An ókʼnomchik axi ti bichówil yab u jalbiyáb. Xóʼ ta kʼicháj i aynál an tʼiplab axi in tʼajalakchik an tamkuntaláb axi ti kʼaʼal siglo, u bijiyáb i ókʼnomchik axi bajudh «abal kin beletnanchij in bichówil a [Dios]» (Hechos 20:28). Axéʼchik xi ókʼnom lej tsapik in bélomtal kʼal a Jehová jaxtám tin alwaʼ exóbchal ani in alwaʼ beletnál an tamkuntaláb. Axéʼ yab in tʼajál kʼal i tsápláb, in tʼajál kʼal in lej kanat tin tamét a Dios. Ani yab in tʼajál abal kin ataʼ i tumín (1 Pedro 5:1-3). ¿Jantʼiniʼ tu tólmiyal?

Tu beletnál ani tu tʼajál ti kwéntaj. An ókʼnomchik tu exóbchal kʼal an Biblia ani in tólmiyal an tamkuntaláb abal ka kʼwajiy utat kʼal a Jehová. In exlálchik abal axéʼ xi tʼojlab pidhnének kʼal a Jehová. Jaxtám, yab in abatnál an epchalábchik jantʼiniʼ jajáʼ tin léʼ, jawaʼ in tʼajálchik pél kin tólmiy abal ka kʼwajiy alwaʼ ani kulbél (2 Corintios 1:24). Antsanáʼ jantʼiniʼ jún i pastor in alwaʼ beletnál an ovejas, an ókʼnomchik in tsápnanchal kin exlaʼ ti junchik patal an epchaláb axi ti tamkuntaláb (Proverbios 27:23).

Tu exóbchal ki tʼajaʼ in kulbétal a Dios. Semana ti semana, an ókʼnomchik játs axi in tʼajál ti kwéntaj jawaʼ u watʼbab ti tamkuntaláb axi tu tólmiyal ki tsapikmédhaʼ i bélomtal (Hechos 15:32). Axéʼchik xi lej tʼojnal inik in okʼnál an tʼojláb tu ólchix, tu junál ki tʼajaʼ ani tu exóbchal jantʼiniʼ más ti ejtowal ku ólchixin.

Tu tólmiyal ti junchik. Abal tu ku tólmiy ku útey más kʼal a Jehová, an ókʼnomchik in jolkʼal i kʼij abal ti tʼilom kʼal wawáʼ. Axéʼ in tʼajál ti kʼimáʼ o tam u kʼalel tu támkunal. Patal an tolmixtaláb axi tu pidhál in kaldhál ti Biblia (Santiago 5:14, 15).

Axéʼchik xi ókʼnom yab expidh u tʼojnal ti tamkuntaláb. Jayej kwaʼal ka tʼojonchik abal kin pidhaʼ jawaʼ in yéjenchal in yanél. Patal axéʼchik xi epchaláb u kʼadhpidh tʼojnal, jaxtám tin tomnál ki lej kʼakʼnaʼ (1 Tesalonicenses 5:12, 13).

• ¿Jawaʼ játs in tʼojlábil an ókʼnomchik axi ti tamkuntaláb?

• ¿Jantʼiniʼ tin tejwamedhál an ókʼnomchik abal tu lej tʼajál ti kwéntaj?

An Biblia u káw tin kwéntaj tsáb i kwenél i inikchik axi in beletnál an tamkuntaláb: «an ókʼnomchik ani an tolmix ókʼnom» (Filipenses 1:1, NM). Al kʼalejkʼij tam tamkuntaláb waʼats yán i epchalábchik axi pél i ókʼnomchik ani an tolmix ókʼnom ti tamkuntaláb. ¿Jantʼoj tam tolmixtaláb in bínál axéʼchik xi tolmix ókʼnom ti tamkuntaláb?

In tólmiyal an ókʼnomchik. An tolmix ókʼnom ti tamkuntaláb pél i atiklábchik axi in kwaʼal tsapik in bélomtal kʼal a Jehová ani in tsápnanchal kin tʼajaʼ alwaʼ in tʼojlábil. Tálchik kwitólej ani tálchik paynekits. Jajáʼchik játs axi u tolmix kʼal an tʼojláb o tsʼejkantaláb axi u tʼajnal ti tamkuntaláb. Antsanáʼ, an ókʼnomchik in ejtowal kin punuw in tsalápil ti exóbchix ani kin tsaʼbiy an epchalábchik abal kin tsapikmedhanchij in bélomtal.

U tolmix altáj ti tamkuntaláb. Axéʼ pél junchik i tʼojláb axi in tʼajál an tolmix ókʼnom ti tamkuntaláb: ka kʼwajiy ti wiʼleb tam waʼats i tamkuntaláb abal kin tsapnédhaʼ axi neʼets ti ulel. Jayej u kʼwajílchik ti equipo de sonido, in binálchik an publicaciones ani in kaldhál ani in dhayál an tumín axi u bináb ti tamkuntaláb. Jayetsejkʼij in uchbiyal an kwenchal abal tu ólchix ani in tʼajálchik ti kwéntaj an Atáj Tamkuntaláb. In tólmiyal an epchaláb axi paynekits jantʼiniʼ ti ka uchan kʼal an ókʼnomchik. Jawákits tam tʼojláb axi ka pidhan in tʼajálchik kʼal in kulbétal. Patal axi ti tamkuntaláb in lej kʼakʼnál an tʼojláb axi jajáʼchik in tʼajál (1 Timoteo 3:13).

In punwal an tʼiplab kin nitsʼbiy a Jesús. U takuyab ti tolmix ókʼnom ti tamkuntaláb kom in nitsʼbiyal a Jesús. An péjach axi in watʼbálchik ti tamkuntaláb tu tsapikmedhanchal i bélomtal. In punuwal an tʼiplab kʼal an tʼojláb tu ólchix, jawaʼ in tʼajál ki léʼnaʼ ki tʼajaʼ jayetsekʼij. Kom jajáʼchik u tolmix lej alwaʼ kʼal an ókʼnomchik in tʼajál ku kʼwajiy júnkudh ani kulbél ti tamkuntaláb (Efesios 4:16). Kʼal an kʼij, aniyej jajáʼchik in ejtowal kin bajuw kin tʼajaʼ ti ókʼnom ti tamkuntaláb.

