EXOBINTALÁB 46
A Jehová tu tejwamédhanchal abal chubax neʼets kin wenkʼow an tsabál ti jun i paraíso
«Patal jitáts in léʼ kin batsʼuw jun i lablixtaláb ti tsabál neʼets ka lábliyat kʼal an Dios axi in ulal an chubaxtaláb» (IS. 65:16).
AJATLÁB 3 Tú me das fuerza, confianza y valor
JAWAʼ NEʼETS KI EXÓBNAʼa
1. ¿Jantʼoj játs axi a Jehová in léʼak abal an israelitas kin exlaʼ?
AN KAWLOMEJ Isaías in uluw abal a Jehová «játs an Dios axi in ulal an chubaxtaláb». An kaw «chubaxtaláb» jayej awits ka wilkʼáj «amén» (Is. 65:16; nota). Ani an kaw amén in léʼ kin uluw «antsanáʼ» o «antsanáʼ ka tʼajan». Ban Biblia yaníl i elál an kaw amén ani u eyendháb abal ka olnáj abal a Jehová ani a Jesús etsʼey in ulal an chubaxtaláb. Tam, jawaʼ an kawlomej Isaías in léʼak abal an israelitas kin exlaʼ játs axéʼ: a Jehová etsʼey in putuwal jawaʼ in ulal ani antsanáʼ in tejwamedhámal.
2. a) ¿Jaleʼ ti lej belál abal a Jehová neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal? b) ¿Jantʼoj neʼets ki tókʼtsiy al axéʼ an exobintaláb?
2 ¿Walám wawáʼ i éjtowal ki belaʼ abal a Jehová neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal? Ochocientos i támub talbél kʼal jawaʼ in uluw a Isaías, an abatwálej Pablo in uluw jaleʼ ti éjtowal ki belaʼ abal a Jehová chubax neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal. Jajáʼ in uluw: «Chubax neʼets kin tʼajaʼ jawaʼ in bijchidh uchámalits» (Heb. 6:18). Ki tsalpay kʼal axéʼ xi tʼiplab, al jun i mom juʼtáj tu elel i jáʼ axi tsiʼik, yab jaykʼiʼ neʼets ki kaldhaʼ i jáʼ axi tsʼaʼik. Jayej, kom a Jehová játs axi in ulal an chubaxtaláb, yab jaykʼiʼ neʼets ki atsʼaʼ abal kin uluw jun i janamtaláb. Jaxtám i bélal abal a Jehová etsʼey in putuwal in káwintal ani jayej neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal abal neʼets kin tʼajaʼ ban kʼicháj axi taʼtal. Tejéʼ neʼets ki tókʼtsiy tsab i konowixtaláb: ¿jantʼoj in ulúmal a Jehová abal neʼets kin tʼajaʼ ban kʼicháj axi taʼtal? Ani ¿jantʼiniʼ tin tejwamedhámal abal neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal?
¿JANTʼOJ IN ULÚMAL A JEHOVÁ ABAL NEʼETS KIN TʼAJAʼ?
3. a) ¿Jawaʼ tam aychixtaláb i lej kulbetnál? (Apocalipsis 21:3, 4). b) ¿Jantʼoj tu uchamal yan i atikláb tin kwéntaj axéʼ xi aychixtaláb?
3 Neʼets ki exóbnaʼ jun i aychixtaláb axi patal i lej kulbetnál (ka ajiy Apocalipsis 21:3, 4). A Jehová in ulúmal abal neʼets kin talabedhaʼ «an tsemláj, an ukʼiltaláb, an tʼeʼpintaláb ani an yajchiktaláb». Tam u ólnom i lej eyendhál axéʼ xi versículos abal ki kanatbédhaʼ an atiklábchik ani ki ólchij jantʼiniʼ ti neʼets ku kʼwajiy ban Paraíso. Pero yan i atikláb tu uchamal abal jajáʼchik in atsʼál abal lej kʼibat abal ka putun axéʼ xi kaw.
4. a) ¿Jantʼoj in exlálak a Jehová tam tin uluw abal ka dhuchan Apocalipsis 21:3, 4? b) ¿Jantʼoj más in tʼajámal a Jehová?
