Ի՞նչ է անհրաժեշտ հաջող ամուսնություն ունենալու համար

Կցանկանայի՞ք սուզվել գետի մեջ՝ առանց նախօրոք լողալ սովորելու։ Այսպիսի անմիտ արարքը կարող է վնաս հասցնել, նույնիսկ մահով ավարտվել։ Սակայն խորհեք այն հարցի շուրջ, թե շատերն ինչպես են նետվում ամուսնության գիրկը այն դեպքում, երբ ամուսնական կյանքում պատասխանատվություններ ձեռք առնելու մասին անբավարար գիտելիքներ ունեն։

ՀԻՍՈՒՍՆ ասաց. «Ձեզնից ո՞վ, եթէ կամենայ աշտարակ շինել, նախ նստելով չի հաշուի իր ծախսերը, թէ աւարտելու համար բաւական դրամ ունի՞» (Ղուկաս 14։28)։ Այս սկզբունքը ճիշտ կլինի կիրառել ինչպես աշտարակ շինելիս, այնպես էլ ընտանիք կազմելիս։ Ամուսնանալ ցանկացողները պետք է ուշադրությամբ հաշվի առնեն ամուսնության հետ կապված հարցերը՝ «հաշվեն ծախսերը» և համոզվեն, որ ի վիճակի են բավարարելու վերջինիս պահանջները։

Ի՞նչ է ամուսնությունը

Իսկապես օրհնություն է կյանքի ընկեր ունենալը, որի հետ կարող եք կիսել ձեր ուրախություններն ու դժվարությունները։ Ամուսնությունը կարող է լցնել միայնակությունից կամ հուսահատությունից առաջացած դատարկությունը։ Այն կարող է բավարարել սիրո, հաղորդակցության և մտերմական կապի մեր բնական պահանջը։ Ադամին ստեղծելուց հետո, հիմնավոր պատճառ ունենալով, Աստված ասաց. «Լաւ չէ որ մարդը մինակ լինի. նորա նման մի օգնական շինեմ իրան յարմար» (Ծննդոց 2։18; 24։67; Ա Կորնթացիս 7։9)։

Այո՛, ամուսնացած լինելը կարող է որոշ պրոբլեմներ լուծել, բայց, միևնույն ժամանակ, առաջ կբերի նաև նորերը։ Ինչո՞ւ։ Քանի որ այն երկու տարբեր անձնավորությունների միասնություն է, որոնք թեև իրար համապատասխան են, բայց նույնը չեն։ Հետևաբար, նույնիսկ համապատասխան զույգերը ժամանակ առ ժամանակ տարաձայնություններ կունենան։ Քրիստոնյա Պողոս առաքյալը գրեց, որ ամուսնանալ ցանկացողները «մարմնի նեղութիւն» են ունենալու (Ա Կորնթացիս 7։28)։

Պողոսն արդյոք հոռետե՞ս էր։ Ամենևին էլ ո՛չ։ Նա պարզապես ամուսնանալու մտադրություն ունեցողներին հորդորում էր ռեալ լինել։ Սիրո բուռն զգացումներով առաջնորդվելը չի կարող այն բանի չափանիշը հանդիսանալ, թե ինչպիսին կլինի ամուսնությունը հարսանիքից ամիսներ կամ տարիներ հետո։ Յուրաքանչյուր ամուսնություն ունի իրեն հատուկ դժվարություններն ու խնդիրները։ Հարցը նրանում չէ, թե արդյո՞ք դրանք կառաջանան, այլ այն է, թե ինչպես հաղթահարել դրանք։

Պրոբլեմները հնարավորություն են տալիս ամուսնուն և կնոջը դրսևորելու իրենց փոխադարձ սիրո անկեղծությունը։ Պատկերացրեք հետևյալը. ճանապարհորդություն կատարող նավը կարող է փառահեղ թվալ, քանի դեռ այն խարիսխ գցած, պարապ կանգնած է ծովապատնեշի մոտ։ Սակայն նրա՝ նավագնացության համար իսկապես պիտանի լինելը ի հայտ է գալիս ծովում, անգամ փոթորկի ժամանակ՝ ալիքներին բախվելիս։ Նմանապես, ամուսնական կապի ամրությունը չի որոշվում միայն ռոմանտիկ սիրո խաղաղ պահերով։ Երբեմն այդ ամրությունը ապացուցվում է ծանր փորձությունների ժամանակ, երբ ամուսնական զույգը անհաջողությունների է հանդիպում։

