EXOBINTALÁB 35
AJATLÁB 123 Seamos leales y sumisos al orden teocrático
¿Jantʼiniʼ u tolmiyáb jitaʼchik pilmedhámej ti tamkuntaláb?
«A Dios in atsʼál lej kulbél kʼal an 99 i atikláb, pero neʼets ka waʼtsin más i kulbetaláb ti kʼaʼylál max jun i waláblom kin jilaʼ in biyál xeʼtsintal» (LUC. 15:7).
JAWAʼ NEʼETS KI EXÓBNAʼ
Tejéʼ neʼets ki exóbnaʼ jaleʼ ti junchikíl kwaʼal ka pilmedháj ti tamkuntaláb jun i atikláb axi in tʼajámal jun i walabtaláb ani jayej neʼets ki tsuʼuw jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an ókʼnomchik abal kin tólmiy ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka wichiy kʼal a Jehová.
1, 2. a) ¿Jantʼoj in tsalpayal a Jehová tin kwéntaj jitaʼchik in tʼajámal jun i walabtaláb ani yab u tʼeʼpinal kʼal in wálab? b) ¿Jantʼoj in aychal a Jehová abal kin tʼajaʼchik?
A JEHOVÁ yab in kulbetnál nibal jun i walabtaláb, jaxtám yab neʼets kin jilaʼ abal tin bichówil ka waʼtsin i atiklábchik axi in kulbetnál kin tʼajaʼ i walabtaláb (Sal. 5:4-6). A Jehová in aychal abal wawáʼ ki bélkaʼ an abatnaxtaláb axi tu jilchamal ban Biblia. Pero a Jehová in exlál abal kom wawáʼ u wálbidh yab etsʼey neʼets ki ejtow ki tʼajaʼ jawaʼ tekedh (Sal. 130:3, 4). Pero jayej waʼats i atikláb «axi tʼájatits yab u kʼakʼnax kʼal a Dios ani yab u tidhebél kin tʼajaʼ jawaʼ kidháb» (Jud. 4). An Biblia in olnál abal ti Armagedón, a Jehová neʼets kin talabedhaʼ an atiklábchik kʼal axi yab u kʼakʼnáb (2 Ped. 3:7; Apoc. 16:16).
2 A Jehová yab in léʼ abal ka talabedháj nibal jitaʼ. Ban exobintaláb axi i exobnámalits i tsuʼúmal abal a Jehová in aychal abal an atiklábchik ka tʼeʼpin kʼal in wálab (2 Ped. 3:9). An ókʼnomchik in nitsʼbiyal a Jehová tam in tejwamédhanchal i kʼayaʼtaláb jitaʼchik in tʼajámal jun i púlik walabtaláb. Jayej in tʼajálchik tam in tólmiyal abal ka uteychik junílekʼij kʼal a Jehová. Pero yab patal in bátsʼuwal alwaʼ axéʼ xi tolmixtaláb (Is. 6:9). Waʼats talchik axi yab in léʼ ka tʼeʼpin kʼal in wálab belits abal an ókʼnomchik in exámal kin tolmiychik jayits i kalel. ¿Jantʼoj kwaʼal ka tʼajan max yab in léʼ ka tʼeʼpin kʼal in wálab?
«KA TʼAJAT PILMEDHAʼ NIXÉʼ XI WALBINÉL EPCHALÁB»
3. a) ¿Jantʼoj in ulal an Biblia abal kwaʼal ka tʼajan max jun i atikláb yab ka tʼeʼpin kʼal in wálab? b) ¿Jaleʼ ti ulal abal jun i atikláb tin kwetemtal in takuyámal ka pilmedháj ti tamkuntaláb?