4 A Jehová in tʼajaʼ abal an abatwálej Juan kin dhuchaʼ tin kwéntaj axéʼ xi aychixtaláb kom in exlálak abal neʼetsak ki lej eyendhaʼ ban olnomtaláb. Pero jayej in exlálak abal yan i atikláb neʼetsak kin atsʼaʼ kʼibat kin belaʼ abal neʼets ka putun axéʼ xi kaw (Is. 42:9; 60:2; 2 Cor. 4:3, 4). Tam, ¿jantʼiniʼ i éjtowal ki tólmiy an atiklábchik abal kin belaʼ abal a Jehová chubax neʼets kin putuw an kaw axi kʼwajat ti Apocalipsis 21:3, 4? Ani ¿jantʼoj i éjtowal ki tʼajaʼ wawáʼ abal etsʼey ki belaʼ kʼal axéʼ xi aychixtaláb? Pero a Jehová yab expidh in uluw an aychixtaláb, jayej tu tólmiyamal ki belaʼ abal chubax neʼets kin putuw. ¿Jantʼoj in tʼajámal abal ki lej belaʼ jawaʼ in ulúmal?
A JEHOVÁ TU TÓLMIYAL KI BELAʼ ABAL NEʼETS KIN PUTUW JAWAʼ IN ULÚMAL
5. ¿Jantʼoj tam versículos tu tólmiyal ki belaʼ kʼal jawaʼ a Jehová in ulúmal ani jantʼo in ulal axéʼ xi versículos?
5 Ban versículos 5 ani 6 waʼats talchik i tsalap abal jaleʼ i éjtowal ki belaʼ abal a Jehová neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal tin kwéntaj an Paraíso. An versículo 5 in ulal axéʼ: «Ketél a Dios tin tsʼalat koytal in uluw: ‹¡Ka tʼajaʼ ti kwéntaj abal nanáʼ patal u talaʼ tsʼejkaʼ ít!›. Tin uchaʼ: ‹Kom chubax an kaw jawaʼ nanáʼ tu uchál, jaxtám ka bélchij ani ka dhúchunchij›. Ani talbél tin uchayej: ‹¡Patal jawaʼ u tsalpayámal ku tʼajaʼ játs u talaʼ tʼajámalits. Nanáʼits in tsʼiʼkix kʼal patal ani in talabédhax kʼal patal!›» (Apoc. 21:5, 6a).
6. ¿Jaleʼ tu lej kanatbedhál an kaw axi kʼwajat ti Apocalipsis 21:5, 6?
6 Axéʼ an versículos tu lej tólmiyal abal ki belaʼ kʼal jawaʼ in ulúmal a Jehová. ¿Jaleʼ? An libro Apocalipsisb in ulal jantʼoj lej exbadh tin kwéntaj axéʼ an versículos, in ulal: «Pel ejtíl max a Jehová in tsʼejkámal jun i uw ani in punchámal in firma abal ki lej belaʼ abal neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal». Ban versículos 3 ani 4 a Jehová tu ólchal jawaʼ in tsalpayal kin tʼajaʼ ani ban versículos 5 ani 6 pel ejtíl max in punchal in firma abal ki lej belaʼ abal neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal. Xowéʼ ki exóbnaʼ axéʼchik xi tsalap ti junchik, juʼtáj a Jehová in tejwamedhál abal neʼets kin putuw in káwintal.
7. ¿Jitaʼ in tujchal ti kaw ban versículo 5 ani jaleʼ tu kanatbedhál ki exlaʼ nixéʼ?
7 An kʼaʼál tsalap axi tu tólmiyal ki belaʼ abal a Jehová neʼets kin putuw in káwintal, játs axéʼ: «Ketél a Dios tin tsʼalat koytal in uluw» (Apoc. 21:5a). Talbél kʼal axéʼ, a Jehová játs axi u tujel ti kaw ani u kaw oxíl i kalel al axéʼ an versículos. Axéʼ xi kaw lej exbadh kom yab pel jun i ángel axi u kaw, nibal a Jesús, pel a Jehová. Tu lej kanatbedhál ki exlaʼ abal pel a Jehová axi in ulal axéʼ xi kaw kom Jajáʼ «yab u janamkáw» (Tito 1:2). Jaxtám i éjtowal ki lej belaʼ an kaw axi kʼwajat ti Apocalipsis 21:5, 6.
«KA TʼAJAʼ TI KWÉNTAJ ABAL NANÁʼ PATAL U TALAʼ TSʼEJKAʼ ÍT»
8. ¿Jantʼoj tam kaw in eyendhaʼ a Jehová abal kin tejwamédhaʼ abal neʼets kin putuw in káwintal? (Isaías 46:10).
