Բովանդակալից աղոթքներ՝ Աստվածաշնչի ուսումնասիրության շնորհիվ
«Տէր, ականջ դիր ծառայիդ աղօթքին» (ՆԷԵՄ. 1։11)։
1, 2. Ինչո՞ւ է օգտակար քննել Աստվածաշնչում գրված աղոթքները։
ԱՂՈԹՔՆ ու Աստվածաշնչի ուսումնասիրությունը մեծ դեր են խաղում ճշմարիտ երկրպագության մեջ (1 Թեսաղ. 5։17; 2 Տիմոթ. 3։16, 17)։ Ինչ խոսք, Աստվածաշունչը աղոթագիրք չէ, սակայն նրանում արձանագրված են բազմաթիվ աղոթքներ, որոնց մեծ մասը գրված է «Սաղմոսներ» գրքում։
2 Աստվածաշունչն ուսումնասիրելիս հավանաբար կգտնես աղոթքներ, որոնք համապատասխանում են քո իրավիճակին։ Եթե այդ աղոթքների բառերը կամ մտքերն ընդգրկես աղոթքներիդ մեջ, ապա Եհովայի հետ զրույցն ավելի բովանդակալից կդառնա։ Սուրբ Գրություններում կարդում ենք այն մարդկանց մասին, ովքեր աղերսել են Աստծուն և պատասխան ստացել։ Եկե՛ք տեսնենք, թե ինչ կարելի է սովորել նրանց աղոթքներից։
Հետևիր Աստծու առաջնորդությանը
3, 4. Ի՞նչ հանձնարարություն ստացավ Աբրահամի ծառան, և ի՞նչ ենք սովորում նրա աղոթքից։
3 Աստվածաշնչի ուսումնասիրությունը օգնում է հասկանալու, թե որքան կարևոր է միշտ խնդրել Եհովայի առաջնորդությունը։ Օրինակ՝ եկեք տեսնենք, թե ինչ պատահեց, երբ Աբրահամն իր ավագ ծառային (հավանաբար Եղիազարին) ուղարկեց Միջագետք՝ Իսահակի համար աստվածավախ կին գտնելու։ Երբ ծառան տեղ հասավ, մոտեցավ մի ջրհորի։ Քանի որ կանայք սովորաբար գալիս էին այդտեղ ջուր հավաքելու, Եղիազարն աղոթեց. «Եհովայ.... այն աղջիկը որին որ ես ասեմ, սափորդ ցածացրու որ խմեմ, եւ նա ասէ թէ խմիր, եւ քո ուղտերին էլ կ’խմեցնեմ, նա լինի քո ծառայ Իսահակի համար սահմանածդ. եւ սորանով գիտենամ որ իմ տիրոջը բարերարութիւն արիր» (Ծննդ. 24։12–14)։
4 Երբ Ռեբեկան ջուր տվեց ուղտերին, Աբրահամի ծառան հասկացավ, որ դա իր աղոթքի պատասխանն է։ Աղջիկը Եղիազարի հետ ճանապարհ ընկավ Քանան և դարձավ Իսահակի սիրելի կինը։ Ինչ խոսք, այսօր չենք կարող ակնկալել, որ Եհովան հատուկ նշան ցույց կտա։ Սակայն նա մեզ ուղղություն կտա, եթե աղոթենք և վճռականորեն հետևենք նրա սուրբ ոգու առաջնորդությանը (Գաղ. 5։18)։
Հաղթահարել անհանգստությունը
5, 6. Ի՞նչ ենք սովորում Հակոբի աղոթքից։
5 Աղոթքն օգնում է հաղթահարել անհանգստությունը։ Վախենալով իր եղբայր Եսավի սպառնալիքներից՝ Հակոբն աղոթեց. «Ով Եհովայ.... Ես արժանի չեմ այն ամեն ողորմութիւններին եւ ամեն հաւատարմութեանը, որ քո ծառային արել ես.... Ազատիր հիմա ինձ իմ եղբայր Եսաւի ձեռքիցը, որովհետեւ նորանից վախում եմ, մի գուցէ գայ եւ զարկէ ինձ եւ մօրը տղաներովը։ Եւ դու ասել ես, թէ անպատճառ քեզ բարիք կ’անեմ, եւ քո սերունդը ծովի աւազի չափ կ’անեմ, որ շատութիւնից չի համրուիլ» (Ծննդ. 32։9–12)։
