IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 30
IJÉ ƆMƐ 97 Ɛlā Ku Ɔwɔico Gē Ta Alɔ Abɔ Lɛ Oyeeyi A
Aɛlā Nɛ A Nwu Ŋma Ipu Ubáyíbu Eko Aflɛyi Nɛ A Gbɔɔ Ō Klɔcɛ A Lɔfu Ta Uwɔ Abɔ Icɛ Gla Kpɔ Ɛɛ?
“N géē yɔ̄ gē tá aá ɛlá kwu aɔ́dā nēe bā nyā ojígógó, nááná nɛ̄ aá kōō jé uwā klla kē háyi kpaakpa ipú ɔkwɛ̄yi nēé nwū aá ā.”—2 UPÍT. 1:12.
ƆCƐLA
Ɛgɛ nɛ aɛlā nɛ a nwu eko aflɛyi nɛ a gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a lɔfu ta uwɔ abɔ icɛ gla kpɔ a.
1. Ɛgɛnyá nɛ aɛlā ō nwu ku Ubáyíbu lɛ abɔ kwu uwɔ iyē lɛ eko aflɛyi nɛ a nwu ɛlā ɔkwɛyi a?
AƐLĀ nɛ alɔ nwu eko aflɛyi nɛ alɔ gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a lɛ oyeeyi ku alɔ piyabɔ. Ocabɔ mafu, eko nɛ alɔ nwu ka iye ku Ɔwɔico lé ka Ujehofa a, alɔ gbɔɔ ō pi bla ɔ ajaajɛ. (Ayis. 42:8) Eko nɛ alɔ nwu ɛlā lɛyikwu ɔdā nōo gē ya da ɔcɛ eko nɛ ó gekwu a, alɔ i gē gbɛla ɔdaŋ ka ācɛ nɛ alɔ yihɔtu ku uwa nōo kwū a yɔ i má owe gɛ ŋ, alɔ i klla gē yuufi ācɛ nōo gekwu a gɛ ŋ duu. (Ɔ̄cok. 9:10) Eko nɛ alɔ kē nwu ɛlā lɛyikwu okonu ō ce ku Ɔwɔico ō je ɛcɛ nyā piya Uparadais a, alɔ i gē junwalu lɛ iyi alɔ lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɛcɔbu ku alɔ géē lɛ a gɛ ŋ. Alɔ lɛ ɔtu ce lɔfu lɔfu ka alɔ i gáā lā oyeeyi eko kpii foofunu ŋ, bɛɛka ihayi ofu ɛta ce igwo amāŋ ihayi ofu ɛnɛ ŋ, amáŋ alɔ géē lā oyeeyi opiyoo.—Aíjē 37:29; 90:10.
2. Ɛgɛnyá nɛ ɔkpá ku 2 Upíta 1:12, 13 mafu ka Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo jikoko ipu Ɛlā ku Ɔwɔico, lɔfu lɛ itene kpɔ ŋma aɛlā ɔkwɛyi néē nwu eko aflɛyi néē gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a?
2 Alɔ i cika ō je mlanyi ɛgɛ nɛ aɛlā nɛ alɔ nwu eko aflɛyi nɛ alɔ gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a cɛgbá nɛhi lɛ a ŋ. Ipu ɔkpá ɔmpa nɛ ó ta a, Ɔcotɛhɔ Upita ta ɔkpá gē lɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist néē “háyi kpaakpa ipú ɔkwɛ̄yi” a. (Jé 2 Upíta 1:12, 13.) Amáŋ ɛpleeko ɔɔma, ó lɛ ācɛ obɔbiipu nōo yɔ ipu ujɔ a nōo yɔ i ceyitikwu ō ya ku ayinɛ a kóō lɛ igbihi ce kwu ɛlā ɔkwɛyi a. (2 Upít. 2:1-3) Upita dɔka ō lɛ ɔfu tu ayinɛ a iyē o ya ɛɛ kéē lɔfu gbo iyi uwa ŋma aɛlā ɛkɛmgbɛ nɛ ācɛ a yɔ i nwu a. Ohigbu ɛnyā, ó tu uwa ɛlá kwu aɔdā ōhī néē nwu gbɔbu ɛ ma. Aɛlā ō nwu nyā géē ta uwa abɔ kéē hayi kpaakpa lɛ Ujehofa.
