Աստվածաշնչի տեսակետը
Արդյո՞ք կանայք պետք է թաքցնեն իրենց գեղեցկությունը
«ԿԱՆԱՅՔ սիրում են նորաձևություն»,— այսպես է արտահայտվել Նյու Յորքի նորաձևության համալսարանի պրոֆեսոր և փորձառու դիզայներ Ջորջ Սիմոնտոնը։ Նա բացատրում է. «Կանայք սիրում են ի ցույց դնել իրենց անհատականությունը, խնամք տանել իրենց մասին, որպեսզի ավելի գրավիչ դառնան.... Կարծում եմ՝ այդպես վարվելով նրանք ցույց են տալիս, որ հարգում են իրենց և իրենց շրջապատող մարդկանց»։ Այո՛, վաղուց ի վեր համարվել է, որ զարդարվելով կանայք ընդգծում են իրենց կանացիությունը, ավելի գրավիչ են դառնում և որոշ չափով ինքնավստահություն են ձեռք բերում։
Սակայն պատճառաբանելով կրոնը՝ ոմանք կանացի արդուզարդը ներկայացնում են բացասական լույսի ներքո։ «Սուրբ կանայք .... եթե .... բնականից գեղեցիկ են .... չպետք է ընդգծեն իրենց գեղեցկությունը, այլ պետք է ձգտեն թաքցնել այն»,— գրել է Տերտուլիանոսը մ.թ. երրորդ դարում։ Կոսմետիկայի վերաբերյալ նա ասել է. «Այն կանայք, ովքեր դիմահարդարման քսուքներ են օգտագործում, այտերին կարմրաներկ են քսում, կամ արհեստականորեն երկարացնում են իրենց հոնքերը, մեղք են գործում Աստծու դեմ»։ Իսկ ոսկուց և արծաթից պատրաստված «զարդարանքի առարկաները» նա անվանել է «գայթակղության գործիքներ»։
Այսօր շատերը նույնպես խիստ տեսակետ ունեն կանանց արդուզարդի վերաբերյալ։ Որոշ կրոններ անգամ արգելում են իրենց անդամներին կրել որևէ զարդ, վառ գույնի հագուստ կամ օգտագործել կոսմետիկա։ Սակայն արդյո՞ք կինը պետք է թաքցնի իր գեղեցկությունը, թե՞ նա կարող է հետևել իր արտաքինին։
Աստծու տեսակետը
Աստվածաշնչում մանրամասնորեն չի քննարկվում զարդարանք կրելու և կոսմետիկա օգտագործելու թեման։ Այնուամենայնիվ, բավականաչափ ապացույցներ կան, որոնք ցույց են տալիս, որ Աստված չի դատապարտում այս կամ այն կերպով զարդարվելը։
Օրինակ՝ նկարագրելով այն, թե ինչպես էր օրհնել Երուսաղեմին՝ Աստված այդ քաղաքի մասին այնպես խոսեց, ասես այն կին լիներ։ Նա ասաց. «Քեզ զարդարեցի զարդով.... եւ [դու] շատ ու շատ գեղեցկացար» (Եզեկիէլ 16։11–13)։ Թեև այստեղ խորհրդանշական լեզու է օգտագործվում, սակայն հիշատակվում են այնպիսի զարդեր, ինչպիսիք են՝ ապարանջանները, վզնոցը և ականջօղերը։ Գրությունները նաև համեմատում են ոսկյա զարդերը «իմաստունի խրատ[ի]» հետ, որին լավ ունկնդիրը ուշադրություն է դարձնում (Առակաց 25։1, 12)։ Տրամաբանական է եզրակացնել, որ եթե Գրությունները նման դրական համեմատություններ են կատարում, ուրեմն Աստված դեմ չէ, որ կանայք զարդեր օգտագործեն իրենց գեղեցկությունը ընդգծելու համար։
Քրիստոնյա կանայք ‘իրենց զարդարում են’
Աստվածաշնչի որոշ հատվածներում ուղղակիորեն խոսվում է կանացի արդուզարդի մասին։ Պողոս առաքյալը գրեց. «Կանայքը վայելուչ հագուստով .... իրանց անձերը զարդարեն»։ Երբ դա արվում է «համեստությամբ և ողջամտությամբ» (ՆԱ), ապա արտացոլում է Աստծու հանդեպ կնոջ ունեցած հարգանքը (Ա Տիմոթէոս 2։9, 10)։ Երբ քրիստոնյա կանայք համեստորեն են ի ցույց դնում իրենց գեղեցկությունը, ապա դա կարող է դրականորեն անդրադառնալ Աստծու ուսմունքների և ժողովի վրա։
