Ճահել ախպըյդա̈կ, ի՞նչ գայնա̈կ ընիլ, հընոր ժողովին նես հարգանկ օննա̈կ

1. Օ՞րի գայնոնկ ասիլ, հընոր ճահել ախպըյդա̈կը շադ գարեվորին ժողովին հոմար։

ՃԱՀԵԼ ախպըյդա̈կ, տունկ շա՜դ բիդուեկ ժողովին։ Տունկ ուժ ունեկ ժողովին դարպեր կոռձ ընուշի հոմար (Առակ. 20։29)։ Բա̈լկիտ տունկ կուզեկ ձառայող յառդումջի ըլլուշ, ամա միտկը գընեկ, հընոր միգա̈լնացը աչկերուն շադ ճահելեկ հընու գարեվոր կոռձ ընուշի հոմար փոռց չունեկ։ Ամա չաշաձ-օր ճահելեկ, տունկ հիմիգեց գայնա̈կ շադ պոներ ընիլ, հընոր ժողովին ծեզի հարգին հընու գիվընմիշ ըլլին։

2. Ինչի՞ մասին խոսողընկ ա̈ս տասին։

² Ա̈ս տասին մենկ գաշինկ Դավիդ թակավորին օրինագը։ Հըմա̈լ հիշինկկու էրգու ուրիշ թակավոյնուն օրինագնին՝ Ասին հընու Իասաֆատին։ Մենկ միտկը գընինկ, ինչ զորուտինի հեդ ըներ ռաստ էգոն, ինչ ա̈րին հընու ինչ ընեց օրինագըն գայնոն սորվիլ ճահել ախպըյդա̈կը։

ՍՈՐՎԵՑԵԿ ԴԱՎԻԴ ԹԱԿԱՎՈՐԻՆ ՕՐԻՆԱԳԸՆ

3. Ի՞նծոյ ճահել ախպըյդա̈կը գայնոն յառդում ընիլ ուրիշնուն։

³ Բիջիգ սըրվոնըն Դավիդը հոկեվոր մաշտեր հընու սորվերգու ընուշ ըն կոռձերը, վերեկնոր ֆայդա պերեյնըգու ուրիշնուն։ Օրինագ, ըն սորվեցավ լավ խաղուշ առֆին վըրըն։ Ա̈դու խատեր ըն գայցավ յառդում ընիլ Աստըձուն նըշանագաձ թակավորին Սաուլին (1 Սամ. 16։16, 23)։ Ճահել ախպըյդա̈կ, գա՞յնա̈կ տա̈ տունկ ըմուն կոռձմը ընիլ, վերը յառդում գընա̈ ուրիշնուն։ Ծեզմըն շադերը գայնոն։ Օրինագ, վերմը քուրեյդա̈կը հընու ախպըյդա̈կը (հալա դարիկով ըլլողնին) շադ շընորագալ գըլլին, էրեվծընեկնա ընեց, ինչպես գայնոն պոնեծընիլ պլանշետը գամ տելեֆոնը։ Ա̈դ հառցերուն ծիր խելկը ա̈լ լավ հասնիգու։ Ընդի տունկ գայնա̈կ ընեց յառդում ընիլ։

4. Ինչո՞վ ճահել ախպըյդացը բիդուա̈ լըմոննուշ Դավիդին։ (Աշեցեկ առաչին էջին նըգարը։)

⁴ Դավիդը ըմըն օր ուր գյանկով գերեվծըներ, հընոր ընու վըրըն գարելիա̈ գիվընմիշ ըլլուշ։ Օրինագ, եպոր ըն ճահել դըղաեր, լավ գըներ ուր հորը դըվաձ կոռձը՝ չոբներգու օչխայնուն։ Ամա ա̈դ ընկանա̈լ ղոլայ չեր։ Սըրըմը Դավիդը բադմեց Սաուլին. «Բազի արյուձը գամ այչը կուկա̈ր հընու ղապմիշ գըներ իմ օչխայնուս մեգին։ Ես ժըմնեյգու, վա̈ր գառնեյ ընու հընու խալըսեյգու օչխայս ընու պեյնըն» (1 Սամ. 17։34, 35)։ Դավիդը հազըրեր բադասխան դըվուշ ըմըն մեգ օչխարին հոմար, ընդի գըդռիջվարի բաշտպաներգու ընեց։ Ճահել ախպըյդա̈կնա̈լ գայնոն օրինագ առնուլ Դավիդըն հընու հոկով սըյդով ընիլ ուրինց դըվվըվաձ կոռձը։

