BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
tének
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • TAMKUNTALÁBCHIK
  • w25 abril págs. 26-31
  • Kwitólchik, ka nitsʼbiy a Marcos ani a Timoteo

Pakwlanchij, axéʼ yab in kwaʼal i video.

Pakwlanchij, yab i ejtow ki tʼajaʼ abal ka tejwamej an video.

  • Kwitólchik, ka nitsʼbiy a Marcos ani a Timoteo
  • An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2025
  • Subtítulos
  • Olchixtaláb ejtíl axi a aliyal
  • KA TSÁPNANCHIJ KA TʼOJONCHIJ MÁS A JEHOVÁ ANI KI TÓLMIXIN, EJTÍL A MARCOS
  • KA TEJWAMÉDHANCHIJ AN EPCHALCHIK ABAL CHUBAX A KʼANIDHÁL EJTÍL A TIMOTEO
  • AN EXOBCHIXTALÁB AXI IN BÍNAʼ AN ABATWÁLEJ PABLO JAYEJ IN ÉJTOWAL TI TOLMIY TATÁʼ
  • NEʼETS KA BATSʼUW YAN I LABLIXTALÁB MAX KA TÓLMIY AXI MÁS
  • «I kanatbedhál patal an epchalchik»
    Demos “un testimonio completo sobre el Reino de Dios”
  • Ka jilaʼ abal a Jehová ti tólmiy tam ka takuy ka tʼajaʼ jantʼoj
    Tolmixtaláb abal ti exóbal abal an tamkuntaláb I Ejatal ani i Tʼojlábil tu aykol kʼal a Cristo 2023
  • ¿Kʼwajat a tsápnanchal ka bajuw ti tolmix ókʼnom?
    An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2024
  • Etsʼey ki tʼilaʼ abal a Jehová pel «an Dios axi ejat»
    An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2024
Ka tsuʼuw más
An Ólchix Uw. In Olnál in Éyaltal a Jehová (abal tu exóbal) 2025
w25 abril págs. 26-31

EXOBINTALÁB 18

AJATLÁB 65 Lucha por progresar

Kwitólchik, ka nitsʼbiy a Marcos ani a Timoteo

«Ka chiʼdhaʼ a Marcos tam kit chich kom jayej in éjtowal ti kin tólmiy ban olnomtaláb» (2 TIM. 4:11).

JAWAʼ NEʼETS KI EXÓBNAʼ

Neʼets ki tsuʼuw abal in tʼiplábil a Marcos ani a Timoteo neʼets kin lej tólmiy an kwitólchik axi tsakamej abal kin léʼnaʼ kin tʼojonchij más a Jehová ani ka tólmixin ban tamkuntaláb.

1, 2. ¿Kʼal jantʼoj awilak ka tʼokʼbayat a Marcos ani a Timoteo abal kin tʼojonchij más a Jehová?

MAX tatáʼ pel jun i kwitól axi tsakamej, walám a tsalpayámalits abal a léʼ ka tʼojonchij más a Jehová ani ka tólmiy an epchalchik. I lej kulbetnál ki tsuʼuw abal waʼats yan i epchal kwitól axi in léʼ ka tolmixin más (Sal. 110:3). Pero walám waʼats jantʼoj axi ti tʼokʼbanchal abal ka ejtow ka tʼojonchij más a Jehová. Walám yab a léʼ ka bajuw jun i ayláb kom yab a exlál jantʼoj neʼets ka watʼey. O walám a tsʼejnál ka batsʼuw jun i tʼojláb kom yab a exlál max neʼets ka ejtow ka putuw. Yab kit tʼeʼpin, waʼats yan i epchal axi in atsʼámal ejtíl tatáʼ.

