10 ԿԸԼԵԽԸ
Շիդագը հըրեշտագնուն հընու դեվերուն մասին
1. Օրի՞ բիդուա̈ իմընուշ շիդագը հըրեշտագնուն մասին։
ԵԳՈՎԸՆ կուզա̈, հընոր մենկ ձանոտնոնկ ուր ընտանիկին հեդ։ Հըրեշտագնին ընու ընտանիկին մասնին։ Աստվաձաշունչը գասա̈, հընոր հըրեշտագնին «Աստըձուն դըղա̈կնին» (Հոբ 38։7)։ Ի՞նչ կոռձ գընին հըրեշտագնին։ Ինչպե՞ս ըներ առաչ յառդում գընեյնը մաշտկացը։ Գայնո՞ն տա̈ մեզիա̈լ յառդում ընիլ (աշեցեկ Պածադռուտին 7)։
2. Վե՞վ շինաձունի հըրեշտագնուն հընու քոնի՞ հըրեշտագ գա։
2 Վե՞վ շինաձունի հըրեշտագնուն։ Կողոսացիներ 1։16-ին կըրվաձա̈, հընոր առաչ Եգովըն շինեց Իսուսին, հեդո «ալլայ, ինչ-օր գա երգընկին հընու խողուն վըրըն»։ Հոզ խոսկը գեշտա հըրեշտագնուն մասինա̈լ։ Ինչկա՞ն հըրեշտագ շինեց Աստվաձ։ Աստվաձաշընչին գաստըվի, հընոր գա միլլիոնիշի հըրեշտագ (Սաղմոս 103։20; Հայտնություն 5։11)։
3. Ի՞նչ գիմընոնկ հըրեշտագնուն մասին Հոբ 38։4—7-րտ խոսկերըն։
3 Աստվաձաշընչին կըրվաձա̈, հընոր, եպոր Աստվաձ շինեց հըրեշտագնուն, խեղը դահա չիկա̈ր։ Հոբ կըրկին նեսը բադմըվիգու, հընոր հըրեշտագնին շադ ուրախծոն, եպոր դեսոն, ինչպես Եգովըն շիներգու խեղը։ Ըն սըրըն ալլայ հըրեշտագնին, մեգ ընտանիկի բես, ձառաեյնըգու Եգովին (Հոբ 38։4—7)։
ԻՆՉՊԵՍ ՀԸՐԵՇՏԱԳՆԻՆ ՅԱՌԴՈՒՄ ԳԸՆԻՆ ԱՍՏԸՁՈՒՆ ՁԱՌԱՅՈՂՆՈՒՆ
4. Վուստի՞ կիդինկ, հընոր հըրեշտագնին միտկը գընին մաշտկացը մասին։
4 Հըրեշտագնին ըմըն սըրա կուզեյնը յառդում ընուշ մաշտկացը հընու իմընուշ, ինչ Աստվաձ մըտկին տըրաձունի ընուշ խողուն հընու միլլա̈տին հոմար (Առակներ 8։30, 31; 1 Պետրոս 1։11, 12)։ Ըներ շադ դըխրեծոն, եպոր Ադամը հընու Եվըն լըսեցին հեչ Աստըձուն։ Ա̈կընս ըներ առաչվոնըն շադ դըխրինգու, ընու հոմար-օր միլլա̈տին մեձ մասը ընիլ չի Եգովին ուզաձը։ Եպոր մեգը փիշմոնիգու ուր ըղաձ մեխկերուն հոմար հընու եդ տառնագու Աստըձուն մոդ, ըներ գուրախնոն (Ղուկաս 15։10)։ Հըրեշտագնին հազ գընին ընեց, վեվ ձառաա̈գու Եգովին։ Աստվաձ ղըրգա̈գու հըրեշտագնուն, հընոր ըներ յառդում ընին հընու բաշտպանին ուրինը ձառայողնուն (Եբրայեցիներ 1։7, 14)։ Հայդցեկ աշինկ քոնիմը օրինագ։
«Իմ Աստվաձըս ղըրգեց ուր հըրեշտագին արյուձնուն պեյնընին փագուշի դեյ» (Դանիել 6։22)
5. Ինչպե՞ս ա̈վա̈լը հըրեշտագնին յառդում գընեյնը մաշտկացը։