3. Ɔdiya nɛ ɛjɛɛji Ācɛ O Yɛce Ukraist cika ō gɔbu ō gbɛla lipu lipu tu aɛlā ɔkwɛyi néē nwu eko aflɛyi néē gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a? Je ocabɔ mafu.
3 Ɔdaŋ ka alɔ kóō humayi gba Ujehofa ɛ̄gbā ihayi alɛwa ɛ, alɔ lɔfu lɛ itene ŋma aɛlā nɛ alɔ nwu eko aflɛyi nɛ alɔ gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a kpɔ ɛ. Ocabɔ mafu: Ɔcɛ nōo jé ō he ɔdole lɔɔlɔhi mla ɔcɛ nōo yɔ i nwu ō jé ō he ɔdole lɔfu bi ɔdā ō le he ɔdole ekponu le yuklɔ eko néē yɔ i he ɔdole. Amáŋ abɔ eko dēē gla a, ɔcɛ nōo jé ō he ɔdole lɔɔlɔhi a le nwu ō jé ō bi ɔdā ō le he ɔdole ekponu le yuklɔ ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi ō he ɔdole nōo wɛ ɛdɔ ɛyipɛ nōo klla lɔɔnyɛ nɛhi. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, ōhī ku alɔ nōo humayi gba Ujehofa ɛ̄gbā ihayi alɛwa ɛ ma, lɔfu nwu aɛlā ɛpɛpɛ ŋma ɛga ku Ubáyíbu ekponu fiyɛ ācɛ nōo gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu nōó gboji ɛ ŋ ma. Ɔdiya a? Āhɔ̄ ku alɔ mla ɔdā nɛ alɔ gē ya ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a lɔfu le piyabɔ ŋmiifi nɛ alɔ ya ubatisim a ɛ. Eko duuma nɛ alɔ gbɛla lɛyikwu aɛlā ō nwu ku Ubáyíbu nɛ alɔ jé ŋma igbihi ɛ ma, alɔ gē má aɔwɛ ɛpɛpɛ néē lɔfu ta alɔ abɔ babanya a. Babanya, alɔ má ɛlā nɛ ācɛ nōo humayi gba Ujehofa ɛ̄gbā ihayi alɛwa ɛ ma, lɔfu nwu ŋma aɛlā ō nwu ku Ubáyíbu ɛta néē nwu ɛlā lɛyikwu ɔ eko aflɛyi néē gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a.
UJEHOFA WƐ ƆCƐ NŌO YA ƐJƐƐJI ODEE A
4. Ɛgɛnyá nōo nwu ɛlā ɔkwɛyi ka Ujehofa wɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a lɛ abɔ kwu alɔ iyē lɛ a?
4 Alɔ jé ka ɛcɛ a mla ɛjɛɛji ɔdā nōo yɔ anu a, ɔcɛ éyi nōo jijeeyi nōo klla lɛ ɔfu nɛhi a ya ɔ a. Ubáyíbu kahinii: “Ɔwɔicō gwó ɔdā dóódu á.” (Uhíb. 3:4) Amáŋ, ó lɛ ɛlā alɛwa nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ɔkwɛyi nyā. Ohigbu ka Ujehofa ya alɔ a, ó jé ɛjɛɛji odee lɛyikwu alɔ. Ó lɛ ɛlá wu alɔ nɛhi klla jé ɔdā nōo lɔhi lɛ alɔ fiyɛ duu a. Ohigbu ɛnyā, ō jé ka Ujehofa wɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a, lɛ oyeeyi ku alɔ piyabɔ ɔwɛ ɛnɛɛnɛ alɛwa klla ya ku oyeeyi ku alɔ kóō lɛyi.