2 A Marcos ani a Timoteo antsanáʼ tin atsʼaʼchik. Jajáʼchik yab in exlálak jantʼiniʼ játs an tʼojláb axi neʼetsak ka bíjchin kin tʼajaʼ ani yab in exlálakchik max neʼetsak kin ejtow kin putuw, pero in bátsʼuwchik kʼal in kulbétal. Tam ti a Pablo ani a Bernabé in kániychik a Marcos abal ka junáj ti tsaʼbix walám a Marcos u kʼwajilak kʼal in mamá ani u kʼwajilak lej alwaʼ (Hech. 12:​12, 13, 25). Pero a Marcos in jilaʼ in kʼimáʼ ani in tujchij kin tʼojonchij más a Jehová. Okʼox kʼalej ti Antioquía ani talbél kʼalej kʼal a Pablo ani a Bernabé al pílchik i bichow (Hech. 13:​1-5). Walám a Timoteo jayej u kʼwajilak kʼal in tátajchik tam ti kániyat kʼal a Pablo abal ka junáj ban olnomtaláb. A Timoteo lej tsakamej, jaxtám in éjtowalak kin tsalpay abal yab neʼets kin ejtow kin putuw kʼal nixéʼ xi tʼojláb (ka jumbiy kʼal 1 Corintios 16:​10, 11 ani 1 Timoteo 4:12). Pero a Timoteo in takuy kin júnaʼ a Pablo ani in batsʼuw yan lablixtaláb (Hech. 16:​3-5).

3. a) ¿Jaleʼ ti exlál abal a Marcos ani a Timoteo u lej kʼanidhábak kʼal a Pablo? (2 Timoteo 4:​6, 9, 11; ka tsuʼuw jayej an imágenes). b) ¿Jantʼoj tam konowixtalábchik neʼets ki tókʼtsiy al axéʼ xi exobintaláb?

3 Tam ti a Marcos ani a Timoteo kwitólej, in bátsʼuwchik yan in uchbíl ban tamkuntaláb ani in putuwchik lej alwaʼ. A Pablo in lej kʼanidhálak a Marcos ani a Timoteo, jaxtám tam ti a Pablo in exlaʼ abal weʼits neʼets ka tsemdháj, in kániychik abal ka kʼwajiy kʼal jajáʼ (ka ajiy 2 Timoteo 4:​6, 9, 11). ¿Jaleʼ ti a Pablo in lej kʼanidhálak a Marcos ani a Timoteo? ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an kwitól axi tsakamej abal kin nitsʼbiy a Marcos ani a Timoteo? ¿Jantʼiniʼ neʼets ka tolmiyat an kwitólchik kʼal jawaʼ in uluw a Pablo?

Tsab i imágenes: 1. A Marcos exom in tsʼejkanchal jun i kʼapnél a Pablo ani a Bernabé. 2. A Timoteo exom in ajchal jun i carta an ókʼnomchik.

A Marcos ani a Timoteo u lej kʼanidhábak kʼal a Pablo kom in bátsʼuwchik i uchbiláb tam ti lej kwitólej. (Ka tsuʼuw an párrafo 3).b


KA TSÁPNANCHIJ KA TʼOJONCHIJ MÁS A JEHOVÁ ANI KI TÓLMIXIN, EJTÍL A MARCOS

4, 5. ¿Jantʼiniʼ tin tejwamédhaʼ a Marcos abal in léʼak ti tolmix?

4 Jun i atikláb axi exoblámadh in ulal abal jun i atikláb axi in léʼ ti tolmix u tʼojnal tsapik, ani in áynanchal ti tolmix belits max in atsʼál kʼibat. Játs jawaʼ in tʼajaʼ a Marcos. Jajáʼ walám tʼeʼpin ani in yajnaʼ tam ti yab léʼnaʼ ka neʼdháj kʼal a Pablo abal kin tʼajaʼ an tsabchíl tsaʼbixtaláb (Hech. 15:​37, 38). Pero nixéʼ yab in tʼajaʼ abal a Marcos yabáts kin léʼnaʼ kin tólmiy an epchalchik.

5 A Marcos kʼalej ti tolmix kʼal in primo Bernabé al pil i kwenchaláb. Tam ti watʼenek jun i 11 i támub, a Pablo kʼwajatak ti wikʼnél ti Roma, ani kʼalej ti tsaʼbiyab kʼal a Marcos ani tolmiyat (Filem. 23, 24). A Pablo in lej kʼakʼnaʼ an tolmixtaláb axi pidhan kʼal a Marcos ani ma in uluw abal kanatbedháj (Col. 4:​10, 11).

6. ¿Jantʼiniʼ ti tolmiyat a Marcos kom in junkuw i epchalchik axi biyálits tin tʼójonchal a Jehová? (Ka tsuʼuw jayej an nota).