3 Max jun i epchal yab ka tʼeʼpin kʼal in wálab tam an ókʼnomchik kwaʼal kin tʼajaʼ ti kwéntaj jawaʼ in ulal 1 Corintios 5:13: «Ka tʼajat pilmedhaʼ nixéʼ xi walbinél». Pel ejtíl max jajáʼ tin kwetemtal in takuy ka pilmedháj ti tamkuntaláb (Gál. 6:7). ¿Jaleʼ? Kom yab in léʼnaʼ kin batsʼuw an tolmixtaláb axi u pídhnalak kʼal an ókʼnomchik (2 Rey. 17:12-15). Kʼal nixéʼ in tejwamedhál abal yab in leʼnámal kin bélkaʼ an abatnaxtaláb axi tu pidhámal a Jehová (Deut. 30:19, 20).
4. ¿Jaleʼ tu bináb jun i olchixtaláb ti tamkuntaláb tam u pilmedháb jun i epchal?
4 Tam jun i epchal yab ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka pilmedháj ti tamkuntaláb, u bináb jun i olchixtaláb ti tamkuntaláb ani tanáʼ u olnáb abal nixéʼ xi atikláb yabáts pel i ólchix kʼal a Jehová.a Axéʼ xi olchixtaláb yab pel abal ka tidhebedháj, pel abal an epchalchik axi ti tamkuntaláb yabáts kin junkuw ani abal yabáts ka kʼapúts kʼal jajáʼ (1 Cor. 5:9-11). A Jehová yab alkʼidh tin binámal axéʼ xi abatnaxtaláb. An abatwálej Pablo in uluw axéʼ: «Max ka xáluw wéʼ i jiliy kʼoyej kʼal axi ít, neʼets ka talaʼ jilbéj» (1 Cor. 5:6). Max yab ka pilmedháj ti tamkuntaláb an atikláb axi walbinének, an epchalchik neʼets kin tsalpay abal yab in yéjenchal kin tsápnanchij kin bélkaʼ an abatnaxtaláb axi tu pidhámal a Jehová (Prov. 13:20; 1 Cor. 15:33).
5. ¿Jantʼoj in tomnál ki tsalpay tin kwéntaj jitaʼchik yabáts pel i ólchix kʼal a Jehová?
5 ¿Jantʼoj in tomnál ki tsalpay tin kwéntaj jun i atikláb axi pilmedhámej ti tamkuntaláb? Belits abal yab i junkuwál yab i tsalpayal abal yabáts jaykʼiʼ neʼets ka wichiy. Axéʼ xi atikláb pel ejtíl jun i oveja axi kʼíbenek, axi in éjtowal ka wichiy kʼal a Jehová. Lej exbadh ki tʼilaʼ abal axéʼ xi atikláb in pidhaʼ in ejatal a Jehová ani in tʼojonchij ti biyál. Pero xowéʼ yab kʼwajat in putuwal kʼal jawaʼ in uchaʼ a Jehová, jaxtám xowéʼ in yéjenchal i tolmixtaláb (Ezeq. 18:31). Jaxtám biyat yabaye u ulel in kʼichájil a Jehová ani Jajáʼ tu tejwamédhanchal abal tu yajnanchal, waʼats i aychixtaláb abal axéʼ xi atikláb ka wichiy kʼal a Jehová. ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an ókʼnomchik abal kin tólmiy axéʼ xi atiklábchik?
¿JANTʼOJ IN ÉJTOWAL KIN TʼAJAʼ AN ÓKʼNOMCHIK ABAL KIN TÓLMIY JITAʼCHIK PILMEDHÁMEJ TI TAMKUNTALÁB?
6. ¿Jantʼoj in tʼajál an ókʼnomchik abal kin tólmiy an atiklábchik axi pilmedhámej ti tamkuntaláb?