5. Ɛlā ɔkwɛyi nyá lɔfu ta alɔ abɔ ō lɛ uce kóō tu iyi ɔcɛ waajɛ a? (Ayisáya 45:9-12)
5 Ɛlā ɔkwɛyi nɛ alɔ jé ka Ujehofa Ya Ɛjɛɛji Odee a klla lɔfu nwu alɔ ka alɔ cika ō tu iyi alɔ waajɛ. Igbihi nɛ Ujobu kwu ɔtu i kwu iyi nu fiyɛ ɔfu mla alɛɛcɛ ɔhá a, Ujehofa tu ɔ ɛlá kwu ɔ ka anuɔ wɛ ɔcɛ nōo lɛ ɔfu fiyɛ duu nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a. (Ujób. 38:1-4) Ɛlá ō tu kwu nyā ta Ujobu abɔ kóō má ka ɛjɛɛji ɔdā nɛ Ujehofa gē ya a le kpaakpa eko doodu. Ayisaya nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a ta ɔkpá igbihaajɛ nōo cɛtɔha mla ɛlā nyā kahinii: “Ɛtɛ́ ā lɔfú da ɔ̄cɛ nōo ma ɔ́ ā ka: ‘Ɔdí nɛ̄ ɔ́ɔ yá ā glá āā?’”—Jé Ayisáya 45:9-12.
6. Eko nyá nōó cɛgbá fiyɛ duu ku alɔ gbɛla tu ɛgɛ nɛ Ujehofa nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a jijeeyi klla lɛ ɔfu nɛhi a? (Klla má aifoto a.)
6 Ɔdaŋ ka ɔcɛ gba Ujehofa ɛ̄gbā ihayi alɛwa ɛ, ó lɔfu gbɔɔ ō gbolo ce ɛlá ō gbo ku abɔyi nu fiyɛ ɔfu, ikɔkɔ nɛ ó géē gbolo ce Ujehofa mla Ɛlā ku nu kóō bi ɔ jé ɔwɛ. (Ujób. 37:23, 24) Ó lɛ a, ɛgɛnyá nōó lɔfu ta ɔ abɔ ɔdaŋ ka ó gbɛla lipu lipu lɛyikwu Ujehofa nōo Ya Ɛjɛɛji Odee, mla ō gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ ó jijeeyi klla lɛ ɔfu nɛhi lɛ a? (Ayis. 40:22; 55:8, 9) Aɛlā ɔkwɛyi okpɔcii nyā géē ta ɔ abɔ ō má ka ɛlá ō gbo ku Ujehofa cɛgbá nɛɛnɛhi fiyɛ aku nu a, ɛnyā kē géē ta ɔ abɔ kóō tu iyi nu waajɛ.
Ɔdi lɔfu ta alɔ abɔ ō bla ka aɛlá ō gbo ku alɔ i lɔhi fiyɛ aku Ujehofa ŋ ma? (Má ogwotu ɔmɛ 6)d
7. Ɔdi nɛ u Rahela ya o ya ɛɛ kóō yɛce opiyabɔ nɛ ɔwa ku alɔ ya a?
7 Ō gbɛla tu ɛlā ɔkwɛyi ka Ujehofa wɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a, ta Rahela nōo lā ipu Slovenia a abɔ kóō yɛce opiyabɔ nɛ ɔwa ku alɔ gē ya a. Ó kahinii: “Ekoohi, ó gē tɔɔtɛ gā um fluflu ō yɛce ōmiya nɛ ācɛ nōo gē bi alɔ jé ɔwɛ a gē ya a ŋ. Ocabɔ mafu, n má uvidio ku Ɔka Ɛpɛpɛ Ŋma Ɛgiyi Ígwu Nōo Gē Leyi Kwu Ɔwa Ku Alɔ ku ihayi ku 2023 aku ɔmɛ 8, nōo ka ka ayinɛ nɔnyilɔ lɔfu ma ɔnwu agba ku uwa ta a. Amáŋ ó wɛ ɔdā ō ya eyijii ta um kpɔ eko aflɛyi nɛ um má ɔyinɛ nɔnyilɔ bi ɔnwu agba yɔ i ya ɛlā ō ka tɛɛcɛ a. Ohigbu ɛnyā, n gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta um abɔ ō cɛ mla ōmiya néē ya nyā.” Rahela le má ka ohigbu ka Ujehofa wɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a, ó jé ɔwɛ olɔhi fiyɛ duu nɛ ó lɔfu bi ɔwa ku nu jé ɔwɛ a eko doodu. Ɔdaŋ ka ɛlā ɛpɛpɛ éyi néē le ta alɔ eyī peee a yɔ i lɔnɔ tu uwɔ ō miyɛ cɛ, amāŋ ó yɔ i lɔnɔ tu uwɔ ō yɛce ɔwɛ o mafu ɛpɛpɛ, lɛ eko taajɛ ku a gbɛla lipu lipu lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a wɛ ɔcɛ nōo jijeeyi klla lɛ ɔfu nɛhi a.—Uróm 11:33-36.
