Գաշտողնուն հառցերը
Օ՞րի Իսուսը աստավ Դավիդին աստաձ խոսկերը, վերեկնոր կըրվաձին Սաղմոս 22։1-ին
Մատթեոս 27։46-ին հընու Մարկոս 15։34-ին գաստըվի, հընոր ուր մեռնուշըն առաչ Իսուսը կոռաց. «Իմ Աստվաձըս, իմ Աստվաձըս, օ՞րի տուն ինձի թողիր»։ Ա̈դպես էլոն Դավիդին աստաձ խոսկերը, վերեկնոր կըրվաձին Սաղմոս 22։1-ին։ Սըխալա̈ միտկ ընուշ, հընոր Իսուսը աստավ ա̈դ խոսկերը, ընու հոմար-օր Աստըձմըն հուսահադվեցավ գամա̈լ ա̈դ սըրըն ընու հավատկը թուլըցավ։ Իսուսը հասկըննա̈րգու, օրի ընու բիդուա̈ մեռնուշ, հընու բադռաստեր ա̈դ ընուշ (Մատթ. 16։21; 20։28)։ Հըմա̈լ Իսուսը կիդեր, հընոր Եգովըն ընու բաշտպանող չա̈ ըն սըրըն, եպոր ընու դանջողըն հընու սպոննողըն (Հոբ 1։10)։ Ա̈դպեսով Եգովըն գուդա̈ր հընարավորուտին Իսուսին էրեվծընուշ, հընոր ըն հավադարիմ մընագու ուր Հորը, ինչկանա̈լ փիս դանջանկնուն հեդ ըն ռաստ կա (Մարկ. 14։35, 36)։
Օ՞րի Իսուսը աստավ Սաղմոս կըրկին նես կըրվաձ խոսկերը։ Ա̈դու մասին աստըվիլ չի Աստվաձաշընչին նես։ Ամա հայդցեկ աշինկ քոնիմը բատճառ, օրի ըն գայնա̈ր ասիլ ա̈դ խոսկերըa։
Բա̈լկիտ, ա̈դ խոսկերով Իսուսը նըշեց-օր Եգովըն թողողա̈, հընոր ըն մեռնի։ Բիդուեր, հընոր Իսուսը պերա̈ ուր գյանկը ինչպես խալըսուշի ղուրբոն ըռոնց Եգովին յառդումի։ Ըն մեռնողեր հընու դըվողեր ուր գյանկը ալլայնացը խալըսուշի հոմար (Եբր. 2։9)։
Բա̈լկիտ, եպոր Իսուսը աստավ քոնիմը խոսկ ա̈դ պսալոմին նեսըն, ուշադրուտին տառծուց ալլայ Սաղմոս կըրկին վըրըն։ Ըն սըրըն իուդեյնին անգիր կիդեյնը շադ պսալոմնի։ Սաղմոս կըրկըն քոնիմը խոսկեր լըսելով, ըներ գայնա̈յնը համան հիշիլ օխչուգ պսալոմը։ Գայնա բա̈հիլ, հընոր Իսուսը ջիպ ա̈դալ կուզեր։ Ա̈դմունա̈նա, ըն յառդում ա̈րավ ուր էդվոնցը էշտող իուդեյնուն հիշուշ միգա̈լ պսալոմնինա̈լ, վերեկնոր գաբ ունեյնը ընու մեռնուշին հեդ (Սաղ. 22։7, 8, 15, 16, 18, 24)։ Ա̈դտի ղաիր, ըներ գայնա̈յնը հիշիլ ա̈դ պսալոմին վեռչին կըրվաձը։ Ա̈դ խոսկերը գերեվծընեյնը Եգովին Թակավոր ըլլուշը օխչուգ խողուն վըրըն հըմա̈լ փառկ պերեյնըգու ընու (Սաղ. 22։27—31)։
Բա̈լկիտ, Իսուսը ա̈դպես էրեվծուց, հընոր մեղավոր չա̈։ Մինչեվ Իսուսին սպոննուշը, ընու սուդիտ ա̈րին Սինեդրիոնին։ Ա̈դ սուդը հագառագեր օրենկին։ Իսուսին մեղադռեցին, հընոր ըն փիս գընա̈ Աստըձուն օնունը (Մատթ. 26։65, 66)։ Սուդը ա̈ջա̈լա̈ օնծուցին կիշերը հընու որոշումը ընտունեցին օրենկնին խախտելով (Մատթ. 26։59; Մարկ. 14։56—59)։ Իսուսը ասելով. «Իմ Աստվաձըս, իմ Աստվաձըս, օ՞րի տուն ինձի թողիր։», բա̈լկիտ, կուզեր ուշադրուտին տառծընուշ ընու վըրըն-օր ըն ինչիգ վադ պոն ըղաձ չունի, հընոր սպոննուշի առժանի ըլլի։