6 ¿Jantʼoj in tʼajál an ókʼnomchik tam u pilmedháb jun i epchal ti tamkuntaláb? ¿Walám in walbálchik ani yabáts in exál kin tolmiy abal ka wichiy kʼal a Jehová? Imbáj. Tam an comité de ancianos kin uchaʼ abal neʼets ka pilmedháj ti tamkuntaláb, jayej in ólchalchik jantʼoj in yéjenchal kin tʼajaʼ abal ka wichiy. Pero yab expidh nixéʼ, jayej walám kin uchaʼchik abal in léʼ ka tʼilmáts kʼal jajáʼ al wéʼ a ítsʼ, kom in léʼ kin tsuʼuwchik max in jalkʼuyámal in tsalápil. Max jajáʼ kin batsʼuw ka tʼilmáts kʼal an ókʼnomchik, jajáʼchik neʼets kin tólmiy abal ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka wichiy ti tamkuntaláb. Pero, ¿jantʼoj neʼets kin tʼajaʼ an ókʼnomchik max an atikláb yab in léʼ kin jalkʼuy in ey? Jajáʼchik neʼets ka tamkun kʼal an atikláb tam junchikíl abal kin áynanchij kin tólmiy.
7. Tam jun i atikláb pilmedhámej ti tamkuntaláb, ¿jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼchik an ókʼnom abal kin tejwamédhanchij abal in yajnanchal? (Jeremías 3:12).
7 An ókʼnomchik in tsápnanchal kin yajnanchij jitaʼchik pilmedhámej ti tamkuntaláb, kom antsanáʼ tin tʼajál a Jehová. Jun i tʼiplab, tam an israelitas in jekʼomnálak a Jehová, Jajáʼ yab u jílkʼonalak ti aychix ma an israelitas kin léʼnaʼ ka wichiy. In tʼajálak jantʼoj abal kin tólmiy, belits abal an israelitas yabaye in tejwamedhálak max neʼets ka tʼeʼpin kʼal in wálab. Ban tsabchíl exobintaláb in kʼal axéʼ xi revista, i exóbnaʼ abal a Jehová in eyendhaʼ in tʼiplábil an kawlomej Oseas, abal tu ku tejwamédhanchij abal Jajáʼ pel jun i Dios axi u yajnanchix. A Jehová in uchaʼ a Oseas abal ka kʼalej kin tsuʼuw in kʼimádhil ani kin uchaʼ ka wichiy kʼal jajáʼ, belits abal an mimláb belej kʼwajatak ti wálbinal (Os. 3:1; Mal. 3:7). An ókʼnomchik in nitsʼbiyal a Jehová ani jawaʼ más in léʼchik jats abal an atikláb axi walbinének ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka wichiy kʼal a Jehová. Jaxtám in tólmiyal abal an atikláb yab kin atsʼaʼ kʼibat kin tʼajaʼ nixéʼ (ka ajiy Jeremías 3:12).
8. ¿Jantʼoj i exobnál tin kwéntaj an tʼilab in kʼal an kwitól axi xeʼetsak kʼíbenek? (Lucas 15:7).
8 Ki tsalpay kʼal an tʼiplab in kʼal an kwitól axi kʼíbenek. An Biblia in olnál abal tam ti an tataláb in tsuʼuw an kwitól, adhláts abal kin batsʼuw, tam in mutsʼuknaʼ ani in tsʼutsʼbay (Luc. 15:20). Tejéʼ i tʼajál ti kwéntaj abal an tataláb yab in aychij abal an tsakam kin konoy ka pakwlanchat, jajáʼ jats axi adhláts abal kin batsʼuw kom in lej kʼanidhálak. Jayetsej in tʼajál an ókʼnomchik, in tsápnanchal kin tólmiy jitaʼchik pilmedhámej ti tamkuntaláb abal ka wichiy kʼal a Jehová (Luc. 15:22-24, 32). Tam jun i atikláb u tʼeʼpinal kʼal in wálab ani u wichél ti tamkuntaláb, «waʼats yan i kulbetaláb ti éb ani tejéʼ ti tsabál» (ka ajiy Lucas 15:7).
9. ¿Jantʼoj in uchál a Jehová an atiklábchik axi pilmedhámej ti tamkuntaláb?