8 Xowéʼ ki exóbnaʼ jawaʼ in uluw a Jehová ti Apocalipsis 21:5. Ti griego, axéʼ xi versículo u tujél kʼal jun i kaw axi awits ki wilkʼáj antsanáʼ, «ka tʼajaʼ ti kwéntaj», «ka atsʼaʼ», «ka metʼaʼ». Axéʼ xi kaw jayej u eyendháb al kʼeʼat i pejach axi ti Apocalipsis. Jun i libro in ulal abal axéʼ xi kaw pel «abal an atikláb axi kʼwajat ti ajum kin léʼnaʼ kin tʼajaʼ ti kwéntaj jawaʼ neʼets kin ajiy talbél». Ani ¿jantʼoj in ulal talbél? A Jehová in ulal axéʼ: «Nanáʼ patal u talaʼ tsʼejkaʼ ít». Tejéʼ a Jehová kʼwajat ti kaw tin kwéntaj jun i aychixtaláb axi neʼets kin tʼajaʼ ban kʼicháj axi taʼtal, pero kom Jajáʼ etsʼey in putuwal in káwintal, jaxtám ban versículo u kaw ejtíl max in pútuwits jawaʼ in ulúmal (ka ajiy Isaías 46:10).
9. a) ¿Jantʼoj i éxbayal kʼal an kaw «patal u talaʼ tsʼejkaʼ ít»? b) ¿Jantʼoj neʼets ka watʼey kʼal an eyalchik ani kʼal an xeʼtsintaláb?
9 Xowéʼ ki tʼajaʼ ti kwéntaj axéʼ xi tsalap axi kʼwajat ti Apocalipsis 21:5: «Patal u talaʼ tsʼejkaʼ ít». Axéʼ xi kaw tu tólmiyal ki tsalpay kʼal tsab jantʼoj axi a Jehová neʼets kin tʼajaʼ: Jajáʼ neʼets kin jalkʼuy ani neʼets kin tsab tsʼejkaʼ jawaʼ ódhenek. Okʼox ki exóbnaʼ jantʼoj játs axi neʼets kin jalkʼuy. Apocalipsis 21:1 in ulal: «Tsʼibkʼanének axi okʼox an éb ani axi okʼox an tsabál». «An éb axi tsʼibkʼanének» in tʼipoyal an eyalchik axi u abatnáb kʼal a Satanás ani an demonios (Mat. 4:8, 9; 1 Juan 5:19). Ban Biblia, an kaw «tsabál» junchikíl u eyendháb abal ka kawin tin kwéntaj an atiklábchik (Gén. 11:1; Sal. 96:1). Tam, an kaw «axi okʼox an tsabál» in tʼipoyal an atikláb axi pojkax axi xowéʼ ta kʼicháj. Axéʼ xi kaw tu exóbchal abal a Jehová yab expidh neʼets kin wéʼ tʼojojoy an «éb» ani an «tsabál», Jajáʼ neʼets kin talabedhaʼ an eyalchik ani an atiklábchik axi pojkax. Ani neʼets kin jalkʼuy kʼal jun i ít eyaltaláb ani jun i ít xeʼtsintaláb.
10. ¿Jantʼoj játs axi neʼets kin tsab tsʼejkaʼ a Jehová?
10 ¿Jantʼoj más neʼets kin tʼajaʼ a Jehová abal ka putun an kaw «patal u talaʼ tsʼejkaʼ ít»? (Apoc. 21:5). A Jehová ejtíl max neʼets kin ilaliy an tsabál ani an atiklábchik abal junílekʼij ka jilkʼon tʼokat. Neʼets ka putun an kaw axi in uluw an kawlomej, patal an tsabál neʼets ka wenkʼon ti jun i alabél paraíso, antsanáʼ jantʼiniʼ ti kʼwajatak an jardín de Edén. A Jehová jayej neʼets kin jeldhaʼ an atiklábchik, ejtíl max neʼets tu ku tsab tsʼejkaʼ. Jajáʼ neʼets kin jeldhaʼ an atiklábchik axi kʼwetsʼeʼ, axi jokʼtsej ani axi yab u otsʼox. Ani ma neʼets kin edháj an atiklábchik axi tsémenek (Is. 25:8; 35:1-7).
«CHUBAX AN KAW AXI NANÁʼ TU UCHÁL» ANI «JÁTS U TALAʼ TʼAJÁMALITS»
11. ¿Jantʼoj uchan a Juan kʼal a Jehová kin tʼajaʼ ani jaleʼ?
