Orukupo otjiyandjewa okuza ku Mukuru

1, 2. (a) Ovakupasane ve kara nomaundjiro waye? (b) Matu kahungirira komapuriro yeṋe mekondwa ndi?

RIPURIRA kovakupasane mbe nondjoroka meyuva rawo rorukupo. Owo mave tjaterwa i oruyaveze rwawo nu ve nomaundjiro omawa. Ve nomaundjiro wokutja orukupo rwawo maru karerere nu maru kara nondjoroka.

² Nungwari, otukupo otuingi tu tu kara nomautiro omawa, katu yanda momuano mbo. Ovakupasane ve hepa okukongorera omirari vya Mukuru, kokutja orukupo rwawo ru karerere nu ru kare nouṋingandu. Ngatu tare keziriro rOmbeibela komapuriro nga: Orukupo ru eta ouwa waye? Mo yenene vi okutoorora epanga roye rorukupo nounongo? Mo yenene vi okurira omurumendu poo omukazendu omusemba morukupo? Nu otjikeṋa tji matji yenene okuvatera orukupo rweṋu kutja ru karerere?​—Lesa Omiano 3:5, 6.

HAPO HI KUPE, POO HI RIYANDJERE OKUKUPWA?

3. Hapo omundu u sokukupa poo okukupwa kutja ma kare nouṋingandu? Kahurura.

³ Ovandu tjiva ve muna kutja omundu kamaa yenene okukara nouṋingandu tje he ri morukupo. Posi yokutja katjiperi. Jesus wa tja oukombe u yenena okurira otjiyandjewa. (Mateus 19:11, 12) Nu omuapostele Paulus wa tja pe nouwa mbu za mokurira omukombe. (1 Ovakorinte 7:32-38) Posi yokutja, matji zu kove omuini kutja mo vanga okukupa poo okukupwa. O yandjere omapanga woye, oveṱunḓu roye, poo ombazu yoye okukuṋiṋikizira morukupo.

4. Orukupo oruwa ru tu etera ouwa waye?

⁴ Ombeibela i tja orukupo wina otjiyandjewa okuza ku Mukuru nu ru noviṋa oviwa mbi ru eta. Jehova wa tjere nai ku Adam: “Kakokuwa omundu okukara erike; Ami me mu tjitire omuvatere ngu ma pu ku ye.” (Genesis 2:18) Jehova wa mema Eva okurira omukazendu wa Adam, nowo va rira eṱunḓu etenga. Ovakupasane tji ve novanatje, ve sokutjita kutja orukupo rwawo ru rire oruveze oruwa komekurisiro wovanatje. Nungwari okukara novanatje kandji ri ondando aiyerike yorukupo.​—Epsalme 127:3; Ovaefese 6:1-4.

5, 6. Orukupo maru yenene vi okukara tjimuna ‘ongoze ndja mangwa pozongoze ndatu’?

⁵ Ombara Salomo ya tja: “Okokuwa tji mu ri mu vevari komeho yokurira umwe ṱii, orondu ovandu vevari ve nondjambi ombwa mongondjero yoviungura vyawo. Orondu umwe tja u, omukwao me mu yeura; nungwari omundu tje ri erike na u, owee ku ye, tjinga ape hi na warwe ngu me mu vatere. . . . Nongoze ndja mangwa pozongoze ndatu kamaai porwa oupupu.”​—Omuzuvarise 4:9-12.

⁶ Orukupo oruwa maru yenene okutjita kutja ovandu vevari ve rire omapanga wopopezu nge vaterasana, nokuhuhumiṋasana, nokutjeverasana. Orusuvero ru yenena okuyandja omasa korukupo, posi yokutja orukupo maru yenene okuharera ko omasa indu omurumendu nomukazendu tji ve rikotamena ku Jehova. Tji pe ri nao, orukupo rwawo maru kara tjimuna ‘ongoze ndja mangwa pozongoze ndatu,’ nu ndja pamisiwa nawa. Ongoze otja indjo i nomasa pu indji ndja mangwa pozongoze mbari uriri. Orukupo maru kara nomasa indu Jehova tje norupa mu ro.