ƆDĀ NŌO YA ƐƐ NƐ UJEHOFA JƐGA KU ALƐƐCƐ KÉĒ MÁ OWE A
8. Ɛgɛnyá nōo jé ɔkwɛyi lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ɔwɔico jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a tiile lɛ alɔ ɛ ma?
8 Ɔdiya nɛ Ɔwɔico jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a? Ācɛ ōhī nōó jé ohi ku ɔka ɔɔma ŋ ma le cɔnu nɛɛnɛhi lɛyikwu Ɔwɔico, amāŋ gbɛla ka ó yɔ fluflu ŋ! (Aíit. 19:3) Amáŋ, a jé ka ācɛ gē má owe klla gē kwū ohigbu íne obiya nɛ alɔ lugwu ku nu mla á jila iyē ŋ, ó wɛ ohigbu ka Ujehofa ya ɔdobɔbi duuma ŋ. A klla nwu ka ohigbu ka Ujehofa yɔ i lé ɔtu nɛ ó klla bi owe nɛ alɔ gē má a wa oŋmɛyi ɛ ŋ ma, umiliyɔn alɛwa ku ācɛ lɔfu gáā jé ɔ mla ō nwu ɛlā lɛyikwu ɛgɛ nɛ ó géē bi owe wa oŋmɛyi a. (2 Upít. 3:9, 15) Ō jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ɔwɔico jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a, je ɔtu ō tu lé gā uwɔ klla ya ku a pi bla ɔ ajaajɛ fiyɛ.
9. Eko nyá nōó cɛgbá fiyɛ duu ka alɔ gbɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a?
9 Abɔ alɔ yɔ i gbeyi ku Ujehofa kóō bi owe nɛ alɔ yɔ i má a wa oŋmɛyi a, alɔ cɛgbá ɔtu ō lé. Amáŋ eko duuma nɛ ɔcɛ nɛ alɔ yihɔtu ku nu a gekwu, amāŋ nɛ alɔ amāŋ ācɛ apɔlɛ ku alɔ yɔ i má unwalu, amāŋ néē ya ɛla mla alɔ ɔwɛ obɔbi, alɔ lɔfu kwu cɔnu ohigbu ka ɔtu ya alɔ ka Ujehofa yɔ i kpo eko bonu ō bi owe wa oŋmɛyi. (Uháb. 1:2, 3) Eko duuma nɛ ɔtu ya alɔ ɔwɛ ɛgɛnyā, ó lɔhi nɛhi ku alɔ gbɛla tu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a.a (Aíjē 34:19) Alɔ klla lɔfu gbɛla tu ococɛ ku nu ō bi owe wa oŋmɛyi ogboogboo ɛcɛ.
10. Ɔdi ta u Anne abɔ kóō lɛ ɔtu ō tu lé igbihi nɛ umama ku nu gekwu a?
10 Ō jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ɔwɔico jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a lɔfu ta alɔ abɔ ō lé ɔtu āhɔ̄ olɔnɔ. Anne nōo lā ipu idɔ ku Mayotte, ipu Indian Ocean a kahinii: “Ikwū ku umama ku um ihayi ōhī nōo gáā yɛ a cɛ lɛ ɔtu biya gā um nɛhi. Amáŋ, n gē tu iyi um ɛlá kwu ɔ eko doodu ka ó wɛ Ujehofa ya nɛ alɔ gē má owe a ŋ. Ó yɔ i ŋmo ɔ unwu ō bi ɛjɛɛji owe wa oŋmɛyi mla ō je ācɛ nɛ alɔ yihɔtu ku uwa nōo kwū a heyi ŋma ɔlekwu. Ō gbɛla tu aɔkwɛyi ocɛgbá nyā ya ku um lɛ ɔtu ɛbɔ, naana nōó kwu um iyē nɛhi ka umama ku um gekwu a.”
11. Ɛgɛnyá nōo jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a lɔfu ta alɔ abɔ ō gɔbu yɔ i tɔɔna a?