5. Աշինկնա Սաղմոս 25։14, ի՞նչը բինդ գարեվոյնա̈ ճահել ախպըյդացը հոմար։

⁵ Մենկ իմըցակ, հընոր Դավիդը քաջ մաշտեր հընու լավ կիդեր առֆա չալուշ։ Ամա բինդ գարեվորը ըներ-օր Դավիդը ա̈մա̈ղ գըներ մոդգընուշ Աստըձուն։ Եգովըն ընու հոմար սադա̈ Աստվաձ չեր՝ ըն Դավիդին մոդիգ ընգեյներ։ (Գաշտըցեկ Սաղմոս 25։14։) Ճահել ախպըյդա̈կ, ծիր հոմարա̈լ ըմընա գարեվոյնա̈ ա̈մա̈ղ ընուշ ա̈լ շադ մոդգընուշ ծիր Հորը, Եգովին։ Ա̈դմուն ընեկնա, ծեզի գայնոն ա̈լ շադ կոռձ դալ ժողովին նես։

6. Ի՞նչ վերմը մաշտիկը միտկը գընեյնը Դավիդին մասին։

⁶ Վերմը սըխալ մըտկիեյնը Դավիդին մասին։ Օրինագ, եպոր ըն ուզեց գըռվուշ Գալիաֆին հեդ, Սաուլ թակավորը փոռցեց ընու գոյնեծընուշ։ Սաուլը աստավ. «Տուն խոշ դահա ճահելիս» (1 Սամ. 17։31—33)։ Ա̈դտի առաչ Դավիդին հարազադ ախպա̈յնա̈լ մեղադռեց ընու, հընոր ըն ուր կոռձըն յոն գուդա (1 Սամ. 17։26—30)։ Ամա Եգովըն ա̈դմուն միտկ ընիլ չեր Դավիդին մասին։ Ըն շադ լավ ջոնչերգու ա̈դ ճահել դըղուն։ Դավիդը գիվընմիշ ըղավ ուր Ընգերեչը, Եգովին վըրըն, հընու գայցավ սպոննիլ Գալիաֆին (1 Սամ. 17։45, 48—51)։

7. Ի՞նչ տունկ սորվեկկու Դավիդին օրինագըն։

⁷ Ի՞նչ ծեզի սորվեծընա̈գու Դավիդին օրինագը։ Առաչինը, հազըր ըղեկ բեդ ընուշ։ Ընեց, վեվ-օր ծեզի բիջիլգուտ ջոնչա̈գու, գայնա ժամանագ բիդվընալ, հընոր դեսնուն-օր տունկ մեձըցաձեկ։ Հիշեցեկ, Եգովըն ծիր բիչիմին աշիլ չի։ Ըն դեսնուգու, ինչ հադգուտիննի տունկ ունեկ հընու ինչ գայնա̈կ ընիլ (1 Սամ. 16։7)։ Եգռորտը, ա̈լ շադ մոդգըցեկ Եգովին։ Դավիդը միտկը գըներ, ինչ սորվիգու Եգովին մասին, աշելով ընու շինաձին վըրըն (Սաղ. 8։3, 4; 139։14; Հռոմ. 1։20)։ Եռորտը, աղաչեցեկ Եգովին, հընոր ուժ դա ծեզի։ Օրինագ, ի՞նչ գայնա̈կ ընիլ, եպոր տասարանցիկըդ խընդոնգու ծիր վըրըն, ընու հոմար-օր ձառաեկկու Եգովին։ Աղոտեցեկ Եգովին, հընոր յառդում ընա̈ ծեզի տըմ առնուշ։ Պոնեծուցեկ խըրադնին, վերեկնոր գոն ընու Խոսկին նես, միր գըրագանուտինին նես, միր սայտին տեմընուն հընու վիդեոկնուն նես։ Ըմըն անկամ, եպոր Եգովըն յառդում գընա̈ ծեզի օնծընուշ զորուտինմը, տունկ ա̈լ շադ գիվընմիշ գըլլեկ ընու։ Եգովին ումուդ ընեկնա, ուրիշնին ա̈դ թարիֆ գընին հընու ա̈լ շադ գիվընմիշ գըլլին ծեզի։