7, 8. Paulus wa yandja eronga riṋe ohunga norukupo?

⁷ Ovakupasane ve yenena okukovisasana ozonḓuma zawo zonyama momuano omusemba. (Omiano 5:18) Posi yokutja, omundu tja tye okukupa poo okukupwa mena rokuvanga okukovisa ozonḓuma nḓa uriri, mape ya a ha toorora epanga re nounongo. Ombeibela opu i zokutja ovandu ve sokukupasana tji va kapita oruveze indu “ozonḓuma zawo tji ze kara nomasa tjinene.” (1 Ovakorinte 7:36, NW) Ma rire nawa tji va undju ngandu ozonḓuma nḓo tji za poro. Tji va tjiti nao, otji mave yenene okuripura momuano omusemba nokutoora omukambo mbu ri wo.​—1 Ovakorinte 7:9; Jakobus 1:15.

⁸ Tji mo vanga okukupa poo okukupwa, ma rire nawa tji wa tjiwa kutja orukupo aruhe ru kara nouzeu waro. Paulus wa tja imba mba kupasana “ve muna ouzeu mouye mbwi.” (1 Ovakorinte 7:28) Nangarire morukupo oruwa mu kara omauzeu. Okutja tji wa tye okukupa poo okukupwa, toorora epanga roye nounongo.

ME SOKUTOORORA UṊE OTJEPANGA RORUKUPO?

9, 10. Mape tjitwa tjike indu tji twa kupasana ku nomundu ngu he rikotamene ku Jehova?

⁹ Tji mo toorora epanga rorukupo, zemburuka omurari omunanḓengu wOmbeibela mbu tja: “Amu kara nehore rimwe [poo, ‘amu rikutu kumwe’ NW] na imba mbe ha kambura mu Kristus!” (2 Ovakorinte 6:14) Okurikuta kumwe ku kwa tamunwa metjangwa ndi, kwa zikamena kotjiṋa tji tji ungurisiwa mouṱuta. Indu ovinamuinyo vivari tji vi hina ondjinda poo omasa yemwe, omuṱuta kemee vi kutire kumwe. Kamaa rire nawa ku atjihe tjovinamuinyo mbi, mena rokutja aviyevari mavi munu ouzeu. Momuano otjingewo, orukupo pokati komundu ngu rikotamena ku Jehova, na ngu he rikotamene ku Jehova mape ya aru kaeta omauzeu omengi. Kunao, Ombeibela i tu rakiza kutja tu kupasane ‘nomukriste’ omukwetu.​—1 Ovakorinte 7:39.

¹⁰ Ovakriste tjiva ve ripura kutja mave ṱokukupasana ku nomundu ngu ha karere Jehova moruveze rwokurira omukombe. Nungwari tji twa nakaura omirari vyOmbeibela, popengi ku kaeta omihihamo nouhumandu. Otjovandu mbe rikotamena ku Jehova, otjiṋa otjinanḓengu mehupo retu okumukarera. Mape kara vi indu tji u hina okuyenena okuhaṋasana otjiṋa otjinanḓengu mehupo roye hi, kuna epanga roye romorukupo? Ovengi va tya okurira ovakombe moruveze rwokukupasana ku nomundu ngu ha karere Jehova poo ngu ha suvera Jehova.​—Lesa Epsalme 32:8.

11. Mo yenene vi okutoorora epanga roye rorukupo nounongo?

¹¹ Kaku nokuheya kutja omundu ngamwa auhe ngu karera Jehova ma rire omurumendu poo omukazendu omusemba kove. Tji mo ripurire kokukupa poo okukupwa, paha omundu ngu mo suvere tjiri nu ngu mamu zuvasana nawa. Undja nga tji wa munu omundu ngu nozondando tjimuna ozoye, nu ngu twapo okukarera Mukuru poruveze orutenga. Twapo oruveze okulesa nokuripurira ko oukoto komaronga ohunga norukupo, nge yandjwa momambo nge za komukarere omuṱakame nomunazondunge.​—Lesa Epsalme 119:105.