5 Սադոմն ու Գամոռըն վերածընուշըն առաչ Եգովըն ղըրգեց էրգու հըրեշտագ, հընոր ըներ յառդում ընին փախչուշ Լոտին ուր ընտանիկին հեդ (Ծննդոց 19։15, 16)։ Եպոր Դանիիլին մեձ կոլիմը նես ցիկեցին, ոյդեխ արյուձ գա̈ր, «Աստվաձ ղըրգեց ուր հըրեշտագին արյուձնուն պեյնընին փագուշի դեյ»։ Ա̈դպես ըն խալըսեց Դանիիլին (Դանիել 6։22)։ Ուրիշ սըրըմը Եգովըն ղըրգեց հըրեշտագին, հընոր խալըսա̈ Պյոտըռին խապիսըն (Գործեր 12։6—11)։ Հըրեշտագնին յառդում գընեյնը Իսուսինա̈լ, եպոր ըն խողուն վըրըներ։ Օրինագ, ընու գընկըվաձըն ետկը (Մարկոս 1։13)։ Իսուսին մեռնուշըն առաչա̈լ մեգ հըրեշտագմը «սիդ դըվավ ընու» (Ղուկաս 22։43)։
6. ա) Վուստի՞ կիդինկ, հընոր հըրեշտագնին ա̈կընսա̈լ յառդում գընին Աստըձուն ձառայողնուն։ բ) Վե՞ր հառցերուն բադասխաննին մենկ իմընողընկ։
6 Ա̈կընս մենկ չինկ գայնի դեսնուլ հըրեշտագնուն։ Ամա Աստվաձ շարունագա̈գու ընեց միչոցով յառդում ընուշ ուրինը ձառայողնուն։ Աստվաձաշընչին գաստըվի. «Եգովին հըրեշտագը ըմըն թարաֆա̈ բաշտպանա̈գու ընեց, վեվ վախ ունի Աստըձուն առաչ հընու խալըսա̈գու ընեց» (Սաղմոս 34։7)։ Օրի՞ բիդուա̈, հընոր Աստվաձ մեզի բաշտպանա̈։ Ընու հոմար-օր մենկ շադ չար հընու ուժեխ դուշմոննի ունինկ։ Վեվի՞ն ըներ։ Վուստի՞ փես էլաձին։ Ինչպե՞ս փոռցինգու մեզի վադուտին ընուշ։ Ա̈դ հառցերուն բադասխանուշի հոմար, հայդցեկ հիշինկ Ադամին հընու Եվին բադմուտինը։
ՄԻՐ ՉԸԴԵՍԸՎՈՂ ԴՈՒՇՄՈՆՆԻՆ
7. Ի՞նչ գայցավ ընիլ Սադոնըն։
7 Ինչպես իմըցակ 3-րտ կըլխըն, մեգ հըրեշտագմը կառշու էլավ Աստըձուն։ Ըն ուզեց ինկը ղեգավարուշ մաշտկացը վըրըն։ Աստվաձաշունչը ընու Սադոնա գասա̈ (Հայտնություն 12։9)։ Սադոնըն կուզեր, հընոր մաշտիկա̈լ կառշու էլլին Աստըձուն։ Առաչ ըն խապեց Եվին, հեդոա̈լ գայցավ մաշտկացը մեձ մասը հեռըծընիլ Աստըձմըն։ Ամա վերմը մաշտիկ հավադարիմ մընցին Եգովին։ Օրինագ, Ավելը, Ենոխը հընու Նոյը (Եբրայեցիներ 11։4, 5, 7)։
8. ա) Ինչպե՞ս վերմը հըրեշտագնին դև տառծոն։ բ) Ի՞նչ ա̈րին դևերը ճըրեղենըն խալըսուշի հոմար։
8 Նոյին սըրըն վերմը հըրեշտագնինա̈լ կառշու էլոն Աստըձուն։ Ըներ թողին երգինկը, ինչոն խողուն վըրըն հընու մաշտու մարմին առին։ Ինչի՞ դեյ։ Աստվաձաշընչըն գիմընոնկ, հընոր ըներ կուզեյնը գընդացը հեդ աբռուշ (գաշտըցեկ Ծննդոց 6։2)։ Ամա հըրեշտագնին ա̈դու իրավունկը չունեյնը (Հուդա 6)։ Մաշտկացմըն շադերը ա̈դ փիս հըրեշտագնուն բես չար տառծոն։ Ընդիա̈լ չար մաշտկացը վերածընուշի հոմար Եգովըն որոշեց օխչուգ խողուն վըրըն ճըրեղեն ընուշ։ Ամա ըն խալըսեց ուրինը հավադարիմ ըլլողնուն (Ծննդոց 7։17, 23)։ Մեռնին հեչ դեյ, չար հըրեշտագնին եդ կընցին երգինկը։ Աստվաձաշունչը ա̈դ չար հըրեշտագնուն դևեր գասա̈։ Ըներ որոշեցին Սադոնին տին ըլլուշ, հընու Սադոնըն ըղավ ընեց ղեգավարը (Մատթեոս 9։34)։