Դժվարություններին դիմանալով՝ ամուսնական զույգը պարտավորություն է վերցնում իր վրա, քանի որ Աստված մտադրվել էր, որ ամուսինը «կ’յարի իր կնոջը», ու նրանք երկուսով «մէկ մարմին կ’լինին» (Ծննդոց 2։24)։ Ամուսնական պարտքի գաղափարն այսօր շատերին է վախեցնում։ Սակայն միանգամայն խելամիտ քայլ է, երբ իսկապես իրար սիրող երկու անձնավորություններ միշտ միասին լինելու հանդիսավոր խոստում են իրար տալիս։ Ամուսնական պարտքի գիտակցումը արժեքավորում է ամուսնությունը։ Այն վստահելու հիմք է ստեղծում, որպեսզի, ինչ էլ որ պատահի, ամուսինն ու կինը թիկունք կանգնեն մեկը մյուսին։a Եթե դուք այդօրինակ պարտավորություններ վերցնելու պատրաստ չեք, ուրեմն իրականում դեռ պատրաստ չեք ամուսնության համար (համեմատեք Ժողովող 5։4, 5)։ Նույնիսկ արդեն ամուսնացած անհատները պետք է ավելի խորը գնահատեն այն, թե ամուսնական պարտքը որքան կարևոր է ամուսնական կյանքում ամեն բան համբերությամբ տանելու համար։

Ճանաչիր ինքդ քեզ

Անկասկած դու կարող ես թվարկել այն հատկանիշները, որոնք կցանկանայիր տեսնել կյանքիդ ընկերոջ մեջ։ Սակայն շատ ավելի դժվար է նայել քո անձին որոշելու համար, թե ինչպես կարող ես նպաստել ամուսնությանը։ Ինքնաքննություն կատարելն անհրաժեշտ է ամուսնական երդումը տալուց առաջ և դրանից հետո։ Օրինակ՝ ինքդ քեզ հետևյալ հարցերը տուր.

• Պատրա՞ստ եմ արդյոք կատարելու ամուսնական պարտքը կողակցիս հանդեպ ողջ կյանքի ընթացքում (Մատթէոս 19։6)։

Աստվածաշնչի մարգարեներից Մաղաքիայի օրերում շատ ամուսիններ թողեցին իրենց կանանց հավանաբար ավելի երիտասարդ կանանց հետ ամուսնանալու նպատակով։ Եհովան ասաց, որ իր զոհասեղանը ողողված էր լքված կանանց արտասուքներով. նա նաև դատապարտեց նրանց, ովքեր «անհաւատարիմ» էին եղել իրենց կանանց (Մաղաքիա 2։13—16)։

• Եթե ես մտածում եմ ամուսնանալու մասին, պատանեկան տարիքն արդեն անցե՞լ եմ, երբ սեռային զգացումները բավականին ուժեղ են ու կարող են մթագնել առողջ դատողությունը (Ա Կորնթացիս 7։36)։

 «Շատ վտանգավոր է ամուսնանալ պատանեկան տարիքում»,— գրում է Նիքին, որն ամուսնացել էր 22 տարեկան հասակում։ Նա զգուշացնում է. «20—30 տարեկանն ընկած ժամանակահատվածում զգացմունքները, նպատակներն ու ճաշակը շարունակ փոփոխվում են»։ Ճիշտ է, ամուսնության համար պատրաստ լինելը միայն տարիքով չի չափվում։ Այնուամենայնիվ, պատանեկան տարիքում ամուսնանալը, երբ սեռային զգացումները հատկապես ուժեղ են, կարող է աղավաղել անհատի մտածելակերպը և կուրացնել այնպես, որ նա չկարողանա տեսնել հնարավոր պրոբլեմները։