11 ¿Jantʼoj más tu tólmiyal ki belaʼ abal a Jehová neʼets kin putuw in káwintal? Jajáʼ in uchaʼ an abatwálej Juan: «Chubax an kaw jawaʼ nanáʼ tu uchál, jaxtám ka bélchij ani jayej ka dhúchunchij» (Apoc. 21:5). Pero a jehová yab expidh in uchaʼ a Juan kin dhuchaʼ nixéʼ an kaw, jayej in uchaʼ jaleʼ tin tomnálak kin dhuchaʼ. In uchaʼ: «Kom chubax an kaw jawaʼ Nanáʼ tu uchál». Axéʼ xi kaw in tejwamedhál abal chubax jawaʼ a Jehová in ulal ani neʼets kin putuw. ¡I lej kʼakʼnál kom a Juan in bélkaʼ a Jehová ani in dhuchaʼ an kaw axi uchan! Jaxtám xowéʼ i éjtowal ki ajiy ti Biblia jawaʼ a Jehová in tsalpayal kin tʼajaʼ kʼal an tsabál ani ki tsalpay kʼal patal an alwaʼtaláb axi neʼets ki batsʼuw ban kʼicháj axi taʼtal.
12. ¿Jaleʼ tin éjtowal kin uluw a Jehová «U talaʼ tʼajámalits»?
12 ¿Jantʼoj más in uluw a Jehová? «Patal jawaʼ u tsalpayámal ku tʼajaʼ játs u talaʼ tʼajámalits» (Apoc. 21:6). Tejéʼ a Jehová u kaw ejtíl max in pútuwits patal jawaʼ in tsálpayalak kin tʼajaʼ kʼal tin kwéntaj an Paraíso. Yab jantʼoj neʼets kin tʼokʼbay in tsalápil a Jehová. ¿Jantʼoj tam kʼeʼat i kaw in uluw a Jehová abal kin tejwamédhaʼ abal neʼets kin putuw in káwintal?
«NANÁʼ PEL AN ALFA ANI AN OMEGA»
13. ¿Jaleʼ tin ulal a Jehová abal Jajáʼ jats an «Alfa ani an Omega»?
13 Jantʼiniʼ ti exóbnaʼits, ban tsuʼbixtaláb axi a Jehová in tʼajaʼ abal a Juan kin tsuʼuw, a Jehová kawin oxil (Apoc. 1:8; 21:5, 6; 22:13). Al axéʼ xi ox i kalel, a Jehová in uluw: «Nanáʼits in tsʼiʼkix kʼal patal (Alfa) ani in talabédhax kʼal patal (Omega)». An kaw alfa pel an kʼaʼál letra in kʼál an alfabeto ti griego, ani omega pel an letra axi kʼwajat tin taltal an alfabeto. Axéʼ xi kaw tu tejwamédhanchal abal tam a Jehová kin tsʼiʼkij o kin tujuw jantʼoj, Jajáʼ neʼets kin talabédhaʼ.
Tam a Jehová kin tsʼiʼkiy o kin tujchij kin tʼajaʼ jantʼoj, in talabedhál. (Ka tsuʼuw an párrafos 14 ani 17).
14. a) Ka olnaʼ kʼal jun i tʼiplab jaykʼiʼ tin uluw a Jehová «Alfa» ani jaykʼiʼ neʼets kin uluw «Omega». b) ¿Jantʼoj tu tejwamédhanchal a Jehová ti Génesis 2:1-3?
14 Talbél ti a Jehová in tsʼejkaʼ a Adán ani a Eva, Jajáʼ in uchaʼchik jantʼoj in tsálpayalak kin tʼajaʼ kʼal an tsabál. An Biblia in ulal axéʼ: «Lábliyatchik kʼal a Dios ani uchan, ka koʼoychik i tsakam. Kit yáney, ka tʼuchiy an tsabál, ka tʼojonchij» (Gén. 1:28). Kʼal nixéʼ xi kaw, a Jehová in tejwamédhaʼ jantʼoj in tsálpayal kin tʼajaʼ kʼal an tsabál ani kʼal an atiklábchik, pel ejtíl max in uluw «Alfa» (ka tujey). Tam in tsakámil a Adán ani a Eva kin tʼuchiy an tsabál ani kin wenkʼow an tsabál ti jun i paraíso, neʼets ka putun in tsalápil a Jehová. Nixéʼ a kʼicháj, a Jehová ejtíl max neʼets kin uluw «Omega» (talíts o pútunits). Tam ti a Jehová in talabédhaʼ kin tsʼejkaʼ an tsabál ani an éb, jajáʼ in tejwamédhaʼ abal neʼetsak kin putuw in tsalápil. ¿Jantʼoj in tʼajaʼ? Jajáʼ in takuy an bukchíl kʼicháj ani in lábliy (ka ajiy Génesis 2:1-3). Ma ti nixéʼ a kʼicháj, a Jehová in ajiyámal patal axéʼ xi támub ejtíl max junkats a kʼicháj. Jajáʼ in eyendhámal patal axéʼ xi kʼij abal kin putuw in tsalápil abal an atiklábchik ani abal an tsabál. Nixéʼ a kʼicháj neʼets ka taley tam ka pútunits in tsalápil a Jehová.
