak, ma in abaʼ ka tsemdháj patal in momob kom in léʼak ti ábatnom jajáʼ (2 Crón. 22:10, 11). Pero a Jehosabeat, in kʼimádhil a Jehoiadá, in kʼaniy jun i tsakam axi in bij Jehoás kom jayej neʼetsak ka tsemdháj kʼal a Atalía. Axéʼ xi tomkinél in tsinkaʼ a Jehoás ani in béletnaʼ. Nixéʼ lej eyan abal yab ka kʼibej in yanél a David, kom tanáʼ ti neʼetsak ka waʼtsin patal an tsʼalej. A Jehoiadá etsʼey in léʼnaʼ kin kʼakʼnaʼ a Jehová, jaxtám in tʼajaʼ patal jawaʼ in ejtow ani yab in jilaʼ ka atáj kʼal an jikʼeltaláb (Prov. 29:25).

13. ¿Jantʼiniʼ in tejwamédhaʼ junílekʼij a Jehoiadá abal etsʼey neʼetsak kin kʼakʼnaʼ a Jehová?

¹³ Tam ti a Jehoás in kwaʼalak buk i támub, a Jehoiadá junílekʼij in tejwamédhaʼ abal etsʼey neʼetsak kin kʼakʼnaʼ a Jehová. A Jehoiadá in tsalpayámalits jantʼoj neʼets kin tʼajaʼ, max ka kalej alwaʼ an tsalap, tam a Jehoás neʼetsak ka wenkʼon ti tsʼalej kom játs jajáʼ axi in tomnálak. Pero max yab ka kalej alwaʼ, walám a Jehoiadá ka tsemdháj kʼal a Atalía. A Jehová in lábliy an tsalap axi in kwaʼalak a Jehoiadá ani jaxtám kalej alwaʼ. A Jehoás tólmiyat kʼal an levitas ani kʼal an inikchik axi in kwaʼalak in éy, jaxtám in ejtowchik kin bíjiy a Jehoás ti tsʼalej ani in abaʼchik ka tsemdháj a Atalía (2 Crón. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1). Talbél, a Jehoiadá in tʼajaʼ abal an bichow ani an tsʼalej kin tsʼejkaʼ jun i kaw kʼal a Jehová. Tanáʼ in uluwchik abal neʼetsak kin áynanchij kin kʼakʼnaʼ a Jehová (2 Rey. 11:17). Jayej, in punuw i béletnom ban wiʼleb, abal yab ka otsits tin kʼimáʼ a Jehová i atiklábchik axi in tʼajál jawaʼ kidháb (2 Crón. 23:19).

14. ¿Jantʼiniʼ ti puwénchat a Jehoiadá kom etsʼey in tʼojonchij a Jehová?

¹⁴ A Jehová in ulúmal ti biyál axéʼ xi kaw: «Neʼets ku puwénchij jitaʼchik ti kin kʼakʼnaʼ», ani játs jawaʼ in tʼajaʼ kʼal a Jehoiadá (1 Sam. 2:30). Jun i tʼiplab, a Jehová in tʼajaʼ abal ka jílkʼon dhuchadh ti Biblia patal jawaʼ in tʼajaʼ axéʼ xi sumo sacerdote ani patal nixéʼ u eynal ti tʼiplab abal wawáʼ (Rom. 15:4). Ani tam ti a Jehoiadá tsemets, a Jehová jayej in tʼajaʼ abal ka puwénchat, kom an Biblia in ulal axéʼ: «Jóliyat tin bichowil a David, tanáʼ juʼtáj u joliyáb an tsʼálejchik, kom in tʼajaʼ yan i alwaʼtaláb ti Israel abal ka kʼakʼnáj a Jehová» (2 Crón. 24:15, 16).

15. ¿Jantʼoj i exobnál kʼal in tʼiplábil a Jehoiadá? (Ka tsuʼuw jayej an imágenes).

¹⁵ In tʼiplábil a Jehoiadá tu lej tólmiyal abal yab jaykʼiʼ ki léʼnaʼ ki kʼibchij a Jehová. An ókʼnomchik in éjtowal kin exóbnaʼ abal antsanáʼ jantʼiniʼ a Jehoiadá, jajáʼchik etsʼey kwaʼal kin lej tʼajaʼ ti kwéntaj abal patal an epchal ka kʼwajiy béletnadh (Hech. 20:28). Jayej, an epchalchik axi payeblábits in éjtowal kin exóbnaʼ abal max kin áynanchij kin kʼakʼnaʼ a Jehová ani yab jaykʼiʼ ka owméj kʼal Jajáʼ, neʼets ka eyendháj kʼal a Jehová abal ka putun in tsalápil. An tsakamchik jayej in éjtowal kin exóbnaʼ jantʼiniʼ ti eyendháj a Jehoiadá kʼal a Jehová, kʼal nixéʼ neʼets ka tólmiyat abal etsʼey kin kʼakʼnaʼ an epchalchik axi payeblábits ani jayej axi in tʼojonchámal a Jehová tin nakél in ejatal (Prov. 16:31). Ani, ¿jantʼoj i éjtowal ki exóbnaʼ kʼal an levitas ani kʼal axi más an atiklábchik axi in tólmiy a Jehoiadá? Abal etsʼey kwaʼal ki bélkaʼ ani ki tólmiy an epchalchik axi bijiyámej kʼal a Jehová abal tu ku ókʼnaʼ (Heb. 13:17).