• Բնավորության ինչպիսի՞ գծեր պիտի ունենամ, որոնք կնպաստեն, որպեսզի հաջող ամուսնություն ունենամ (Գաղատացիս 5։22, 23)։

Պողոս առաքյալը գրեց կողոսացիներին. «Հագէ՛ք, ուրեմն, գութ, ողորմութիւն, քաղցրութիւն, խոնարհութիւն, հեզութիւն, համբերատարութիւն» (Կողոսացիս 3։12)։ Այս խրատը վերաբերում է նրանց, ովքեր ամուսնանալու մտադրություն ունեն, ինչպես նաև նրանց, ովքեր արդեն ամուսնացած են։

• Կարո՞ղ եմ հասունություն դրսևորել դժվար պահերին կողակցիս օգնելու համար (Գաղատացիս 6։2)։

«Երբ պրոբլեմներ են ծագում,— գրում է մի բժիշկ,— ընդունված երևույթ է կողակցին մեղադրելը։ Էականը այն չէ, թե ով է մեղավոր, այլ այն, թե ամուսինն ու կինն ինչպես են համագործակցում ամուսնական հարաբերությունները կարգավորելու գործում»։ Ամուսնացած անհատներին են վերաբերում իմաստուն Սողոմոն թագավորի խոսքերը. «Երկուսը լաւ է, քան թէ մէկը.... Որովհետեւ եթէ վայր ընկնեն, մէկը միւսին վեր կ’կացնէ. բայց վա՜յ մէկին որ ընկնի, եւ մի երկրորդ չ’կայ որ նորան կանգնեցնէ» (Ժողովող 4։9, 10)։

• Սովորաբար ես ուրախ ու լավատե՞ս եմ, թե՞ գլխավորապես մռայլ եմ ու հոռետես (Առակաց 15։15)։

Հոռետես անձնավորությունը ամեն մի օրվան մռայլ գույներով է նայում։ Ամուսնությունը հրաշքով չի կարող փոխել այդ տեսակ վերաբերմունքը։ Ամուրի անհատը, լինի դա տղամարդ, թե կին, եթե քննադատող է կամ վատատես, ամուսնանալուց հետո էլ կմնա նույն անձնավորությունը։ Նման բացասական հայացքը կարող է սաստիկ լարվածություն առաջացնել ամուսնության մեջ (համեմատեք Առակաց 21։9)։

• Լարված պահերին հանգստություն պահպանո՞ւմ եմ, թե՞ անզուսպ, զայրացկոտ արտահայտություններ եմ թույլ տալիս (Գաղատացիս 5։19, 20)։

Քրիստոնյաներին պատվիրված է լինել «ծանր՝ բարկանալու մէջ» (Յակոբոս 1։19)։ Անհրաժեշտ է, որ նախքան ամուսնանալը և ամուսնության ընթացքում ամուսինն ու կինը իրենց մեջ մշակեն հետևյալ խորհրդի համաձայն ապրելու կարողությունը. «Թէ բարկանաք էլ, մեղք մի՛ գործէք. արեգակը ձեր բարկութեան վրայ թող մայր չմտնի» (Եփեսացիս 4։26)։

Ճանաչիր կյանքիդ ապագա ընկերոջը

«Խորագէտը քննում է իր քայլերը»,— ասում է Աստվածաշնչի առակը (Առակաց 14։15)։ Սա իրոք որ ճիշտ է կիրառել կյանքի ընկեր ընտրելու հարցում։ Ամուսնական կյանքի ընկեր ընտրելն ամենակարեվոր որոշումներից մեկն է, որը տղամարդը և կինը երբևիցե կատարում են իրենց կյանքի ընթացքում։ Մինչդեռ նկատվել է, որ բազում մարդիկ ավելի շատ ժամանակ են հատկացնում որոշելու համար, թե ինչ ավտոմեքենա են գնելու կամ որ ուղղությամբ են ուսումը շարունակելու, քան կյանքի ընկեր ընտրելուն։