15. ¿Jaleʼ walám awitsak ki tsalpay abal yabáts neʼetsak ka putun in tsalápil a Jehová?
15 Tam ti a Adán ani a Eva wálbin, jajáʼchik in watʼbanchij an walabtaláb ani an tsemláj in tsakámil (Rom. 5:12). ¿Walám in tʼokʼbay nixéʼ an tsalap axi in kwaʼalak a Jehová? ¿Walám yabáts neʼetsak kin ejtow kin uluw «omega»? Jats walám in tsalpay a Satanás, walám in tsalpay abal a Jehová yab neʼetsak kin ejtow kin tʼajaʼ jantʼoj. Jun i tʼiplab, walám in tsalpay abal a Jehová neʼetsak kin talabédhaʼ a Adán ani a Eva, ani neʼetsak kin tsʼejkaʼ kʼeʼat i tomkinél axi tʼokat abal jats kin tʼuchiy an tsabál. Pero max a Jehová in tʼajámalak nixéʼ, tam a Satanás in éjtowalak kin uluw abal a Jehová u janamkáw. ¿Jaleʼ? Kom ti Génesis 1:28, a Jehová in uchaʼ a Adán ani a Eva abal an tsakamchik axi jajáʼchik kin koʼoy játs axi neʼetsak kin tʼuchiy an tsabál.
16. ¿Jaleʼ ti awitsak kin uluw a Satanás abal a Jehová yab in éjtowal kin putuw in káwintal?
16 ¿Jantʼoj más awitsak kin tsalpay a Satanás? Walám in tsalpay abal a Jehová neʼetsak kin jilaʼ abal a Adán ani a Eva kin koʼoychik i tsakam, pero patal axi ka waʼtsin yab jaykʼiʼ neʼetsak kin bajuw ka kʼwajiy tʼokat (Ecl. 7:20; Rom. 3:23). Pero max a Jehová in tʼajámalak nixéʼ, a Satanás neʼetsak kin uluw abal a Jehová yab in éjtowal kin putuw jawaʼ in ulal, kom yab neʼetsak ka putun in tsalápil abal an tsabál, an atiklábchik yab jaykʼiʼ neʼetsak kin bajuw ka tʼoke.
17. a)¿Jantʼoj in tʼajaʼ a Jehová abal ka putun in tsalápil tam ti jekʼombéj a Satanás, a Adán ani a Eva? b) ¿Jantʼoj neʼets ka watʼey ban kʼicháj axi taʼtal? (Ka tsuʼuw jayej an imagen).
17 A Jehová neʼets kin putuw in tsalápil, Jajáʼ in tʼajaʼ kʼeʼat jantʼoj axi a Satanás yab jaykʼiʼ tin tsalpay (Sal. 92:5). A Jehová in jilaʼ abal Adán ani a Eva kin koʼoy i tsakam, antsanáʼ in tejwamédhaʼ abal yab u janamkáw. Jajáʼ etsʼey in putuwal jawaʼ in ulal. Jayej in tejwamédhaʼ abal yab jitaʼ in éjtowal kin tʼokʼbay jawaʼ Jajáʼ in tsálpayal kin tʼajaʼ. ¿Jantʼiniʼ tin tʼajaʼ nixéʼ? A Jehová in tʼajaʼ abal kʼal in tsakámil a Adán ani a Eva, ka waʼtsin jun i tsakamláb axi neʼetsak ka eyendháj abal ka kʼániyat an atiklábchik kʼal an walabtaláb ani antsanáʼ ka putun in tsalápil a Jehová (Gén. 3:15; 22:18). A Satanás yab jaykʼiʼ tin tsalpay abal a Jehová neʼetsak kin abaʼ in tsakámil abal kin kʼaniy an atiklábchik, ¿jaleʼ? Kom nixéʼ expidh in éjtowalak kin tsalpay jitaʼ axi u kʼanidhom (Mat. 20:28; Juan 3:16). A Satanás yab in atsʼál i kʼanidhomtaláb kʼal jitaʼ, expidh in tsálpayal tin kwetémtal. Tam, ¿jantʼoj neʼets kin bajuw kin tʼajaʼ a Jehová kom in bínaʼits in tsakámil. Tin taltal an 1.000 i támub, patal an atikláb axi ka bélkaxin neʼets ka kʼwajiyits tʼokat ani neʼets ka kʼwajiychik al jun i alabél paraíso, kom jats jawaʼ etsʼey in leʼnámal a Jehová. Nixéʼ a kʼicháj, a Jehová neʼets kin ejtow kin uluw «Omega».