• ¿Jantʼiniʼchik játs an tolmix ókʼnom axi ti tamkuntaláb?

• ¿Jantʼoj tam alwaʼ tʼojláb in tʼajál an tolmix ókʼnom ti tamkuntaláb?

An Duchláb Griegas Cristianas u lej káw tin kwéntaj a Bernabé ani an abatwalej Pablo. Axéʼchik xi atikláb in tʼajálak an tʼojláb ti tsáʼbix kʼal an tamkuntaláb axi tin kʼichájil. ¿Jaleʼ tin tʼajálak? Kom in léʼak kin tólmiy an epchalábchik ka útey más kʼal Dios. A Pablo in uluw abal in léʼak ka wichiy kin tsuʼuw an epchalábchik abal kin exlaʼ jantʼiniʼ ti kʼwajat. Jajáʼ yab in tʼajaʼ ti kwéntaj max kwaʼalak ka beláts ów abal ka kʼalej kin tsaʼbiy (Hechos 15:36). Xóʼ ta kʼicháj an ókʼnom kʼal an circuito ani an ókʼnom kʼal an distrito jayetsejkʼij in atsʼál kʼal an epchalábchik.

Tu tólmiyal ki tsapikmédhaʼ i bélomtal. Kʼalekʼij tam ókʼnom kʼal an circuito kwaʼal kin tsaʼbiy tsabíl ti tamub jún i veinte i tamkuntaláb ani ka kʼwajiy jún i semana kʼal kʼalejkʼij. Jayej in tsápnanchal kin exlaʼ an epchaláb axi tsakamej ani axi paynekits. U kʼalel ti ólchix ani in junál tálchik i epchaláb kin tsaʼbiy an atiklábchik axi in exóbchal kʼal an Biblia. Ani junax kʼal jún i ókʼnom axi tanaʼ u kʼwajíl, in tsaʼbiyal tálchik i epchaláb abal kin tsapikmedhanchij in bélomtal. Aniyejkʼij in bínál i tʼilomtaláb kʼal an Biblia ti tamkuntaláb ani ti púlik tamkuntaláb. Patal axéʼ in tʼajál ka más tsapikméj i bélomtal. Axéʼchik xi epchal junax kʼal in tomkíl, játs max tómkidh, in exlálchik yán jantʼoj, max ku tʼilmáts kʼal jajáʼchik neʼets tu ku lej tólmiy (Hechos 15:35).

Tu tʼajál ti kwéntaj. An ókʼnom kʼal an circuito in léʼ abal an epchalábchik axi ti tamkuntaláb ka útey más kʼal a Jehová. Jaxtám u támkunal kʼal an ókʼnomchik ani an tolmix ókʼnom abal kin tólmiy kin tsuʼuw an tʼojláb axi in tʼajalits alwaʼ ani juʼtáj in yejénchalej ka más bajudhméj. Aniyej in tólmiyal an precursores abal ka bajun ti ólchix. Ani u lej kulbelchik kin tsuʼuw i atikláb axi in tujchalits ka kʼalej ti támkunal kʼal wawáʼ ani kin exlaʼ abal kʼayum neʼets ti utel más kʼal a Jehová. Axéʼchik xi epchaláb in bínál patal jawaʼ in kwaʼal ani pél i «juntal tʼojnal abal [ki] batsʼuw an alwaʼtaláb» (2 Corintios 8:23, NM). Tam, ki tsápnanchij ki nitsʼbiy in bélomtal ani in alwaʼ xeʼtsintal kʼal a Dios (Hebreos 13:7).

• ¿Jaléʼ tu tsaʼbix ti tamkuntaláb an ókʼnom kʼal an circuito?

• ¿Jantʼój i éjtowal ki tʼajaʼ abal ki kanchij in alwaʼ nixéʼ xi tsaʼbixtaláb?

Tam u watʼel jún i yajchiktaláb, an ólchixchik kʼal a Jehová dhubatkʼij in tólmiyal an epchalábchik axi in yajchiknál. Nixéʼ xi tʼajbiláb in tejwamedhál abal chubax u kʼanidháx (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:17, 18). ¿Jantʼiniʼ ti tólmiyal?

I tólmiyal kʼal i tumín. Tam ti kubey an jáyil ti Judea an belomchik axi ti Atioquía in bínaʼ i tumín abal kin tólmiy axéʼchik xi epchaláb (Hechos 11:27-30). Jayetsejkʼij tam kʼeʼat i epchalábchik in watʼenchal i yajchiktaláb i tólmiyal kʼal i tumín tin ebál an tamkuntaláb (2 Corintios 8:13-15).

I tólmiyal kʼal jawaʼ in yéjenchal. An ókʼnomchik axi u kʼwajíl juʼtáj ti watʼel an yajchiktaláb in aliyal patal an epchalábchik axi ti tamkuntaláb ani in tsuʼtal max kʼwajat alwaʼ. Waʼáts i epchalábchik axi uchbidh kin ókʼnaʼ an tʼojláb tam u watʼel jún i yajchiktaláb, tálchik kʼal jajáʼ in ejtowal kin ókʼnaʼ an tʼojláb tin kwéntaj an kʼapnél, an ilál, an jáʼ, an toltom ani kin aliy juʼtáj ti ka jilkʼon an epchalábchik. Jayej yán i epchaláb axi bajudh al jún i tʼojláb in eyendhál in tumínal abal ka kʼalej kin tólmiy an epchalábchik kin tsʼejkaʼ in kʼimáʼ o an Atáj Tamkuntaláb. Kom patal u kʼwajat júnkudh, tam u watʼel jún i yajchiktaláb i ejtowal ku mulkun dhubatkʼij abal ki tólmiy an epchalábchik axi in yéjenchal. Pero, yab expidh i tólmiyal i «epchal belom kʼal a Cristo», jayej i tólmiyal kʼeʼat i atiklábchik axi pil in bélomtal (Gálatas 6:10).