12. Matu rihongere ko tjike kotukupo mOmbeibela twaatu tyewa i ovanene?

¹² Mozombazu tjiva, ovanene ombe pahera ovanatje vawo omundu okukupasana. Ovandu ve muna kutja ovanene ombe tjiwa kutja ouṋe ngu ma rire omundu omusemba komuatje wawo. Ongaro ndji aa i tjiukwa tjinene moruveze rwOmbeibela wina. Okutja eṱunḓu reṋu tji ra toorora okukongorera ongaro ndjo, Ombeibela mai yenene okuvatera ovanene okutjiwa ovikaṋena mbi mave sokuyandja ko ombango. Otjotjihorera, indu Abraham tja pahera omuzandu we Isak omukazendu, kena pa yandja ombango kotjimariva poo kutja omundu ngu tjiukwa pu pe ṱa pi. Eye wa toororera Isak omukazendu ngo, mena rokutja wa ri omukazendu ngwa suvera Jehova.​—Genesis 24:3, 67; lesa Omakahururiro 25.

ME YENENE VI OKURIRONGERISIRA ORUKUPO?

13-15. (a) Omurumendu ma yenene vi okurirongerisa okurira omurumendu omusemba? (b) Omukazendu ma yenene vi okurirongerisa okurira omukazendu omusemba?

¹³ Tji mo ripura okukupa poo okukupwa, kondja okurirongera nawa. Mape ya oripura kutja we rirongera nawa, posi yokutja indjo tu tare kutja okurirongerisira orukupo ku heya tjike. Eziriro mape ya ari ku himisa.

¹⁴ Ombeibela i raisa kutja ovarumendu novakazendu ve noviungura mbya panguka meṱunḓu. Kunao, otje ri otjiṋa otjizuvakwa kutja omuano wokurirongerisira orukupo mau panguka pokati komurumendu nomukazendu. Indu omurumendu tji me ripurire kokukupa, ma hepa okuripura omuini kutja wa yenene okurira otjiuru tjeṱunḓu poo indee. Jehova u undjira komurumendu okutumba omukazendu novanatje ve nokuvepa ombango. Otjiṋa otjinanḓengu tjinene omurumendu tji ma sokutjita, okuhongorera eṱunḓu re momerikotameneno wawo ku Mukuru. Ombeibela i tja omurumendu ngu ha ṱakamisa ovonganda ye omuini “omuvi tjinene okukapita omuhakambura.” (1 Timoteus 5:8) Okutja tji u ri omurumendu ngu ripurira kokukupa, ripurira komuano omurari wOmbeibela mbwi mu mau yenene okukuvatera: “Ungura oviungura vyoye nawa pendje, nu ṱuna ehi roye romakunino; tjazumba ritungira onganda yoye.” Mape hee kutja ngunda au hiya kupa, kondja okuritjiwa nawa kutja mo yenene okurira omurumendu Jehova ngwe undjira ko poo indee.​—Omiano 24:27.

¹⁵ Omukazendu ngu ripurira kokukupwa ma hepa okuripura omuini kutja we rirongera okurira omukupwakazendu poo okurira ina yovanatje. Ombeibela i tamuna omiano omingi omukazendu omusore me tjevera omurumendu novanatje ve. (Omiano 31:10-31) Kundino, ovarumendu novakazendu ovengi ve ripurira koviṋa omukwao morukupo mbi ma yenene okumutjitira. Posi yokutja Jehova u vanga kutja tu ripurire ku imbi mbi matu yenene okutjitira omukwetu.

16, 17. Tji mo ripurire korukupo, u sokuripurira ku ye oukoto?