6 A Marcos in lej júnkuwalak i epchalchik axi biyálits tin tʼójonchal a Jehová ani kʼal nixéʼ lej tolmiyat. Kʼwajiy wéʼ i kʼij kʼal a Pablo ti Roma, talbél kʼalej kin tsaʼbiy an abatwálej Pedro ti Babilonia. A Marcos in bajuw kin lej jaʼúbnaʼ a Pedro, ani a Pedro in uluw abal a Marcos pelak ejtíl in lej tsakámil (1 Ped. 5:13). Walám tam ti kʼwajiy kʼal a Pedro tʼílchin yan jantʼoj axi in tʼajaʼ a Jesús ani walám patal axéʼ játs axi in eyendhaʼ a Marcos tam ti in dhuchaʼ an Evangelio.a

7. ¿Jantʼoj in tʼajaʼ jun i epchal kwitól abal kin nitsʼbiy in tʼiplábil a Marcos? (Ka tsuʼuw jayej an imagen).

7 A Marcos kʼwajatak lej tʼojlidh ban olnomtaláb ani in jaʼúbnaʼ i epchalchik axi in lej tʼojonchalak a Jehová. Max tatáʼ i tsakamej, ¿jantʼiniʼ a éjtowal ka nitsʼbiy a Marcos? Max tatáʼ yabaye a bajumal jun a uchbíl ti tamkuntaláb, ka koʼoy i kʼayaʼtaláb, ka áynanchij ka tʼojonchij a Jehová ani ka tólmiy an epchalchik. Ka tʼajaʼ ti kwéntaj jantʼoj in watʼaʼ jun i epchal axi xowéʼ pélits i ókʼnom. Tam ti jajáʼ más tsakamej, in júmbiyalak jawaʼ in tʼajál kʼal kʼeʼatchik axi junat in tamubil. Jajáʼ in tsuʼtalak abal axi más an epchal in bátsʼuwalak más in uchbíl ani jajáʼ in tsálpayalak abal yab u tʼajnal ti kwéntaj. Talbél jajáʼ in tʼilmay an ókʼnomchik ani uchan kʼal jun i ókʼnom abal kin tsápnanchij kin tólmiy más an epchalchik, belits max yab u lej tejwamél jawaʼ in tʼajál. An epchal in bélkaʼ jawaʼ uchan ani in tujchij kin tólmiy an epchalchik axi payeblábits. Jayej in ikʼtalak ani in akiyalak talchik i epchal axi yab in kwaʼalak jantʼiniʼ ka ulits ti tamkuntaláb. Xowéʼ jajáʼ in ulal: «U exóbnaʼ jantʼiniʼ ku tejwamédhaʼ abal chubax u léʼ ku tólmiy an epchalchik ani jayej u tʼajaʼ ti kwéntaj abal tam in tolmix, u atsʼál más kulbél».

Jun i epchal kwitól in ikʼtal jun i epchal axi payeblábits abal kin neʼdháj ti tamkuntaláb.

¿Jaleʼ ti lej alwaʼ abal an kwitólchik kin junkuw i epchalchik axi biyálits tin tʼójonchal a Jehová? (Ka tsuʼuw an párrafo 7).


KA TEJWAMÉDHANCHIJ AN EPCHALCHIK ABAL CHUBAX A KʼANIDHÁL EJTÍL A TIMOTEO

8. ¿Jaleʼ ti a Pablo in takuy a Timoteo abal ka junáj? (Filipenses 2:​19-22).

8 Tam ti a Pablo wichiy kin tsaʼbiy i kwenchalchik juʼtáj ti ayoknáj ti biyál, in yéjenchalak ka junáj kʼal jun i epchal axi kin tejwamédhaʼ i iniktaláb. Okʼox in takuy jun i epchal axi in bij Silas, jajáʼ biyálits tin tʼójonchal a Jehová (Hech. 15:​22, 40). Talbél, in kaniy ka junáj kʼal a Timoteo. ¿Jaleʼ tin kaniy? Kom an epchalchik in ulalak yan jantʼoj alwaʼ tin kwéntaj a Timoteo (Hech. 16:​1, 2). Jayej in exlálak abal a Timoteo chubax u tʼeʼpinalak kʼal an epchalchik (ka ajiy Filipenses 2:​19-22).