Քրիստոնեական ժողովում պատասխանատվություններ ստացած անձինք ‘նախ իրենք են փորձի ենթարկվում’ (Ա Տիմոթէոս 3։10)։ Եթե դու ամուսնանալու մտադրություն ունես, կցանկանաս համոզվել, որ մյուս անձնավորությունը քեզ համապատասխան զույգ է։ Նկատի առ, օրինակ, հետևյալ հարցերը, որոնք թեպետ ներկայացվում են կնոջ տեսանկյունից, սակայն այդ սկզբունքներից շատերը կիրառվում են նաև տղամարդկանց համար։ Նույնիսկ ամուսնացած զույգերը կարող են օգուտներ քաղել այս հարցերից։

• Նա ի՞նչ հեղինակություն ունի (Փիլիպպեցիս 2։19—22)։

Առակաց 31։23–ը նկարագրում է մի ամուսնու, որը «յայտնի է դռներումը, երբոր նստում է երկրի ծերերի հետ»։ «Երկրի ծերերը» նստում էին քաղաքի դարպասների մոտ, որպեսզի դատավճիռ կայացնեին։ Ուրեմն, ակնհայտորեն, այդ ամուսինը վայելում էր ժողովրդի վստահությունը։ Այն, թե ինչպես են դիտում որևէ անձնավորությանը մյուս մարդիկ, ինչ–որ բան է հայտնում նրա հեղինակության մասին։ Եթե հնարավոր է, նկատի առ նաև այն, թե ինչ կարծիք ունեն նրա մասին իր ենթակայության տակ եղողները։ Սա կօգնի քեզ տեսնելու, թե հետագայում, որպես ապագա կողակից, նա ինչպես իրեն կդրսևորի (համեմատեք Ա Թագաւորաց 25։3, 23—25)։

• Ինչպիսի՞ բարոյական հատկանիշներ ունի նա։

Աստծո իմաստությունը «նախ՝ սուրբ է» (Յակոբոս 3։17)։ Քո ապագա կողակցին ավելի շատ հետաքրքրում են սեռային կարիքնե՞րը, թե՞ Աստծո առաջ ունեցած ձեր երկուսի դիրքը։ Եթե նա ջանքեր չի թափում հիմա իսկ ապրելու Աստծո չափանիշների համաձայն, ապա ի՞նչ հիմքեր կան հավատալու, որ ամուսնությունից հետո նա այդպես չի վարվի (Ծննդոց 39։7—12)։

• Ինչպե՞ս է նա ինձ հետ վերաբերվում (Եփեսացիս 5։28, 29)։

Աստվածաշնչի Առակաց գիրքը պատմում է այն կնոջ մասին, որի «վերայ վստահ է իր մարդի սիրտը»։ Դեռ ավելին, ‘նրա մարդը գովասանում է նրան’ (Առակաց 31։11, 28)։ Նա ոչ չափից ավելի պահանջկոտ է, և ոչ էլ անխոհեմ իր սպասումների մեջ։ Հակոբոսը գրեց, որ վերին իմաստությունը «խաղաղարար [է], հեզ [«խոհեմ», ՆԱ].... լի ողորմածութեամբ եւ բարի գործերով» (Յակոբոս 3։17)։

• Ինչպե՞ս է նա վերաբերվում իր տան անդամների հետ (Ելից 20։12)։

Ծնողներին հարգելը զավակների համար լոկ պահանջ չէ։ Աստվածաշունչը հայտնում է. «Լսիր քո ծնող հօրը, եւ մի անարգիր քո մօրը, երբոր պառաւ է» (Առակաց 23։22)։ Դոկտոր Հյու Միսլդինը հետաքրքիր միտք նշեց. «Ամուսնական բազում դժվարություններից ու անհամաձայնություններից կարելի էր խուսափել կամ համենայն դեպս դրանք կանխատեսել, եթե ապագա հարսնացուն և փեսացուն ազատ հաճախեին միմյանց տները և հետևեին, թե ինչ փոխհարաբերությունների մեջ են իրենց ապագա կողակիցն ու նրա ծնողները։ Ինչպես նա վերաբերվում է իր ծնողների հետ, այնպես էլ կվերաբերվի ապագա կողակցին։ Կարող ես հարցնել ինքդ քեզ. «Ցանկանո՞ւմ եմ, որ նա ինձ հետ էլ այնպես վերաբերվի, ինչպես իր ծնողների հետ է վարվում»։ Եվ իր նկատմամբ ծնողների վարվելակերպը ճշգրիտ կերպով ցույց կտա, թե նա ինչպես կպահի իրեն հետագայում և ինչ վերաբերմունք կակնկալի քեզանից մեղրամսից հետո»։