6 Թեև Հակոբը որոշակի նախազգուշական քայլեր ձեռնարկեց, նա դիմեց Աստծուն աղոթքով։ Արդյունքում եղբայրները հաշտվեցին։ Դրանից երևում է, որ Եհովան պատասխանեց իր ծառայի աղոթքին։ (Ծննդ. 33։1–4)։ Ուշադիր ընթերցելով Հակոբի աղոթքը՝ տեսնում ենք, որ նա ոչ միայն օգնություն խնդրեց, այլև հավատ դրսևորեց խոստացյալ Սերնդի հանդեպ և երախտագիտություն հայտնեց Աստծուն նրա սիրառատ բարության համար։ Հնարավոր է՝ դու նույնպես ունենաս որոշակի «վախեր ներսից» (2 Կորնթ. 7։5)։ Նման դեպքում խորհիր Հակոբի օրինակի շուրջ։ Այն կհիշեցնի քեզ, որ աղոթքի օգնությամբ կարող ես հաղթահարել անհանգստություններդ։ Հիշիր նաև, որ խնդրանքներդ պետք է արտահայտեն քո հավատը։
Իմաստություն խնդրիր
7. Ինչո՞ւ Մովսեսն աղոթեց Եհովայի ճանապարհներն իմանալու մասին։
7 Եթե ուզում ենք հաճեցնել Աստծուն, ապա պետք է իմաստություն խնդրենք նրանից։ Մովսեսը ուզում էր իմանալ Եհովայի ճանապարհները, ուստի աղերսեց նրան. «Նայիր՝ դու ասում ես ինձ. Հանիր այս ժողովուրդը [Եգիպտոսից].... Եւ հիմա աղաչում եմ, եթէ քո առաջին շնորհք գտայ՝ խնդրեմ ինձ իմացրու քո ճանապարհները.... որ քո առաջին շնորհք գտնեմ» (Ելից 33։12, 13)։ Ի պատասխան՝ Եհովան ավելի շատ գիտելիքներ տվեց Մովսեսին իր ճանապարհների մասին, որոնք անհրաժեշտ էին՝ Աստծու ժողովրդին առաջնորդելու համար։
8. Ի՞նչ օգուտներ կարող ենք քաղել Գ Թագաւորաց 3։7–14 համարներից։
8 Դավիթը նույնպես աղոթեց. «Ցոյց տուր ինձ, ով Տէր, քո ճանապարհները» (Սաղ. 25։4)։ Նրա որդի Սողոմոնը իմաստություն խնդրեց Եհովայից՝ թագավորի իր պարտականությունները կատարելու համար։ Այդ աղոթքը հաճելի էր Աստծուն, ուստի նա ոչ միայն իմաստություն տվեց Սողոմոնին, այլև հարստություն և փառք (կարդա՛ Գ Թագաւորաց 3։7–14)։ Եթե ժողովում պատասխանատվություններ ես ստանում, որոնք քո կարծիքով կդժվարանաս կատարել, իմաստություն խնդրիր և խոնարհ եղիր։ Աստված կօգնի քեզ համապատասխան գիտելիքներ ստանալու և իմաստություն կտա, որպեսզի քո պարտականությունները կատարես սիրով ու հարկ եղած ձևով։
Աղոթիր սրտանց
9, 10. Սրտի հետ կապված ի՞նչ կարևոր բան ենք սովորում Սողոմոնի աղոթքից։
9 Եթե ուզում ես, որ Եհովան լսի քեզ, պետք է սրտանց աղոթես։ Այդպիսի մի սրտաբուխ աղոթք արձանագրված է Ա Թագաւորաց 8–րդ գլխում։ Այն մատուցեց Սողոմոնը մեծ բազմության առաջ, որը մ.թ.ա. 1026 թ.–ին հավաքվել էր Երուսաղեմում տաճարի նվիրման կապակցությամբ։ Երբ ուխտի տապանակը դրվեց Սրբությունների Սրբությունում, և Եհովայի ամպը լցրեց տաճարը, Սողոմոնը փառաբանեց Աստծուն։