KI LEJ BELAʼ ABAL AN TSABÁL NEʼETS KA WENKʼON TI JUN I PARAÍSO
18. ¿Jantʼoj tam ox i kaw tu ólchal a Jehová abal ki lej belaʼ abal neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal? (Ka tsuʼuw jayej an recuadro «Ox i tsalap axi tu tólmiyal ki belaʼ abal a Jehová neʼets kin putuw in káwintal»).
18 Al axéʼ xi exobintaláb i tsuʼúmal talchik i tsalap axi tu tejwamédhanchal abal an tsabál chubax neʼets ka wenkʼon ti jun i paraíso. Pero, ¿jantʼiniʼ i éjtowal ki tólmiy an atiklábchik abal jayej kin belaʼ? Kʼaʼál, i éjtowal ki uchaʼ abal pel a Jehová axi kʼwajat in ulal jawaʼ neʼets kin tʼajaʼ. Ti Apocalipsis in ulal axéʼ xi kaw: «Ketél a Dios tin tsʼalat koytal in uluw, ka tʼajaʼ ti kwéntaj abal nanáʼ patal u talaʼ tsʼejkaʼ ít». A Jehová in léʼ kin putuw in tsalápil. Jajáʼ in kwaʼal an tsapláb ani in exlál jantʼiniʼ kin tʼajaʼ. An tsabchíl tsalap jats abal a Jehová in exlál abal neʼets ka putun jawaʼ in ulúmal, jaxtám u kaw ejtíl más pútunits in tsalápil. Jajáʼ in ulal: «Chubax an kaw jawaʼ nanáʼ tu uchál». Jayej in uluw: «Patal jawaʼ u tsalpayámal ku tʼajaʼ játs u talaʼ tʼajámalits». An oxchíl tsalap axi i éjtowal ki ólchij an atiklábchik jats abal tam a Jehová kin tujuw kin tʼajaʼ jantʼoj, in talabedhál. Jaxtám a Jehová in ulal: «Nanáʼ pel an Alfa ani an Omega». A Jehová neʼets kin tejwamédhaʼ abal a Satanás u janamkáw ani abal yab jaykʼiʼ neʼets ka tʼokʼbanchat in tsalápil.
19. ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ max jun i atikláb yab in lej belál abal an tsabál neʼets ka wenkʼon ti jun i paraíso?
19 Ka tʼilaʼ abal tam tatáʼ a ólchal kʼeʼatchik i atikláb jawaʼ neʼets kin tʼajaʼ a Jehová, nixéʼ ti tólmiyal abal tatáʼ jayej ka belaʼ más. Walám jun a kʼicháj tatáʼ a ajchámal jun i atikláb jawaʼ in ulal Apocalipsis 21:4, pero jajáʼ ti uchál: «Lej kʼibat u atsʼál ku belaʼ kʼal nixéʼ». ¿Jantʼoj a éjtowal ka tʼajaʼ? A éjtowal ka ajchij ani ka wilkʼanchij an versículos 5 ani 6. Ka ólchij abal kʼal nixéʼ an kaw, a Jehová tu tejwamédhanchal abal neʼets kin putuw jawaʼ in ulúmal. Pel ejtíl max a Jehová in punchij an firma nixéʼ an uw (Is. 65:16).
AJATLÁB 145 Dios prometió un Paraíso
a Al axéʼ xi exobintaláb neʼets ki tsuʼuw jantʼiniʼ a Jehová chubax neʼets kin wenkʼow an tsabál ti jun i paraíso. Tam wawáʼ i tʼilchal kʼeʼat i atikláb tin kwéntaj axéʼ xi aychixtaláb, nixéʼ tu tólmiyal abal wawáʼ ki belaʼ más kʼal jawaʼ a Jehová in ulúmal.