¿Jantʼoj in léʼ kin uluw abal neʼets ka edháj an tsemélom?

Jawaʼ in ulal an Biblia

Ti Griego, u eyendháb an kaw anástasis abal ka uluwat abal jun i atikláb u «wichél ka ejtsin» axéʼ xi kaw in leʼ kin uluw abal an atikláb «u tsʼakíl ani u kubél». Tam jun i atikláb ka wíchbanchat in ejatal, pel ejtíl max u tsʼakíl: In tsalapil ani jantʼiniʼ in ey, jayetsejkʼij axi in kwaʼalak okʼxidh ka tsemets (1 Corintios 15:12, 13).

An kaw wichij ka ejtsin yab kʼwajat ban Antiguo Testamento, pero in eyendhál kʼeʼat i kaw abal kin uluw tin kwéntaj axéʼ xi aychixtaláb. Jun i tʼiplab, ban libro in kʼál a Oseas, a Dios in uluw axéʼ: «Yab neʼets tu jilaʼ ban jolimtaláb, neʼets tu edhaʼchik» (Oseas 13:14; Job 14:13-15; Isaías 26:19; Daniel 12:2, 13).

¿Juʼtáj ti neʼets ka éjtsinchik an tsemélom? Talchik neʼets ka edháj ti éb abal ti abatnom kʼal a Cristo (2 Corintios 5:1; Revelación [Apocalipsis] 5:9, 10). An Biblia in ulal abal jajáʼchik játs axi neʼets ka «okʼox edháj» (Revelación 20:6; Filipenses 3:11). Axéʼ in tejwamedhál abal talbél ka edháj i atikláb ti éb, jayej neʼets ka edháj kʼeʼatchik. Axéʼchik xi atikláb axi ka edháj talbél, neʼets ka kʼwajiychik ti Tsabál (Salmo 37:29).

¿Jantʼiniʼ ti neʼets ka edháj? A Dios in pidhámal a Jesús an tsapláb abal kin edhaʼ an tsemélomchik (Juan 11:25). A Jesús neʼets kin eyendhaʼ nixéʼ xi tsapláb abal kin edhaʼ patal an tsemélom. Tam kin tʼajaʼ, neʼets kin wíchbanchij in tsalapil ani jantʼiniʼ in eyak okʼxidh ka tsemets (Juan 5:28, 29). Jitaʼchik ka edháj tejéʼ Tsabál, neʼets kin koʼoy in iniktal ejtíl wawáʼ, neʼets kin koʼoy in tʼuʼúl ani in beklák ani yabáts neʼets kin koʼoychik i yawʼláts (Isaías 33:24; 35:5, 6). Jayej, jitaʼ ka edháj ti éb «neʼets ka pidhan in iniktal abal ka kʼwajiy ti éb» neʼets kin bajuw ti espíritu (1 Corintios 15:42-44, 50).

¿Jitaʼchik neʼets ka edháj? An Biblia in ulal abal «neʼets ka edháj tin patál an inikchik, max alwaʼ ani max yab alwaʼ» (Hechos 24:15). Neʼets ka edháj yan i atikláb axi in tʼajaʼ alwaʼ, ejtíl a Noé, a Abrahán ani a Sara (Génesis 6:9; Hebreos 11:11; Santiago 2:21). Jayej neʼets ka edháj yan i atikláb axi yab in tʼajaʼ jawaʼ alwaʼ, kom yab in exlaʼ tin kwéntaj a Dios ani jaxtám yab bélkaxin.

Jitaʼchik yab in léʼ kin belkaʼ a Dios ani yab in léʼ kin tʼajaʼ jawaʼ tekedh, yabáts neʼets ka edháj. Jajáʼchik yabáts neʼets ka tʼilan (Mateo 23:33; Hebreos 10:26, 27).

¿Jaykʼiʼ ti neʼets ka tujey ti edháb an tsemélom? An Biblia in ulal abal jitaʼchik neʼets ka kʼwajiy ti éb, neʼetsak ka edháj talbél ka wichiy a Cristo, axéʼ watʼey ti 1914 (1 Corintios 15:21-23). Jitaʼchik neʼets ka edháj tejeʼ ti Tsabál, neʼets ka edháj tam a Cristo ka tujey kin abatnaʼ an Tsabál al mil i támub (Lucas 23:43; Revelación 20:6, 12, 13).