10 Քննիր Սողոմոնի աղոթքը և տես, թե ինչ է նա ասում սրտի մասին։ Թագավորը նշեց, որ միայն Եհովան է սրտեր քննողը (Գ Թագ. 8։38, 39)։ Աղոթքում ասվում էր, որ մեղավոր մարդը կարող է ներում ստանալ, եթե Աստծուն «դառնա իր բոլոր սրտովը»։ Գերի տարված իսրայելացիները նույնպես կարող էին աղոթել Եհովային. նա կլսեր, եթե նրանց սիրտը «ամբողջովին Եհովայի հետ լիներ» (Գ Թագ. 8։48, 58, 61 ՆԱ)։ Ուստի քո աղոթքները նույնպես պետք է սրտից բխեն։
Ինչպե՞ս կարող է օգնել «Սաղմոսներ» գիրքը
11, 12. Ի՞նչ ենք սովորում աքսորում գտնվող ղևտացու աղոթքից։
11 «Սաղմոսներ» գրքի ուսումնասիրությունը կարող է օգնել քեզ ավելի բովանդակալից դարձնելու աղոթքներդ և սպասելու Եհովայի պատասխանին։ Քննենք աքսորում գտնվող ղևտացու համբերատարության օրինակը։ Թեև նա չէր կարող գնալ Եհովայի Սրբարանը, սակայն երգեց. «Ի՞նչու ես տրտում, ով իմ անձը, եւ ի՞նչու ես շփոթուած ինձանում. Աստուծուն յուսացիր [«սպասիր», ՆԱ]. որովհետեւ էլ կ’գոհանամ նորանից՝ որ իմ երեսի փրկութիւնը եւ իմ Աստուածն է» (Սաղ. 42։5, 11; 43։5)։
12 Ի՞նչ կարելի է սովորել այս ղևտացուց։ Եթե ճշմարտության համար գտնվում ես ազատազրկման մեջ և ժամանակավորապես չես կարող հավատակիցներիդ հետ ներկա լինել երկրպագության վայրերում, համբերությամբ սպասիր, մինչև Եհովան գործի կանցնի, և դու նորից կլինես նրա ժողովրդի հետ (Սաղ. 37։5)։ Հիշիր այն ուրախությունը, որ վայելել ես ծառայության ժամանակ և տոկունություն խնդրիր Եհովայից՝ «սպասելով», մինչև որ նա նորից հնարավորություն կտա ընկերակցելու հավատակիցներիդ հետ։
Աղոթիր հավատով
13. Ըստ Հակոբոս 1։5–8 համարների՝ ինչո՞ւ պետք է հավատով աղոթենք։
13 Անկախ քո հանգամանքներից՝ միշտ աղոթիր հավատով։ Երբ փորձվում է անարատությունդ, հետևիր Հակոբոս աշակերտի խորհրդին. աղոթիր Եհովային և մի՛ կասկածիր, որ նա քեզ իմաստություն կտա, որպեսզի կարողանաս ճիշտ վարվել (կարդա՛ Հակոբոս 1։5–8)։ Աստված լավ գիտի, թե ինչ փորձություններ ես դիմագրավում։ Ուստի իր սուրբ ոգու միջոցով կարող է առաջնորդել ու մխիթարել քեզ։ Սիրտդ բաց արա Աստծու առաջ հավատով՝ «բոլորովին չկասկածելով», և ընդունիր նրա ոգու առաջնորդությունն ու խորհուրդները, որոնք նա տալիս է իր Խոսքի միջոցով։
14, 15. Ինչո՞ւ կարող ենք ասել, որ Աննան հավատ դրսևորեց։