9. ¿Jantʼiniʼ tin tejwamédhaʼ a Timoteo abal chubax u tʼeʼpinalak kʼal an epchalchik?

9 Ma ti a Timoteo in tujchij kin júnaʼ a Pablo abal kin tsaʼbiy an epchalchik, in tejwamédhaʼ abal chubax u tʼeʼpinalak kʼal jajáʼchik. Jaxtám tam ti a Pablo kʼalej al pil i bichow, in jilaʼ a Timoteo ti Berea kom in exlálak abal neʼets kin ejtow kin béletnaʼ alwaʼ an epchalchik (Hech. 17:​13, 14). Tam ti a Timoteo kʼwajiy ti Berea, jayej in exóbnaʼ yan jantʼoj tin kwéntaj a Silas kom jajáʼ jayej kʼwajatak ti Berea. A Pablo in abaʼ a Timoteo ti Tesalónica abal kin kanatbedháj an epchalchik (1 Tes. 3:​2, nota). Ban 15 i támub axi watʼey, a Timoteo in bajuw kin lej kʼanidhaʼ an epchalchik ani junchikíl ma ukʼin kʼal jajáʼchik (Rom. 12:15; 2 Tim. 1:4). ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an kwitólchik abal kin nitsʼbiy a Timoteo?

10. ¿Kʼal jantʼoj ti tolmiyat jun i epchal abal ka tʼeʼpin kʼal axi más an epchalchik?

10 Kʼeʼat i epchal axi u kʼwajíl al pil i bichow in uluw abal in exóbnaʼ ka tʼeʼpin más kʼal an epchalchik. Tam ti jajáʼ kwitólej in atsʼálak kʼibat kin tʼilmay an epchalchik axi payeblábits, jaxtám tam u ulelak ti tamkuntaláb expidh in tsapnedhálak. Kʼal jun i ókʼnom uchan abal kin tsápnanchij kin tʼilmay más an epchalchik ani abal kin tujchij in éjtowalak kin uchaʼ jantʼoj axi in kulbetnál tin kwéntaj an epchal. Jayej uchan kin tsalpay kʼal jantʼoj axi walám an epchal kin kulbétnaʼ kin tʼilaʼ. Axéʼ xi epchal kwitól bélkaxin ani xowéʼ pel i ókʼnom, jajáʼ in ulal: «Xowéʼ yabáts u atsʼál kʼibat ku tʼilmay jitakits tam epchal. U atsʼál abal u éxbayal an kʼibataláb axi in tamtém ani nixéʼ in tʼajál abal ku exlaʼ jantʼiniʼ ku tólmiy».

11. ¿Jantʼiniʼ tin éjtowal kin tejwamédhaʼ jun i epchal kwitól abal u tʼeʼpinal kʼal axi más? (Ka tsuʼuw jayej an imagen).

11 Tatáʼ jayej a éjtowal ka tejwamédhaʼ abal i tʼeʼpinal kʼal axi más. Ejtíl, ban tamkuntaláb a éjtowal ka tʼilmay an epchalchik belits max yab junax a tamubil. Ka konoychik jantʼiniʼ ti kʼwajinek ani ka lej otsʼówiy tam kʼwajat ti ólchal jantʼiniʼ tin atsʼál. Nixéʼ neʼets ka eyan abal ka exlaʼ jantʼiniʼ ka tólmiy. Walám ka exlaʼ abal jun i tomkinél axi payeblábits yab in lej elkanchal jantʼiniʼ kin eyendhaʼ an aplicación JW Library® o walám yab in kwaʼal kʼal jitaʼ ka junáj ti ólnom. ¿A éjtowal ka tólmiy abal kin exlaʼ jantʼiniʼ kin eyendhaʼ an tableta, an telefono o ki kalej ti ólnom kʼal jajáʼchik? Max ka tsápnanchij ka tólmiy an epchalchik neʼets kin tsuʼuw abal chubax i tʼeʼpinal kʼal jajáʼchik.

Jun i epchal axi kwitólej ani jun i epchal axi payeblábits kʼwajat ti ólnom. Jun i epchal axi payeblábits kʼwajat ti ólnom ani kʼal an kwitól u tolmiyáb abal kin olnaʼ an video.

An kwitólchik axi tsakamej in éjtowal kin tʼajaʼ pílchik i tʼojláb ban tamkuntaláb. (Ka tsuʼuw an párrafo 11).