11 Ō jé ɛlā ɔkwɛyi lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ɔwɔico jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a, lɔfu lɛ abɔ kwu alɔ ɔtu ku alɔ gɔbu yɔ i tɔɔna. Igbihi nɛ ó lɛ ɔ teyi peee ka Ujehofa yɔ i lé ɔtu ohigbu ka ó dɔka ku ācɛ kéē le piyabɔ klla lɛ onyata lɛ a, Upita ta ɔkpá kahinii: “Ɛdɔ kú oyēeyī nyá nɛ̄ aá dɔɔ̄kā ō lā ā? Ɛ̄nyā cābɔ̄ ka aá cíkā ō lā oyēeyī otīihɔ cɛ́ɛ́ kú aá lā ɛ́gɛ́nɛ̄ Ɔwɔicō dɔɔ̄kā ā.” (2 Upít. 3:11) Ɔwɛ éyi nɛ alɔ lɔfu “lā [oyeeyi] ɛ́gɛ́nɛ̄ Ɔwɔicō dɔɔ̄kā ā,” wɛ ō yuklɔ ku ɔna ō ta. Alɔ yihɔtu ācɛ bɛɛka Adā alɔ Ujehofa. Alɔ dɔka kéē lā ipu ɛcɛ ɛyipɛ ku Ɔwɔico nɛ ācɛ gē yɔ i ya ɔdā okpaakpa a. Ujehofa yɔ i lé ɔtu ŋma lɛ ō je ɛnɛɛnɛ ɛga lɛ ācɛ nōo lā ɔwɛ ɛga nɛ a lā a ō gáā gba ɔ ɛ̄gbā. A lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ku ojilima ō yuklɔ tɔha mla Ɔwɔico, mla ō je otabɔ lɛ ācɛ alɛwa nōo tɔɔtɛ gla a ō nwu ɛlā lɛyikwu ɔ gbɔbu ɛɛ ku oŋmɛyi ku ɛcɛ nyā kóō wa!—1 Ukɔ́r. 3:9.
ALƆ YƆ I LĀ EKO NƐ “ƐCƐ GÁĀ MƐ Ā”
12. Ɛgɛnyá nōo jé ka alɔ lā eko nɛ “ɛcɛ gáā mɛ ā” tiile lɛ alɔ ɛ ma?
12 Ubáyíbu kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ uce ō ya ku ācɛ géē lɛ ɛpleeko nɛ “ɛcɛ gáā mɛ ā.” (2 Utím. 3:1-5) Ɔdaŋ ka alɔ má ɛgɛ nɛ ācɛ nōo lā yɛ jila alɔ ta a gē ya uce lɛ a, alɔ lɔfu má peee ka ɛlā nɛ Ubayibu ka a wɛ ɔkwɛyi. Alɔ yɔ i má ka uce ō ya mla ɔwɛ nɛ ācɛ gē lā oyeeyi a yɔ i bɔbi tōōtɔ̄ɔ̄ fiyɛ. Ɛnyā kē ya ku alɔ jé kpɔcii ka alɔ lɛ ɔtu ce Ɛlā ku Ɔwɔico gla.—2 Utím. 3:13-15.
13. Oŋma lɛ aciije ku Ujisɔsi nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ulúku 12:15-21 a, aɔka nyá nɛ alɔ lɔfu da iyi alɔ a?