• Նա ազատությո՞ւն է տալիս իր լեզվին՝ զայրույթի պահերին հայհոյական արտահայտություններ թույլ տալով։

Աստվածաշունչը խորհուրդ է տալիս. «Ամէն դառնութիւն, բարկութիւն, զայրոյթ, աղաղակ եւ հայհոյութիւն թող վերանայ ձեզնից՝ իրենց չարութեամբ հանդերձ» (Եփեսացիս 4։31)։ Պողոսը զգուշացրեց Տիմոթեոսին որոշ քրիստոնյաների մասին, ովքեր «բռնուած [կլինեն] հակառակութեան խօսքեր եւ խնդիրներ առաջացնելու հիւանդութեամբ», և առաջ կբերեն «նախանձ, կռիւ, հայհոյութիւններ, չար կասկածներ, խարդախութիւններ» (Ա Տիմոթէոս 6։4)։

Բացի այդ, Պողոսը գրեց, որ ժողովում հատուկ առանձնաշնորհումներ ունենալու որակավորում ստացող քրիստոնյան չպետք է «զարկող» լինի, հունարեն բնագրի համաձայն՝ «կռվարար» (Ա Տիմոթէոս 3։3, ԱԹ)։ Այդ առանձնաշնորհումը չի կարող ստանալ այն անձնավորությունը, որը մարդկանց վրա ուժ է բանեցնում կամ խոսքով սպառնում է։ Պահի տակ զայրանալու հակում ունեցող անհատը ամուսնության համար որակելի կողակից չէ։

• Ի՞նչ նպատակներ է նա հետապնդում։

Ոմանք հարստության են ձգտում և հետո քաղում դրա հետևանքով առաջացած պտուղները (Ա Տիմոթէոս 6։9, 10)։ Իսկ ոմանք էլ աննպատակ ընթանում են կյանքի հոսանքով (Առակաց 6։6—11)։ Սակայն աստվածավախ անհատը վճռական կլինի Հեսուի պես, որն ասաց. «Ես եւ իմ տունը Եհովային ենք պաշտելու» (Յեսու 24։15)։

Վարձատրություններ և պատասխանատվություններ

Ամուսնությունը աստվածային կարգադրություն է։ Եհովա Աստվածն է նրա հիմնադիրն ու հեղինակը (Ծննդոց 2։22—24)։ Նա ծրագրեց ամուսնական կարգադրությունը ամուսնու և կնոջ միջև հաստատուն կապ ստեղծելու համար, որպեսզի վերջիններս ի վիճակի լինեին մեկը մյուսին օգնելու։ Աստվածաշնչի սկզբունքները կիրառելու դեպքում ամուսինն ու կինը կարող են ավելի երջանիկ կյանք ակնկալել (Ժողովող 9։7—9)։

Բայց և այնպես, պիտի գիտակցենք, որ այժմ ապրում ենք «վերջին օրերի չար ժամանակներում»։ Աստվածաշնչում մարգարեացված է, որ վեջրին օրերում մարդիկ կլինեն «անձնասէր, փողասէր, հպարտ, ամբարտաւան.... անմաքուր, անհաշտ, անգութ, մատնիչ, յանդուգն, մեծամիտ» (Բ Տիմոթէոս 3։1—4)։ Այս հատկանիշները կարող են ուժեղ հարված հասցնել անհատի ամուսնությանը։ Այսպիսով՝ հարկավոր է, որպեսզի ամուսնանալ կամեցողները խելամտորեն քննեն հարցերը՝ «հաշվեն ծախսերը»։ Նաև անհրաժեշտ է, որ ամուսնացած անհատները, սովորելով և կիրառելով Աստվածաշնչում տրվող Աստծո առաջնորդությունը, շարունակեն բարելավել իրենց ամուսնական կապը։