9 Ma tejéʼ i exobnámal abal a Jehová yab in kulbetnál abal jun i atikláb ka kʼwajiy tin bichówil max in áynanchal kin tʼajaʼ jun i walabtaláb ani yab u tʼeʼpinal kʼal in wálab. Pero a Jehová yab in jilál kwetém, Jajáʼ in léʼ abal axéʼ xi atikláb ka wichiy kʼal Jajáʼ. Ti Oseas 14:4 i tsuʼtal jantʼoj in tsalpayal a Jehová tin kwéntaj jitaʼchik u tʼeʼpinal kʼal in wálab: «Neʼets tu pakwlanchij a wálab kom tu kʼanidhálchik ani kom yabáts in tsakúl kʼal tatáʼchik». Lej exbadh abal an ókʼnomchik kin tʼajaʼ ti kwéntaj max jun i atikláb kʼwajat in tejwamedhál abal kʼwajat ti tʼeʼpinal kʼal in wálab. Ani lej exbadh abal an atikláb axi pilmedhámej ti tamkuntaláb kin tsápnanchij ka wichiy kʼal a Jehová.
10, 11. ¿Jantʼoj in tʼajál an ókʼnomchik abal kin tólmiy jitaʼchik biyálits ti pilmedhámej ti tamkuntaláb?
10 ¿Jantʼoj u tʼajnal kʼal an atiklábchik axi biyálits ti pilmedhámej ti tamkuntaláb? Walám jajáʼchik yabáts kʼwajat in tʼajál an walabtaláb, ani walám waʼats jitaʼchik yabáts in tʼilál jaleʼ ti pilmedháj. Pero an ókʼnomchik neʼets kin tsápnanchij kin aliy axéʼ xi atiklábchik abal kin tólmiy. Tam ka kʼalechik kin tsaʼbiy in éjtowal ka oláts kʼal jajáʼ ani kin kaniychik ka wichiy ti tamkuntaláb. Max biyálits ti pilmedhámej, neʼets kin yejenchij ka tólmiyat abal junílekʼij kin koʼoy tsapik in bélomtal. Ani max kin uluw abal in léʼ ka wichiy, an ókʼnomchik in éjtowal kin konchij i tolmixtaláb jun i epchal abal kin pidhaʼ i exobintaláb kʼal an Biblia, belits abal yabaye u wichél ti tamkuntaláb. Pero pel an ókʼnomchik axi in kwaʼal in uchbíl kin bíjiy jitaʼ tam epchal neʼets kin pidhaʼ i exobintaláb kʼal an Biblia.
11 A Jehová tu lej yajnanchal ani an ókʼnomchik in léʼ kin nitsʼbiy a Jehová, jaxtám in tsápnanchal ka kʼalej kin aliy an atiklábchik axi owmének kʼal a Jehová ani in tólmiyalchik abal ka wichiy. Max jun i atikláb tʼeʼpinének kʼal in wálab ani yabáts kʼwajat in tʼajál nixéʼ xi walabtaláb, an ókʼnomchik in éjtowal kin uchaʼ abal in éjtowalits ka wichiy ti tamkuntaláb (2 Cor. 2:6-8).
12. a) ¿Jaleʼ ti an ókʼnomchik kwaʼal kin lej tʼajaʼ ti kwéntaj max jun i atikláb in éjtowalits ka wichiy ban tamkuntaláb? b) ¿Jaleʼ ti yab in tomnál ki uluw abal a Jehová yabáts jaykʼiʼ neʼets kin pakwlanchij in wálab jun i atikláb? (Ka tsuʼuw jayej an nota).