13 Ō jé ka alɔ lā ɛpleeko nɛ ɛcɛ gáā mɛ a klla gē ta alɔ abɔ ō bi eko ku alɔ yuklɔ ɔwɛ nōo lɔhi fiyɛ duu a. Alɔ lɔfu nwu ɛlā lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nōo ya ɛnyā cɛgbá nɛɛnɛhi a, ŋma aciije nɛ Ujisɔsi ta nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ulúku 12:15-21 a. (Jé.) Ɔdiya néē hi adā ɔɔma nōo gba agbenu nɛɛnɛhi a ka “olíla” a? Ó wɛ ohigbu ka adā a gba agbenu nóó, amáŋ ohigbu ka ōmiya nɛ ó lɛ a i kpaakpa ŋ. Ó “kpó agbénú bá lɛ iyī [nu], amáŋ [ó] kē lɛ agbénú ɛgiyí Ɔwɔicō ŋ́.” Abɔ ó bi eko ku nu yuklɔ ɔwɛ ku ijeeyi ŋ ma wɛ inyileyi nɛhi, ohigbu ka adā ɔɔma i lɛ eko nwune ō lā oyeeyi ŋ. Ɔwɔico da adā a kahinii: “Otú mā, [é] géē mīyɛ oyēēyī kú uwɔ ŋmá ɛgiyí uwɔ.” Ɛgɛnyá nɛ ɔ̄kā nyā lɔfu ta alɔ abɔ icɛ a? Eko i yɔ nwune gbɔbu ɛɛ ku ɛcɛ nyā kóō wa oŋmɛyi gɛ ŋ. Ohigbu ɛnyā, ó lɔhi ku alɔ da iyi alɔ ɔka kahinii: ‘Ó lɛ aōmiya duuma nɛ um lɛ nōo mafu ka um yɔ i bi eko ku um le yuklɔ ɔwɛ ku ijeeyi? Ɛdɔ aōmiya nyá nɛ um gē ta ayipɛ ɔlɛ um abɔ kéē ya a? N gē bi ɔfu, eko mla aɔdā agbenu ku um le kpo aɔdā agbenu ba tōōtɔ̄ɔ̄ lɛ iyi um, kɛɛ ka um gē bi uwa le kpo agbenu ba ɔkpanco?’
14. Ɛgɛnyá nɛ ɔ̄kā ku Miki ta alɔ abɔ ō má ɔdā nōo ya ɛɛ nōó cɛgbá ku alɔ bla ka alɔ lā eko nɛ ɛcɛ gáā mɛ a?
14 Ɔdaŋ ka alɔ gbɛla lipu lipu tu ɔkwɛyi okpɔcii nyā ka alɔ lā eko amoomɛ a, ó lɔfu ta alɔ abɔ ō jé ɛdɔ ōmiya nɛ alɔ cika ō ya a. Ɔɔma wɛ ɔdā nōo ya da ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Miki a. Ó kahinii: “Eko nɛ um le ya mɛ ŋma inɔkpa igwɛɛpa a, n dɔka ō gā inɔkpa nɛhi o ya ɛɛ ku um klɔcɛ lɛyikwu aɛbɛ́. Amáŋ n klla lɛ ōmiya ō je piya ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta eko doodu, mla ō yuklɔ ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ o tɔɔna ɛlā Ɔwɔico yɔ fiyɛ a. Ayinɛ ōhī ipu ujɔ ku um da um ka n gbɛla lɔɔlɔhi, ɔdaŋ nōó géē tɔɔtɛ gā um ō gā inɔkpa nɛhi klla wɛ ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta kpɔ, amāŋ ō yuklɔ ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ o tɔɔna ɛlā Ɔwɔico yɔ fiyɛ a. É tu um ɛlá kwu ɔ ka ɛcɛ nyā i gáā gboji ō wa oŋmɛyi gɛ ŋ. É klla tu um ɛlá kwu ɔ kpɔ ka ipu ɛcɛ ɛyipɛ a, n géē lā oyeeyi opiyoo ō klɔcɛ lɛyikwu aɛbɛ́. Ohigbu ɛnyā, ōmiya nōó gáā je um eko ŋ nōo klla géē tiile gā um nɛɛnɛhi a nɛ um ya mɛɛ a. Ɛnyā ta um abɔ ō lɛ uklɔ nōo jɛga gā um ō ya ije nōo jɛ um, nōo klla jɛga gā um ō gbɔbu ɔna ō ta. Igbihaajɛ, n klla le yɛ gā u Ecuador ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ o tɔɔna ɛlā Ɔwɔico yɔ fiyɛ a.” Miki mla ɔba nu yɔ i yuklɔ ku ācɛ o leyi kwu usɛkut ipu éwo ɔɔma babanya.
15. Ɛgɛnyá nɛ ocabɔ ku Ujemisi ta alɔ abɔ ō má ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ɛ̄jɛ̄ ku ācɛ nōo mafu ka ɛlā ɔkwɛyi a i he uwa ɔtu ŋ ma i cika ō jɛ alɔ ŋ ma? (Klla má aifoto a.)