I tólmiyal kʼal an Biblia abal kin atsʼaʼ alwaʼ tin ichích. Jawaʼ más in yéjenchal jún i atikláb tam in watʼenchal jún i yajchiktaláb pél ka tolmiyat kin atsʼaʼ alwaʼ tin ichích. Al nixéʼ xi kʼij a Jehová «axi tu kulbédhanchal i ichích» in pidhál i tsápláb abal kin kúxuy (2 Corintios 1:3, 4). Jaxtám axi kʼwajat tʼeʼpidh i ólchal an alwaʼ káw axi in ólnál an Biblia, i tʼajchal kin tsuʼuw abal lej weʼits in Eyaltal a Dios neʼets kin talabedhaʼ patal jawaʼ in tʼajál ki yajchiknaʼ (Revelación 21:4).

• ¿Jaleʼ ti an Ólchixchik in ejtowal ti dhubat tolmix tam u watʼel jún i yajchiktaláb?

• ¿Jantʼój tam tolmixtaláb kʼal an Biblia i pidhál jitaʼ in watʼenchámal jún i yajchiktaláb?

Tam ti kʼwajatakits abal ka tsemets, a Jesús tʼilmáts kʼal tséʼ i abatwalej: A Pedro, a Santiago, a Juan ani a Andrés. Okʼox in ólchij tin kwéntaj an tsuʼbixtaláb axi neʼetsak ka tejwamej tam jajáʼ ka kʼwájiyakits ti éyal. Talbél in tʼajchij jún i konówixtaláb lej exbadh: «¿Jitaʼ játs chubax an tʼojnal axi putudh ani tsalpadh axi an amo in bijiy ti beletnom kʼal axi tin kʼimáʼ abal kin pidhaʼ an kʼapnél al an kʼij axi in tomnál?» (Mateo 24:3, 45, NM; Marcos 13:3, 4, NM). A Jesús in júmbiy an exobchixtaláb kʼal an kʼapnél. Kʼal axéʼ xi káw, a Jesús, an amo, in uluw abal neʼetsak kin bijiy jún i kwenél i atikláb axi neʼetsak ka kʼwajiy kin pidhaʼ in aykólilchik más i exobchixtaláb tin kwéntaj a Dios tam jajáʼ ka wichiyak ti éb. ¿Jitaʼ játs nixéʼ xi tʼojnal?

An tsakam kwenél axi takudh pél i chubax áykol kʼal a Jesús. An «tʼojnal» pél an Kwenél i Ók’nom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in kʼál an Ólchixchik kʼal a Jehová. In pidhál in juntal belom kʼal a Jehová an exobchixtaláb tin kwéntaj a Dios al an kʼij axi in tomnál. Wawáʼ i yéjenchal axéʼchik xi putudh tʼojnal abal tu ku pidhaʼ «an kʼapnél al an kʼij axi in tomnál» (Lucas 12:42).

In beletnál alwaʼ in kʼimáʼ a Dios (Lucas 12:44, NM). A Jesús in punúbchij an tʼojnal abal kin beletnaʼ an tʼojláb tin kwéntaj in bichówil a Jehová axi in kwaʼal tejeʼ ti tsabál. Jajáʼchik in ókʼnál an tʼojláb tu ólchix ani tu exóbchal tin ebal an tamkuntaláb. «An tʼojnal axi putudh ani tsalpadh» tu tólmiyal al an kʼij axi in tomnál. Ani in tʼajál kʼal an publicaciones axi i eyendhál tam u ólchix ani kʼal an programas axi u watʼbab ti tamkuntaláb ani ti púlik tamkuntaláb.

An «tʼojnal» pél putudh kom in tʼajál ti kwéntaj etsʼey an chubaxtaláb axi kʼwajat ti Biblia ani in putuwal kʼal an tʼojláb ti ólchix kʼal an alwaʼ káw, ani pél tsalpadh kom in lej alwaʼ beletnál tejéʼ Tsabál patal jawaʼ in kʼal an amo Cristo (Hechos 10:42). Tejwaʼ abal a Jehová in lábliyal an tʼojláb axi in tʼajál an tʼojnal kom más i atiklábchik in tʼajál ti Ólchixchik. Jayej in tʼajál ka waʼtsin más i tolmixtaláb abal ki exlaʼ más tin kwéntaj a Dios (Isaías 60:22; 65:13).

• ¿Jitaʼ in punúbchij a Jesús abal kin ólchij in aykólilchik más i exobchixtaláb tin kwéntaj a Dios?

• ¿Jaleʼ ti ulal abal axéʼ xi «tʼojnal» pél putudh ani tsalpadh?

Ti kʼaʼál siglo waʼatsak jún i kwenél i ókʼnom ti Jerusalén, «abatwálejchik ani axi bijidh ti éyalchik kʼal an tamkunel epchaláb», axi in beletnalak patal an tamkuntaláb al nixéʼ xi kʼicháj. Nixéʼ xi kwenél i ókʼnom játsak axi in tsuʼtal jantʼiniʼ ti neʼetsak ka tsʼejkan jún i káw. Jajáʼchik játsak an kalchix kʼal axi más an belomchik axi takudh (Hechos 15:2). Tam kwaʼalak kin tʼajaʼ ti kwéntaj jún i káw in tʼajálak ti kwéntaj jawaʼ in ulal an Biblia tin kwéntaj nixéʼ, ani talbél in jilalak ka tolmiyat kʼal an espiritu in kʼal a Dios (Hechos 15:25). Xóʼ ta kʼicháj an atiklábchik axi in tʼajál axéʼ xi tʼojláb in aynál nixéʼ xi tʼiplab, ani u bijiyáb ti Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb.