8, 9. Ի՞նչը յառդում ա̈րավ Դավիդին տըմ առնուշ հընու բեդ ընուշ։ Ի՞նչ ա̈դտի գայնոն սորվիլ ճահել ախպըյդա̈կը։

⁸ Խոսինկ մեգ զորուտինիմը մասինա̈լ, վերին հեդ ռաստ էգավ Դավիդը։ Եգովըն թեզուց որոշաձուներ, հընոր ըն թակավոր ըլլողա̈։ Ամա Դավիդին բիդվըցավ շադ դարի բեդ ընուշ, հընչուկ-օր նա̈յրա̈ ղեգավարուշ (1 Սամ. 16։13; 2 Սամ. 2։3, 4)։ Ի՞նչը յառդում ա̈րավ Դավիդին ա̈դկան դարի տըմ առնուշ հընու բեդ ընուշ։ Ըն հուսահադվիլ չեր հընու գըներ, ինչ-օր գայնա̈ր։ Դավիդը ստիբվաձեր բա̈յֆուշ ֆիլիստիմլյաննուն խողուն, ամա շարունագերգու գըռիվ դոնուշ Իզրաիլին դուշմոննուն հեդ։ Ա̈դմուն ըն բաշտպաներգու Իուդին գռանիցընին (1 Սամ. 27։1—12)։

⁹ Ի՞նչ տունկ գայնա̈կ սորվիլ Դավիդըն։ Ա̈րեկ ըն, ինչ-օր գայնա̈կ Եգովին հընու ախպըյդացը հոմար։ Աշինկ Րիկառդոb օնունով ախպորմը օրինագը։ Ճահելուտինըն ըն կուզեր ըռընչպա̈ր ձառայուշ, ամա իրիցնին հաշվեյնըգու տա̈ ըն դահա հազըր չա̈։ Րիկառդոն հուսահադվեցավ հեչ հընու նեղվեցավ հեչ ընեց վըրըն։ Ըն որոշեց ա̈լ շադ ձառայուշ։ Րիկառդոն գասա̈. «Հիմի ես ավելի լավ հասկըննոմգու, հընոր ինձի փոռց օննուշ բիդուեր։ Ես ա̈մա̈ղ գընեյ սըրըմընա̈լ խոսուշ ըն մաշտկացը հեդ, վերեկնոր գոնե փեշմը հեդաքըրկըրվաձեյնը ջիշտուտինով հընու լավ բադռաստվեյգու ընեց հեդ խորատուշի հոմար։ Ես կըդա մաշտմը, վեյնոր ուզեց սորվուշ Աստվաձաշունչը։ Ինչկան շադ քարոզեյգու, ընկան շադ սիդ գառնեյ»։ Ա̈կընսվոն օրը Րիկառդոն փոռց օննող ըռընչպա̈րա̈ հընու ձառայող յառդումջիա̈։

10. Ի՞նչ ա̈րավ Դավիդը, եպոր ընու բիդուեր գարեվոր որոշումմը ընուշ։

¹⁰ Հիմի հիշինկ մեգ դեպկմը, վեյնոր ըղավ Դավիդին հեդ, եպոր ըն բա̈յֆերգու Սաուլըն ֆիլիստիմլյաննուն խողուն։ Սըրըմը ըներ վա̈յ տըրին ուրինց ընտանիկնին հընու գըռիվ կընցին։ Ա̈դ սըրըն դուշմոննին էգոն հընու ալլայ ընեց դընեծեց պլեն դարին։ Քոնի-օր Դավիդը գըռիվ դոնուշի մեձ փոռց ուներ, գայնա̈ր միտկ ընիլ, հընոր ինկը կիդա̈, ինչպես գարելիա̈ ընեց խալըսուշ։ Ամա Դավիդը հայծուց Եգովին, ինչ բիդուա̈ ընուշ։ Ավիաֆառ օնունով դերին միչոցով, Դավիդը հայծուց Եգովին. «Ըյնի՞մ տա̈ ա̈դ կողերուն էդվոնցը»։ Եգովըն բադասխանեց ընու. «Կընա, տուն ըմունա̈լ ըմուն ժըմնիսկու ընեց հընու ալլայնացը խալըսիսկու» (1 Սամ. 30։7—10)։ Ի՞նչ տունկ գայնա̈կ սորվիլ ա̈ս դեպկըն։