14 Քննենք նաև ղևտացի Եղկանայի երկու կանանցից մեկի՝ Աննայի օրինակը, որը նույնպես աղոթեց Աստծուն և գործեց հավատով։ Եղկանայի մյուս կինը՝ Փենանան, որը շատ զավակներ ուներ, ծաղրում ու վշտացնում էր ամուլ Աննային։ Ուստի երբ Աննան խորան եկավ, խոստացավ, որ եթե արու զավակ ունենա, կնվիրի նրան Եհովային։ Երբ նա մտքում աղոթում էր, նրա շրթունքները շարժվում էին։ Տեսնելով դա՝ Հեղի քահանայապետը կարծեց, թե Աննան հարբած է։ Սակայն հավաստիանալով, որ դա այդպես չէ՝ ասաց. «Իսրայէլի Աստուածը տայ քո խնդրուածքը»։ Թեև Աննան հաստատ չգիտեր, թե ինչպիսին է լինելու իր աղոթքի պատասխանը, սակայն սրտանց հավատում էր, որ Եհովան անպայման կպատասխանի։ Ուստի նրա «երեսը այլ եւս տրտում չէր»։ Աննան արդեն տխուր ու վհատված չէր (Ա Թագ. 1։9–18)։
15 Աննայի աղոթքը անպատասխան չմնաց։ Նա որդի ունեցավ, որի անունը դրեց Սամուել։ Երբ երեխան կաթից կտրվեց, մայրը նրան բերեց խորան՝ սրբազան ծառայություն կատարելու (Ա Թագ. 1։19–28)։ Աննայի աղոթքի շուրջ խորհրդածելու շնորհիվ կկարողանաս բովանդակալից դարձնել քո՛ աղոթքները։ Դա նաև կօգնի քեզ հաղթահարելու ճնշվածությունդ, եթե աղոթես և հավատաս, որ Աստված կպատասխանի (Ա Թագ. 2։1–10)։
16, 17. Ինչո՞ւ Աստված պատասխանեց Նեեմիայի աղոթքին։
16 Աստծու հավատարիմ ծառան՝ Նեեմիան, որն ապրում էր մ.թ.ա. 5–րդ դարում, նույնպես աղոթեց և հավատ դրսևորեց։ Նա խնդրեց. «Ոհ Տէր, ականջ դիր ծառայիդ աղօթքին եւ ծառաներիդ աղօթքին, որ սիրում են քո անունից վախենալը. եւ յաջողութիւն տուր այսօր քո ծառային ևւ ինձ ողորմութիւն գտնել տուր այս մարդի առաջին»։ «Այս մարդը» պարսից Արտաշես թագավորն էր։ Նեեմիան նրա մատռվակն էր՝ գինի մատուցողը (Նէեմ. 1։11)։
17 Երբ Նեեմիան իմացավ, որ Բաբելոնի գերությունից վերադարձած հրեաները «մեծ նեղութեան եւ անարգութեան մէջ են, եւ Երուսաղէմի պարիսպները քանդուած» են, օրեր շարունակ հավատով աղոթեց Եհովային (Նէեմ. 1։3, 4)։ Նրա աղոթքների պատասխանը գերազանցեց իր սպասելիքները։ Արտաշես թագավորը թույլ տվեց Նեեմիային գնալ Երուսաղեմ և վերականգնել քաղաքի պարիսպը (Նէեմ. 2։1–8)։ Վերակառուցման աշխատանքները շուտով ավարտվեցին։ Աստված պատասխանեց իր հավատարիմ ծառայի աղոթքներին, քանի որ վերջինս հավատով էր աղոթում և խնդրում էր ճշմարիտ երկրպագության առաջխաղացման մասին։ Իսկ ինչպիսի՞ն են քո աղոթքները։
Փառաբանիր և շնորհակալություն հայտնիր Աստծուն
18, 19. Ի՞նչ պատճառներ կան Եհովային փառաբանելու և նրան շնորհակալություն հայտնելու համար։