A Dios in eyendhál abal kin tʼajaʼ in kulbétal. An Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in tʼajál ti kwéntaj jawaʼ in ulal an Biblia ani lej bajudh kin tʼajaʼ patal an tʼojláb axi in kwaʼal kin tsuʼuw kʼal in bichówil a Dios. U támkunal junil ti semana abal kin tsuʼuw an yejenchixtaláb axi in kwaʼal an epchalábchik tin puwél an Tsabál. Antsanáʼ jantʼiniʼ tin tʼajálakchik ti kʼaʼál siglo, in bínál i tolmixtaláb axi kaldhach ti Biblia. In tʼajálchik tin ebal i cartas, tin ebal an ókʼnom kʼal an circuito o an ókʼnom kʼal an distrito o kʼal kʼeʼat i epchalábchik. Antsanáʼ in tʼajál abal ki koʼoy jayetsej an tsalap ani i xeʼtsintal (Hechos 16:4, 5). Jayej játs axi in tʼajál ti kwéntaj an exobchixtaláb tin kwéntaj a Dios ani játs axi in punuwal an tʼiplab abal ku kʼalej tu ólchix kʼal an alwaʼ káw tin kwéntaj in Eyaltal a Dios. Júnakej i tʼojláb axi in tʼajál, pél kin tákuy an epchalábchik axi in léʼ jún i uchbiláb altáj ti tamkuntaláb.

In jilál ka tolmiyat kʼal an espiritu in kʼal a Dios. An Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in aliyal in tólmixtal axi in kwaʼal patal an tsápláb, a Jehová, ani in tólmixtal a Jesús, an okʼokʼol ókʼnom kʼal an tamkuntaláb (1 Corintios 11:3; Efesios 5:23). Jajáʼchik yab i éyal tin bichówil a Dios. Jantʼiniʼ axi más an takudh belomchik kʼal a Cristo, «u tsʼatʼel kʼal an Cordero [Jesús] juʼtámits ka xeʼtsin jajáʼ» (Revelación 14:4). An Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in lej kʼakʼnál an oláb axi i tʼajál tin kwéntaj jajáʼchik.

• ¿Jitaʼchik kʼwajatak al an Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnálak patal an Tamkuntaláb ti kʼaʼál siglo?

• ¿Jantʼiniʼ tin aliyal in tólmixtal a Dios an Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb?

Betel pél jún bijláb hebreo axi in léʼ kin uluw «Atáj in kʼal a Dios» (Génesis 28:17, 19, ka tʼajaʼ ti kwéntaj). Axéʼ xi bijláb lej in tomnál abal an Atáj axi an ólchixchik kʼal a Jehová in eyendhál abal kin beletnaʼ ani kin tólmiy an tʼojláb tu ólchix kʼal an alwaʼ káw. An ólchixchik kʼal a Jehová in kwaʼal yán i atáj jantʼiniʼ nixéʼ tin puwél an Tsabál. An Kwenél i Ókʼnomchik axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb, kʼwajat ti sucursal ti estado de Nueva York (Estados Unidos). Ma tanáʼ in beletnál an tʼojláb axi u tʼajnal ti sucursales axi waʼats al yán i países. Axi u tʼojnalchik al axéʼ xi sucursales u exláb jantʼiniʼ an yanel Betel. Jantʼiniʼ al jún i yanéláb, u kʼwajíl, u tʼojnal, u kʼapul ani tin jún yanel in exobnálchik jawaʼ in kwaʼal kin tsuʼuw kʼal an Biblia (Salmo 133:1).

Axi u tʼojnal ti Betel in bínál in ejatal abal kin tʼajaʼ in kulbétal a Dios. Al kʼalejkʼij tam Betel waʼats i inik ani uxum axi in bínál in ejatal abal kin tʼajaʼ in kulbétal a Dios ani kin tólmiy an tʼojláb tin kwéntaj in Eyaltal (Mateo 6:33). Axi u tʼojnalchik ti Betel yab u jalbiyáb, pero u pidhnal an kʼapnél ani juʼtáj ka jilkʼon. Jayej u pidhnal jún i tsakam tolmixtaláb kʼal an tumín abal kin eyendhaʼ kʼal jawaʼ kin yejenchij. Kʼalejkʼij u bijchinal jún i tʼojláb. Ejtíl: kin tsʼejkaʼ an kʼapnél, ka kʼwajiy al jún i oficina, ti imprenta, ti taller, ti pakʼwchix kʼal an kʼwachim o ti wejkʼom. Ani kʼeʼat más i tʼojláb axi u tʼajnal tanáʼ.

Ti Betel u tʼojnal lej tsapik abal ki tólmiy an tʼojlab tin kwéntaj in Eyaltal a Dios. An okʼokʼol tsalap axi in kwaʼal kʼalejkʼij tam Betel pél kin tʼajaʼ abal yán i atiklábchik kin exlaʼ an chubaxtaláb axi ti Biblia. Axéʼ xi folleto pél jún i tʼiplab. Tsʼejkáj kʼal in tólmixtal an Kwenél i Ókʼnomchik axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb. Tin puwél an Tsabál, yán axi u tʼojnal kin wilkʼaʼ an publicaciones, abchin electrónicamente axéʼ xi folleto abal kin wilkʼaʼ tin káwintal. Ani talbél ti prensas axi lej dhubat u tʼojnal axi waʼats al yán i países tsʼejkáj axéʼ xi folleto ani bukʼwat al más de ciento diez mil i tamkuntaláb. Al axéʼ xi tʼojláb patal axi ti Betel in punuwal in tólmixtal kʼal an tʼojláb más exbadh: ki olnaʼ an alwaʼ káw (Marcos 13:10).

• ¿Jitaʼchik u tʼojnal ti Betel, ani jantʼiniʼ tu beletnáb?

• ¿Jawaʼ játs tam tʼojláb lej exbadh axi Betel in tólmiyal ka tʼajan?