11. Որոշումմը ընուշըն առաչ, ի՞նչ բիդուա̈ ընուշ։

¹¹ Մինչեվ որոշումմը ընուշը, մեմը խոսեցեկ ուրիշնուն հեդ։ Հայծուցեկ տա̈, ինչ միտկը գընին ձընողնիդ։ Հըմա̈լ խոսեցեկ ա̈դու մասին իրիցնուն հեդ։ Ընեց նըշանագաձունի Եգովըն։ Ընդի տունկ գայնա̈կ գիվընմիշ ըլլիլ ա̈դ ախպըյդացը։ Աստվաձ հաշվա̈գու իրիցնուն պաշխիշ ժողովին դեյ (Եփես. 4։8)։ Տունկ գայնա̈կ շիդագ որոշում ընիլ, եպոր օրինագ գառնեկ ընեց հավատկըն հընու լըսեկկու ընեց դըվաձ խելացի խըրադը։ Հիմի հայդցեկ աշինկ Ասա թակավորին օրինագը։

ՍՈՐՎԵՑԵԿ ԱՍԱ ԹԱԿԱՎՈՐԻՆ ՕՐԻՆԱԳԸՆ

12. Ի՞նչ դեսագ մաշտեր Ասըն, եպոր նա̈յրեց թակավորուշ։

¹² Ճահել ըղաձ սըրըն Ասըն քաջեր հընու ուրինը ցաձը բա̈հերգու։ Օրինագ, եպոր մեռավ Ավիըն, Ասին հա̈րը, Ասըն ըղավ թակավոր։ Ըն նա̈յրեց վերածընուշ իդըլնուն։ Հըմա̈լ ըն «թա̈մբա̈ ա̈րավ, հընոր իուդեյնին մոր կոն Եգովին, ուրինց բաբերուն Աստըձուն, հընու ընու Օրենկով աբռին» (2 Տար. 14։1—7)։ Եպոր իուդեյնուն կառշու էլավ Զառա օնունով էֆիոպմը ուր միլլիոննեց պանագով, Ասըն խելոկ որոշում ա̈րավ։ Ըն ուզեց յառդում Եգովացըն։ Ասըն աստավ. «Եգովա, տուն գայնաս յառդում ընիլ ինչպես ուժեղնուն, ըմունա̈լ թուլերուն։ Յառդում ա̈րա̈ մեզի, միր Աստվաձ Եգովա։ Մենկ խոշ ումուդ գընինկ քու վըրա̈դ»։ Ա̈ս խոսկերըն գերեվնա, ինչկան Ասըն համոզվաձեր, հընոր Եգովըն գայնա խալըսիլ հըմ ուրինը, հըմ օխչուգ ազգը։ Ասըն ումուդ ա̈րավ ուր երգընկին ըլլող Հորը, հընու «Եգովըն յառդում ա̈րավ [ընու] հախտուշ էֆիոպնուն» (2 Տար. 14։8—12)։

13. Ի՞նչ ետկըն ըղավ Ասին հեդ հընու օ՞րի։

¹³ Տունկ հա̈լբա̈տ ըրազի գըլլեկ, հընոր Ասըն շադ փիս դըրուտինի նեսեր, եպոր ընու կառշու էլավ ա̈դմուն մեձ պանագմը։ Ամա ըն ուր ումուդը տըրավ Եգովին վըրըն հընու հախտեց։ Ուրիշ սըրըմը, եպոր դըրուտինը ընկանա̈լ զոր չեր, Ասըն ուր ումուդը Եգովին վըրըն տըրավ հեչ։ Վաասա օնունով Իզրաիլին թակավորըն բաշտպանվուշի դեյ ըն յառդում ուզեց Սիրիին թակավորըն։ Ա̈դ շադ սըխալ որոշումեր, քոնի-օր ա̈դտի ետկը հանգիստ գյանկով աբռուշին դեղը, Ասըն վիրա գըռիվ դոներգու։ Անանիյա պռառոկին միչոցով Եգովըն պածադռեց Ասին, օրի ա̈դմուն ըղավ. «Տուն Եգովա Աստըձուդ գիվընմիշ ըղար հեչ, ամա ումուդըդ տըրիր Սիրիին թակավորին վըրըն» (2 Տար. 16։7, 9; 1 Թագ. 15։32)։ Ի՞նչ տունկ ա̈դտի սորվեկկու։