Այո՛, լավ կլիներ, որ ամուսնության մտադրություն ունեցողները չբավարարվեին միայն հարսանեկան օրվան նախապատրաստվելով, ու նաև մտածեին ոչ միայն այդ օրվա, այլ հենց ամուսնական կյանքի մասին։ Հայացքդ Եհովային ուղղիր առաջնորդություն ստանալու համար, որպեսզի ռեալ մտածես, և ոչ թե ռոմանտիկ երևակայությամբ։ Այսպես վարվելով՝ երջանիկ ամուսնություն վայելելու հնարավորություն կունենաս։

[ծանոթագրություն]

[շրջանակ 4–րդ էջի վրա]

Զգացմունքները կարող են խաբուսիկ լինել

Աստվածաշնչում խոսվում է մի երիտասարդ կնոջ՝ Սուլամիթի մասին, որը շատ լավ գիտակցում էր, թե ինչ զորություն ունեն ռոմանտիկ, խաբուսիկ զգացմունքները։ Երբ հզոր Սողոմոն թագավորը սիրահետում էր նրան, Սուլամիթը խնդրեց իր ընկերուհիներին ‘չզարթեցնել և վեր չկացնել սիրուհուն [«սերը», ՆԱ], մինչև որ ինքը բարեհաճի’ (Երգ Երգոց 2։7)։ Այս խոհեմ, երիտասարդ կինը չէր ցանկանում, որ իր ընկերուհիները ճնշում գործադրեին իր վրա, որպեսզի ինքը զգացմունքներով առաջնորդվեր։ Սա գործնական խորհուրդ է նաև նրանց համար, ովքեր այսօր ամուսնանալու մտադրություն ունեն։ Տիրապետե՛ք ձեր զգացմունքներին։ Ամուսնանալիս հիշեք, որ դուք ամուսնանում եք ոչ թե զուտ նրա համար, որ ցանկանում եք ամուսնանալ, այլ որովհետև սիրում եք այդ անձնավորությանը։

[շրջանակ 5–րդ էջի վրա]

«Սիրո լավագույն նկարագրությունը, որը ես երբևէ կարդացել եմ»

«Ինչպե՞ս կարելի է իմանալ, թե իսկապես սիրում եք»,— գրում է հոգեբույժ Քեվըն Լիմընը։ «Գոյություն ունի հնագույն մի գիրք, որը տալիս է սիրո նկարագրությունը։ Թեև այդ գիրքը մոտավորապես երկու հազար տարեկան է, բայց այն բովանդակում է մինչև հիմա իմ կարդացած սիրո նկարագրություններից լավագույնը»։

Դոկտոր Լիմընը վկայակոչում էր Պողոս առաքյալի՝ Աստվածաշնչի Ա Կորնթացիս 13։4—8–ում արձանագրված խոսքերը.

«Սէրը համբերող է, քաղցրաբարոյ է. սէրը չի նախանձում, չի ամբարտաւանանում, չի գոռոզանում, անվայել վարմունք չի ունենում, իրենը չի փնտռում, բարկութեամբ չի գրգռւում, չար բան չի խորհում, անիրաւութեան վրայ չի ուրախանում, այլ ուրախանում է ճշմարտութեան վրայ. ամէն բանի դիմանում է, ամէն բանի հաւատում է, մշտապէս յոյս է տածում, ամէն բանի համբերում։ Սէրը երբեք չի անհետանում»։

[նկար 6–րդ էջի վրա]

Նույնիսկ երկար տարիներ ամուսնացած զույգերը կարող են ամրացնել իրենց ամուսնական կապը։

[նկար 7–րդ էջի վրա]

Ինչպե՞ս է նա վերաբերվում իր ծնողներին։