18 Մի՛ մոռացիր աղոթքներում փառաբանել և շնորհակալություն հայտնել Եհովային։ Չէ՞ որ դա անելու համար բազմաթիվ պատճառներ կան։ Օրինակ՝ Դավիթը շատ էր ցանկանում գովաբանել Եհովայի Թագավորությունը (կարդա՛ Սաղմոս 145։10–13)։ Երևո՞ւմ է արդյոք քո աղոթքներից, որ բարձր ես գնահատում բարի լուրի քարոզչության գործը։ Բացի դրանից, սաղմոսերգուի խոսքերը կարող են օգնել քեզ սրտանց շնորհակալություն հայտնելու նաև քրիստոնեական հանդիպումների ու համաժողովների համար (Սաղ. 27։4; 122։1)։
19 Եհովայի հետ ունեցած քո թանկագին փոխհարաբերությունները կարող են մղել քեզ սաղմոսերգուի պես աղոթելու. «Կ’գոհանամ քեզանից, Տէր, ժողովուրդների մէջ. սաղմոս կ’ասեմ քեզ ազգերի մէջ։ Որովհետեւ քո ողորմութիւնը մեծ է մինչեւ երկինքը, եւ քո ճշմարտութիւնը՝ մինչեւ ամպերը։ Բարձրացիր, ով Աստուած, երկնքի վերայ. քո փառքը ամեն երկրի վերայ» (Սաղ. 57։9–11)։ Սաղմոսերգուի այս ջերմ խոսքերը կարող են օգնել քեզ բովանդակալից դարձնելու աղոթքներդ։
Աղոթիր խոր հարգանքով
20. Ի՞նչ օրինակ թողեց Մարիամը։
20 Քո աղոթքները պետք է խոր հարգանք արտացոլեն Աստծու նկատմամբ։ Այս առումով լավ օրինակ է Մարիամը։ Երբ իմացավ, որ Մեսիայի մայրն է դառնալու, նա դիմեց Աստծուն խոր հարգանքով. «Հոգիս մեծարում է Եհովային, և ոգիս չի կարող չցնծալ իմ Փրկիչ Աստծով» (Ղուկ. 1։46, 47)։ Ուստի զարմանալի չէ, որ Աստված նրան ընտրեց իր Որդու մայրը լինելու համար։ Ուշագրավ է, որ Մարիամի աղոթքը շատ նման էր Աննայի աղոթքին, որը նա ասաց Սամուելին խորան բերելուց հետո։ Կարո՞ղ ես բովանդակալից դարձնել աղոթքներդ՝ օգտագործելով հարգանքի նման արտահայտություններ։
21. Ինչպե՞ս էր Հիսուսն աղոթում։
21 Հիսուսը նույնպես աղոթում էր Եհովային հավատով ու խոր հարգանքով։ Ղազարոսին հարություն տալուց առաջ նա «իր աչքերը դեպի երկինք բարձրացրեց ու ասաց. «Հա՛յր, շնորհակա՛լ եմ քեզ, որ ինձ լսեցիր։ Ճիշտ է, ես գիտեի, որ դու միշտ լսում ես ինձ» (Հովհ. 11։41, 42)։ Իսկ դու աղոթո՞ւմ ես Աստծուն հավատով ու խոր հարգանքով։ Հիսուսի հարգանքը երևում է նաև նրանից, թե ինչի մասին էր նա առաջին հերթին աղոթում։ Ուսումնասիրելով նրա տիպար աղոթքը՝ կտեսնես, որ նա հիմնական ուշադրությունը դարձնում էր Եհովայի անվան սրբացման, Թագավորության գալստյան և Աստծու կամքի կատարման վրա (Մատթ. 6։9, 10)։ Դու պետք է նույնն անես։
22. Ինչո՞ւ կարող ես վստահ լինել, որ Եհովան քեզ քաջություն կտա բարի լուրը հռչակելու համար։