AN EXOBCHIXTALÁB AXI IN BÍNAʼ AN ABATWÁLEJ PABLO JAYEJ IN ÉJTOWAL TI TOLMIY TATÁʼ

12. ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ an kwitólchik abal ka tolmiyat kʼal an exobchixtaláb axi Pablo in pidhaʼ a Timoteo?

12 An abatwálej Pablo in lej kʼanidhálak a Timoteo, jaxtám in exóbchij jantʼiniʼ kin béldhaʼ in ejatal ani jantʼiniʼ kin putuw in uchbíl ban tamkuntaláb (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5). ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ tatáʼ abal ti tólmiy an exobchixtaláb axi pidhan a Timoteo? Ka ajiy tsablom an cartas axi an abatwálej Pablo in dhúchunchij a Timoteo, ka tsalpay abal nixéʼ xi kaw pel abal tatáʼ ani ka lej tsalpay jantʼiniʼ ta éjtowal ka eyendhaʼ ta ejatal. Ki tsuʼuw talchik kʼal axéʼ xi exobchixtaláb.

13. ¿Jantʼiniʼ i éjtowal ki exóbchij i ichích abal kin tʼajaʼ jawaʼ in léʼ a Dios?

13 «Ka exóbchij a ichích jawaʼ in léʼ a Dios» (1 Tim. 4:7b). Ki tʼajaʼ jawaʼ in léʼ a Dios pel ku kʼwajiy putudh kʼal a Jehová ani ki léʼnaʼ ki kulbedhaʼ kʼal patal jawaʼ i tʼajál. Pero abal ki tʼajaʼ patal axéʼ i yéjenchal i tsapláb. Jaxtám an abatwálej Pablo «in uluw ki tʼojojon». Tam ti a Pablo in uluw axéʼ xi kaw, kʼwajatak in tsalpayal kʼal an atiklábchik axi u adhilak, jajáʼchik in yéjenchalak kin ujundhaʼ in iniktal ti adhil abal kin ejtow kin ataʼ. Wawáʼ jayej i yéjenchal ki ujnaʼ ki tʼajaʼ patal axi neʼets tu ku tólmiy abal ku utey más kʼal a Jehová.

14. ¿Jaleʼ ti léʼ ki ajiy an Biblia? Ka wilkʼaʼ axéʼ kʼal jun i tʼiplab.

14 In tomnál ki ujnaʼ ki ajiy an Biblia chudhél chudhél. Lej exbadh ki tʼilaʼ abal an ajumtaláb kʼal an Biblia pel abal ku utey más kʼal a Jehová. Jun i tʼiplab, ka tsalpay abal kʼwajat a ajiyal jawaʼ a Jesús in uchaʼ an kwitól axi tumínladh (Mar. 10:​17-22). Axéʼ xi kwitól in belálak abal a Jesús játs an Mesías, pero yabaye in kwaʼalak tsapik in bélomtal ani jaxtám yabaye pelak in aykolil a Jesús. Pero, ¿jaleʼ ti walám a Jesús in tejwamédhanchij i kʼanidhomtaláb? Kom jajáʼ in léʼak abal an kwitól ka wenkʼon ti aykol ani ka kʼwajiy kulbél. ¿Jantʼoj tu exóbchal axéʼ xi tʼiplab tin kwéntaj a Jehová? A Jesús in nitsʼbiyal lej alwaʼ a Jehová, jaxtám ti bélal abal a Jehová jayej in kʼanidhálak axéʼ xi kwitól (Juan 14:9). Xowéʼ ka tsalpay kʼal jawaʼ kʼwajat a tʼajál tatáʼ ani ka konowiy ta kwetemtal: «¿Jantʼoj u yéjenchalej ku tʼajaʼ abal kin utey más kʼal a Jehová ani ku tólmiy más an epchalchik?».

15. ¿Jaléʼ ti lej exbadh abal an kwitólchik kin tejwamédhaʼ abal pel jun i alwaʼ tʼiplab? (1 Timoteo 4:​12, 13).