12 An ókʼnomchik kwaʼal kin lej tʼajaʼchik ti kwéntaj, okʼxidh kin batsʼuw ti ít jun i atikláb ti tamkuntaláb. Ani más, max an walabtaláb axi in tʼajaʼ pel kom in takaʼ jun i tsakam o kom wenkʼon ti apóstata o kom in aliy jantʼiniʼ kin kʼambiy in kʼimádhil ani kin jilaʼ. Jats tanáʼ juʼtáj an ókʼnomchik in yéjenchal kin lej tʼajaʼ ti kwéntaj, max an atikláb chubax tʼeʼpinének kʼal in wálab (Mal. 2:14; 2 Tim. 3:6). Patal axéʼ in tʼajálchik abal kin ejtow kin béletnaʼ alwaʼ an epchalchik axi ti tamkuntaláb. Pero jayej in tomnál ki exbay abal a Jehová neʼets kin batsʼuw ti ít jitakits tam atikláb axi tʼeʼpinének kʼal in wálab, ani in jilamal kin tʼajaʼ an walabtaláb. An ókʼnomchik neʼets kin tʼajaʼ ti kwéntaj max jun i atikláb chubax tʼeʼpinének kʼal in wálab. Pero jajáʼchik yab in tomnál kin uluw max waʼats jun i walabtaláb axi yabáts neʼets kin pakwlanchij an atikláb (1 Ped. 2:10).b
¿JANTʼINIʼ IN ÉJTOWAL KA TÓLMIXIN AN EPCHALCHIK AXI TI TAMKUNTALÁB?
13. ¿Jantʼoj i tʼajál tam u boliyáb jun i epchal ani jantʼoj i tʼajál tam u pilmedháb?
13 Ti watʼey semana i tsuʼuw abal junchikíl u bináb jun i olchixtaláb ban tamkuntaláb abal ka olnáj abal jun i epchal boliyámej, pero yab u pilmedháb. Wawáʼ i éjtowal ki áynanchij ki junkuw axéʼ xi epchal kom tʼeʼpin kʼal in wálab ani yabáts kʼwajat in tʼajál (1 Tim. 5:20). Jajáʼ belej pel i epchal ani in yéjenchal ka aynanchat ka tólmiyat kʼal axi más an epchalchik abal kin tʼajaʼ jawaʼ tekedh (Heb. 10:24, 25). Pero lej pilits jawaʼ u tʼajnal tam u pilmedháb jun i epchal ti tamkuntaláb, yabáts i áynanchal ki junkuw nibal u kʼapul kʼal jajáʼ (1 Cor. 5:11).
14. Kʼal jawaʼ i exobnámal ti Biblia, ¿jantʼoj neʼets ki takuy ti kwetemtal kʼal jitaʼchik pilmedhámej ti tamkuntaláb? (Ka tsuʼuw jayej an imágenes).
14 ¿Walám tʼájatits yabáts neʼets ki tawnaʼ jun i atikláb axi pilmedhámej ti tamkuntaláb? Jawaʼ yabáts neʼets ki tʼajaʼ jats ki junkuw o ki jaʼúbnaʼ. Pero ti kwetemtal neʼets ki takuy max neʼets ki kaniy ti tamkuntaláb. Walám nixéʼ xi atikláb pel i yanél o pelak jun i jaʼúb ti biyál. ¿Ani jantʼoj neʼets ki tʼajaʼ max ka kʼalej ti tamkuntaláb? Ti biyál i exbayalak abal yab neʼets ki tsapnédhaʼ tam ka ulits ti tamkuntaláb, pero itekʼij i exobnámal abal ti kwetemtal neʼets ki takuy max neʼets ki tʼajaʼ. Walám talchik neʼets kin takuy kin tsapnédhaʼ. Pero jawaʼ yab in tomnál ki tʼajaʼ jats ku lej tʼilmáts kʼal jajáʼ o ki tujchij ki jaʼúbnaʼ.
In tomnál ki eyendhaʼ jawaʼ i exobnámal ti Biblia abal ki takuy ti kwetemtal max neʼets ki kaniy ti tamkuntaláb jun i atikláb axi pilmedhámej o max neʼets ki tsapnédhaʼ tam ka kʼalej ti tamkuntaláb. (Ka tsuʼuw an párrafo 14).
15. Ka olnaʼ kʼal tin kwéntaj jitaʼchik tam atikláb kʼwajat ti kaw ti 2 Juan 9-11. (Ka tsuʼuw jayej an recuadro «¿Walám jayetsej an walabtaláb axi kʼwajatak in ulal a Juan kʼal axi kʼwajatak in ulal a Pablo?»).