15 Ɔtu i cika ō gbenyi lɛ alɔ ŋ ɔdaŋ ka ācɛ ta ō miyɛ ɔkoolɔhi a. Ācɛ lɔfu piyabɔ. Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ ɛpa ku Ujisɔsi nōo lé ka Ujemisi a. Ó má abɔ Ujisɔsi nōo lé ɔnyakwɔcɛ lɛ ɔ a le jɛ, kwu piya Umesayiya, klla nwu ɛlā ɔwɛ nɛ ɔlɛɛcɛ duuma i nwu jejee ɛ ŋ ma. Naana kpɔ a, ihayi alɛwa, Ujemisi i yɛce Ujisɔsi ŋ. Eko nɛ ó je piya ɔyikpo ku Ujisɔsi a wɛ igbihi nɛ Ujisɔsi le heyi ŋma ɔlekwu a. Ku ɛlā ɔkwɛyi, Ujemisi kóō kwu piya ɔyikpo ku Ujisɔsi nōo lɛ ɔtu caca nɛhi!b (Ujɔ́n. 7:5; Ugal. 2:9) Ó cɛgbá nɛhi ku ɛ̄jɛ̄ ku aɔmaapu ku uwɔ nōo mafu ka ɛlā i he uwa ɔtu ŋ ma kóō jɛ uwɔ ŋ. A klla cika ō tɔɔna kpɔ lɛ ācɛ nōó dɔka ō jahɔ gā uwɔ eko aflɛyi a ŋ ma. Bla ka alɔ lā eko nɛ ɛcɛ gáā mɛ a, ohigbu ɛnyā uklɔ ku ɔna ō ta ku alɔ a cɛgbá babanya fiyɛ otɛtɛ. Igbihaajɛ, ācɛ lɔfu gbɛla lɛyikwu ɛlā nɛ a da uwa a klla bi ɔ le yuklɔ, á jé ŋ, igbihi nɛ eko ku owe nɛhi a kóō gbɔɔ.c
Ɔdi lɔfu lɛ abɔ kwu alɔ ɔtu ku ɛ̄jɛ̄ ku aɔmaapu ku alɔ nōó jé ɛlā ɔkwɛyi a ɛ ŋ ma kóō jɛ alɔ ŋ ma? (Má ogwotu ɔmɛ 15)e
AƐLÁ Ō TU KWU KU UJEHOFA KÓŌ GƆBU JƐ UWƆ EYĪ
16. Ɛgɛnyá nɛ a lɛ itene ŋma aɛlá ō tu kwu ku Ujehofa ɛ ma? (Klla má ikpati nyā nōo kahinii: “Bi Aɛlā Ɔkwɛyi Nōo Yɔ Ipu Ubáyíbu A Le Je Otabɔ Lɛ Ācɛ Ɔhá.”)
16 Ɔwa ku alɔ ya aɔkpá ku alɔ ōhī tɔɔtɛ lɛ ācɛ nōó jé ɔdā alɛwa lɛyikwu Ubáyíbu ŋ ma. Ocabɔ mafu, ɛlā ō ka tɛɛcɛ ŋma Ubáyíbu nɛ alɔ gē ya alaadi doodu, aikpɛyi ɛlā mla auvidio ku alɔ ōhī nōo yɔ ipu jw.org, mla aumagajine ku alɔ ōhī néē ya wɛɛcɛ a, wɛ aku ācɛ nōó wɛ Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa ŋ ma. Naana kpɔ a, alɔ gē lɛ itene ŋma aɛlá ō tu kwu nōo yɔ anu a. É gē ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa a kóō lɛ ɔfu fiyɛ, gē ya ku ɔtu nɛ alɔ kpoce Ɛlā ku nu a kóō lɛ ɔfu fiyɛ, klla gē ta alɔ abɔ ō ya lɔhi fiyɛ ɔwɛ nɛ alɔ gē nwu ācɛ ɔhá ɛlā ɔkwɛyi nōo yɔ ipu Ubáyíbu a.—Aíjē 19:7.
17. Āhɔ̄ ɛyɛɛyɛyi nyá nɛ a lɔfu gbɛla tu aɛlā ɔkwɛyi nɛ a nwu eko aflɛyi nɛ a gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a?