15 «Ka tejwamédhaʼ abal tatáʼ pel jun i alwaʼ tʼiplab» (ka ajiy 1 Timoteo 4:​12, 13). An abatwálej Pablo in uchaʼ a Timoteo abal lej exbadhak kin exóbnaʼ ti ajum ani ti exóbchix alwaʼ. Pero jayej in uchaʼ abal kwaʼalak kin exóbnaʼ kin tejwamédhaʼ i kʼanidhomtaláb, kin koʼoy i belomtaláb ani kin koʼoy tʼokat in ejatal. ¿Jaleʼ ti uchan a Timoteo abal kwaʼalak kin exóbnaʼ kin tʼajaʼ nixéʼ? Kom jawaʼ más exbadh játs jawaʼ exom i tʼajál ani yab expidh jawaʼ i ulal. Ka tsalpay abal i uchbiyáb ka bínaʼ jun i tʼilomtaláb axi u kaw tin kwéntaj an olnomtaláb. Max tatáʼ kʼwajat a tsápnanchal kit olnomáts más, yab neʼets ka atsʼaʼ tidhebél ka bínaʼ an tʼilomtaláb ani an epchalchik yab neʼets kin atsʼaʼ kʼibat kin bélkaʼ jawaʼ a ulal kom in exlál abal játs exom a tʼajál (1 Tim. 3:13).

16. a) Ka olnaʼ bóʼ jantʼoj axi in éjtowal kin tʼajaʼ an kwitólchik abal ka tsuʼtat jantʼiniʼ jun i alwaʼ tʼiplab. b) ¿Jantʼoj in éjtowal kin tʼajaʼ jun i kwitól abal kin tejwamédhaʼ abal kʼwajat in tsápnanchal ka kawin tekedh?

16 Ti 1 Timoteo 4:​12, a Pablo in olnaʼ bóʼ jantʼoj axi in éjtowal kin tʼajaʼ jun i kwitól abal kin punuw jun i alwaʼ tʼiplab. Lej alwaʼ max ka exóbnaʼ ta kwetemtal axéʼ xi bóʼ i tsalap. Jun i tʼiplab, ka tsalpay abal tatáʼ a léʼ ka exóbnaʼ ti kaw más tekedh. Jawaʼ okʼox a éjtowal ka tʼajaʼ játs ka tsalpay jantʼiniʼ ti neʼets ka kanatbedháj an epchalchik. Max tatáʼ i kʼwajíl kʼal a tátajchik, ka ujnaʼ ka kʼákʼnanchij patal jawaʼ in tʼajámalchik abal kʼal tatáʼ. Ti tamkuntaláb jayej a éjtowal ka tsápnanchij ka bínaʼ jun i tokʼtsixtaláb kʼal a kwetém káwintal. Ani tam ka taley an tamkuntaláb, a éjtowal ka kʼákʼnanchij jun i epchal max in bínaʼ jun i pejach ban tamkuntaláb. Max ka tsápnanchij ka bínaʼ jun i alwaʼ tʼiplab kʼal a káwintal, an epchalchik neʼets kin tʼajaʼ ti kwéntaj abal tatáʼ it kʼwajat ta utel más kʼal a Jehová (1 Tim. 4:15).

17. ¿Kʼal jantʼoj neʼets ka tolmiyat jun i kwitól abal kin bajuw jun i ayláb? (2 Timoteo 2:22).

17 «Yab ka jilaʼ ti atáj a wálbidh leʼnomtal ani ka tʼajaʼ jawaʼ bolidh» (ka ajiy 2 Timoteo 2:22). An abatwálej Pablo in uchaʼ a Timoteo abal kin pojkaʼ an kidháb leʼnomtaláb kom neʼetsak ka tʼokʼbayat abal kin tʼojonchij más a Jehová ani ma awits ka owmedháj kʼal Jajáʼ. Walám ka tʼajaʼ ti kwéntaj abal kʼwajat a eyendhál yan i kʼij abal ti kʼijidhbél ani nixéʼ in tʼajál abal yabáts ka lej tʼojonchij a Jehová. Jun i tʼiplab, ka tsalpay jay i kʼij a eyendhál abal ti ubátʼ, ka tsuʼuw jantʼoj ti internet o abal ti ubát videojuegos. ¿A éjtowal ka jólkʼanchij más i kʼij abal ka tʼojonchij más a Jehová ani ka tólmiy más an epchalchik? Walám a éjtowal ki tolmixin más abal ka beletnáj an atáj tamkuntaláb o a éjtowal ki kalej ta ólnom kʼal an carritos. Patal nixéʼ neʼets ti tólmiy abal ka junkuw i epchalchik axi ti kanatbédhaʼ abal ka tʼojonchij más a Jehová ani neʼets ti tólmiy abal ka bajuw jun i ayláb.