Ոմանք առարկում են՝ ասելով, թե հենց նույն համարներում ասվում է, որ չպետք է զարդարվել «[մազերի] հիւսուածներով, կամ ոսկիով կամ մարգարիտներով կամ թանգագին հանդերձներով. այլ ինչպէս կ’վայելէ աստուածպաշտութիւնը յանձն առած կանանց՝ բարի գործերով»։ Արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ կանայք չպետք է հարդարեն իրենց մազերը կամ զարդեր կրեն։
Ո՛չ։ Աստվածաշնչում դրականորեն է խոսվում արդուզարդի մասին։ Պողոս առաքյալը ոչ թե արգելում էր որոշ տեսակի զարդեր օգտագործել, այլ քաջալերում էր կանանց առաջին հերթին իրենց զարդարել քրիստոնեական հատկություններով և բարի գործերով։
Կարևոր են մղումները
Պողոս առաքյալը գրեց. «Այլեւս իրար չ’դատենք. այլ աւելի այս դրէք ձեր մտքումը, որ եղբօր գլորում կամ գայթակղութիւն չ’դնէք» (Հռովմայեցիս 14։13)։ Ինչպե՞ս կարող է Պողոսի այս խորհուրդը օգնել մեզ զարդեր ընտրելու հարցում։
Նախ Պողոսն ասում է, որ «իրար չ’դատենք»։ Մենք պետք է զգույշ լինենք, որ մեր ‘եղբոր առջև գայթակղություն չդնենք’։ Ընդունելի արդուզարդի վերաբերյալ չափանիշները կարող են տարբեր լինել տարբեր երկրներում և մշակույթներում։ Այն, ինչը որևէ ժամանակահատվածում ընդունելի է մի երկրում, կարող է անընդունելի լինել մեկ ուրիշ երկրում։ Մենք չպետք է գայթակղեցնենք կամ վիրավորենք ուրիշներին՝ կրելով այնպիսի արդուզարդ, որը մեր մշակույթում համարվում է կասկածելի ապրելակերպի նշան։ Լավ կլինի, որ քրիստոնյա կանայք հարց տան իրենց. «Ի՞նչ տեսակետ ունեն իմ բնակավայրում ապրող մարդիկ այն արդուզարդի վերաբերյալ, որ ես կրում եմ։ Արդյո՞ք ժողովի անդամները իրենց ճնշված են զգում, զարմանում են կամ ամաչում իմ կրած արդուզարդի պատճառով»։ Նույնիսկ եթե քրիստոնյա կինը իրավունք ունի հագնվել կամ հարդարվել որոշակի ոճով, նա կհրաժարվի այդպես վարվելուց, եթե դրանով կվիրավորի ուրիշներին (Ա Կորնթացիս 10։23, 24)։
Բացի այդ, արտաքին տեսքին չափից շատ ուշադրություն դարձնելը կարող է սխալ տպավորություն թողնել մարդկանց վրա։ Այսօր շատ երկրներում որոշ կանայք դիտմամբ օգտագործում են այնպիսի արդուզարդ, որը համեստ չէ և ուշադրություն է հրավիրում իրենց վրա։ Սակայն քրիստոնյա կանայք խուսափում են այդպիսի արդուզարդ կրել, քանի որ ցանկանում են լինել խոհեմ և մաքուր բոլոր հարցերում, «որ Աստուծոյ խօսքը չ’հայհոյուի» (Տիտոս 2։4, 5)։
Աստվածավախ կանայք հասկանում են, որ նույնիսկ եթե զարդեր են կրում, միևնույն է նրանց իրական գեղեցկությունը «սրտի ծածուկ մարդ[ն]» է, որն էլ արտահայտվում է նրանց վերաբերմունքի և վարքի մեջ (Ա Պետրոս 3։3, 4)։ Այն կինը, որը իր հագուստի ոճը, կոսմետիկան և զարդերն ընտրելիս ողջամտություն է դրսևորում, շահում է մարդկանց հարգանքը և պատիվ է բերում իր Արարչին։