14. Ի՞նչըն գերեվնա, հընոր մենկ Եգովին ումուդ գընինկ հընու, աշինկնա 1 Տիմոթեոս 4։12, ի՞նչի ա̈դ պերա̈գու։

¹⁴ Շարունագեցեկ ծեզի ցաձը բա̈հուշ հընու Եգովին ումուդ ընուշ։ Եպոր տունկ գընկըվեցա̈կ, էրեվծուցիկ, հընոր ուժեղ հավատկ ունեկ հընու գիվընմիշ գըլլեկ Աստըձուն։ Ընա̈լ ուրախեր ընտունուշ ծեզի ուր ընտանիկը։ Ամա բիդուա̈ շարունագուշ միր ումուդը Եգովին վըրըն տընուշ։ Հասկըննոնկկու, հընոր բիդուա̈ Եգովին յառդումը, եպոր ըմուն որոշումնի գընինկ, վերեկնոր գայնոն ազդիլ միր օխչուգ գյանկին վըրըն։ Ամա ինչ գայնոնկ ընիլ, եպոր որոշինկկու, ինչպես հոնկշողընկ, ոյդեխ պոնողընկ հընու ինչ նըբադագնի տընողընկ։ Ա̈դ ժամանագա̈լ շադ գարեվորա̈, հընոր մենկ Եգովին յառդումը ուզինկ։ Ծիր խելկին վըրըն ումուդ ընիլ մի՛կ։ Ա̈դու դեղը մոն էգեկ Աստվաձաշընչի պրինցիպնին, վերեկնոր յառդում գընին ծեզի շիդագ որոշում ընուշ հընու պոնեծուցեկ ըներ (Առակ. 3։5, 6)։ Ա̈դմուն ընեկնա, գուրախծընեկ Եգովին սիդը, հընու ժողովին ծեզի հարգինգու։ (Գաշտըցեկ 1 Տիմոթեոս 4։12։)

ՍՈՐՎԵՑԵԿ ԻԱՍԱՖԱՏ ԹԱԿԱՎՈՐԻՆ ՕՐԻՆԱԳԸՆ

15. Աշինկնա 2 Տարեգրություն 18։1—3 հընու 19։2, ի՞նչ սըխալնի ա̈րավ Իասաֆատ թակավորը։

¹⁵ Ալլայնացըս բես, տունկա̈լ մեխկ օննող մաշտեկ հընու սըխալվեկկու։ Ամա ա̈դ խանգարող չա̈ ծեզի ընուշ Եգովին հոմար ալլայ, ինչ-օր գայնա̈կ։ Հայդցեկ միտկ ընինկ Իասաֆատ թակավորին օրինագին մասին։ Ըն շադ լավ թարաֆնի ուներ։ Ինչպես նա̈յրեց կառավարուշ, «Իասաֆատը մոն կուկա̈ր ուր հորը Աստըձուն» հընու գաբռեր ընու օրենկներով։ Ա̈դտի ղաիր ըն «կոռաց ղեգավայնուն... հընու ղըրգեց ընեց Իուդին քաղակնին, հընոր սորվեծընին մաշտկացը» Եգովին օրենկը (2 Տար. 17։4, 7)։ Ամա Իասաֆատը բազի սա̈ֆ որոշումնի գըներ։ Սըրըմը Եգովին պռառոկը թազըյդեց Իասաֆատին ա̈դմուն որոշումիմը հոմար։ (Գաշտըցեկ 2 Տարեգրություն 18։1—3; 19։2։) Ի՞նչ գայնա̈կ սորվիլ ա̈դ օրինագըն։