¿Chubax neʼets ka edháj an tsemélom? Aníts. An Biblia u kaw tin kwéntaj belew i atikláb axi edháj ani in olnál abal yan i atikláb in tsuʼuw (1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Hechos 9:36-42; 20:7-12; 1 Corintios 15:3-6). Axi más u exláb játs tam ti edháj a Lázaro. A Lázaro in neʼdhálakits tseʼ a kʼicháj ti tsémenek ani a Jesús in edhaʼ tin tamét yan i atikláb (Juan 11:39, 42). An atiklábchik kʼal axi tu kʼwiynalak a Jesús, jayej in tsuʼuw. Jaxtám in aliychik jantʼiniʼ kin tsemdhaʼ a Jesús ani a Lázaro (Juan 11:47, 53; 12:9-11).

An Biblia in ulal abal a Dios in kwaʼal in tsap abal kin wíchbanchij in ejatal an atiklábchik axi tsémenek. A Dios in lej alwaʼ tʼilál jantʼiniʼ in eyak an atiklábchik axi tsémenek. Jayej, kom a Dios patal in éjtowal kin tʼajaʼ, yab waʼats jantʼoj kʼal axi ka tʼokʼbayat abal yab kin edhaʼchik (Job 37:23; Mateo 10:30; Lucas 20:37, 38). Jajáʼ yab expidh neʼets kin tʼajaʼ kom in kwaʼal an tsapláb, neʼets kin edhaʼ an tsemélom kom in léʼ kin tʼajaʼ. An Biblia in ulal: «Tatáʼ neʼets ti kin tawnaʼ ani nanáʼ neʼets tu tókʼtsiy, kom antsanáʼ Tatáʼ a léʼ». (Job 14:15; Nueva Versión Internacional.) Axéʼ in tejwamedhál jawaʼ a Dios neʼets kin atsʼaʼ tam kin edhaʼ an atikábchik tejéʼ Tsabál.

Tsalap axi yab tekedh tin kwéntaj jitaʼchik neʼets ka edháj

Jawaʼ talchik in belál: Tam ka edháj, in ejatal u wichél tin iniktal.

An chubaxtaláb: An Biblia in bíjiyal ti ejataláb an atiklábchik; an ejataláb yab in áynanchal ejat tam an atikláb ka tsemets (Génesis 2:7; Ezequiel 18:4). Tam jun i atikláb ka edháj, u wichbancháb in ejatal ani jun in iniktal ejtíl axi in kwaʼalak okʼxidh ka tsemets.

Jawaʼ talchik in belál: Talchik i atikláb axi ka edháj, neʼetschik ka talabedháj jun dhúbatkʼij abal etsʼey.

An chubaxtaláb: An Biblia in ulal abal jitaʼchik in tʼajámal jawaʼ yab alwaʼ, neʼets ka edháj abal ka bóliyat ani ka «jólbiyat kʼal a Dios» (Juan 5:29). Axéʼchik xi atikláb neʼets ka bóliyat kʼal jawaʼ kin tʼajaʼ, talbél ti edhámej. Yab neʼets ka tʼajchin ti kwéntaj jawaʼ in tʼajaʼ okʼxidh ka tsemets. A Jesús in uluw: «Nanáʼ tin tsakámil a Dios, neʼets ku tawnaʼchik axi [...] tsémenek [...] ani neʼets ku pidhaʼ i ít ejataláb jitats ti kin belchij u káwintal» (Juan 5:25). Max jitaʼchik ka edháj kin otsʼowiy ani kin belkaʼ in káwintal a Cristo, neʼets ka dhúchunchat in bij «al an uw jun ti dhuchadh in bij [axi neʼets ka pidhan] i ít ejataláb» (Revelación 20:12, 13).

Jawaʼ talchik in belál: Jitaʼchik ka edháj, neʼets ka wíchbanchat in tʼuʼúl axi in kwaʼalak ti biyal.

An chubaxtaláb: Tam jun i atikláb ka tsemets, in tʼuʼúl o ódhel ani u talél (Eclesiastés 3:19, 20).