9. ա) Ի՞նչ ըղավ, եպոր դևերը եդ կընցին երգինկը։ բ) Ինչի՞ մասին հիմի իմընողընկ։
9 Եպոր դևերը եդ կընցին երգինկը, Աստվաձ ա̈լ ընտունեց հեչ ընեց ուր ընտանիկը (2 Պետրոս 2։4)։ Դևերը ա̈կընս չին գայնի մաշտու մարմին առնուլ, ամա ըներ շարունագինգու «խապուշ օխչուգ աշխարը» (Հայտնություն 12։9; 1 Հովհաննես 5։19)։ Հայդցեկ աշինկ տա̈, ինչպես ըներ ա̈դ գընին (գաշտըցեկ 2 Կորնթացիներ 2։11)։
ԻՆՉՊԵՍ ԴԵՎԵՐԸ ԽԱՊԻՆԳՈՒ ՄԱՇՏԿԱՑԸ
10. Ինչպե՞ս դևերը խապինգու մաշտկացը։
10 Դևերը ավջուտին ընողնուն բես դարպեր դուզաղնի պոնեծընինգու մաշտկացը խապուշի հընու ուրինց ուզաձը ընեծընուշի հոմար։ Մաշտը գայնա ինկը գաբվիլ դևերուն հեդ գամա̈լ ընիլ ա̈դ ֆալջիկնուն հընու էկստռասենսնուն միչոցով։ Ամա Աստվաձաշունչը գասա̈, հընոր մենկ հեռու գինողընկ ընդի, ինչ-օր գաբ ունի դևերուն հեդ (Գաղատացիներ 5։19—21; աշեցեկ Պածադռուտին 24)։
11. Ինչընա̈՞ ֆալջուտինը հընու օրի՞ չի գարելի ֆալ աշուշ։
11 Դևերուն դուզաղնուն մեգը՝ ֆալջուտիննա̈։ Ֆալջուտինը՝ ա̈դ դևերուն դըվաձ ուժով ըլլելիկը գամ ուրիշ ինչիմը իմընուշնա̈։ Վերմը մաշտիկ աստխերով ֆալ գաշին, վերմը հավդոնգու նըշոննուն, մում հալինգու, կոֆե գաշին գամա̈լ ներազ պածադռինգու։ Շադերը միտկը գընին տա̈ ա̈դու նես հիսկիտ փիս պոն չիկա։ Ամա ա̈դ սուդա̈։ Ա̈դմուն կոռձերը մեձ բելի նես ցիկինգու։ Աստվաձաշունչը գերևծընա̈, հընոր ֆալ աշողնին գաբ ունին դևերուն հեդ։ Օրինագ, Գործեր 16։16—18-ին նես կըրվաձա̈, հընոր մեգ դևմը յառդում գըներ ախչկոնմը ֆալ աշուշ։ Եպոր Պավելը հոնեց դևին ախչկոնը նեսըն, ըն ա̈լ չայցավ ֆալ աշիլ։
12. ա) Օրի՞ բիդու չա̈ փոռցուշ մեռաձնուն հեդ խոսուշ։ բ) Օրի՞ Եգովին ձառայողնին հեռու գինոնգու դևերուն հեդ գաբվաձ օրենկներըն։
12 Դևերը ուրիշ դեսագա̈լ խապինգու մաշտկացը։ Ըներ հավդըծընինգու, հընոր մեռաձըն ետկը մաշտը շարունագա̈գու աբռուշ, գայնա խորատիլ միր հեդ, յառդում ընիլ գամ զարար պերիլ։ Բազի մոդիգ ընգեր գամ խըսում գոյսընողնին գեշտոն ըմուն մաշտկացը մոդ, վերեկնոր գասին տա̈ գայնոն խոսիլ մեռաձնուն հեդ։ Ըներ գայնոն ինչիմը բադմիլ մեռաձին մասին գամա̈լ ընու ծընով խոսիլ (1 Սամուել 28։3—19)։ Մաշտը միտկը գընա̈ տա̈ ուր մոդիգին հեդ խոսիգու, ամա ուր հեդ խոսինգու դևերը։ Ա̈դտի ղաիր թաղուշին հեդ գաբվաձ շադ օրենկնի գոն։ Օրինագ, հոկու հաց դըվուշը, մում