Axi u kʼwajíl Betel in kwaʼal pilchik i tʼojláb, pero patal pél abal kin tólmiy an tʼojláb tu ólchix al jún o más i países. Waʼats axi u tʼojnal kin wenkʼow an publicaciones al pil i kawintaláb, kʼeʼat u tólmíx abal kin kaldhaʼ ti uw jawaʼ wenkʼowat al pil i káw o u tʼojnal juʼtáj tu kʼwajbáb an publicaciones abal talbél kin abaʼ ti tamkuntalábchik. Kʼeʼatchik más in tʼajál i grabaciones de audio ani video. Pero u tʼajnalej yán jantʼoj más.

Waʼats jún i Kwenél i ókʼnom axi in beletnál an tʼojláb ti Sucursal. An Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in uchbiyal óx o más i ókʼnomchik axi bajudh abal kin beletnaʼ an tʼojláb al kʼalejkʼij tam sucursal. Axéʼ xi Kwenél i Ókʼnom kʼal an Sucursal in tsoʼobliyal an Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb jantʼiniʼ ti neʼets an tʼojláb juʼtáj ti uchbiyamej kin beletnaʼ ani jantʼoj tam yejenchixtaláb waʼats. Antsanáʼ jajáʼchik in ejtowal kin exlaʼ jantʼoj tám tolmixtaláb kin kaldhaʼ al an publicaciones, ti tamkuntaláb ani ti púlik tamkuntaláb axi neʼetsej ka kalej. Jayej an Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in abal i tsaʼbix ti sucursales. Jajáʼchik in tólmiyal an Kwenél i Ókʼnom kʼal an Sucursal abal kin tʼajaʼ más alwaʼ in tʼojlábil (Proverbios 11:14). An kalchix kʼal an sucursal axi ti Estados Unidos in bínál jún i tʼilomtaláb abal kin tsapikmedhanchij in bélomtal patal axi u beletnáb kʼal nixéʼ xi sucursal.

In tólmiyal an tamkuntalabchik. Axéʼ pél junchik i tʼojlab axi u tʼajnal ti sucursal axi in kwaʼal kin tsuʼuw kʼal an tamkuntaláb: in bijiyál i ít tamkuntalábchik. In tʼajál ti kwéntaj in tʼojlábil an precursores, an misioneros ani an ókʼnom kʼal an circuito. Jayej in abchal an publicaciones patal an tamkuntaláb. Ani in tʼajál ti kwéntaj jawaʼ yejentál abal ka tʼajan an púlik tamkuntaláb o abal ka tsʼejkáj jún i Atáj juʼtáj tu Támkunal an Ólchixchik kʼal a Jehová. Patal jawaʼ u tʼajnal al jún i sucursal u tolmix abal ki tʼajaʼ an tʼojláb tu ólchix jantʼiniʼ ti a Jehová in léʼ (1 Corintios 14:33, 40).

• ¿Jantʼoj tam tʼojláb in tʼajál an Kwenél i Ókʼnom kʼal an Sucursal abal kin tólmiy an Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb?

• ¿Jantʼoj tam tʼojláb u tʼajnal al jún i sucursal?

Abal ki olnaʼ ‹an alwaʼ kaw tin patál an bichowchik ani ti pakdhaʼ bichówlomchik, tin patál i at juntal [kwenél] ani tin patál jawákits in káwintal›, i tsʼejkál i publicaciones al jún i setecientos i kawintaláb (Revelación 14:6). ¿Jantʼiniʼ ti ejtowal ki tʼajaʼ axéʼ xi tʼojláb? I tʼajál kʼal in tólmixtal jún i kwenél i pilchik atikláb axi in tʼajál an kʼaʼál dhuchlab. Ani kʼal in tolmixtal jún i tres mil trescientos i atiklábchik axi in jáluwal an publicaciones al pil i kawintaláb. Patal pél i ólchixchik kʼal a Jehová.

An kʼaʼál dhuchlab axi u kaldháb in tujchal ti inglés. An Kwenél i Ókʼnom axi in Beletnál patal an Tamkuntaláb in tʼajál ti kwéntaj in tʼojlábil an Departamento de Redacción axi kʼwajat ti sede mundial. Nixéʼ xi departamento játs axi in ulal jantʼiniʼ ti neʼets ka tʼójon an kwenél i atikláb axi in tʼajál an kʼaʼál dhuchlab. Tálchik axéʼ xi kwenél i atikláb u tʼojnal ti sede ani al tálchik i sucursales. Ki koʼoy axéʼ xi kwenél i pilchik atikláb in tʼajál abal an publicaciones kin koʼoy pilchik i temas axi kin tólmiy an atiklábchik tin puwél an Tsabál.

An kʼaʼál dhuchlab u abchinal axi neʼets kin wilkʼaʼ. Tam an kʼaʼál dhuchlab axi neʼets ka kaldháj ka jilkʼonits tsʼejkadh ani batsʼkʼudh kʼal an departamento axi uchbidh kin ókʼnaʼ nixéʼ xi tʼojláb, u abchinal, tin ebal an computadora, patal an atiklábchik axi neʼets kin wilkʼaʼ nixéʼ. Jajáʼchik in tsápnanchal abal jawaʼ kʼwajat in jáluwal al pil i kawintaláb yab kin koʼoy ni jún i ukʼpintaláb. Jaxtám tin lej beletnál abal ka jilkʼon lej alwaʼ an tʼojláb axi in tʼajálchik. Patal axi uchbiyamej kin wilkʼaʼ an publicaciones in tsápnanchal kin tákuy «an káw axi tekedh» tin kwéntaj an chubaxtaláb abal kin wilkʼaʼ tin káwintal an tsalap axi ti inglés (Eclesiastés 12:10).

An computadoras tu tólmiyal ki tʼajaʼ dhubat an tʼojláb. Jún i computadora yab in ejtowal kin kalchiy jún i atikláb. Pero tu tólmiy ki tʼajaʼ dhubat an tʼojláb kom in kwaʼal i tolmixtaláb electrónico. Ejtíl, i lejkix káw ani i libros. An ólchixchik kʼal a Jehová in tsʼejkaʼchik jún i tolmixtaláb axi in bij Sistema Electrónico de Edición Plurilingüe (MEPS, kʼal an letras ti inglés). Tanáʼ in ejtowal ka punuwat i dhuchlab junax kʼal an tʼiplab al yán i kawintaláb ani antsanáʼ ka kʼwajiy tsʼejkadh abal ka kaldháj ti úw.

