Pakkiavu na Mabbibbig Ira
Kagian na Proverbio 24:16: “Maski matomba tu mamippitu i matunung, tumaddag lagapa yayya.” Tukuyan kari natun i tadday nga tolay nga mamippiga nga nakaliwa ngem pakoman lagapa na Dios?
Ari tu kunnatun i kayà kagian na teksto. Tukuyan lallagu natun i tadday nga tolay nga natomba megafu ta kanayun yayya nga nakkaproblema onu nazziga-riga ngem maski paga kunnatun, tumaddag lagapa yayya.
Ikonsidera i konteksto natun nga versikulo: “Ariammu nga magabang aranni ta balay na matunung nga tolay tapenu mangngua tu marake nisa; ariammu nga daralan i pagibannagganna. Ta maski matomba tu mamippitu i matunung, tumaddag lagapa yayya, ngem mesiddukal i marake megafu ta ziga-riga. Nu matomba i kalabammu, ari ka nga magayayya, anna nu mesiddukal yayya, ari nakuan magayayya i futum.”—Prov. 24:15-17.
Mangurug i karuan nga tukuyan na versikulo 16 i tadday nga tolay nga makasta lagapa i relasionna ta Dios maski nu nakaliwa yayya, basta nabbabawi yayya. Nitura na dua nga relihioso nga lider nga taga-England nga ta nappasa adde ta maddaggun, kunnatun i pangipakanawag na aru nga mallayyagayya ira tatun nga teksto. Niyammung paga natun nga dua nga relihioso nga lider nga maski nu awayyana nga makaliwa tu madammo i tadday nga masippo nga tolay, ari lagapa mawawan i ayana ta Dios, tapus faboran yayya na Dios basta mabbabawi yayya. Yatun nga pakanawag ay kakayà na tolay nga pakakuanna i makaliwa. Baka nonopanna nga maski nu mamippiga yayya nga makaliwa, kanayun mabba yayya nga pakoman na Dios.
Ngem ari tu yatun i kayà kagian na versikulo 16.
Madduruma i keyusan na Hebreo nga uvovug nga netransleyt tu “natomba” ta versikulo 16 anna 17. Awayyana tu kebalinan na “natomba” ay natomba i toru ta aggig na dalan, nataga i tadday ta ato, onu nataga i batu ta davvun. (Deut. 22:4, 8; Amos 9:9) Awayyana gapa nga kebalinan natun i “mesiddukal,” gittana taw: “Irolluan na YAFU i tolay ta mepangngo nga lakaran na, anna paliaran na danuri i mamagayaya sa. Maski nu mesiddukal ay ari yaya nga mapedda, ta i YAFU i manguffun nga mamalakka sa.”—Sal. 37:23, 24; Prov. 11:5; 13:17; 17:20.
Kunnaw i kinagi ni Professor Edward H. Plumptre: “I Hebreo nga uvovug para ta [“natomba”] ay ari vuluvuga meyusa para ta kataga ta liwa.” Kunnaw paga i pinangiyesplika na tadday nga iskolar ta versikulo 16: “Awan tu sesserbina anna maffu ka lagapa nu tazza-tazziammu i totolay na Dios, megafu ta mapaliag ira. Ngem ari tu kunnatun i mesimmu ta marake!”
Ari gafu nga tukuyan na Proverbio 24:16 i kataga ta liwa, nu ari, i pakatotoli nga keparubang ta problema onu ziga-riga. Marake i maddaggun nga mundo nga pattolayattam. Yayya nga meparubang maski i matunung nga tolay ta problema ta gawa-gawayyan onu tanakuan paga. Baka persigian paga lagu yayya na gobiernu. Ngem makapattalo yayya nga suportan anna uffunan yayya na Dios tapenu maattamman anna malampasanna danatun. Nonopan yaw: ‘Kanayun nga makasta i pattuppalan danuri na massesserbi ta Dios.’ Ngatta? Megafu ta “uffunan na YAFU ngamin i egga i kavurungad-da; bangunan na ngamin i nesiddukal ira.”—Sal. 41:1-3; 145:14-19.
Ari nga magayayya “i matunung” nu mazziga-riga i tanakuan. Magayayya lallagu yayya ta pakannammu nga “makasta i pattuppalan danuri maganassing ta kurug nga Dios, megafu ta egga i anassidda nisa.”—Ecl. 8:11-13; Job 31:3-6; Sal. 27:5, 6.