YAB KI TʼAJAʼ JANTʼINIʼ A JEHOÁS

16. ¿Jantʼiniʼ ti tejwaméj abal a Jehoás yab in kʼanidhálak a Jehová?

¹⁶ A Jehoás in kʼakʼnaʼ a Jehová tam ti tsákamej kom lej tólmiyat kʼal a Jehoiadá (2 Rey. 12:2). Pero tam ti a Jehoiadá tsemets, a Jehoás tujey in lej júnkuwal an príncipes axi ti Judá axi in jilamal kin kʼakʼnaʼ a Jehová. Nixéʼ in tʼajaʼ abal a Jehoás ani an israelitas kin tujchij kin kʼakʼnaʼ an postes sagrados ani kʼeʼat i walekláb (2 Crón. 24:4, 17, 18). A Jehová in lej yajnaʼ jawaʼ in tʼajaʼchik, belits antsanáʼ in áynanchij kin abaʼ i kawlomej abal kin tólmiychik ka wichiy kʼal Jajáʼ, pero an israelitas yab in léʼnaʼ ka bélkaxin. Yabchik in léʼnaʼ kin otsʼówiy nibal a Zacarías, jajáʼ pelak in tsakámil a Jehoiadá, pelak i kawlomej ani i sacerdote, ani ma pelak in primo a Jehoás. A Jehoás ma in abaʼ ka tsemdháj a Zacarías, belits abal tam ti tsipílej kʼániyat kʼal in yanél a Jehoiadá. A Jehoás yab in kʼakʼnaʼ kom tólmiyat (2 Crón. 22:11; 24:19-22).

17. ¿Jantʼoj in watʼaʼ a Jehoás?

¹⁷ A Jehoás in jilaʼ kin kʼakʼnaʼ a Jehová ani jaxtám in tamétnaʼ yan i kʼibataláb, kom a Jehová in ulúmalits ti biyál axéʼ xi kaw: «Neʼets ku walbaʼ jitaʼchik ti kin pojkaʼ» (1 Sam. 2:30). Wéʼ i kʼij talbél, jun mudhél i soldados sirios kʼalej in tomolnál an soldados axi ti Israel, ani in ataʼchik belits abal an soldados axi ti Israel lej yan tin eb. Jayej tsʼojbedháj an tsʼalej Jehoás. Tam ti an sirios kʼaletschik, a Jehoás tsemdháj kʼal in tʼojnálil, kom in exlálakchik abal jajáʼ in abaʼ ka tsemdháj a Zacarías. Ani kom a Jehoás lej pojkaxak, yab jóliyat juʼtáj u joliyáb an tsʼálejchik (2 Crón. 24:23-25; ka tsuʼuw an nota de estudio «hijo de Baraquías», axi kʼwajat ti Mateo 23:35).

18. Antsanáʼ jantʼiniʼ in ulal Jeremías 17:7, 8, ¿jantʼoj kwaʼal ki tʼajaʼ abal yab ki nitsʼbiy a Jehoás?

¹⁸ ¿Jantʼoj i exobnál kʼal jawaʼ in tʼajaʼ a Jehoás? Jajáʼ pel ejtíl jun i téʼ axi yabaye in kwaʼal lej lupudh in ibíl ani in yéjenchal jun i kúbteʼ abal ka totsʼkʼiyat. A Jehoás in yéjenchalak tolmidh abal kin kʼakʼnaʼ a Jehová, ani játs jawaʼ in tʼajaʼ an sumo sacerdote Jehoiadá. Tam ti a Jehoiadá tsemets ani an israelitas in tujchij kin kʼakʼnaʼ kʼeʼat i dioses, a Jehoás yabáts in exlaʼ jantʼoj kin tʼajaʼ ani owméj kʼal a Jehová. Lej exbadh ki tʼilaʼ axéʼ: «Wawáʼ yab i kʼakʼnál a Jehová expidh kom i yanél ani an epchalchik in tʼajál o kom tu tólmiyal». Abal wawáʼ ki áynanchij ki kʼakʼnaʼ a Jehová, i yéjenchal ki exóbnaʼ an Biblia, ki lej tsalpay kʼal jawaʼ i exobnál ani ki ólonchij wilkʼidh, kom játs axi neʼets tu ku tólmiy abal etsʼey ki kʼanidhaʼ a Jehová ani yab jaykʼiʼ ki léʼnaʼ ki kʼibchij (ka ajiy Jeremías 17:7, 8; Col. 2:6, 7).

19. ¿Jantʼoj in léʼ a Jehová abal ki tʼajaʼ wawáʼ?

¹⁹ Jawaʼ a Jehová tu konchal ki tʼajaʼ yab lej kʼibat. Eclesiastés 12:13 tu uchál jantʼoj játs axi tu konchal: «In uchbíl an atiklábchik játs kin tsʼejnaʼ a Dios ani kin tʼajaʼ patal jawaʼ Jajáʼ tu konchal». Max wawáʼ ki tsʼejnaʼ ki kʼibchij a Jehová, neʼets ki ejtow ki watʼenchij jawákits tam kʼibataláb ani neʼets ki ejtow ki áynanchij ki kʼakʼnaʼ, antsanáʼ jantʼiniʼ tin tʼajaʼ a Abdías ani a Jehoiadá. Yab jantʼoj neʼets kin ejtow kin tʼajaʼ abal ku owméj kʼal a Jehová.