22 Հալածանքի կամ փորձությունների ենթարկվելիս հաճախ աղերսում ենք Եհովային, որ օգնի մեզ քաջությամբ ծառայելու իրեն։ Օրինակ՝ երբ Սինեդրիոնը հրամայեց Պետրոսին և Հովհաննեսին «չսովորեցնել Հիսուսի անունով», առաքյալները անվախորեն հրաժարվեցին հնազանդվելուց (Գործ. 4։18–20)։ Դրա համար նրանց բանտ նետեցին։ Սակայն ազատ արձակվելուց հետո նրանք պատահածի մասին պատմեցին հավատակիցներին։ Առաքյալներին լսելով՝ բոլորը միասին աղոթեցին Եհովային, որ համարձակություն տա իրենց՝ խոսքը քաջությամբ քարոզելու։ Պատասխանե՞ց Եհովան իրենց աղոթքին։ Անկասկած։ Որքան հուզիչ էր տեսնել, որ «բոլորը սուրբ ոգով լցվեցին և համարձակությամբ Աստծու խոսքն էին խոսում» (կարդա՛ Գործեր 4։24–31)։ Արդյունքում շատերը դարձան Եհովայի երկրպագուներ։ Այո՛, աղոթքը կարող է զորացնել նաև քեզ, որպեսզի խիզախորեն հռչակես բարի լուրը։
Բովանդակալից աղոթքների այլ օրինակներ
23, 24. ա) Նշի՛ր այլ օրինակներ, որոնք կօգնեն քեզ բովանդակալից դարձնելու աղոթքներդ։ բ) Ի՞նչ պետք է անես աղոթքներդ բովանդակալից դարձնելու համար։
23 Աստվածաշնչում կան բազմաթիվ այլ օրինակներ, որոնք ուսումնասիրելով՝ կկարողանաս ավելի բովանդակալից դարձնել աղոթքներդ։ Օրինակ՝ Հովնանի նման կարող ես նշել, որ «փրկութիւնը Տիրոջն է» (Յովն. 2։1–10)։ Եթե ծանր մեղք ես գործել և դիմել ես երեցների օգնությանը, սակայն մեղավորության ծանր զգացումը չի լքում քեզ, ապա հիշիր Դավթի աղոթքները։ Դրանց օգնությամբ կարող ես արտահայտել քո սեփական զգացումներն ու զղջումը (Սաղ. 51։1–12)։ Երբեմն կարող ես փառաբանել Եհովային ինչպես Երեմիան (Երեմ. 32։16–19)։ Եթե կողակից ես փնտրում, քեզ կօգնի «Եզրաս» գրքի 9–րդ գլխի ուսումնասիրությունը։ Այնտեղ գրված խոսքերը կլցնեն քեզ ավելի մեծ վճռականությամբ՝ «ամուսնանալու.... միայն Տիրոջով» (1 Կորնթ. 7։39; Եզր. 9։6, 10–15)։
24 Շարունակիր կարդալ, ուսումնասիրել և քննել Աստվածաշունչը։ Գտիր այնպիսի մտքեր, որոնք կարող ես ընդգրկել քո աղոթքների մեջ։ Դրանց միջոցով կկարողանաս շնորհակալություն հայտնել և փառաբանել Աստծուն։ Եկե՛ք վճռենք Աստվածաշնչի միջոցով ավելի բովանդակալից դարձնել մեր աղոթքները, որոնց շնորհիվ ավելի շատ կմտերմանանք Եհովայի հետ։
Ինչպե՞ս կպատասխանես
• Ինչո՞ւ պետք է հետևենք Աստծու առաջնորդությանը։
• Ինչո՞ւ պետք է իմաստություն խնդրենք Աստծուց։
• Ինչպե՞ս կարող է «Սաղմոսներ» գիրքն օգնել մեզ բովանդակալից դարձնելու մեր աղոթքները։
• Ինչո՞ւ պետք է աղոթենք հավատով և խոր հարգանքով։
[նկար 8–րդ էջի վրա]
Եղիազարը Եհովայից առաջնորդություն էր խնդրում։ Իսկ դո՞ւ
[նկար 10–րդ էջի վրա]
Ընտանեկան երկրպագությունը կարող է բովանդակալից դարձնել աղոթքներդ