17 Lɛ alɔ nōo humayi gba Ujehofa ɛ̄gbā ihayi alɛwa ɛ ma, ó gē cɛ lɛ alɔ gweeye nɛhi eko duuma nɛ alɔ miyɛ ɛlā ō nwu ɛpɛpɛ lɛyikwu ɛlā ɔkwɛyi éyi nōo yɔ ipu Ubáyíbu nɛ alɔ jé gbɔbu a. Amáŋ, aɛlā ɔkwɛyi nɛ alɔ nwu eko aflɛyi nɛ alɔ gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a klla gē jɛ alɔ eyī nɛhi fiyɛ, ohigbu ka é ta alɔ abɔ ō gbɔɔ ō pi bla Ujehofa ajaajɛ. Ɛgɛ nɛ alɔ nwu ɛ ma, aɛlā ɔkwɛyi nyā lɔfu ta alɔ abɔ babanya kpɔ. Eko duuma nɛ ɔwa ku alɔ lɛ ɔwɛ ɛpɛpɛ nɛ alɔ cika ō ya odee a mafu lɛ alɔ, amáŋ nɛ alɔ gbɛla ka ɛlá ō gbo ku alɔ amāŋ ɔwɛ nɛ alɔ gē ya odee a lɔhi fiyɛ a, alɔ cika ō tu iyi alɔ waajɛ ō bla ka Ujehofa nōo jijeeyi, nōo klla lɛ ɔfu nɛɛnɛhi nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a wɛ ɔcɛ nōo yɔ i bi ɔwa a jé ɔwɛ a. Eko duuma nɛ alɔ amāŋ ɔcɛ éyi nɛ alɔ yihɔtu ku nu a yɔ i lé ɔtu āhɔ̄ olɔnɔ, alɔ lɔfu lɛ ɔtu lé klla gbɛla tu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa jɛga ku alɛɛcɛ kéē má owe a. Eko duuma nɛ alɔ kē gáā ya ōmiya lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ géē bi eko mla aɔdā agbenu ku alɔ le yuklɔ, alɔ cika ō bla ka alɔ yɔ i lā eko nɛ ɛcɛ gáā mɛ a. Alɔ i lɛ eko nwune gbɔbu ɛɛ ka oŋmɛyi ku ɛcɛ nyā kóō wa gɛ ŋ. Aɛlá ō tu kwu ku Ujehofa kóō gɔbu ya ku alɔ wɛ ācɛ o jeeyi, klla ta alɔ abɔ ku alɔ gɔbu yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā kpaakpa.
IJÉ ƆMƐ 95 The Light Gets Brighter
a Má ikpɛyi ɛlā nyā nōo kahinii: “Why All Suffering Is Soon to End” nōo bɛɛcɛ ipu Ɔda Ō Gbaajɛ ku Ɔya Ɔmɛhɔ 15, 2007, pp. 21-25 aku oyibo.
c Má ikpɛyi ɛlā nyā nōo kahinii: “Ɔdi Nɛ Alɔ Jé Lɛyikwu Ɛgɛ Nɛ Ujehofa Géē Kɛpɔ Tu Ācɛ Ɛcɔbu A?” nōo bɛɛcɛ ipu Ɔda Ō Gbaajɛ ku Ɔya Ɔmɛhɔ 2024 pp. 8-13.
d ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO: Ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ éyi yɔ i kɛla nɛ ó gbɛla a, amáŋ anyakwɔcɛ ku ujɔ ɔhá a i cɛ mla anu ŋ. Igbihaajɛ, igbihi nɛ ó lɛ ainyilɔwɔ nōo yɔ ɔkpanco a má a, ó gbɛla lipu lipu lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a lɛ ɔfu klla jijeeyi nɛhi lɛ a. Ó kē gáā lé má ka ɔdā nɛ Ujehofa dɔka a cɛgbá nɛɛnɛhi fiyɛ aku nu a.
e ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ɛpleeko nɛ ó yɔ i ya oklɔcɛ ku abɔyi nu a, Ɔcɛ Ocijali Ku Ujehofa éyi yɔ i leyi yɛ ɔdā nōo mafu ka alɔ lā eko nɛ ɛcɛ gáā mɛ a. Ɛnyā kē lɛ abɔ kwu ɔ ɔtu kóō gwu uwaya fu ɔyinɛ nu nɔnya o ya ɛɛ kóō tɔɔna lɛ ɔ.