¿Jaleʼ ti tsápnanchal ki tʼajaʼ axéʼ xi tʼojláb bélakits abal max lej wéʼ i atiklábchik in eyendhál axéʼ xi kawintaláb? Kom a Jehová in léʼ ka «jekʼondhaʼ patal an [atiklábchik] ani [...] kin bajuw kin exlaʼ an chubaxtaláb» (1 Timoteo 2:3, 4).

• ¿Jantʼoj tam tʼojláb u tʼajnal abal ka tsʼejkáj an publicaciones?

• ¿Jaleʼ ti wenkʼowal al yán i kawintaláb an publicaciones?

An ólchixchik kʼal a Jehová in tsʼejkál ani in bukʼwal ti tamub yán i millones i Biblias ani i publicaciones. Abal ki tʼajaʼ axéʼ yab i koniyal i tumín. Jayej i tsʼejkál i Atáj Tamkuntaláb ani i tʼajál ti kwéntaj abal an sucursales ka kʼwajiy alwaʼ. Jayetsejkʼij i tólmiyal axi u tʼojnalchik ti Betel ani an misioneros. Ani tam u watʼel i yajchiktaláb al jún i bichow, aniyejkʼij i tólmiyal. ¿Juʼtáj tu kalel an tumín abal ki tʼajaʼ patal axéʼ xi tʼojláb?

Yab i koniyal i tumín ni diezmos. Bélakits abal axéʼ xi tʼojláb tu ólchix in yéjenchal yán i tumín, yab i konchal an atiklábchik. In tʼajál watʼadh jún i siglo, an revista La Atalaya in tʼajaʼ kin tsuʼuw jawaʼ wawáʼ i tsálpayal, abal i kwaʼal in tólmixtal a Jehová ani «[i bichówil] yab neʼets ka xeʼtsin ti kononol kʼal i tumín o kʼal pil jantʼoj». ¡Ani antsanáʼ chubax ti watʼenek! (Mateo 10:8.)

I jalbiyal kʼal an tumín axi an atiklábchik in bínál kʼal in kulbétal. Yán i atiklábchik in lej punchal in jalbíl an tʼojláb axi i tʼajál tin kwéntaj an Biblia jaxtám in bínál kʼal in kulbétal in tumínal abal tu ku tólmiy. Jayetsejkʼij an Ólchixchik kʼal a Jehová i bínál i tsap, i kʼij ani i tumínal abal ki tʼajchij in kulbétal a Dios tin puwél an Tsabál (1 Crónicas 29:9). Al kʼalejkʼij tam Atáj Tamkuntaláb ani púlik tamkuntaláb waʼats i cajas abal jitaʼ kin léʼnaʼ kin baliy i tumín kʼal in kulbétal. Axéʼ xi tumín u cheʼel más kʼal i atiklábchik axi yab lej tumínladh. Jajáʼchik pél jantʼiniʼ an tsemchidh uxum axi in kwaʼalak i yejenchixtaláb in bínaʼ kʼal in kulbétal jawaʼ in kwaʼalak. Jaxtám ti a Jesús káwin alwaʼ tin kwéntaj jajáʼ (Lucas 21:1-4). Aniyej wawáʼ i ejtowal ki pilmedhaʼ i tumín «jantʼiniʼ [ti] tsalpayámalits [ti] ichích» abal ki bínaʼ (1 Corintios 16:2; 2 Corintios 9:7).

A Jehová neʼetsej kin tʼajaʼ abal más i atiklábchik kin bínaʼ jawaʼ in kwaʼal abal kin tólmiy an tʼojláb tin kwéntaj in Eyaltal ani antsanáʼ ka putun jawaʼ in tsálpayal (Proverbios 3:9).

• ¿Jaleʼ i bichówil yab ejtíl axi más an tamkuntaláb?

• ¿Jantʼiniʼ tu éynal an tumín axi u bináb?

Al axéʼchik xi Atáj Tamkuntaláb u exobcháb kʼal an Biblia tin kwéntaj in Eyaltal a Dios. Axéʼ xi Eyaltaláb játs axi a Jesús in lej bínaʼ ka exláj tam ti kʼwajiy tejéʼ ti tsabál (Lucas 8:1).

Pél i atáj axi u éynal abal ki kʼakʼnaʼ tekedh a Dios. Al kʼalejkʼij nixéʼchik xi Atáj u Támkunal abal kin tʼajaʼ i tsʼejkantaláb tin kwéntaj an tʼojláb tu ólchix kʼal an alwaʼ káw (Mateo 24:14). Axéʼchik xi atáj yab jununul in puwél, pero patal in kwaʼal jawaʼ yejentál. Jayej al tálchik yab expidh u múlkunal jún i tamkuntaláb. Al axéʼchik xi tamub tsʼejkamej lej yán i Atáj Tamkuntaláb kom kʼwajat ti yánel in bichówil a Jehová, ti kʼicháj u tsʼejkáb jún i bóʼ i atáj jantʼiniʼ nixéʼ. ¿Jantʼiniʼ ti ejtowal ki tʼajaʼ? (Mateo 19:26.)

U tsʼejkáb kʼal an tumín axi an atiklábchik in bínál kʼal in kulbétal abal nixéʼ xi tʼojláb. Axéʼ xi tumín axi an atiklábchik in bínál kʼal in kulbétal u abnáb ti sucursal axi uchbidh abal kin ejtow ka eyendhaj tam ka yéjenchat ka tʼajan o ka tsʼejkáj jún i Atáj Tamkuntaláb.