¹⁶ Ngunda au hiye ripurira korukupo, ma rire nawa okuripurira oukoto ku imbi Jehova mbye hungira ohunga novarumendu novakazendu. Okurira otjiuru tjeṱunḓu kaku hee kutja omurumendu ma yenene okuungurisa omasa we okutatumisa oveṱunḓu re kotutu poo momiinyo. Otjiuru tjeṱunḓu otjisemba tji horera ku Jesus, ngu raisa orusuvero notjari aruhe ku imba mbe ri kehi yondjeverero ye. (Ovaefese 5:23) Omukazendu ma sokuripura kutja okuyandja oruvara kozondyero zomurumendu we, nokuungura kuna omurumendu we ku heya tjike. (Ovaroma 7:2) Eye ma hepa okuripura omuini kutja ma yenene okuriwisa kehi yomurumendu ngu he ri ohomonena poo indee. Tji ma munu kutja ke nokuyenena, mape ya e ripura kutja ma rire nawa tja ngunda ama kara omukombe.

¹⁷ Omurumendu nomukazendu u hepa okuripurira tjinene kozonḓero zomukwao ngu va kupasana, okukapita inḓa oze omuini. (Lesa Ovafilipi 2:4.) Paulus wa tja: “Omurumendu auhe nga suvere omukazendu we otja tje risuvera omuini, nomukazendu auhe nga yozike omurumendu we.” (Ovaefese 5:21-33) Omurumendu nomukazendu ve hepa orusuvero nondengero. Nungwari kutja orukupo ru kare nawa, omurumendu tjinene u hepa okutjiwa kutja omukazendu we, u mu raisira ondengero. Nu omukazendu tjinene u hepa okutjiwa kutja omurumendu we we mu suvera.

18. Ongwaye omurumendu nomukazendu mbu mave tarerasana nondando yorukupo tji mave sokukengeza?

¹⁸ Okutarerasana nondando yokukupasana, ru sokurira oruveze rondjoroka komurumendu nomukazendu ngunda amave kondjo okutjiwasana nawa. Orwo wina, oruveze ndu mave sokutara nawa kutja tjiri mave vanga okukara pamwe oure womuinyo wawo poo indee. Omurumendu nomukazendu ngunda amave tarerasana, ve rihonga okuhungira kumwe oupaturuke nu ve kondja okutjiwasana nawa. Otja oupanga wawo pu mau kuru, ku rira oupupu ku wo okuvanga okuṱunasana. Posi yokutja, ve sokukondja okuritjinda nawa momuano mu mave raisasana orusuvero ngunda ave hiya kupasana, kokutja ave ha katuka. Orusuvero rwatjiri maru yenene okuvevatera okuritjinda nawa nokuritjaera kutja ave ha tjiti otjiṋa tji matji zunḓa oupanga wawo oveni, noupanga wawo kuna Jehova.​—1 Ovatesalonika 4:6.

AMI ME SOKUTJITA VI KUTJA ORUKUPO RWANDJE RU KARERERE?

19, 20. Ovakriste ve noumune uṋe ohunga norukupo?

¹⁹ Momambo nozomuvi ozengi, orukupo ru raisiwa otjomukandi omunene wondjoroka, nu kape raisiwa oviṋa mbi tjitwa kombunda yeyuva rorukupo. Posi yokutja omukandi oomautiro worukupo. Nu Jehova u vanga kutja orukupo ru rire oupanga oukarerere.​—Genesis 2:24.

²⁰ Ndino, ovandu ovengi ve vara orukupo otjotjiṋa tji tji he ri otjikarerere. Orondu ve kupasana oupupu, okuzambo ave teya orukupo oupupu. Tjiva ve muna kutja ouzeu tjiwa utu morukupo, okutja mave sokuhaṋika, poo okuteya orukupo. Posi yokutja, zemburuka otjisasanekero mOmbeibela tjongoze ndja mangwa pozongoze ndatu. Ongoze otja indjo kamaai porwa oupupu. Kunao, tji twa yandjere Jehova okutuvatera, orukupo rwetu maru karerere. Jesus wa tja: “Ihi tji tja kutwa kumwe i Ndjambi ape ha ningi omundu ngu me tji haṋa.”​—Mateus 19:6.