կոլուշը, յոտնորենկը, քառսունկը, մեռաձին մոդ կիշերուշը, մեռելնեծը ուդելիկ դոնուշը հընու շադ ուրիշ օրենկնի։ Եպոր մաշտը, վեյնոր ձառաա̈գու Եգովին չի ընիլ ա̈դ օրենկնին, խըսումնին հընու տըրգիցնին բազի փիս պոներ գասին ընու մասին, մեղադռինգու գամ հեդը ա̈լ խոսիլ չին։ Ամա խրիստիան ըլլողնին կիդին, հընոր մեռաձըն ետկը գյանկը շարունագվիլ չի։ Մեռաձնին չին գայնի նա̈ խոսիլ մաշտկացը հեդ, նա̈ յառդում ընիլ, նա̈ա̈լ զարար պերիլ (Սաղմոս 115։17)։ Ընդի շադ ուշադիր ըղեկ։ Հեռու գեցեկ ա̈դպես օրենկներըն հընու փոռցիլ մեկ խոսուշ մեռաձնուն գամ դևերուն հեդ (գաշտըցեկ 2 Օրենք 18։10, 11; Եսայիա 8։19)։
13. Ի՞նչ գայցին ընիլ մաշտիկ, վերեկնոր առաչ վախեյնըգու դևերըն։
13 Դևերը կուզին հըմ խապուշ մաշտկացը, հըմա̈լ վախի նես պըռնուշ ընեց։ Սադոնըն հընու դևերը կիդին, հընոր «քիչ ժամանագ ունին», հընչուկ Աստվաձ ընեց վերածընա̈ խողուն վըրայըն։ Ընդիա̈լ ըներ ա̈լ շադ ջըղայնըցաձին հընու գադղաձին (Հայտնություն 12։12, 17)։ Ամա հազարիշի մաշտիկ, վերեկնոր առաչ դևերըն վախեյնըգու, գայցին խալըսիլ ա̈դ վախըն։ Ինչպե՞ս ըներ ա̈դ ա̈րին։
ԻՆՉ ԸՆՈՂԸՆԿ, ՀԸՆՈՐ ԴԵՎԵՐԸ ՉԱՅՆՈՆ ԱԶԴԻԼ ՄԻՐ ՎԸՐԸՆ
14. Էֆեսին խրիստիաննուն բես, ի՞նչ ընողընկ ա̈կընս, հընոր դևերը ազդին հեչ միր վըրըն։
14 Աստվաձաշունչը սորվեծընա̈գու, ինչ բիդուա̈ ընուշ, հընոր դևերը չայնոն ազդիլ միր վըրըն։ Օրինագ, ընդեխ բադմըվիգու Էֆես քաղակին աբռող միլլա̈տին մասին։ Եպոր ըներ դահա չիդեյնը ջիշտուտինը Աստըձուն մասին, գաբ ունեյնը դևերուն հեդ։ Ինչպե՞ս ըներ գայցին ա̈դտի խալըսիլ։ Գործեր 19։19-ին նես կըրվաձա̈. «Գախառտուտինով զբաղվողնուն շադերը ժողվեցին ուրինց կըրկերը հընու ալլայնուն առաչ կոլեցին»։ Ըներ կուզեյնը խրիստիան տառնուշ, ընդիա̈լ կոլեցին գախառտուտինին հեդ գաբվաձ կըրկերը։ Ա̈կընսա̈լ Եգովին ձառայուշ ուզողնին կոլողըն գամ նեդողըն ալլայ, ինչ-օր գաբ ունի դևերուն հեդ։ Օրինագ, ըն կըրկերը, ժուռնալնին, գառասկոպնին, կինոնին, խաղերը, երկերը հընու նըգայնին, վերեկնոր գերևծընին, կոյա̈ տա̈ գախառտուտինին հընու դևերուն հեդ գաբ օննուշին նես վադ պոն չիկա։ Հըմա̈լ ա̈դ գարելիա̈ ասուշ ընու մասին, ինչ-օր մաշտիկ ուրինց վըրըն գոնծընին չար աչկա̈ բաշտպանվուշի հոմար, օրինագ, աչկի հիլունին մասին (1 Կորնթացիներ 10։21)։
15. Ա̈լ ի՞նչ մեզի բիդուա̈, հընոր բաշտպանվինկ Սադոնացըն հընու դևերըն։