NEʼETS KA BATSʼUW YAN I LABLIXTALÁB MAX KA TÓLMIY AXI MÁS

18. ¿Jaleʼ ti exlál abal a Marcos ani a Timoteo in atsʼaʼchik lej kulbél kom in tʼojonchij a Jehová?

18 A Marcos ani a Timoteo in koʼoychik kin tʼajaʼ yan jantʼoj tin ejatal abal kin ejtow kin tʼojonchij más a Jehová ani kin tólmiy an epchalchik. Pero kʼwajiychik lej kulbél ani in bátsʼuwchik yan i alwaʼtaláb (Hech. 20:35). A Marcos in éjtow kin exlaʼ yan i bichow kom xeʼtsin ti ólnom. Jayej in dhuchaʼ jun i evangelio tin kwéntaj in ejatal a Jesús. Ani a Timoteo in éjtow kin tólmiy a Pablo kin tujchij i ít tamkuntaláb ani jayej in kanatbédhaʼ an epchalchik. I lej belál abal a Jehová in atsʼálak lej kulbél kom a Marcos ani a Timoteo in tʼajaʼchik yan jantʼoj abal kin tólmiy an epchalchik.

19. ¿Jaleʼ ti lej exbadh abal an kwitólchik kin bélkaʼ an exobchixtaláb axi in bínaʼ an abatwálej Pablo ani jantʼoj tam lablixtaláb neʼets kin batsʼuw?

19 ¿Jantʼoj in léʼak tu ku exóbchij an abatwálej Pablo kʼal an cartas axi in dhúchunchij a Timoteo? An kʼaʼál tsalap játs abal a Pablo in lej kʼanidhálak a Timoteo ani an tsabchíl játs abal a Jehová ti kʼanidhál tatáʼ, ani in léʼ abal kit kʼwajiy alwaʼ ani kulbél. Jaxtám lej exbadh ka eyendhaʼ ta ejatal an exobchixtaláb axi in bínaʼ an abatwálej Pablo ani ka tsápnanchij ka tólmiy an epchalchik. Max ka tsápnanchij ka tʼajaʼ, neʼets kit kʼwajiy kulbél xowéʼ ani jayej an kʼicháj axi taʼtal (1 Tim. 6:​18, 19).

¿JANTʼOJ NEʼETS KA TÓKʼTSIY?

  • ¿Jantʼoj ti exobchámal tin tʼiplábil a Marcos?

  • ¿Jantʼiniʼ a éjtowal ka tejwamédhanchij an epchalchik abal i tʼeʼpinal kʼal jajáʼchik antsanáʼ jantʼiniʼ tin tʼajaʼ a Timoteo?

  • ¿Kʼal jawaʼ tam exobchixtaláb axi in bínaʼ an abatwálej Pablo neʼets ka tolmiyat jun i kwitól abal kin tʼojonchij más a Jehová?

AJATLÁB 80 «Prueben y vean que Jehová es bueno»

a A Pedro yab in atsʼálak kʼibat kin olnaʼ jawaʼ in atsʼál, jaxtám tin ejtow kin ólchij a Marcos jantʼiniʼ játsak a Jesús ani jawaʼ in atsʼálak. Nixéʼ walám játs axi in tʼajaʼ abal a Marcos kin ejtow kin dhuchaʼ jantʼiniʼ tin atsʼálak a Jesús (Mar. 3:5; 7:34; 8:12).

b JAWAʼ U TEJWAMÉL BAN IMÁGENES: A Marcos in tólmiy a Pablo ani a Bernabé kʼal jawaʼ in yéjenchalak. A Timoteo in tsaʼbiyal jun i tamkuntaláb abal kin kanatbedháj an epchalchik.

    Publicaciones ti tének de San Luis Potosí (2010-2025)
    Ka mapuy
    Ka tujchij
    • tének
    • Ka abaʼ
    • Jawaʼ a léʼ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Jawaʼ it konchinal ka tʼajaʼ
    • Política de Privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ka tujchij
    Ka abaʼ