21. Otjikeṋa tji matji vatere ovakupasane okusuverasana?

²¹ Eṱe atuhe tu noviṋa mbi tu ungura nawa, nu wina tu noungundipare. Ku rira oupupu okuyandja ombango tjinene koungundipare wovandu varwe, tjinenenene ku imbwi wepanga retu morukupo. Posi yokutja tji matu tjiti nao, kamaatu kara nondjoroka. Nungwari, tji matu yandja ombango tjinene kovikaṋena oviwa vyepanga retu romorukupo, matu yenene okukara norukupo oruṋingandu. Nu hapo mape ya tjiri atu hara oumune otja imbwi ohunga nomundu ngu he ri ohomonena? Ii mape ya! Jehova u tjiwa kutja kaweṱe ohomonena, posi yokutja eye u yandja ombango kovikaṋena vyetu oviwa. Ripura kutja andakuzu katjiti nao, atja pe kara vi! Omutjange wEpsalme wa tja: “Tji mo keverere komauvi wetu aruhe, Muhona, owaṋi ngu ma sora okupenga omberero yoye?” (Epsalme 130:3) Omurumendu nomukazendu we mave yenene okuhorera ku Jehova mokuyandja ombango kovikaṋena oviwa omukwao mbye na vyo, na mokuhakahana okuisirasana.​—Lesa Ovakolose 3:13.

22, 23. Abraham na Sara va raisa vi otjihorera otjiwa kovakupasane?

²² Orusuvero morukupo maru yenene okukura otja ozombura pu maze kayenda. Abraham na Sara va ri norukupo oruwa oure wozombura ozengi. Jehova tja raera Abraham okuzamo mehi ra Ur mu va turire, Sara mape ya wa ri nozombura zokombanda 60. Ripura kutja ya ri ouzeu pu pe ṱa pi ku ye okuisa omaturiro we omawa nokukatura mozondanda. Nungwari Sara wa ri epanga ewa nomukazendu omuwa komurumendu we, nu tjiri we mu tengere. Okutja eye wa yandja oruvara komikambo Abraham mbyaa toora nokumuvatera okuviyenenisa.​—Genesis 18:12; 1 Petrus 3:6.

²³ Otjingaperi kutja, okukara norukupo oruwa kaku hee kutja ovakupasane aruhe mave zuvasana moviṋa avihe. Otjikando tjimwe Abraham tja pitasana oumune na Sara, Jehova wa tja nai ku Abraham: “Tjita atjihe Sara tji me ku raere.” Abraham wa tjita nao, nu va serwa ozondaya ozengi. (Genesis 21:9-13) Indu tji mwa pitasana oumune nomukweṋu ngu mwa kupasana, o rihahiza. Otjiṋa otjinanḓengu tjinene tji mamu sokutjita nandarire kutja mwa pitasana oumune, okutjindasana norusuvero nondengero.

24. Orukupo rwetu maru yenene vi okueta ondjozikiro ku Jehova?

²⁴ Mombongo yOvakriste, mu novandu ovengi mbe nouṋingandu motukupo twawo. Tji mo vanga okukupa poo okukupwa, zemburuka kutja okutoorora epanga rorukupo i tjimwe tjomikambo omiṋandengu tjinene mbi mo sokutoora. Yandjera Jehova me ku hongorere, orondu omukambo mbu mo toora mau ṱunu kehupo roye arihe. Tji wa tjiti nao, otji mo yenene okutoorora epanga roye rorukupo nounongo, nokurirongerisa nawa korukupo, nokukondjisa okutunga oupanga oupame pokati keṋu mbu mau eta ondjozikiro ku Jehova.