U tsʼejkáb kʼal i atiklábchik axi u tolmix kʼal in kulbétal axi yab u jalbinal. Al yán i países waʼats i Kwenél i atiklábchik axi in Tsʼejkál i Atáj juʼtáj tu Támkunal an Ólchixchik kʼal a Jehová. Axéʼchik xi kwenél i atikláb u kʼalel ti tamkuntaláb axi ka bijchin altáj tin bichówil abal kin tólmiy an Ólchixchik axi tanáʼ u kʼwajíl abal kin tsʼejkaʼ jún i Atáj Tamkuntaláb. Yab in tʼajál max ów kwaʼal ka kʼalej. Al tálchik i países u bijiyáb jún i kwenél i ókʼnom axi in tsuʼtal an yejenchixtaláb axi waʼats abal ka tsʼejkáj jún i Atáj Tamkuntaláb, jajáʼchik in tʼajál ti kwéntaj patal jawaʼ in kwaʼal kin tsuʼuw kʼal an Atáj Tamkuntaláb axi neʼets ka tsʼejkáj. An atiklábchik axi bajudh al jún i tʼojláb, in tólmiyal an tamkuntaláb kin tsʼejkaʼ an atáj juʼtáj ka tamkun, pero axi u tolmix yab u jalbinalchik. Axi más u tʼojnal abal kin tsʼejkaʼ an Atáj Tamkuntaláb pél axi neʼets ka mulkunchik tanáʼ. Patal axéʼ xi tʼojláb i ejtowal ki tʼajaʼ kʼal in tólmixtal an espiritu in kʼal a Jehová ani in tólmixtal in bichówil (Salmo 127:1; Colosenses 3:23).

• ¿Jantʼoj u exobcháb al kʼalejkʼij tam Atáj Tamkuntaláb?

• ¿Jantʼiniʼ ti ejtowal ki tʼajaʼ i Atáj Tamkuntaláb tin puwél an Tsabál?

Kʼalejkʼij tam Atáj juʼtáj tu Támkunal an Ólchixchik kʼal a Jehová in kwaʼal dhuchadh in tʼokat bij a Dios. Jaxtám kwaʼal ki koʼoy etsʼey lej alabél ani tʼokikíl. Pél jún i uchbiláb lej exbadh ti kʼakʼnaxtal, ani patal i ejtowal ku tólmixin.

Ku tólmixin ki jilaʼ tʼokat an Atáj Tamkuntaláb talbél tam ki eyendhaʼ. Tam u talél an tamkuntaláb an epchalábchik u tolmix kulbél abal kin jilaʼ tʼokat an atáj juʼtáj tu múlkunal. Pero jayej u punuwab jún a kʼicháj abal ka wejkʼáj alwaʼ ani tin putat. Axi in ókʼnál an tʼojláb pél jún i ókʼnom o tolmix ókʼnom. Jajáʼchik in tʼajál ti kwéntaj jantʼoj tam tʼojláb in yéjenchal ka tʼajan. Tálchik i tʼojláb pél: ti kʼwetol, kin kʼwitʼiy an laktem, an ventanas, kin akʼiy ani kin wejkʼaʼ an eléb. Jayej in wejkʼalchik altáj ani in tʼakál an baños. Ani tam junchikíl in mukuyal an Atáj Tamkuntaláb abal ka jilkʼon lej alabél ani tʼokikíl. An tsakamchik jayej u pidhnal i tʼojláb abal kin exóbnaʼchik kin beletnaʼ an Atáj Tamkuntaláb (Eclesiastés 5:1).

Ki tólmiy ka tsʼejkáj jawaʼ odhkʼinenek. Patal an tamub ti Atáj Tamkuntaláb u tʼajnal ti kwéntaj max yab waʼats jantʼoj odhkʼich axi in yéjenchal ka tsʼejkáj abal talbél yab ka alkʼidh pakun i tumín (2 Crónicas 24:13; 34:10). Lej kʼijidh ki kʼakʼnaʼ a Dios al jún i Atáj Tamkuntaláb tʼokat ani alwaʼ tsʼejkadh. Tam u tolmix abal axéʼ xi atáj ka kʼwajiy antsanáʼ, i tejwamedhál abal chubax i kʼanidhál a Jehová ani an atáj juʼtáj tu támkunal (Salmo 122:1). Ani jayej neʼets kin tʼajaʼ abal axi ti kwenchaláb ka káwin alwaʼ tin kwéntaj a Jehová (2 Corintios 6:3).

• ¿Jaleʼ tin yéjenchal ki koʼoy tʼokat ani alabél an atáj juʼtáj tu támkunal?

• ¿Jantʼoj tam tʼojláb u tʼajnal abal an Atáj Tamkuntaláb ka kʼwajiy tʼokat ani alabél?

¿A léʼ ka más yanedhaʼ jawaʼ a exlál tin kwéntaj an Biblia? ¿A léʼ ka exlaʼ tin kwéntaj i atiklábchik axi an Biblia in ólnál? ¿A léʼ ka elaʼ i tolmixtaláb tin kwéntaj jún i tʼeʼpintaláb axi a kwaʼal ta ejatal? Max pél antsanáʼ, a ejtowal ka eyendhaʼ an biblioteca axi kʼwajat ti Atáj juʼtáj tu Támkunal an Ólchixchik kʼal a Jehová.

An biblioteca in kwaʼal yán i tolmixtaláb abal ka aliy jawaʼ a léʼ ka exlaʼ. Walám tatáʼ yab a kwaʼal ta káwintal patal an publicaciones axi an ólchixchik kʼal a Jehová in tsʼejkámal. Pero a ejtowal ka elaʼ junchik kʼal axéʼ ti biblioteca axi kʼwajat ti Atáj Tamkuntaláb. Jayej waʼats pilchik i tolmixtaláb ejtíl i lejkix káw o pil i Biblias. A ejtowal ka eyendhaʼ axéʼ xi biblioteca okʼox o talbél tam ka taley an tamkuntaláb. Max waʼats jún i computadora axi in kwaʼal an programa Watchtower Library, a ejtowal ka eyendhaʼ abal ka aliy jawaʼ ka yejenchij. Pél jún i programa axi yab kʼibat ka eyendhaʼ ani in kwaʼal yán i publicaciones axi tu tólmiyal ki aliy jawaʼ i léʼ ki exlaʼ.