Բա̈լկիտ, Իսուսը կուզեր հիշեծընուշ Դավիդին մասին, վեյնոր կըրաձուներ ա̈դ պսալոմը։ Եգովըն թողավ, հընոր Դավիդը դանջվի։ Ամա ա̈դ չեր նըշանագիլ, հընոր ըն ա̈լ չի դուր կալ Աստըձուն։ Սաղմոսին նեսի առաչին կըրվաձ Դավիդին հառցը չեր նըշանագիլ, հընոր ընու հավատկը թուլըցավ։ Օ՞րի գայնոնկ ա̈դծոյ ասիլ։ Ա̈դ հառցըն ետկը ըն էրեվծուց-օր համոզվաձա̈, հընոր Եգովըն գայնա խալըսիլ ուր միլլա̈տը։ Ա̈դտի ղաիր, Եգովըն շարունագերգու օռտնուշ Դավիդին (Սաղ. 22։23, 24, 27)։ Ա̈դմունա̈լ Իսուսը, «Դավիդին Դըղըն», չաշաձ-օր ըն դանջվերգու սունին վըրըն, ա̈դ չեր նըշանագիլ, հընոր ըն Եգովին ա̈լ դուր կալ չի (Մատթ. 21։9)։
Ա̈դ խոսկերով Իսուսը գայնա̈ր էրեվծընիլ ուր սըյդին ցավը, ընու հոմար-օր ընու Հա̈րը վազ օնցավ ընու բաշտպանուշ։ Եգովին բիդվըցավ ա̈դմուն ընուշ, հընոր Իսուսը էրեվծընա̈ ուր հավադարիմ ըլլուշը Աստըձուն։ Եգովըն չեր ուզիլ, հընոր ընու Դըղըն դանջվի հընու մեռնի։ Ա̈դմուն բիդվըցավ ընուշ Ադամին մեխկ ընուշին հոմար։ Իսուսը հիսկիտ վադ պոն ըղաձ չուներ, ամա բիդուեր-օր ըն դանջվի հընու մեռնի։ Ա̈դմուն ըն գայնա̈ր բադասխան դալ ըն հառցերուն, վեյնոր առաչ պերավ Սադոնըն։ Հըմա̈լ ա̈դպես ըն ուր գյանկը պերավ Եգովին ղուրբոն, հընոր մաշտկացը խալըսուշի հոմար դա ըն կինը, վեյնոր գոյսուցաձուներ Ադամը (Մարկ. 8։31; 1 Պետ. 2։21—24)։ Եգովըն վիրա բաշտպաներգու Իսուսին։ Ամա ա̈դ սըրըն բիդուեր, հընոր Եգովըն վերմը ժամանագով վազ օսնի բաշտպանուշ ուր Դըղուն։
Բա̈լկիտ, Իսուսը ա̈մա̈ղ գըներ յառդում ընուշ ուր աշագեռտնուն հասկըննուշ տա̈, օրի Եգովըն թողավ, հընոր ըն դանջանկով մեռնիb։ Իսուսը կիդեր, հընոր ընու սպոննողըն դանջանկի սունին վըրըն էշկիյա մաշտու բես հընու ա̈դու հոմար շադերուն հավատկը թուլընագու (1 Կորնթ. 1։23)։ Իսուսին էդվոնցը էշտողնին ուշադրուտին տառծընեյնընա, վեյնա̈ իսկագան բատճառը ընու մեռնուշին, ըներ հասկըննա̈յնըգու ա̈դու նըշանագուտինը (Գաղ. 3։13, 14)։ Ընչաղ ըներ հասկըննա̈յնըգու, հընոր Իսուսը էշկիյա մաշտ չա̈, ամա ընեց խալըսողնա̈։
Աստվաձաշընչին կըրվաձ չա̈, օրի Իսուսը աստավ Դավիդին աստաձ խոսկերը, վեյնոր կըրվաձին Սաղմոս 22։1-ին։ Ամա մենկ գայնոնկ համոզվաձ ասիլ-օր Իսուսը հասկըննա̈րգու, հընոր ալլայ, ինչ-օր ընու հեդ գըլլի, Եգովին գամկովա̈։ Ա̈դ խոսկերուն ետկը Իսուսը աստավ. «Ալլայ ըղա՜վ»։ (Հովհ. 19։30; Ղուկաս 22։37)։ Հա, Եգովըն գայջ ժամանագով վազ օնցավ բաշտպանուշ ուր Դըղուն, հընոր Իսուսը ընա̈ ըն, ինչի հոմար էգաձեր խողուն վըրըն։ Հըմա̈լ ա̈դու խատեր Իսուսը ա̈րավ ալլայ, ինչ-օր կըրվաձեր ընու մասին «Մաիսեյին օրենկին, Պռառոկնուն հընու Սաղմոսնուն նես» (Ղուկաս 24։44)։
a Հըմա̈լ աշեցեկ ա̈ս ժուռնալին 9 հընու 10-րտ աբզացնին «Ի՞նչ մենկ սորվինկկու Իսուսին խոսկերըն, վերեկնոր ըն աստավ ուր մեռնուշըն առաչ» ա̈ս ժուռնալին նես։
b Իսուսը ձառայուտինի սըրա բազի գայնա̈ր ասիլ ըն մըտկերը գամ դալ ըն հառցերը, վերեկնոր չեյնը էրեվծընիլ, ինչ ըն սաի միտկը գընա̈։ Ա̈դ ըն գըներ, հընոր դիռտմա̈ ուր աշագեռտնուն գիսվուշ ուրինց մըտկերով (Մարկ. 7։24—27; Հովհ. 6։1—5; աշեցեկ 2010 թըվի հոկտեմբերի 15-ի «Հովվուշի բաշնին» նես, 4—5 էջերը, ռուսերեն)։