16. Ի՞նչ գայնա̈կ սորվիլ Ռաջիվին օրինագըն։

¹⁶ Լըսեցեկ հընու պոնեծուցեկ խըրադնին, վերեկնոր ծեզի գուդոն։ Ինչպես-օր շադ ճահելնուն, ծեզիա̈լ բա̈լկիտ զորա̈ ձառայուտինը տընուշ առաչին դեղը ծիր գյանկին։ Մի՛կ հուսահադվիլ։ Հայդցեկ աշինկ Ռաջիվ օնունով ախպորմը օրինագը։ Ըն հիշա̈գու. «Ճահել սըրա̈ս ես ինկըսա̈լ չիդեյ տա̈, ինչ կուզիմ։ Ինչպես դըղոցը շադերուն, ինձի ա̈լ շադ դուր կուկա̈ր սպոռտը հընու լավ ժամանագ օնծընուշը, քան տա̈ ժողովը հընու ձառայուտինը»։ Լավա̈-օր իրիցնուն մեգը ա̈դ թարիֆ ա̈րավ հընու հեդը խոսեցավ։ Ռաջիվը հիշա̈գու. «Ըն յառդում ա̈րավ ինձի միտկ ընուշ 1 Տիմոթեոս 4։8-ին կըրվաձ պրինցիպին մասին»։ Ռաջիվը լըսեց իրիցին դըվաձ խըրադը հընու նա̈յրեց միտկ ընուշ տա̈, ինչընա̈ ընու գյանկին ըմընա գարեվորը։ Ըն գասա̈. «Ես որոշեցի, հընոր իմ գյանկիս առաչին դեղը ըլլողըն հոկեվոր կոռձերը»։ Հընու ի՞նչ ըղավ։ «Միր խոսաձըն քոնիմը դարի ետկը — գասա̈ Ռաջիվը — ես ըղա ձառայող յառդումջի»։

ԸՄՈՒՆ Ա̈ՐԵԿ-ՕՐ ԾԻՐ ԵՐԳԸՆԿԻՆ ԸԼԼՈՂ ՀԱ̈ՐԸ ՀԸԲԱՅԴ ԸԼԼԻ ԾԻՐ ՀՈՄԱՐ

17. Ի՞նչպես ժողովնուն նես գաշին ճահելնուն վըրըն, վերեկնոր ձառաինգու Եգովին։

¹⁷ Ճահել ախպըյդա̈կ, ընեց, վեվ ժողովին ծեզմըն դարիկով մեձա̈, շադ դուր կուկա ծիր հեդ մեկհեդ «ուս ուսի» ձառայուշ Եգովին (Սոփ. 3։9)։ Հըմա̈լ ընեց դուր կուկա, ինչ մեձ հա̈վա̈սով տունկ գընեկ ալլայ, ինչ-օր ծեզի գասին ընուշ ժողովին։ Տունկ շադ թոնգեկ ընեց հոմար (1 Հովհ. 2։14)։

18. Աշինկնա Առակներ 27։11, ի՞նչպես Եգովըն գաշա̈ ուր ճահել ձառայողնուն վըրըն։

¹⁸ Ճահել ախպըյդա̈կ, հիչ մոռնալ միկ, հընոր Եգովըն ծեզի հազ գընա̈ հընու միտկը գընա̈-օր ծեզի գարելիա̈ ումուդ ընուշ։ Ըն թեզուց աստաձուներ, հընոր վեռչին օրերը ըլլողըն շադ ճահելնի, վերեկնոր հա̈վա̈սով ձառայողըն ուրինը (Սաղ. 110։1—3)։ Ըն կիդա̈, հընոր տունկ ընու հազ գընեկ հընու կուզեկ ձառայուտինին նես ընուշ ալլայ, ինչ-օր գայնա̈կ։ Մոռնալ միկ, հընոր մենկ ալլայկըս սըխալվինկկու։ Ընդի տըմ առնուգ ըղեկ։ Եպոր սըխալվեկկու, լըսեցեկ խըրադնին, վերեկնոր ծեզի գուդոն, հընու փոռցեցեկ շիդգըվուշ։ Հաշվեցեկ, հընոր ա̈դ խըրադնին Եգովըն ինկը դըվաձունի (Եբր. 12։6)։ Ա̈մա̈ղ ա̈րեկ լավ ընուշ ալլայ կոռձերը, վերեկնոր ծեզի գուդոն։ Ամա ըմընա գարեվորը ընա̈-օր տունկ աբռեկ ըմուն, հընոր ծիր երգընկին ըլլող Հա̈րը գայնա հըբայդ ըլլիլ ծիր հոմար։ (Գաշտըցեկ Առակներ 27։11։)