15 An Biblia tu exóbchal abal yab kwaʼal ki tʼilmay o ki junkuw jun i atikláb axi in tʼajámal jun i walabtaláb, kom max ki tʼajaʼ pel ejtíl max «kʼwajat i tólmiyal kʼal in wálab» (ka ajiy 2 Juan 9-11). Pero tam ki exóbnaʼ axéʼ xi capítulo i tʼajál ti kwéntaj abal axéʼ xi versículos kʼwajat ti kaw tin kwéntaj an apóstatas ani an atiklábchik axi in nixoknál axi kʼeʼat abal kin tʼajaʼ i walabtaláb (Apoc. 2:20). Jaxtám an ókʼnomchik yab neʼets kin tsaʼbiy jun i atikláb axi pilmedhámej ti tamkuntaláb, kom xeʼets in bukʼuwal i exobchixtaláb axi yab chubax ani kʼwajat in nixoknál axi más abal ka walbin. Walám axéʼ xi atikláb jun a kʼicháj ka tʼeʼpin kʼal in wálab, pero biyat yabaye in tʼajál yab in tomnál ki tsapnédhaʼ, nibal ki kaniy ban tamkuntaláb.
KI TʼAJAʼ TU YAJNANCHIX ANI TU ALWAʼ INIK KOM ANTSANÁʼ IN EY A JEHOVÁ
16, 17. a) ¿Jantʼoj in léʼ a Jehová abal kin tʼajaʼ jitaʼchik walbinének? (Ezequiel 18:32). b) ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an ókʼnomchik abal ka tʼójon junax kʼal a Jehová?
16 ¿Jantʼoj i exobnámal al axéʼ xi bóʼ i exobintaláb? Abal a Jehová yab in léʼ abal nibal jitaʼ ka kʼibej (ka ajiy Ezequiel 18:32). A Jehová in léʼ abal an atikláb axi in tʼajámal jun i walabtaláb ka wichiy kʼal Jajáʼ (2 Cor. 5:20). Jaxtám ma ti biyál a Jehová in leʼnámal kin tólmiy jitaʼchik walbinének abal ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka wichiy kʼal Jajáʼ. An ókʼnomchik axi ti tamkuntaláb in kwaʼal jun in púlik uchbíl, ka tʼójon junax kʼal a Jehová abal kin tólmiy an atikláb axi walbinének abal ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka wichiy kʼal a Jehová (Rom. 2:4; 1 Cor. 3:9).
17 U waʼtsinal yan i kulbetaláb tiwaʼ ti éb ani ti tsabál tam jun i atikláb axi in tʼajámal jun i walabtaláb ka tʼeʼpin kʼal in wálab. A Jehová jayej in atsʼál lej kulbél tam jun i atikláb ka tʼeʼpin kʼal in wálab ani ka wichiy ti tamkuntaláb. An kʼanidhomtaláb axi i koʼonchal a Jehová neʼets ka púwey max chudhél chudhél ki tsalpay abal a Jehová tu lej kʼanidhál, tu yajnanchal ani alwaʼ inik kʼal wawáʼ (Luc. 1:78).
AJATLÁB 111 Los motivos de nuestro gozo
a Xowéʼ abal okʼox yabáts neʼets ki uluw abal jun i atikláb kaldháj ti tamkuntaláb. Antsanáʼ jantʼiniʼ tin ulal 1 Corintios 5:13, xowéʼ neʼets ki uluw abal an atikláb pilmedhámej ti tamkuntaláb o abal yabáts kʼwajat ti tamkuntaláb.
b An Biblia yab in olnál jantʼoj tam walabtaláb yabáts neʼets tu ku pakwlanchij a Jehová, expidh in ulal abal yab neʼets kin pakwlanchij an atiklábchik axi tʼajchílits u jekʼom, axi yab in léʼ kin jalkʼuy in ey ani axi in tomolnál a Jehová. Expidh a Jehová ani a Jesús in éjtowal kin uluw jitaʼ yabáts neʼets kin pakwlanchij (Mar. 3:29; Heb. 10:26, 27).