In tólmiyal axi kʼwajat dhuchadh ti Escuela abal ku Bajudhméj tin Tʼojlábil a Dios. Max tatáʼ it kʼwajat dhuchadh al nixéʼ xi escuela, a ejtowal ka eyendhaʼ nixéʼ xi biblioteca abal ka tsʼejkaʼ jawaʼ neʼets ka watʼbaʼ ti tamkuntaláb. Axi uchbidh kin beletnaʼ axéʼ xi biblioteca pél axi in ókʼnál an escuela. Jajáʼ kwaʼal kin tsuʼuw abal ka kʼwajiy an publicaciones axi más ít ani ka kʼwajiy alwaʼ tʼiadh. Aniyej pél jajáʼ o axi ti exóbchal tin kwéntaj an Biblia axi neʼets ti ólchij jantʼiniʼ ti ka aliy jawaʼ a yéjenchal ka exlaʼ. Ka tʼilaʼ abal yab kwaʼal ka neʼdhaʼ ni jún i libro axi kʼwajat tanáʼ, ka ejetnaʼ tam ka eyendhaʼ ani yab ka kiloy.

Abal ki «exlaʼ in tsalpadhtal a Dios» an Biblia in ulal abal kwaʼal ki tsápnanchij ki aliy jantʼiniʼ jún i «kʼalab axi kʼwajat tsinkʼodh» (Proverbios 2:1-5). An biblioteca axi kʼwajat ti Atáj juʼtáj tu Támkunal an Ólchixchik kʼal a Jehová pél jún i tolmixtaláb abal ki tujchij ki tʼajaʼ nixéʼ.

• ¿Jantʼoj tam tolmixtaláb i kwaʼal ti Atáj Tamkuntaláb abal ki aliy jawaʼ i léʼ ki exlaʼ tin kwéntaj an Biblia?

• ¿Jitaʼ in ejtowal ti tólmiy ka exlaʼ jantʼiniʼ ti ka eyendhaʼ an tolmixtaláb axi ti biblioteca?

A Jesucristo in uchaʼ in aykólilchik «Ka tʼajaʼ ka lej makʼikʼbej a tajáx tin tamét an atiklábchik, abal jajáʼchik kin tsuʼuw a alwaʼ tʼajbilábil ani antsanáʼ kin puwénchij a Púlik Tátaj axi ti éb» (Mateo 5:16, NM). Abal ki tʼajaʼ nixéʼ i eyendhál an eyextaláb axi an inikchik in kaldhámal, ejtíl an Internet. An página ti Internet jw.org, játs an página axi in eyendhál an ólchixchik kʼal a Jehová abal kin olnaʼ jawaʼ in belál ani jawaʼ in tʼajál. ¿Jantʼoj tu ólchal?

Tokʼtsixtaláb kʼal an Biblia ti kwéntaj i konówixtaláb axi in tʼajálchik an atikláb. Tanaʼ neʼets ka elaʼ i tokʼtsixtaláb tin kwéntaj i konówixtaláb lej exbadh axi an kʼwajílomchik in tʼajál. Akak i konówixtaláb u tokʼtsiyab ti tratado ¿A Léʼ ka Exlaʼ an Chubaxtaláb?, axéʼ kʼwajat wilkʼadh al más de cuatrocientos i kawintaláb. Jayej an Traducción del Nuevo Mundo ani kʼeʼat i publicaciones jantʼiniʼ an libro ¿Qué enseña realmente la Biblia?, axi kʼwajat al ḿas de cien i kawintaláb. Jayetsejkʼij tsʼejkamej al yán i kawintaláb La Atalaya ani ¡Despertad! Yán kʼal axéʼ xi publicaciones a ejtowal ka atsʼaʼ o ka ajiy ti Internet, o ka paʼbaʼ ti formato de audio, PDF o EPUB. Axéʼ a ejtowal ka kaldhaʼ ti úw abal ka ólchij kʼeʼat axi in léʼ kin exlaʼ tin kwéntaj in Eyaltal a Dios. Ani ti lenguaje de señas waʼats yán i publicaciones axi kʼwajat al i video. A ejtowal jayej ka paʼbaʼ i ajumtaláb o tʼilab tin kwéntaj an Biblia axi in pidhál in tsap jawaʼ kʼwajat ti ajiyab aniyejkʼij waʼats i kʼijidh kʼaniláb abal ka atsʼaʼ tam it kʼwajat tit koyol.

Jawaʼ in ólnál an ólchixchik kʼal a Jehová. An página ti Internet axi in eyendhál an ólchixchik kʼal Jehová in ólnál jawaʼ neʼets ti watʼel más ít. Ani tin ebal i videos in ólnál jayej patal jawaʼ in kwaʼal kin tsuʼuw tin kwéntaj an tʼojláb axi i tʼajál tin puwél an tsabál ani an tolmixtaláb axi i bínál tam u watʼel jún i yajchiktaláb. Jayej al nixéʼ xi página in ólnál tin kwéntaj an púlik tamkuntaláb axi u waʼtsinal ani in ólnál jantʼiniʼ ti a ejtowal ka konoy ti sucursal.

Tin ebal axéʼchik xi patʼál in tʼajámal abal an chubaxtaláb ka makʼikʼbej o ka ulits tin puwél an Tsabál ma axi lej owdhaʼ an bichowchik jantʼiniʼ an Antártida. Jaxtám ki konchij a Jehová kin tʼajaʼ «abal ka dhubat bukʼuwat tin puwél an Tsabál in káwintal» ani ka puwenchat jajáʼ (2 Tesalonicenses 3:1).

• ¿Jantʼiniʼ tu tolmix an página jw.org abal más i atiklábchik kin exlaʼ an chubaxtaláb axi ti Biblia?

• ¿Jantʼoj a léʼ ka exlaʼ tin kwéntaj an Biblia al axéʼ xi página ti Internet?