15 Քոնիմը դարի ետկը Պավելը կըրեց Էֆես գինող խրիստիաննուն, հընոր ընեց բիդուա̈ շարունագուշ գըռիվ դոնուշ չար ուժերուն հեդ (Եփեսացիներ 6։12)։ Շիդագա̈, ըներ կոլաձունեյնը ուրինց գախառտուտինին հեդ գաբվաձ կըրկերը, ամա դևերը ա̈լիա̈լ փոռցեյնըգու զարար պերուշ ընեց։ Ա̈լ ի՞նչ ընողեյնը ա̈դ խրիստիաննին։ Պավելը կըրեց. «Առեկ հավատկի մեձ վահանը», հընոր գայնա̈կ բաշտպանվիլ Սադոնացըն (Եփեսացիներ 6։16)։ Ինչպես վահանը բաշտպանա̈գու գըռվի էշտողին, ըմունա̈լ հավատկը բաշտպանա̈գու մեզի։ Օխչուգ սըյդով հավդոնկնա, հընոր Եգովըն գայնա մեզի բաշտպանիլ, հախտինկկու Սադոնին հընու դևերուն (Մատթեոս 17։20)։
16. Ինչը՞ յառդում գընա̈ ուժեխծընուշ միր հավատկը։
16 Ինչը՞ յառդում գընա̈ ուժեխծընուշ միր հավատկը։ Ա̈դու հոմար բիդուա̈ ըմըն օր գաշտուշ Աստվաձաշունչը հընու սորվուշ ըմըն հառցին միր ումուդը տընուշ Եգովին վըրըն։ Սըյդոնց հավդոնկնա, հընոր Եգովըն մեզի բաշտպանա̈գու, Սադոնըն հընու դևերը ինչիգ չին գայնի մեզի ընիլ (1 Հովհաննես 5։5)։
17. Ա̈լ ի՞նչ ընողընկ, հընոր բաշտպանվինկ դևերըն։
17 Էֆես քաղակին շադերը դևերուն հեդ գաբվաձ կոռձեր գընեյնը։ Ընդիա̈լ Պավելը գասեր հունի գինող խրիստիաննուն, հընոր «վիրա» աղոտկ ընին (Եփեսացիներ 6։18)։ Ըներ ըմըն սըրա աղոտկ ընողեյնը, հընոր Եգովըն բաշտպանա̈ ընեց։ Միր սըրընա̈լ շադերը ա̈դմուն կոռձեր գընին։ Ընդիա̈լ աղաչողընկ Եգովին, հընոր բաշտպանա̈ մեզի հընու աղոտկ ընելնիս ընու օնունը ասողընկ (գաշտըցեկ Առակներ 18։10)։ Ա̈դմուն ընինկնա, Եգովըն բադասխանա̈գու միր աղոտկնուն հընու բաշտպանա̈գու մեզի Սադոնացըն (Սաղմոս 145։19; Մատթեոս 6։13)։
18, 19. ա) Ինչպե՞ս գայնոնկ հախտիլ Սադոնին հընու դևերուն։ բ) Ինչի՞ մասին իմընողընկ միգա̈լ կըլխըն։
18 Ինչպես դեսակ, նեդինկնա գամ կոլինկնա ալլայ, ինչ-օր դևերուն հեդ գաբ ունի, հընու համոզվաձ ըլլինկնա, հընոր Եգովըն մեզի բաշտպանա̈գու, Սադոնըն ու դևերը չին գայնի միր վըրըն ազդիլ։ Ընեցմըն վախուշ բիդու չա̈ (գաշտըցեկ Հակոբոս 4։7, 8)։ Եգովըն դևերըն ուժեխա̈։ Ա̈դ բա̈լլի ա̈րավ, եպոր Եգովըն բադժեց ընեց Նոյին ժամանագ։ Ըլլելիկինա̈լ Աստվաձ վերածընա̈ բիդի ընեց (Հուդա 6)։ Մոռնալ միկ, հընոր մենկ մըննագ չինկ։ Եգովըն ուր հըրեշտագնուն միչոցով բաշտպանա̈գու մեզի (2 Թագավորներ 6։15—17)։ Հավդըցեկ, հընոր Եգովին ուժով մենկ գայնոնկ հախտիլ Սադոնին հընու դևերուն (1 Պետրոս 5։6, 7; 2 Պետրոս 2։9)։
19 Ամա Սադոնըն հընու դևերը ա̈դկան չարուտին գընիննա, օրի՞ Աստվաձ ընեց մինչև հիմի վերածուցաձ չունի։ Ա̈դու մասին մենկ գիմընոնկ միգա̈լ կըլխըն։